장음표시 사용
131쪽
I32 RHETORICORUM Ponere, es ad certos usis repetisse Parata.
inus. Hanc aliquis mΠlta extemplo ι carmina multis
dita afueris retulit, non hilere doctus.
Est aliud genus artificem tibi ponere mentem ita . - 2t c possis, nec certa minus dat pignora Dum
gies in mente eerto ordine collocare,
Reddere depositum, nec nos ea curansiit, Isi': a Namsepe experti officium1 operam fidelem Virimus, in numerum certum quantumlibes usque
is nostm,cui amici Detentem charos oym est componere amicos mos habet, nunqu--omi grata mihi , ct numquam depereore nobis
hidiano sermum Elapsa, atqj omnipraesentia tempore nostris . entibiti, pos certa distinximm ordine quondam , Et serie certa atque notis: tum protinuue illis uacumque aut dicendastrent, animove tenenda, Commisi; quibus O verbis, quAe ordine vestem Dicere, proposui tacitussis singula cuique; stat facerem mihipraestentem, iamque omnia coram Dissererem, Vocem omnω caetera fingens. e th illam praesentem animo, mea cuncta notatἔFingebam, mox disiedensseruanda reliqui Cuncta illi, in proprios usus, alium, petebam; Moxι alium,at1 alium socium quam plurima veste Nomina rest animo committere, cunct
Commisissesso dissoneret ordine charis
Aut siciis, aut cognatis, aut denissi amicis: Sic ibi iam ratio exigeres, vel dicere causem Restigionis apud populum, vel principis aures
Tentare. O rerum molimina ponere certis M, ,hum ludum se oribus, aut magno in ludo certamina dom
.sita ista. Sustinuisse, diem totum perstare pinati, Nostrassi disserere,'multis rationibu3 61
Firmine, est contra iaculata retundere tela, Sensimm hanc artem certa , nec me illim unquam Poenita
132쪽
LIBER IIII. I 3'Poenituit, quare hanc iubeo ne ueglige Galbar. Damnat thi R
uidam etiam meminisseaoceus,moutus arte de paranda memo-
mentem si a re queacta, mustum, Ulem Cariatae imaei he.
Addere Spraecepit, si qui uamstrae puellam
deam, hoc animo quoniam non deseres τmqua, Huic rerum meliora libens, huic optim itu Committenda parer prudens, est duli iasivat, Colloquia, atque illi cincti hac seruanda relinquat; e mox ubi vel ratio vel te inpostules, istam e Mente adeat, positum, petat, quamissi relictum: Se oge praeceptis Va Farfallacibus umquam Parare,stmonitis nostris accede rogatus. Trincipio non vlla tuos percellere sim Pulchra puella queala, nec dulces peritor ammas Concipias, nam , ingentem tibi protinus ignem Praedico: quassi exiguoscintilla calore Prima tibi uerac, iam magna incendia cordi
Iam dabit ingentem rogos, quὐque ipse Typhoeus
Assiciens leuiora sibi tormenta parari Gaudeat , atq suamsinem siletur. e mo em
Devitet quictimque cupiis leutibus esse sima Amoris dete.
Persimilis, quicumque sibi reliqui parabit Prodesse, hanc fugiam pestenta sevumi sumorem
Inuisumi Deum Musis, namque omnia sacra Contemerat, dulcesque choros cantu hyropha L, Atque adeo quicumquesemel'a vulnerasensit, Memor immisit, quae it tela medullis, Prima sui hunc rapiunt, tenent1 obsevia, Nec se Amoe memoriam Perditus agnosiit, patriam charo fi propinquos
Deserit, oest rerum contemnere maximagauis ,
Non honor hunc, non diuitiae, non tangit honesti Cura, decus proprium, simul optima negligit usque bicia, at odit sitium meliora monentem,
133쪽
Alia rasidi adpara dum memoriam artificialem optima, arque certisima. que &ad facile per cipienclum, & ad diu retinendum ea quae percepta sunt condus v. Primunt huius artix praeceptum est res Issas ordine illi o- neve considerando e quae rebulacun
Atque iis lileis iusta curas, sequentat,
Et leuibuι totm studiis incumbit, ct omnes Deridet, quoscumque iuuini spientia, quom
Et rerum decub exercu, quos Diua, virtus. Tantum adeo restri curvi admittere Macci ,
u sinu exiguossta isse Cupidinis ignes.
Sed quaenam poterit ratio,quas a iuuare,
o meminisse queat rerum, ais ordinis atqy
verborum, quemcumque sui non tangere cura Vliapotest, animvmi miser mentemssiperar
Ponsensit, pu erasimilis vilissima tractat.
Nonne vido quae iam 'cies, quis vultus amantis, diis color atque tremor sit toto in corpore, quando
Mente codit charam sua tristia fata puellam fI nunc Osensis rerum seriemque modo que Verba, dicendi atque item committe puellis, o decas omne tibi pereat, plenoque theatro Bedrem ipse tuum prodas. turpem, pudorem.
Sed uamen ipse tibi possim praescribere certam
Dissendifirmam, oe numquam tillantia mentem Dogmata: nam, omneου fateor tent imm olim, Experti .smus, quas quisque ostenderat, arte ;Caeterased tandem damnauimus: hoc ego primus Composui, hac usim me eriam spissme numquam Foenituit, certam reperi semperi elem. Nec viihi praesentci hac tantum contulit V s, Sed diaturna etiam promittit commoda, nam Radices in mentς locis, facilique labore Exiguo ct cultu producit cuncta, iubet, Perstare, aternum 'cit dictam manere. Principio mum quas dicere contigit omnem Naturam inspicias iubeo, ct primordiaprima, Et qua sint elementa prim iugnostere cura:
134쪽
ώ m certi, quive rucerti, qu scilicet omni dum aecidetis. Temporeprouentant, qui raro , haec singula cautis Perpenae, extera tumat,
Nῖcienti sibi, postremo exquirato suo;
Atqtie euentripetad rerum, cis proprio oro e cunm Discute; mox breuibus discussa exponito chartis, ordine quo primum de dis, ac nota suere. Ei go cuncta tibisemper insponere primis omnisquκebr. Principiis, atque ad certam deducere sinem
Praecipio; atque obiter quae puret si Πω Ac re, si, τὸ π ό ssemque dedit rebm Natura, hoc ordine nunqua Neglecto, cerasique modos assuesce parare, eisque viam cenam, qua possis qMaerore quidquid vel ratio dederit, vel ora improuidast finobtulerit, si bito ath oblata efferre iubebit Hac obi dispositis comprenderis omniafrmis, ordine quaeque o componens; verba parabis
Dicendi, modos, propriasse apta siti figurar,
E is ornes dicenda; tamen non longim illaweducas, non obsecuris inuoluere pergas Vocibus, or duris nimium I sed commodas per Usieris, est qua cognata vocabula rebu3.
mi Giamseruant seriem, si essi vicissim
mina contingunt, ut rci, vissi ordine nobis
Res olim natura dedit, sic ordine iusit Componi voces ratio, totus, μή res Consequitur dicendi ordo specie uegenusissi, o rerum sic verborum: nec drycreparta Ollo Limite ab indoctis spiens, nisi nouerit est res Ordine qua31 suo prudens distinguere, O idem
Vere, tum voco aptis componere rebus.
Tariam ornatus is ellis sit Radferinanem communem accommodatus. Vt interres ipsas cirdo εδ series inuenitur,sic inter vocabula rerum vasi ori tio est.
135쪽
Alterum preeeptu ad memoriam arti fietatem parandam. veqiraeeumque coinposuerimus propria manu, & certis no-8 characteribas scribamu . Deseribendi studio S ratione Mamhoe loco multum commendat. Benedictuς Arias poetae pater scribe- di dexteritate maxima praeditus fuit. cuius multa extant monumenta erudi.tioni oleria. De Ie-taticissim cripta.
et 36 RHETORICORUM omn& a sesse mihi, st tua doctus habebis e Munera, nec pro8rta cerim Privabere laude. Sed si quando ali in voceb transfrre libebit, Et propriis te viis e , iam taedia tentatam: Stalicos Oscii, concedo: sed omnia tandem
Sunt es habitura suos, strmam, modumi,
Et genus θ' steries reiam seruatur m a s Translatis, O cert qui se nomina iungum , Sessi vocant i e voces gaudenti propinquis Nexibus astringi, atque silent disiuncti dolere, Et mentem vexare etiam discentis, es ipsi in Tempore deficere, O castum reddisse laborem. Sive igiturpropriss Uerbis, seu dicere tentes
Translatis, nunquam naturas desere rerum, ε vique pares rebus voces, ct nomina prudens Compone, haec iubeo: pulcherrima O Utim emper ornamenta tuiskerintsermonis habendi. Et quoniam totam exhibeo non inurdus artem,
Vesam mihi donarunt Mus studium, labόrque
Omnia tentanti, praecepta haec ultima tradam. iidquid erit, quod tu certa ratione motaque Sispositum teneaου, at , his, quin diximus ante, stibus ornatum, hoc Propriis describeresignis Usque chara teres proprios depingere disie: Imprimis, hoe siribendi non vltima cura Sit tibi, pingendique nota, elementaque pulchra; Gratia magna quidem pulchre scribentibus u queContingit, gaudent omnes laudantque legendo Scripta charactere eximio, quales meus olim Fingebat genitor , possunt queis cedere praelis Nobilibus quicumque libri excuduntur, ct ipse
Haec chari monimenta patris, haec pignora mecum Construo, Gestrorum motus caelique meatus
136쪽
Scripserat, illi mihinnior, pulcherrima nato Sona, laborque ipsis Usis quoque pulchrior astru,
De quibus ille mihi praecepta Probanda reliquit: Mon homini mox talis erat, non dulcior vlli Cantus, ct ingenium nulli mage dotibus auctam Crediderim, maior fuerat non gratia vultu e sque mamus: quicquid dixisse, egisse pararet,
Cedebat 'cili ductur testis mihi certus Temenus, Legio Hesperiae quo praesule quondam
Gaudebat, nam e isse mei monimenta parentis
Etlpe landa tam ct cunddis laudanda erebat. Isti bis duodena dabatur epistola nostro
Agenitore, notis variis depicta, nec una Alterius , praeterquam aulina aut nomina tantum Auctorem tectata fluum subme, leuebat. .
Atque adeo iam haec baarbaries quoi maxima nostris Exulat Hesseriis, qua quondam insederat altis Nobilium infelix in mentibus usque laboris Et pulchri studiν ignaris: nam turpe futabant Ingenuo Oel Di re notas depingere pulchrab:
Tantum adeo valuit mentes inuertere torpor.
Attamen Hesperiae melius Eucentibus astris9 Nobilium resumam celsiit iam hic menti bus error, Inter ingenuas artes numeratur oe illa, Scribendi pulchra que notin lagnasque Camoenis; quales dotita manus nouit depingere Petri vele quases noster Chirosius, a fuGa ar amicitia exemplar. sanciteque meumque H decus, oe nostrae dulcis sima pignora Uita. Ergo sicribendi curam laudamus, oe artem, Et usis dignam sac is, divaeque mini tram Mnemosynes; namque ista siler persaepe iuuare Mente hominis: didici expertus, ias Carmina, cuque
Idem Benedictus poetae pater & vo cis suavita & muscaeperitia excelluit. vultu autem& aspectu dignit iamo erat.
Citat teste Temiis grauni Legionensem piscopuai, qui epi stolas a Benedicto patre sibi minas AsteadebaL.
Damnat maiorum nostrorum iudici qui recte scribetidi studiura, tanquam nobilitati minus aptata I reliciabant. pinus Veseiuς di bili renis x erudiis tet . ix tisscribendi peritia laudatus. item Ioannes Chirosius & nobilis &apprime doctus,&poeta cithas Simus ti con N Gaspis Veledius ipse Mnam Ore. Memo
137쪽
Mallaribiislitteris multumiuuari memoriam. Tinium preeeptuseripis saepe rete. cre. εumma precep D. Tum quae ad imemoriam artificialem pertinenta aree basis in qua Honorati Ianii trie. moriam chim pluriata ruri artium pCritia laudat. 'm
Ipse meis digitis descripsi multa, solato
Sermone; Misenda mihi, populumque docenda Christicvim, pietatis opus , auctamque timorem, vemque fidemqse, es multa adeo mysteria Christi;
Ipse metipsis digitis, certoqueturasi epinxi, lania ue notas, 'clusique legendo,
Distinos que locis certis: nam gratia ma uis fulta notis certe suberit, velat Us notam: Militas nulla exiguis, quasΝllere certum est Primum oculos, ct mox mentem sigiuntque videri, Et breuitate latent nimia, mentique negantur.
Magna igitur Pingam quaecumse ediscere curem. Hac sbi di νομiscriptis, deciesque relegi,. Haerent, ct nostraesemper praesentia menti
Musistunt; atch ipse liber mihi fingitur istas, Ε se on entat dicenti: utque ipse legendo Pagina vos mihi fuerit sic verterin Ipse ut tacito in corde, ostenditque videndam.
Haec ego memorem mentem ceri 1 parabunt, , , tura consitans ordo, Socum figura
, , Aptaqsis rebus; propriami ha ripta per arte, quami poteris pulchris firmis, o saepe relecta.
Si tamen exoptas memoris miracula mentis, Et cupias animo mortalem excederesi tem,
Par eris meminisse velis; mea carmina nunquam Id tibi monstrabunt, nec enim diuina monemus, Ingemo i ι erat noytro, noserVfi uegatum viribus,. oe nulli contingere vidimus inquam, Prater Honoratum doctam, cui Numina tantum Concessere animi virtutum, aio tanta dedere Misnera, quanta olim tanti decue e magistrum Principis, ct quae aiam mulis cognouimus ante in
Nec molimur opus nullis imitabile
138쪽
Exemplis, O quae nostri meminisse nepotes Non poterunt exempla ιissentire diebus. O qaoties Maecenatem hunc miratus ab ipsi Sydere, quo tellus pallantes disiutit umbras, Donec in occiduo demergitur aequore Phoebus, licio instantem vidi,cum plurima imba Hunc ara, at huiusgymnasia doctio equenta GJ c lut 'fusis, queis sumta cra carmina curae, studium exercet lingua eloquiumque disertum; Josque itium Phoebe ninentum, medicina stu, iwetinet auxilio; quos publica iurastrumque erret, iamque aritiorum mundiqueperati Hic orbem, hic maria ac terras metantur, O alte Tempora discutiant, motus quos fudera toto Fixa pes eruent , atque hic quem maxima rerum Delenat Naturayarcns, causisque notare Cogit, est in rebus elementa inquirere cun fis. Hic quicumque m os vocum, qui carmina neruis Cptat, ct intonse pertractat e pollinis artem: Non pistor, non Sisicuytor,stu mammoresque Aere ros ducat vultus Davumque uras, Et veterum artificum certe eperare borci, His cessat, non ingeni' quicumqueprobati Laude aliqua nomen pulchrum famamque tuetur. Omnibus illa vacat gratus, cunGIosique tuetur
Osciisue et docito, ct certissima reddit R. pons in quacumque illum quis consilit arte. Iam, adeo quisquis Diuina oracula Fcris
Scripta moluminibus celebrat , leges, frequentat , Et monitus Diuum, vatum1 ar ua crum;
Huc confrre lint quidquid didicere legendo, Hinc petere abstrusissensis, quicumque latere Et ingere humanam mentem ingeniam , videntur.
139쪽
Ad Min idatem at Iudit multarum linguarum peritum. pronuntiat orie, em quidam in orantiopalmam tribui t.
Ipse ego e domum s atear9 miratus, ct altum Ingenium, do tuli magis meliori redibam:
de tibi tantum mentis docti sime Iani, et demens inde δ tibi pectore torrens Disend 8 unde est tot statium, tot tempora rebm Discendis, quando Marti bellis, vacabir Unde recordandi vires, O cun is locandi Ordnibu propriis, ut non confisistrantur,
o prodM, mox quaesiim, non omnia tantum e momentia, ct methodos omnes,quaei artibus is e raterici, sed riptorum tibi pagina multa, Auctore , ipsi toti certo ore citentur,
Seu Graiosermone petam, frie Latino, Seu Tusco siue ct Gallo' nam plurima lingua Oresina facilis discrimina, quae tibi magni Inuideat, Ponti princeps; nam, ille disertus i duodenassis totidem distantia linguis Iura dabat populis quossub ditione premebat, Hoc ego temporibuue modo non imitabile nostrismod tibi stlici donabant Numina'te,
Iani non ostis componam vers m umquam: Haec superos possendaputo, non arte petenda. Sed quid tam longam Ga par conteximus artem, Tanta , verbo rum est rerum praecepta movemuδξ
Vt quod Mus mihi istacium praeseripserat omne,
Imprudenspene implerim: or loca paruasupcisnt, in quibus ipsssos vivens prolatio motis
Explicos, ct numeros O partes compleat, omnes', oleis tantum valiat, ut merito sib,praemia palma Sapitia eripiat , nulli concedat honorem P arti a j, iubeati omne cedere cogat.
Se iactes, vire , suas, queis pectora cuncti pestat, frtim trahat multums fatigor;
140쪽
LIBER II II. I IDonec pervincat, cogati Ecessere, quidquid Ferseadere obm cuperet, voti 1 uatur. Eodsi carminibm breuibus non passa doceri est, Dedignata locum angustum, tempus1 modami, Et nimis ardis sibi damnet sedilia, rursis Conueniat, totam tibi quam praeseri min artem, Diraere: is, breues constringere cuncti Burin, Dicis prim quacumq) mihi, totumfipararemio operi ρ, statium tempus, de cribere Oartis
Hanc unam potius partem, cui caetera cedunt, .
Sed tamen interdum breuibin tentanda putamus Munera, quasissimi vivens prolatio partes Vendicat, atqj opere in toto dicentibus ipse Commodat, orandii omno concedit in usis. Omne adeo, quodcumqh animos imDestere tentat,
Atque intus penetrare parat, secretas mentis Ucere, externos primum pertingere sensis Conueniet, nam' hi primi mentis, animi
Custodes, primissi duces, rem protinus omnem Excipiunt Uenientem, ad prima est limina mentis Admittunt, proprio, parant examine pramtim Explorare, nec inuitis tusensibus unquam
Fertinges hominum meuto: ea munera prima
sciliceι φ, labor, primum percellere sensus, Multiplices1 animi portarum tangere postes;
Elpetere hinc a cretae penetralia mentis Occultos certos, aditus, Os ius omne Pondess, ct in causis momenta tulisse videmus, Si quis permovit sensius, animissi mini tras Providus asserit vireΥ, ct cedere iussi. Tantum operis, tantum imper' Natura putatur
' Permisisse ipsis iam primum sensibus, ut si pus externosuerint victis figuris,
Pronuntiationis Vim maximiam ex Datur lico u-deratione ostendit Sensusexteriora auimae ianuas M.