Virgilii Malvezzi marchionis princeps, eiusque arcana: in vita Romvli repræsentata.-fLatinitate donavit Iohannes Krvvss I.F

71쪽

litatem, jam autem indicat ambitionem Omnium nostrum auctor

Deus vestiebat hominem jam tunc exutum justitia primaeva dcfactum mancipium peccati. Iam homo vestes ostentat, ac si essent

tropaea o horrenda stoliditast

cum sint insignia servitutis. Alte quidem Uurgebantonoenia surbis Romae, sed inopia cinium ea la- borabat. Hinc ut illa multitudine po- puli augeretur, libertas fuit concessa quibusvis facinorosis , illuc loci recur- rendi, juxtaque libere vivendi. Inimica novis urbibus quies est; omnis spes in motibus sit a Gens in idonea vitae civili apta est ad pugnandum in campo dc qui bonus civis esse nequit, plerumque bo nus miles esse solet Roma magis militum, quam civium dici merebatur; quippe non exstructa erat ad quietam vitam, sed ut augeretur

72쪽

ptari possint. Civilis vita illis perdifficilis videtur, qui imperium in castris habent, secus illis, qui in castris parent. Sic severa militaris disciplina gratiam aliquam concilia jugo vitae civilis.

Nec mora , brevi iribus replitas urbs fuit. Novitas lux est, quae potet Oculos mortalium in se convertere,

nec minus occoecare. Omines,

quoniam necessitas legem moriendi imposuit, inviti inquirunt in mortis causas, δί non libenter meminisse volunt fatalis illius necessitatis. Verum enimvero libenter de illis cogitare volunt , per qua promoventur, eorumque for

tuna

73쪽

Vi RG MALVE ZZItuna magis magisque adaugetur. Nomina inciduntur teneris plantis, quoniam jam crescunt, non annosis quercubus, quae reciduntur. Nisi novitas commoda secum afferret, obsolesce det iundus cum illis rebus cum quibus coepit. Ste' rile esset ingenium humanum . si privaretur illis inventis , quibus foecundatur. Debilitatur ingenium cogitatione rerum cognitarum, hinc incenditur desiderio ignotarum. omnes illi, qui alit non inridebant,

aut mi propter sagitia sua timebant,

uoncurrere pars illorum issecta a ecu- ritate, pars a novitate, altera persitia' sa desiderio mutationis, altera gloriae. Magna ingenia raro acquiescunt in praesenti rerum statu. Felicitas semper quaeritur in iis rebus, quas nec habemus, nec quae haberi pos sunt. Et quamvis mortales illas

74쪽

quidam , se aliquando felices feri

posse, quod tamen nunquam cona sequuntur. Hinc factum, ut odio habeamus quiete, desideremus

motus. Malumus nauseare praesentia, de quaerere tantum futura.

Maxima pars huius gentis Romulo parere voluit, ut sub Ius auspiciis res uas augerent. cc Habet quidem novitas virtutem homines ad se trahendi, sed non item sustinendi. Quae protinus transit,alios sistere vel diu detinere nequit, nisi illos inescet specie utilitatis, vel capiat illecebris

ambitionis. Eapropter Romalus in consortium sad civit centum senatores, qui nume- ρrni si cere poterat ad quamuis Rem- ε pub mo crandam, par illis,qui aliam f

75쪽

V 1 o. M ALVET ZIz rationem zperii tolerare nequibant.

In principio cujusvis imperii

etiam minima autoritas maxima videtur, in ejus progressu maxima minima reputatur. Hincit, ut illi magistratus aliquando abrogentur , qui praemature tales fuere

creati . . Nunquam conveniunt ter e

libertas o principatus , quae vel non conjunguntur, vel si conjuncta fuerint, non durant. Vtrumque intendit ham persectionem, quam alterum ex alterius interitu accipit, a quo etiam solum dependet. Alienum maxime magistrati bus videtur, se liberos esse, tamen oportere servire; principi, edominum esse, non posse dominari Libertas non tota parens est tyrannidis, quae, cum non potest tolerari,& vi tollitur, illa contra nititur, ut possit vi imperium

76쪽

' S. Tobtinere Adeo ut ad tranquilla natam inprimis faciat, vel plane lierum esse, vel plane servire. Ad persectionem urbis Romae ad sς huc 1 mina requirebantur. Nae con-ς

currere, ut familias constituerent,Ρ- milia, ut civitatem Roma plus sor- mae, quam materiae habebat Enimve-ς

ro ibi virebant, non nascebantur Eo

Vbi homines vivunt, dc non nascuntur, ibi obeunt, neutiquam renascuntur Renascuntur autem patres in aliis, quos proge- . erant. Non majus hoc desiderium in homine datur, nec majori illa necessitas in tota rerum natu- ra. Species manet, quamvis individuum non maneat manet materia, quamvis non forma. Maximus ingenii humani error est cre- : ere, foeminam esse vitium natu irae Foemina non potest non esse

77쪽

V1RO MALVEzz I consummata , postquam exstitit uersectissimum opus sui creatoris. yiusdem illa formae nobiscum est, semateriae, ut ita loqui liceat,nostra nobilioris Roma quidem dici poterat circuitus murorum,non em civitas, imo erat propemodum sepulchrum, cum ibi non acciperent vita homines, sed aliunde acceptam deponerent, Et quis per Deum immortalem

filias sitas in matrimonium dabit,

ut eo ipso aliquid i

magnitudinem illius populi,a quo perniciem suam exspectet Z Quis lis alterius causa iis armis exuet, inu uventutem subministrabantξl x Romulus nam quidem harum lx dAEculiatum , nihilominus lignum l sim sit , omnes Gnos , ut Earum oretii otitulo potiretur, uera uro

' oui in infert necessitate ad 'l

78쪽

bus legibus magis odiosa, illius usest longe rigidius omni iure. Vicini populi irascebantur , quod Romani illos recepsssem in civitatem, qqui a se erant expulse, negant se luas μsuas Romanis elocaturos Ouidam et- ς iam pleni irarum atque indignationis, sperbis maledicis Romanos excepere, ς

quod num factum fuerit deseclusa - μpientia, vel)usarum virium ignoro. FVix metuendi illi sunt, quibus lingua pro gladio est . Contumelia quae ex petulanti loquacitate solet provenire tanta non est, quantuni l periculum, quod silentium mina tur. Iracundia , quae prorumpit, in corpore, non in animo accensi u est. Et quemadmodum pulvis py- a ius flammas suas in sublime emittit, ita ira verbis indicata nullam xim convinet, sed foras protrudit. Ira,

79쪽

3 in c. MALVET ZIIra, quae in ore ardet, per.man IIS nihil operatur Pulvis pyrius cuniculis substructus, quem minas vocant, si accensus exitum aliquem inveniat, murum non prosternit.

Facto offendere ,hostilitas est; verbis, malitia; illa utilis est adversus hostem, haec infructuosa damnum tamen, quod infert maledicentia, tolerabile magis est, 'uippe justius e rationi alicui ni

oc restonsimi non levem indigna uionem apud juventutem Romana iuexcitabat, quia cum damno contemptum habebat coi unctum. Ex re fluae se putant recurrere hic ad simulationem, ut eo melius vindictam exer-

uere, sent Romulus agroti se

mulat, hinc pro qu incolumitate suis ludi iis voventur , parantur

que cum summasolennitate. Ad ste- Iaculum conpenere vicini populi cum si emi-

80쪽

P S. SI Dinmissiuis ac babinoutantes se his suas dapes ab aeu periculo surie D tibi labris urentutis Romanae posse μ erre. Maximiis protecto hic error fuit, qualescunque etiam rationes illi praetendantur, dum constabat, saepe vel ex nimia fiducia maxi-

imam imbecillitatem, vel ex contem tu ingentem temeritatem oriri. Negare Romanis foeminas, eas Romam abducere, committere e illorum fidei,quos semel contempserant, non metuere vim necessitatis, magna profecto pars fuit stoliditatis , quam producit animus avidus novitatis.

Indigna laude curiositas est, cum sensius nostros titillat, sed '

intellectum , merito excusianda.

Nunquam illa extra probrum stapotest, si conjungitur cum periculo. Interim indicium est debi a litatis,