장음표시 사용
221쪽
pere civitatem. Quod ubi patrare non poterat magnitudine vetante difficultatum obsideri remissius coepta est: & cxcubiis stationibusque relictis priesidiarii milites vastantes agros
propinquos Omnibus congruentibus abundabant, raptorum pleraque concorporalibus suis impertientes. Vnde largiori admodum potu saginisque distenti marcebant. His relatione communi consortiumque cognitis; Iulianus Constantinopoli etiam tum hybernans, terti remedio turbatis consuluit rebus: moxque Agilonem magistrum peditum ea tempestate probe cognitum miserat, ut viso honoratissimo viro, compertaque per eum morte Constantii, solveretur obsidiunx . Inter quae necessaret Aquileiae oppugnatio, cum in reliquis opera consumerentur incanum , placuit resistenteis acriter ad deditionem sui compelli. Et ubi aquarum ductibus inter-rs sectis nihilominus cestiore fiducia repugnarent flumen laboribus avertitur magnis;quod itidem frustra cst factum. Attenuatis enim avidioribus bibendi subsidiis, hi quos temeritas clauserat, contenti putealibus aquis parce ViXerunt. dum agitantur casibus antedictis, stipervenit ut praeccptum 2 O est Agilo, scutorumque densitate conicetiis propξ hiscnter acces1it. multaque locutus & vera, quibus Constantii obitum firmatumque Iuliani docebat imperium, non sine conviciis reputabatur ut fallax. Nec ei quisquam cr edidit gesta narranti,antequam pacta salute susceptus ad pugnaculum so-2s ius fide religiosius reddita, ea quae docuerat replicaret. His auditis ex diuturno angore portis reclusis omnes effusi suscepere laeti pacificum ducem: sequo purgantes, Nigrinum torius furoris autorem, paucosque alios obtulerunt, eorum supplicio crinicia laeta maiestatis& urbis aerumnas extirpari pos, go centes .Paucis deniq, post diebus exploratius spectato negotio , Mamertino tum ludicante praefecto praetorio, Nigrinus ut acerrimus belli institustor exustus cst vivus. Romulus vero post eum & Sabostius curiales, convicti sine rcspcctu pe- Dd ricu
222쪽
riculi studia seviste discordiarum, poenali consumpti sunt femro: residui omnes abierunt innoXii, quos in certaminum rabiem necessitas egerat, non voluntas. I/ cnim aequitate pensata statuerat placabilis Imperator & clemens. Et haec quidem . postea gesta sunt. Iulianus vero agens etiam tum apud Naesi s1um, curis estioribus stringebatur, mnita utrimque pertimes.cens: formidabat enim ne clausorum militum apud Aquileiam repentino adsultu obseratis angustiis Alpium Iuliarum, provincias & adminicula perderet, quae cxinde sperabat in- dies. Itidemque opes Orientis magnopere Verebatur, audi- mens dispersum pcr Thracias militem contra vim subitam cito coactum adventare Succorum confinia, comite Marciano ducente: sed tamen congrua instantium sollicitudinum mole, ipse quoq; agitans cmcaciter, Illyricum contrahebat exercitum,pulvere coalitum Martio, promptumq; in certaminibus I s bellicoso iungi rectori. Nec privatorum utilitates in tempore amagranti despiciens,litesque audiens controversas, maxi- me municipalium ordinum, ad quorum faVorem propen- .sior, iniuste plures muneribus publicis adnectebat. Ibi Symmachum repertum M Maximum senatores conspicuoS,a no- Σα
bilitate linatos ad Constantium misis, exindercversos honorifice vidit: dc potiore posthabito in locum Tertulli Ma- : . Yimum urbi praefecit aeternae, ad Rufini Vulcatii gratiam,
cuius sororis cum filium norat. Hoc administrante alimcnt xia res abundavit, & querelae plebis excitari crebro solitarcessaverunt. Tunc ut securitatem trepidis rebus afferret, Mobedientium nutrirci fiduciam, Mamertinum praefectum ipraetorio per Illyricum designavit consulem, & Nevitam:
qui nuper,ut primum augendae barbaricae vilitatis autorem, immoderate notaverat Constantinum. His ac talibus inter go spem metumque nova negotia commovente, Consta oti apud Aedestam exploratorum relationibus variis anxius, in rationes deducebatur ancipites,nunc ad concursatorias pu- gnas,
223쪽
LIBER X xt in mas militem struens: nunc si copia patuinci,obsidione gemina Bezabden aggresturus,consultans Dria denter, ne moX pamtes petiturus Aletoas, inprotectiam Mesopotamiae relinqueret latus. Verum consiliorum ambiguum retinebant multi s plices morae tardante trans Tigridem rege dum movere per mitteret sacra. Nam si permeato flumine nullam qui resisteret invenisset, absque difficultate penetrarat Euphraten: Uioquin ad civilia bella custodiens militem, timebat cum periculis obiectare circummuranis, firmitatem maenium munimentito defensorumque alacritatem expertus. Ne quiesceret tamen, neve condemnaretur inertiae, Arbetionem & Agilonein, equestrisq; militiae ministros , cum agminibus maximis properare cocgit:non ut lacesserent Persas in praelia, sed praetenturis iuncturos citeriores Tigridis ripas,& speculaturos quonam rex eorum erumperet violentus. Addebatque monendo saepius & scribendo, ut simulatque multitudo transire coe pinet nostilis,rcferrent citius pedemis. Dumque conlimitia iusJa custodiunt duces,& occulta fallacissimae gentis observantur,agens ipse cum parte validiori exercitus curabat umeto genita, Velut propugnaturus Oppida quae tuebatur excursu. Speculatores vero & transfugae subinde Venientes repu-snantia prodebant: ideo futurorum incerti, quod apud Persas nemo consiliorum est conscius, praeter optimates tacitum uos & fidos, apud quos Silentii quoque colitur numen. Ac cersebatur autem a memoratis cilicibus Impcrator adsidue, orantibus ferri sibi suppetias. Testabantur enim se non nisi coactis in unum viribus cunctis posse impetum regis ardentissimi sustinere. Quae dum aguntur ita sollicite,nuntii percrebuere cortissimi: quorum clara fide compertum est Iulianum m Italiam & Illyricum cursu celeri praeterhenum, claustra in terim occupas te Succorum, acclia undiq; praestolantem auxilia, ut multitud: ne stipatus armorum pervaderet Thracias. Ruo cognito,maerore ostiuus 'onstantius solatio uno sus. Dd a tenta-
224쪽
ΣΙΣ ΑMMIANI MARCEL LINI tentabatur, qudd intestinos semper seperaverat motus : re - tamen magnam difficultatem ad capessendum consilium assiferente,delegit potissimum, ut vehiculis publicis impositum paulatim praemitteret militem, inminenti casus atrocitati Velocius occursurum.Omniumque consensu approbata sem - stia,pergebant ut praeceptum est expediti. Eique haec disponenti luce postera nuntiatur, regem cum omni manu quam . duxerat ad propria revertiue,a pictis dirimentibus 3 lenito- lque metu, r Uocatis omnibus praeter eos quos consuetudo praesidio LIesopotamiae destinarat, reversus est Hierapolim. Io . Summa itaque coeptorum quorsum evaderet ambigens, cum in unum exercitu4 conventilet, omnes centurias, & manipu- los & cohortes in concionem vocavit concinentibus tubis: oppletoque multitudinis campo, ut eam ad fit manda prom- .ptius adigeret imperanda, tribunali celso sistens stipatoque is litti densius, haec prosequutus est ad serenitatis speciem fiduciae vultu formato. Sollicit emper,ne quid re levi vel verbo comvittam inculparae parum congruens honestati, ut, cautus navigandι manser,clavos profluctuum motibus erigens vel inclinans, compellirnunc apud vos,amantisi mi viri,confiteri meos errorci,quin potius si aci. dici liceat verum humanitatem, quam credidi negotiis communibus profuturam . Proinde uiscillussciripossi, quaesit huius concilii con- vocandi materia, accipite quast aequis auribuswstcundis. At istum spatruelem, tempore quo confundend. rebus pertinaciter MagnentiuWinhoebat, quem obruere vesrae virtuteae,potesate Caesar ubi a- astum ad Orientis praesidium misi: qui cum a iustitia per multa viserelatus nefaria defeci et,arbitris punitus es legumisia utinam.
hoc contenta esset Avidia, turbarum acerrima concitatrix: angebat nos unas Vcura dolorispraeseriti recordatio.. set nunc aliud accidit,ausim dicere praeteritὰ marsim, quod per sortitudinem nobu in- scigenitam adiumenta cassia coercebunt Iulianu , quem dum eis cumfremente Ebricum ratione extera oppugnata tuendis praefecimus
illiu evium considentiapraliorum, quacum Lermanis gessit'
225쪽
LIBER XXI. IIImis Im,ut vecors elatus, ad citis insocietateras perbam auxiliaria
hin paucis,steritatese postrema ad perniciosem audacia promptis, in noxam publicam constiravit, aequitate calcata parente nutrice ortis Romani: quam tumentre diritus tanquam favitas efecturam, eindes uiscesse iatorum ultricem, ct irae expertus, s docente antiquitate facile credo. igitursuperes, nissut turbinibus excitis occurramus' serescentis rabiem belli,antequampubescat vallium,celeritatis remediis oppressuri. pere enim dubium, avore numinissummipraesem te, cultu perennisu agis rimnantur ingrati, ferrum impie praepara- Io tum ad eorum isteritum esse vertendum, qui non lacessiti,sed aucti boneficis, pίuribus,ad inseruium pericula jurrexerunt. Ut enim mea mens auguratur,iustitias rerilis consiliis adfutura premittit u=ondes
quodsi ventu uerit cominus, ita pazore torpessent, ut nec oculorum meproriam vibratae lucu ardorem,nec barritus senum persierant priis mum. Omnes post haec dicta traxerat in sententiam suam: hastasque vibrantes irati, post multa quae beneVole responderant, petebant se duci protinus in rebellem. Qua gratia in
laetitiam Imperator versus eX metu, concione mox absoluta,
Arbetionem ante alios faustum ad intestina bella sedanda ex et o anteactis iam sciens,iter suum praeire cum lanceariis, & Mattiariis,& catervis expeditorum praecepit, & cum laetis itidem Gomoarium, venturis in Succorum angustias opponendum,ea re aliis antelatum, quod ut contemptus in Galliis erat Iuliano infestus. In hoc rerum adversarum tumultu haerens eius fortuna iam & subsistens, adventarc casum vitae disticilem modo non loquentibus14gnis apertemonstrabat. Namque & nocturnis imaginibus terrebatur, & nondum penitus mersus in somnum umbram viderat patris obtulisse pulchrum infantem : eumque susceptum&locatum in gremio suo, eXao cu sibi proiecisse longius sphaeram, quam ipse dextera
manu gestabat. Id autem permutationem remporum indicabat, licet interpretantes placentia responderent. Post haec confessus est coniunctioribus proximis, quod tanquam d
226쪽
solatus secretum aliquid videre desierit, quod interdum adfui ne sibi squalidius aest linabat: & putabatur Genius quidam
tutelae salutis appositus eum reliquisse, mundo citius digressurum. Ferunt enim Theologi , in lucem editis hominibus cunctis salva firmitate fatali, huiusmodi quaedam vehit actus re- 3 ct ura numina sociari, admodum tamen paucissimis visa quos multiplices auxere virtutes. Idque & oracula & autores docuerunt praeclari: inter quos est etiam Menauder comicus,apud quem hi se narii duo leguntur. gυθῆς βω. Itidem ex sempiternis Homeri carminibus intelligi datur,
non deos caelestes cum viris fortibus colloquutos, nec adfuisse pugnantibus vel iuvisse, sed familiares genios cum iisdem vernatos: quorum adminiculis freti praecipuis Pythagoras enituisse dicitur & Socrates, Numaque Pompilius, & sup rior Scipio: & ut quidam existimant, Marius & Octavianus, cui Augusti vocabulum delatum est primo: Hermesque Termaximus, & Tyalveus Apollonius, atque Plotinus, ausus quaedam super hac redisserere mystica,altoque monstra- acire, quibus primordiis hi genii animis connexi mortalium, quas tanquam gremiis suis susceptas tuentur, quoad licitum est, docentque maiora,si senserint puras,& a colluvione peccandi immaculata corporis societate discretas. Ingressius itaque Antiochiam festinando Constantius, ad motum cer-
taminum civilium ut solebat avide surrecturus,paratis omnibus exire properabat, immodice renitentibus plurimis murmure tenus: nec enim distii adere palam audebat quisquam vel vetare. Autumno iam senescente prosectus, cum ad suburbanum venisset disiunctum exinde tertio lapide, Hippo- 3ocephalum nomine luce me iam dic, cadaver hominis intemfecti dextia iacens capve avulso conspexit, contra occiduum ut tensum. territusque omine, finem parantibuS fatis do - stinatiua Dissiligoo by Cooste
227쪽
LIBER xx L. 21si inatius ipse tendebat. Venitque Tarsum,ubi leviore fesri contactus, ratusque itinerario motu imminutae valetudinis eXcuti pone discrimen, petiit per vias dissicileis Mopsecrenas, Ciliciar ultimam huc pergentibus stationem, sub Tauri montis 1 radicibus positam: egrediq.ue secuto die conatus, inlabente morbi gravitate detentus est, paulatimque urente calore nimio Venas, ut ne tangi Fidem corpus cius possit in modum foculi ferVens, cum uius defaceret medelarum, ultimum spirans deflebat exitium: mentisq; sensu tum ctiam integro, succend- rem suae potestatis statuisse dicitur Iulianum. Deinde anhelitu iam pulsatus lethali conticuit. diuq; cu anima colluctatus iam discestura, abiit e vita III. Non. Octobrium, imperii vitaeque anno quadragesimo,& mensibus paucis. Post quae, supremis cum gemitu conclamatis,cX citisque lamentis di luctu deliberabant locum obtinentes in aula regia primum, quid agerent, quidve moliri deberent, paucis p occulte super cligendo Imperatore tentati incitate ut ferebaturEusebio, quem noxaruconscientia stimulabat, cum novandis rebus imminens obsisteret Iulianus, mittuntur ad eum Theolaiphus & Aligildus tunc comites, mortem indicantes propinqui,& oraturi ut mora omni depulsa ad obtinendum obtemperare sibi para- tui intenderet Orientem. Fama tamen rumorque loqucbatur incertus, Constantium voluntatem ordinanc postrcinam: in qua Iulianum, ut praediximus, scripsit heredem: & his quos ab diligebat, fideicommi ista detulit & legata. Uxorem autem praegnantem reliquit, unde edita posthuma, eiusque nomina appellata, cum adolevit 'et matrimonii iure copulata cst Gratiano. Bonorum igitur vitiorum 43 cius differentia vere servata,praecipua prima conveniet eXpediri. Imperatoriae autorita- tis cothurnum ubiq; custodiens, popularitatem elato animo contemnebat ὁ magno: erga tribuendas celsiores dignitatcs impendio parcus. ni nil circa administrationis augmenta praeter pauca novari perpessus munqua erigena cornua militaria.
228쪽
Nec sub eo dux quisquam cum clarissimatu provectias est.
Erant enim, ut nos quoque meminimus, Perfectissimi: nec occurrebat magistro equitum provinciae rector, nec contingi ab eo civile negocium permittebat. Sed cunctae castrenses Mordinariae potestates, ut honorum omnium apiccin priscar s. reverentiae more praefectos semper suspeXere praetorianos. In conservando milite nimium cautus, Maminator meritorum nonnunquam scrupulosus,palatinas dignitates velut ex
quodam tribuens perpendiculo: & sub eo nemo celsum aliquid acturi , in regia, repentinus adhibitus est vel incogni- Ionitus: sed qui post decennium ossiciorum magisterium, vel largitiones, vel simile quidquam esset recturus, apertissime noscebatur. Ualdeque raro contigerat, ut militarium aliquis ad civilia regenda transiret: contraque non nisi pulvere bellico indurati praeficiebantur armatis. Doctrinarum diligens adfectator, sed cum a rhetorica per ingenium desercretur obtusu na,ad vcrsificandum transgro Ius,niheoperae pretium fecit. In vita parca & sobria edendi potandique moderatione valetudinem ita retinuit firmam, ut raros colligeret morbos, sed eos non procul a vitae periculis: id enim evenire corpori- aohus a lascivia dimotis & luxu, diuturna experimenta & probationes medendi monstrarunt. Somno contentus cXiguo,
cum id posceret tempus & ratio, perque seatia ita longissima
impenuio castus, ut nec mare ministro saltem suspicione tenus posset redargui 3 quod crimen etiamsi non invenit ma- as lignitas,fingit in lumniarum licentia potestatum. Equitandi&iaculandi, maximeque perite dirigendi sagittas artiumque armaturae pedestris perquam scientissimus. Qubd autem nec tersisse unquam nares in publico, nec spuisse, nec transtulisse
in partem alterutram vultum aliquando Visus est, nec pomo- 3orum quidquam quoad vixerat gustaverit, ut dicta saepius
praetermitto. Dinumeratis carptim bonis, quae scire potuimus, nunc ad c lananda eius vitia veniamus. Cum cstet in . negotiis Diqiligod by oste
229쪽
LI E TR XYL ar negotiis aliis principibus mediis comparandus, si amectatae
dominationis ansam quandam falsam reperiset aut levem, hane sine fine scrutando, fasq; codem loco ducens&nefas,
Caligulae &Domitiani & Commodi immanitatem facile supes rabat: quorum aemulazus saevitiam inter imperandi exordia, cunctos sanguine & genere se contingentes stirpitus inte emit. Addebatur miserorum aerumnis, qui rei maiestatis imminutae vel laesar deferebantur, acerbitas eius & iracundae suspic: ones, in huiusmodi cuncta distentae. Et si quid tale in-ro crepuisset, in quaestiones acriuS e Tens quam civiliter, spectatores apponebat his litibus truces: mortemque longius in puniendis quibusdam, si natura permitteret, conabatur α- tendi ; in huiusmodi controversarum partibus etiam Gallieno ferocior. Ille enim perduellionum crebris Vcrisque apis petitus insidiis Aureoli,&Post humi,&Ingenui, & Valentis cognomento d heslatonici, aliOI umque plurium, mortem factura crimina aliquoties lenius Vindicabat: .. Hic etiam facta vel dubia adigebat videri certissima, vi nimia tormentorum. Tumque in eiusmodi titulis capitaliter oderat, cumao minime id ageret ut iustus aestim arctur & Ucmcns. Et tanquam ex arida sylva volantes .intillae, fatu leni ventorum adusque distri navicorum agrestium incohibili cursu perveniunt: ita ille quoque ex minimis causiS malorum congeries excitabat. Marci illius dissimilis Principis verecundi: qui 2s cum ad imperiale culmen in Syria Cassius surrexistet, epistolarum fascem ab eo ad conscios missum perlatore capto sibi oblatum, illico signatum exuri praecepit, agens adhuc in Illyrico, ne insidiatoribus cognitis invitus quosdam haberc posset offensos. Utque recte sentientes quidam arbitrabantur, 3 o virtutis erat potius indicium magnae, imperio cuiadcin comitantium sinc cruore cessiste,quam vindica ne tam inclcmcnter. Ut Tullius quoq; docet crudclitatis incrcpans Caesarcirim quadam ad Nepotem epictola: pieque enim quidquam aliud
230쪽
m8 AMMIANI MARCELLINI esselictim, inclyti, nisihonsarum rerum prose eritas. Velut alia
modo Felicitas effortuna, adiutrix confliorum bono-
rum: quibus fui non utitur, felix nulli pacto est potest. Erran inpe ditis impiisque consiliis quibus Caesar usus erat, nulla potui esse felicitas. Feliciorque meo iudicio Camillus exulans, quam temporibus iisdem Manlius,ctiamsi sid quod cupierat)regnare potuissetia. Id Ephesius quoque Heraclitus adserens. monet, & ab inertibus & ignavis, eventus Variante fortuna, superatos aliquoties viros fuisse praestantes. Illud vero eminere inter praecipuas laudes, cum potestas in gradu, velut sub Ioiiugum milia nocendi saeviendique cupiditate &ii ascendi, in arce victoris animi tropharum erexit gloriosumla. Vt autem in externis bellis hic Princeps fuit saucius & adflictus, ita prospere succedentibus pugnis civilibus tumidus,& intestinis ulceribus reipub. fanie perfusus horrenda: quo pravo Is proposito magis quam recto vel usitato, triumphales arcuscae clade provinciarum sumptibus magnis crexit in Galliis &Pannoniis, tittilis gestorum adfiXis se quoad stare pol runt monumenta lecturis. Uxoribus, ac spadonum gracilentis vocibus, & palatinis quibusdam nimium quantum addi-aoctus,ad singula eius verba p dentibus, & quid ille aiat vel neget,ut assenuri possint observantibus. Augebat etiam ama- ritudinem temporum flagitatorum rapacitas ineXpleta, plus odiorum ei, quam pecuniae conferentiumu. Hocque multis intolerantius videbatur, quod nec causam aliquando au- as divit,nec provinciarum indcinnitati prospeXit, cum multiplicatis tributis & vcctigalibus vexarentur. Eratque super his adimere facilis quae donabat, Christianam religionem absolata 2 simplicem anili superstitione confundens: in qua scrutanda perpleXius, quam componenda gravius, eXcitavit dis- 3ocidia plurima, quae progressa fusius aluit concertatione verborum : ut catervis antistitum iumentis publicis ultro citroque discurrentibus per synodos, quaS appellant, dum ritum,