장음표시 사용
371쪽
V M per Eoum orbem haec quae narravimus diUersi rerum expediunt casus Alemanni post aerumnosas iacturas &. vulnera, quae congressi saepe Iuliano Caesari pertulerant, viribus tandem resumptis, licet imparibus pristinis, ob causam eXpositam supra, Gallicanos limites formidati iani persultabant.Statimque post Kal. Ianuarii, quum per glaciales tractus hyemis rigidum inhorresceret sidus, cuneatim egres se multitudo licentius vagabatur. Horum portioni primaero Carietto tunc per utramque Germaniam comes occursurus cum milite egreditur ad bella ineunda promptissimo, adscito in societatem laboris Severiano itidem comite, invalido talongaevo, qui apud Calidona Divitensibus praesidebat MTungricanis. Proinde confertius agmine in unum coacto, Is ponteque brevioris aquae firma celeritate transmisso, vi seminus barbaros Romani sagittis aliisque levibus iaculis incellebant, quae illi reciprocis iactibus valide contorquebant. Vbi vero turmae congressὰ strictis conflixcre mucronibu S, nostrorum acies impetu hostium acriore concusta, nec resistendi nec faciendi fortiter copiam reperit, cunctis metu c pulsis in fugam, quum Severianum vidissent equo deturbatum, missilique testo per os fixum. Ipse denique Carietto, dum cedentes obiectu corporis & vocis iurgatorio sono audentius retinet, pudendum aue diluere dedecus fiducia diu standi conatur,oppetiit telo lethali confixus. Post cuius interitum,
372쪽
AMMIANI MARCELLINI Erulorum Batavorumq; vexillum direptum, quod insultan- do tripudiantes Barbari crebro sublatum altius ostendebant, post certamina receptum est magna. Qua clade cum ultimo moerore comperta, correcturus huiusmodi gesta Dagalaiphus a Parisiis mittitur. Eoque diu cunctante, causanteque sdiffusos per varia Barbaros temet adoriri non posse,accitoque paulo post ut cum Gratiano etiam tum privato susciperet insignia consulatus, Iovinus equitum magister accingitur: &instructus paratusque cautissime observans utrumq; sui agminis latus venit prope locum Scarpona: ubi inopinus ma- Iolorem barbarorum plebem antequam armaretur, temporis brevi puncto praeventam ad internecionem extinxtti . EXultantes innoxii praelii gloria milites ad alterius globi perniciem
ducens sensimque incedens rector eximius, speculatione didicit fida direptis propius villis vastator iam manum quiescere prope flumen: iamque adventans,abditusque in valle densitate arbustorum obscura, videbat lavantes alios, quosdam
comas rutilantes ex more, potantesque nonnullos. Et nactus horam impendio tempestivam, signo repente per lituos
dato, latrocinalia castra perrupit . et contraque Germani nihil praeter inefficaces minas iactanter sonantes & fremitum,nec expedire arma dispersa, nec componere aciem, nec resurgere in Vires permitteDantur,urgente instanter Ui floreta.
circa forati pilis & gladiis cecidere complures, absq; his
quos versos in pedes texere flexuosi tramites & angusti. Hoc prospero rerum effectu, quem virtus peregerat u fortuna, auest a fiducia Iovinus militem ducens, diligenti speculatione praemii a,in tertium cuneum qui restabat, propere castra c&movit: dc m aturato itinere omnem prope Catelaunos invenit ad congrediendum promptissimum. Et vallo oportune 3ometato, suisque pro temporis copia cibo recreatis & ibmno, i rimo aurorae exortu in aperta planicie composuit aciem di- atatam arte Qterti. ut spatiis amplioribus Occupatis a quipa-
373쪽
rare Romani hostium multitudinem apparerent, inferiores numero licet viribus pares. Signo igitur per buccinas dato, quum pede collato res agi coepisset,insueta vexillorum siplei dentium facie. territi stetere Germani. Quibus hebetatis p s rumper,reparatisque confestim, adusque diei extremum concertatione protenta,validius imminens miles fructum rei h ne gestae sine desipendio quaesisset, ni Balcobaudes armaturarum tribunus magniloquentia socordi coalitus propinquante iam vespera cessisset incondite. Quem si sequutae residuaero cohortes abiissent, ad tristes exitus eousque negotium Uen rat, ut nec acta nuntiaturus quisquam posset superestu nostrorun . Sed resistens animorum acri rooore miles ita lacertis eminuit,ut hostium quatuor millibus sauciis, sex altera interficeret millia : ipse vero non amplius ducentis amitteret, Is ducentis tantummodo vulneratis.Noctis itaque adventu praelio iam dirempto, refectisq; viribus fessis, prope confinia i cis ductor egregius, in agminis ouadrati figuram productoeXercitu, quum comperillet occultantibus tenebris barbaros lapsos,securus insidiarum, per aperta camporum sequebatur zo 6c mollia, calcando semineces constratos, quos vaeneribus frigorum asperitate contractis dolorum absumpserat magnitudo. Exin progressus ulterius, revertens ubi nullum reper
rat, didicit regem hostilium agminum cum paucis captum ab hastariis,quos ipseper iter aliud miserat ad diripienda tento-as ria Alemannica,suflixum patibulo. Ideoque iratus in tribunum animadvertere statuit, ausum hoc inconsulta potestate superiore fecisse. eumque damnasset, ni militari impetu commistuna facinus atrox cocumentis evidentibus constitisset .
Et post haec redeunti Parisios post claritudinem recte gesto-3O rum Imperator laetus occurrit: cumque postea consulem designavit, illo videlicet ad gaudii cumulum accedente, quod ii ldem diebus Procopii suscepcrat caput a Valente tra nimis sum. Praeter haec, alia multa narratu minus digna conserta sunt
374쪽
sint praelia,per tractus varios Galliarum, quae superfluum este licare,quoniam neque operae pretium aliquod eorum habuere proventus, nec nistoriam producere per minutias ignobiles decetis. Hoc tempore vel paulo ante nova portenti
species per annonariam apparuit Tnusciam: idque quorsum sevaderet prodigialium rerum periti penitus ignorarunt . In oppido enim Pistoriensi prope horam diei tertiam spectantibus multis asinus tribunali ascenso audiebatur deuinati rugiens: & stupefactis omnibus qui aderant, quique didic rant referentibus aliis, nulloque coniectante ventura, postea I quod portendebatur evenit. Terentius enim humili genere in Urbe natus & pistor, ad vicem praemii, quia peculatus reum
detulerat ossicium ex-praefecto, hanc eandem provinciam correctoris administraverat potestate . . Eaque confidentia deinceps inquietius agitans, multa in naviculariorum negotio falso admisisse convictus, ut ferebatur, periit carnisecis manu, regente Claudio Romamo. Multo tamen antequam
hoc contingeret Symmachus Aproniano silccessit, inter praecipua nominandus exempla doctrinaru atq; modestiae, quo instante Urbs sacratissima otio copiisque abundantius M lito fruebatur:&ambitioso ponte exultat atque firmissimo, quem condidit ipse,& magna civium laetitia dedicavit, ingratorum ut res docuit apertissima. Qui consumptis aliquot annis domum cius in transtiberino tractii pulcherrimam inccnderunt, ea reperciti,quod vilis quidam plebeius finxerat illum dixive sine indice ullo vel teste,libentius se Vino proprio calcarias extincturum, quam id venditurum preciis quibus sperabatiir. Advenit post hunc Urbis moderator Lampadnisex- praefecto praetorio, homo indignanter admodum sum-nens,li etiam cum spueret non laudaretur ut id quodi prude- ter praeter alios faciens, sed nonnunqua severus frugi. Hic cum magnificos praetor ederct ludos, & ubcrrime largiretur, plebis nequiens tolerare tumultum, indignra multa donari
375쪽
LI ET R xx Vn. saepe urgentis,ut liberalem se& multitudinis ostenderet contemptorem, accitos a Vaticano quosdam egentes opibus ditaverat magnis. Vanitatis autem eius eXemplum, ne latius
evagemur, hoc unum sussiciet poni: levi quidem sed cavei
dum iudicibus. Per omnia enim civitatis membra, quae dive forum Principum exornarunt impenta, nomen proprium inscribebat: non ut veterum instaurator,sed conditor .Qu' vitio laborasse Traianus dicitur Princeps: unde eum herbam parietinam iocando cognominarunt. Hic praesectus eXagita-ao tus est motibus crebris: uno omnium maximo, cum colle staplebs infima, domum eius prope Constantianum lavacrum iniectis facibus incenderat & malleolis, ni servitiorum & familiarium veloci concursu a summis tectorum culminibus petita faxis & tegulis abscessisset. Eaque vi territus ipse, fremituque crchrescentis seditionis in maius, secessit ad Milvium pontem quem struxi sic superior dicitur Scaurus ad-
lenimenta ibidem tumultus operiens, quem causa concitavcrat gravis, aedificia erigere exoriens nova, vel vetusta quaedam instaurans, non ex titulis solitis parari iubebat impendio ses: sed si ferrum quaerebatur, aut plumbum,aut ars, aut quidquam simile, apparitores immittebantur, qui Velut ementes diversas raperent species, nulla pretia persolvendo: unde accensorum iracundiam pauperum damna defientium crebra aegre potuit celeri vitare digressu. Advenit icccssor eius e
zs quaesitore palatii Viventius, integer & prudens, Pannonius, cuius administratio quieta fuit & placida,copia rerum omnium fluens. Et hunc quoque discordantis populi seditiones
terruere cruentae, quae tale negotium eXcitavere. Damasus V
Vrsicinus supra humanum modum ad rapiendam cpiscopaso lem sedem ardentes, scissi is studiis asperrime conflictabantur, ad usq; mortis vulnerumque discrimina adiumentis utrius', progressis : quae nec corrigere sufficiens Viventius nec mollire, vi magna coactus secessit in suburbanum: & in con Z Σ certatu
376쪽
362 AMMIANI MARCELLINI certatione superaverat Damasus, parte quae ei favebat in stante, . Constatque in basilica Sicinini, uni ritus Christiani est conventiculum, uno die centum triginta septem reperta cadavera peremptorum : efferatamque diu plebem aegre postea delinitantis. Neq; ego abnuo, ostentationem rerum con- siderans urbanarum, nutus rei cupidos ob impetrandum quod appetunt omni contentione laterum iurgari debereta: cum id adepti, futuri sint ita securi, ut ditentur oblationibus matronarum, procedantque vehiculis insidentes circumspecte vestiti, epulas curantes profusas, adeo ut eorum com Io vivia regales superent mensas. ini esse poterant beati revora,si magnitudine Urbis despecta, quam vitiis opponunt, ad imitationem Antistitum quorundam provincialium Uiu rent: quos tenuitas edendi potandique parcissime, uilitas e iam indumentorum,& supercilia humum sipe istantia, perpe- Istuo numini verisque eius cultoribus ut puros commendant& verecundos. Hactenus deviaste sussiciet, nunc ad rerum ordines revertamur. Dum aguntur antedicta per Gallias RItaliam, novi per Thracias exciti sunt procinctus . Ualens enim ut consulto placuerat fratri, cuius regebatur arbitrio, ΣΟ arma concussit in Gothos ratione iusta permotus: quod auxilia misere Procopio civilia bella coeptanti. Ergo convenit pauca super horum origine & regionum situ transcurrere per brevem excesssumis. Erat Thraciarum descriptio facilis, si v teres concinerent styli: quorum obscura varietas quoniam 23 opus veritatem professum non iuvat, sufficiet ea quae vidine meminimus expedire,. Has terras immensa quondam camporum placiditate aggerumque altitudine fuisse porrectas, Homeri perennis autoritas docet, Aquilonem & Teph rum ventos exinde flare fingentis: quod aut fabulosum est, zol aut tractus ante hac diffusi latissime, destinatique nationibus feris, cumsti Thraciarum vocabulo censebantur. Et partem earum habitavere Scordisci, longe nunc ab iisdem provinctis.
377쪽
tiis disparati, sevi quondam&'truces, ut antiquitas docet, hostiis captivorum Bellonae litantes & Marti, humanumque sanguinem in ossibus capitum humanis bibentes avidius: quorum asperitate post multiplices pugnarum aerumnas se
pe res Romana Vexata, postremo omnem amisit exercitum cum rectoreis. Sed ut nunc cernimus, eadem loca formata in
cornuti sideris modum, emngunt theatri faciem speciosam. Cuius in summitate occidentali montibus praeruptis densatae Succorum patescunt angustiae, Thracias dirimentes &D cia filo. Partem vero sinistram arctois obnoxiam stellis Haemimontanae celsitudines claudunt,& Hister: qua Romanum cespitem lambit, urbibus multis &castris, contiguus &cactellis. Per dextrum, quod australe est latus.scopuli tenduntur Rhodopes: unde eorum iubar exurgit,finitur in fretum ,: cuiu undosius ab Euxino ponte labenti, pergentique fluctibus reciprocis ad Aegeum,discidium panditur terrarum angustum. Ex angulo tamen orientali Macedonicis iungitur collimitiis per artias praecipitesque Vias, quae cognominantur Acoimtismata: cui proxima Arethusa convallis & statio, in qua vieto situr Euripidis sepulchrum tragoediarum sublimitate conspicui: & Stagira,ubi Aristotelem,ut Tullius ait,fundentem aureum flumen natu accepimus. Haec quoque priscis temporibus loca barbari tenuere, morum sermonumque Varietate
dissimiles. E quibus praeter alios ut immaniter siserati timeas bantur Odryta, ita humanum fundere sanguinem assueti, ut cum hostium copia non daretur, ipsi inter epulas post cibi fatietatem & potus, suis velut alienis corporibus imprimerent
ferrum . Verum aucta republica,dum consulare vigeret imperium , has gentes antehac semper indomitas, vagantesq;3o sine cultu vel legibus, Marcus Didius ingenti destinatione pressit, Drusus intra fines continuit proprios, Minutius prope amnem Hebrum, a celsis Odrysarum montibus fluentem,
superatos praelio stravitis: post quos residui ab Appio Clau-T Σ a dio
378쪽
dio procosule sunt infesta concertatione deleti. Oppida enim in Bosphoro sita & Propontide, classes obtinuere t omanae. Advenit post hos Imperator Lucullus, qui cum audacissi-nia gente Bestorum conflixit omnium primus: eodemque impetu Haemimontanos acriter resistentes oppressi . Qem sim minente, Thraciae omnes in ditionem veterum transiere
nostrorum: hocque modo post procinctus ancipites reipub. sex provinciae sunt quaesitiae. Inter quas prima, quae ex fronte Illyriis est confinis, Thracia speciali nomine appellatur: quam Philippopolis, Eumolpias vetus,& Beroea amplae civitatA ex- Io ornant. Post hanc Haemimontus Hadrianopolim habet, quae dicebatur Uscudoma,& Anchialon, civitates magnas. Dein Mysia, ubi I, Iartianopolis est, a rore Traiani Principis ita cognominata,& Dorostorus,& Nicopolis,& Odynus: iuntaq; SUthia, in qua celebriora sunt aliis oppida Dionysopolis & Tomi,& Colatis in Europa omni u ultima. Praeter municipia urbibus nitet ditabus, Apris & Perintho,quam Heracleam posteritas dixit. l hodopa huic annexa Maximianopolim habet,& Maroneam,& Aenum, post quam conditam &relictam Aeneas Italiam auspiciorum prosperitate perpetua a
post diuturnos occupavit errores. Constat autem ut Vulaa-
vere rumores a si idui, omnes pene agrestes, qui per remnes praedictas montium circumcolunt altitudines, salubritate virium & μraerogativa quadam vitae longius propagandae nos anteii Q.: idque inde contingere arbitrantur, quod col- asluvione ciborum abstinent calidis,& perenni viriditate roris asperginibus gelidis corpora constringento aurae purioris dulcedine potiuntur, radiosque solis suapte natura vitales primi omnium sentiunt, nullis adhuc maculis rerum humanarum infectos. His ita digestis pedem referamus ad coepta. Sp. Procopio fit crato in Phrygia, internarum is dissensionum materia consopita,Victor magister equitum ad Gothos est invias, cogniturus aperte qua ob causam gens amica Roma . nis foe-
379쪽
LIBER XXVII. 36sηis foedia ibusque ingenuae pacis obstricta, armorum dederat adminicula bellum Principibus legitimis inferenti. Qui ut factum firma defensione purgarent, litteras eiusdem obtulere Procopii: ut generis Constantiani propinquo imperium sibis debitum sumpti sic commemorantis, veniaque dignum an
rentes errorem. QuibuS eodem referente Uictore compertis, Valens parvipendens eXcusationem vanissina am, in eos sisena commovit, motus adventantis iam praescios: & pubesccente vere, quaesito in imum eXercitu,prope Daphnem nomito ne munimentum est castrametatus: ponteq; contabulato supra navium foros flumen transgrestus est Histrum, resistentibus nullis Iamq; sublatus fiducia,cum ultro citroque discurrens nullii inveniret quem superare posset vel terrore: omnes enim formidine perciti mitreis, cum apparatu ambitioso propinquantis, montes petivere Serrorum arduos, & inaccesis nisi perquam gnaris. Ne igitur aestate omni consumpta sine ullo remearet effectu, Arintheo magistrcipeditum minis cum praedatoriis globis, familiarum rapuit partem, quae antequam ad dirupta venirent & flexuosa capi potuerunt, per plana ca-2 O porum errantes. Hocq; tantum quod sors dederat impetrato, rediit cum suis innoxius, nec illato gravi vulnere nec accepto. Anno secuto ingredi terras hostiles pari alacritate conatus, fusius Danubii gurgitibus vagatis impeditus mansit immobilis, prope Carporum vicum stativis castris usque ad au-2s tum num locatis emensum. Unde, quia nihil agi potuit, dirimente magnitudine fluentorum, Martianopolim ad hyberna discessit. Simili pertinacia tertio quoq; anno perNovid unum navibus ad transmittendum amnem connexis perrupto bam barico continuatis itineribus longius agentes Grutungos 3p bellicosam gentem adgrestiis est: postque leviora certamina Athanaricum ea tempestate iudicem potentissimum, ausum resistere cum manu quam sibi crediderit abundare, caetremorum metu co git in fugam, ipse que cum omnibus suis
380쪽
Martianopolim redivit ad hyemem agendam, ut in illis tractibus habitent, . Aderant post diversos triennii casus finiendi belli materiae tempestivae. Pi ima, qtrod ex Principis diuturna permansione metus augebatur hostilis. Dein, quod commerciis vetitis ultima ncccstari orti inopia barbari strin- sgehantur: adeo ut legatos supplicessispo mittentes venialem poscerent pacemo. Quibus Imperator rudis quidem, verum spectator adhuc aequissimus rerum, antequam adulationum perniciosis illecebris captus remp. funeribus perpetuo defl dis amigeret, in commune conmitans pacem dare oportere Iodecrevit . Emissique vicissim Victor & Arintheus, qui iuncequestrem militiam agerent: qui cumpropositis conditionubus aflentiri Gothos docuistcnt litteris veris, praestituitur 'componendae paci conveniens locus. Et quoniam asserebat Athanaricus sub timenda execratione iurisiurandi, se esse uobstrictum mandatisque prohibitum patris, ne solum alia quando calcaret Romanorum,& adigi non poterat, indec rumque erat & vile ad eum Imperatorem transire, recte nosi centibus placuit,navibus remigio directis in medium flumen, ruae vehebant cum armigeris Principem gentisqiudicem in- φecum suis foederari ut statutum est,pacem . Hocque composito & acceptis obsidibus, Valens Constantinopolim trediit, ubi postea Athanaricus,proximorum factione genitaliabus terris expulsus,fatali sorte decessit,& ambitiosis exequiis ritu ultus est nostro. Inter haec Valentiniano magnitudine
quassato morborum, agitanteque extrema, convivio occultiore Gallorum, qui aderant in commilitio Principis, ad imperium Rusticus Iulianus tunc Magister memoriae poscebatur,quasi amatu quodam furoris, bestiarum more humani sanguinis avidus, ut ostenderat cum proconsidari potestate 3 orcgeret Africat . In praefectura enim urbana, quam adhuc
administrans extinctus est, tempus anceps metuens tyrannidis, cuius arbitrio tanquam inter dignorum inopiam ad id