장음표시 사용
21쪽
perficeret, impediebat, postea sponsam per blandinasia minas, ut m diolutionem matrimonii consentiret, adigebat, matrimonium ipsum per iudices datos ex metis eausis nulliun declarabat, pontificis adsensim variis artibus extorquebat, ae tandem Carolo Emanuelim haudiae principi, ut sponsam Caroli uxorem duceret, persuadedat. Narrant haec late Mauvau dans les,
moire pou serviris P hiseoire de Charies . Due de Drraine pag. 244 sqq. exeo auctor anonymus de latis de Chariens. Duc de Lorroine liv. 2 pag. 28.sqq.
XX. Sed isti tamen, quas modo memoravimus, rati nes solae, ut exspectantias iniustas diceremus, nos non perpulussient. Longe grariores suppetunt. Ipsum nempe bonum publicum, cui manifeste contrariantur exspectantiae, nos imprimis, ut par est, movet Ostendemus hoc iam, Mala, quae ex exspectantiis in rem publicam redundant, VOnemus.
Primum malam est, quod exspectantia paseimonium reipublicae deminuunt, nec eam vires aut incrementa sumere sinunt. Verum hoc esse, nullo luculemtiore exemplo, quam imperii nostri germanici, oste di potest. Quam accisa sint illius opem auam nihil fere caesari relictum, quo dignitatem uamstulentesin runt omnes. Iam diu remedium huic malo quaesivere maiores, nec melius invenerunt quam ut a Caesare stipularentur, ne seudum, si quod in posterum imperio aperiatur, alii concedat, sed usibus publicis seponat. In hanc sormulam iurare adacti in Caesares omnes ac xolos ad Matthiam usque. Vide Capitul Caroli V. arca . Ferivandi I art. 23. Maximiliani II. an. Ia Rud
22쪽
phi II. an. 23 Matthiae art. 29. Sed animadvertunt electores, cautionem inutilem esse, nec quidquam per iulam imperii patrimonio adcrescere. periebantur quot annis se a. At simulac aperiebantur, aderant etiam, qui exspectativam sibi in ea concessam proserrent, deuiccessionem sibi vindicarent. Movit haec res electores, ut Ferdinando Issi in articulo 28. Copitulationis eius etiam Iotestatem exspectantias dandi acumerent, eosdemque imites Ferdinando III in art. 32. Leopoldo in art. 3Ο. Iosepho in art. 9. ponerent. Repetitum idem fuit in Capitulatione Caroli VI. an. Ii addita nova limitati
licitiis uns dlicii quae tamen in priscis capitulationishus tacite iam continebatur. Agnovere igitur electores, per exspectantias bonum publiciamin incrementum impediri. Nec dubium est, quin idem aliis regnis i spublicis sit metuendum.
XXILDeinde exspectantiis allud malim inest, quod per
illas rerimpublicam rectoribus facultas praemiisi nemeritos adficiendi adimamn Errant, qui putant, rempublicam sine praemiis florere posse. Egregie Solon apud Ciceronem in epistola is ad Brutum rein publicam duabus rebus contineri dixit, praemio sinna Certe
Ipse detor recti, facti praemia de GNon movet, gratis paenitet esse probum;
23쪽
Seu ut Foenalis sat a X ait: - quis virtutem amplectitur ipsam, Praemias tollas Zobiicient sine dubio dissentientes,exspectativas ipsas pra mi esse. Et inesse illis aliauam praemii speciem lateor.
Sed si rem curatius perpendis, invenies, spem istam im certamin fallacem saepe, quam exspectantiae ostentant, vix praemium dici posse, nec satis hominibus, ut vitam bona sua reipublicae impendant, persuadere. Praesens honum sit, oportet, quod illos ad benefaciendum incrutetin inflammet. Quae longe absunt, vix post MN quot secula posteris nostris aut saltem nobis serio consectis obventura sunt, animos segnius irritant. Et quid magis est iustitia regulis adversum, quam actu bene merentes esurire in praesens, ac, ut cum Virgilio loquar, spes inanes pascere interim, diu liberi eorum, qui olim hene meruerunt inertes saepe Hegeneres praemia ipsa consequuntur, magis in desidiae suae pabulum, quam remi bene gestarum mercedem. Praestaret sublatis e spectantiis rem, non umbram, largiri bene merentibus. Et si nullum in praesens beneficium vacat,vacabit rean propediem. Equiore certe animo hoc exspectabit viscordatus, quam si exspectantias in multa secula conee fas novit, ubique inter has ultimo locum pro praemio offerri videt.
Illud porro incommodum ex exspectuntiis oritur, quod pro vili Mevissimo saepe ossicio immanis merces rependitur. Princeps enim, dum huiusmodi exspectantiam
24쪽
tiam dat, rem ipsam, quae eXspeectatur, non considerat, sed spem illam rei fumo incertam aut tamen longe remotam ob oculos habet, cinea concedenda facillimus est, tunc demum, quum conditio impletur , sed sero animadvertit, quannim sibi detraxerit. Nolo recentia exempla adferre, sed memorabo vetus Leopoldi illustris, de quo Conradus de Wizenberg, abbas ellicensis, in brevi chronico de primis Austriae marchionibus ad G poldum R. scripto haec memoriae prodidit. Dum adhuc adolescens die quadam in venatione per avia secutus f
isset imperatorem , solum scilicet solus, ct ille feram
percussurus arcum tortius attrahens comminuisset imvenis arcum si um, ut erat contentus, manui cunctantis promptis me inseruit Aque privceps, percussa fera, super alacritate adolescentis delectatus sub auctoriatate regia promisit ei terram, quam bi proxime vacare contigeret, ipseque competeret, atque pro memoria eonfirmatione promisse , quia nullus interfuit, dedit ei arcum contritum. Non multo post tempore mortuo mamebione Authiae, quum multi procerum quisque pro se imstarent imperatori, prorumpere in meatum iuvenis cum attestatione 1raeni arcus regalis promissianis petiit ex cutionem. Cui princeps nihil moratus industriam suam commemorans auctoritate regia Marchiam traditam eonfirmavit. Hausi haec ex Hieroumi Pezii dissertatione V quam ille tomo I. scriptorum rerum Austriacarum praefixit . 8. Collatae sunt nonnunquam amplissimorem beneficiorum exspectantiae in eos, illi principis siugratiam non virtute, sed lenocinando aliisve malis artibus meruerunt.
25쪽
XXIV. Sed interdum indigni planein immeriti per exspectantias praemia consequuntur,in contra dignis idonei due viris aditus ad honores, possessionem seudorum aut torum bonorum intercluditur. Hospes plane sit in mundo oportet, si quis id negaverit. Consideret is modo, ut ab exspectativis seudalibus ordiar, seuda,quae intra seculum proximum iam vacua novos possessores acceperunt Pauca militibus, qui sanguinem pro republica profiiderunt, aut ministris, qui in servitio principis consenuerunt, concessa senti Plerauu praeripuerim exspectativati homines saepe improbi, otiosi, im docti, imbelles, qui precando, adsentando, mentiem do ex ectationes huiusmodi obtinere sciverunt, vel'tu in exspectantias a parentibus bene meritis impetratas ipsi in1missimi successerunt. De exspectativis ecclesi
Ricis nolo ipse quidquam dicere, sed verbis utar Nic Iai de Clemanetis p cordatique theologi, qui in libro de ruina ecclesia apud Hermannum on de Hard in Constantiens concilio, doc moin pretiosissuris pi
tatis antiquae monumentis reserto libro, tom L P. . cap. 7. Summi, inquit, Pontifices, ut regifico luxu suum, quemadmodum in votis habebant, supra omnes mortaliaum magnificentias statum exaltarent, non solum ea eg runt, quae de electionibus audistis, verum, ut aurei rivuli omni ex parte derivati siιam uberius curiam ire
garent . omnibus dioeeesanis O patronis praesentandi facultatem, conferendique libertatem, quoquove alio modo de suis beneflciis di ponendi ademerunt, interdicentes illis sub poena anathematis, ne ausu temerario, sic enim
26쪽
illa uis loquitur ritum iam frequentiori usu rescriptum, in quosis beneficio Hi subiecto aliquem insiluere praesumerent, quamdiu quis occurreret ex illis , quos jus auctoritate beneficia ista exspectare concesserant, qui αlud ad pisei vellet uuantus vero, Deus optime, exspectantium numerus ex eo tempore, O qualium unique a xit atque ubi praeso fuit Non tantum a cludiis aut schola, sed ab aratro etiam se ilibus artibus ad parochias regendas ceteraque benescia passim proficiscebantur. ui paulo plus latinae tinguae suam arabicae intestigerent. Imo qui O mihi legere, er, quod referre pudor, alpha vix nossent a betha discemere. Acmorum in illis compositio hane orte ignorantiam excusabat Mos parum docti, negligentius aut intelligentius morati utpote qui absque ditteris in otio educati, hi bi misi impudicitias, Iuris , commessationes , iurgia vaniloquia consectentur. Inde omnibus in locis tot sacerdotes improbi O miseri atque ignari, qui ruinae scandalo sua
turpi conversatione subditi Iunt. Inde in ore vulgi tantusIacerdotum contemptus , tanta vilipensio. Inde istius ordiriis ecclesiastici dedecus, stilominia , opprobrium ct imis erubescenda, s erubescerere scirentaeon fusio. Sed frons mustorum attrita erubescere non novit.
Ivia, ficu es apud Prophetam, sua confusone non sunt
confuse ct erubescere nescierunt. Olim in honore apud seculares sacerdotium erat, O nihil enerabilius re Dierali ordine istine ero ιhi abiectius aut despicabilius. Exspectantiis munerum Mossiciorum civilium nihil ab aliquot retro seculis frequentius est in Galliae Pauca ibi sunt ossicia publica, quorum exspectationem, quam sumivoce Vocant, non impetrarint liberis suis
27쪽
parentes. Eam exspectationem mercanni pretio ametaritate publica constituto, quod Pauletiam, a Pa lette, adpellant a Carolo Paulem, camerae regiae secretario,&primo eius reditus conductore Damnant cord tiores Galli hoc institutum,' varia, quae ex illis orium tur mala graviter describunt. Inlpraesens duos saltem producam Thuanum mezeraeum. Ille tib l3et bitior.ad annum MDCIV. extremo ait, anno Ronii marchione auctore perniciosi mi instituti res invaluit, quo incia,
quae fere apua nos innumera sunt, tam iudicialia, quam quaestoria per omnia exaequatasunt, O turpi manun- ainatione aeque propudiose prostare iussa, annua pensit tione, quae a Paulet nomen jumpsit, iuxta taxationem
de fingulis factam imposta , qua exsoluta, quadraginta dies constitutionibus regiis praesivitos exspectare minime
opus es, ut illa adsuccessorem per cieratronem transeant, sed heredibus servantur, ut de iis tanquam de re patria moviali atque hereditaria arbitrio suo futuant. uod non solum dictu foedum, sed eventu summe detriment
sum regi O regno fuit quod aperta semel ad pecuniam
via nullas virtuti Deus relinquitur. Sublatis autem vi tutibus e virtutum praemiis , quem satum reipublicae futurum. Sed auctoritatis regiae praecipvum in eo diseriamen versabatur, quae beneficentia sua per has nundin riones omnino exuitur, hoc es, primario maiesatis suae nervo privatur. Nam inde honores, dignitates is neficia peti a meritis sperari oportet. Nunc quum homines ea pecunia parari vident,non silum regem in
rant, sed opibus uis non meritis decus arrogant neglecto virtutis sudis, quod suum non est in patrimonio numerant. Inde impotens opum oderium is
28쪽
EXPECTANTIARUMnestarum rerum contumax despectus. exeraeus in hi- floria Henrici M. Pavisita inquit, venalitatem muneis
rum publicorum necessario perpetuat, liberosque mini-srorum indoctos, iniquos o superbos reddit securos quippe de consequendis aliquando parentum honoribus, viamque ad dignitates viris bene meritis O honesto Leonatis praesuit. Adde, quae de hoc argumento com gessit is inor dun t histoire de Lovis XIII lom et Iim 6 pag. 3o hum. Sex extra Galliam exspectantiae mmnerum publicorum, tametsi gratis tribuantur, eundem essectum habent, regulasque iustitiae distributivae, ut cum vulgo loquar, magnopere laedunt. Recte apud μυ-rum ini archologia cap. 3O. f. 2O. n. s. respi de
Valdauraci in hisee, inquit, futuris successionibus moram agitur de causa publica celsae aut reipublica neque de concursu magis digni, quam de privata utilitate muri, cui eoneeaitur. Et di iis regulis iustitiae distria
butiva satisfieri potes, iuxta quas aebent merita personae tempore electionis O vacantis incit adcurate insipistoe examinam
Id etiam inter ex ectantiarum mala non minimum est , quod per illas seb- obreptionibus via aperiatur. Scilicet hi, in circa principem fimi, quioue molles eius aditus mollissima em,ora fandi norimi, Repe, dum lu- diuat, dum rident, cium iocantur, sibi ex1pectationem rerum gravissimarum expetunt, is principe plerumque, quid uuantumve det ignaro aut de tuturis non admodum solicito, sed nua in voluptates saltem suas imtento, facili negotio obtinent. Qui ipsi principem ad, Da re
29쪽
re nequeunt, cum levissimis saepe principis mancipiis aut alsis, quibus aditus patet, paciscuntur, atque per hos exspectantia consequuntur. Referunt, Ludoviciam XIV. Galliae regem his staudibus obnoxium saepe, dum
lavaretur, vestiretur, tonderetur, exspectantiarum opimorum sacerdotium, gravimmorum munerum, qua 1hiosissimorum foedorum nec cogitantem ad impore nas preces largitum esse. Ipsi imperatores in L. I. C. de Petιtιombus bonorum jublatu conqueruntur, se plerumque ita inverecunda petentium inhiatione constringi, ut etiam non concedenda tribuant. . Quod quam verum sit
quotidianum ii, qui in aulis principum versantur,
Nonnunquam exspectantiae tunc, quum concedumtur, reipublicae ossicere non videntur. At mutatur si pe medio tempore rerum facies, incipitque periculosi unesse, exspectantiam impleri. Fac, regem quendam alicui ex regni proceribus, cuius modicae tunc res erant, exspectantiam in munus aut praedium amplissimum largiri. Fac deinde potentiam exspectativati vel liber rum eius in immentum augeri, ipsique reipublica sim spectam reddi. Fac porro, in isto rerum statu munus promutam vel praedium vacim fieri. An servanda erit exspectativato fidem novis accessionibus eius p tentia amplificanda r Perinde hoc est, ac si quaeras, num gladium iugulo principis intentatum acui linem nunc occultum sed mox erupinum in perniciem publicam armari iuvarique conveniat. Negabunt hoc co dati omnes celebremque illum ciceronis in lib., O
30쪽
ciorum locum huc trahent : Incidunt sepe tempora, urpr missum servare non ι iussum. Referri enim decerad Iundamenta iustitiae primum , ut ne cui noceatur. deinde ut communi utilitati serviatur. Ea quum tem pora permutunt, commutatur oscium , O non sempere Liaem. Nec promissa igitur Iervanda sunt ea, quae t iis, quibus promiseris, inutilia , nec plus tibi noceant quam isti pro ni cui promiseris. Omne ceriste pactum obligatorium esse desinit, si facies rerum procliis immutamr, quemadmodum recte contra Grotium , Pusendormim aieglerum disputat cel herrimus Praeses in jecim. XL. de Pactis invalidis
Facilius tolerari potest, quod princeps per exspectantiarum concessionem sibi ips1 manus ligat. Quamvis enim nec hoc reipublicae salutare sit, ipsi tamen comeedenti nulla fit iniuria. t haec fieret sine dubio su cetaribus eius, si illi ad servandas antecesibrum suorum exspectativas obligarentur. Nam princeps, qui exspectantias ab antece re tributas necessim habet servare, ex dimidia saltem parte princeps est, praesertim si e spectantiarum istarum magnus est niunerus. Neque enim integramin illibatam potestatem habet, qui ministros militesque non ex animi sententia deligere potest sibi, sed cui illi ex alterius iudicio obtruduntur, o qui praemiis bene de se meritos adficere nequit. Id quod indignum profecto reipublicae periuciossimum est.