장음표시 사용
391쪽
imitus territos & equorum hinnitus & tubas. Nihilominus
tamen ipsi astumpta fiducia restiterunt : aequataque parum per praeliorum sorte haud parva mole certatum est, dum tu marum funeribus mutuis res gerebatur. Disiecti deniq; R s manorum ardore, metuque turbati, miscentur ultimis primi:
dumque in pedes versi discedunt,verutis hostilibus forabam tur & pilis. Postremo dum anheli currunt & fessi, pandebant sequentibus poplites & suras de dorsa. Stratis denique multis lapsorum partem sebastianus, cum subsidiali manu locatus
ro post montium terga, trucidavit ex incauto latere circumve tam: dispersi caeterhfylvarum se latebris amandarunt. In hac dimicatione nostri quoque oppetiere non contemnendi: inter quos Valerianus fuit domeriicorum omnium primus, & natus spado quidam scutarius, exercitus ita bellator, ut Siciniors veteri comparetur & Sergio. Hisque tali casuum diversitate peractis milites ad hyberna, Imperatores Treveros reverterunt. Per haec tempora Vulcatio Rufino absoluto vita dum administrarat, ad regendam praefecturam praetorianam ab Urbe Probus accitus, clarituatne generis & potentia & opilamplitudine cognitus orbi Romano, per quem universum
pene patrimonia sparsa possedit, iuste an secus non iudicioli
est nbstri. Hunc quasi gemina quaedam,ut poetae fingunt,fo tuna praepetibus pinnis Veliens, nunc beneficum ostendebat& amicos sublimius erigentem, aliquotiens insidiatorem dirum,& per cruentas noxium simultates. Et licet potuit quoad vixit ingentia, largiendo & interpellando potestates assu duas, erat tamen interdum timidus ad audaces, contra timidos celsior: ut videretur cum sibi fideret de cothurno strepere tragico,& ubi paveret omni humilior socco. Atque ut na-ιo tantium genus elemento stro expulsum, haud ita diu s rat in terris: ita ille marcebat absq; praefecturis, quas ob iuigia familiarum ingentium capeste re cogebatur, nunquam innocentium per cupiditates unlitansas, utque multa perpetrarent
392쪽
impune,dominum suum mergentium in rempub.Namque s tendum est, nunquam illa imgnanimitate coalitus clienti vel servo agere quidquam iussit illicitum : sed si eorum que quam crimen ullum compererat admisisse, vel ipsa repugnante iustitia, non explorato negotio sine respectu boni honesti- sque defendebatis. d vitium reprehendens pronuntiat C icero: enim interest intersu re acti s probatorem ' Aut quid refert utrum voluerim fieri, an gauisam factum ' Suspiti sus tamen & minutus suopte ingenio fuit , &subamarum arridens,blandiensque interdum ut noceat id autem perspi-
cuum est in eiusmodi moribus malum, tum maxime, cum caelari poste existimatur ita implacabilis L diruptus, ut si laed
re quenquam instituisset,nec exorari posset, nec ad ignoscendum erroribus inclinari: ideoque aures eius non cera, sed
plumbis videbantur obstructe. In summis divitiarum & dig- Unitatum culininibus anxius 2 sollicitus, ideo lue semper levibus morbis affli eius. H e per occidantales plagas rerum seriam fuere gestarunti. Rex vero Persidis longaevus ille Sapor,
& ab ipsis imperitandi exordiis dulcedini rapinarum addi- .ctus, post Imperatoris Iuliani excessium, & pudendae pacis musta foedera,cum suis paulisper nobis visus amicus, calcata ide sub Ioviano pactorum iniectabat Armeniae manuni, ut eam velut placitorum abolita firmitate ditioni iungeret suae. Et primo per artes fallendo diversas, nationem omnem renitentem dispendiis laevibus afflictabat, sollicitans quosdam asoptimatum M Satrapas, alios excursibus occupans improVtisis. Dein per exquisitas periuriisque mixtas illecebras cwtum regem ipsum Arsacem, adhibitumq; in convivium iussit ad latentem trahi posticanior eumq, estisseis oculis vinetium cathenis argenteis, quod apud eos honoratis vanum suppli- 3ociorum aestimatur esse solatium, exterminavit ad castellum Agabanae nomine, ubi discrutiatus cecidit ferro poenali. DG
inde ne quid liuemeratim perfidia praeteriret, Sauromace
393쪽
LIBER TY VII. 37spulse,quem autoritas Romana praefecit Hiberiar, Aspacurae
cuidam potestatem huiusmodi cietulit, gentis diademate assidito,ut arbitrio se monstraret insultare nostrorum. Quibus
ita studio nefando perfectis, Cylaci spadoni de Artabanni,s quos olim susceperat perfugas,commisit Armeniam horum
alter ante gentis praefectus magister fuisse dicebatur armorum iisdemque mandarat, ut Artogerassam intensiore cura excinderent, oppidum muris & viribus validum, quod th sauros & uxorem cum filio Arsacis tuebatur. Iniere ut staturo tum est obsidium duces. Et quoniam munimentum positum in asperitate monima, rigente tunc coeso nivibus & pruinis, adiri non poterat, eunuchus Cylaces aptusque ad muliebria palpamenta, Artabanne adscito prope moenia ipsa, fide non amittendae salutis accepta,propere venit: & cum socio ad limis teriora susceptus ut postulavit, suadebat minacem defensoribus & Reginae motum Saporis inclementissimi omnium t ni re deditione veloci. Multis post haec ultro citroque dictitatis, eiulanteque muliere truces mariti fortunas, proditionis acerrimi compulsores in misericordiam flexi mutavere comsiliunta: M spe potiorum erecti secretis colloquiis ordinarunt, hora praestituta nocturna reclusis subito portis validam manum erumpere, vallumque hostile caedibus aggredi repentinis, ut lateant id tentantes polliciti se prodituros. Quibusas religione firmatis egressi, biduumque ad deliberandum quid capessere debeant sibi concedi clausos petiisse asteverantes, in desidiam obsesibres traduxerunt & vigiles: quibus obsocuritatem altiorestertitur somno, civitatis aditu reseratoiuventus exiluit velox: passibus Ne insonis expeditis mucrontibus repentes, cum castra nihil metuentium invasissent, iacen-3Q tes multos nullis resistentibus trucidarunt. Haec in mina d fectio necesque insperatae Persarum, inter nos & Saporem discordiarum excitavere causas immanes: illo etiam accedente, quod Arsacis filium Param, suadente matre cum pau-B b b a cis e mu-
394쪽
cis e munimento digrestum susceptumque Imperator Valens. apud Neocaesaream morari praecepit, urbem Polemoniaci ponti notissimam liberali victu curandum M cultu. Qua humanitate Cylaces c Arthabannes illecti, missis oratoribus a Ualente auxilium, eundemque Param regem sibi tribui po- s poscerunt. Sed pro tempore adiumentis negatis, per Terentium ducem Para reducitur in Armeniam, recturus interim sine ullis insignibus gentem: quod ratione justa est observatum, ne fracti foederis nos argueremur & pacis. Hoc comperto textu gestorum Sapor ultra hominem efferatus, conci- Icitus maioribus curis Armenias aperta praedatione Vastabat . Cuius adventu terrirus Para, itidemque Cylaces & Art hannes, nulla circumspectates auxilia, celsorum montium petivere secentis, limites nostros disterminantes & Lazicam: iubi per sylvarum profunda & flexuosos colles mensibus Is sique delitescentes, Regis multiformes lusere conatus. i operam teri frustra contemplans sidere flagrante brui, pomiferis exustis arboribtus,castellisque munitis & castris quae coeperat superata vcl prodita, cum omni pondere
multitudinis Artogerastam circumseptam,& post varios cem zotaminum casus lanatis defensoribus patefactam, incendit:Arsacis uxorem erutam inde cum thesiaris abduxit. Quas ob causas ad eas regiones Arintheus cum mercitu mittitur comes, suppetias laturus Armeniis, si eos exagitare procinctii gemino tentaverint Persae.Inter quae Sapor immensum quan- tum astutus,& cum sibi conduceret humilis aut elatus, 16 cietatis futurae specieParam ut incuriosu sui per latentes nuncios increpabat, quod maiestatis regiae velamento Cylaci serviret & Artabanni : quos ille praeceps blanditiarum illecebris interfecit, capitaque caesorum ad Saporem ut ei morigerus SQ misit. Hac clade late dissilia Armenia omnis perisset, ni propugnatoris Arinthei adventu territi Persae eam incursare denuo distulissent, hoc solo contenti quod ad Imperatorem mi
395쪽
LIBER XXVIL 38asere legatos, petentes nationem eandem, ut sibila Ioviano placuerat,non defendi. inibus repudiatis Sauromaces pulsus ut ante diximus Hiberiae regno,cum duodecim legionidus MTerentio remittitur :& eum amni Cyro iam proximum ADF pacuras oravit,ut socia potestate con brini regnarent, causatus ideo se nec cedere, nec ad partcs posse transire Romanas,quod Vltus eius filius obsidis lege tenebatur adhuc apud Persas. Quae Imperator doctus, ut concitandas ex hoc quoq; negotio turbas consilio prudentiaque molliret, divisioni ad- is quievit Hiberiae: ut eam medius dirimeret Cyrus, & Saur maces Armeniis finitima retineret & Lazis, Aspacuras Aubaniae Persisque contigua. His percitus Sapor, pactis exclamans indigna,quod contra foederum textum iuvarentur Ammeniae , α evanuerit legatio quam super hoc miserat corruIs gendo: quodque se non assentiente nec conscio dividi placuit Hiberiae regnum, velut obseratis amicitiae foribus uticinarum gentium auxilia conquirebat, suumque parabat emercitum , ut serenata coeli temperie subverteret omnia, quae ex re sua struxere Romani.
396쪽
uM apud Persas, ut supra narravimus, persti dia regis monas agitat insperatos, & in Eois tractibus bella rediviva consurgunt,anno se 'todecimo & eo diutius post Nepotiani exuἰ tium, saeviens per Urbem aeternam urebat scuncta Bellona,ex primordiis minimis ad clades excita luctilotas: quas obliterasset utinam iuge silentium t ne forte paria
quandoque tententur, plus exemplis generalibus uocitura, quam desictis. Ac licet ab hoc textu cruento gestorum, e quisite narrando, iustus me retraheret metus multa reputan- Io tem & varia, tamen praesensis temporis modestia fretus caseptim, ut quaeq3 memoria digna sunt, explanabo: nec pigebit quid ex his, quae apud veteres acciderint, interim docere su cincte. Bello Meoico primo cum diripuissent Asiam Persae, obsidentes Miletum molibus magnis, minantesque defenso- Isribus cruciabiles neces, iniecere clausis necesSitatem , ut omnes magnitudine malorum adflicti peremptis caritatibus propriis, proiectoque in ignem mobili censu arsuros se certatim congererent in communem pereuntis patriae rogur . Hoc argumentum paulo postea digestum tumore tragico a Phrynichus in theatrum induxerat Athenarum: paulisperque iucunde auditus cum cothurnarius stylus procederet lachi molas, indignatione damnatus est populi, arbitrati non comsolandi gratia, sed probrose monendi quae pertulerat amabilis civitas,nullis autorum adminiculis fulta, hos quoque dolores
397쪽
lares scemcis adnumerasse fabulis inselenter : Miletumquα
relegatus est. Erat enim Αιheniensium colonia Miletus,d
ducta inter Ionas alios per Nileum filium Codri, qui fertur pro patria bello se Dorico devovisse. Sed ad proposita venias amus. Maximinus regens quondam Romae vicariam praefecturam, apud Sopianas Valeriae oppidum obscurissime natus cst, patre tubulario praesidialis ossicii,orto a posteritate Carporum, quos antiquis excitos sedibus Di letianus tra stulit in Pannoniam . Is post mediocre studium liberaliumro doctrinarum,defensionemque causarum ignobilem,& administratas Corsicam itidemque Sardiniam , rexit deinde Tuscianti. Vnde morato in itinere diutius succetare,progressus
ad curandam Vrbis annonam, etiam provinciae moderamina retinebat: egitque consideratione triplici inter exordiae V cautius. Primo,quda recalebant in auribus eius parentis effata , quid augurales alites vel cantus monerent oscinum avi
prime callentis, adusque sublimia regimenta, sed periturum ferro poenali: dein, quod nactus hominem Sardum, quem ipse postea per dolosas fallacias interemit, ut circumtulit rueto mor,eliciendi animulas noxias & praesagia sollicitare larvam perquam gnarum, dum superesset ille timens ne proderetur, tractabiis erat & mollior :postremo, quod tanquam subterr
neus serpens per humiliora reptando,nondum maiores sun rum excitare poterat causas. Principium autem unde latius scas funditabat, emersit ex negocio tali. Chilo ex-vicario &coniunx eius Maxima nomine,questi apud Olybrium ea tempestate Vrbi praefectium,vitamque suam venenis petitam asIeverantes ,impetrarunt ut hi quos suspectati sunt, illico rapti compingerentur in vincula: organarius Sericus, & Asbolius 3o palaestrita,& aruspex Canapensis. Verum negotio tepescente
propter diuturnam morborum asperitatem, qua tenebatur
Olisrius, morarum impatientes hi,qui rem detulerunt, libella petiverunt oblato, ut eaeaminandiun iurgium praefecto
398쪽
mandaretur annonae: idque studio celeritatis concestum est. Accepta igitur nocendi materia Maximinus effudit genuianam Perociam, pectori crudo adfixam: ut saepe faciunt amphitheatrales ferar, diffractis tandem solutae posticis. Cumq; multiformiter quasi in proludiis negotium spectaretur, Mquidam sulcatis lateribus nominastent nobiles aliquos, tanquamusos artificibus laedendi per clientes aliosque humiles, notos reos Mindices, supra plantam ut dicitur J evagatus
.eartareus cognitor, relatione maligna docuit Principem, non
nisi suppliciis acrioribus perniciola facinora scrutari poste
vel vindicari, quae Romae perpetravere complures. His ille cognitis efferatus, ut erat acer vitiorum inimicus magis quam sevcrus, uno proloquio in huiusmodi causas, quas arrogantiyr mosito maiestatis imminutae miscebat, omnes quos iuris prLisci iustitia, divorumque arbitria quaestionibus exemere, 'entis, is postulasset negotium,statuit tormentis affligi. V que congeminata potestas erectaque sublatius altiores com sarcinaret aerumnas, Maximino Romae agere disposito pro praefectis, sociavit ad haec cognoscenda, quae in multorum pericula struebantur, Leonem notarium postea officiorum magistrum, bustuarium quendam latronem Pannonium, efflantem ferino rictu crudelitatem, etiam ipsum nihilominus humani sanguinis avidissimunio. Auxit obstinatum Maximini ingenium ad laedendum adventus collegae similis, & literarum cum ampla dignitate dulcedo. Ideoque pedes huc &illuc exultando contorquens,saltare non incedere Videbatur, dum studebat inter altaria celsius gradientcs, ut quidam memorant imitari Brachmanas. Iamque lituis cladium concrepantibus internarum rerum atrocitate torpentibus cunctis, praeter multa cruda M immitia, quorum nec diversitaS comprehendi nec numerus potcst,inors Marini causarum defensoris cminuit: quem ut ausum Hispanillae cuiusdam artibus
pravis adfectassu coniugiuai, cianseunter indiciolum fide discussa,
399쪽
LIBER XYvm. 38s discusa se licio lethali damnavit . Et ouoniam eYiitimo forsitan aliquos haec lecturos exquisite scrutando notare, strepentes id actum esse prius,non illud, aut ca quae viderint praetermista: hactenus faciendum est satis, quod non omnias narratu sunt digna, quaepa squalidas transiere personas nec si fieri fuisset necesse, inuructiones vel ex ipsis tabulariis sup- fpeterent publicis, tot calentibus malis, & novo furore sine Iretinaculis imis summa miscente: cum iustitium esse quod tumebatur,non iudicium aperte constaret. Tunc Cethegus s nator adulterii reus delatus cervice periit abscissa, & Alypius nobilis adulescens oblevem relegatus errorem, aliique humiles publica morte oppetiverunt:in quorum miseriis, vehit sui quisq; discriminis imaginem cernens, tortorem & Vin cula somniabat & diversoria tenebrarumla. Eodem temporzus etiam Hymetii praeclarae indolis viri negocium est actit
tun ruuius hunc noVimus esse textumis. Cum Africam proconsule regerct, Carthaginiensibus Victus inopia iam lassatis, ex horreis Romano populo destinatis frumentum dedit e pauloque postea cum provenisset segetum copia, integre sine zo ulla restituit morata. Verum quoniam denis modiis singuli solidis indigentibus venundatis, emerat ipse tricenos, inter- Iretii compendium ad Principis aerarium misit. Ideoque Uaetinianus per nundinationem suspicatus parum quam Oportuerat minum, eum bonorum parte mulctavit. Ad cuius cla-
as dem exaggerandam, id quoque iisdem diebus acciderat non
minus exitiale. Amantius aruspex ea tempestate prae caeteris, notus, occultiore indicio proditus, quod ob prava quaedam implenda, ad sacrificandum ab eodem esset adscitus Hymetio,inductusq; in iudicium,quamquam incurvus sub equuleo
staret,pertinaci negabat instantia. Quo inficiante,secretioribus chartis ab eius domo prolatis,commonitorium repertum est manu scriptum Hymetii, petentis ut obsecrata ritu sacrorum solennium numina erga se Imperatoris delineretia: cuius C c c extima
400쪽
extima parte quaedam invectiva legebatur in Principem, ut avarum M truculentun . Haec Valentinianus relatione indicum doctus, asperius interme tantium facta , rigore nimio in negotium iussit inquiri. Et quia Frontinus consiliarius antedicti, minister fuiste conceptae precationis arguebatur, sconcisus virgis atq, confessus, ablegatus est in exilium ad Britannos: Amantius vero damnatus postea rerum capitaliuinteriit . Post hanc gestorum seriem Hymetius ad oppidum ductus Ocriculum, audiendus ab Ampelio Urbi praefecto de N aximino vicario,confestimque perdendus ut apparebat,da- Iota sibi copia rectius Imperatoris praesidium appellavit, nominis que eius perfugio tectus servabatur incolumis. Super hoc Princeps consultus, senatui negotium dedit. Qui cum rem li- , brata iustitia comperisset, eumque ad Boas Dalmatiae locum exterminasset,aegre Imperatoris iracundiam tulit, perciti ve- σhemeter,qubd hominem addidium ut ipse proposuerat morti, clementiori sententia didicerat plexum. Ob haec & huius modi multa, quae cernebantur in paucis, omnibus timeri sunt coepta . Et ne tot malis dissimulatis paulatimque serpentibus ocervi crescerem aerumnarum, nobilitatis decreto legati mit- 2o tuntur: Praetextatus ex-Urbi praefecto,& eX-vicario Venus. Ius, Mevconsulari Minervius, oraturi ne delictis supplicia sint grandiora, neve senator quisquam inusitate & illicito more tormentis exponeretur. .icum intromissi incosistbrium haec referrent, negantem V alentinianum se id statui sic, as& calumnias perpeti clamitantem,moderate redarguit qua stor Eupraxius: nacque libertate emendatum est crudele cceptum, supergrcssum omnia diritatis exempla ,. Circa hos dies Lollianus primae lanuginis adulescens, Lampadii filius en praefecto, exploratius causam Maximino spectante, convi- 3o -'ctus codicem noxiarum artium nondum per aetatem firmato consilio descripsisse, exul que mittendus ut sperabatur, patris impulsu provocavit ad Principem:&. iustus ad eius comitatu