장음표시 사용
481쪽
irem didicerat Firmilique invisus altitudine montium et nexuosis an stiis stetit. Et quamlibet facto in hostomimpetu, pluribusqu8 Peremptis aperuerit viam: fiammidans tamen sublimia collium ad insidiandum aptissima, ducens suos incolumes revertit ad Audiense o stellum: ubi Iesalensium getis sera semet dedit, v luntaria auxilia praesture Spondens et commeatus. q5. His et eiusmodi gloriosis actibus exsultans amplissimus ductor, ipsum.Otii turbatorem petebat valido virium nisu: idestque Prope munimentum nomine Medianum diu consistens, per multas Pirudentesque sententiarum vias eumdem sibi prodi posse sperabatiq6. Haecque cogitationibus anxiis ultioreque prospiciens cura, rursus ad Isaflenses hostem comperit -- Nertisse : quos Iuliit moratus, ut antea, agminibus ad ritur incitatis. Cui rex I men nomine, spectatus pre eos tractus opibusque inSignis, progressus obviam
confidenter: Cιιius loci es tur vel quid acturus huc venisti' responde. Quem Tlieodosius 'n-
data mente intuens torvum: Comes, ait. Valentinianis itin, Orbis terrarum domini, ad Opprimendum latronem funereum missus: quem nisi statim reddideris, ut invictus statuti Imperator, peribis funditus cum gente, quam regis. Quo audito Igmazen, post convicia multa, quae congessit in ducem, ira doloreque perculsus abscessit. Oz. Et Sequutae Principio lucis, utrimque occursurae sibi ad confligendunt processerunt acies minacissimae: et barbarorum viginti paene mil-tia in ipsis locata sunt frontibus, Occultatis pone terga subsidialibus gli,bis, ut adsurgentes paullatim nostros multitudine clauderent insperata: hisque Iesaleni auxiliaros accessere quaIn Plures, quos adiumenta et commeatus nostris docuimus promisisse. gS. Contra Romani, quam ris admodum suuri, tamen sortibus aniniis victoriisque antegresSis elati, densatis lateribus, scutisque in testudinis forniam cohaerenter aptatis re
482쪽
stiterunt gradibus fixis: et a sole orto usque ad diei
extimum pugna protenta paullo unte Vesperam visus est Firmus equo celsiori insidens, sago Puniceo porrectius pans a milites clamoribus magnis hortari, ut dedant Thoodosium opportune, truculentum eum adpellans et dirum, et suppliciorum sneVum repertorem, si diseriminibus eximi Vellent, quae persorebant. q9. Hae insperatae voces Bd dimicandum quosdam acrius incitarunt; alios deserere praelium illexerunt. Proi do ubi noctis advenit quies prima, partibus tenebrarum obvolutis horrore, dux reversus ad Duodiense eastellum, militesque re Cognoscens, eos, quos a pugnandi proposito paVor et verba detorserant Firmi, diverso genero poenarum exstin it: alios ademptis dexteris, quosdam vivos combostos. 50. EX cubias- quo agens cura pervigili, barbarorum aliquos ausos,
cum ad Parer non ΡDSsent, post Ocensum Iunae castra sua tentare, fudit, Vel irruentes audentius cepit. Di ressus exinde passibus citis, Iesalenses ut ambio uno fidei per tramites adortus Obliquos, unde parum sperari potuit, ad paenuriam Vasti it OXtremum: perque Caesariensis Maiiritaniae oppida reversus Sitifim, Castorem et Martinianum rapinarum flagitiorumque Romani participes, ad interitum tortos incendit. 51. Redintegratur post haec cum Isaflensibus bollum: primoque conflictu barbarorum pluribus pulsis
et interiectis. rex Porum IgmuZen, vincere antehae adsuetus, terrore fluctuans mali praesentis, nihilque commerciis vetitis nd vitam spei sibi restare, si obstinatius egerit, arbitratus, quantum caute fieri potuit et occulte, prorupit eX acie solus: Visumque Thoodosium suppliciter petiit, ut Iasillam J IaZicum optimatem adae venire iuberet. 52. Per quem, ut roga ernt, missum, clandestinis colloquiis monuit ducem suopte
ingenio pertinacem, Ut ad praebendam sibi copiamngendi, quae vellet, popidaribus suis acriter immino-
483쪽
o6 AMMIANI MARCELLI M. XXIX, 1. 6.
rst, eosque adsiduitate pugnandi mutaret in metum, promptos quidem ad perduellis favorem, sed iacturis multiplicibus fessos. 13. Paruit Theodosius dictis: et crebrituto certaminum Isaflenses ita protrivit, ut iisdem labentibus more pecudum, Firmus latenter evaderet, et aviis et diuturnis latebris amandandus, inibi, dum de fuga consultat, tentus ab Igmazene Custodiretur. 5 . Et quoniam Obscurius gesta didic rat per Masillum, in extremis rebus unum remedium
superess Montemplans, calcare vivendi cupiditatem voluntaria statuit niOrte: vinoque consulto distentus, et crapulentus, Silenti nocte oppressis altiore somno
custodibus, pervigil ipse impendentis aerumnae terrore, insonis gressibus relicto cubili, manibus repens est pedibus longius sese discrevit: repertumque sunt culum, quem finiendae ritae paravere casus, de clavo parieti adfixo suspendit: ubi collo inserto animam Hasque moris cruciabilibus exhalavit. lib. Quod dolenter ferens IgmaZen, ereptamque sibi gloriam gemons, quia non contigerat ad castra Romana vivum ducerct perduellem, interposita fide publica per Masillam, ipse camelo necati cadaver im- situm serens, cum tentoria exercitus adventaret ad ubicarense castellum locata, in iumentum transtulit sarcinalct, et Theodosio obtulit exsultanti. 56. Qui convocatis armatis simul atque plebeiis, interrogatisque, an agnoscerent Vultum, eum eiusdem esse sinentia didicissot unibage, ibi paullisper moratus Sitifim uilina phanti similis rediit aetatum ordinumque omnium celebrabili favore susceptus. VI. 1. Dum hoc pulvere pPr Mauritaniam dux a radictus anhelat et Africam, Quadorum natio motu est excita repentino, parum nunc formidanda, sed immensum quantum antehac bellatrix et potens, ut indicant perpetrata, quoniam raptim proclivia, Obsessaque ab illaeni ac Marcomannis Aquileia, Opitergium
484쪽
que excisum, et cruenta eomplura perceleri acin procinctur vix resistente perruptis Alpibus Iuliis Princrupe serio, quem ante docuimus, Ilarco. Et erat, uabarbaris, ratio iusta quorelarum. 2. Valentinianus enim studio muniendorum limitum glorioso quidem, sed nimio, ab ipso principatus initio flarans, trans flumen Histrum in ipsis Quadorum terris, quasi Romano
iuri iam vindicatis, aedificari praesidiaria castra man-davit: quod accolae serentes indigne, suique cautiores legatione tenus interim et susurris arcebant. 3. Sed Maximinus in omne avidus nefas, et genuinos mitig re nequiens flatus, quibus praefecturae accesserat immor, increpabat Equitium per Illyricum eo tempora magistrum armorum, ut per icacem et desidem, ne dum opere, quod maturari dispositum est, conSumma' o: addebatque ut consulens sin commune, quod, Si parvo suo Marcelliano deferretur Potestas per Val riam ducis, munimentum absque ulla cauintione comsurgeret. Utrumque mox est impetratum. g. Qui promotus prosectusque cum Venisset ad loca, intem-I, estive turgens ut filius, nullis adlatibus delenitis iis, quos numquam tentatae cupiditatis figmenta regi num suarum faciebant extorres, Opus paullo ante i choatum adgreditur, admissa copia rogandi suspe sum. 5. Denique Gabinium regem, ne quid noVar tur, modeste poscentem, ut adsensurus, humanitate :simulata cum aliis ad convirium conrogarit: quem 'digredientem post epulas, hospitalis ossicii sanctitais
nefarie violata, trucidari securum effecit. 6. Cuius rei tam atrocis disseminatus rumor iram per diversa, et Quados et gentes circumsitas esser vit: regisque flentes interitum, in unum coactae mi- aere Vastatorias manus: quae Danubium transgre sae, cum nihil exspectaretur hostile, occupatam circa messem agreStem adortae sunt plebem: maiorequo
parte truncata, quidquid superfuit, domum cum nauu
485쪽
titudine varii pecoris abduxerunt. I. Evenisset prosecto tunc inexpiabile scelus nunierandum inter Probrosas rei Romanae iacturas spaullo enim abfuit, quin filia caperetur Constantii. cibum sumens in publica vitila, quam adpellant Pistrensem, cum duceretur Gratiano nuptura), ni favore propitii numinis praesens Iessalla provinciae rector, eam iudiciali carpento impositam ad Sirmium vicesimo sexto lapide disparatum cursu reduxisset e so-8. Hoc casti prospero regia virgine petriculo miserandae servitutis exempta, cuius nisi potuisset impetrari redemptio captae, magnas inussisset rei publicae clades, latius se cum Sarmatis Quadi pandentes, ad raptus et latrocinia gentes aptissimae, praedas hominum virile et muliebre secus agebant et pocorum, villarum cineribus eXustarum caesorumque incolentium exsultantes aerumnis, quos nec opinantes sine ulla parcimonia doleverunt. 9. Per omnia itaque propinqua malorum similium dispersa formidine, Praefectus praetorio agens tunc apud Sirmium Pro- 'bus, nullis bellorum teli Oribus adsuetus, rerum I OVR-rum lugubri visu praestrictus, Oculosque vix attollonS, haerebat diu, quid capesseret, ambigens: et cum Pn- ratis velocibus equis noctem proximam destinasset in fugam, monitus tutiore consilio mansit immobilis. 10. Didicerat enim, omnes sequuturos confestim, qui moenibus claudebantur, tegen sos Iutebris opportunis: quod si contigisset, impropugnata civitus Venis set in manus hostiles. 11. Proinde, parumper lenito pavore, ad arripienda, quae urgebant, acri animo adsurgens, retersit Obrutas ruderibus lassus, murorum- . que maximam partem pacis diuturnitate contemptam, et subversam adusque celsarum turrium minas eXPediit, studio aedificandi coalitus: hac ratione Osere velociter absoluto, quod impensas aedificandi causa theatri dudum congestas, sufficientes ad id, quod em-
486쪽
eere maturabat, invenit. ' Atque huic etspectato conglano salutare addidit aliud, et sagittariorum cohortem e statione proxima, adfuturam obsidio, si venisset,
12. His velut obscibus barbari ab oppugnanda urabe depulsi, par um ad has calliditates dimicandi solior tes, sarcinisque impediti praedarum, ad Equitii vertuntur indaginem. Et cum ad Valeriae spatia Iongo
remota secessisse captorum didiciissent iudiciis, illue properato petierant gradu frendentes, hacque ex camsa iugulo eius intenti, quod per ipsum circumventum regem existimabaot insontem. 13. Quibus concito eursu ruentibus infestius, obviam legiones motae sunt duae, Pannonica ut Μο iam , valida praeliis manus: quae, si conspirasset, abierat proeul dubio victrix Sed dum discretim grassatores adoriri festinant, ortis inter se discordias impediti de . honore certabant et dignitate. 1 quo intellecto Sarmatae sagacissimi, non exspectato certandi signo sollemni, Moesiacam primam incessunt: dumque milites arma tardius per tumultum expediunt, interfectis plurimis aucti siducia, aciem perrupere Pannonicam: disiectaque agminis mole, geminatis ictibus omnem paene delessent, ni periculo mortis aliquos eitum extrarisset effugium. 15. Inter haec fortunae dispendia tristioris dux Μoesiae Thoodosius iunior, prima etiam tum lanugine iuvenis, Ρrinceps postea perspectissimus, Sarmatas Liberos ad discretionem Nervorum rebellium adpellatos, conlimitia nostra ex alio latere invadentes, aliquotiens expulit et adflixit, congressibus densis adtritos: ad que obsistentes fortissime titubas confluentes oppressit, ut caesorum plurium alites iustρ sanguine satiaret et feras. 16. Unde residui tumore iam deflagrante metuentes, ne idem dux virtutis, ut adparuit, e peditae, in primo finium aditu incursantes cuneos sterneret aut fugaret, vel insidias per sil-
487쪽
uarum locaret occulta, post multos perrumpendi conatus Subinde tentatos incassum, abiecta pugnandi fiducia, concessionem petivere praeteritorum et V Diam: victique ad tempus indultae foederibus pacis nihil egere contrarium, eo minxime timore perculsi,
quod ad tutelam Illyrici Gallicani militis validum a
o. Dum haec tot ac talia per turbines agitantur adsiduos, Claudio regente urbem aeternam, Tiberis, qui media intersecans moenia, cloacis et fluviis abundantibus multis Tyrrheno mari miscetur, effusione imbrium exuberans nimiui, et supra amnis Speciem pansus, Omnia Paene con exit. 18. Et stagnantibus civitatis residuis membris, quae tenduntur in planitiem molliorem, montes soli et quidquid insularum celsius eminebat, a praesenti metu defendebatur: et, ne multi inedia contabescerent, undarum magnitudine nusquam progredi permittente, lembis Et scaphis copia suggerebatur abunde ciborum. At vero, ubi tempestas mollivit, et flumen retinaculis ruptis redita ad solitum cursum, absterso metu nihil postea mol stum exspectabatur. 19. IΙic ipse praesectus egia admodum quiete, nullam seditionem Super querela lusta perpessus: et instauravit Vetera plurima. Ina ter quae porticum excitavit ingentem, lavacro Agrippae contiguam, Eventus Boni cognominatum, ea re, quod huius nominis prope risitur tem Divin.
488쪽
Para vox Armeniorum evocatus a Uαlente, et Tarsi speeia obsequiorum emtoclitin, eum trecentis popuIuribus fuit, et frustratus viorum obfhrDatores, equis regnum repetit, nee muneo post α Traiano auce in convivio ine icitur. C. I. Valentis A. et Saporis P. R. ue Armenive et Hiberiae regnis conten n-tium Iegationes. II. Valentiniam a A. post vastatos aliqvos Alamanniae Bagoa, eum Macriano Al munnorum rege collo-guitur, ac precem Deit. III. maestus pruefecero priaetorio tature iacem uiantem avertier et ile eausiricina, aeque iuriscon- mitis, et variis acvocatorum generibus. IV. Valentinianus Sarmatis et q-dis Pan innitarum populatoribus bellum illa Marus, in IVyricum princiseitur, et tramalto Danubio quia lorum pagos v erat, vicos inestra te, burbiaro cutitaque uelutis ivgvInt. V. Idem, reum Isaetis qua rum populaeres suos purguntibus. responclee irutus, ictu franguinis exstinguitur. VI. Qvo putre nutus sis, et quas res Princ Ps gesserit. VII. Eius suevitia, avaritia, inviuia et sisnor. VIII. Eius lem virtutes. rα- 'lentinianus iunior Vtilentiniani inlitis, ire castris repud Bregetionem Augustus adpellatur. X.
A. C. 37 . l. Inter has turbarum dissicultates, quas perfidia du
cis rege Quadorum excitavit Occiso per scelus, dirum in Oriente committitur facinus, Para Armeniorum rege clandestinis insidiis obtruncato: cuius materiae impio conceptae consilio hanc primordialem fulisse novimus causam. 2. Consarcinabant in hunc etiamtum adultum crimina quaedam apud Valentem exaggerantes male sollertes homines, dispendiis saepe communibus pasti. Inter quos erat Terentius dux demisso ambulans, semperque Submaestus, sed, quoad AMMIANUS. Illi
489쪽
3nxerat, acer dissensionum instinctor. 3. Qui adscitis in societatem gentilibus paucis, ob flagitia sua sus pensis in metum, scribendo ad comitatum adsidus Cylacis necem replicabat et Miab nimis: addens, eun
dem iuvenem ad superbos actus elatum, nimis osso in subiectos immitiae m. q. Unde, qunsi futurus parti-cops suscipiendi tunc pro instantium rerum ruti Maetractatus, idem Para regaliter vocatus, et apud Tarsum Ciliciae Obsequiorum ηpecie custoditus , cum neque ad ini paratoris eastru accipi, nec urgentis adventus Causiari scire cunctis reticentibus posset; tandem secretiore indicio comperit, per litteras Romano rectori suadere Ter lium, mittere propediem alterum Armeniae regem: ne odio Parue speque, quod revertetur, natio nobis opportuna doficeret ad iura Porsarum, eam rapers Vi vh I metu Vel udulatione flagrantium
5. Quae reputans ille, impendere sibi praesagiebat αexitium grave. Et doli iam paradens, neque aliam, nisi cito discessu, salutis reperiens viam, suadentibus his, quibus fidebat, conglobatis trecentis comitibus
sequutis elim B patria, cum quis Velocissimis, ut in magnis solet dubiisquo terroribus, audactsr magis quam considerate, ploraque diei parte emonsa egrossus cunentini pro Perubat intrepidus. 6. Cumque eum provinciae moderatur ad paritoris, qui portam tuebetitur imperatus, festinato studio reperisset in suburbanis, ut remaneret enixius obsecrabat: et parum hoc impetrato, mortis mersus est metu. I. Nec minus
paullo postea legionem sequutam iamque adventantem, ipse cum promptissimis retrorsus excurrens, sun-densque in modum scintillarum sagittas, sed voluntate errans, ita in fugam compulit, ut cum tribuno milites uuiversi perterrefacti, Iuvidius quam venerant remearent ad muros. 8. Exin solutus omni Damradine, biduo et binoctio. exanitatis itinerum laboribus ma-
490쪽
gni , cum ad flumen Venisset Euphraten, et inopia navium voraginosum amneni Vado transire non poκ-set, nandi imprudentia paventibus multis, ipse omnium, maxime eunctabatur: et remansisset, ni, cunctis Veragantibus varia, id reperire potuisset effugium in ne-cussitatis abrupto tutissimum. 9. Lectullas In villis repertos binis utribus suffulserunt, quorum orat abundans prope in agris vinariis copia: quibus singuli κproceres insidontes et regulus ipse, iumenta trahentes, praeruptus undarum occursantium fluctus obliquatis meatibus declinabant: hucque commento tan- dona ad ulteriorem ripam post extrema discrimina pervenerunt. 10. Residui Omnes equis invecti natantibus, et circumluente numine saepe demersi iactatiquo, infirmati periculoso madore expelluntlir ad c .litrariaqmargines: ubi paullisper resecti, expeditius, quam diebus praeteritis, incadebant. 11. Hoc nuntiato Princeps ante ti fuga perculsus, quem elaqueatum fidem ruptuvum existimabat, eum sagittariis millo succinctis et levibus Danieluni mittit et Bai Zimerem revocaturos eum, Comitem uinum, alterum scutariorum tribunum. 12. Hi locorum gnaritate confisi, quod ille properans, ut peregrinus et insuetus, maeandros faciebat et gyros, com- pira diosis vallibus eius itinera praevenerunt: et divisis inter se copiis, clausere rian proximas duas, trium millium intervallo distinctas, ut transiturus Per utramvis cuperetur improvidus: sed evanuit cogitatum hoc casu. 43. Viator quidam a cilinora festinans, cum bivium armato milite vidisset oppletum, per posterii Iam tramitem medium squalentem frutectis et sentibus vitabundus excedens, in Armenios incidit sessos: et ductus ad regem, arcano sermone, solum, quae Vi derat, docΘt, ac retinetur intactus. l . ΜOx quo metu dissimulatu eques mittitur clandestinus ad dextrum tineris latus, diversoria paraturus et cibum: quis