장음표시 사용
11쪽
Libri felicem Comitiorum ordinis fui genera- Iium, proximo anno , Romae instituendorum , fuccessum oe exitum, annosiue longos oe fenectutem iucundam mecum precare . Scribebam
Lipsae die XII. Apr. A. R. G. MDCCLIIL s a )
amieitiae offieiis felicem comitiorum exitum precatus est, sed Paulinus noster ad beatas illas pacis, & tranuuillitatis sedes ante comitiorum dies ad diem xvi. Κ audis. An. I7 q. transmigravit.
12쪽
- Eminentissimo Principi ANNIBALI S. R. E. PREsBYTERO CARDINALI
Paulinus a S. Iosepho Scholarum Piarum. DEliberandum diu mihi non fuit, cui praecipue
hoc orationum v'lumen inscriberem, A NIBAL Cardinalis ampIissime. Humanitas illa singularis, qua olim ex his unam nomini tuo nunc palam exceperas, satis mihi certum dederat benevolentissimae voluntatis tuae testimonium. Nec dubitare poteram, te optimis artibus patrocinio unquam delaturum, quas a pueritia comites & in omni somtunae gradu dignitatis tuae administras habuisti. Videbam praeterea, te CLEΜENTIS XI. Pont. Max. immortaliε memoriae Principis patrui tui gloriam studiosius aemulari: dc ad illum non modo Ecclesiasticae vitae integritate, doctrinae studio, clementia, benignitate ceterisque virtutibus in diem propius accedere, sed etiam in promovendis literarum studiis ejus vestitis diligenter insistere.Qua de re ut plurima& ill stria dederis argumenta, illud tamen praecipua laude dr-gnissimum puto, quod summo splendore ac regio prope sumptu typis divulgari curaveris elegantissimas ejus epistolas, quas Brevia dicunt: tum etiam Consistoriales orationes & Homilias, quae & veteris eloquentiae maiestatem & persectioris vitae doctrinam & instituta coni inent. Quamobrem tibi debet plurimum perpetuoque debebit literaria Respublica: cum id munificentia tua ad omnem literatoru posteritatem traduxeri quod aetatis nostrae singulare fuerat beneficium. Quocirca amantissimo patruo maiorem gratiam referre non poteras :nec quae sempiternae illius memoriae nunc excitanda curas in Basilica Divi Petri splendidissimi mausolei saxa, diuturniorem ei famam tribuent: quandoquidein sunt quoque , ut Satyricus inquit, sua fata sepulcliris
13쪽
xiv Nulla autem aetas , nulla temporum oblisio clarisma
obruet eius ingenii monumenta, nee vetustas ulla lite
ratissimi Principis memoriam conficiet. Quid vero dicam de iis,quae Urbini,perveteri literatorum hominum municipio, ad bona rima artium decus magnifice ac liberaliter a te fieri accepimus Z Haud satis tibi suerat perficiendisCollegii scholis opem contulisse liberalissimam, ut quae patrui tui beneficentiae incoeptum,tibi uni deberent praeclari operis complementum. Vetustissimae quo que voluisti Academiae dignitati consulere; & quemadmodum artes omnes , ut Μ. Tullius ait, societate quadam inter se continentur, ita peram plo unius loci ambitu singula earum studia coniungere tibi placuit. Proinde magnificentioribus aedibus a iundamento excita tis, Gymnasium publicum cum Collegio Sch. Piar. ita connexum atque contiguum effecisti , ut plura in unum Collegia quasi coalescant,& unu amplissimae Academiae corpus constituant. Nec sane minus de literis es optime meritus ob typographiae artem in eadem Urbe ad veterem splendorem restitutam , cuius nitoris & elegantiae . quasi yraegustatio sunt Rituale Romanum, Pontificale maioris Hebdomadae & alia iam edita rei sacrae destinata volumina. Quae quidem typorum praestantia quanto optimis studiis futura sit usui,tum etiam quanto tuae bo no ac splendori patriae, cui benefaciendi finem nullum
facis, nemo non videt. Haec autem tua ad literas amplificandas ornandasque maxime propensa voluntas omnem mihi dubitandi locum eripuit, quin orationes has meas, quae stre omnes ad studia literarum pertinent , benigne suscipias tuoque patrocinio tuearis: cum praesertim in tuo prope dicam natae atque educatae sint solo, in Romano scilicet Archigymnasio, quod te studiorum
suorum perpetuum Vindicem ac patronum veneratur &colit. Quod si hoc meae erga te observantiae argumenis tum ea, qua praestas, incredibili benignitate exceperis, certe me & collegas meos ad tuas praeclaras virtutes ceI ebrandas magis magisque excitabis.
14쪽
PRODIERANT iam in lucem aliquot ex his Orationibus , partim summis Romanis Pontificibus , partim Eminentissimis Cardinalibus gulae singulis inscriptae Erga quos eademtit perpetuo maneant incia, visum est aequu- epistolas quoque . ipsis pringere , cumr quibus primo editae fuerant . De illis vero quae in parentalibus Leonis X. habitae sunt, id praemoneo , quotannis idem argumentum apud nos vulgistissimum pertractari : proinde ut quid n i mideatur afferri, illud esse aliqua novitatis specie eonυestiendum . Ceterum s cui Ormriones eiusmodi , aut reliquae minus probe ntur, is per me licet , ne legat.
Clen Meui. Pauperum Matrli Dei sciat. Piar. PR pos IT Us GENERALI s. Cum librum, mi titulus ' orationes habitae in A
chigymnasio Romanae Sapientiae a P. Paulino a S. Josepno nostrae Religionis Sacet te Prosesso & in eodem Archigymnasio publieo Eloquentiae Prosessore compositum duo ex Nostris, quibus commissum fiut 4 recognoverint & approbaverint, ut tipis mandetur , . iis, ad quos videbitur, Devitatem in Domino concedimus. In quorum fidem &e. Datum Romae in sedibus nostris Scholarum Piarum apud S. Pantaleonem die aa. Aprilis I 27. Muphus a L Georeis praeposius Generans.
15쪽
Et Magno Prioratus Armeniae Baguli
rixeraturae uia me tibi ducem phaeis T 2
Dem μανώ - , να in animo penitus' tuo qua raraone, qua m mplis dinone ma nodiere sudui : nimirum titerarum censim r.ePis L in
16쪽
etimur oe gloriam e delaia , minime sperangum esse in Humanioribus literis feliciter progredi ,
nisi discendi labor cum optima sudiorum ratione coniungeretur. Ad quam licet primo per tinere videatur tum docendi methodus, quae ex. Quintiliano nequr operos, πeque fusis praec
prionibus constans esse debet , Dd bre is oesmplex ; tuni folida praeceptoris doctrina, longoque uisu subacta I ramen nihil est, quod lit
rario progressui pias conferat , quam veterum ac potitiorum auctorum lectio accurata oe diuturna o Quemadmodum nihiI perniciosius m gisque cavendum, quam librorum pravae corru- l
ptaeque latinitatis frequentior usus oe famili rixas . Quae quidem omnia cum tibi aliisque studiosis adolestemibus ferio ac frequenter progressu non paenitendo ingessissem I iccirco de mandata mihi nuper ex singulari Summi Pon- li cis CLEMENT1s XL Patrui tui beneficentia, ruaquc potissimum opera, Eloqumriae provinciatu Romano Dceo, argumentum hoc ipso utilius , quo publicis lectionibus praeluderem , se mihi
usquam no=ι obtulit, quodque magis ad rem commode caderet . Illud vero quam pronis auribus quantaque animi voluptate exciperenς quotquot aderant primae eruditionis o dignia
raris Viri, tu ipse testis, imo oe praeco sumanissimus . Hoc itaque mihi cerae suerat satis , quin m supra vota I non tamen tibi , qui ut quamprimum oratio ipsa publici iuris ferer , etiam atque etiam eoagitasti. fu qua quidem re humanitati ruae Hiutius mihi reluctandum
17쪽
vons;t, quod sperem elaeni orationi maximum pondus accessurum esse ac nomen ; se tu sudio, industria, Optimoruntque librorum consuetudine atque usu, a picato compleveris , quami finianes non mulserem literariam expectationem . De quo eum spem mihi certiorem ρVaebeant non modo egregia ind4les tua , Cr Iupra aetatem iudicii matur tas eum insigni morum graυitate conjuncta' sed etiam svularis illa animi tr pensio tam erga literas , quam literatos , quos mesementer amas, libentissime excipis , in quos endo, esse m palam dictitas , , qua po res, impense curas, votis tu e vitro, ac ii sobtempero ' orationemque publico iudicio rem mitto , tuo tamen nomini inscriptam ς ut re ingenuae eastae utinitatis non iam candida rum , quam patronum oe Gindicem literaria
Respublica futurum intelligat , oe mecum os
18쪽
LITERARUM HUMANIORUM ET EARUM CORRUPTELA .
Habita v r. Nonas Maii , anno MDCCXIII. NEMINEM vestrum ignorare arbitror, eam semper fui ite consuetudinem, ut quamprimum quispiam ad hanc amplissimam eloquentiae sedem accederet , solenni quadam indicta concione , quicquid virium, aut artis in cicendo sibi comparasset, eo potissimum conferret, ut in humanioribus . literis & eloquentia utilitatem maximam cum dignitate coniunElam este contenderet. Quae quidem consuetudo licet mihi reprehendenda minime videatur, ab hujusmodi tamen instituti ratione & ipsamet argumenti magnitudo & summa auditorum dignitas necestario me revocat, aliO-que abducit . Quid enim est , quod ad optimarum artium ornamentum tam ingeniose excogitari, aut diserte dici possit, quod longe infra earum amplitudinem non jaceat, vel ab eloque tissimis viris jampridem occupatum , splendideque ex hoc ipso loco pertractatum non fuerit , aut etiam multiplici vestrae eruditioni obscurum este censeatur Z Nemo profecto, nemo Vestrum, aut eorum, qui adsunt, ignorat, quantum splendoris Sc gloriae, quantum praelidii ac virium re-
19쪽
. statio I. sbus cum privatis tum publicis tonserat literarum nudium Sc eloquentia . Omnes probe intelligunr. ab illis veluti e fonte promanare, non modo in cives & Rem publicam , verum etiam squod certe momenti majoris est ae ponderis) in Religionem ipsam tot tantaque praesentitsima commoda , ut de iisdem asserendum esse putaverim, quod praeclare Tullius de amicitia , quod Mempe si quis eas de medio tolleret, solem e coelo sustulisse
videretur . Quocirca ne actum agere videar, aut 'crambem recoctam, ut ajunt, proponere ς nihil λde literarum dignitate, aut praestantia , nihil de necessitate eloquentiae, vel usu in medium, proferam : sed illud tantum totis industriae viribus contendam inquirere, quid potissimum caussae si quod hac nostra tempestate, in tanta scilicet ceterarum omnium artium gloria scientiarumque incremento , humaniores literae potius in dies collabi , & ad interitum vergere videantur cum jam sere reperiatur nemo , qui nedum uberiori illa eruditionis facultate, qua majores nostros tan- 'topere inclaruisse miramur, quodammodo sit ornatus; sed neque latini sermonis castitate & elegantiam sbi omnino tribuere audeat . Arduum fortasse fuerit ac periculosae plenum aleae argumentum vobis tamen , Patres Amplissimi , &iis omnibus, qui humaniores literas studio aut
amore aliquo piosequuntur, ut puto, optandum maxime I ingenuis vero adolescentibus , qui lite rarum earundem studiis initiati sunt, opportunum illud omnino fore confido .
20쪽
rarum fato contigerit, quod tametsi hoc aevo hominum ingenia nihilo, quam antiquitus, deteriora sint, imo saepe 3c in multis praestantiora esse videantur; nemo tamen existat, qui cum sapiemtissimis illis literarum parentibus, qui olim floruerunt, de ingenio doctrinaeque laude contendere audeat. Nonne, inquiunt, in gravioribus magisque arduis .disciplinis selertiam veterum ingeniumque aetas nostra non aequavit modo, verum etiam longe lateque superavit Z Recentiorem pedicurrite Philosophiam: quot doctrinae solidioris in ea progressus i quot novae hypothesis limatiori judicio elaboratae, validoque rationis Sc experientiae praesidio communitae t quot naturae reconditioris arcana, quorum cauisae omnium opinione dissicillimae, imo humano ingenio prorsus impe viae esse censebantur, instituta recens philosophandi ratio acute penetravit, clarissimeque detexit Mathematicis vero disciplinis quantum splendoris atque amplitudinis ex singulis fere aetatibus, prinsertim vero superiori seculo accessit Z Prosecto nulli veterum innotuerat Logarithmorum genesis, neque Algebrae specio. methodus, neque fluida
Coelorum natura, aut tricorporea Saturni majestas, ac sexcenta alia rerum pulcherrimarum in-Venta , quibus aetas nostra se merito sapientiorem esse gloriatur . Praeterea juniorum solertiia cum rem medicam progressu non poenitendo ampliaverit ; cumque rei militaris scientia complures memoria nostra inclaruerint duces, qui veterum gloriam fortitudine, consilio, rebusque gestis facile superarunt; qua ratione contigerit esse ne-