장음표시 사용
211쪽
I98 AMMIANI M/RCELLINI hausimus mhpectatris , possunera multa iacturas, recreatae
diuturnas s graveτ seritati per aetatum examina commendabunt. At nunc cum autoritate vesti iudicii,rerum necessitate compulφῶν,
ad augustum elatus sum culmen, Deo vobis, fautoribus, sifortuna coeptis adserit,aθιus afectabo maiora:Hprae moerens, quia exerci- s 'tui,cuius aquilas armorums inclaruit magnitudo,u domi moderam tm Ussu 'tranquil,s,s in crebritate bellorum contra conseis tasgentium copiaου consideratuν cautus. Ut igitur adves pro
niamin mentis cietate iunctissma quim iri viam, consitum, Plutare, utputo,cum integritas rerum intentioni nosse voluntatis Io respondeat: edum maioribus vacant prolatis regioneτ 3 Pyricae, -- praepedito cus tendentα, Daciarum interim μα extimos occv mus, exinde quid agi oporteat bonis cessibus instruendi. Utque est mosfidentium Hreum , iuramento quaesi concordiam stondete mansuram se emoperam navaturineolam pluam,ne quid agatur im Is' es .i m omne; g productura,siquis exegerit, incorruptam conis
Aristiam meam, quia nihil voluntatenater ea, qua in commune com ducunt,aurediar aut tentabo. Ita ne obtestor rogo,obstemate ne
impetu gli centis ardoris in privatorum damna quisquam vesrum exiliatud cogitans,quod ita nos inserarunt hosium innumerora- zogre,ut indemnitas provinciarumUstas, exemplis virtutum pervulgatae. Hoc sermone Imperatoris vice alicuius oraculi comprobat mota est incitatius concio: & rerum cupida novandarum, unanimanti consensu voces horrendas immani scutorum fragore miscebat, magnum elatumque ducem, & ut ax experta est, fortunatum domatorem gentium appellans Vregum . Iussique universi in eius nomen iurare solcnniter, gladiis cervicinus suis admotis sub execrationibus diris verabis iuravere conceptis, omnes pro eo casus quo ad vitam profuderint,si id necessitas exegerit, perlaturos: quae securi 3. .
rectores,omnesque principis proximi, fidem simili religione firmarunt.Solus omnium licet proposito stabili, audacter i men praefectus repugnavit Nebridius , iurisiurandi nemi
212쪽
contra Constantium nequaquam se construigi posse commemorans,cuius beneficiis obligatus erat crebris & multis. Quibus auditis cum stantes propius milites acriter inflammati eum appeterent trucidandum, ad genua sua prolapsiam F Imperator paludamento protexit: indeque reveruis in regiam cum antegressiun eum vidisset, supplicemque iacentem orare, ut levandi causa timoris ei porriget dexteram: Et quid, iit,praecipuum amicisservabitur,situ manum tetigeris meam ' Sed hinc quo libet ali pecurus. Hocque audito ille innoxius ad larem Io suum recessit in Thusciam. His Iulianus, ut poscebat negotii magnitudQ, praestruetis, expertus quid in rebus tumultuosis anteversio valeat & praegressius per teneram edicto itinere in Pannonias, castris promotis & signis, temere se fortunae commisit ambiguae. Replicare nunc convenit tempora, Unarrare summatim ,quae dum aguntur in Galliis antedicta Constantius hyemans Antiochiae, domi militiaeque perfecit. Inter complures alios honore conspicuos, adctaturi Imperatorem peregre Uenientem ordinantur etiam ex tribunis insig'nibus. Cum igitur a Mesopotamia reversus Constantius hoc
zo excipiretur osticio, Amphilochius quidam ex tribuno Paphlago , quem dudum sub Constante militantem discordiarum sevisse catilias inter priores fratres, suspiciones contiguae verita ti pulsabant,ausus paulo petulantius stare, ut ipse quo que ad parile obsequium admittendus, agnitus est M prolibu bitus: strepentibusque multis , & intueri lucem ulterius non debere clamantibus, ut perduellem & obstinatum, Constamitus circa haec lenior solivo Desinite, ait, urgere homInem, ut e i mo flntem, sed nondum aperte convictam e mementote, quod si quid admisit huiusimiai,pub obtiatibus meo consilentiae ipsius sententia 3o punietur quam latere nen poterit. R ita discemum est. Postridie ludis Circensibus idem ex adverso Imperatoris ubi consueverat spectans, repentino clamore sublato, cum certamen opinatum emitteretur, distractis cancellis quibus una cum
213쪽
aoo AMMIANI MARCELLINI pluribus incumbebat, cunctis cum eo in vanum excussis, ta 11sque leviter paucis, interna compage disrupta e mane spiriatum repertus est solus et unde Constantius futurorum quoque praescius exultabat. Eodem tempore Faustinam nomine sortitus est coniugem, amilla iampridem Eusebia, cuius fratres serant Eusebius & Hypatius consulares,corporis morumque pulchritudine pluribus ante stante, & in culmine tam celso numana: cuius favorc iustissimo exemptum periculis,declaratumque Caesarem retulimus Iulianumis. Habita est iisdem diebus etiam Florentii ratio ς Gallia novitatis metu digressi, I & Anatolio recens mortuo praefecto praetorio. per Illyricum, ad eius mittitur locum: cumque Tauro itidem praefecto praetorio per Italiam, amplissimi suscepit insignia magistratus. Parabantur nihilominus externorum atq; civilium instrumenta bellorum, & augebatur turmarum equcstrium nu- merus, pariq; studio supplementa legionibus scripta sunt, indictis per provincias tyrociniis: omnisque ordo & professio vexabatur, Vestem armaque exhibens & tormenta, aurum uinetiam x argentum, multiplicesque rei cibariae copias, Riversa genera iumentor uno. Et quia Persarum rege ob dif- Σ ficultatem hyberni temporis aegre Ictruso, reserata coeli '. temperie validior impetus timebatur, ad Transfigritanos reges & satrapas legati cum muneribus missi sunt amplis, monituri cunctos & hortaturi nostra sentirent nihil fallax tentarent vel fraudulentum: ante omnia tamen Α rsaces & M eria a sbanes,Armeniae & Hiberiae reges cultu ambitios b indumcntorum emercobantur & multiformibus donis, damna negotiis Romanis illaturi, si rebus tum etiam dubiis descivii lent ad Persias. Inter tot urgentia Hermogene dc functo, ad praesteturam promovctur Helpidius, ortus in Paphlagonia, s. . aspectu vilis & lingua sed simplicioris ingenii, incruentus
ivit lS: adeo ut cum et coram innocentem quendam torquere
Constantius praecepulet , aequo anuuo abrogari sibi potes fatem
214쪽
tem oraret, haecque potioribus aliis Ex sententia Principis agenda permitti. Rigore itaq, ulmitium negotiorum anceps Constantius quid capesserct ambigebat, diu multumque anxius, utrum Iulianum peteret &donginqua a arthos re pelleret iam transituros,ut minabantur, Euphratem: haerensque, tandem cum ducibus.communicato tepe consilio in id flexus est, ut finito propiore bello, vel certe mollito, nullo
post terga relicto quem formidaret Illyriis perculsis & Italia.
ut rebatur, Iullanum inter exordia ipsa coeptorum tanquam Uena titiam praedam caperet: hoc enim ad leniendum suorum metum subinde praedicabat. Tamen ne intepescere, aut omi- sue belli videretur aliud latus, adventus sui terrorem ubi dispergens, Veritusque ne Africa absente eo perrumperetur, ad Omnes casus principibus oportuna velut Anibus Orientis 3 egressus,per mare notarium misit Gaudentium, quem eXplo-
. ratorem actuum Iuliani perGallias aliquandiu tasse praestrinximus. Hunc enim obsequio celeri cuncta consideratione gemina emcere posscsperabat: quod adversam partem me tueret omnsiam. & properabat nactus hanc oportunitatem commendari Constantio, quem credebat proculdubio foro
V.ctorem: nemo enim omnium tunc ab hac constanti sententia discrepabat. Qui cum eo venisset, mandatorum Principis, memor, per litteras Cretione comite quid ageretur edocto, reliquisque rectoribus,tecto undiq; milite fortiore, translatisque ab utraq; Mauritania dilcuriatoribus expeditis,Aqui- tantae &Ga iliae obiecta littora tuebatur aristissime. Neq, id consilium fefellit Constantium,. Eo enim superstite nullus adversorum illas tetigit terras, licet oram Siciliensem a Lilybaeo protentam & Pachyno, multitudo servabat .armata, si γλ patuli Iet facultas ocius transitura. His pro rerum ratione, ut sibi prodesse existimabat Constantius aliisque minutis & l vioribus ordinatis ducum nunciis docebatur & literis, Per. sarum copias in unum coactas rege turgido praeeunte iam. cc prope
215쪽
prope margines icndcta Tigridis, incertum quonam erumpere cogitantes. Quia percitus, ut propius agens furiaros is possit antevenire conatus ,quam primum accito undiq; equitatu, peditumque robore quo fidebat, per . Capessanam Euphrate navali ponte transcurso, Aedestiam spetit uberem commcatibus & munitam, ibi parumper opermens, dum eXploratores aut perfugae motu in castrorum hostilium indicarentiis. Discedens inter haec Iulianus a Rauracis, . --
peractis quae docuimus dudum , Sallustium praefectum 'ro
motum remisit in Gallias, Germaniano iussis vicem tueri Ne- I bridii: itidemque Nevitae magisterium commissit armorum, G umoarium proditorem antiquum timens, quem cum lc tarios regeret, latenter prodidisse Veteranionem tuum pri cipem audiebat:& Iovio quaesturam, cuius in actibus Magnentii meminimus: M Mamertino largitiones curandas : α- Dagalaiphum praefecit domesticis, aliosq; plures ex arbitrio suo militibus regendis apposuit, quorum merita norat &riden .Profecturus itaq; per Martianas sylvas, viasque iunctas Istri fluminis ripis, inter subita vehementer Incertus Iclverebatur, ne contemptus ut comitantibus paucis miratitudi- ao. . nem offenderet repugnante irris. Quod ne neret,consili OiΟ-
lerti praevidit:& agminibus distributis, per itinera Italiae nota quosdam properaturos cum Iovino misit & Iovio, alios per mediterranea Rhetiarum magistro equitum Nevitae commillas, qui diffusi per varia opinionem numeri praebe- zyrent immensi,formidineque cuncta complerent. Id enim MAlexander l, agnus & deinde alii plures, negotio ita polcente, periti fecere ductores. Mandabat tamen egrestis, ut tan- quam hoste protinus occursuro tutius graderentur, statio- nesque nocturnas agerent M vigilias, ne improvissi invade- go ICntur excursu. Quibus ita ut videbatur apte dispositis, more quo tractus perruperat saepe betabaricos contextis successi- 4 fidens porrectius ire pergebat. Cumque ad locum venis.
216쪽
iet unde navigari pone didicit flumen, lembis ascensis, quos
oportune fors dederat plurimos, per alveum quantum fieri potuit Jferebatur occulte: ideo latens quod toleranter & fomliter nullius cibi indigens mundioris, iud paucis contentus &s vilibus, oppida forinsecus transibat & caute. Imitatus egregium illud Cyri veteris dictum: qui cum delatus ad hospitein interrogaretur ab eo quid ad convivium parari deberet, P nem responderat solum: sperare enim aiebat prope rivum se
coenaturur . Fama vero, quae mille ut aiunt i linguis rerum m misere exaggerat fidem, per Illyricos omnes celebrior fui debatur, Iulianum strata per Gallias multitudine regum, Mgentium numero exercitu,& successibus tumidum variis adventare. Quo rumore perculsus pr. aefectus praetorio Ta rus, ut hostem vitans externum mature discessit, vectusque mutatione celeri cursus publici, transitis Alpibus Iuliis, eodem ictu Florentium itidem praefectum secum abduXit. Levibus tamen indiciis super Iuliani motu Lucillianus percitus eoines, qui per illas regiones rem curabat ea tempestate casti ensem agens apud Sirmium, milites que congregans quosao ex stationibus propriis acciri celeritatis ratio permittebat, venturo resistere cogitabat. Sed ille ut fax vel incensus malleolus volucriter ad dest mala festinans, cum venisset Bononiam, a Sirmio milliario nono disparatam & decimo, senes. cente luna, ideoque obscurante noctis maxima' partem, eas navi exiluit improvisus : statimque Dagalaiphum misit cum expeditis ad Lucillianum vocandum, trahendumque si relabieretur. Qui tum etiam quiescens,cum strepitu excitus turbulento vidillet ignotorum hominum se circulo circumseptum, concepto negocio,& imperatorii nominis motu praestrictus, -o praeceptis paruit invitissimus: secutusque alienum arbitrium' magister equitum, paulo ante superbus & ferox, lumentoque Impositus repentino, Principi ut captivus offertur ignobilis, oppressam terrore vix colligens mentems. Verum cum pri- Cc a mitus
217쪽
mirus visus, adorandae purpurae datam sibi copiam advertisset,recreatus tandem inique securuS: In inte, inquit, IN Fator,intemere cum paucis alieno partibrer te commiysi. Cui
amarum Iulianus sibi idens, ILec verba prudentia strua ,inquit, Constantio missatu ex insigne mn ut consiliaris tibi, sed ut desi- Π . nas pavere porrexi. Nihil deinde amoto Lucilliano differendum, nec agendum segne ratus, ut erat in rebus trepidis audax & confidentior, civitatem ut praesumebat dedititiam petens, citis passibus incedebat: eumque suburbanis propinquantem amplis, nimiumque protentis, militaris & omnis ge- inctas turba cum lumine multo & floribus, votisque faustis Augustum appellans & dominum,duxit in regia iam. Vbi . eventu laetus & omine, firmata spe venturorum, quod ad exemplum urbium matris & populosiae & celebris, per alias quoque civitates ut sidus salutare susciperetur, edicto postridie cnruli certamine cum gaudio plabis, ubi lux excanduit tertia, morarum impatiens percursis aggeribus publicis, Succos nemine auso resistere praesidiis occupavit rusdemque tu- endis Nevitam praefecit ut fidum: cuius loci situm ex nunc
conveniet ostendi. Consertae celsorum montiurn sommitates Ro- .
Hoemi & Rhodopes, quorum alter ex ipsis Istri marginibus, alter ab Axii fluminis citeriori parte consurgit, in angustias tumulosis collibus desinentcs, per Illyrios interscindunt V Thracas, vicinae meditcrraneis Dacis & Serdicae, inde ,
Thracias despectantes A Philippopolim civitates amplas M as
nobiles:& tanquam Natura in ditionem Romanam redigendas nationes circumsitas praenoscente ita figuratae consulto, inter artos colles quondam hiantes obscurius, ad magnitudianem splendoremque postea robus clatis patefactae sunt &carpentis: aditibusquc aliquoties clausis magnorum ducum sopopulorumque repulcre conatuS. Et pars quae Illyricum . . spc stat mollius edita , velut incauta subinde silperatur. La- nis Vero e regione oppositum Thraciis, prona humilitate diruptuma,
218쪽
diruptum hincque & inde fragosis tramitibus impeditum, dissicile scanditur etiam nullo vetante, . Sub hac altitudine aggerum utrobique spatiosa camporum placinies iacet, sup rior ad usque Iulias alpes extenta, inferior ita rcsiis ina My panda,' ut nullis habitetur obstaculis adusque fretum & Propontide in . His ut in re tali tamque urgenti compositis, magistro equitum illic relicto, Impcrator revertitur Naestum copiosum oppidum, quo inde expedite cuncta disponeret suis utilitatibus profutura . Ubi Uictorem apud Sirmium visium, Ici scriptorem historicum,cxindeque venire praeceptum, Pannoniae secundae consularem praefecit, & honoravit aenea statua virum sobrietatis gratia multi laudum, multo post Urbi
praefectumo. Iamque altius se cxtollens, & nunquam cre- dens ad concordiam provocari poste Constantium, oratiis onem acrem & inucetivam, probra quaedam in eum cXplanantem & Vit; a, scripserat ad senatu nio. Quae cum Tertullo administiante adhuc praefecturam recitarentur in curia, emianuit nobilitatis cum si etiosa fiducia benignitas grata . Em clamatum cst enim in unum cunctorum sentcntia congru-
am Constantini, ut novatoris turbatorisque priscarum legum & moris antiquitus recepti, veXavit, cum aperte inculans, quod barbaros omnium primus adusque fasces auxerat & trabeas consulares, insulse nimirum Aleviter: qui cumas vitare deberet id quod infestius obiurgavit brevi postea Mamertinum ad consulatum evexit, nec vita, nec splendore, nec usi nec gloria horum cuiusquam similem, quibus magistratum detulerat amplissimum Constantinus: contra inconsummatum &subaggrestem,&quod minus crat ferendum,3o celsa in potestate crudeleta L,. Haec& talia cogitanti sollicutoque super maximis rebus & seriis, nuntius metuendus intimatur & insperatus, ausia indicans quorundam inam ma, impeditura cursus eius ardentes, ni vigilanter haec quoqὁC c 3 aut
219쪽
hem allicere defensores minacium blandorumque Varietat sermonum , M multis ultro citroque dictitatis, in immensun obstinatione gliscente, ex colloquio re infecta disceditur. Et quia nihil praeter pugnam iam spectabatur, curatis utrobique
cibis somnoque corporibus, aurora iam surgente, concrepante sonitu buccinorum, partes accensae in clades mutuas. fcrocius magis quam conualtius datis clamoribus ferebantur. Pluteos igitur praeferentes oppugnatores, cratesque densius textas, tensim incedentes & caute, murorum ima sui&- dcre serramentorum multitudine conabantur, factas plerique vehentes ad mensuram moenium scalas. Iamque parietibus
pene contigui,pars lapidibus volutis in pronum collisi, pars
confixi stridentibus iaculis, retroque gradientes averterunt secum omnes alios,metu similium a proposito pugnandi detortos. Hoc primo congressu erecti in audaciam clausi , as. sumpta fiducia meliorum parvi ducebant restantia: mentibusque fundatis & compositis, per oportuna torientis indeis fella labore vigilias &caetera subsidia securitatis implebant. Contra munitores licet pavore discriminum alarii, pudore tamen ne secordes viderentur & segnes,ubi parum Vis procedebat Marte aporto tentata,ad instrumenta obsidionalium artium transtulerunt. Et quia nec arietibus admovendis, nec ad intentendas machinas, vel ut possint forari cuniculi, inveniebatur usquam habilis,disparatione brevi civitatem N tisone amni praeterlabente, commentum excogitatum est cum veteribus admirandum. Constructas veloci studio ligneas turres, propugnaculis hostium celsiores, imposuere trigeminis navibus valide sibi connexis, quibus intiistentes ammati uno parique ardore prohibitores dispellere collatis ex propinquo viribus nitebantur: subterque expcditi velites e turrium cavernis egressi, iniectis ponticulis quos ante compaginarant,transgredi festinarunt indiviso negotio: ut dum vicissim missilibus se petunt & saxis utrimque secus aliel
220쪽
AMMIANI MAR ELLINI cati , hi qui transiere per pontes nullo interpellante,aedificu:
parte convulsa,aditus in penetralia reserarent. Iterum summa carpti prudentis aliorsum evasit. Cum enim adveni arent iam turres,contortis malleolis madentibus pice, arundine quinetiam, sarmentis ac vario fomite flammarum incessebantur. s . Quae quoniam incendio celeri ponderibusque trepide supernantiu in inclinatae prociderunt in flumen, armatorum aliqui. per earum fastigia interibant, eminus contai tormentis. Inter
quae destituti pedites post navalium sociorum occasum o triti sunt saxis immanious,praeter paucos, quos morti scilicet per impedita suffugia velocitas exemerat pedumis. Ad ultumum certamine protracto in vesperam, datoque signo in receptum ex more Mubo digressi, diei residuum animis egere . diis aribus. Munitorum enim maerores, funera lugentium . propria,prohibitores spe iam superandi inflammabant, licet Is ipsi quoq, mucos gemebant mulas. Properabatur tamcnnihilominus :&quantum recreandis viribus quiete & cibo. citis fuit tributo per noctis integrae spatium, reparatur lucis exordio praelium incitamento tubarum. Et quidam Elatis super capita scutis,ut pugnaturi levius, alii vehentes humeris ut aciantea 1calas,sementique impetu procurrentes, pectora multiformium telorum ictibus exponebant. Alii Drratos portarum obiices effringendos adorti, ultro ignibu I petebantur, vel saxis muralibus oppetcbant . Quidam fossas fidentius transire conati,repentinis eorum adsultibus, qui erumpebant Σί 'clanculo per posticas,ruentes incaute faucii ducedebant. Recursus enim ad moenia tutior,vallumque antemuranum cos.
tibus fultum, insidiantes ab omni discrimine defendeba . Et quanquam prohibitores peritia bellorumque artibus an-
testarent, quibus nihil praeter moenium supercrat adiurarentum: collectus tamen ex potioribus numeris miles diuturnas ferre nequiens moras, suburbana omnia circumibat diligen-