장음표시 사용
461쪽
so AMMIANI MARCELLINI endam versutis orationibus iudicum fidem, quorum nomen ex Iustitia natum cst, sicam ingenii distringentes. Horum obstinatione libertatem temeritas, constantiam audacia praeceps, eloquentiam inanis quaedam imitatur fluentia loquendi. quarum artium sic evitate,ut Tullius adseverat, nefas est re- . s ct .ligione decipi iudicantis. Ait
esse debeat in republica quam pus ragium, qua ententia, non intelligo cur qui ea pecunia corruperit poena dignus sit: q ι eloquentia, laudem etiam ferat. c tibi quidem hoc plus mau sacere videtur qui oratione,
quam qui pretio iudicem corrumpit : qu)d pecunia corrumperepruden- rem nemo potes dicendopotest. Secundum est geniuScorum, ituris professi scientiam, quam repugnantium sibi legum abolevere dissidia, velut vinculis ori impositis reticente iugi silentio umbrarum sunt similes propriarulano. Hi ves ut fata natalitia praemonstrantes, aut Sibyllae oraculorum interpreteS, Is vultus gravitate ad habitum composita tristiore, ipsum quoque venditant quod oscitantur. Hi ut altius videantur iura callere, Trebatium loquuntur,& Caesellium,ik Alfenum, & Auruncorum Sicanorumque iamdiu leges ignotas, cum Evandri matre abhinc saeculis obrutas multis. Et si voluntate matrem ac tuam finxeris occidine , multas tibi sumagantes absolutionem lectiones reconditas pollicentur, si te senserint es e nummaturi . Tertius eorum est ordo, qui ut in professione tum ata clarescant,ad expugnandam Veritatem Ora mercenaria procudentes, per prostitutas frontes vilesq; latratus quo asehnt aditus sibi patefaciunt crebros: qui inter ibilicitudines i. dicum permulta distentas inresolubili nexu vincientes ne gotia laborant ut omnis quies litibus implicetur, & nodosis quaest onibus de industria iudicia circumscribunt . Qua cum recte procedunt delubra sunt aequitatis, cum depra Uantur, foveae fallaces & caecae: in quas si captus ceciderit quis. 4quam, non nisi permulta exiliet lustra, ad usq; ipsas medullas uetus. -rtum atque postremum est genuS impudens, . pervicata, ,
462쪽
LIBER x x x. stpervicax. 2 indoctum, eorum qui cum immature a litterariis
eruperint ludis, per angulos civitatum discurrunt, mimo ambos non causarum remediis congrua commentantes, fores d. vi tum deterendo,coenarum ciborumq; aucupantes delicias
s exquisitas. Qui cum semel umbraticis lucris, & inhiandae undiq; pecuniae sese dediderint, litigare frustra quoslibet inno-ccntes hortantur: & ad defendendam causam admissi, quod raro contingit,siiscepti nomen & vim negocii sub ore discem
latoris inter ipsbs conflictuum articulos instruuntur, circum- Io locutionibus indigestis ita scatentes, ut conluvionis teterrimae audire existimes ululabili clamore Thersiter . Cum autem ad inopiam muniendarum venerint allegationum, ad effrenatam dcflectunt conviciandi licentiam: quo nomine, ob
adsidua in pcisonas honorabiles probra, diebus dictis aliis quoties sunt damnati: e quibus ita sunt rudes nonnulli ut nunquam se codices habuisse meminerint. Et si in circulo doctorum autoris veteris inciderit nomen, piscis aut edulii per grinum esse vocabulum arbitrantur: si VcIO advena quisquainusitatum sibi antea Marcianum Verbo tenus quaesierit oracio torem,omnes confestim Marcianos appellari se fingunt. Nec iam fas ullum prae oculis habent .: sed tanquam aVaritiae Venundati & usucapti, nihil praeter inseminatam petendi licentiam norunt . Et si quem semel intra retia caeperint, cassibus mille impedicant, per morborum simulationem vicissim con-2J sulto cellantes : utque pervulgati iuris proferatur lectio una, septem vendibiles introitus praeparant, dilationum examina longissima contexentes. Et cum nudatis litigatoribus diescesserint,la menses,& anni, tandem obtrita vetustate controversia,intromista ipsa capita splendoris ingressa alia secumis advocatorum simulachra inducunt. Cumq; intra cancello Iuvenerint septa & agi coeperint alicuius fortunae vel salus, atque laborari debeat ut ab insonte gladius, vel calamitoso detrimenta pellantur,conrugatis hinc inde frontibus, brachiis b. Lil a histri
463쪽
lustrionico gestu formatis, ut concionaria Gracchi fistula post occipitium desit, conssistitur altrinsecus diu, tandemque eX pi aemeditato conludio, per eum qui est in verba fidentioriave quoddam principium dicendi exeritur, pro Cluentio
vel pro Ctesiphonte orationum aemula ornamenta promit- tens:& in eam conclusionem cunctis finem cupientibus desi- , nit,ut nondum se patroni post speciem litis triennium editam causentur instructos: spatioque prorogati temporis impetrato, quasi cum Antaeo vetere colluctati,perseveranter flagitat pulveris periculosi mercedes. Veruntamen haec cum ita unt, ronon desulat advocatis incommoda plurima, parum sustinenda recte victuro. Namque sellulariis quaestibus inescati, inter se hostiliter distident,& rupta maledicendi ferocia,ut dictum
est, multos offendunt: quam tunc effutiunt, cum comminarusibi causarum infirmitatem rationibus validis convelare non I,
postunt. Et iudices patiuntur interdum doctos ex Philistionis aut Aesopi cavillationibus, quam ex Aristidis illius iusti vel Catonis disciplina productos: qui aere gravi mercati publicas potestates, ut creditores molesti opes cuiusquemodi fortunae rimantes,alionis gremiis excutiunt praedas. Ad uitia ΣΟ.mum id habet causidicina cum caeteris metuendum & grave, quod hoc ingenitum est pene litigantibus cunctis, ut cum iurgia mille cassibus cadant accidentia secus in potestate este eX- istiment patronorum, & omnem certaminum exitum iisdem soleant adsignare, M non vitiis rerum aut iniquitati aliquoties disceptantium sed solis defensantibus irascantur. Verum unde huc declinavimus revertamur. Pubescente iam vere Valentinianus a Treveris motus pernota itinera gradu celeri contendebat : eique regiones adventanti quas petebat, legatio Sarmatarum ostertur pedibusque eius prostrata Ora- 3obat pacifica prece, ut propicius veniret & lenis, nullius diri facinoris participes populares suos inventuruS aut conscios. Quibus saepe eaciem iterantibus hactenus perpensa delibera
464쪽
tione respondit: haec in locis ubi dicuntur admista, quaerendaverissimis documentis & vindicanda. Cumque exinde Carnutum Illyriorum oppidum intro illet, desertum quide nunc& squalens, sed ductori exercitus perquam oportunum, ubis fors copiam dedisset aut ratio, e statione proxima reprime bat barbaricos adpetitus. Et quamquam terrori cunctis erat, dum sperabatur ut acer & vehemens, mox Iudices damnari iussurus, quorum perfidia vel secessione Pannoniarum nudatum est latus, cum illuc venisset ita intepuitis, ut neque inio Gabinii regis inquireret necem, neque inusta reipublicae Vulnera, quo sinente vel agente 1egnius evenimnt, accuratius Vestigaret: eo videlicet more, quo erat severus in gregariis corrigendis, remissior erga maiores fortunas vel verbis asperioribus incessendas. Solum tamen incitato petebat odio IJ Probum, nunquam ex quo eum Viderat minari desinens vel mitescens aeuius rei cauta nec obscurae fuerunt, nec leves. Hic praefecturam praetorio tunc prim itus nactus, eamque multis atque utinam probabilibus modis in longum proferre gestuens,non ut prosapiae suae claritudo monebat, plus adulationizo quam verecundiae dedit . Contemplatus enim propositum Principis,quaerend. e undique pecuniae vias absque iustorum iniustorumque discretione scrutantis, errantem non reducebat ad aequitatis tramitem, ut saepe moderatores fecere tranquilli : sed ipse quoque flexibilem siequebatur atque transver-HIinu. Vnde graUes Obedienti una casus, exitialia provisorum nomina titulorum iuxta opulentas la tenues enervatas succudere fortunas, argumentis aliis post validioribus aliis, usu laedendi rcperiente longaevo . Denique tributorum onera Vectigaliumque augmenta multiplicata optimatum quosdam, ul-go timorum metu e Xagitatos,mutare compulerunt sedes: & flagitantium ministrorum amaritudine quidam oppressi, cunia non suppeteret quod daretur, erant perpetui carcerum inquilini: e quibus aliquos cum vitae iam tecieret & lucis, suspen-
465쪽
Js A l MI AN I MARCELLI MIdioru :ra exoptata remedia consumpserunta . Haec ita inlecebrosius atque inhumanius agi loquebatur quidem pertinax
rumor. ValentinianuS Vero tanquam auribus cera inlitis ignorabat, in disterenter quidem lucrandi vel ex rebus minimis avidus, idq; tantum cogitans quod offerebatur, parsurus ta- smen fortas C: Pannoniis, si haec ante ingemiscenda compendia comperimi, quae nimium sero tali didicit casu. Ad provincialium residuorum eXemplum etiam Epirotae acturos sibi gratias a praefecto mittere compulsi lcgatos, Iphiclem quendam philosophum, spectatum robore pectoris ho- rominem, adegere non sponte propria pergere ad id munus implendunY,. Qtii cum Imperatorem Vidistet, agnitus adventusque sui caviam interrogatus Graece respondito: atque ut philosophus veritatis prosellar, quaerente curatius Principe, si hi qui misere ex animo bene sentiunt depraesecto, gementes inquit 2 inv ti. Quo ille verbo tanquam telo perculsus, actus eius ut sagax bestia rimabatur, genuino percunctando sermone quod non scitabat: ubi nam ille esset verbi gratia honore inter suos antecellens & nomine vel ille dives, aut alius ordinis primus. Cui itis disceret per iste aliquem laqueo, abjD 2 ose alium trans mare, conscivisse sibi alium mortem,aut plumbo Uita erepta extinctum, in immensum excanduit, urente irarum nutrimenta tunc ossiciorum magistro Leone, pronet ast ipso quoque praefecturam si celsiore scopulo caderet adfectante: quam si adeptus rexistet, prae his quae erat ausu- as rus administratio Probi ferebatur in coelianti. Agens itaque apud Carnutum Imperator per continuos tres menses aem-Vos arma parabat M alimenta, si qua fors secunda iter,pervasurus oportune Quados, tumultus atrocis auctores: in quo oppido Faustinus, filius sororis Viventii praefecti praetorio, Smnotarius militans, Probo spectante negotium, carnificis manu pzremptus est post tormenta, vocatus in crimen,quod asinum occidisse dicebatur ad usum artium secretarum, ut ads rebant
466쪽
rebant quidam urgentes : ut autem aiebat ille, ad imbecillitatem firmandam fluentium capillorumo. Alio quoque in eum perniciose composito, qudd petenti per iocum cuidam Nigruno ut eum notarium taceret, exclamavit ille hominem ridens,
s fac me Imperatorem si id volueris impetrare. Hocque ludibrio inique interpretato,& Faustitius ipse & Nigrinus, & alii sunt interfecti. Pi armilla igitur Merobaude cum militari peditum manu, quam regebat, ad vallandos cremandosque bam baricos pagos comite adiuncto Sebastiano, Valentinianusio Acincum prope castra commovit, navigiisq; ad repentinum casum coniunetis,&c6tabulato celeri studio ponte, per pam tem aliam transi t in Quados, speculantes quidem ex diruptis
montibus eius adventum, quo pleriq; ancipites incertiq3 a cidentium cum suis caritatibus iece steriit, sed stupore defixos Is cum in regionibus sujs contra quam opinabatur augusta cernerent signa. Progressius ergo coacto gradu inquantu res tulit, iugulataq; aetate promiscua, quam etiamtum palantem subitus occupavit excursus, & tectis combustis, rediit cum incolumibus cunctis quos duxerat secum : itidemq; apud Acincua o moratus aut uno praecipiti, per tractus conglaciari frigoribus
adsuetos commoda quaerebat hyberna: nullaque sede idonea potiri praeter Sabariam poterat, quamvis eo invalida tempCre assiduisq; mal s adflictam. Unde hoc etiamsi magni intererat paulisper sequestrato, impigre motus peragrata fluminis ripa, castrisq; praesidio competenti munitis atq; castellis Bregitioneni pervenit: ibiq; diti compositum ad quiete Principis fatum sortem de nunciabat ei supremam prodigiis ingerentibus multis. Namq; diebus ante paucissimis ruinas fortunaruindicantia celsarum arsere crinita sidera cometarum, quorum
originem supra docuimus apud Sirmium repentino fragore nubium fulmen excustum palatii & curiae partem incendit & fori: & apud Sabariam codem adhuc constituto, bubo culminibus regii lavacri iii ideas, occentansq; funebria, nulla.
467쪽
nulla iacientium sagittas & lapides contemplabili dextera cadere potuit certatim licet ardenti studio petebatur. Item cum ab urbe praedi sta tenderet ad procinctum, per portam voluit unde introiit exire,ut omen colligeret quod cito remeabit ad
Gallias. Cumq; locus adgest is ruderibus neglectus purgare
tur lapsam torem ferratam quae eXitum obsera it, multitudo removere non potuit viribus magnis enita: dum frustra te- veret diem, coactus per aliam egressus est portamis. Nocte mquam lux ereptura eum Vita secuta est, ut per quietem solet, i se videbat coniugem suam absentem sedere passis capillis amictu squalenti contectan . quam aestimari dabatur Fortunam cius este, cum tetro habitu iam discessuranio. Progressus deinde matutinus contractiore vultu subtristis, cum eum oblatus non susciperet equus, anterioreS pedes praeter morem erigens in sublime, innata feritate concitus, ut erat inamanis, Is
dexteram stratoris militis iussit abscidi, quae eum insilientem iumento pulserat consueto: perissetq; cruciabiliter innocens iuvenis,ni tribunus stabuli Cerealis citrum nefas cum sui periculo distuli Ret. Post haec Quadorum venere legati pacem cum praeteritorum oblitteratione suppliciter obsecrantes: a .
quam ut adipisci sine obstaculo ponunt,& tirociniit & quarciam utilia rei Romanae pollicebantur. os quoniam suscipi placuit, & redire induciis quae poscebantur indultis, quippe '
eos vexari diutius nec ciborum inopia, nec alienum tempus anni patiebantur, in consistorium Equitio introducente uini asintromissi. Cumque membris curvatis starent metu debiles& praestricti, docere iussi quae ferebant, usitatas illas causatiaonum species iurandi fidem addendo firmabantia: nihil exeommuni mente procerum gentis delictum adseveranteS in. nostros, sed per extimos quosdam latrones amnique confines Q, eveni Rc,quae inciviliter gesta sunt: etiam id quoque addendo ut sussiciens ad facta purganda firmantes, quod munimentum eaetrui coeptum nec iuste nec oportune , ad ferociam ani
468쪽
LIBER XY x. s7 mos agrestes accendit . Ad haec Imperator ira vehementi perculius,& inter exordia respondenai tumidior, increpabat
verborum obiurgatorio sono nationem Onanem,ut beneficiorum imnaemorem & ingratanti. Paulatimque lenitus &ads molliora propensior, tanquam ultus e caelo, Vitalique via V ceque simul obstructa, sustectus igneo lumine cernebatur :&repentc cohibito sanguine lethali 1ia dorcperfusus, ne laberetur spectantibus exulibus concursu ministrorum vitae secretioris ad conclave ductus est intimum9. Vbi locatus in lectoro exiguas spiritus reliquias trahens, nondum intelligendi minuto vigore cunctos agnoscebat adstantes, quos cubicularii, ne quis eum necatum suspicaretur, celeritate maxima conrogaran . Et quoniam viscerum flagrante compage laxanda erat necemario vena, nullus inVeniri potuit medicus, hanc ob causam, quod eos per varia sparserat curaturos militempestilentiae morbo tenta tumo . Unus tamen repertus Venam eius iterum saepiusque pungendo ne guttam quidem cruoris elicere potuit, internis nimietate calorum ambustis: vel ut quidam existimabant, arefactis ideo membris, quod meatus 2o aliqui, quos haemorrhoidas nunc appellamus, obserati sunt gelidis frigoribus concrustati. Sensit immensa vi quadamis urgente morborum,ultimae necessitatis adesse praescripta: dicereque conatus aliqua vel mandare, ut singultus ilia crebrius pulsans, stridorque dentium & brachiorum motus Velut caestibus dimicantium iudicabat,iam si 'eratus liventibus- quemaculis interfusus, animam diu colluctatam emavit, aptatis quinquagesimo anno & quinto, imperii minus centum dies secundo & decimo. Replicare nunc est oportunum, ut aliquoties fecimus,& ab ortu primigenio patris huiusce Principis adusque ipsius obitum actus eius dit currere per epilogos breves, nec vitiorum praeterminuiscrimine vel bonorum, quae potestatis amplitudo monstravit, nudare solita semper animorum interna. Natus apud Cibalas Ρannoniae oppidum Mnam Gratianus
469쪽
Gratianus maior ignobili stirpe, cognominatus est a puerti. tia prima Funariusea re,quod nondum adultus venalem cir cumferens funem,quinq; militibus eum rapere studio magno conatis nequaquam cessit: aemulatus Crotoniaten Milonem, cui mala saepe cohaerenter laeva manu retinenti vel dextra, snulla unquam virium fortitudo abstraxitiis. Ob ergo validi corporis robur, M peritiam militum more luctandi notior multis, post dignitatem protectoris atque tribuni comes praefuit rei castrensi per Africania r unde furtorum s picione contactus, digremisque, multo postea pari potestate Britan- ronum rexit exercitum, tandemque honeste sacramento solutus revertit ad larem ,: V agens procul a strepitu, mulctatione
bonorum adflictus est a Constantio hoc nomine quod civili flagrante discordia hospitio dicebatur suscepisse Magnentium, per agrum suum V proposita festinantem. Cuius meritis Is
Valentinianus ab ineunte adulescentiae commendabilis comtextu suarum quoque suffragante virtutum, indutibus imperatoriar maiestatis apud Niceam ornatus, in Augustum colis legium fratrem Ualentem adscivit, germanitate concordi sibi iunctissimum inter probra medium & praecipua, quae loco a , docebimus competenti. Igitur Valentinianus post periculorumolestias plures dum esset privatus emensas imperitare emorsus, arces prope flumina uias & turbines, & Gallias petiit Alemannicis patentes excursibus, reviviscentibus erectius cognito Principis Iuliani interitu,quem post Constantem so- astum omnium formidabant. Ideo autem etiam Valentinianus merito timebatur,quod & exercitus auxit valido supplemento, M utrobique Rhenum celsioribus castris munivit atque castellis,ne latere usquam hostis ad nostra se proripiens pos sit. Vtque multa praetereamus quae egit moderatoris auctori , 3 ,
rate fundati,quaeq; per se vel duces correxit industrios, post Gratianum filium in soci atem suae potestatis adsumptum . Vithi abium regem Alemannorum Vadomario genitum madolen
470쪽
LIBER XXX. 63 'adulescentem in flore primo genarum nationes ad tumultus cientem & bella, clam quia non potuit aperte confoditia: &Alemannis congressus prope Solicinium locum, ubi insidiis pene perierat circum Ventus, ad exitium ultimum delere pos tuit universos, ni paucos velox effugium tenebris amandas set. Inter haec tamen caute gesta, iam conversos ad metuendam rabiem Saxonas,semper quo libet inculorato ruentes, delatosque tunc ad maritimos tractus, quorum spoliis bene redierant onusti, malefido quidem sed utili commento pereto mit, praeda raptoribus vi fractis excussa. Itidemque Britannos,catervas superfusorum hostium non ferentes,spe meliorum adsumpta in libertatem & quietem restituit placidam, nullo pene redire permissis grassatorum ad sua. Efficacia pari
Valentinum quoque Pannonium exulem, ut per has provi
Is cias molientem otium turbare commune, antequam negotiueffervesceret, oppressitis. Africam deinde, malo repentinoi erturbatam, discriminibus magnis eXemit: cum voraces mittarium fastus ferre nequiens Firmus, ad omnes diissensionumotus perflabiles gentes Mauricas concitasset. Similiq; se a P titudine clades ingemiscendas Illyrici vindicasset, ni morte praeventus reliquisset rem seriam imperfectam. Ac licet cmera praestabilium ducum haec quae remtimus consummata sunt tamen ipsum quoque satis constat, ut erat eXpeditae mentis usuque castrensis negotii diuturno firmatus, egiste complura: 2I inter quae illud elucere clarius potuit, si Macrianum regem ea tempestate terribilem vivum capere potui siet, ut industria magna tentarat, postquam eum evasisse Burgundios, quos ipse admoverat Alemannis, moerens didicisset M tristis. Haec super actibus Principis brevi sunt textu percursa: nunc conso fila, quod nec metu nec adulandi foeditate constricta posteritas incorrupta praeteritorum solet esse spcista triX, summatim eius numerabimus vitia, post& bene merita narraturi. Adsimulavit nonnunquam clementiae speciem, cum esset in Mmm 2 acerbi-