장음표시 사용
71쪽
nopblidaretur Athanasio aditus,&iis, qui cum eo communicabant. Constantio aucis, uis rem magis prudentia quoque admirabili risiis est Athanasius. Fertur vero aliquando dictum do admirans Imperator dixisse cum stupore: Non abs re Arriani omnes mouere machi Aurana . nas aduersiis virum talem. sic ergo eius admiratus prudentiam, eum deducit huma
nissim scribitque ad populum Alexandrinum, Episcoposque & Magistratus Aegypti: Quinetiam ad Nestorium Augustalem Ducesque Thebaidis & Libyo ut eum benignis sine excipiant de honorificentissime,& non solum ei sua sedes, sed etiam omnibus, qui
' cum eo communicarunt, unicuique ordo proprius & munus restituatur.
His ille munitus epistolis,& velutὶ confisus, venit per Syriam & PMqstinam, perue nitq; Hierosolyma,& cum Maximo Episcopo dc conse re colloquitur, auditque quot re quanta ille passius sit propter Christum marratque rursus ipse,quς & contra se prius.& nuc pro se facta sunt 3c decreta,& ab ipsa synodo confirmata & ab Imperatore.Qt cum audiuisset Maximus,protinus nihil cunctatus accersit omnes Episcopos Orientis.& ori ines comuniter Athanasio comunionem reddiderunt & di itate Cum sic ergo ..A.c. :' tertio & cum tanto honore dc celebritate ad suam redijstet ciuitatem, dc ab illis inii itanisita. merabilibus veluti fluctibus & laboribus respirasset, dein peps quidem videri poterat
eius vita esse quieta dc tranquilla: tunc autem re vera maximum mare calamitatum in eum fluctitabat. Nam cum in Constantem Magnentius insurrexisset,& et ritς finem a tulisset,graue rursiis ab Arrianis bellum accendebatur,&rursus Athanasio parabantur insidiae & calumniae apud Imperatore magnumq; & vetus ei malum imminebat Con- Iictam ex stantius .Rursus ergo edicta,rii reus minae, ilia, terrores, & per totum mare dc terram pellit . inquisiitio. Rursus Ziganiorst seminator Georgius occupans Alexandriam, Aegyptum dilacerans, Palestinam depopulans, tumultu implens totum Orientem, cuiusq; insania& impietas minime capi poterat.Rursus qui erat summa improbitate Acacius, &P, . trophilus, Arrij impietatis patris amicus,Hierosolyma venientes,& Maximu extruden-nἡ uis eius loco Cyrillum constituentes: qui quantum pietate magnus erat Maximus. xiii illini tantum erat pietati impietatis Zelo aduersarius. Quidnam tragice rectauerit quispiam semiviri. omnia,quae 1 Georgio deinceps facta sunt eo tempore in ciuitate Alexandrina et inm ea,quae ipse beatus Athanasius persccutus est,suam sugam excusans, corum nobis quoque modo ficienda est mentio: vel potius illi ipsi vere dulci eius linguae est conco dendum, ea submissE&moderatE, cuiusmodi erant in omnibus es mores, narranti In Apol Etenim rursus, inquit, aduentarunt quidam Alexandriam, qui nos quaerebanto cidere, fileruntque quae nunc fiunt, deteriora prioribus. Repente enim milites circumdederunt ecclesiam,&quae selent hostes facere, fuerunt pro precibus. Deinde ingressus sancta QEadragesima, qui a Macedonio & Arrianis e Cappadocia missus fuerat, . Georgius, auxit mala, qtiae ab eis didicerat. Nam post hebdomadem Paschae,coni . . ctae sunt d virgines in carcerem, Episcopi vincti ducti sunt 1 militibus, orphanorum 'aliut -- dc viduarum domus direptae suere i, panesque Hatici facti sunt in aedibus & no rix ' 4- α deserebantur Christiani.obsignat: ue sunt domus,& ira tres Clericorum in per . LI. culum veniebant pro fratribus. Et sunt haec quidem grauia: sunt autem graui sint, ra quae iacta sunt postea. Hebdomada enim post sanctam pentecosten populus, qui' est ad orandum circa coemeterium sancti Petri Episcopi & mala .
tyris,propterea quod omnes auersarentur communionem cum Georgio. Sed cum hoe resciuisset hic sceleratus, concitat Ducem exercitus Sebastianum, qui erat M nichaeus. Is autem cum multitudine militum, arma & nudos enses, arcusque dc t la serentium ii ipsi Dominico irruit in populum:&cum paucos inuenisset orantes, ἀ iam pridem enim coplures propter horam tardiorem recesseratin secit res omni u gr Ci boliem utili mas .Rogo enim accesso, cum virgines ad igne adduxisset, cogebat eas dicere e esseisi dira προ fidei Arrij.Postquam asit eas vidit vincere,& igne nihili iacere,eis nudatis sic earu vultus M' ' concidit verberibus,ut longo post tempore vix agnoscerentura suis.Virosque numero quadraginta detentos, nouo modo conscidit. Na cum statim virgas secuisset ex palmi ipsis cita stimulos habentibus terga illorii sic cecidit, ut nonnullis quidem caro siepE si execta propter stimulos sibi in uos: nonnulli aute non serentes, sic plagis sunt mortui. Atq; omnes quidem,qui remansere,& praeterea cas, quae dictae sunt, 'imincs, in exilium mittit circa magnam Oasim. Corpora autem mortuorum ne suis quidem fecit reddi in principio: sed ipsi ut voluerimi ea absconderunt intepulta, Vt viderentur eis tantam celare crudelitatem .Haec vero secerunt animo aberrantes, ut qui essent motae ment . Nam
72쪽
Nam clina propinqui mortuorum gauderent quidem propter consessionem, lugerent autem propter corpora, impietatis & crudelitatis eorum maior sic effundebat probatio. I tenim protiniis ex Aegypto & Libya in exilium miseruntquidem Episcopos,Ammonitam, Moin Caium, Philonem, Hermen, Paulinum, Psenosirim, Unamonem, Ag thonem, Agamphum, Marcum, alterum Ammonilim & Marcum, Dracontium, Adetiphium Athenodorum,& presbyteros Hieracem & Dioscoriim: & cos tam acerbe e egerunt,ut nonnulli quidem eorum in itinere,alii vero etiam in ipso exilio sint mo tui. Perpetuo alitem exilio condemnarunt plusquam triginta Episcopos. Studebant enim sicut Achab, si possent, ex uniuersa terra auferre veritatem. Haec magna Ecclesiae tuba,acer praeses veritatis, sua voce persequitur de malis,quae erant Alexandriae. Nostra autem oratio vult ijs,quae dicta sunt, reliqua adiicere. Constantius ergo, statre mortuo, Imperator declaratus,& pure uniuersam potest tim assecutus, cum nultu haberet, qui eius animo dc voluntati resisteret, no potuit amplius pati celare improbitatem, sed magna sua aut horitate eam produxit in mediii: αciun totum Orientem grauissima impietate repleuisset, non statuit esse sibi quiescendum : sed nisi etiam simul corrumperet Occidet cm,paruum esse suum ducebat imp rium idq; sitae gloriae detrahere. Ea ratione Episcopos quoque,qui erant in Occidente, ad dogmatum Arrii comunionem magno studio euocabat,iblamq; illorum securitate statuebat esse depositionem Athanas j . mobrem cogregauit smodum Mediolani qiuae est ciuitas Italii; & multos, hei mihi, ex sortibus oc strenuis, alios quidem metit,alios hensis. blanditiis,alios vero donis,& alios fraude,& alios aliter inductos, ad suam traduxit vel potius deduxit voluntatem,pcr quam ille fodit fossam animis miserorum. Hunc insulti tum Eusebius & Dionysius, Rhodanusq; & Paulinus & Lucifer lubcnter declinarunt. Athanasse enim depositionem arbitrati csse veluti depositionem reste fidei, simul di
Daudem iugerunt,quam potuerunt longissime & iure condemnarunt eos, qui dea uerant. Sed eos quidem Ariminum relegat Constantius. Athanasius autem cum resciuisse quid strueret Imperator,&quemadmodum corruptum fuerat iudicium,&iam aduenire 'Oectorii satellites,ut cum comprςhcnderent, rursus quoque diuina visione admonitus media nocte Episcopatu egressius,ad iuuenem quandam colligit virginem, quae tuc agebat annum aetatis vicesimum. Erat autem virgo valde speciosa & amabilis, α cum qua non poterant viri habitare absq; suspicione.Ea vero, res inopinatς nouitate stupefacta,quaerebat causam. Ille vero respondens ei,narrauit: Quoniam, inquit,qui sitiit comunionis Arrij,me ubique curiose perscrutatur, timens ego,ne ab eis compnaehensus &interiectus, cis immortale si appliciu conciliem, de fuga cogito,& me soli Deo permitto. Hac nocte autem mihi apud te solam esse me salutem inuenturum reuelat. Haec postquam virgo audiit, ex animo statim omnem ei j ciens suspicione gaudio re pleta, totis domus vcl cordis potius ostijs apertis, supinis, ut dicitur, manibus excipit Athanasium .Quem quide ex illo die sex annis,quandius .vita fuit superstes Constantio, vir sanctis in domus abscondit penetralibus, c6munem quotidie salem appones,librosq; aliunde 'πι- tollens,& ei ad exercitatione praebens & meditatione,& sic pio dc religioso conuiuio corpus eius & animam excipiens: hanc quidem sermonibus, quos credimus esse panem angel6rum it ad autem mensa quotidiana,&quibuscunq; alijs manus illa libera lis hospitem potuit excipere,&proprijs manibus pedes lauans, vel potius manus sitas sanctorsi pedum contactu sanctificans,magnoq; dc vehementi studio quςcunq; crat civilii, subministras,& ita sic coparans,ut quaecunq; habebat, illius essent potius,quam sua. Interea autem Alexandrina ciuitas dc populus quoquotiersiis obibant, quaerentes Athanasium adeo diligenter, ut vel ipsa anima Iubenter emissent viri inuentionem:sed carebat ciuitate, carebat aedibus,eratque plano incognitus: cognitus autem soli Deo .ci virgini. Q smobrem illo tempore in ecclesia magna erat tristitia, & filiae Sion liocebat videre pulchritudine repente cinorescentem& plane marcescentem Nam praeter adii odum paucos, alij quidem & re dc nomine vcluti quandam artem perseque bantur impietatem. Alij autem nomine tantium honorantes Christianismum, re vera auteni primos longe scelere supci antes, praetcrquam quod non aperte, quos oportebat etiam cauero tanquam hostes: sed latenter, sub specie Christianishit,blasphemuirii pii dogma studebant confirmare. Talis auicin impietatis pars crat non minima Constantius quatenus habebat etiam imperii potcstatem ei opem ferentem, omnesque protinus cedcntes eius vel sisti nutui. Iussit ergo morbum peruadere dc ad Epitc
pos, qui erant in Italia,& ad omnes,qui erant ubique terrarum: aut si nollent subscri- . bere
73쪽
bere Heterouso, qubd filius scilicet esset alterius a patre essentiae, ipses quidem expelli
ab Ecclesijs,alios autem eorum loco in sedibus ipsorum constitui. QEo tempore celo mi , eua ber in sanctis & magnus Liberius, qui post Iulium, magni Sylvestii successorem sedem labes .m n 'adeptus, condemnatur exilio: Fclix autem quidam eius loco electu, ab Pinis. haereticis, protinus diuino iudicioluit poenas : Nunc quidem risu priuatus miserabili ter, nunc autem pestilenti morbo diu corruptus,& malus malE perditus, diuina iustitia sic puniente sceleratos. Georgius autem Alexandrinorum, ut ita dican Erinnys, rursiis ciuitati faciebat ea, quae consueuerat,' qui visus sit ipse seipso vehementior, & maiori ira & impetu seni aduersus rectam fidem.Interea autem Meletius quoq; Episcopus Antiochenus,apertε
defendens homousion, de sede deponitur,& damnatur exilio, quem cons tiebatur magna multitudo orthodoxorum,qui aduersiariorum comunionem sustinere no p Arriani terant. EuZoius autem,qui re vera vitae erat improbae constituitur in sede Antiochena,
pr fuerat Meletius & Eudoxius,qui erat pellimae sentetis, invadit sedem Comedeis in tantinopolitanam.Sic improbitas,sic inuidia,quae Ecclesiam omni ex parte conturbi rat & confuderat,ad reipublicae quoque administrationem incipit procedere, & Iulia, num creat Caesarena, Galliis praesectum ab ipsis Constantio. Cum ergo Constantiit polim venisset Constatius, & Eudoxium, ut prius iam diximus,ordinar,& templi,quod
cognominatur sophia, quod ipse tunc recenter fuerat fabricatus, celebrat enccnia, decimo quidem anno sui imperii, tertio autem Iuliani consulatus, quintodecimo vero Februari j. Ille aut re vera pessimae opinionis Eudoxius, cum sedem asscedisset, di imiam peragerentur encaenia, hanc prim1 vocem emisit, atq; utinam cum illa eniissistet anim ὐιι ιοιναὶ dest Pater impius, filius pius. Cum aute tumultus&seditio, non colani; ut par est, proptere1 orta esset in ecclesia, ille rursiis repetens, dc vel uti volens sedare tempestatem: Ne vos nquit,conturbet id, quod dictum est. Pater enim,inquit, intim ' μήδε' pius nempe aria di,quod neminem colat: Filius aut est pius, nempe ἰς β .co quod patrem recte colat. Ex his exortus est risiis inter eo qui aderant, adeo ut multi eius nugis condemnatis,recesserint ab ecclesia. Ergo C6nstantio quoque res erat male cessura, ct iustas poenas erat daturus sitae in Deum contumeliae. Hinc impius Iulianus rerum omnium potiundi motus desiderio,cum in Gallia magnam manum sibi concilias et, induit se purpura,& ab exercitu Augustus appellatur. Constantium autem Pcrsicum quidem bellum adhuc detinebat. quae de Iuliano autem sparsa erat, famam non in derate ferebat : alioqui vero etiam 1 Dei inimico Eugoto ad belliun aduersus eum gerendum incitatus,mouet exercitum aduersiis consobrinum,& bellum ciuile susci-
Constantis lat. Cum autem inter Cappadoces & Cilices esset in loco, qui dicitur, Mopsi sontes, excedit vita uni cum imperiis,laborans apoplexia, cum quadragintaquinq; vixisset annos aetatis,uiginti quinque annos autem patri fuisset superstes. Sed eum quidem diuina sic vita est iustitia. Quemadmodum autem sceleratum quoque vita sit Georgium,&impium,ut scriptum est ii milibus percusserit manibus, non est aequum praetermittere. Erat quidam locus in urbe Alexandrina, olim quidem Mithrae Deo gentilium, sta' erificiisque illius&mysterijs dedicatus,nunc autem fimo dc stercore plenus, ciuitati& publico ad nullam rem utilis. Eum ergo Constantius,ut qui esset omninti inanis renulli usui, attribuit ecelesiae. Nunc autem volens templum in eo construcre, iubet efferri illum fimum & quisquilias. Cum autem iam repurgaretur locus, inuenitur quoddam adytum in intimo sinu terra; in quo celata fuerant mysteria Gentilium. Favero erant crania nuda carnibus, alia quidem virorum, alia vero puerorum, quos mma erat fuisse sacrificatos Mithrae, quando Graxi utebantur illis diuinationibus, quae sebant per viscera, dissessionibusque dc praestigijs, quae fiebant per animas. Cum quidam ergo Christiani in ea inci Assensi ea aperi. risum mouere populo, iique ubiuiiphum agebant in oculis omnium. d quidem cum non tulit lent Gentiles. sed pro dijs sitis & sacris essent misere zelo perciti, ad ipsbs accurrerunt, alij quidemense serientes, alij vero sistibus, ut ex Christianis multi sint interempti, alii autem
- - crucifixi, quoscunque vivos tenere potuerunt, & alij alio genere mortis, α varijs. Arrianua suppliciorum generibus siuat affecti. Biapium autem Georgium, ex ecclesia ita ut ha- - 4. bebant eductum,& cuidam camelo alligatum, ut camelus eum valde laniaret de distar cerperet,cum satis materiae congessissent,dc ignem in communi theatro accendissent, unicum camelo exusserunt Sic uno quidem modo sed diuersis causis,illi quidem be to fine,hic verbi sesimorte vitam commutarunt.Et eorum quidem casus ira habuit. Iulianu
74쪽
aulianus autem inmuniuersi dominatum sic fuisset assecutus, velletque euertere, quae acta fuerat a Constantio, statuit eos reuocare,qui erant in exilio. d quide cum resciuulet Athanasius, timuissetque ne qui partes Arrij sequebantur, Iulianum prius introducerent, adhuc enim ignorabatur eius animi impietas insidelitasque & amor pravitatis nocte profunda ducedens domo, in quam confugerat, inuenitur in media ecclesiia Alexandrina. Quid vero ea, quae deinceps sunt consecuta, recensuerit quis A vota ispiam, quamlubcnter eum adspexerint, quemadmodlim undique sunt congregati ad se reddite illud spectaculum,clerus,ciuitas, populus: alij quidem de reditu magnas agentes gra- 'Vi iv tias alii autem diuturnae,quae interccssit, absentiae insimulantes, eiq;& damnum&priuationem exprobrant . Deinde tanquam satis argutareti praebentes suae in eum bene
uolentiae,&alioqui vel ex sola praeclari illius pastoris praeientia, animis audacia &fidutia repletis, expellut protinus Arrianos,ciuitatemq; & se tradunt manibus Athan iij. Illi vero vel iam turpiter expulsi,& in locis desertis dc obscuris delitescentes, nec sic quide ab illa insania & rabie destiterun t.Sed dc cum Georgius meritas poenas dedisset, xt iam diximus, eius loco sibi Lucium constituunt,& totam curam studiumq; haresitim xursus ad eum deserunt, talem assecuti pr sidem,qui impietate & inhumanitate illo nihil erat inserior. Volo autem obiter meminisse malorum seu impiorum Iuliani facinorum, dc simul ea, quae ad magnum Athanasium pertinent, coniungere,& quemadmodum nulla erat ei pars vitae libera a certaminibus & laboribus, qui propter Christum suscipiuntur. Nam cum nuper hic impius suscepisset imperium,& daemonibus,qualis ille est, & deo- Iuliani Arorum nominibus potius, quam dijs sacrificaret, diruebatur quidem uniuersa ecclesia Christinorum: Omnis autem locus gentilium sacra suscipiebat,& eorum templa, alia quidem aperiebantur,alia vero rursus extruebantur: & ubique erat nidor, & fumus, dc sacrifici animaliumque dii Iectio & sanguis .Quinetiam in ipsa, hei mihi, Constantinopoli, erat Fortunae statua, eique publice fiebant libamina & sacra,& quaecunq; alia,a cepto simul studio & potestate ex imperio, moliebatur aduersus pietalcm, quando Maris Chalcedonis,quae est in Bithynia Episcopus, ad eum veniens, aperte eum conuicijs est insectatus inpium & desectorem,& a Dei religione alienum, & quae sunt huiusmodi, appellans. Is autem, erat enim iam Maris in ipsa senectit te, &ideb passus erat orbitatem oculorii probra iure in se illata non iustis vltus est maledictis, nugatorem ipsum caecum nominans,& qui nec ab ipsb quidem Deo Galilaeorum possi ullam consequi
medicinam. Ille vero veluti Deo amatus, acriore dicendi libertate respondens: Deo, ω inquit,ago gratias,qui utiliter prouidit,ut ego orbarer oculis, ne ego os tuum viderem impudens,qui tam inuerecunde lapsus sis in impietatem. Eandem sint imitati dicendi libertatem Iovianus limul & Valentinianus,qui Tyrano aperte cingula abiccerunt, dicentes: Nos quoque propter Christum parati sumus ipsa rita cedere. Imperator ergo,& quicunq; erant eiusdem cum eo sententiae, & cum eo conspirabant in impietate,cum quotquot erant illo tempore sapientes, quosdam i, aruspices, praestigiatoresq; & vates coegissensiquemadmodum Christianos superarent,volebant eos sua dicere sentetiam . Omnibus aut sium est, procul esse amandandu Athanasium. mu,;ἡA: Nam si auultlin inquiebant,fuerit sundamentum, reliquae quoque illorum fidei partes dianasium iacit Ediruentur.Rursus ergo constituuntur iudicia,& Iudices condemnant, &cxercitus emittitur,& populus conturbatur, & Alexandria circundatur, & ecclesia diripitur,& ab ea postulatur Athanasius. Caeterum luc quoq; pcr eos medios procellit, nec erat ullus, qui retineret. Quinetiam rursus illum videntes ignorabant, propter quem, hei mihi ecciesa tata manus circundedit,propter quem armis eius exitus undiq; obsepserat. Postquam ergo ille sic superna manu munitus, non potuit capi manibus hostium, &perinde ac nullo prohibente ita libere egressus est e ciuitate, Alexandrinam quidem e uitatem rursus inuasit luctus & eiulatus propter viri absentiam. Is autem, cum noctu venisset ad Nilum, & conscendisset quandam nauem onerariam, rursus magna contemtione serebatur Thebaidem. Eum vero tergo urgebat quidam satrapa,iussus a Tyran- no cum interimere ubicunq; depraehendisset. Cum autem quida ex ijs, qui nauigabant una cum Athanasio procul nouisset persecutorem, & remiges hortaretur ad celerit, stem paululum subsistens Athanasius, & occultum quid,ut videtur,internis cernes ocilis iubet remiges proram obvertere, & rursus cursum dirigere Alexandriana. Ij autem cum, ut par est,fuissent conturbati, & vererentur ne inciderent in satrapam, ille eis animum addens, α dicens ei se aliquid diuinu,quod gerebatur,persuasit. Deinde conuersa
75쪽
antenna, nauem agentes in partes anteriores, nauigabant recta Alexandriani, persequentes,quod est maximE nomi ,eos qui persequcbantur. Cum asit iam fuissent pro eorum oculis offusa caligine, tanquanteorum, qui videbamur, neminem videntes, praeternauigabant. Athanasius auteniquemnam quaererent,non secus, ac in Elis O iuuenit, percontatur. Cum vero resipol dissent,Athanasium: Vos, inquit, nauigans parum praecedit, veluti fugiens quosdam qui eum persequuntur. sic decepti, qui erant mente caeci,persequebantur eum,quem non sentiebant sic habere in manibus. Is autem celerrimE delatus Alexandriani, & ripentξ veniens in ciuitatem, eam replet maxima laetitia,is apparens conspectus,qui tam
topere desiderabatur. Deinde dans seipsium quieti re silentio, quandiu fuit acerbum tempus imperij Iuliani,delituit. Post haec autem Iulianus quidem omnium,qui ipsum praecesserunt,in impietate clarissimus,& qui omnes ipsos paruos reddidit in scelere, post bella innumerabilia, quae sessit aduersus pios, inuenit finem improborum studiorum, non planequidem qualem merebatur, ut qui infernis reseruaretur sapplicijs: sed neque semitam impiorum ostendens omnino dirigi. Nam cum se quibusdam praestigijs, maleficijs & magorum artis hiis permisisset,& deceptus sibi persuasisset fore, ut Alexandri sibi pararet imperium,
ut cuius mores siemper magno gloriae tenerentur amore, vel potius seipiam esse persuasisset Macedonem in alio corpore,& aduersus Perias duxisset exercitum, primoque ... ipes ei luculenta suisset ostentata,quando se magnum aliquid & praeclarum gesturum existimabat,tunc etiam, quod habebat, turpiter perdidit imperium, dc simul cum eo
vitam. Fraude enim cuiusdam transfugae cum naues, quae numine Dumentum conii hebant,&multa, quae erant exercitui ad Vsum necessaria, importabant, fluuio amandasset,in terramque aridam & aqua carentem ac torridam deuenisset, tam eque ac siti suos oppressisset,& maximam partem exercitus amisisset,& omnibus indignantibus, probrisque ac maledictis eum insectantibus ipse eques adesset, ut dolorem consolaretur,& exercitus laborem recrearet, Quale tuum est opus, o diuina iustitia , iaculum nescio unde emissum, peruadens medium brachium, cadit in illius dexterum latus. Et ille quidem miseriacebat,siaca transfuga percussus,sive ab aliquo ex suis. Vtrunque
enim de eo dicitud siue etiam diuina plaga ictus,quod quidem dicitura pluribus, hutic
tamen vitae finem nactus post imperij annum unum&menses octo. Deinde Ioviniano totius exercitus suffragio committitur imperium: qui cum sit septem menses imperasset,&ad Octauum Venisset, in Galatia vita repente excedit,s nino morte contemperato. Valentinianus aute post eum renunciatur, qui fratrem sua
Valentem in Qcietatem admittit imperi j :& cum illi habenda tradidisset ea, quaesita sint ad Solem orientem, ipse triginta post diebus ad Occidentem perrexit & in Gaiulias. Cum ergo Valens accepisset imperium, non fuit de thesauris 1blicitus, non curauit pecuniam, neque quomodo recte ordinaretur exercitus: sed quomodo Arrian rimi quidem res amplificaret, orthodoxorum autem rcs diminueret, & omnino di
rueret, totum sui imperi j studium conserebat: idque solum sibi ducebat sufficere ad
vilis, reti splendoreia dc gloriam. Ea de causa omnes sere Pontifices, sacerdotes & Diaconos, de seqvi nix ' quicunque vitam degebant monasticam, in mala extrema coniecit. Et Meletium quiu i Qii virtute incomparabilem, deposuit de sede Antiochena, & hunc quoque magnum inter athletas Athanasium quaerebat capere. Et exilio quidem condemnatus est Mel lius: uniuersus autem,qui cum eo erat,clerus,iuit ecclesia expulsus. Multi quoque alii Pontifices & omnes, ut semes dicam,qui nolebant exitio Ar ij communicare,exturbabantur quidem ab ecclesiis, expellebantur autem a patrijs, a propinquisque & a coim
sanguineis. Postquam ergo venit hoc quoque magnum bellum Alexandriam,& Prasdum edicta studio Eudoxij omnem in partem mittebantur,dcrursius in hunc magnum & verελ ita sis, virum sortem Athanasium exercebatur persecutio,& iam futurum crat, ut mox cape uterilitan retur: clam quidem urbe egreditur, patrium autem quoddam sepulcrum subiens,& quatuor menses in eo manens, sic belluinum impetum & furorem declinauit. Nam
' cum Tatianus nunc praeesset Aegypto, Christiani omnes grauissima subibant supplicia,multique per ipsium,martyrij finem accipiebant. Sed ille quidem statim meritas luit poenas. Nam facultatibus & dignitate priuatus, & morbo oculos miserabiliter excaecatus, emendicans publice, vitam finijt, cum nec ei mortuo libassent Alexandrini
sed in eius euastatuam& figuram admodum insultassent,dc fuligine oculosilli uissent, qua
76쪽
quaibia erat ille revera dignus. Sed lixe quidem cum iam Daus marcesceret & em resceret. Ouae autem Constantinopoli aduersus Orthodoxos secerit Eudoxius, quinam lingua α narrassedi meminisse sustinuerit 3 Cum ergo in primo consulatu Valentiniani & Valentis tot & alia mala iam sint, merito homines supernis quoque plagis castigabantur. Nam & ingruens terrae motus,qualem nec prius tulit tempus, nec futurum speratur laturum, & multas alias euertit urbes, & Creta si rarum plusquam cen- inctum graui vidit casu dirutas,&mare suis relictis terminis,quaedam quidem loca sic imundauit, ut etiam multa cx ijs, quae prius erant arabilia, fecerit nauigabilia, rem adna dum nouam. Alibi autem rursus tantum recessi, ut etiam in media nauigatione in m cibiblo inuenti sint nauigantes.sed ne sic quidem castigabantur improbi communisus tertit flagellis & mutationibus elementorum: sed etiam in scelere erant seruentiores, grauiusque & vehementius bςllum excitabatur aduersiis Christianos. Qioniam autem propter desiderium Athanasij , populus Alexandrinus erat in senso animo in eos, qui dominatum obtinebant, & iam aperte videbatur res spem te ad arma & seditionem: id cum resciuisset Valens, eorumquerebellionem timuis. sct dc audaciam, necesse habuit ei quoqueriirsus permittere ecclesias. Hoc autem se-cit,non quod ei faueret, sed quod nullum haberet ex subiectis, qui in iis, quae opo te par et Imperatori. QSod quidem causa suit, ut 1 continuis illis bellis &pers
cutionibus tunc respiraret Athanasius. Invalescebat enini per totum orientem ma-Iorum calamitas,dc Christiani sui generis sanguine polluebantur. Clim autem comtenderet Valens Antiochiam, e vita quidem migrat Eudoxius, Arrianorum dogm
tum aemulator, confirmator dc praesectius, nonumdecimum agens annum a persecutione fidei orthodoxae. Eius autem loco constituunt, qui improbae quidem Arrii erant communionis, Demophilum. Qui autem sanae dc Orthodoxae, Euagrium, virum dc vita ec doctrina dc moribus insignem. Atque eum quidem sacris initiarunt sacrae manus Eustathij, viri insignis , dc qui olim quidem fuerat promotus ad sedem Antiochenam, poste, autem fuerat exilio condemnatus, a Ioviniano autem rursus fuerat reuocatus, dc tunc Constantinopoli agebat inter Orthodoxos, quem ncclat epotitit magna illa Valentis in Orthodoxos immanitas. Sed eum non exigua manus militum, breui tempore, postquam ordinauit Euagrium, relegat rursus Bizyen, necEuagrium sinens filii securitate, sed illum quoque alio abducens, utrunque propter parem in fide libertatem. Valens autem cum peruenisset Antiochiam, homousii sectatores impudenter obsidebat δc expellebat, non solum ab ecclesijs dc a 6 naxi &-oii conani unione, sed etiam a gradibus dc domibus, dc tota ferE ciuitate, atque adeo ab ipso oriente. Ad haec vero isua quoque imminebant supplicia, dc mors acerba eos excipiebat. Scit haec fluuius Orontes,Antiochiaeque rici, fora, viae de suburbia: ille quidem tinctiis sanguine sacerdotum, haec vero reserta cadaueribus. In tam magna ergo dc tam vehementi tempestate, hic praeclarus,diuinaque reipublieae administi atione dc virtute magnus Athanasius, post longos illos propter Chrimini sudores,dc pro recta fide certamina, gloriosas ue fugas dc exilia dc insignia re phaea, cum Petro sedis successori multa si itura praedixisser, quadragesimosexto anno sacerdotii, octauodecimo mensis Ianuarii, Gratiani de Probi secundo consulatu vita excedit: utpotEquod iam satis iunctus esset laboribus dc perpessionibus, dc ideo ag grat a cotinotheta eum ad sc E superis euocasset,is ille rursus cum suis splendoribus, coronis de
inessabilium bonorum remunerationibus pro meritis remuneraretur. Quae nobis
quoque detur consequi, in Christo Iessi Domino nostro: Cui gloria dc potentia nune ecs per dc in secula seculorum, Amen. Plura si quis nosse velit de hoc beatissimo praesule Athanasio, imi orati nem incomiasticam de illo Gregorij Naaianzeni, de historiae. Ecclesiasticae se plores,qui multa habentie- ina digna, sed prolixa nimis.
77쪽
VITA S. ANTONINI AR CHIEPISCOPI FLOIRENTINI, AUT HORE F. VINCENTIO MAI NARDO
Gemini. D euli, procuratore ordinis Pinedicatorum. NT ONI VS fiuie Antoninus sita enim, quod statura pii.
sillus esset, vocabaturi Florentiae honestis parentibus cmuao&Thurnasia natus est, anno salutis millesimo trecem tesimo & octogesimonono, Vrbano V I. Pontifice, Vum cessao Caesare Nicolaus pater, vir probatis moribus, T, bellionatus collegio, quod in urbe Florentina non coimi temnendo loco habetur,quater praesiit. Vt primitin in m.
ν tiam excelsitivisus est longe plus sapere, quam puerilis aetas pateretur. Nam ludos fugere, garrulitates odisse, excursus vitare: contra, seriis ilicuiribere, taciturnitatem amare, se ad se colligere sistebat. lnprimis vero templa ac reli osas aedes frequentans, ad sanctas conciones cor aequE ut aures arrigebat, ratus adhuc puer in orationibus, ut diuertens quotidie ad angeli Michaelis templum, cognomento Ad Hortum, atque ad crucifixi imaginem procumbens, totius pene ciuitatis ora in se con. iterterit, qubd tam diu ac tam calenter in orationis studio persisteret. Si quando supplicationes per urbem haberentur, Praedicatores pone sequebatur: quos iam tum videbatur prae caeteris amare. Annos natum quindecim cupido incessit Christi se iugo in ter Praedicatores addicendi sacris allectum concionibus in togerrimi viri ac plane doctii totaritie loandominici Florentini ex codem ordine: cuius laudum praeconium longe est lis
Dominicua b critis, quam utra nc carptim caprimatur.
Is enim illic est, qui primus collapsas vitae regularis obseruationes, quae absumpti patribus in vasto illo infandae luis incendio ac pestilentis Iam a contagjone, quae sub an num salutis millesimum trecentesimum & quadragesimi octauum contigit, pror sus conciderant, in aliquam spem ac lucem dicendo & agendo reuocauit: tanti a Gre gorio duodecimo habitus,ut Rhagusinam illi primum ecclesiam crediderit: inde eisam in Cardinalium numerum cooptauerit: mox apud Constantiam, ubi de tollendoschisnate,quod tres pontifices ducere videbantur, totius Ecclesiae & Cluistianon in principum consensu agebatur; egregiam laudem reportauit, dum summopere con rendit, ut Gregorius,cuius ille partes tuebatur,Pontificatui cederet: tandem ano quinto, qui depositis vel cedentibus caeteris, summa orbis consensione Pontis iaca synodo declaratus fuerat,ad conuellcndam Bocmorum haeresim, quae tunc serp&ς incipieba legatus in Pannoniam missius, Budae diem obiit. Ad hunc Antoninus ita enim deinceps appellabitur ad radices Faesulanae ciuitatis, quae iam sunditus interiit, pelli , linit coenobium diui Dominici fiandamentis excitantem prosectus est, ut in contuberiuri Antonins um fratrum,diuinum quiddam iam spirans, admitteretur. Sed Ioandominicus quo
lii, MD, adolesczntis indolem, acutumque ac riuax ingenium persipexisset: teneram ta minuatim men aetatulam cauatus, praesertim cum gracili et set corpusculo, & magis neruis & in num bus, quam carne sustulto, iubet expectate, dum adolesceret, regularibus institutis, quae supra aetatem illam videbantur esse, sussicere valeret. Fando autem, ut fit,num literarum studiis operam daret,& quaenam illia essent,ini ex eo quaereret, audiretq; Pontificis sanctionibus, quas in volumen digestas, Decretum vocitant maxime delectari: Heus, inquit,sili, reuertere nunc ad paternos lares, in inter nostros admittendus, cum Deci et uni totum ita excusseris,ut plane videaris limbi bisse. Putauit cnim se pater pueri petentis vehementiam tantispEr temperasse, qἡo
non tam propere tot canonum posset immensitatem & volumina deuorare. Sed puerilis ardor,Ioan dominici cogitatus si non elusit, superauit. Recessit Antoninus, atque Nota me. ita se toti ina ad studia contulit, diurna Decretum ac nocturna Inatui versans, ut classe statim anno propossiti sui tenax, Faesulas re lessus, quacunque voluminis parte uas tus,prompte ac memoriter ad omnia, summa facilitate responderet. Tum vero iam nosse clusus,sed iniecto regulari habitu attonsius annum agens sextumdecimum, intra
Praedi eatorum ordinem est admissus. Domi vero iussus clina suerat adhuc paululii Mexpectare,quanti esset,& an carnibus abstinere posset, quod Praedicatoribus demoroestin volens experiri, acceptas de mens a carnes, quibus qubd vesceretur, videri parca tibus volebat scitus puer, clam selibra dc catulis porrigebat. Cucii l.
78쪽
DE S. ANTONINO ARCHIEPIs Copo.
Cucullatus tandem Cortonam tegularibus disciplinis imbuendus, mox mitti rus, i t: dcuin nouum coenobium risulanum nodum esset absolutum: ubi sub viro integerrimoe: ' Σ ' Laurentio Ripafracta id viculi nomen est in agro Pisano, unde oriundus erat omni iunopinione celerius ira profecit,ut iam tum radios quosdam doctrinae ac sanctitatis emit tere videretur: quibus postea,procedentibus annis quasi iubar splendidissimum tene. blicosas hominum mentes illustrauit.Laurentius ipse,de quo nunc loquimur, vel testumonio eiusdem Antonini nam longa illum vita iunctum, epistola adhuc extante prosequitur vir longe sanctis mus suit, Pistorij ad Praedicatores conditus, ubi poscentibus em non denegat salutarem. Quod si bona arbor fructus bonos facit, quid aliud ex 'Antonino sperandum erat, qu1m absoluta quaedam& numeris omnibus doctrinae aeprobitatis forma, cum,si Ioandominicum & Laurentiu speciemus, quos ipsc authores&institutores eius vitae, quae est in Christo, habuit, nihil non sanctum, absolutum, consummatissimum,ex eiusmodi sormatoribus & initi js prouenire potuerit 3 Exacto anno, iurauit quod religiosi solentὶ ac nomen dedit in Praedicatoriuri instituta Faesulani eo nobii nomine, quanquam Cortonae constitutus, unde demum Faesulas reuersius est. Q sentavcro sedulitate quod Deo promiserat, reddere niteretur, ut in obedi etiam, castitatem, paupertatem incumberet: vi reliqua omnia,qus religiosum decent ordinem, diligenter obiret,non est nostri propositi dicere: in virginitatem quide etia adhuc pum ius ita exarsit,ut in eo templo, quod D. Michaelis adhortum diximus appellari, tam Hiduis Deum precibus pulsaret,illud inprimis propemodum extorqueret, ut quo similior agno sponso virginum redderetur,virgo sine tabe aliqua corruptionis duraret. id quod cum se assecutum caelitus intelligeret, nequa daretur ansa tantum:thesaurum praedonibus rapicndi, muliebres congressus fugiendos sibi esse penitus persitasit. Itaque studio G. nullam omninos minarum,aut quam rarissime fieri poterat, ad colloquium admita ebat: nisi mrsan aut peccatorum conses Ilo,aut arcanum aliquod magni ponderis exaegisset. Nam pueros & comatulos adolescentes ita sibi esse cauendos censuit, ut ne pontifex quidem, atque adeo senex,iuniores diaconos &ministros,led adulta iam aetate viros oc sacerdotes domi habuerit : ut abunde in ea epistola, quam ad Laurentium
P pasta in scripsit, quaeque adhuc extat,plane perspicitur. bd autem ad silmmam sque diem in eadem integritate perstiterit, non vulgare fuerit illud indicium, praetera qu in quod ex cofestaribus etiam est idipsum acceptum) quod quo tempore animaminabat, ebriter illud emoeta licet vocula) suauissmὰ repetebat: Sancta dc immacu- alata virginitas,quibus te laudibus cfferam, nescio. Ocio perpetuit bellum indixerat, studio literarum&orationibus vltra etiam quSm valetudo corporis permitteret,deditissimus. Somni ac cibi parcissimus: Primus inter psallentium choros ita vigilias adamabat,ut persolutis nocturnis laudibus quas nunquam cum licuit,intermisit ne tunc quidem,quod plerique omnes faciunt,deseslbs adi vigil t. stu. tus lecto componeret: sed si s bmnus irruisset,postquam non iacens, sed sic sedens in pa- , p rietem paululum caput inclinasset: aut in orationibus pernoctaret, aut certE lectioni, aut conscribendis, quos nobis tanta omnium ordinum atq; adeo totius orbis utilitate
reliquit,libris incumberct: de quibus quoniam latius cogniti sunt, quam ut necesse sit o me nunc aliquid dici longius,verba non faciam .illud certe posse mihi videor assimi a- re scripsisse multos acutius, nullum Antonino utilius sua scripta digessisse. Quis enim obsecro est qui se in eius libris velut in speculo non perspiciat, ad quod sui vultus, id
est, animae lapsius & vitia non emendet Quis tam sublimi ingenio,quis tam obtusa acie, ut non possit uterque prositio captu satur abire t Monet ut nemo alius, delectaτut quiuis docet xl alium non desideres. Nusquam leuis, semper tutus, ubique inco ruptus, , ne suis quidem, sicubi labuntur, parcens. Ac mirum pinsecto est, ut tanti lus homo,&grauissimis morbis crebro ad mortem quoque consectus, herniosus, in MultasAL phthisini ineunte aetate inclinans, potuerit non dicam tot conscribere, sed tot omnibito pellegere: praesertim cum praefecturis plerunque fungeretur, quae sbium hominem toc curarum vacuum videntur exigereNam ut primum viri rirtus illuxit, non permissus
est intra cellulani latitare, sed modo haec est illi, modo illa administratio domorum
Itaq; non in gurgustio aliquo, sed in theatris,ut ita dicam,Italiae regedis coenobiis est ubi l.
prauectus. Romae enim,Neapoli, Florentiae, Senis, Caietta, Cortonae, usulis Priorem nobi , νε-3 egit. Mox etiam Romanae prouinciae ac Neapolitanae Vicarium generalem, quod illi munus demandatum fuerat,vi collapsas a resulari obseruatione domos in pristinum .
79쪽
vitae eandore reuocaret: quod multis ille laboribus annixus est, pedibus v lurimitat, se portans suis, dum prouinciam obiret: aut asello insidens aetate iam&mala valetudi ne consectis: aut certε si quando longiora ac salebrosa itinera, vel hyemis asperitas aselli usum adimeret, valetiore iumento,led tamen quod religiosum virum deceret, ve hebatur.Institutorum sui ordinis erat seruantissimus, ut ad lineam, ad apicem minima quaeq; tum in ie,tum in iis,quos regendos susceperat,obiri vellet. Carnium edulio seni. per abstinuit,nisi ob aduersas valetudines,quas multas dc grauissimas passus est,inte Vitae dum a medicis cogeretur Cilicio semperest usus: sed& zona interdum serrea ad viva cutem incinctus.Humi accubans, aut tabulato illisus dormivit. Si quando molliuscul Erecubesset,eas desicias saccus paleis insertus exhibuerat: sed & irequenter intorto som et funiculo verberauit.Vt sacerdotio initiatus est,quotidie de ipse sacrificabat, dos tauri, ei, crificio etiam alteri deuotus adstabat. Eb se humilitatis abiecit, ut pro ectus etiam cc ,- -- . nobijs & prouinciis culinam adiret,cacabos,ollas, aliena mundaret,verriculo accepto domum purgaret, famulis etiam seruiret. Quod ipsum dum pontificem ageret,constat etiam fecisse. Iam vero quo charitatis ardore flagrabat' quo incendio fraternae salutis aestuabat ξ Quanto usui monita illius no solum suis Datribus sed passim omnibus extitε reZEt consiliendo enim, xum poenitentes, auditis eoru consesmonibus expiando, sed de conciones ad populu habe do,in vinea Domini cultor indefessus supra fide desudauit. Item mise- Misericordia vero tanta agebatur,ut initium illi virtutum extiterit: quod quo pacto gestum sit breuissime narro, ut iam ad eius pontificatum transeamus. Distat coenobium tulanum, quod ad dirutae urbis radices loco tamen edito situm est,quingentos supra mille amplici a Florentina urbe passus .Hinc dum in ciuitatem descenderet,aut ex Fl rentia illuc exiret non enim perspicuE constatὶ eo itinere,quod ad ripam est Munioni, flumini sun torrentis versus morem pr terlabentis, puellam immanE lachrymantem dc querulas Voces edentem conspicatur. Cognita eiulatiis causa, qubd scilicet a matremisia lotum lintea, capisterium,quod capiti cum linteis iam lotis impolitum ceciderati dii fregisset,ac propterea materna iram biliosa enim erat & dissicilis,& que ob leuiores culpas de se supplicia sumpsissetὶ maxim Etimeret: astari blandE illam Antoninus cce Pit,de ut domum ad matrem reuerteretur suadere. Quod cum illa in proposito pertunax non admitteret sed potius iligam meditari se diceret,naisericordia motus, ne quid labis mitella contraheret ac periret,acceptas capisterij partes, elim Iesu nomen inu Eius egre. casse facto igno crucis ita coagmentauit,ut discissum fuisse nunquam credidisses.l egi ix illi ante initum pontificatu prima virtutum tyrocinia fuere, magno illi monachorum ' patri Benedicto nequaquam disssimilia: quibus etiam in hoc conuenit,ut quanuis Vte que iusserit, ne cui proderentur, consultius tamen, ita Deo prouidente, fuit,ut pin trires gesta vulgaretur: ut quando unus ad formandos monachos, alter ad regendos pipulos destinatus erat,aut horitate quada supra hominem maiore ina publicu prodiret. Interea Bartholomaeo Libarella humanis rebus exempto, complures tum Florentini,tum exteri, qui Romae versabantur, ut quisque pecunijs, fauore, gratia pollebat, in Florentinam ecclesiam inhiabant rut longe maior esset candidatorum numerus, o qu1m esse debuisset.Itaque certatim Lugeiiij quarti aures tundebant, rati se posse pol licitis ac precibus sui est nostrorum temporum calamitas in in sitas partes eius animum inclinare. Poscebant Florentini unum aliquem ex suis praesci, qui literatura de moribus insignis esset: Pontifex, ne iusta petentibus videretur reluctari, extero eam sedem credere non audebat. Cui autem e ciuibus ea prouincia demandari tunc poΩset, non videbat. Quanquam enim saecunda ingeniis & culta moribus Florentina diutitas, Ut quaevis alia italarum,sit: qui tamen eo cumulo eruditionis dc probitatis splendesceret,ut instabant, Eugenium latebat. Ita factum est, ut nouem totos menses animi penderet: cium ladein probatis viris Antonini peritiam integritatem,viumque rerum ad memoriam reuocantibus, nouerat enim probe illii Pontifexὶ Archiepiscopi ini R
DEel, , ui rentinuim,senatu Cardinalium mirante quidem, sed tamen maxime probante. deci Arehiepi rauit. Iter tum ibrte Antoninus arripuerat, ut de more coenobia visitaturus, Neapoisi p* M lim se conferret, cum in ipso itinere de pontificatu intellexit. quod grauiter accipiens, ' ' mgaria statim coepit animo volutare.Vir enim,qui tota sanctum Spiritum. mente con- Mediistiti ceperat adduci non poterat,vise huius mundi curis implicaret. Primam itaque a r Dpm, cto itinere diuertere,in aliquem se terrae angulum abdere: mox δc sese ad inserum decreuit mare recipere, Ut inde in Sardiniam nauigaret, quo intra insulam tandi ii Focet
80쪽
DE s. ANTONINO ARCHIEPISCOPO. o
ea sint accΠ3ta, qui auunculum quaeritans, ea parantem repcrit. Petrus verd cum euectum illum ad id fastigii nunciaret, ac moliretur, qua poterat arte, in patriam reum care: ille contra reniti,ac nunquam se id oneris subituraim assirmare: quin uti domum rediret, de terrere minis, & precibus adhortari. Quod cum ille et sunt hominum ingenia,qui in aliena plerunque laude gloriantur, non admitteret, expugnatus tandem, quod hauentem nepotem dc obfirmato animo perspiceret, Senas deduci se passus est, alias contra delati honoris molem machinas paraturus. Itaque tanta animi constantia ac serE pertinacia seipsium aduerelis oblatam dignitatem comparauit, ut obstructis ad blandientum suasorumque voces auribus, qu uis firmissima turri nisi diuina quaedam vis intercederet, cui demum parere cogimurὶ constantior extitisset. Non esse eum se dicebat, qui tanto posset oneri silccedere; non posse partes pontificis adimplere, validioribus humeris esse sarcinam imponendam, se perexiguis viribus & imbecillioribus, quam xet posset tantae moli sum cere: doctioribus , sanctioribus id muneris tribuendum. Cum ecce Apostolicae liter dum adhuc senis esset, perferuntur : quibus de Pontificis voluntate in accipienda dignitate monebatur, & quod ad Faesulanum statim coenobium se reciperet. Quocum tandem peruenisset, quasi nunquam repugnasset, renasci ad bellum ac propemodum revirescere vidisses. Quium, qui ad eum frequentes nouam dignitatem gratulatum venerant, alios rogare, praensare alios, monere, hortari, ut se ea molestia luberum esse paterentur: denique nihil non dicere, facere, quo elusimodi se iugum a ceruice excutere permitterent: tum scribere ad Eugenium literas acres dc vehementes, utque a primoribus,atque inprimis a Cosmo Medice ut scriberetur, sedulo curare: se multis rationibus impediri, quo mimis in summi antistitis sententiam inclinaret: dissicilem esse curam animarum : arduum, liberam ciuitatem ac laxam, ad formam bene vivendi redigere: deinde,assuetum se placido vivendi generi, non posse ad λri strepitus atque ad turbulentas actiones,praesertim annis vergentibus, prosilire. Sed frustra sit omne, quod aduerso diuino numine molimur,& irritos demum necesse est habeat conatus. Romanus Pontifex, conscius virum se optimum delegisse, pertinacissi in E in sententia perstitit.Cumque illum non flecti suasorijs literis, quas complures dederat, peri exisset: iam incalescens& commoto propior, iubet quosdam ex praesulum ordine, Rinprimis frauissimum virum Dominicum Cardinalem Firmanum, ad Antoninum scribere, uti se tandem,qub diuina vis vellet,trahi sineret: ita enim semel placuisse,nullaque ratione suturum,ut quod Pontifex statuisset & senatus approbasset, humanis viribus conuelli posset. plus reniteretur,eo se magis sciret praeceptis Apostolicis ataque anathematis alligandum.Ad haec misit diplomata pontificia, ut mos est, ad ineundos praesulatus gratuita,& omni sere pecuniaria mercede libera. Tum vero Antoninus,nullum esse reliquum perfugium ad euadendum ridens, praereptumq; fiigς ac precibus locum, intelligensque non posse iam sine piaculo reluctari quadoquidem id demum placere Deo existimandu ellet,quod summo Pontifici, quod omni sexui atq; omni ordini probarcturiveritus preterea, ne Seruatorem Christum pa- Tandem n5 iam diligere videretur,cui ut oves suas pasceret iubeti, non pareret: tandem lices inui- :tus & ferme eiulans, manus dedit.Ac ne tunc quidem pede libero cucurrit. Nam ante- ρὰwis. quim omino in pontificatum cosentiret, quosdam verendos sacerdotes & Abbates, tum sere omnes totius ciuitatis ecclesii asticos ac religioχs praesides, nonnullos etiam ciuium, qui aut horitate, prudentia dc consilio pollerent, ad se Faesulas vocavit: qtios cum propositum & obfirmatum animum Pontificis docuisset ac singulos uti sententia 'dicerent,rogasset,viderenti num saluo capite repugnare posset, an praesitatum inire: ad unum omnes, non posse absque piaculo respuere demandatam sibi prouinciam, ac- lclamarunt. Q Nd ubi ex eis accepit,expensis iam hominum iudicio,vt exacticis quoque Dei voluntatem cognosceret, voluit ut una secum, quo loco conssederant, procumbentes liuini, Dominum precarentur : probe noscens, ubi duo vel tres si ierint in Dei hi xx..i nomine congregat ipsum in medio pro euangelico elogio constitutum. Exactis precibus cum assurgerent, Deum, caelitcs, hominesque testatus, inuitum se ac nihil eiusmodi cupientem, quin toto pectore ac viribus reluctantem, violenter ob inconcucsam Ponti scis voluntatem,&ne diutiusquam par est et, diuinis nutibus resistere rideretur ad praesulatus molam, velut in pistrinum trahi: in faciem procidens, ac toto corpore prostratus, palliis manibus & collachrumans, pastoralem demum sarcinam
in humeros reclinauit. Vidisses hic adstantium lachrymis ora conspersa. Illustre. D 3 enim