장음표시 사용
31쪽
a 4 PAULLUsbant, illustrabant. Μentionem quidem illius
fecit Galil ejus, cum primum anno MDCIX. sunt enim magnorum inventorum tempora notanda) telescopium a se fabricatum,
Senatui Veneto obtulit; Sc debitum illius
doctrinae virtutique testimonium tribuit, cum de condensatione, dilatatione, rarefactione& elasticitate, ut physici loquuntur, aeris, de ascensu liquidorum corporum in antliis , de planetarum, ac praesertim Saturni & Ueneris motibus , de proportionis circino, tum
cum Balthasar Capra hujus inventi gloriam si hi eripere conabatur, aliisque hujusmodi rebus physicis , astronomicis & geometricis dissereret I ' . Ad tanti viri amicitiam sibi
r) Vide Galileii opera Vol. II. p. 14 . sso. , is recenter editam Galileii ipsius epistolam in libello, qui inscribitur: Μonumenti Veneziani divaria Leiteratura per la prima volta pubblicatinet P ingresso di S. Ε. Μesser Alvise Pisani M. la dignita di Proeuratore di S. Μarco : Venezia I7ρ6. Satis quidem conspat ex Galileiἱ te. stimonio Sarpium fuisse doctissimum Physiciι ,
32쪽
s ARPI U s as eonciliandam non modo invitavit singularis,
quam de illius doctrina habebat , opinio
sed etiam spes allevandi per eum sollicitudines , quibus urgebatur a.veteris philosophiae sectatoribus , Mi importunissimis collegis suis. Hos facilius quidem tulisset, ni Si gloriosum suscepisset munus deducendi homines ex miserat,ili ignoratione veri , in qua per tot saecula ja uerant, A in Naxi . . mis tenebris erroris Sc inscitiae clarissimum lumen geometriae & experientiae praeserendi . Quia nullum ad hanc rem . juVandam
magis idoneum noVerat Sarpio , non cum illo modo omnia consilia Sua communicabat , verum etiam ex eodem Saepe quaerebat quid sentiret de iis rebus, quae a natura maxime involutae esse videbantur, Sc
ait onmmisis is mathematieis disciplinis addunt alii in arehἱtectura quoque militari, in naturant historia, in ehemya . ἐn omni re optisa se meis v fhanica fuisse instructissimum , is per se quo-t vh eonstruxisse machinas ad easdem illas fa-
εestates peninentes, ac novas invenisse.
33쪽
ad eas conjuncta opera patefaciendas Invitabat . Quanquam vero Sarpius satis otii haberet ad has, aliasque disciplinas excolendas, speravit tamen posse se iis liberius vacare , si vinculis familiae exsolveretur . Molestissimae enim illi erant querelae, quae
inter suos exortae suerant, quarumque Se- dandarum caussa Romam an. Μ DXCVII. re.
migravit . Petiit itaque a Veneto Senatu, ut per eum Summo Pontifici commendaretur obtinendi gratia Caprulae primum . mox Ae nonae, quae sunt urbes in Dalmatia . episeois patum . Non potuit hoc fieri diligentius, ut non solum ei praeconium tributum, sed etiam gravissimum, testimonium impertitum innocentissimi hominis , magnique esse videre-rur ' . Nihilo tamen minus Pontifex ne Esterulo maneato di vita ii Rev. Veseovo di
34쪽
S A R P I U S. 27gavit illi honorem, quia penitus insederat in animo illius suspicio , esse Sarpio cum
haereticis societatem, ut nullo modo evel-ti illustrissimi Cardinali, essendo stato Procuis rator Generale dei suo ordine, ed in appres so di eonosciuia bonia ed esemplarissima vita. te quali due eonditioni sono anche conosci utee stimate da S. S. medesima, la quale cogit Ambaseiatori nostri ha pariato con sommo h nore delia di tui persona; peret bis comettia. mo che dobbiate far effieace ussitio con sua Beatitudine, rammemorandole te rare qualitad' esso Padre . il quale non per altro cerca diquesto carico . che per potere attendere pia
quietamente alli suoi studi, libero dat peso de earlehi della sua Religione. Ed essendo la coraeost de Ie . si amo certi, ehe vi sara molto facile I' otteneria, massimamente per oggett.coa prestante e meriteuale di molia maggior riennietione. E lo stesso uis aio farete pari
menae eo ' Illustriasimi Cardinali Nipoli per
Rome nostro. E le stesse lettere saranno anchaseritte ali Ambasciator Vendramino incce sole.
35쪽
ρ3 PAULLUS II potuerit. Hanc repulsam compensavit p. stea Senatus ipse , cum Sibi adesse Sarispium in consiliis capiendis de rebus sacristi. religiosis honorificentissimo decreto jussisset , assignata illi annua mercede ducentorum ducatorum. Porro egebat Respublica illis temporibus strenuo de senSore. cum tur bulentissimas tempestates sustinere debuisset . Binas ipsa leges promu averat, Vel potius jamdiu latas renovaverat , amplificaV ratque, quarum altera Velabat augeri ho-na , fortunaS, poSSes Sionesque eorum col-lςgiorum, quae nunquam mori dicuntur, altera non licere statuebat novas Eccle-zias , aSceteria , monaSteria , noso Omia
fundare , novasque religiosas familias admittere sine Principis venia. Qui tum te nebat Catholicae Ecclesiae clavum Paullas V. . non bene is quidem in Venetos ani. matus , illas abrogari legets , quibus magnopere laedi Ecclesiasticam immunitatemajebat. Voluisset. minas , ni paruiSsent, jactans . Cupiebant ii quidem animum illius mollire, eaque propter legatos ad ipsum extra ordinem miserunt, Leoturdum primum
36쪽
s A R P I U ε. a Donatum, ac postea Petrum Duodum: frus tra . Nam ineunte anno Μ DCVI. Reipublicae Princeps litteras a Pontilice accepit , quibus dirae obnunciabantur , si eae leges stetissent . Tam jassus est Sarpius acta Senatus defendere , ac scripto eaS rationes mandare ,
quibus probaret aequas eas leges e SSe , civili societati utiles non modo, sed etiam Recessarias, nec Pontificiae potestati contrarias quippe laicorum bona respiciebant . minimeque tolli cas posse, nisi Summum auxilium majestatis atque imperii e Republica tolleretur . Haec maxima cum ossensione accepit Pontifex , cumque rem detulisset ad Cardinalium collegiam, cuncti S su D fragiis XV. Kal. Maii ΜDCV l. sententiam
pronuncia Uit . qua Venetis, populisque illo rum ditionis sacris interdictum est . Principio mens suit appellare futurum Concilium , datumque negotium Sarpio ea exponendi , quae hoc consilium juvare poterant, ad quod Sc ipsa Respublica confugerat in iis acerbissimis molestiis ac sollicitudinibus , quas a bixto IV. & Iulio II. habuerat . Ea propter necesse illi fuit conquirere argumen-
37쪽
ta omnia, quibus confici putabatur, aucto rhatis pondere superiora esse Concilia Romanis Pontificibus , neque his adeo rerum arbitrium a Deo datum fuissa, ut nil ceteris , nisi obsequii gloria relictum esse videatur . Visum est postea Senatui aliis armis defendere caussam suam. Nam datis litteris ad sacrorum Antistites cu, honoeos animo esse jussit, manere in officio ,
ac suadere populis sibi subjectis, ne perinterrerentur Pontificis diris , quae , minime servatis judiciorum sermulis, contemptaque aequitatis regula , ad quam quasi de caelo delapsam omnia judicia dirigi debent , nullius erant roboris , cum lege praescriptum sit, quae injusta & vitiosa , irrita insectaque sunto. Pro suo munere minime tum siluit Sarpius , caussam Senatus sustinuit genere scripturae , quod non modo liberum , sed incitatum atque vehemens fuit. MMyy Vide has in Cod. Diplomatico Lunigi Tom. II.
38쪽
SAROUS 3Ixime autem omnium flagrasse amore patriae apparet ex eo Scripto, quo probaudum suscepit , jis esse Principibus exigeretributa ta subsidia ab iis , qui . bona Eeclesiae possidebant, qua de re quoque Veneti a Ponti: ce , qui id potestatis suae esse
contendebant, insimulabantur . Cum res ab nostra me muria propter Vetustatem remγ-tas e X Π.o tamenti S litterarum , 8c omnium saeculorum historia repetere instituisset, tanta er Uonis Sc argumentorum copia opus Saum oritavit, ut quivis facito intelligere qaeat, si Reipublicae necesSitas, vel utilitas rei ulrat , id seri posse a rectoribus suo jure , n e Romani Pontificis beneficio illos indigare . Illa quoque potiora judicata sunt, quAe exaravit ad confutandum libellum quemdam Scipionis Gobellulii, quem jussu Pontificis emiserat , ut illius judicii.
quo sacra Venetis interdixit , rationem redqderet, aliudque scriptum anonymum, quod indiolani, opera creditur Jesultarum, Vulgatam suerat , perfidiosum , insidiosum , fallax. Commissum fuit Io. Baptistae Leoni , qui scribendi Latine elefantia commendabatur ,
39쪽
3a PAULLUsquique Commendono Cardinali ab epistolis
fuerat, ut illam priorem confutationem Laistinam in linguam converteret, quod cum minus feliciter successisset, Sarpius totum pus retexuit, nec suo modo, Sed M sex a Itorum theologorum nomine illud vulgavit. Erat in his Fulgentius Micantius Brixiensis ex eadem Servorum B. Μ. V. familia, quem non modo studiorum honestissimorum . sed& naturae similitudo mirum in modum cum Sarpio conjunxerat, ut nulla unquam conjunctior amicitia fuisse videatur . Hunc socium laborum reliqua tota Vita, hunc Suc-CeSSorem muneris, quod a Republica obtinuerat, habuit, hujus fidei omnia scripta sua D existimationem moriens commyndavit . Hi minime dubitabant, quin ea vera essent, quae defendebant, gratulabanturque
sibi , quod summi viri in hanc disputationem intervenissent , partes Suscipientes Reipublicae . atque in iis Iacobus Lescasserius, Nicolaus Vei gnarus , Ludovicus Ser Vinus , Henricus Arniseus , & Isaacus Casa ubonus. Nec minus summi Reges inclinabant ad praesidium serendum Reipublicae ,
40쪽
S A R P I U S. 33 postquam Pontifex adversus exm mo Uerat Hispanos . clamabatque , nisi publice satisfactum esset, & bellum indici atque inferri oportere. Armis interea prudentiae dimicabat Sarpius . utque pondus adderet sententiis suis auctoritate hominis vitae innocentia , studio in rem catholicam , Sc doctrina spe latissimi. Vulgare deliberavit opus a se Latine Sc Italice factum Ioannis Gersonis de sacrorum interdictione , quo nihil erat caussae huic accommodatius . Id ut rescitum Romae, mandavit Pontifex Bellarmi-rnio Cardinali. ut illud opus una cum libro Sarpii. cui titulus Tmuato delf' Inter-detto , consutaret, quo factum , ut Sarpius ipse se fungi officio justo Sc debito putaverit, cum, edita Apologia quadam , interpositam Gersonis auctoritatem contra invidiam sustinuisset, ne vera laus huic detracta sua oratione videretur . Non propterea siluit Bellar minius, Sc cum eo in scenam quoque prodiere Caesar Baronius, Se Ascanius Columna Cardinales ' , quorum scriptis gra Uol. XVII. C