Tomus primus continens quinque libros Mosis scilicet Genesim Exodum Leuiticum Numeros ac Deutoronomium R.P. Antonij de Escobar y Mendoza Commentarij litterales, et morales in Vetus, ac Nouum Testamentum. Tomus nonus continens d. Pauli Epistolas Canon

발행: 1667년

분량: 387페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

2쪽

CARI ILLO DE ACUNA:

Compostellanae Eccletiae Praetuli, Regni Galleciae pro expeditione Lusitanica summo cum imperio Gubernatori, ac Generali Duci.

ad te , quaerens operi, quod in Evangelia Sanctorum de Temporis edidi , protectionem. Iterum , cum ad Theologiae Moralis Problemata,' eandem requisivi. Ecce autem iam terno menso ad te, Commentariis in Scripturam secram tutamen desiderans. Nec futurum me tuae Magni l tudini grauem vereor,expertus ineffabilem tuam erga nostram Societam tem, & erga me humillimum seruum tuum benignitatem. Cuidam amico cupienti alteri Dynastae dicare secundum Poema suum,cum alij benignissimo primum dicauisset, scripsit Herodotus : si expertus G,primum Maecenatem fuisse propheium e me intellectat eqm instar urres ad alterum. Perstringit Debora suo in Cantico quosdam Hebraeos, qui multis beneficiis obaerati a Deo vero,protectionis adhuc anxij confictas deitates iniere : ex quo manifeste se equin sine intellectu esse ostentarunt. o anquit helvel git Dcus. Iud. s. g. legit Theodoretus , Elegerunt Deos manos,'parum hordeaceum. D. A Va x gustinus

3쪽

Epistola Dedicatoria.

gustinus ex LYY: Elegerunt it hordeum Deos nouos ad tutamen.Nam qui expertus a Deo primo Vero tutamen accepisse, ex nouis Diis protectionem ambit, se hordeaceo alimento, instare qui sine intellectu,agnatu ostentat. Profecto quam opposite Te,EXCELLENΤIssIME PRINCEPS, unicum Moecenatem, iterata iam tertio audacia, perquiro: exprimam aperte, dum

illam Herodoti sententiam perfici qui sic optimi voluminum Patroni tradit definitione: Ille primus tibi Protector adsit, qui nobilitate prae Fulget , qui sapientia pollet,qui cunctis gratus existit,

qui morum rutilat pietate. An non sententia haec veram tui mihi exponens, audaciae me ibberat a reatu Z Quam ut praecelsius ponderem , operae pretium est, ut ad caput Σ1. Apocalypseos accurram: Ubi Ioannes duodecimum Hierosolymae e superis descendentis fundamen ait esse Amethystum.

De qua pretiosissima gemma haec Au istores scripsere. Plinius, in Amethysto fulgor purpureus cernitur. Indici quidem absolutum flicis purpura colorem habent. En praecelsam Nobilitatem tuam, e qua possent Imperia purpurascere. Vti enim Periandei cecinit, Equitem mere nobilem a Re solum nascendi fortuna discernit. Profecto Carrillorum Familia, quae in Tordoma. sensem Domum olim concessit, in totam Hispaniam fulgorem sparsit. Innumeri enim Proceres eius sanguine tincti, maiora Collegia nobilitarant, postmodum ad suprema Praetoria Camerae, & Iustitiae ascendentes. Innumeri Militarium ordinum stemmatibus ornati , selicissime variis in expeditionibus pro Fide, pro Rege , pro Patria decertarunt. De Acuia arum vero Prosapiae celsitudine quis gloriam ignoret Z Egregiorum huius praeclarissi mae Domus Herolim nominibus & egregiis facinoribus Hispanici, Gallici,Germanici. ali rumque Regnorum Annales plura aeternitati tradidere. Si autem ego conarer utriusque stirpis Virorum , Foeminarumque Illustrium vel perbreue facere compendium, Epi

stolam hanc longum verterem in volumen.At non tam audax, ut modestiam tuam tantae

Nobilitatis purpura faciam purpurascere. Apte ergo Herodotus, Prnnus tili Protector adsit, qui nobilitate Uulget.

Pergit, sui sapientia pollet. Plinius assirmat Amethystum fulgentissimum quidem instar

carbunculi, ingenio ad scientiarum acquisitionem vini adiicere.Te in adolescentia, o Princeps, lubrica quidem ad vitia statione, virtuti, & litterarum studio addictum aspexi. Post Philosophiae ludum ad Iurisprudentiae Aulas transsatus,tam egregios process0s gessisti,tanta omnium commendatione: ut Illiastrissimum.Sanctae Crucis Collegium ambierit admodum,Te purpurea ornare Toga.In florentissima Vallisoletana Academia breui tempordi interstitio per cunctos gradus supremum ascendisti.Iuris caelvij Vespertinum Antecessorem, Te legum Primarium Interpretem Discipulorum suffragia exposuere. Ecclesia Pinciana Te Canonico Poenitentiatio fructa fuit: ibi Vicatij Generalis Dioecesis, nec non multorum Praesulum apud S. Inquisitionis Tribunal munus obiisti. Multis perdoctis pro Canonicata Conchensi certantibus, actus litterarij tui sic omnium Electorum rapuere assedium,ac si mul conscientiam alligarunt, ut piaculum ducerent, si tibi Victoria non cederet. Primus

profecto fuisti, qui e Toga ad Sacrum Romanae Rotae Tribunal pro Regis Castellae fuit Auditor electus. In Ecclesia Burgensi Archidiaconus de Briuisea: & Magister Scholae in Pl centina fuisti. Doctissimas Decisiones illas, quas Romae prodiisti communi plausu, nunc Sapientum precibus illectus , praelo permisisti, ut cunctis litterarum studiosis praeberes Magisterium , & tuae mirabilis Sapientiae documenta exponeres. In qualibet enim Voluminis Clausula totus es splendens Amethystus. Tantae peritiae triumphali Currui Rota Romana addidit rotam , ut velocissimo cursu, Regiae Cancellariae Vallisoletanae supremam Sedem Praeses inires , ut Salmanti ad Praesulatum pergeres , ut Compostellanus Archiepiscopus Urbis Dominus fieres ad Placentinum quidem electus. Magna Regni Galleciae teli citate, illius cssectus cs Gubernator, atque eius exercitus sumino cum imperio Generalis Dux, quo in munere dissicili admodum ostendisti Palladem Diuam Sapientiae galea etiam ornari, ut Marti recte dimicandi monita praescribat. Tertiam

4쪽

Epistola Dedicatoria.

Tertiam probi Moecenatis proprietatem Herodotus illis verbis enuntiat: Pui cunctis gratus existit. Porro Plutarchus libet. de audien . Poet. eam Amethysto virtutem tribuit, ut ad se trahat, quod in eius adest conspectu. Lapilli , ait, qui iocantur Amethysti, mim quandam attrahendi nisi sunt. In omni Republica probe constituta a summis , mediis, & inimis magni assimatur , virum in Dignitatis culmine constitutum omnibus esse charum. Omnium studia, O PRAEsul ILLVsTRIssim, in tui amorem & studium, Amethysti in more arripis. Testor Vallisoletum , Romam, salmanticam, Compo stellam, Gallectae Regnum, exercitumque illius. An non cunctae hae Vrbes se diuinae Clementire obaeratas profitentur, quod Te sortitae fuere Magistrum, Praesidem, Antistitem, Imperatorem 3 o nimium foet nunc Gallectae Regnum, quod Te potitur Moderatore, felicius plane, quod suam felicitatem agnosciti Undenam, quaeso, Amethystus Magnetis instar, omnium arripiens voluntates ostenderis 8 Certe ex vigilantia, dexteritate, rectitudine, ac comitate in praecelsis muneribus obeundis. Inquit Rufus, Amethstum migilantes reddere eos, qui illum gestavit. Quae opinio fortasse originem traxit ex Hebraico Amethysti nomine Halmach, derivato a Chalon verbo significante. Quam circa subditorum utilitatem in spiritualibus, ac temporariis Te vigilantem ubique Ostendisti,ex Seneca de Clem. c. c. didici; Te enim de Alineasse quis non aduertat Illius Principis , inquit, magnitudo stabilis, fundat 'ue est , quem omnes tram supra se, esse, quam supra omnes millim sciunt. Cuius curam excubare pro salute

gulorum , atque iniuersorum quotidie experi tur. 2uo prodeunte non tanquam malum aliquod, aut

noxium animal e cubili prosilierit , aufugiunt: sed tanquam ad clarum, fesse beneficum sidus certatim

aduolant. Omnium, O EXCELLENT IssIME PRINCEPs,demereris voluntates,quorum corpora

subleuas, quorum ad caelestia studia animos dirigis. Laudatur Nauarchus quidam a Poeta,

quod in Pelago non solum die, sed & nocte vigil prouidebat, ne quid infortunij Recto.

ribus accideret. Clauumque asseus Lerens.

Numluam amittebat, oculosique sub astra ferebat. Multos sortitus es Prς latus tanquam Domini vineas: Tua vigili Industria excolendas. HasTu ab opere nunquam feriatus, diuina aspirante ope adeo fructiferas reddidisti,ut omnium oculis alterum a Deo consitum Paradisum exponant,ex quo Ecclesiia fiuctus decerpat uberes, cunctique stores ac frondes colligant, queis Tibi laudis coronas contexant. Quarto denique dicebat Herodotus, morum rutilat pietate. Assirmat Plinius libMi Amethystum siue ratione nominis, sue coloris , siue virtutis signare morum sobrietatem. Vnde omnia aduersus prauorum morum ebrietatem remedia olim Amethysta appellabantur. An non sobrietatis munus est, fraenare cupiditates, modum ponere verbis, gulae, irae & prodestiae, clementiae, castimoniae fulgorem acuere 3 Cuncta haec in te vero Amethysto exundant. Praecipue autem munificentia: virtutem agnatam tibi mirifice cxerces. Quis albquando, ne fame pauperes deperirent, in summa annonae raritate, ardentiori studio Pontificium non solum aerarium, sed dc mensam exposuit 3 Ab abundantia ieiunas, O MAGNE,' ut mensa pauperam semper abundet. Pupilli, Viduae, Milites timescentes, Regulares domus,& omnes, qui egestate, aut damno alio premuntur, te adeunt , fontemque apud te pietatis inexhaustum inueniunt. Licet autem tuae munificentiae riui tam ubertim profluant in publicum : uberius abscondite in illis it ignantur, qui cum propter paupertatem aliena indigeant ope, ingenuo pudore a querendo deterrentur. Occultum lyncea pietas tua egentem videt, nec ut is petat, expectat: detrimentum valoris sui putans , nisi supplicationem anteuerterit. D. Enodius in vita Epipha. At ille supplicantem prohibebat , ne sebi inuidiam rogando concitaret , misericordiae probrum censens, nisi irrogatus annuisset. Tuam arcana succurrendi rationem, fame pressae Nobiles Viduae experiuntur, Virgines indotatae paupertatis periculo expositae manum tuam alterius e sse Nicolai proclamanti, Quid nostra

Societas, cui frequenter ampla subsidia praebes, manum abscondens Z Verum iu laudibus

5쪽

Epistola Dedicatoria.

ipsis sicut turpe est, illa commendare, quae nec ille,de quo narrantur, agnoscit: sic iniuriosum putabitur, illud stetitio obruere, quod relatio vera pollit attollere ; Fuit noster Excellentis limus Antistes loquor cum Enodio in vita Epiph ὶ Laudationis amore evacuus, cum qisotidie in eo laudanda adolesterent: cumque res gloria dignas per horarum momenta consummaret, porare Iructum gloriae opinabatur, atque mercedem spraetunssent homines, quo ob Deo exhibebat abscondite. Abscondas licet tectius fusta tua, te modulate buccinant, & praeclare linguato silentio producunt. Vt enim Philo de vita Abel scripsit Hera bona exse ipsis naturaliter morem ttunt, etiamsi sileant. Nam neque sol, neque luna opus habent interprete, quι nos doceat, ab altero interdiu, ab altera noctu mundum illa Dan : sed ipsi s splendore fidem usique sente faciunt oculis. Mirantur multi quid sit, quod cum ad Te unum tanquam ad certissimum extreme inopi ς asy lum, tot pauperum Chiliades confugiant, de omnibus ac singulis tua semper assivere soleat liberalitas, nunquam fons evacuetur 3 Ax ab admiratione se facile expedient, si audiant vel Ethnicum Periandrum. Manus munifica,dum euacuatur continuo largiendo, semper plena ostemtatur .Quid diceret, si Fidelis eleemosynae miracula didicissetὶ Vt autem exprimam, quam feliciter te, o P RiNCEPs, nactus sim meis commentariis Patronum quatuor praxiarissimis illis ornatum dotibus, quas Herodotus annotauit: age primus Dbi protector adsit qui Nobilitate praefulget, qui Sapientia pollet, qui cunctis Gratus ex sit, Θ morum rutilat Pietate. Nobilitas defendit, Sapientia defensioni praestat authoritatem,Gratum esse cunctis Maxenatem dat protegendo spem placendi eis tam grato nomine decoratus. Pietasque scribentis facile erratis ignoscet. Illam recolo Plutarchi sententiam asserentis Amethystum ad se adstantium affectus trahere. Vnde pulchre librum in lucem edens concludit: tarim quidem, hanc meo libello huic de audienda Poet. irtutem Ameth B imprimi, mi legentium animos adsie alliciat. Ille exoptauit hanc suo libro gratiam: ego autem non iam exopto, sed optatis iam fungor, dum meum volumen tam pretioso inscribitur Amethysto omnium voluntates dc vota ad se trahente. Addiderim, Alciatum Emblemate quodam asserere, colorem Ianthinum, qui est Amethystinus, esse proprium eius, qui suaeli sorte contentus Sua sorte.contentus Ianthina gestet. En felicissimam meam sortem, qua contentus vivam. Vi-ue Tu, EXCELLENTIssIME PRINCEPs, Nestoreos annos superes tuae Societatis, de tui humillimi serui votis.

DO MINATION I TUAE .

Addictissimus seruus

6쪽

I vi Pauli Epistolae quatuordecim ad diuersos. Ad Romanos una duae ad Corinthios : ad Galatas una : ad Ephesios una . ad Phi

ippenses una: ad Thessalonicenses duae: totidem ad Timotheum: ad Titum una : ad Philemonem una : altera ad Hebraeos, Grece

omnes fuere dictatae, praeter eam, quam ad Hebraeos scripsit, quam HebraicEdictailse, sententia est probabilior. Porro de Epitiola ad Laodicen f, qui ad Colossenses scribens , ait : Et cum D fuerat apud vos Epistola haec, facite, ut Laodice usuran Ecclesia legaIur : cse eam, quae Laoccensium est, vos Dearis e licet alii dicant vere esse Pauli,&ab aliis quatuordecim di istinctam : probabilius reor illam unam eandemque cile cum illa, quam Paulus ad Timotheum per Tuchicem Diaconum ex Laodicea misit. Quod ex Vatabli translatione si nificatur qui locum hunc Pauli sic legit; Facite, ut haec Epistola legatur Laodicensium Ecescsia. eam, quae scripta esst ex Laodicca, vos quoque legatis. Feruntur etiam sub nomine Pauli breues quaedam Epistolae ad Senecam , quas D. Hieronum usnon contempsit: de Scrip. lcei. ὶ sed Ecclesia Catholica illas in Cathaloeo scrin-turarum non recensuit, indicans non censere Paulum earum esse aucto

rem.

TRIGINI A SEPTEM

EX D. PAVLI EPISTOLIS.

Sta p,quae pugnare videntur, Testimonia. CAPUT I.

Ex Epistola ad Roma ras,decem.

IImstis qui sini R ma meatis sanctu. At si omni bos ad quos Paulus ictibit sint S. χm,quate ab illo toties ob vatia pecea a subtaxantur An non quia septies in die ecidit i 3M ct νestiuit adeo velociter. vieee id ille minime videaturr An no quia Sancti omnes iudicant esse sanctos . dum manifestacti mina non aspiciunt T, da ι illos in ira naitiam. Veis as. Inpos es unominia.Vers. as. In reprobum sensim. At Eeeli. i s. i 1. Non dicas . Igre me implanatiit. Cette neminem Dens ad peeeatumgetendum adducit, sed in seceati unius sudiplicium permittere assolet.vt in aliud grauius peccat is obstinatio se degat piaecipi

tem.

Com asp/m Aspem eraδδι A bratam. At si in stem,quomodo e-ινὰ spem p Planὴ quiad sidens naturae viribus, diuinae fidit promin soni. Aptia Deum enim Lati s imp g bile .mne veclara Luc. i. Nil tibi impossibile , imo nee dissieite vigeat ut si cotta spem hΠmanam opis diuinae spe nitaris. Peν intim haminem intrati r praearum in mundum. An non etiam per Euam . de quidem pH imo loco 3 Eecti. I s. ι . A Iiινe inlitum sectum spretati. ct ρὸν omnes morimur. Quomodo igitur peeratum & mors soli Ada reo tribui tui An quia vit ea put mulieris 3 Plane. Sed addiderim maritum de uxorem esse catilem unam , im δ unicam quodammmdo essentiam. Vnge illa particula. μν timhominem virum , de alteram includit. Ipse spirittis ι st maritum νιddis spiritui κ/ Τν. quia stimo, Νη mi. seu quod in gratia sumus. At Eeces. s. i. N scit homo , Grais amore , an is ditis, P. Quod nam igitur est illud te stimonium nostrae iustitiae. Profecto eum spi ritus, seu conseientia nos minime accusat,ipse spiti tus .sen eonseientia bona spiritui, sine animae nostrae reddit probabile adiviatam testi monium , quod in gratia amore digni sumus,

tu ον emtis stetit oportet .nescimus. At Mat. c. s. Christus nos doce , scut oportet, orate. Sic vos Mathis paler nosteν. qui es in talia m.

Quomodo ergo nesciunt illi quid .seut opot-tet.otent 3 Certe quia alia sunt,quae in palliculati ex petulit homines a Deo postulate , v.

gras eontra humanam dinini episspe nitatis. iv. Ram. s.o Mari iux de uxor quasi una persona.

babilitet valde eo li-gimu . nos in gra. tia esse. v I.

Rom. g. r.

Quid quia

volueti, vel circa tem- pol alia ri

7쪽

tes a Deo pe

i lio cerit iudi em, ouod ingratia presilee. vi II.

Sine Deo Hriserenti

mum ut oportet. diligit. mani-

sellat, se

Deum ex toto coide amare.

. r. I. 17.

P raedi eandi ministerium totum ho

git,unde coneto nator non debet frequenter in aliis mini se et iis occupari.

Qili non

iudieat te merarie proximi actiones. ip se a nemine iudicatur.

gr. dinitias, filios, v i. . 4:ncm , &c. in si Spoleti plane et Ieerr taculum, si illa tu reriam consccutio imat ad animi saluseni. Attamen Christus nos docuit quonam modo quicquid petere voluerimus sine ullo periculo petamus: nempe semper addendo.

Fiat volunt.ra tua.

Certu sium, quia neque mors, neque vita, M. poterit nos separare a Araritate 'Dei. At. i Cor. v. 17. Apostolus ait. Castiro corpus meum c. nes te cum altis predicauerim, ipse reprobur

siciar. bi de tua perseuerantia es certus 5 Paule, quid times' quare tantae operam das asperitati, seu colporis castigationi i lina ideo coipias castigo de in seruauic ira redigo,

vilicie studium alii illam alterat certitudinem. Non volentis , neque etirrentis . sed ni is-rentis est Dei. At ipse i. Cor. 9. 24. ait. Sic currue , Ut e prehendatis. Ergi, corii prestendere. leu bravium accipere, currentis eli. Ccr-

te sine Dei milericordia speciali nemo utili

ter currit.

Quis enim cognouit sensum Domini t Nullus. At t. Cor. I. io. ipse Apostolus inquit: Nos sensum Christi habemus. Et Ioan . s. an. F. tius Dei rinis , ct ridit nobis sensum. Ergo sensus Domini cognouimust Fallimur quidem. Quid circa luuic vel illum effectum Chri lius nos donauit intelligentiae at cnr hoc , vel illud Deus disposuerit, vel quo his effectibus eius iudicia tendant, penitus ignGramu S. ut diligit proximum legem impleuit At Mat. 2 2.27. etiam ad legem implendam Dei dilectio requiritur. Diliges Dominum Deum tuum. Quomodo ergo qui proximum diligit totam legem implenitὶ Proscctb quia proximum, ut oportet diligere, Deum diligere prorsus eii. Nisi enim quis Deum ex toto com de diligat, quomodo poterit proximi sic desectus tolerare , ut ab illius dilcctione non

recedat.

CAPUT II. Ex prima, 6, secunda ad Corinthios

tredecim. Non misit me Christus , baptirare, At Mat. vlt. is . cunctis i postolis Christus in Ji

xit: Docete omnes gentes, baptizautes eos, M. Et Paulus mittitur de no mittitur baptizare Pla

ne speciatim ad ministerili praedicadi missus fuit Apostolus, quod quidem s ut requiritur,

praestandum sit toto homine indiget, it ut ab aliis ministeriis baptizandi tunc, nunc autem confessiones audi edi continuo eximatur. OV-tinuo dixi, ut asseram nec Paulum semper a Raptismo confer edo abstitiuisse: nec debere Co .cionatorem se. cu necessitas urget ab audicia. dis consessionibus eximere. Spiritualis h mo iudieat om via, ct ipse a nemine iudicatur. At Mat. I. i. Nolite iudicare, ut non iudicemini, Quomodo ergo si spiritualis omnia iudicat, ipse a nemine iudicaturi Plane quia spiritalis vir non temerarie de proximo indicat sed cunctas eius actiones speeie non iustam excusat: via. te a Ddo accipit, ut a nemine iudicetur.

Epist . Pauli.

Qui plantat, qui rigat ,τntim sunt. At qui vers. 6. idem Apostolus inquit. Ego plautaui sol ori Iovii. An unum sunt Paulus & Apollo i Sunt equidem per charitatis identitatem. ideo dicitui fideles inchoantis Ecclesiae esse Vnum cor animam unam. Si multi di se i-l li unum erant, quomodo Magistri non es-

Sanctificatus est vir infidelis per muliere uxorem fidelem. At quae fuἰtitas ubi infidelitae,3

Certe dum infidelis manet vir a sancta uxore non sanctificatur. Attamen societar , de viii tas fidelis mulicris virum paulatim asterunt ad veritatis cognitionem, unde sacra unda sanctificatur.

lud se ui feri hominum. At Paulus ipse

cap. v. i'. ait : Cum liber es m ex omnibus,omulum me seri tim feci. Quomodo ergoo P .iule agis ipse , qnod alios Oees fieri ab cis non oportere E Equidem duo sunt genetas ruitutis. Nam seruire hominum placito contra iiiii itiae praescripta, iniquum est , de Apostolo inuisum at affectu humilitatis cun .ctis set ut re . admodum cit lautabile , quod Paulus gerebat.

Per omnia omnibus placeo. Cap. 9. 2r . Omni-biis omnia factas. At Gal. i. io. Si adhuc hominibus placerem, c hrasti serotis mu essem. Quomodo ergo hominibus placet , si non placet hominibusὶ Certe quia iustis placebat salu taria monita praedicando iniustis vero tune non placebat, quia eorum ta abat errat.Nomnibus autem dicit placuisse , quia videntest inpii Praedicatoris cliaritatem , qua omnibus omnibus omnia fiebat ad meliorem se recipiebant silige ira:vnde dc mum per omnia nempe per veram doctrinam iustis dulcem. & per correptionem impiis amara omnibus. placebat. Si erem tangua: mens mea sine fri:Eliι est. At vers. 2. dixerat: Qui loquitur lingua, Deo loquitur, ct semetipsim ea sicat. An non est uber vocalis orationis fructus Deo loqui,& se aedificare Cur ergo Paulus asserit se lingua precantem , sine fructu orare Z Certὶ quia Apo-liolus loquitur de vocali oratione,quam mentis at entita non comitatur et hare est sine si n-ctu. At prius loquutus est de colloquutione eum Deo , quae sine mentis' attentione sieti nequit: est valde utilis, laaec aedia

ficat.

tionem Ephesi mouet Demetrius sed belli a Ium mentio nulla. Quomodo ergo Paulus cni abestiis Ephesi pugnacit i An non cum Demetrio de u clis pugnauit iratis Z Ita quidem. Cum bestiis igitur verὸ pugnauit. Homo e aim iratus crudelibus haud differt a bestiis. Si cuis autem contristavit. At si te o Paule non cortis auere illae afflictiones: unde illa anguia cordis , eu l.it νν ne , Vcis. 4. Certe licet lacrymas prosiander l, de cor eius angustia assceretur, contrii latus non est. Quia sanctis labores gaudium excitant. non tristitiam. Vbi sipi Vittis Domini, ibi libertas. At Rom. Is Libertati a pecoro , breui facti εstis iustitiae. Si in vita spiritus seu iustitiae est libertas unde nain semitus iustitiae 3 certe quia illa serimus, vera libotas est. lite ivgmn siccie cum infidelibus. sua pars XI II.

Multi Euan

stri unum sunt pecchalitatem

scitet virumi inpium asSanctitatem allicere

Seruite sc-minum placito iniquo, laxabile, omnibus ex humilitatis asilauset uire,

bile est. X v I.

attentione animi est inutilis: eum attentione, Vtilit adna dam.

bus non dinfert a bestiis. XIX.

seruire tuta est vera libertas. X XL

8쪽

Nos eum hileticis consorii iliare.

Antilogia ex Epist. Pauli.

societatem. At. 1. Cor. I. . Sancti sortis est

miν infritia per A sem fritimo 2 flus si sint .s nomodo approbat viri infideli, de saeialis uxoris consortium. Ne monet Christianum ommi δ ab infidelibus senarati γ sane quias doli titilla est eum infideli pals fideli antem uxori pals est cum infideli malito , quia duo

sunt in earne una:unde non tenebantur tune separari. Non auaeretis copia rara nos qu. su a At Cap. i. s. 6, 3 - . Lihil me mintis fecis nis Aposthlis: Veis ri . In quo quas ouet, avia

ara O . o. cte. Ergo iam te A Pante. non solum quibusdam, sed magnis Apostolis te ait dine . sed ex des comparate. Minime quidem. Quia eum edidis a se' opera eoeipiant apud Deum aestimationem ex ou eoidi assectu lieet videret Apostolus se aequalia opeia gi siisse, quae magni Apostoli edici talant, non tamen se illis comparate audebat; quia poterat in assectu cordis inaequalitas in teleste. Pia o mihi in infirmitat Ius meis. At m et addit. Cum enim in iν mar . itine parens sim. si insimus, quomodo potens plane quia eum iussus se est e insimum humil ter pro stetur adopeia iustitiae egregia gerenda, caelesti ope ad ea potens eseitur. XXII.

virtutis

ela non meliuntur ex multitu

Qui humilliei pros-tetur sua it firmieat mad . retunatim. a Deo potent, eff-catur.

XXIV.

lationes. de illustiati

nes eum

Metenda. Non vult Deus vel ministros majores ali .

quidii, depen

illh. iii quo

vivit Chii lius , cui et actiones tuas illius iei imis eo formatἰ

Ex Epistolo ad Galathas, Nppen sessi, Cocosen es septem.

PA- ut Apostolus non ob hoministis , neque

Si a Domino Euangelium Paulus acceperat, non videbatur Decessatium Apostolos adire, ut eum illis Euangelium eonferret. Piosecto Deus te uelauit ei, id oportere. Vt edoeeantur subditi etiam reuelationes , de illustrationes caelestes Rectoti, aut spirituali patri mani se- state, ut submissio obedientiae exeleeatnt, rene ullum erranai perieulum subeant 3 Vndε autem Paulo in vacuum currendi petientum, si Euangelium a Christo susceperat pini . Deo assumptus suetat in Evangelii praeconem εe modum id munus exercendi edit ceret, de quid . - 4 a Petro summo praesele Miscere, resne hi su. modum, quo alii A postoli idem ossietum te rebant. imitati. Nihil Deus vult subdito, sine Piaesulis dilectione geri. credi am . Is mihi Etia 'Iasii. τιδιινο einumcisionis At ex Act. io. constat. Petrum etiam Gentilibus t de cap. i . Paulum etiam Iudaei euangeli rasse. Cene licet Peatius Iudaeis. & Paulus Gentilibus conuet tendit speetaliter essent agat . at sacrorum mi nistrorum charitas vitia suae obligationis te minos assolet prosilire. m C.phas venisses Antio hiam , in fari ei ν sui. An subdito lieet si petioli telistere 3 aut agit aliquid, quod subdito in Domino do si niloii videatur esse reprehensibile licet non onegite, i md in proposito illius exequendi tenacite omnitenenti tes stere. Attamen ad hoe mihi ei edite 4 ffetus Pauli requatitur.

Vno ego, iam non ego: vimi sero in m Christus. Si ego: vivo. quomolo non ego 7 Porio quia ille, in quo Christus uiuit ita debet Christi voluntati actionibus con imata :ut dignae tanto Hospite . ideantur Id illi, qui eum operari viderint, plane dignos eant. acti nes illas a Deo gubcinari. cura mi iti ct ιν a e Gyνa salarem dyeγamini. As . r. l. an. 18. Timor non est in harita ij seu rofecta tharitas foras misiis timorem uinite igitur indieitut , sdelibus tremor dis a vii, & timor ab eisdem remouetur 3 Cei te quia ut i inu . iisne salutis amittendae timole viminus ti es- metu eam sarium eth, ut cum metu amittendi eam ope. amitto di,

4 operemur. remur. XXX.

D tit .st. qui opreatur in nobis, es veste. O ph;I ,. i 3. perficere. At qui Rom. . 18. idem qu vir t Non satis miti Miaeet hir perferre atilem Isanum non Dis nio. Certe quia aliud est Ope ait velle, irimi, et aliud autem est operari. Cum autem ad veris bi, huti, sed operari bonum , a Deo auxilium accipimus, ne I. iiunx debemus ab ipso precibus inire rate, ut ad id pςiscetuper scien tam eam voluntatem .seu desiderium . iucitu praestet auxilium.Tartarus enim bonorum de

vi faciam Et c)p. is. o. coissis est. num Chii Sie respondeo Passio Christi ad noctiam salu-nem, quae rectis operibus acquirenda a nobis tui dolia est ora ina tui. unde ouasi non impleta et elle suctum videtur . qui ad eiu fluctum pete piendum, reicipiat haud tecte ope iatnt. unde dixit Dominus.ctica passione ea, qua Aut de re e. id est pati.&mori. finem habent. lim consertimata , iam sunt persecta restat. ut quaestitie de homine fiant quae quidem ad finem meae passionis intentum desunt ideo Paulm curabat recte i perati. ut id quod ad suam salutem pei Christi passionis applicationem deerant, adimpleret.

tet aliquitia Ioan. vlla II. Piosecto cum supelles impetat,

Epistolis ad Thessalom sies, pra ina , secunda ad Timotheum ad miraeos septem.

oris sui. At Ap . t 9. 1 . alcitiit viatim di hos t. s. mittendum in st/onum ignis. Quomodo igitul spiritu. seu verbo oris Domini in te iseletur Plane prius oecidetur verbo illo Domini eo M. υνι mox tesurgens vivus in ignis stagnu qui , lem. demibabitur. Attamen quamuis non inter- p t mos sceretur ptius, nonne horribilic mors est Vi potantium in tartata detrudi. ubi temper mora erat xxxii. in desiderio 3 3. Iair. S. A D.. honis se si tu. At Rom. a. io. Iulii Diudicit idem Apostolos. Gloria es h in omni ope- rct rari ci

9쪽

rationemessiciuntur.

Mulieri non permittitur,doeere vel leuia, nisi ptius bene ab alijs edocta. D. There sic de Iesus dolere pei mittitur : quia

intra vi ros annumeranda.

xxx lv.

Veia saniacto tum pax pro Iesu N-ii persecu

tionem.

Antilogia e X

aeti bonum. γomodo ergo honor, & gloria soli Deo 3 An quia operantes bonum Dii petraiticipationem eis ciuntnt 8 5ie Deus ipse ait Ego dixi Dii estis.

Doceνι mulieri r permitto. At ag Tit. 2.3. de 4. dicitur ntis bene docentes e ut podentium doceani adessent tilas. Non permittit publice mulieres licet anus publiee docere dogmata fidei: permittit veto domestice adolei centulas docere prudentiam, ut viros suos ament. &e. lino ad id praemittit a ministii bene esse anus edocendas: Anus sene docentes. Raro enim mulier innenitur, quae ad doctrinam celsorem edocenssam intilio non existat. Quod s D. Theresiae doeere pet mittitur: tam insignis Virago non inter mulieres, sed in. ter viros sapientissimos est annumeranda. Omnes, qui pie volunt visere in Christo I sis, persecutionem purientur. At Prou. is . . cumpla ιγini Domino via hom nia, inimios quo eritis eonverset ad pacem. Vbinam ergo pers cutio 3 Prosecto vera est sanctorum pax, pronomine Iesu perseeutionem pati. Potes cum clamore et Iri, O IMυmis Us rivi, exauditus est , pro sua νeuerentia. Si ex auditus est pio hominibus exorans: quare Mat. 17. 6. quas non fuerit exauditus, cla-

Epist. Pauli.

nam. Deus meus Deus meus. O quia Arali usim. a Prosecto non qneritur . quod anditus non fuerit pro hominibus orans sed derelictus,seu relictus suetit hominum manibus occidendus. Cupetet enim Christus, s Patri placeret non ab hominibus, sed a demoniis liueidari; ne homines tanti delicti rei redderentur Quod quidem anxius excusare intendebat, dum diceret : Ignosce illis, quia nestant, quia faciunt. Impossibile es, eos, quis messor illuminati, ct prolapsi, rursus renoua dii au panisent; M. Ast Ezech. is. 1 . Cum impius atior νit se ab ἰ-piria . sua. animam suam mitiis ea t. de Vets.

32. Nolo mortem morientis. Undenam erg1

illa conuersoni, impossibilita, ρ Tam dissei lis quidem est, ut Paulut eam impossibilem quodammodo esse asseruerit teductionem illius , qui specialitui a Deo suetit illuminatus ad persectionis viam sectandam. I his dech si, parre, e mure, sine ρο-nealogia : manae sacerris in pop tuum. At Iob I . r. Homo natus de muliere Metili vim tem

pere. Quomodo igitur Melchisegeehu homos ne patre.& matre plane quia homo sacerdos Dei summi effectus . iam desinit homo esse,& ad Angelieam. imo ad Dei scam naturam quodammodo eleuatur.

morum opera ME. di ne homines tanti criminii titie eieranti

xxxvi.

admodum est conueraso eo π,

qui a reo specialitet illumitur .a ia re se Oionii eati,

dunt

xxxvii.

a is esse

10쪽

Adhuc ad Lectorem.

PgκΛ pretium duxi te ad operis Tomum ultimum admone re, non praesumpsile me aliquid circa sensum literalem scribere, quod non possus apud tot Bibliorum sacrorum In te pretes inuenire. Sed intcndens plura monita ad mores spectantia proprio ex penu Concionatoribus praelibare e Opus suit, perbreuem literae Commentarium texere, ut litera materiam conceptibus moralibus exhiberet. Id aTrmare

possum nullum huius generis' me tot in Voluminibus scripsisse de quo subesset mihi dubium, num apud Auctores alios illo praetextu facile posset reperiri. De

literati autem fateor ingenue me ad doctissimorum Interpretum accurrisse son tes ex quorum uberrimo profluxu per breuem Commentarium hausi, E cui ux Vivbetem moralium Conceptuum rigatum ad Spiritualem hortum ducerem. Ne autem tibi fastidio esset, passim Auctores assignare , ab ca te & me molestia libe raui, simul indicans nomina corum, e quibus hunc literalem seri in earptimasium pii coniunctim recensendo. Mihi crgo praebuere ducatum.

P. Benedictu Pere ius. P. Mattinus Deiritis. Cuillelmus Hamerus. Ludovicus stella.

Ati Ex tDv M.' P. Benedictu Pererius. Ludovicus Stella. Ioannes Modin. Ao Livi Tic V M. P. Ioannes Lotinus. Ao NυMEnos. P. Ioannes Lot inris.

varii alii totius seripturae saetae Expostores.

Nullum enim nis Lolinum inueni, qui ex acte Librum hone exposuerit speciatim Ao D s v et in No M i v M. P. Ioannes Lotinus, de varii etiam totius sacra paginae intei pretes. An losva. P. Nicolaus serarius. P. Cosma Magalianus. Andreas Masos. Ao Iuniers. P. Nicolans seratius. p. Emanuel de Nageta. An Ru TH. Ρ. Nietilans serarius. R Didaeus de Celada. An Lianos Rrcv M.

P. Cuspard. sanctius Abniens, Episeo s.

Abtilens, Episcopus. Alii totio, seripturae Commentatores.

P. Didacua de Celada

P. Didaens a Celada. P. Lucas Belli,so. Ao EsTHER. P. Nicolam Serarius.

Francileus Febatdentius. An lo . P. Ioannes pineda. P. Calpat d. Sanctius. P. Paulus Coinuolus. Franei lcus Feuordentius Ao Ps LMO s. a P. Ioannes Lormus. P. Robertus Bellarminus. Antoniu, Agelius. Franciseus Titelmanus. Cornelius Iair fenius.. AD P nova nai A. P. Feldinandus de Salarar.

P. Maiti nus Deltius. P. Andreas Pintus. P. Caspard. Sanctius.

Paulus Sertosus. An SApis NTIAM. P. Ioannes Lotinus. Cornelius Iansenius. An Ece ipsi AsTIc M. P. Ioannes de pinna.

Rabanus Mantus.

Paulus de palatio. Coinelius Iansenius. An P RopuITA s. p. Caspara Sanchea. P. Franciscus Ribera. P. Christophorus a Castror

Josephus Stephamas.

P. Emanuel εα come

SEARCH

MENU NAVIGATION