장음표시 사용
331쪽
. se posset 60 . Vide, exinde Oid Se quantum
ad pravas aeris eonditiones emendandas atque temperiem eius salubriorem essiciendam , arte Scsudio Principis in sinitem subditorum praestari possit .
Ia ipsa aed eandi ratione haud exiguuse quoque salubritatis aereae momentum postum est . Quo magis enim aer in domiciliis , praese tim humilibus , inclusus atque compressiis , quominus Iuei ει libero aeri ad aedes 8e conclavia sive cameras patet aditus , eo facilius vapores putridi atque exerementitii cumulantur , & comragiosis halitibus semes paratur . Patet hinc ratio , cur, me quadam epidemica Deviente , m xima urplurimum strages per infimam plebem Populique faecem edatvr quippe quae casas d. Pressas , parvas , angustas a cubicula humilia ac humida inhabitate solet . Quam ob rem plateae latae , aedes amplae , conclavia spatiosa alta , senestrae magnae , tantum prosecto ad sanitatem, quantum ad decus 8e ornamentum conserunt o Adeoque etiam ad has res Imperantes ac Μa a) LANCISIUS do noxiis paludum effluviis Lib. I. pari. I. cap. III.
332쪽
33Ogistratus imo di architectos vigilantes advertere
Novas si princeps condere urber , paros . fissas stiburbanas velit , inprimis prospiciat, ut Ioea iis seligantur aeris salubritate conspieua . Praestant autem plana vel elatiora profundis , remota snt a paludibus , propinqua fluminibus . VlΤRUVIUS . praestantissimus veterum Architectus resert , veteres Romanos oppida re stativae ba eondituros inspexisse iselaora pecorum , quas paseebantur in his locis ubi oppida sua er gere vellent ): quae si livida ct ritissa deprehendebant, solum vertebant, aliσ csmmigrantes . Tantopere isti de coeli temperatione , sub quo degere volebant, solliciti fuerunt l, XIV.
Contra aeris iniurias vestimentis teguntureorpora . Quorum luxus atque splendor eousque variis in locis evagatus est , ut Principes illan legibus coercendum necesse habuerint ca .' sa) Vid. te es vestiariae variis in Ioeis editae , die Meider-Ordavngen. - ,
333쪽
IIem his legibus , quaedam adderemur sanitatem respicientes. Ita enim nonnulla vestitus genera hodie
comparata deprehenduntur, ut non possint non ν
titudini esse infensissima . Mos vehementer coinprimendi corpora per thoraces , calceos , ocreasti alia inter omnes propemodum cultiores Euroopae gentes hodie invaluit . Quantopere vero is angustando vasa , compellendo sive constringendo viscera , impediendo atque turbando liberum sanguinis circuitum incremento , robori 6e secundae valetudini noeeat, in aprieo mihi positum esse videtur. Inprimis tenellorum 8c mollioris se-kus eorpora his anguntur careeribus, quibus tamen illud ipsum pernieiosissimum est . In t nellos enim propter mollitiem , subtilitatem atque infirmitatem partium tanto maiori vi sitas exereet vires , quanto minorem invenit renixum. In sexum amabilem vero duplicem edit noxam. Enimvero ει muliereulas ipsas iunceas , debiles atque infirmas reddit; εe matres infirmas firmam prolem generare prohibet . Deinde in media bruma feminae collam ct praecordia denudata ventis ac frigori exponunt, multae sne dubio hoc comstio , ut spectatorum oculis pateam 8e his v luptatum illecebris ignes accendant illieitoa . Haec autem consuetudo . quam rerum sacrarum interpretes toties ex religionis dogmatibus impro vant , mihi ex medicis taxanda videtur princi
334쪽
332 piis. Frigus enim vi pollere cogendi fluida 8t constringendi solida neminen fugit i quis igitur
dubitet , illud ad partes coeporis tam teneras atque subtiles , qua ire in eoilo Sc pra 'cordiis reis sident . admissum effectus edere pessimos , tolle. re perspirationem Sai,ctorianam , motum humorum sistere , tumores , Si inflammationes producere , plandulas colli. parsi ides , maxillares.sublinguales , thyroideas , mammarum indurare, tonsillas . uvulam , laryngem, pharyngem , ple ram . pulmones inflammare , raueedines , tusses, anginas , pleuritides , peripneumonias, tabes sive
phthises 8t sexcenta alia mala excitare Sed pravos istiusmodis mores illustres in Republica
Personae melius exemplis , quam legibus emendabunt , coercebunt . Denique adhuc monendum restat non solum nocere corpora minus tecta 8c
quasi denudata frigori exponere ; sed & hoc sonitati adversari . quando aestivo te ore pellibuι aut aliis volimentis nimis ealefacientibus utuntur: si quidem hoc modo nimis sudando debilitantur. de ad frigus postea hyemali tempore perserendum ineptiores redduntur homines . Cui plura hae de
re scire volupe est , is evolvat doctissimas disse lationes Io. IAC. BUERI de vestitu Altorfiti Iro4. & AUG. Q UlR RIVlΝI de morbis a v stitu Lipsae Ira I. publicatas.
335쪽
. Cqrporis sanitatem ac robur a mentis ser vitvitate mirum quantum dependere nemo ignorat , atque lianς ob caussam animos civium innocentibus exhilarare ob ectationibus decet . In primis
putem convenit easdem cum corporis exercitati olatis coniungere . Hunc in sinem porticus, am
hu: acra amoena , horti publici sic ribus , ψ antis , rboribus graios spirantibus odore, M visu put . chris ornati , statuis , cryptoporticu bus , Groseres aquis artificiose salientibus . F talaes cadentibus eascades illustres Sc ambulationi-hus adaptati extruantur . Magistrorum artium saltandi . equitandi, digladiandi. nullus sit desectus . Ea ludorum genera , quae eorporis vires excitant, mentem exhilarant , neque virtuti repugnant , libere permittantur et ut pila minor , maior ventoque distenta ballone plumis ornata . eburnea , hilliata conus 8e alia huius generis . Interdum etiam publicis 8c solemnibus oblectamentis populo Imperantes laetos hilaresque
pariant dies . instituamur senationes solemnes fleCelebrentur certamina taurorum , ursorum . DO-ntim aliarumque ser tum bestiarum . Huc quoque reserendus mos ille in plurimis Germaniaeu rbibus receptus, quo cives quotannis orbem veιανοι ex Mnq eonditas globulis plumbeis petendo.
336쪽
de privilegiis quibusdam Sc immunItatibus ab oneribus publicis decertant, idque in civitatibus
maioribus multa cum Pompa Peragunt i atq-hoe instituto non solum in armis exercentur verum etiam animi eorum reficiuntur , 8e praeuterlapsis hilaritatis diebus tanto alaeriores ad pris stinos redeunt labores. Ante omnia vero insignem mihi laudem promereri videntur ludi βε- nisi , a quibus obscoenitas abest, ct dramata musica ; quippe quae oculos spectaculo , aures musica , animum fabulis mirifice demuleent. De. nique quum natura hominis ita sit comparata , ut etiam ex sola eum aliis societate voluptatem hauriat, ad hanc perfruendam aptissimae sunt cauponae vinum , cerevisam , potum Theε εe Cosseε porrigentes. in quibus cives , peractis negotiis, convenire Se requiescere ; attamen simul animum gratis Se de rebus novis utilibus. que institutis colloquiis reficere possunt, ut acu Laboras iucundi sant.
Uti imperantibus ineumbit animos eivium innocentibus 8e sanitatem promoventibus exhila rare oblectamentis; sie quoque illorum est ossi-eium , ut voluptates O seetera , quae eorPora laedunt, debilitant, enervant , ct pragmaturam
337쪽
rn nem inducunt , serio coerceant ca . Nulluni vulgatius vitium est erapvla . nullum etiam suisnestius hoc ipso b) . Nam & corpus 8c mentem eorrumpit teste HORATIO L. a. ser m. a.
Hesternis vitiis, animum quoque praegravat utra, Atque a gis humo disinae particulam aurae. Parit humorum abundantiam atque se ad omnesa πλεοφρα oriundos . qui sane quam plurimi sunt, disponit morbos p fluida omnia vehementer commovet , in tranquillo ac moderato motu turdat pventriculum , intestina ; cunctaque vasa nimis , quam par est . dillendit , suo robore privat , id agendum in contenta inepta reddit, imo si pe eadem disrumpit. Inde autem helvonum sive potatorum appetitus prostratus, vomit. s matutinus , pallor faciei, pedes oede malosi, leucophle- a Senex quidam optime adhue valens, interrogatus Cur tibi iam facilis cur tam iucunda fefectus 'respondebat e Libera quod vitiis tota iuventa fuit , aliquando , & hoc ipso ingeniose docebat , quantum ad vitam longaevam & senectutem iucundam reddendam vitae genus vitiorum & scelerum in iuventute expers faciat.
b) Hane ob caussam varii Prinei pes istud publieis
reprimere mandatis tentarunt I Vid. Verordnunggegen die Trunckenheli und das Brane .ein trin-ςhen. Hannovor d. 3. Dec. I 736.
338쪽
- , in earceres eoniiciendos iusserit , non depromendos inde , nisi triduo ante Pascha a . Imperator MAXIMILIANUS - erapulae indid- gentes cum ignominia a suis excisit Osciis . De GEORGIO WILHELMO. Duce quondam
Brunsvic. & Luneburg. sapientissimo, atque Ceblens ultimo, reserunt, quod hoc genus hominum ipsi maxime exosum fuerit; quia , ut dia sere amabaι , veneri . ludo M aliis quibusdam vitiis dediti tandem cum tempore a pravia deia sunt moribus i qui vero Baccho addicti eiusque mancipia saeti, nunquam se corrigunt . Et ve sum omnino est illud rQuo plus sunt potae . plas Istiuntur aquae . Ipse Mahumedes suos sectatores omni potu in istante sub gravibus poenis interdixit ; dubio erocul hoc coiissilio , ut mentem sanam in compore sano conservarent . Cur igitur hodie inter multas Christianas & ceterum bene moratas gemcrimen illud impune adhue perpetratur λVenus eum Baccho coniunctim in generis
umani exitium furit & quibus hic pepercit, . Med. GL III. Z ab ODERBORN in vit. Basilidia .
339쪽
hos illa novit perdere. Tantopere enim antiqua
severitas in desuetudinem abiit , ut iam adole stetitia virorum peccatis se contaminare . neuti quam Vereatur . Corrumpere O eorrumpi ludua
eine galanterie censetur hodie, re a seevit moribus non Maiam tantum , sed ferme anta sum inνιnit a . Permultae magnarum civitatum foedis scatent lupanaribus . 8c lascivis abundant
prostibulis . Sed quid inde Z Florida ivpentur in vitium Gua , factisvr b facile his malorum illecebris ad perpetrandas abominandas libidines ;eo ipso autem succos optimos firmo εc robusto corpori constituendo aptos consumit . sit elumbisae languida , virili aetate appropinquante , eonsuetudo iacta est altera natura . pravos deserere mores haud possunt, seminalem laticem inuisti liter . profundunt, nullam vel debilem procreans sobolem , M semet ipsos miris obnoxios reddunt aegritudinibus . Hoc enim amoris igne humores quasi aduruntur. corpora exsiccantur, languor , tabes . sebres, hecticae. 8t multi alii morbi inducuntur . Quid dicam de horrendo scortatorum flagello , lae senerea 2 Ante hos trecentos annos quemadmodum plerique sentiunt . adhuc erat im . CONRING. de habitus eorpor. Germad. antiqui& novi caussis 3. 88. HORATIUS in arte poetica,
340쪽
33 eognita ca) ; hodie vix alius morbus medicos
frequentius exercet. Olim inter res infames adhuc ponebatur . nunc inter ornamenta ες decora a nonnullis referri solet . Exinde autem evenit , quod . tam multi se nobis cum horrore specta 'dos praebeant, qui curtato naso,: deperdita uvula. perforato palato, raucisona voce . scelera etiam in occulto ει tenebris perpetrata inviti produnt aseque propalant. Sed non suffieit tetris libidinibus deditos tetra hac puniri lue; sed ita malum istud comparatum est , quemadmodum medicinam iam cientes quotidie experiuntur , ut infamia Μbulo 'honestissimum. virum , nefandus maritus castissi. mam thori sociam , lasciviens uxor optimum ma ritum poenarum , sceleribus suis acquisitarum . participem reddere valeat ; imo ad innocentes usque insantes haec miseria Πr haereditatem transiit. Sc saepe contingit, ut parentes suis filii. post funera nihil aliud relinquant, praeter . Z a a) Sunt quidam , qui luem υeaeream
morbum atque ipsam lepram veterum esse votu ut , hocque eum primis nuper adhuc evincere ning naeum verisimilitudine voluit Anglus A dam eruditus , cui nomen BECKETUS , in docta disL, Acti; si .e Transactionibus philos Acad. Reg. Londinesis inserta N. 63. p. 47. & in Epiro me eorum a MARTYNIO edita Part. III. . p. 632. .