장음표시 사용
471쪽
46o AMMIANI MARCELLINI acerbitatem naturae calore propesior: oblitus pro regenti imperium omnia nimia, velut praerupti i
clevitancla. di ec enim uiquam reperitur miti coercitione contentus, sed aliquoties quaestiones multiplicari iussiste cruentas , post interrogationes funestas nonnullis adusq, discrimia snavitae vexatis:& ita erat e musior ad nocendum, ut nullumta es aliquando damnatorum capitis eriperet morta subscriptionis elogio leni,cum id etiam Principes interdum fecerint saevissimi. Atqui potuit exempla multa contueri maiorum,& imitari peregrina atq; interna humanitatis & pietatis, quas sapientes conianguineas virtutes este definiunt: e quibus haec rufficiet
poni.Artaxerxes Persarum ille rex potentissimus, quem Ma- crochira membri unius longitudo commemoravit,supplici rum varietates, quas natio temper eXercuit cruda,lenitate genuina castigans, tiaras ad vicem capitum quibusdam noxiis amputabat:& ne secaret aures more regio pro delictis,ex galeris fila pendentia praecidebat: quae temperantia morum ita tolerabilem eum fecit& verecundum, ut adnitentibuS cunctis multos 2 mirabiles astus impleret Graecis scriptoribus celebratos. Praenestino praetore, qui bello quodam Samniti- Σ Ο co properare iustus ad praesiduam venerat segnius, ad crimen diluendum exhibito, Papirius Cursor ea tempestate dictator lictorem expediri, homineque abiecta purgandi istupefacto, visum prope frutice iussit abscidi: hocque ioci genere castigatum cum absolvit, non ideo contemp- 2s tus,ut ad resistendum aptus Alexandro Magno, si calaasset Italiam aestimatus. Haec forsitan Valentinianus ignorans, munimeque reputans adflicti solatia status semper esse lenitudine Principum, poenas per ignes augebat & gladios: quod ultimuin adversis rebus remedium pietas reperit maiorum', ut Isocratis memorat pulchritudo: cuius vox est perpetua docentis, ignosci debere interdum armis superato rectori quam iu-
strin quid in ignoranti. Vnde motum existimo Tullium praeciare
472쪽
clare promintiane cum defenderet Oppium : Etenim multum
posse a alutem alterius , honore multis '. parum potuisse ad exitium,
probro nemini unquam fuit. Aviditas plus habendi sine honesti pravique differentia, & indagandi quaestus varios per alienaes vitae naufragia, exundavi in hoc Principe flagrantius adolescens. Quam quidam praetendentes Imperatorem Aurelianum purgare tentabant, id adfirmando, quod ut ille post Gallienum & lamentabiles reip. casius exinanito aerario, torrentis
ritu ferebatur in divites: ita hic quoq; post procinctus Parthi Io ci clades magnitudine indigens impensarum, ut militi suppi menta suppcterent & impendium, crudelitati cupiditatem opes nimias congerendi miscebat: dissimulas scire quod sunt aliqua quae fieri non oportet, etiamsi licet. Themistoclis illius dissimilis: qui cum post pugnam agminaq; deleta Persarii li-Is center obambulans armillas aurcas vid illat humi proiectas& torquent,: Toste inquit haec ad comitum quenda prope adstantem, tu qui Themistocles non es: non quodlibet probansna duce magnanimo lucrum. Huius exempla continentiae similia plurima in Romanis exuberant ducibus: quibus omis. zo sis,quoniam non sunt perfectae Virtutis indicta , nec enim alia
ena non rapere laudis est, unum ex multis constans innocentiae vulgi veteris specimen ponam. Cum proscriptorum locupletes domus diripiendas Romanae plebi Marius dedisset δ Cinna, vulgi rudes animi & humana soliti respectare, alienis
ast laboribus pepercerunt: ut nullus egens reperiretur aut infimus. qui de civili luestu fructum contrectare pateretur sibi concestum. Invidia praeter haec ante dictus medullitus ureb tur :& 1 ciens pleraque vitiorum imitari solere virtutes, memorabat adsidue, livorem virtutum, rectar potestatis invidiam esse socianio. Utque sunt dignitatum apices maximi licere sibi cuncta existimantes,& ad sugillandum contrarios cXturbandosque meliores pronius inclinati, bene vestitos oderat,& eruditoa, & opulentos, & nobiles, V fortibus detrahe-
473쪽
Principem legimus Adrianum. Arguebat nic idem Prii ceps timidos septus, maculosos tales appellans & sordidos,& infra sortem humilem amandandos: aci pavores irritos aliquoties abiectius pallens, & quod nusquam erat inattente sformidas. Qia' intellecto magi uer ossiciorum Remigius cum eum ex inctantibus ira secuere sentiret fieri motus quosdam barbaricos inter alia subserebat: hocque ille audito, quia timore moX frangebatur,utAntoninusPius erat serenus &cle
mens. IudiceS nunquam consulto malignos es it: sed si semel IopromotoS agere didicit immaniter, Lycurgos invenisse se praedicabat& Cassios, columina Iustitiae prisca: scribensque hortabatur adsidue, ut noxas vel leves acerbius vindicarent. Nec adflictis si fors ingru ,erat ullum in Principis benignitate perfugiumo: quod semper ut agitato mari iactatis . portus patuit eXoptatus. Finis enim iusti imperii, ut sapientes docent,utilitas obedientium aestimatur & salus. Consentansum est venire ost haec ad eius aetiis sequendos recte sentiem tibus & probandos: cum quibus si reliqua temperam i, ViX rat ut Traianus & Marcus. In provinciales admodum par- a. cus, tributorum ubique molliens sarcinas, oppidorum & limitum cond itor tempestivus, militaris disciplinae censor eximius, in hoc tantum deerrans, quod cum gregariorum etiam
levia puniret errata , potior um ducum flagitia progredi sinebat in maius, ad querelas in eos motas aliquoties obsurdeL 2s .cens:unde Britannici strepitus, & Africanae clades, & vastiatas emersit Illyrici. Omni pudicitiae cultu domi castus& λ-
ris, nullo contagio conscientiae violatus obscoenae, nihil incesturno: hancque ob causam tanquam retinaculis petulantiam frenarat aulae regalis, quod custodire facile potui . Ne- 3Ocessitudinibus suis nihil indulgens: quas aut in octo reprimebat, aut mediocriter honoravit, absque fratre: quem temporis compulsus angustiis in amplitudinis suae societatem assi sumpsit.
474쪽
LIBER xxx sumpsitta. Scrupulosus in deferendis potestatibus celsis mecimperante eo provinciam numularius rexit, aut administratio venundata nisi inter initia, ut solent occupationis spe vel
impunite quaedam scelesta committi. Ad inferenda propul-s sandaque bella solertissimus cautus, aestu Martii pulveris induratus . boni pravique sua r & desuasor admodum prudens,militaris rei ordinum scrutantissimus, scribens decore, venusteque pingens & fingens, & novorum inventor armorum :memoria sermoneque incitato quidem,sed raro,iacun-xo diae proximo vigens , amator munditiarum, laetusque non prolusis epulis sed excultis. Postremo hoc moderamine principatus inclaruit, quod inter religionum diversitates medius stetit,nec quemquam inquietavit, neque ut hoc coleretur imperavit aut illud: nec interdictis minacibus subiectorum cer-Is vicem ad id quod ipse coluit inclinabat, sed intemeratas reliquit has partes ut reperit. Corpus eius lacertosum & validu, capilli fulgor colorisque nitor, cum oculis caesiis semper obliquum intuentis x torvum ,: atque pulchritudo staturae, liniamentorumque recta compago,maiestatis regiae decus im-αo plebat. Post conclamata Imperatoris suprema, corpusque curatum ad sepulturam , ut mis vim Constantinopolim inter divorum reliquias humaretur, suspenso instante proci lictu, anceps rei timebatur eventus cohortibus Gallicanis, quae non semper dicatae legitimorum Principum fidei, velut imperioruas arbitrae ausurae novum quoddam in tempore sperabantur: hoc tentatores novitatis adiuvante, quod gestorum ignarus etiamtum Gratianus agebat tum apud Treveros, ubi profecturus eum morari disposuerat pater. Cum negotium in his esset angustiis,& tanquam in eadem navi futuri periculorumao si accidistet participes, omnes eadem formidarent, sedit summatum consilio avulso ponte quem compaginarat ante necessitas invadens terras hostiles, ut superstitis Valentiniani mandato Merobaudes protinus acciretur. Hocq; ille ut erat solertiS.
475쪽
66 AMMIANI MARCELLINI solertis ingenii, quod evenerat ratus, aut forte doctus ab eo per quem Vocabatur, rupturum concordiae iura Gallicanum militem suspicatus, millam ad se testeram fimit redeundi cum eo ad observandas Rheni ripas, quasi furore barbarico crudescente: utque erat secrete mandatum, Sebastianum Princi- spis adhuc ignorantem excessum, longius amandavit,quietum
quidem virum & placidum, sed militari favore sublatum, Meo maXime tunc cavendumis. Reverso itaque Merobaude,
altiore cura prospectum, expedito consilio Valentinianus puer defuncti filius tum quadrimus vocaretur in Imperium I. cooptandus, centcsimo lapide disparatus, degensque cuim Iiistina matre in villa quam Murocinctam appellant. Hocq; concinenti omnium sententia confirmato, Cerealis avunculus eius Ocyus missius, eundem puerum lectica impositum duxit in castra: sextoque die post parentis obitum Imperator Is legitime declaratus , Augustus inmcupatur more ileiani. Et licet cum haec aserentur Gratianum indigne laturum existi marent,absque sui permis tu Principem alium instu utum, postea metu sollicitudine discussa vixere securius, quod ille ut erat benevolus & peritus , consanguineum pietate nimia di- & Uucavi .
EXPLICIT LIB. XXX. Diuili do by Cooste
476쪽
N T E R E A & Fortunae volucris rota, adversa prosperis semper alternans, Bellonam furiis in aetatem ascitis armabat, moestosque transtigit ad Orientem eventus, quos adventare praesagiorum fides clara monebat & portentorum. Post multa enim quae vates auguresque praedixere VeridicE, resultabant canes ululantibus lupis, & querulum quiddam, noctiirnae volucres gemebant & flebile, & squalidi Solis emortus hebetabant matutinos diei candores:& Antiochiae perto rixas tumultusque vulgares id in consuetudinem venerat, ut quisque vim se pati existimaret, Ureus ardeat valens, licentius elamitaret:Vocesque praeconum audiebantur assidue, mam dantium congeri ligna ad Valentini lavacri succensionem, studio ipsius Principis conditi. Quae hunc illi impendere exuas tiun vitae modo non aperte loquendo monstrabant .. Super his larvale simulachrum Armeniae regis, & miserabiles umbrae paulo ante in negotio Theodori caesorum, per quietem stridendo carmina quaedam nimirum horrenda multos diris terroribus agitabant . Tragula gu lione confecto examuuo nis visa est iacens: cuius mors publicorum funerum aerumnas indicabat amplas & pervulgatas. Denique cum Chalc donos subverterentur veteres muri, ut apud Constantinopolim aedificaretur lavacrum, ordine refoluto saxorum in
477쪽
Totius autem sementem exitii & cladium originem diveriarum, quas Martius furor incendio solito miscendo cincta Io.
concivit, hanc comperimuS causa II ID. Hunnorum gens, monumentis Veteribus leviter nota, ultra paludes Maeoticas glacialem oceanum accolens, omnem modum feritatis eXcedit. Ubi quoniam ab ipsis nascendi primitiis infantum ferro sulcantur altius genae, ut pilorum vigor tempestivus emergens corrugatis cicatricibus hebetetur, senescunt imberbes absque ulla venustate, spadonibus similes:compactis omnes firmisque membris, & opimis cervicibus prodigiose defo mes & pandi,ut bipedes existimes bestias, vel quales in con- marginandis pontibus emgiati stipites dolantur incompte in is hominum figuras. Sic & in sua vita visi sunt asperi, ut neque . igni,neque inporatis indigeant cibis, sed radicibus herbarum agrestium, M semicruda cuiusvis pecoris carne Uescantiu , quam inter femora sua & equorum terga subsertam, fotu calefaciunt brevi. Aedificiis nullis unquam tecti: sed haec velut 2s. ab usu communi discreta sepulchra declinant. Nec enim apud eos vel arundine fastigatum reperiri tugurium potest. Sed vagi montes peragrantes & sylvas pruinas, famem, sitimque
perferre ab incunabulis assuescunt.Peregre tecta,ni stadigen-'te m ima necessitate, non subeunt, nec enim apud eos securos existimant esse sub tectis. Indumentis operiuntur linteis, vel ex pellibus svlvem tum murium consarcinatis:nec alia illis domi
x pellibus sylvestrium muri estica vestis est,alia forensis. Sed semel obsoleti coloris
478쪽
tunica collo inserta non ante deponitur aut mutatur, qua madiuturna carie in pannulos defluxerit defrustata. Galeris incurvis capita tegunt,hirsuta crura coriis munientes haedinis: eorumque calcei formulis nullis aptati, vetant incedere gress sibus liberis. Qua causa ad pedestres parum accommodati sunt pugnas, Verum equis prope affixi duris quidem sed deformibus & muliebriter iisve nonnunquam insidentes, funguntur muneribus consistiis. In ipsis quivis in hac natione pernox & perdius emit & vendit, cibumque sumit & potum,
xo dc inclinatus cervici angustae iumenti, in altum soporem adusque varietatem effunditur somniorum. Et deliberatione super rebus proposita seriis, hoc habitu omnes in commune consultant. Aguntur autem nulla severitate regali, sed tumultuario primatum ductu contenti, perrumpunt quidquid incideritia. Et pugnant nonnunquam lacessiti,sed ineuntes praelia cuneatim variis Vocibus sonantibus tomum. Vtq; ad pernicitatem sunt leves & rventini, ita subito de industria dispersi lugescunt, & imponia acie cum caede vasta discurrunt rnec invadentes vallum, nec castra inimica pilantes prae nimiaxo parte decernuntur. Eoque omnium acerrimos facile dixeris bellatores, quod procul missilibus telis, acutis ossibus prospiculorum acumine arte mira coagmetatis, sed distinctis mcominus ferro sine vi respectu con .. hostesque dum
mucronum noxias obserUant,contortis laciniis illigant, ut laqueatis resistentium membris equitandi vel gracilendi adumant facultatem , . Nemo apud eos arat, nec st .vam aliquando contingit . . Omnes enim sine sedibus fixis absque lare vel lege aut ritu stabili dispalantur, semper fugientisi Limiles cum carpentis in quibus habitantia: ubi coniuges tetra villis vestia 3o menta contexunt,& coeunt cum maritis,& pariunt, & aduoque pubertatem nutriunt pueros. Nullusque apud eos inte rogatus,respondere unde oritur potest, alibi conceptus, natusque procul,& longius educatus. Perinducias infidi, incon- Nnn a stantes,
479쪽
468 AMMIANI MARCELLI stantes, ad omnem auram incidentes, spei novae perquam mobiles, totum furori incitatissimo tribuentes. Inconsuli rum animalium ritu, quod honestum inhonestumve sit, penitus ignorantes: flexiloqui & obscuri, nullius religionis vel superstitionis reverentia aliquando districti: auri cupidine im-niensa flagrantes adeo permutabiles,& irasci faciles, ut eodealiquoties die a sociis nullo irritante saepe desciscant, itidemque propitientur nemine leniente. Hoc expeditum indomitumque hominum genus,externa praedandi aviditate fiagrans immani,per rapinas finitimorum granatum & caedes, adusqὁ ro. Achaiam pervenita. Restant Massagetae, qui unde sint, vel quas incolant terras quoniam huc res prolapsa est consen- laneum est demonstrare, geographica perplexitate monstrata, quae diu multa luda & varia, tandem repertit veritatis interna ad Ister advenarum magnitudine fluenti Sauromatas praetermeat adusque amnem Tanaim pertinentes, qui Asiam terminat ab Europa. Hoc transito in immensum extentas Scythiae solitudines Alani inhabitant, ex montium appellatione cognominati, paulatimque nationeS conterminas crebritate victoriarum attritas ad gentilitatem sui ara vocabuli traxerunt ut Perse. Inter hos Neuri mediterranea. incolunt loca, vicini verticibus celsis, quos praeruptos geluque torpentes aquilones adstringunt. Post quos Vidini sunt& Geloni perquam feri, qui detractis peremptorum hostium
cutibus indumenta sibi equisque tegmina conficiunt, bella- 2s trita gens Gelonis Agathyrsi collimitant, interstincti colore coeruleo corpora simul & crines: & humiles quidem minutis atque raris, nobiles verb latis fucatis & demtoribus notis. Post hos Melanchlaenas&Anthropophagos palari accepi- mus per diversa,humanis corporibus victitantes: quibus ob 3ci haec alimenta nefanda desertis, finitimi omnes longa petiere terrarum. Ideoque plaga omnis Orienti aestivo obiecta,uri: dum venitur ad Seras,idabitabilis mansitis. Parte alia prope
480쪽
Amazonum sedes Alani sunt Orienti acclines , dimisi per
populos ac gentes amplas, Asiaticos vergentes in tractus, quas dilatari adusque Gangen accepi fluvium,intersecantem terras Indorum,mareque inundantem australe.Ibi partiti pers utramque mundi plagam Alani quorum gentes varias nunc recensere non refert licet dirempti spatiis longis per pΨos,
ut Nomades, vagantur immensos: aevi tamen progressu ad imum concessere vocabulum,& summatim omnes Alani co gnominantur mores &media & efferatam vivendi sed iamin. immaturam ' Nec enim ulla sunt illis tuguria, aut versandi Vomeris curae, sed carne & copia victitant lactis, plaustris supersidentes, quae operimentis curvatis corticum per soliutudines conserunt sine fine distentas. Cumque ad graminea venerint in orbiculatam figuram locatis farracis ferino ritu Ly Vescuntur: absumptisque pabulis, velut carpentis civitates impositas vehunt, maresque supra cum foeminis coeunt, Mnascuntur in his & educuntur infantes, & habitacula sunt haec illis perpetuain quocunque ierint,illuc genuinum existumant larem. Armenta prae se agentes cum gregibus pascunt: ΣΟ maximeque equini pecoris est eis sollicitior cura. Ibi campi semper herbescunt, tersitis pomiferis locis: atque ideo tra seuntes quolibet, nec alimentis nec pabulis indigent, quod emcit humectum solum & crebri fluminum praetermeantium cursus.Omnis igitur aetas & sexus imbellis circa vehicula ipsa versatur, muniisque distringitur mollibus: iuventus Vero equitandi usu a prima pueritia coalescens, incedere pedibus existimat vile, α omnes militari disciplina prudentes sunt bellatores. Vnde etiam Persae, qui sunt originitus Scythae, pugnandi sunt peritissimi. Proceri autem Alani pene sunt 3o omnes & pulchri, crinibus mediocriter flavis, oculorum
temperata torvitate terribiles, & armorum levitate veloces,
Hunnisque per omnia suppares, verum vietii mitiores αcultu, Ja....inando&Venando adusque Maeotica stagna κ