장음표시 사용
201쪽
I88 AMMIANI MARCELLINI dum crebritas atque fundarum ex utraque parte plurimos. consumebant, & aggerum moles incrementis celeribus consurgebant acriorque indies adolescebat obsidio, multis nostrorum idcirco cadentibus, quod dccernentes sub Imperatoris conspectu spe praemiorum, ut possint facile qui essent sagnosci, nudantes galeis capita sagittariorum hostili vin peritia fundebantur. Proin dies & noctes intenti vigiliis, cautiores stantes utrobique faciebant. Et Persae aggerum altitudi- , ne iam in sublime porrecta, machinaeque ingcntis horrore
perculii quam minores quoque sequebantur,omnes e urere vi maxima nitebantur:&assidue malleolos atque incendi ria icta torquentes laborabant incanum: ea re quod humectis scortis¢onibus erant opertae materiae plures, aliae unctae alumine diligenter, ut ignis per eas laberetur innoXius.. Verum has admoventes fortitudine magna Romani, licet
difficile defensabant, tamen & cupiditate potiundi oppidi,
ne prompta quidem pericula contemnebant. Et contra propugnatores, cum jam discussurus turrim oppositam aries maximus adventaret prominentem eius ferream frontem, quae revera formam emngit arietis, arte subtili illaqueatam altrin- a secus laciniis retinuere t gis, ne retrosradiens resumeret vireS, neve ferire muros assultibus den1is contemplabiliter posset, fundentes quoque ferventissimam picem: & diu pro motae machinae stabant, saxa muralia perferentes & tela. Iamque aggeribus cumulatius excitatis, defensores ni vigi- ΣΤ lallent cxitium adfore jam sperantes, in audaciam ruere praecipitem:& repentino dccursu portis effusi, primosque adorti nostrorum, faces sitellasq; ferreas onustas ignibus in arie- . tem magnis viribus iaciebant. Ucrum post ambiguam praelii virtutem plurimi nihil impetrato intra moenia repelluntur: 3ο
moxque eX aggeribus quos erexerant Romani, iiciem Persae propugnacialis insistentes sagittis incestebamur & fundis, telisque t gruseris: quae per tegumenta turrium Volitantia, pa-
is qui restinguerent, plerumque irrita labcbantur. Cum 'e
202쪽
pauciores utrobiq; fierent bellatores, & Perta truderentur
ad ultima ni potior ratio succurrisset, impensiore opera pro- . cursus tentabatur ex castris: & eruptione subita multitudinis facta, inter armatos qui portabant ignes ampliores prioribus s ordinati,iaciebant corbes in materias ferreos plenos flammarum,& sarmenta, aliaque ad ignes concipiendos aptissima. Et quia conspectum abstulerant fumi nigerrimae nubes, clas. sico excitante in pugnam, legiones procinctae celeri gradu
venerunt:& subcrescente paulatim ardore bellandi, cum Ven- Io tum fulisset ad manus,repente machinae omnes effusis ignibus urebantur,praeter maiorem: quam direptis restibus, quibus e muro iactis implicabatur, virorum fortium acrior nitus aegre semiustam extraxit. At ubi nocturnae tenebrae finem praeliis attulerunt, non in longum miles quievit: cibo enim exiguo rex; fectus & somno, rectorum monitu excitus munitiones longe
a muro dimovit, dimicare succinctius parans per sublimes aggestus,qui jam consummati muris altius imminebant. Vtquci facile defensores moenibus pellerentur, in ipsis aggerum summitatibus binae sunt locatae balistae, quarum metu ne prospi zo cere quidem poste hostium quisquam crederetur. His satis provisis prope ipsum crepulculum triplex acies nostrorum
instru sta conisq; galearum minacius nutans, scalas vehentibus multis impetum conabatur in muros. Iam i, resultantibus armis & tubis, uno parique ardore hinc indeq; pugnabatur' as audaci conflictu latiusque sese pandente, Romani cum Persas occultari viderent pavore impositorum aggeribus tor ' mentorum, pulsabant turrim aricte: R cum ligonibus V dolabris & vectibus scalisque propinquabant, utrimque con volante missilium crebritate. Amictabant tamen multo Veso hementius Persas ictus varii balistarum, tanquam per tra sentiam 'a clivis structilibus decurrentes. Via dc fortunas suas sitas in extremo jam cogitantcs, destinatam ruebant in mortem & partiti munera diarii candi inter necessit tis articulos, 'rci citis qui moenia tuerentur, reserata latenter
203쪽
postica gladiis valida manus erupit Pone sequentibus
aliis qui flammas occulte portabant. Dumque Romani nunc instant cedentibus,nunc ultro incessentes excipiunt, qui Vchebant foculos repentes incurvi prunas unius aggesti inseruere iunctiaris, ramis arborum diversarum,& iunco, & ma- snipulis constructi cannarum: qui conceptis incendiorum aridis nutrimentis jam cremabantur, militibus cum intactis tormentis exinde periculose digressis. Vt vero certaminibus finem vespera dedit incedens, partesque discesserunt ad otium breve, Imperator in varia sese consilia diducens & ve sans, cum excidio Phaenicae diutius imminere neccssariae rationes urgerent, quod munimentum velut insolubile claustrum hostium excursibus erat obiectum, & serum repelleret tempus certaturus leviter ibi stamit immorari, alimentis de stituendos forsitan cedere existimans Persas: quod secusa Fque rebatur evenit. Cum enim remissius 'pugnaretur, humente coelo undantes nubes cum tenebris aavcnere minacibus: saeuisque imbribus ita immaduerat solum, ut luti glutinosa mollities percas regiones pinguissimi cespitis omnia perturbaret, & super his iugi fragore tonitrua fulguraque a omentes hominum pavidas perterrebant. Accedebant arcus caelestis conspectus assidui: quae species unde ita figurari s leat, expositio de rebus ostendet. Halitus terrae calidiores& humoris spiramina conglobata in nubes, exindeque disiecta in aspergines parvas, ac radiorum fusione splendida fa- ascta supinantur volubilitcr contra ipsum igneum orbem,irimque conformant: ideoque spatioso curvamine sinuosam,
quod in nostro panditur mungo, quem sphaerae dimidiae pamti rationes physicae supcrponunt. Cuius species quantum mortalis oculus conluctur,prima lutea visitur, sectipda fla- go vescens vel fulva punicea tertia, quarta purpurea , postrema ceruleo concreta k viridi. Hac autem mixta pulcnritudine temperatur ideo,ut terrenae existimant mentes, quod prima eius
204쪽
eius pars dilutior cernitur, aeri concolor circumfui: s quens fulua,id est paulo excitatior quam lutea: punicea temtia, quod solis obnoxia claritudini receptatione spiritus fulgores eius purissimos e regione deflorat: quarta ideo purpurat, quod intermicante asperginum densitate per quas oritur, radiorum splendorem conspuens, ostendit aspectum flammeo propiorem: qui color quanto magis diffunditur , concedit in ceruleum Sc virentem.Arbitrantur alii tunc iridis formam rebus Uearere mundanis,cum altius dilatae nubi crassae radii solis intusi lucem iniecerint liquidam: quae non reperi ens exitum in se conglobata nimio splendescit adtritu:& pr ximos quidem albo colores a sole sublimiore decerpit: subvirides vero a nubis similitudine su periectar, ut in mari solet usu venire, ubi candidae sunt undae quae littoribus illiduntur, interiores sine ulla concretione cerulear. Et quoniam indicium cst permutationis aurae, ut diximus a ludo aere nubuum concitans globos, aut contra ex concreto immutans inserenam laetitiam caelum. Ideo apud poetas legimus, sepe Irim de caelo mitti,cum praesentium rerum fit status mutatio. Suppetunt aliae multae opiniones & Variae, quas dinumerare nunc est supervacuum, narratione redire unde digressa est festinante. His ac talibus Imperator inter spem metum 'ueia stabatur, ingravescente hyemis magnitudine, suspectisque per avios tractus insidiis: inter quae etiam tumultum exasperati militis verebatur. Super his urobat eius anXiam mentem,qubd velut patefacta ianua divitis domus,irritus propositi reverteretur. Quas ob res omissis vano incepto,hyematurus Antiochiae redit in Syriam, aerumnosam perpenus aestatem & atrocem,diuq; deflendam. Evenerat enim hoc, quasi fatali constellatione ita regente diversos eventus, ut ipsum Constantium dimicantem cum Per sis fortuna semper sequeretur afflictior :unde vincere saltem per duces optabat: quod aliquoties meminimus contigisse.
205쪽
NTERCLUso hac bellorum dissicili forta Constantio trans flumen Euphratem, Iulianus agens apud Viennam, formandis in futura consiliis dies impendebat & noctes,quantum opes patiebantur angustar, altius semet attollens 'semperque ambigens,utrum Constantium modis omni bus alliceret in concordiam, an terroris incutiendi gratia lacesseret prior. Quae sollicite reputans, utrumq; formidabat, M amicum cruentum,& in aeruinnis civilibus saepe victorem: maximeque Galli fratris exemplum mentem eius anxiam suspendebat, quem inertia mixtaeque periuriis fraudes prodidere quorundam. Erigebat tamen aliquoties animum ad multa &urgentia, tutissimum ratus inimicum se ex confestis monstrare ei, cuius ex praeteritis motus coniectabat ut prudens, ne per amicitias fictas insidiis falleretur occultis. Paruit ipitur auditis,quae per Leonam Constantius scripserat: nulloque arbitrio eius promotorum suscepto praeter Nebridium, quinquennalia Augustus iam edidit, & ambitioso diadema te utebatur lapidum fulgore distincto: cum inter exordia principatus a lumpta vili corona circumdaretur, starcharsimilis purpurato. Inter quae Helenae coniugis defunctae suprema miserat Romam, in suburbano viae Nomentanae condenda,ubi uxor quoq, Galli, quondam loror eius,sepulta es Constantina. Accidebat autem, incendebatque eius cupiditatem pacatis iam Gallis incestae ultro Constantium: coniicienS
206쪽
iiciens eum per vaticinandi praesagia multa quae callebat &somnia, e Vita protinus cxcesturulam. Et quoniam erudito de
studioso cognitionum omnium principi, malevoli praenoscendi futura pravas artes assignant, ac vertendum cst brevis ter,unde sapienti viro hoc quoq; accidere poterit doctrinae genus haud leveta. Elemcntorum omnium spiritus, utpote perennium corporum, praesentiendi motu semper & ubi quo vigens,ex his quae per disciplinas varias affectamus, participat nobiscum munera divinandi: L substantiales potestates ritu diverso placatae, velut ex perpetuis fontium Venis vaticina mortalitati suppeditant verba, quibus numen praeesse dicitur Themidis: quam ex eo, quod fixa fatali lcge decreta praescire fas sit in posterum, quae te thimena sermo Graecus appellat,ita cognominatam, in cubili solioque Iovis vigoris vivifici theologi veteres collocarunt. Auguria & auspicia non volucrum arbitato futura nescientium colliguntur nec enim hoc vel insipiens quisquam diceret 2 sed volatus avium
dirigit deus : ut rostrum sonans,aut praetervolanS pinna tum bido meatu vel leni futura praemonstret. Amat enim benignitas nummis, scit quod merentur .homines, seu quod tangitur eorum affectione, his qlioq; artibus prodere quae impendent. Extis item pecudum attenti fatidicis, in species convcmti suetis innumeras, accidentia sciunt. Cuius diiciplinae Tages nomine quidam monstrator, ut fabulantur, in Hetruriae partibus cmersiste subito visus e terra . Aperiunt nunc quoq; ventura cum aestuant hominum corda, sed loquuntur clivina. Sol cnim ut aiunt Physici mens mundi, nostras mentes ex sese velut scintillas diffiinditans,cum eas incenderit vehementius,futuri conscias redditis. Vnde Sibyllae crebro se dicunt ardere torrente Vi magna flammarum. Multa significant super his crepitus vocum,& occurrentia signa, tonitrua
quin etiam & fulgura & fulmina , itidemque siderum sulci. Somniorum autem rata fides, & indubitabilis foret, ni r
207쪽
is 4 AMMIANI MARCELLINI tiocinantes coniectura fallerentur. Interdumquc, ut Aristo- teles assemat, infixa sunt& stabilia : cum animantis altius quiescentis ocularis pupilla neutrobi incIinata rectissime cernit. Et quia vanities aliquoties plebeia strepit, haec imp rite mussalido, si cnet praesentiendi notitia quaedam, cur ille sse casurum in bollo, vel alius hoc se passurum ignoravit aut illud. Sumit dici, quod & grammaticus locutus interdum est barbare, & absurde cecinit musicus, & ignoravit remedium medicus : & non ideo nec grammatica, nec musica, nec medicina subsistit Unde praeclare hoc quoque, ut alia, Tul- lius, Signa ostenduntur ,Mae , a diis rerum suturarum a in his si . quis erraverit, non deorum natura, hominum coniectura pe catat. Ne igitur extra calcem, quod dicitur, sermo decumrens lecturo fastidium ferat, ad explicanda prospecta reve tamur. Cum apud Parisios adhuc Caesar Iulianus quatiens Isscutum variis motibus exerceretur in campo, axiculis queis orbis crat compaginatus in vanum excussis, ansa remanserat sola:quainretinens valida manu stringeba . Territisque ut omine diro praesentibus cunctis, Nirmo, inquit, habeo firmiter, quod teneban- Item cum apud Uiennam postea o x quiesceret sobrius,horrore medio noctis imago quaedam visa spendidior, hos ei vcrsus heroos modo non vigilanti ape te gixit,eadem saepius replicando, quibus fretus nihil asperum sibisuperesse existimabat
Agebatitaque nihil interim de statu rerum praesentium mutans,sed animo tranquillo & qui cto incidentia cuncta dispo- 3 inens,paulatimque sese corroborans, ut dignitatis augmento virium quoque congruerent incrementa. Utque omneS nul- . .
208쪽
LIBER XYI. Usstiano fingebat, a quo iampridem occulte desciverat, arcanorum participibus paucis,aruticinae auguriisque intentus,& caeteris quae deorum semper recere cultores. Et ut haec interim coelarentur, feriarum die,quem celebrantes mense Ia-y nuario Christiani Epiphania dicitiant, progresius in eorum ecclesiam solennitor numine orato discessit . Dum haec ita aguntur, propinquante iam Vere, nuncio percitus inopino, ad tristitiam versus est & maerorem ,. Didicit enim Alemannos a pago Vadomarii exorsos, unde nihil post i m fedus Io sperabatur incommodum, vastare confines Rhetiis tractus: nihilque sinere intentatum manus praedatorias fusius discumrentes. Q d ne dissimulatum redivivas bellorum materias excitaret, Libinonem quendam comitem cum Celtis & Petulantibus misit hyemantibus secum, negotium ut poscebat Is ratio correctitruar . Qui cum mature prope oppidum Sanctionem venisset,longe visus a barbaris, qui iam certamina meditantes sese per valles abdiderasti: hortatusque milites licet numero impares, cupidine tamen pugnandi vehementius irritatos, aggreditur inconsulte Germanos, interque dueto micandi exordia ipse concidit omnium primus: ius interituerecta barbarorum fiducia,Romanisque ad ducis vindictam
accensis, aertamen committitur obstinatum: & urgente magnitudinis mole disiecti sunt nostri, occisis paucis & vulneratis. Cum hoc Vadomario,& Gundomado eius fratre ituas dem rege, Constantius ut iam relatum est firmaverat pacemis. Post quae mortuo Gundomado, hunc sibi fore existimans fidum, secretorumque taciturnum executorem, fecia
lem mandaverat,si famae solius admittenda est fides: scribebatque ut tanquam rupto concordiae pacto,subinde collimi-3oytia sibi vicina vexaret: quo Iulianus id metuens, nusquam a tutela discederet Galliarum. bus ut dignum est credere' obtemperans Vadomarius, haec M similia perpetrabat, ad - perstringendum fallendumque miris modis ab aetatis primi-
209쪽
tiis callens, ut postea quoquc ducatum per Phoenicem regens ostenditis. Sed re ipsa convictus abstinuit. Capto enim astationariis militibus notario, quem miserat ad Constantium, strutatoque si quid portaret, epistola eius reperta est, in qua praeter alia multa id quoquc scripserat: tum disciplinam non habet. Iulianum autem assidue per litteras dominum MAugustum appellabat & De uinis. Haec ut erant periculosa&dubia, Iulianus in exitiale malum eruptura considerans, in unum omni cogitatione intcnta, vi incautum rapere festinabat, ut securitatem suam provinciarumque locaret in tuto: Miniit consilium tale . Philagrium notarium, Orientis postea comitem,ad eas miserat partes, cuius prudentiae fidebat olim sibi compertam eique inter multa, quae pro captu instantium rerum erat acturus, signatam quoque chartudam tradidit, mandavitque, nῆaperiret vel recitaret, nisi Vadomario viso cis Rhenunio. Perrexit Philagrius, ut praeceptum est: eoque
praesente, & negotiis agstricto diversis , trans emis Vadomarius flumen, ut nihil in profunda metuens pace, nihilque secus gestorum simulans scire, vise praeposito militum ibi degentium, pauca locutus, ex more ultro semet, ut suspicionis nihil relinqueret abiturus, ad convivium eius Venire prCmisit, ad quod erat etiam Philagrius invitatus. Qui statim ingrcissus, rege con secto Imperatoris recordatus est verba, εausatusque rem seriam & umentem, ad diversorium rediit: scriptisque lectis doctus quid agi convenirct, confestim reversus aiscubui tinter caeteros. Finitisque epulis Vadomarium fortiter apprchensium rectopi militum arcte custodia .ndum apud signa commisit, textu lccto iuubrum, comitibus cius adsua redire compulsis, super quibus nihil fuerat imperatuit iis. Exhibitus tamen idem rex ad Principis castra, iamque spe veniae omni praeclusa,cum interceptum notarium, &quae scripserat ad Constantium comperisset iam publicata,
ne conritio quidem tenua compellatus, missus est ad Hispa-
210쪽
nias.Id enim studio curabatur ingenti, ne Iuliano discedentea Galliis, linmanissimus homo provinciarum statum aegre compositum licentius conturbaret. Hoc casu elatior Iulianus, regis opinione citius intercepti,quem profectur ad longin-s qua formidabat, nihil remittentibus curis barbaros adoririci sposuit, quos peremisso Libinonem comitem inc*ngrcsucum militibus docuimus paucis. Et ne rumor adventus sui cos ad remotiora traduceret, superato Rheno noctis alto silentio cum auxiliorum expeditissimis globis, nihil metuem Im tes huiusmodi circumvenit: excitatosque hostilium fragore armorum, dum gladios circumspectant & tela, celeriter ii μvolavit,& quosdam occidit, orantes alios praedamque: ofi rentes dedititios carpit, reliquis qui remansere pacem precantibus dedit, quictem pollicitis rumam ,. dum mentia IF bus aguntur creais, coniectans quantas initanae cladis encitaverat moles, nihilque tam convenire conatibus subitis quam celeritatem, sagaci praevidens mente, profesta palam defectione se tutiorem fore existimavit: incertusque de milini fide, placata ritu secretiore Bellona, classico ad concio- ao nem cxercitu convocato, saxeo suggestu insistens, iamque ut apparebat fidentior, haec clarius solitio dissercbat . Iamdudum tacita deliberatione vos aestano,magni commilisoncs,rerum gestarum excitos amplitudine, hoc operiri consilium,ut eventis qui θeran- turperpendi non V praecaveri. Plus enim audire quam loqui mi as litὸm decet AEbus coalitumglori senec alias'ectatae aequitatis sentiare reli rem,quam ea, quae laudari digne potuerunt probari. Vt igitur quae proposeu abieritis absolvam,advertite oro benevole, quaesermone brevi percurram. Arbitrio Mei caelesta vota intexi a iuventae ru- . diment. permixtus irruptiones vilemannorum assiduas N Franco-3o rum,populandi iugem licentiam fregi: vigore communi 'R nrani. Uminibus quot ei libet F lenum pervium feci, contra rumorum si mitingenti I validarum violentos excur sando immobilis, virtutis veprae nimirum firmamento con pus. Et hac laborum quos ex