장음표시 사용
491쪽
6M AMMIANI MARCELLINI tudine digesta plaustrorum, tanquam intramuranis cohibita aliis,ocio fruebatur & ubertate praedarur . Praevia igitur spe meliorum Romani duces, si fors copiam attulisset ausuri
aliquid gloriosum, Gothos quidquid molirentur sagaciter
oblemabant: id scilicet praestruentes, sit si aliorsu castra movissein, quod fecere creberrime, terga ultimorum adorti plures perfoderent confisi, magnamque spoliorum averterem partenti. Hoc intellecto hostes, vel transfugarum indiciis docti, per quos nihil latebat incognitum, in eodem loco diu manserunt ned oippositi exercitus metu praestricti, aliorumque militum, quos amuere iam sperabant, tenera data gentili,per diversa prope diffusas accivere vastatorias manus, cuiqἱ ointimatum acceptas: statimq; incensis malleolis ad carraginem
quam ita ipsi appellant) aliti velocitate regresta, incentivum audendi maiora popularibus addiderunt. Nihil posthari: inter partes,praeter inaucias laxatum est breves. Reversis enim his, quos necessitas evocarat, plebsUmnis intra septorii ambitum etiamtum contrusa immaniter fremens,animisque concita truculentis, experiri postrema discrimina, nec principiabus gentis qui aderant renuentibus,cruditate festinabatis. Et quoniam haec sole agebantur extremo,noxque adventans adsuietem invitos retinebat & moestos, capto per ocium cibo somni manserunt expertes. Contra Romani his cognitis, ipsi suoque exsomnes verebantur hostes, & male sanos eorum auctores, ut rabidas feras, eventum licet ancipitem, ut numero satis inferiores prosperum tamen ob iustiorem sui causam mentibus expectantes inpavidis. Cadente itaque protianua die, signo ad arma capienda ex utraque parte per lituos dato, Barbari postquam inter eos ex more iuratum est, tum lasos locos appetere tentaverunt: quo exinde per proclive
rotarum modo obvios impetu convoluerent acriore. Hocq;
viso ad suos quisque manipulos properans miles, stabili gradu consistens,nec vagabatur, nec relictis ordinibus procursa-
492쪽
LrBER XXXI. 48Ibat . Ergo ubi utrinque acies cautius incedentes gressu steterunt immobili, torvitate mutua bellatores luminibus se contuebantur obliquis. Et Romani quidem voce undique Martia concinentes.a minore solita ad maiorem protolli, quantis gentilitate appellant barritum,vires validas erigebant .. Bambari vero maiorum laudes clamoribus stridebant inconditis: interque varios sermones dioni strepitus leviora prooemia tentabantur. Iamque verutis & similibus aliis utrimque semet eminus lacestentes,ad conserendas coiere minaciter manus: to & scutis in testudinum formam coagmentatis, pes cum pede collatus est. Barbarique reparabiles semper & celeres,ingentes clavas in nostros coniicientes ambustas, mucroneSque acrius resistentium pectoribus illidentes,sinistrum cornupe rumpunt: quod inclinatum subsidialis robustissimus globus, 3 propinquo latere fortiter excitus, haerente iam cohorte cervicibus sustentavit. Femente igitur densis caedibus praelio in confertos quisque promptior ruens, ritu grandinis undique volitantibus telis oppetebat & gladiis :&sequebantur equites hinc inde fugientium occipitia lacertis ingentibus praeci-ao dentes & terga: itidemque altrinsecus pedites lapsorum, timore impeditorum, secantes suffragines. Et cum omnia caesorum corporibus opplerentur, iacebant inter eos quidar semianimes spem vitae inaniter usurpando, alii glande fundis excussa vel harundinibus armatis ferro confixi, quorundamas capita, per medium frontis & Verticis mucrone distincta, in
utrumque humerum magno cum horrore pendebant. Et pertinaci concertatione nondum lassatae aequo Marte partes semet altrinsecus amictabant: nec de rigore genuino quisquam remittebat, dum vires animorum alacritas excitaret. Diremit 3o tamen interneciva certamina cedens Vespero dies, & cunctis qua quis'; potuit incomposite discedentibus, resului omnes repetunt tentoria tristiores. Humati S denique pro loco iuno& temporis latione honoratis quibusdam inter defunctos,
493쪽
AMMIANI MARCELLINI reliqua peremptorum corpora dirae volucres consumpseriit,asIuetae illo tempore cadaveribus pasci, ut indicant nunc usq; albentes ossibus campi. Constat tamen in numero longe minore Romanos, cum ea copiosa multitudine colluctatos, funerea multa perpends,non tamen sine deflendis aerumnis ex- ς agitasse barbaram plebe . His casibus praeliorum ita luctuose finitis, nostri proximos Martianopoleos petivere seces.sus, Gothi intra vehiculorum amfractus sponte sua contrusi, nunquam exinde per dies septem egredi vel videri sunt ausi. Ideoque oportunitatem milites nacti immensas alias Barba- rororum catervas inter Haemimontanas angustias clauserunt, aggerum obiectu excelsorum: hac spe nimirum. ut inter Istru&1olitudines perniciosa hostium multitudo compacta, nutulosque reperiens exitus,periret inedia, cunctis utilibus ad vivendum in civitates validas comportatis. quarum nullam etaiamtum circumsedere conati sunt, haec & similia machinari penitus ignorantes. Post quae repetivit Gallias Richomeres, ob maiorem praeliorum fremitum qui sperabatur, inde adminicula perducturus. Haec Gratiano quater V Merobaudet, Consulibus agebantur, anno in autumnum Uergenteo. Inter a ciquae Valens audito lugubri bellorum direptionumque eventu,Saturnino equestris exercitus ad tempus cura commissa, suppetias Traianum offerentem misit & Profuturum. Forteque iisdem diebus per Scythiae regiones x Moesiae omnibus quae poterant mandi consumptis, feritate urgente pariter & asinopia, Barbarique molibus magnis ardebant. Hocque saepetentato cum obruerentur vigore nostrorum, per asperitates
scruposas valide resistentium, adacti necessitate postrema Chunorum M Alanorum aliquos ad societatem spe praedaruingentium asciverunt. Quo cognito Saturninus iam enim Ioaderat & praetenturas stationesq; disponebat agrarias paulatim colligens suos, digredi parabat consilio non absurdo: ne subita multitudo, ut immanis pulsus undarum obicibus ruptis,
494쪽
L I B E R xx x x. 683ruptis emissus,convelleret levi negotio cunctos, suspecta loca accuratius observantes. Deinde post reseratas angustias, abitumq; militis tempestivum, incomposite qua quisq; clausorum potuit, nullo vetante turbandis incubuit rebus: & --s stabundi omnes per latitudines Thraciae pandebantur inmune, ab ipsis tractibus quos praNermeat uter eXorsi, ad usque Rhodopem & tractum qui immensia distorminat maria, rapinis & caedibus sanguineque & incendiis,& liberorum corporum corruptelis omnia foedissime permiscentes. Tunc Io erat spectare cum gemitu facta dictu vimque praedirabattoniatas metu foeminas flagris concrepantibus agitari, foetibus gravidas adhuc immaturis,antequam prodirent in lucem impia tolerantibus multa: implicatos alios matribus parvulos,& puberum audire lamenta puellarumque nobilium quarum II stringebat fera captivitas manus .Post quae adulta virginitas, castitasq; nuptarum ore affecto flens ultima ducebatur, mox profanandum pudorem optans morte, licet cruciabili, pro venire. Inter quaecum beluae ritu traheretur ingenuus paulo ante dives & liber, de te Fortuna, ut inclementi quaerebatur zo & caeca,quae eum puncto temporis brevioris extortu & duucedine charitatum domoque extorrem, quam concidisse vidit
in cinerem &. ruinas, aut lacerandia membratim, aut serviturum sub verberibus & tormentis crudo devovisti victori. Barbari tamen velut diffractis caveis bestiae, per spatioru amplitudines fusius incitati ,oppidii petivere nomine Dibaltum, ubi Tribunum scutariorum Barzimerem inventum cum suis, Cornutisque & aliis peditu numeris castra ponente assiliunt,eruditu pulvere militari rectorem. Qui confestim, ut adigebat necessitas instantis exitu, iussa canere bellicum tuba lago teribus firmatis praerupit cum promptis accinctis ad praelium: fortiterque resistendo pari pugandi sorte discessisset, ni eum equitum accursus complurium anhelu circu venisset & λ i. Et ita cccidit inici iacti, Bai ba: oi u non pauciS, quoi si clades
495쪽
copiarum magnitudo celabat. Re in hunc modum peracta, Gothi quid postea motu entur incerti, quaeritabant Frigeridum,tanquam obicem validum ubi reperirent excisuri:& cultiore victu somnoque paruimper assumpto, eum sequebantur ut ferae: docti quod Gratiani monitu reversus in Thracias,& sprope Beroeam vallo metato, eventus rerum speculabatur
ancipites. Et hi quidem ad patrandum propositum discursione rapida maturabant .. Ille vero regendi conservandique militis non ignarus, id quod cositatum est suspicatus, vel e ploratorum relatione quos miserat aperte inuructus,per m& Iotium celsa sylvarumque densitates aci Illyricum redit, erectus prosperitate nimia, quam ei fors obtuli insperata . Rep dando enim, congregatosque in cuneos sensim progrediens, Gothorum optimatem Farnobium cum vastatoriis globis vagantem licentius occupavit, ducentemque Taifalos nuper Isin locietatem adhibitos: qui si dignum est clici,nostris ignotarum gentium terrore dispersis, transiere flumen,direpturi v cua defesoribus loca. Eorum catervis subito visis certare cominus dux cautissimus parans, adortusque nationes,oppres sit grassatores minantes etiamtum acerbata: trucidassetque a Omnes ad unum, ut ne nuntius quidem cladis post appareret, ni cum aliis. multis perempto Farnobio, metuendo antehac incensore turbarum, obtestatus prece impensa superstitibus pepercisset .: Vivosque omnes circa Mutinam, Regiumque,&Parmam, Italica oppida,rura culturos exterminavit. Hanc Taifalorum gentem turpem ac obscoenae vitae flagitiis ita accepimus mersam, ut apud eos nefandi concubitus foedere copulentur maribus puberes, artatis viriditatem in eorum pollutis usibus consumpturi .Porro si qui iam adultus aprum exceperit solus, vel interemerit ursum immanem, colluvione 3o liberatur incesti. Haec autumno vergente in hyemem funesti per Thracias turbines converrebant: quae temporum rabies,
velut cuncta cientibus Furiis, ad regiones quoque longinquas
496쪽
progrediens late serpebat .. Etiam Lentiensis Alemannicus populus, tractibus Rhetiarum confinis per fallaces discursus, violato foedere dudum concepto, collimitia nostra tentabat: quae elades hinc exitiale primordium sumpsitta. Ex hac natione quidam inter Principis armigeros militans, poscente negotio reversus in larem, ut erat in loquendo effusior, interro gantes multos quid ageretur in palatio, docet accersitu Valentis patrui Gratianum Orientem verius mox signa moturums: ut duplicatis viribus repellantur plagarum terminaliu Q accolar, ad Romanorum excidium coniurati. Quibus avide Lentienses acceptis, ipsi quoque haec quasi vicini cernentes, ut sunt veloces & rapidi, conferti in praedatorios globos, Rhenum gelu pervium pruinis Februario mense tendentes, prope cum Petulantibus Celtae, non sine sui iactura amictos,
graviter adultis viribus merterunt . Uerum retrocedere co
acti, Germanique noscentes eXercitus pleramque partem in Illyricum, ut Imperatorem mox affuturum praegressam,eXarsere flagrantius, maioraque conceptantes,pagorum omnium incolis in unum collectis, cum quadraginta armatorum milli-zO bus vel septuaginta, ut quidam laudes extollendo Principis laetitarunt, sublati insuperbiam nostra confidentius irrupe runt . Quibus Gratianus cum formidine magna compertis, revocatis cohortibus quas praemiserat in Pannonias, conU
catisque aliis quas in Galliis retinuerat dispositio prudens, Nannieno negotium dedit virtutis sobriae Guci: eique Mellobaudem iunxit pari potestate collegam, domesticorum Comitem, Regemq; Francorum virum bellicosum & fortenti. Nannieno igitur pensante fortunarum versabiles casus, ide so que cunctandum ene censente, Mellobaudes autem pugnam di cupiditate raptatus, ut consueverat ire in hostem, differendi impatiens angebatur. Proinde horrifico adversum fragore terrente primum apud Argentariam signo per cornicines dato, concurri est coeptuna : sagittarum verutorumque
497쪽
486 AMMIANI MAR FLLINI missilium pulsibus crebriores hinc indeque sternebantur. Sed , in ipso praeliorum ardore infinita hostium multitudine milites visa,vitantesque aperta discrimina, per calles consitas arboribus & angustas ut quisque potuit dispersi, paulo postea . . rstetere fidentius,& splendore consimili, proculq, ni torc ful- s
gentes armorum, Imperatorii adventus iniecere Barbaris metum. Qui rcpente versi in terga , resistentesque interdum, 'ne quid ultimae rationis omitterent, ita sunt caesi, ut ex praedicto numero non plus quam quinque millia, ut aestimabatur, evaderent, densitate nemorum tecti, inter complures alios iaudaces & fortes Rege quoque Priario interfecto, exitialium concitore pugnarum. Hac laeti succestus fiducia Gratianus erectus, iamque ad partes tendens Eoas, levorsus flexo itinere latenter Rheno transuo, spe incitatior bona, univcrsam si id tentanti fors a uinct) delere statuit malefidam & turbaru is avidam gentem. Hocque urgentibus aliis super alios nuntiis cognito, Lentienses aerumnis populi sui ad internetionem p ne deleti,& repentino Principis adventu defixi, quid capes.serent ambigentes,cum neque repugnandi neque agendi aliquid aut moliendi laxamentum possent invenire vel breve, aO Nimpetu celeri ob sellas petiverunt inviis cautibus colles: abruptisque per ambitum rupibus insistentes, lebus charitatibusque suis quas secum duXerant omni virium robore plo-
pugnabant. Sa dissicultate perpensa, velut murorum obicibus oppone i per legiones singulas quingenteni leguntur asarmati, usu prudenter bellandi comperti . . careani morti
aucta fiducia, quod versari inter ante signanos visebatur acriter Princeps, montes scandere nitebantur , tanquam Venatiatias praedas, si calcanent editiora, confestim sine certamine i
ullo rapturi : exorsumque praelium vergente in meridiem die a,
tenebrae quoque occupavere nocturnae. ippe magno utruusque partis pugnabatur exiti O, c aedebant cadebantque no- scrorum non pauci, simul arma Impeiatorii comitatus auro ti
498쪽
colorumque micantia claritudine, iaculatione ponderii densa con ungebantur. Etenim diu reputante Gratiano cum optimatibus, perniciosum apparebat & irritum contra asperitates aggerum prominentium intempestiva contendere pertus nacta: multisq; ut in tali negocio variatis sententiis, ocioso milite circumvallari placuit Barbaros inedia fatigatos,quia locorum iniquitate defendebantur. Verum cum obstinatione simili renitentes Germani peritiq: regionum petissent aluos montes, his quos ante insederant altiores, conversus illuc Io cum eXercitu Imperator, eadem qua antea fortitudine semitas ducentes ad ardua quaeritabat. Quem Lentienses intentu
iugulis suis omni perseverandi sthidio contemplantes, post deditionem, quam impetravere supplici prece,oblata ut pra ceptum est iuventute valida nostris tyrociniis permiscenda; Is ad genitales terras innoxii lac permissi sunt. Hanc victoriam oportunam & fructuosam, quae gentes hebetavit Occiduas, sempiterni numinis nutu Gratianus, incredibile dictu est
quanto cum Uigore exerta celeritate aliorsum properans ex
pedivit: praeclarae indolis adolescens facundus & moderatus zo & bellicosus & clemens,ad aemulationem lectorii progredies Principum, dum etiamtum lanugo genis inserperet speciosa, ni vergens in ludibriosos actus natura, laxantibus proximis semet ad vana studia Caesaris Commodi convertinet, licet hic incruentus. Vt enim ille quia perimere iaculis plurimasas feras spectante consueverat populo, & centum leones in amphitheatrali circulo stimul emillas telorum vario genere nullo
geminato Uulnere contrunca Uit, ultra hominem exultavit: ita
hic quoq; intra septa, quae appellant vivaria, sagittarum pulsibus crebris dentatas conficiens bestias, incidentia multa par-3o vi ducebat&seria: eo tempore quo etiam si Imperium Mamcus regeret Antoninus, aegre sine collegis simili Dus & magnae sobrietate consiliorum lenire luctuosos Rei p. poterat casus.
Dispositis igitur quae pro temporum captu per Gallias res
500쪽
acturus. mi itineribus celeratis conspectus prope Adrianopolim obseratis inde portis iuxta adire prohibebatur: veritis defensoribus, ne captus ab hoste veniret & subornatus, atq; contingeret aliquid in civitatis perniciem,quale per alium ac-s ciderat Comite nata: quo per fraudem Magnentiacis militibus capto, claustra patefacta sunt Alpium Iuliarumla. Agnitus tandem licet sero Sebastianus , & urbem introire permis. sus, cibo & quiete curatis pro copia quos ductabat, secuta luce impetu clandestino erupit, vesperaque intendente, Gothorum vastatoriis cuneis prope flumen Hebrum subito via sis, paulisper opertus aggeribus & frutectis obscura nocte, suspensis passibus incompositos aggressus est: id quoq; praestans, ut praeter paucos quΟS morte velocitas eXemerat pedum, interirent reliqui omnes: praedamque retraxit innumeram, quam nec ci Vitas coepit, nec planicie S lata camporunio.
Qua causa percitus Fritigernus & extimescens, ne dux ut saepe audierat impetrabilis dispersos licenter suorum globos, raptuique intentos consumeret, improvisos adoriens, revocatis omnibus prope Cabylem oppidum cito discesiit, ut agentes in regionibus patulis, nec inedia, nec occulsis vex rentur insidiis. Dum haec aguntur in Thraciis, Gratianus d isto litteris patruo qua industria superaverit Alemannos, pedestri itinere praemissis impedimentis & sarcinis, ipse cunti expeditiore militum manu permeato Danubio, delatus Bo- s noniam, Sirmium introiit: & quatriduum ibi moratus, per idem flumen ad Martis castra descendit, febribus intervallatis amictus: in quo tractu Alanorum impetu repentino tentatus amisit sequentium paucos. Iisdemque diebus exagitatus ratione gemina Valens, quod Lentienses compererat sup 30 ratos, quodque Sebastianus subinde scribens facta dictis e aggerabat, e Melanthiade signa commovit, aequiperare facinore quodam egregio adolescentem properans filium fratris, cuius virtutibus urebatur: ducebatq; multiplices copias necq com