장음표시 사용
191쪽
cum sagittariis pluribus Zabdicenis in quorum solo tunc nobis obtemperantium hoc est municipium positum. Primo igitur impetu cum agmine cataphractorum fulgentium rex ipse sublinitor caeteris castrorum ambitum circumcursans, prope labra ipsa fosJarum venit audentius: petitusque balinarum
ictibus certis & sagittarum densitate, opertura armorum in modum lcstitudinis contextorum abscossit innoxius. Ira tamen tum sequestrata,caduceatoribus missis ex more clausos
blandius hortabatur, ut vitae speique consulturi obsidium deditione solverent oportuna, reseratisque portis egressi suppli- I Ices. victori gentium semet offerent. .ibus adire propius ausis defensores moenium ideo pepercerunt, quod cohaerenter sibi junctos duxerant ijsdem notos ingenuos,Singarae captos : eorum enim miseratione telum nemo contorsit, nec uI-pei pace respondit. Deinde datis induc ijs diei totius & noctis, ante alterius lucis initium Persarum populus omnis adortuS avide Uallum,acriterq; minans ac fremens, ubi ad ipsa moenia confidenter accessit, instabat vi magna resistentibus oppidanis. QTare sauciabantur plerique Parthorum, quod pars scalas vehentes, alii opponentes vimineas crates, Veluti acicaeci pergebant introrsus, nec nostris innocuis. Sagittarumenni nimbi crebrius volitantes, stantes confertius perforabant, partibusq; post solis occasum a ciua jactura digressis, appetente postricse luce, ardentius multo quam antea pugnauatur, hinc inde concinentibus tubis: nec minores strages utrobique visae sunt, ambobus obstinatissime colluctatis. Verum secuto die otio communi adsens ost aerumnas multiplices attributo, cum magnus terror circumsisteret muros, Persaeque paria formidarent, Christianae legis antistes exire se velle gestibus ostendebat& nutur acceptaque fide, quod re- go: dire permitteretur incolumis, usque ad tentoria regis acceL
sit. Vbi data copia dicendi quae vellet, suadebat placido se mone discedere Persas ad sua,post communes partis utriusq; laetias
192쪽
efferata vesania regis obstante, non ante castrorum excidium digrcdi pertinaciter adjurantis. Perstrinxit tamen suspis cio vana quaedam cpiscopum, ut opinor, licet anc Vera ta ne vulgata multorum, quod clandestino colloquio Saporem docuerat, quae moenium appeteret membra, ut fiagili gintrinsecus & invalida. Hocque cxinde verissenile visum est, quod postea intuta loca carieque nutantia cum eXultatione IO magna velut regentibus penetralium callidis, conter labiliter machinae feriebant hostiles. Et quanquam anguili calles
dissiciliorem aditum dabant ad muros, aptatique arieteS aegre promOVebantur, manualium faXorum sagittarumque metu arcente nec balistae tamen cestavcre nec scorpiones, illae
Is tela torquentes, hi lapides crebros, qualique simul ardentes pice & bitumine illiti: quorum assiduitate per proclivc labentium machinae haerebant, velut altis radicibus fixae, easque malleoli faces jactae obstinatius exurebant. Sed cum haec ita essent,caderentque altrinsecuS multi, ardebant magis zo oppugnatores naturali situ & ingenti opere munitum oppidum ante brumale sidus eXcindere, rabiem regi S non antc 1edari postu credentes. Quocirca nec multa cruoris effiiso, nec constat mortiferis vulneribus plurimi caeteros ab audacia parili rex Ocabant. Sed diu cum eXitio decernentes, postremo periculis objectavere semet abruptis: & agitantes rietes ciensi s orum pondere molarium, fomentisque ignium variis ire protinus Uctabantur. Verum muS aries rc1Iduis cclsior humectis taurinis opertus cxuviis, ideoque mi nus casus flammeos pertimescens aut tela antegrenus Cmnes 3o repsit nisibus magnis ad murum: vastoque acuminc cCalamenta lapidum fodiens, turrim laXatam evertit. Qua sonitu
lapsa ingenti, superstantes quoque repentina ruina dejecti, di tactiquevcl obruti, mortibus interiere diversis, & inspe-T a ratis:
193쪽
rao AMMIANI MARCELLINI ratis: inventoque tutiore ascensu armata irruit multitudo trepidis, deinde superatorum auribus ululantium undique Persarum intonante fragore, artius praelium intra muros e arsit,hostium nostrorumque catervis certantibus cominus, cum confertis inter se corporibus, hincindeque stricto mu- s crone nulli occurrentium parceretur: magna denique mole ancipiti diu exitio renitentes obsessi, postremo plebis im-
mensae ponderibus effuse disjecti sunt. Et .post haec iratorum hostium gladij, quidquid inveniri poterat concidebant, abreptique sinibus matrum parvuli, ipsae quoque matres trucidabantur, nullo quid ageret respectante. Interea tamen funesta gens rapiendi cupidior, onusta spoliorum genere omni,
captivorumque eXamen maximum ducens, tentoria repetivit exultans. Rex tamen gaudio insolenti Elatus, diuque desiderio capiendae Phaenicae flagrans, munimenti perquam tem- 'pestivi, non ante discessit quam labefactata murorum parte reparata firmissime,alimentisque affatim conditis, armatos ibi locaret insigneis origine, bellique artibus claros. Ucrebatur enim, quod accidit, ne amissionem castrorum ingentium ferentes aegre Romani,ad eadem obsidenda Viribus ma- Ωnis accingerentur. Latius se proinde jactans, additaque
ipe quidquid aggredi posset adipiscendi, interceptis castellis
alijs vilioribus, Virtam adoriri disposuit, munimentum valde vetustum, ut aedificatum credatur a Macedone Alexa dro in extremo quidem Mesopotamiae situm, sed muris velut sinuosis circumdatum M cornutis, instritistioneque uaria inaccessum. Quod cum omni tentaret arte, nunc pollicitationibus defensores alliciens,nunc poenas cruciabiles minitans, . aliquoties struere aggeres parans, obsidionalesque admo-Vens machinas, multis acceptis vulneribus, quam illatis, omissis vano incoepto tandem abscessit. Haec eo anno inter Tigrim gesta sunt & Euphrate in . cum frequentibus
nuntijs didicisset Constaptius, metuens eSpeditiones Pa
194쪽
Inthicas,hyemem apud Constantinopolim agens, impensiore cura limitem instruebat cum omni apparatu bellorum. Arma quoque & tirocinia cogens, legionesque augens juventutis validae supplementis, quarum statariae pugnae per Orientales 1 saepius emicuere procinctus: auxilia super his Scytharum poscebat mercede vel gratia, ut adulto vere profectus e Thracijs loca suspecta protinus occuparet. Inter quaeIulianus apud
Parisios hybernis locatis, summa coeptorum quorsum evaderet pertimescens,erat anXius, nusquam astensurum Conio stantium factis multa volvendo considerans, apud quem sordebat ut infimus & contemptus. Circumspectis itaque
trepidis rerum novarum exordijS, lcgatos ad eum mittere Hatuit gesta docturos, eisque concinentes litteras dedit, quid actum sit, quidve fieri oporteat deinceps monens apertiusu & demonstrans. Quanquam cum haec dudum comperiste opinabatur,relatu Decent ij olim reversi & cubiculariorum recens de Gallijs regressiorum, qui ad Caesarem aliqua porta
vere solemnia. Et quanquam non rUugnanter, tamen nec arrogantibus verbis quidquam scripsit, ne videretur subito et o decimast G. Erat autem liticrarum sensus huiusmodi: quidem propositi mei fidem , non minios moribm quam foederum pactis, quoad fuit, unum stemper atque idem sentiens consimata, ni esseritu multiplici claruit evidenter. Jamiue inde ut me creatum Caesarem pugnarum horrendis fragoribus objecim, potesated
lata contentuν,currentium ex voto probleritatum nuntiis crebris, ut' apparitor fidus tuas aureu implet, nihil usquam periculis meis a Pnans'. cum documentis Hyliduis constet, δfusis permixtus passin summanis,in laboribuι me per visum omnium primum, in resentionepostremum. Sed bona tua υenia dixerim, si quid novatum es nunc,ut aestimas, in multis bH s asseris aetatem sine sinctu conte
rens miles, im decretum implevit fremens cundique impatiens loci rectorem,cum nulla sibi visci a Caesare diuturni doris victor ιarum frequentium rependi posse contemplaretur. Cuius iracundia , nec ignitatum augmenta nec annuum merentis stipendium,id quos in-
195쪽
n, asueta glacialibus terris,separandi liberis V conjugibus, egentes trahebantur j nudi. Vnde holito saeuim eferati nocte in unum costem palatium obsedere , ' ugustum Julianum vocibus magnis appetiant recrebris. Cohorruisteor, seces i. amandatusque dum potui, Falm stem mussatisne quaeritabam 9Ltebris. Cums nundarentur indu-eia,liberopectoris muro,ut ita dixerim epturi progressus ante cons e ctum omnium suti, molliri posse tumultum autoritate ratus, vel si
mondiu blandis. Exarsere mirum in modum,eousque prouem, ut quoniam precibtu vincerepertinaciam conabar, insanter mortem conti- inguis assὼθdiu intentarent. Victus denis mecumj irae eoni sans, quod alter confosso me sorsitan libens declarabitur princeps assensius,m, tam lenire s=erans armatam. Gesorum hic textus es, quem mente quas accipito placida. Nec actum quidquam secus existimex, vel surranire perniciosa malignos admittaι, ad compendia sua exciatare cessioneν principum adsietos: sed adulatis e vitiorum altrice depulse,exceLentissimam virtutum omnium adverte justitiam: sconditionum aequitatem,quampropono,bona fide suspiro, cum animo dissutans,haec Re anostitui prodesse, nobissequi charitate saririnis,lae fortunae superioris culmine sotiamur. Iguoster enim quae cum ra- zotione poscuntur,non l.im feri cupio, quam a te utilia probari ct recta, avide tuapraecepta deinde quos sustepturus. necesses Veri, incompendium reditam breve. Equos prabebo curules Vis nos, Inscendos gentilibus ais flutarijs adobsientes lectos, quo Pam eu2 henum e tam barbarorum progeniem, vel certe ex dedititiis, qui ad nostra desistunt. Et haec adusque exitum vita me stondeo, non modo grato animo,verum cupido quos secturum. Praesectos praetorio ,κ-quitate V meritu notos,tua nobis dabit esementiae re uos ordinarios judicax , militiae moderatores promoυendos a Lirio meo concedies constentaneum,i demisipatores. Stultum enim cum ante caveri possit ne flat,ad latus Imperatoris adscista, quorum mores ignorantur s.voluntateκ. Vocsanesine ulla dubitationes maverim: tyrons ad
196쪽
bus1 vexati gravi u, nec Jonte sua poterunt nec coactι, ne com sumpta penitus juzensule a gantur I praeterita recordantes ita δε- steratione pereunt impendentium. Nec Parthicis gentibus opponenda auxilia hinc acciri conveniet, cum adhuc nec barbarici sint impetussitaterclusi,' sidici quod verum es pateris θ hae provinciae malis jactatae continuis,externis indixeant a jumentisUfortibus. Haec homtando, ut aestimo, alutariter Vsiposcens j rogans. Scio enim, frine quid sublatim dicam cum ιmperio congruens, quaS rerum acerbitates jam conclamatas perditas, concordia vicis bi cedentium Io principum meliorem revocavit inflatum cum appareat majorum ememplo nos rorum, moderatores haec eg similia cogitantes, fortunate beates vivendi reperire quodammori viam, is ultimo tempori poseritatisjucundam sei memoriam commendare. His literis iunctas secretiores alias Constantio omerendas clanculo misit objurgatorias & mordaces: quaru seriem nec scrutari licuit, nec si licuisset,proferre decebat in publicum. Ad id munus implendum clecti sunt viri graves, Pentadius ossiciorum magister,& Eutherius cubiculi tunc praepositus, post oblatas litteras relaturi nullo suppressis quae viderunt, & super ordine futu-zo rorum fidenter acturi. Auxerat inter haec carptorum invidiam Florentis fuga praefecti: qui volui praesagiens concitandos motus ob militem ut sermone tenus jactabatur, accitum, consulto discesserat Viennam, alimentariae rei gratia divelli causatus a Caesare, quem saepe tractatum asperius formidabat. Dein cum comperillet cum ad augustum culmen eVc-ctum, eXigua ac prope nulla vivendi spe versus in metum, ut longe disjunctus malis se quae suspicabatur exemit: & neces situdine omni relicta digressus venit ad Constantium itineribus lentis; utque se nulli obnoxium culpae monstraret, Iuli-3o anum ut perduellem multis criminibus appetebat. Cujus postabitum bene Iulianus cogitans & prudentcr, scirique volens quod praesenti pepercisset, charitates ejus cum re familiari intacta publici cursus usu permisib ad Orientem redire tuti
197쪽
us imperavit, nec minore studio secuti legati haec secum fecrentes quae praediximus, intentique ad Viandum, cum venirent ad iudices celsiores, oblique tenebantur: morasque per
Italiam &. Illyricum perpessi diuturnas & graves, tandem transfretati Bosphorum, itineribusque lentis progressi apud sCaesaream Cappadociae etiam tum dcgentem inVenere Comstantium, Mazacam ante hac nominatam, oportunam umbem & celebrem , sub Argari montis pedibus sitam. Qui imtromissi, data potestate offerunt scripta. Hisque recitatis,ultra modum solitae indignationis excanduit Imperator, limibusque oculis eos adusque metum contuens mortis, egredi jussit, nihil post haec percontatus vel audire perpessus. Pcrculsus tamen ardenter contatione stringebatur ambigua, mirum in Persas, an contra Iulianum moveri juberet acies quibus fidebat: harsitansque diu perpensis consilijs, flexus est quorundam sententia utilia madentium, & iter Orientem versus edixit. Statim tamen & legatos absolvit, & Leonam quaestorem suum in Gallias cum literis datis ad Iulianum pergere celeri statuit gradu, nihil novatorum se amerens succepisse, sed eum si saluti suae proximorumque consulit tu- a
menti flatu deposito, intra Caesaris se potestatem continere praecipiens. Utque id facile formido intentatorum efficcreti velut magnis viribus fretus, in locum Florentij praefectum praetorio Nebridium tum quaestorem cjusdem Caesaris promoverat, di Felicem notarium ossiciorum magistrum, quosdam alios . Gumo harium enim succci brem Lupicini,' antequam sciretur hujusmodi quidquam, magistium prove it armorum. Ingressus itaque Parilios Leonas, susceptus ut honoratus S prudens, postridie principi progressis in cam- 'pum cum multitudine armata pariter & plebeja, quam de industria convocarat, e tribunali ut emineret altius superstanti scripta jubetur offerre. Replicatoque volumine eaicti quod missum est,& egi ab exordio coepto, cum ventum fuisset ad locum Diuitigoo by GOos e i
198쪽
LIBER XX. I sylocum id continentem, quod gesta omnia Constantius improbans, Caesaris potestatem Iussicere Iuliano censebat, e clamabat undique vocum terribilium sonus: EAuguse Δει-
ne,ut provinciatu miter,ctreip. decrevit amoritas: recreat quia
s dem, sita adhuc metuentis redisivos barbarorum excursu. Quibus
auditis Leonas, cum Iuliani litteris haec eadem indicantibus revertit incolumis : solusque admisitis est ad praeseimiram Nebridius: id enim Caesar quoque scribens, ex sententia sua fore aperte praedixit. Magistrum enim officiorum iampri-ro dem ipse Anatolium ordinavit, libellis antea respondentem,& quosdam alios,ut sibi utile videbatur δc tutum. Et quoniam, cum haec ita procederent, timebatur Lupicinus, licet absens,agensque etiam tum apud Britannos, nomo superbae mentis & turgidus: eratque suspicio, quod si haec trans mareas didicistet novarum rerum materias excitaret: notarius Bononiam mittitur, observaturus sollicite ne quisquam fretum oceani transire permitteretur. Qu9 vetito, reversus Lupicinus anicquam horum quidquam sciret, nullas ciere potuit turbas. Iulianus tamen jam celsiore fortuna militisque liduciano laetior,ne intepesceret, neVe ut remissius argueretur R deses, legatis ad Constantium missis,in limitem Germaniae secundae est egressus: omnique apparatu, quem flagitabat instans negocium communitus, Obtricensi Mose oppido propinqua-ba . Rheno exinde transmisi, regionem subito pervasitas Francorum, quos Atthuarios vocant, inquietorum hominum, licentius etiam tum percursantium extima Galliarum. Quos adortus subito nihil metuentes hostile, nimiumque se- .curos, quod scruposa viarum dissicultate arcente, nullum ad suos pagos introisse meminerant principem, superavit ne-3o gocio levi: captisque plurimis & occisis, orantibus aliis, qui superfuere, pacem ex arbitrio dedit, hoc prodesse posscsiribus finitimis arbitratus. Vnde reversus pari celeritate per flumen, praesidiaque limitis explorans diligenter x corrigens,
199쪽
adusque Rauracos venit: locisque recuperatis, quae olim barbari intercepta retinebant ut propria, iisdemque pleniore cura firmatis, per Besantionem Viennam hycmaturus abscessit. Hic per Gallias crat ordo gestorum,. Qirae dum ita prospere succedunt & caute, Constantius accitum Arsaccn s Armeniae regem, summaque liberalitate suscνtum praem nebat & hortabatur,ut nobis amicus esse perseveraret & fidus. Audiebat enim saepius eum tentatum a rege Persarum fallaciis,& minis,& dolis ut Romanorum societate posthabita, suis rationibus iungeretur. Qui crebro adiurans ani-ormam prius posse amittere, quam sentcntiam, muneratus cum comitibus quos duxerat rediit ad regnum, nihil ausus temerare postea promistbrumis, obligatus gratiarum multiplici nexu Constantio: inter quas illud potius excellebat, quod
Olympiada Ablabii filiam praefecti quondam praetorio, ei
copulaverat coniugem, sponsam fratris sui Constantis. Quo dimissis a Cappadocia, ipse per Melitinanio, minoris Armeniae oppidum & Lacotena,& Samosata transinim Euphra-
te Aegestam venit: ibique dum agmina undique convenia entium militum, & rei cibariae abundantes copias opperi rur, acidiu moratus post aequinoctium egreditur autumnale, Amidam petens. Cuius cum prope venis let moenia, favillis oppleta collustrans flebat cum gemitu, reputans quales miseranda civitas pertulerat clades.Ibi tunc forte Ursulus praesens, qui
aerarium tuebatur, dolore percitus exclamavit: En quibω animo urbα a milite defetiduntur, cui ut abundare sipendiam
possit, imperii να jam satiscunt I Quod dictum ita am
rum militaris multitudo postea apud cialcedona recordata, ad eius exitium consurrexit. Exinde cuneis confertis incedens,cum Bezabden adventaret, fixis tentoriis, Vallo fossa- so rumque altitudine circumseptis, obequitans castrorum ambitum longius, docebatur relatione multorum instaurata ene firmius loca,quae antehac iniuria corruperat vetustatis. Et ne
200쪽
L I B E R x x. Is quid omitteret, uod ante femorem certaminum erat neces- rario praestruendum,viris prudentibus missis,conditione posita dupla, cogebat moenium defensores redire ad suos, alienis sine cruore concessis, aut in ditioncm venire Romanams dignitatibus augendos & praemiis. Atque cum illi destinatione nativa reniterentur ut clare nati, periculisque & labori bus in cuncta obsclioni congrua parabantur. Densis itaque ordinibus cum tubarum incitamentis latcra oppidi cuncta adortus alacris miles, legionibus in testudines varias conglo-yo batis, paulatim tuto progrediens subruere moenia conabatiar:& quia telorum omne genus in subeuntes effundebatur nexu clypeorum soluto discessum est,in receptum canentiabus signis. Laxatis deinde ad diem unum animis, tertia luce curiosius tecti elatis passim clamoribus ascensus undique ten-rs labant. Et licet defensores obtentis ciliciis, ne conspicerentur ab hostibus, latebant intrinsecus amen quoties flagitabat necessitas, lacertos fortiter exertantes, lapidibus subiectos
incessebant & telis. Et vimincar crates cum procederent confidenter, essentque parietibus contiguae, dolia desuper cade- a Q bant, molae & columnarum fragmenta: quorum ponderibus nimiis obruebantur pugnatores, Eiatuque violento disiectis operimentis,cuin periculis ultimis evadebant. Decimo itaque postquam oppugnari carptum cst dic, cum spes nostrorum
inferior cunct a moerore compleret, tranSferri placuerat mo-as tein arietis magnam, quam Porsae quondam Antiochias uisibus eius excisa relatam reliqucrant apud Carras: quae subi tovisa, aptataque faberrime, clausorum hebetaverat menteS,adusque deditionis remedia pone prolapsas, ni rosumptis vi-' ribus opponenda minaci machinae praeparancnt. Nec temeritas polinaecces laverat, Acc consilium. Narnque dum instrueretur aries vetustus & distblutus, ut facile vel crctur, omni arte, nanique virium ni Xu, & propugnatorum vi & firmit cine summa defensabantur tormcnta: nihilominus & lap'-