Philosophia juxta inconcussa tutissimaque divi thomae dogmata logicam, physicam, moralem, et metaphysicam quatuor tomis complectens auctore Antonio Goudin Moralis et metaphysica

311쪽

PER QUAM POTENTIAM FIAT ENS RATIONIS.

parante essentiam suam ad creaturas, cum h contra solutio dicat causari in rebus, ex eo quod Dei essentiam respiciant. Respondeo negando antecedens. Ad primam probationem respondeo etiam solutionem admittero respectus ideales esse in Deo, et non in creaturis; non tamen sunt in eo tanquam re eius, ut ita dicam, activi reserentes ipsum ad creaturas, Sed passivi competentes ipsi, ex eo quod sit vario imitabilis a creaturis, sicque ab illis respiciatur ut exemplar. Ad secundum responduo tales respectus idcirco non esse reales, sed intellectos tantum a Deo, quia non dicunt aliquam relationem in Deo, Sicut respectus personales, ut ibidem ait D. Thomas, sed solum in eo consistunt, ut essentia Dei intelligatur per eonnotationem ad creaturas, seu, ut loquitur D. Thomas η, p. q. 13, a. 7, apprehendatur ut terminus relationis creaturarum. Ad tertium pariter respondeo, reSpectus illos causari ab intellectu divino, quia in eo consistit ratio ideae, ut essentia Dei intelligatur varib imitabilis a creaturis, proindeque cum connotatione ad creaturas. Sed de his accuratius Theologi. Objicies secundo : Cognoscere ens rationis, est ipsum sacere : Sed Deus cognoscit ens rationis; ergo facit. Major Iatet : Quia ens rationis sit cognoscendo. Minor vero prO-atur: Nam Deus cognoscit syllogismos, et cognition , quas habent homines, quae plerumque terminantur ad ens rationis. ReSpondeo distinguendo majorem : Cognoscere ens rationismi sacere, cognoscere cognitione practica, nitendo scilicet amprehendere non ens ad modum entis, sicque dando illi aliquod rase fictilium, concedo; cognoscere cognitione speculativa tantum, nego. Deus autem Solum speculativb cognoscit ens rationis, inquantum scilicet, quamvis non habeat talem cognitionem, ad quam ens rationis consequatur, quaeque ipsum fingat, nitensi apprehendere non ens ad mOstum eritis, ideoque frigendo illud ac si ens esset, in quo juxta D. Thomam OpuSc. 42, cap. 2, consistit labrica entis rationis; ait men cognoscit cogitationes nostras quae fabricant ens rationis, et ipsum videt a nobis fabricatum, non apprehendendo illud ac si esset ens, sed cognoscendo illud non esse in se ens, et tamen a nobis apprehendi quosi esset ens; quae cognitio non est factiva entis rationis, sed speculativa illius ab alio lacti. Objicies tertio : Deus cognoscit priVationes, ut. mortem, et tenebras, per modum entis; ergo Iacit ens rationis. Probatur antecedens; quia quidquid cognoscitur, ad modum entis cognoscitur.

Respondeo negando antecedens: Ad probationem, distinguo. Quidquid cognoscitur, ad modum entis cognoscitur, Si cogno-Scatur in Se ipso esse aliquid, concedo; si non cognoscatur in Se ipSo esse aliquid, ne o. Deus autem non cognoscit in seipsa,

quasi esset aliquid; sed cognoscit eam in ipsa vita, inquan-

312쪽

QUARTA PARS PHILOSOPHIAE.

tum cognoscit mortem non cSse vitam. Undd dicit D. Diony-Sius Deum cognoscere tenebras per lucem, cum ipso sit persectissima lux, in quo tenebrae non Sunt ullae, et ad cujus gloriam utinam cedant omnia, quae huc usque diximus circa omnes Philosophiae parteS. In quo quidem opere Amico Lector si quid boni et lucis est, eo utere tanquam dono Dei per Angelicum Doctorem nobis concesso; si quid a me peccatum, humanae memor condutionis ignosce. Quae vero hactenus scripsi, Ecclesiae judicio libentissimo submitto FINIs Tom oranTI.

313쪽

ET HIC A. SEU MORALIS

QUAESTIO PRAEAMBULA,

DE OBIECTO, NATURA, QUAMΤΛTE, ET DIVISIONE MORALIS SCIENTIAE, DEQUE ILLIUS CONGRUO AUDITORE. ARTIcULUS UNICUS a

0UAESTIO PRIMA.DE GLTINO FIXE MORUM, SEU DE FELI ITATE. AnT. I. De ultimo sine morum humanorum . . 6g I. An detur aliquis linis ultimus vitae humanae, et quid proprili sit. . . . . . . Tmodo in fine ultimo sibi praestituendo mali a Donis cliD

serant . . H

ART. 1Ι. De felicitate objectiva, seu de re cujus posseSsiolionalitem naturaliter teli cuin efficere poteSt. ...... 152 I. Felicitatem hominis in nullo bono creato posse eon-

g II. Felicitatem hominis in solo Deo consistere 2.5ART. III. De selicitate formali seu de adeptione illius rei qua sumus felices 30 g I. An homo felicitatem suam adipisci obtinereque hOS- set in hac vita, vel solum in altera, eum scilicet anima fuerit a corpore separata als II. In quo sita sit hujus vitis selicitas, quave ratione possit obtineri 363 III. In qua operatione consistat essentialiter beatitudo formalis 43 Duiliam by Gocrate

314쪽

INDEX TITULORUM TONI QUARTI.

QUAESTIO SECUNDA .

DE AcTIBUs MORALIBUS SEU DE VOLUNTARIO, PRAECIPUE LIBERO.ART. I. De voluntario in communi: Quid sit; h quibus tollatur: et quomodo dividatur MART. II. De voluntario libero g I. De variis libertatis divisionibus et acceptionibus. . . id, g II. De origine lihertatis arbitrii Mg III. An indisserentia sit de ratione libertatis arbitrii .. . Og IV. Quae indisserent a sit de ratione liberiatis arbitrii. IIART. III. De actibus voluntariis speciatim MQUAESTIO TERTIA. DE PASSIONIBUS. ART. I. De passionibus in communi 8IART. II. De passionibus partis concupiscibilis sug I. De amore et odio . s g II. De desideqo et suga sIg III. De laetitia, seu delectatione, et tristitia. Seu dolore. 110ART. III. De passionibus partis irascibilis, scilicet spe, desperatione, audacia, timore et ira 107

DE B0NITATE ET MALITIA MORUM HUMANORUM.ART. I. Quod sit moralitas : quomodo in bonitatem et malitiam dividatur ART. II. Deturne actus indisserens tam secundum speciem quam in individuo IisART. III. De regulis morum humanorum. Ubi etiam de conscientia et lege . . 120

DE VIRTUTIBUA IN CONMUNI.

ART. I. Quid et quotuplex sit virtus moralis, et qua ratione ingeneretur in nobis habitus virtutis 12SART. II. De contrario virtutis, scilicet vitio 130 QUAESTIO SEXTA.

DE VIRTUTIBUS IN PARTICULARI. ART. I. De prudentia. et Virtutibus sub ea contentis . . . . 13a L. De partibus quasi integralilius prudentiae 135 II. De partinus Suriectivis prudentiae, Seu de illiuS SP ciebus - 13sDiusti ed by Cooste

315쪽

INDEX TITULORUM TOMI QUARTI. 309 g III. De partibus potentialibus prudentiae, Seu de viri tibus si adjunctis ε ART. III. De justitia et virtutibus sub ea contentis IMg I. De partibus integralibus justitiae, nec non de eiu dem speciebus, seu de tortilius subjectivis 1ιεἶ II. De partibus potentialibus justitiae, seu de virtutibus ei adjunctis 147 ART. III. De temperantia et virtutibus sub ea contentis. . Ibi g I. De partibus integralibus et subjectivis Temperantiae. 152g II. De partibus potentialibus temperantiae, Seu de virtutibus ei adjunctis 455 T. IV. De sortitudine, virtutibusque sub illa contentis. . 157 T. V. De convexione virtutum 161

METAPHYSICA.

QUAESTIO PRIMA.

nT. I. Quid et quotuplex sit Ens, et quomodo sit primum cognitum 16s knT. II. Utriim Ens Sit univocum vel potius analogum respectu suorum inferiorum 17 ART. III. De distinctione essentiae et existentiae 180ΑnT. IV. De subsistentia, supposito et persona 187

DE PROPRIETATIBUs ENTIA: SCILICET UNITATE, VERITATE ET BONITATE.

BT. I. De unitate 189 AnT. II. De distinctione. Ubi celsebris difficultas agitatur circa modum quo gradus metaphrsici ab invicem distinguuntur 190g I. De variis distinctionum generibus id.

g II. Statuitur sententia Thomistarum, gradus scilicet

316쪽

340 INDEX TITULORUM TOMI OUΛnm. metaphysicos esse tanthin virtualiter distinctos ante opus intellectus 195s III. Solvuntur objectiones. 199 ADT III. De veritate 203ART. IV. De bonitate 205

DE ENTE SPIRITUALI, SCILICET DEO, ANGELIS ET ANIMAAEPARATA.

ART. I. De Existentia Dei 2073 Ι. Demonstratur existet uia Dei sub ratione primi motoris immobilis 208 g II. Demonstratur Oxistentia Dei sub ratione primae causae, entis necessarii, entis persectissimi, seu Supremi moderatoris universi 21 g III. Λdduntur quaedam confirmatumes, Solvunturquc jectiones allieorum 2lεART. II. De attributis Dei ac potissimum de Deo Creatore. . 2l8ART. III. De Λngelis - 22lΛRT. IV. De Anima separata 223

DE DEO PRAEMOTORE, SEU DE INFLUXU CAUSAE PRIMAE IN CAUSAS SECUNDAS.ART. I. Aperitur status quaestionis, et Auctorum sententiae referuntur 215ART. II. Quid sit Concursus simultaneus; quid praemotio physica , quid motio moralis 22sΛΑΤ. III. Possitne Deus de liotentia abSoluta causas secundas tum liberas, tum necesSarias physice praemovere et apyli eam ad agendum 233 ART IV. Praemovaliae de saeto DeuS GuS2S secundas. . . 23Tk I. Probatur praemotio auct0ritate Scripturae 23sg II. . Prohatur praeinotio puctoritatu Concilii Tridentini. 2όlI IlI. Probatur praemotio ex Ecclesiae precilius et communi fidelium consensu 2,5g IV. Ρrobatur praemotio ex Patrihus 2όGg V. Prohatur praem0tio auctoritate Philosophorum. . . 2όγη VI. Probatur Priemutio auctoritate Augustiui 249 g VII. Probatur praemolio ex D. Thoma 250g VIII. Probatur praemotio rutionibus 252g IX. Expenditur uti in a ratio, adjiciturque profundior explicatio naturetc Dimmotionis 257g X. Prohatur priemotio exomplis 262g XI. Prohatur praeinolio ex inconvenientibus 253ART. V. Utrum et quomodo Deus praemoveat ad actum peccati 26 Duilipeo by Cooste

317쪽

INDEX TITULORUM TOMI QUARTI. 3MART. VI. solvuntur Objectiones adversariorum 267 ART. VII. Declaratur concordia motionis divinae cum liber- tale nostra 280ΑnT. VIII. Ostenditur Thomistas in explicanda divina motione esse Omnium remotissimos ab haereticis 28

DE AccIDENTIBUS SPIRITUΛLIBUS, PRAEcIPUE DE SCIENTIA.

ART. I. De virtutibus intellectualibus in communi 2S, ART. II. An, quid et quot uplex sit scientia 285ΑBT. III. De uilitate scientiarum 288 ART. IV. IIlriina idem intellectus de eodem objecto possit habero simul scientiam et opinionum 290ART. V. Possitne scientia esse simul cum fide divina . . . 29 QUAESTIO SEXTA. DE UMBRA ENTIs REALIS : SCILIcET ENTE RATIONIS. ART. I. AD, quid, et quotuplex sit ens rationis 29sART. II. Per quam potentiam sat ens rationis 30i

lose tri