Aristotelis Stagiritae Organum, quod Logicam appellant

발행: 1560년

분량: 649페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

631쪽

σ1o A rist. Elenchorum

solum amittens calculum, non habebit decem calculos. Ad quod non habet quidem, prius habens, am i sit 3 quantum autem habet vel quot, non necesIe est tot amittere. Interrogans igitur quod habet colligit in eo quot: nam decem,albquot : si igitur dixisset a principio,si quot quis

non habet prius habens,putas ne amisit totὶ nullus utique dedillet, sed aut tot, aut horum aliquid. Et quoniam dabit aliquis, quod non habet,non enim habet unum solum calculum. Annon dedit quod non habuit, sed ut non habuit nam solum, non quod significat, neque quale, neque quantum, sed, ut se habet ad aliquid , ut quod non cum alio. Quemadmodum si dicat, putas ne quod non aliquis habet dabit 3 non annuente autem, interroget si dabit quis aliquid cito,qui non habet cito astruentem autem colligat quod dabit quis quod non habet.&mani sestum, quoniam non syllogizauit: nam cito non est quod dare, sed hoc modo dare,quo a tem modo non habet, dabic aliquis, ut quod delectabiliter habet, moeste dabit. similes autem,& huiusmodi orationes. Putas ne quam non habet, manu percutiet quifr aut quem non habet, oculo videbit non enim habet unum solum an oculum. Soluunt ante quidam dicentes.& quod liquorum habet unum solum oculum, & aliud quidlibet in Ufciei. qui plura habet: quidam autem, dc ut quod habet accepit, dedit enim unum solum hic calculum , & hic habet dicuntὶ unum solum ab hoc

calculum: accepit enim ab hoc, ergo unum s lum habet hic calculum:alij autem statim inte rogationem interimentes, quia contingit non accepit habere,ut vinu accipientem suave, si cor rumpatur in acceptione, habere acre. Sed quod

632쪽

Libet Secundus. G2I

dictum est prius, hi omnes no ad orationem sed ad hominem soluunt: nam si esset haec solutio, dantem oppositum non possibile estet soluere. quemadmodum de in aliis,ut si est quidem quod est,est etia quod non est solutio, si simplicitet det dici concludit: si autem non concludit,non erit solutio,in praedictis autem somnibus datis non dicimus fieri syllogismum. Amplius autem, dc Alia hae sunt ex huiusmodi orationibus. Putas ne ptiones quod scriptum est, scripsit quis scriptum est au- gura ditem' nunc , qudd tu sedes , falsa oratio: erat au- nis. tem vera cum scribebatur : igitur simul scribebatur falsa, de vera. Nam falsam, Vel Veram orationem,Vel osenionem e sse, non qudd, sed tale significat: nam eadem ratio, & in opinione. Et putas quod discit discens , hoc est quod discita discit autem aliquis quod est tarde, celeriter Non igitur quod discit. sed ut discit dixit Et putas quod ambulat aliquis,pessundat ambulat aurem totam diem. An no quod ambulat, sed quando ambulat dixit. nec cum scyphuni quis bibat, quod bibit, sed ex quoῖ Et putas quod quis sciuit

inueniens,vel discens sciuiti quorum autem hoc quidem inuenit, illud autem didicit, ambo haec neutrum. An hςc quidem omne, quod autem non omne 3 Et quoniam est quis textius homo a se, Se. ab unoquoque. Nam homo,& omne commune,

non hoc aliquid .sed quale quid ,vel ad aliquid, vel aliquo modo, vel huiusmodi aliquid lignificat. Similiter autem, dc in hoc Coriscus 3c Coriscus musicus, utrum idem an alterum Z Nam

hoc quidem hoc aliquid, illud autem quale quid

significat, quare non est idem exponere. Exponere autem non facit tertium hominem, sed id

ipsum quid est concedere: non enim erit hoc

aliq

633쪽

σ11 Arist. Elenchorum

aliquid esse id, quod Callias, & id quod homo

est, neque si quis expositum non id quidem, , quod hoc aliquid esse dicat sed idem quod quale, nihil refert: nam , erit a multis unum quiddam , ut homo: manifestum ergo,quoniam non

dandum hoc aliquid esIe quid quod communiter praedicatur de omnibus, sed aut quantum, aut quale , aut ad aliquid , aut ad aliquid talium Modusυiii- significare. Omnino autem in quae propter diu er salis di- ctione in sunt orationibus, semper per opposiluedi indi- tum erit solutio, quam propter quod est oratio,ctione. Vt si propter compositionem oratio , solutio diuidendo : si autem propter diuisionem, componendo. Rursum, si propter accentum acutum, grauis, erit solutio: si vero propter grauem,acutus. Si autem propter aequivocationem est,Oportet oppositum nomen dicendo soluere rut si a nimatum accidit dicere negando non esse , mani-

fellum quod est inanimatum: si vero inanim tum dixit, hic autem animatum colligat,dicendum quod est inanimatum. Similiter autem, &in amphibologia. Si autem secundum similitudinem dictionis,oppositum erit solutio: puta equod non habet, dabit aliquis An non quod non habet, sed ut non habet ut unum solum calculum, putasne quod scit discens , vel inueniens scit' attamen non quae scit: & si quod ambulat pessundat, non tamen quando. similiter autem,&in aliis. te diluendis argutijs accidentis. p. III LAD illas vero, quae propter accidens,Vna quidem solutio est ad omnes : nam, quia inde-- terminatum est, quando dicendum de re , cum

634쪽

Liber Secundus. 623

ippiam accidenti inest,&in quibusdam qui-ciem videtur, & dicunt, inaei quibus autem non dicunt necesserium esse: dicendum igitur conformantes similiter ad omnes quod non est necessarium: habere autem oportet quo resellat dicendo id, perinde est v t. Sunt autem omnes huiusmodi orationes propter accidens: putasne id scis,quod debeo te interrogare Z Age cogno- Captiones

scisne venientem,aut coopertu 3 Statua ne tuum accιdentis.

opus eli Θ An tuus canis pater Suia tne paucies Pauca, paucaὶ manifestum enim est in omnibus his,quoniam non necet Ie est,quod de accidente dicitur, &de re verum es e: solis enim iis, quae

secundum substantiam sint i ndisserentia, & quae

unum sunt omnia videntur eadem inesse: bono autem non idem est bonum esse, & venturum este interrogare, neque venienti, aut cooperto,& venientem este,& Coriscum,quare non si cognosco Coriscum , ignoro autem venientem, eundem cognosco: & ignoro , neque si hoc est meum, est autem opus, meum est opus, sed possessio, vel res,vel aliud quidpiam: eodem autem modo,& in aliis. Soluunt autem quidam inte. Dirutis anxi mentes interrogationem : dicunt enim contin- tiquorsi ingere eandem rem cognoscere, & ignorare . sed non secundum idem: venientem igitur non noscentes,Coriscum autem noscentes, eundem quidem cognoscere. 5 ignorare dicunt,sed non secundum idem. Attamen primum quidem,quemadmodum iam diximus,oportet earum quae propter idem sunt orationum eandem esIe solutionem: id au tem non erit si quis non in cognoscere,sed in quod est esse,aut aliquo modo se habere ipsum quod approbanx, sumat, sut si hic est pater,est autem tuus, nam tametsi in quibusdam

635쪽

714 Arist. Elenchorum

id verum est,& contingit idem cognoscere, de ignorare, tamen hic nihil commune habet quod dis oviA dictum est. Nihil autem prohibet eandem orasitatio. tionem plures vitiositates habere , sed non omnis peccati manifestatio,solutio est. Nam possibile est ostendere quempiam, quod falsum quidem syllogizauit, propter quoε autem n5 ostendere, ut Zenonis orationem quod non est moueri,) quare, & si qui conetur colligere, ut ad impossibile, peccat, oc si millies syllogizet: non

enim est haec solutio, nam erat solutio manifestatio syllogismi falsi, propter quod falsus: si

igitur non syllogizauit,quamuis aut velum, aut falsum conetur colligere, illius manifestatio. χ-lutio est. Fortasse autem, & id in quibusdam nihil prohibet accidere, verum in his nec hoc videbitur : nam & Coriscum quod Coriscus cognoscit,& venientem,quod veniens. Contingere autem idem cognoscere,& non , Ut quod album quidem cognoscere, quod autem musicum, non cognoscere : sic enim idem. cognoscit &non cognoscit, sed non secundum idem venien- tem autem dcCoriscum,& quod veniens,& quod Coriscus cognoscit. Similiter autem peccant,&qui soluunt quoniam omnis numerus paucus, uti; quos diximus: utpote qui cum non conclusum est, id omittentes, verum conclusum esse dicunti omnia enim esse,& multum, & paucum dicem res speccant.Quidam autem 4 duplici soluunt syllogismos,ut quoniam tuus est pateriam filius, aut seruus. Attamen manifestu quoniam si eo mmultipliciter dicitur, apparet redargutio,opo tet nomen vel orationem proprie elle plurium hunc autem esse huius filium, nemo dicit pro-

rxie , si dominus est silij, sed propter accidens

636쪽

Liber Secundus. 62s

eomposilo est,s putEsne est hoc tuum 3 sic.est autem hoc filius . tuus igitur filius ) quia accidit esse & tuum. & filium, sed non tuum filium. Et esse aliquid malorum bonum . nam prudentia est disciplina malorum. Hoc autem horum esse non dicitur multipliciter,sed possessio: siquidem fortasse multipliciter: nam,& hominem animalium dicimus esse, sed non possessionem, & siquid ad mala dicitur,ut aliquorum: propter id

malorum est, sed non hoc malorum: propter id igitur quod aliquo modo , etiam simpliciter apparet, quanquam contingit fortasse bonum esse aliquid malorum dupliciter, non tamen in oratione hac , sed magis, si quod mancipium, sit bonum mali: fortasse autem neque sic,non enim si bonum est & huius, bonum huius simul: verum neque hominem dicere animalium esse,dicitur illisiciter: non enim si aliquid significamus auferentes,id dicitur multipliciter: nani& dimidium dicentes versus da mihi, Ilida significamus: vi,iram pande dea. Da solutione sex υltimorum locorum extradictionem. Cap. V.

E 83 vero quae sunt propter id , quod praecipue,

illud autem, vel sua,vel ubi,vel aliquo modo , vel ad aliquid dicitur , dc non smplicitet soluendum est, considerando concha sionem ad contradictionem , si contingit horum aliquid pasIas esse. Nam contraria, & opposita, & assit-mationem, oc nefationem: simpliciter quidem impossibile inesse eidem, qua autem Vtrunque,

vel ad aliquid,vel aliquo modo,vel hoc quidem qua, illud autem sinpliciter nihil prohibet,quare si hoc quidem simpliciter, illud autem qua,

nondum est redargutio. Hoc autem in conciu-

637쪽

sione considetandum,ad contradi Aionem. Sune autem huiusmodi orationes omnes id habentes: putasne contingit quod non est esse Θ attamen

non est aliquid id, quod non est Similiter autem,& quod est non erit: nam, non erit aliquid cum sunt. Nunquid contingit eundem simul bene iurare,& peierarer Nunquid possibile est si- contonii mul eidem,suadere & disibadere3 An neque esse in sti quid , & esse, idem 3 quod autem non est,non si βυq est quid etiam est simpliciter. Neque si bene iu-Vσης pro' rat id quidem, &quainecesse est & bene iurarer νηης μω, nam qui iurat se peieraturum, bene iurat peieran hoc solum, at non bene iurat. Neque qui dissuader, suader, sed secundum quid Radet. Similis autem ratio est, & d e eo, quod est mentiri eundem simul,& verum dicere , sed propter id, quod no est facile inspicere virum quis assignet

simpliciter veracem esse, vel mendacem, difficile apparet. Prohibet autem eundem nihil simpliciter quidem esse mendacem, qua autem vera-eem, vel alicuius esse veracem autem non , smiliter autem, & in ad aliquid, & ubi,& quando: omnes enim huiusmodi orationes propter id ac cidunt. Putasne san has , vel diuitiae bonum at, ramen insipienti, & non recte utenti non bonum : ergo bonum & non bonum. Est ne sanum esse, vel potestatem habere in ciuitate bonum veruntamen est quandoq; no bonum: idem igitur eidem bonum & non bonum. An nihil prohibet quod simpliciter est bonum, huic non esse bonum aut huic quidem bonum, at non nunc, vel non hoc in loco bonum. Putasne quod non Vult rapiens. malum amittere aute non vult b imalum igitur bonum. Non enim idem . dicere malum est honum, & amittere bo

638쪽

Liber Secundus. 627

num. similiter autem,& quae de fure est oratio, non enim si malum est fur, etiam capere estmalum, ergo vult malum, sed potius bonum: nam capere bonum est. Et aegritudo malum est, sed non amittere aegritudinem malum. Putasne tu.

sum iniusto, & quod iuste eo quod iniuste magis eligendum est3 sed mori iniuste magis est eligendum. Putisne iustum est sua habere quenquet quae autem aliquis adiudicabit secundum opinionem suam & si sit salsa, sua sunt ex lege, idem igitur iustum & iniustum. Et virum oportet iudicare eum , qui iusta dicit, an qui iniusta at Vero eum , qui iniuriam passiis est, iustum est abunde dicere,quae passiis est, ea autem erant iniusta. Non enina elli pati aliquid iniuste eligendum, id quod est iniuste eligibilius, quam quod

iuste. sed simpliciter quidem quod iuste: hoc autem nihil prohibet si iniuste , an ius e & habere sua quenque iustum, aliena autem non iussum. Iudicium vero hoc iustum esse nihil prohibet, ut quod sit secundum opinioncm iudicantis: non enim si iustum est hoc modo vel huic, S: simpliciter iustum est. Similiter autem,& quae iniusta sunt, nihil prohibet dicere ea iussum esse : non enim si dicere iustum est, ne-eelse est iusta esse, sicut nec si est utile dicere, utilia : similiter autem & in iniustis, quare non si quae dicuntur iniusta, qui dicit iniusta conuin- cicur: dicit enim quae dicere est iusta ,simpliciter autem & quae pati iniusta. Iis autem,quae pro- Infitiar pter definitionem fiunt redargutiones, quem - Groris admodum di ' est prius obsistendum consi- nis. derantibus co 'sionem ad contradictionem,

ut si idem, & Qecundum idem, & ad idem, dc similiter: in eodem tempore. Si vero in prim

639쪽

rig Arist. Elenchorum

cipio interroget, non confitendum,s quoniam impossibile est idem esse & duplum , & nonduplum,lὶ sed dicendum, non sic ut sorte siti redarguere confitentem. Sunt autem omnes hae oragones propter hoc. Putas qui nouit, quodque quod quamque cognouit rem: &qui agnorat timiliter cognoscens autem quis Coriscum quod Coriscus , ignorabit quod musicus, quare idemcognoscit,& ignorat. Putatae quadricubitum reicubito maiusὶ fieri enim potest extricuo1-to quadricubitum secundum longitudinem:maius autem minore maius, idem igitur eodem secundum idem maius,& minus.Illa vero, quae nutpropter id , quod petunt, atque sumunt ouod in principio si interroganti quidem manifestum lit, non dandum, neque si probabile sit dicentem elisse veracem: si autem lateant, ignorantiam ob vitiositatem talium orationum ad interrogantem tetorquendum, tanquam non redarguentemam,

redargutio sine eo est, quod in principio deinde

datum est,non ut eo uteretur, sed ut ad illud coΙ-ligeret contrarium, Ut in non semotis redargutionibus. Et eas, quae propter consequens sunt coniectantes, in ipsa oratione monstrandum: euautem duplex sequentium consequetia, aut enim ut particulare sequitur uniuersale, Vt nominem

animal, s postulant enim si hoc cum illo, & iI- Iud esse cum hoc, aut secundum oppositiones: nam si huic est illud consequens, & opposito oppostum: propter quod, & Melissi oratio,narra, ugenitum est habet principium ingenitum postulat non habere principium, γ' si ingenitum

est coelum,& infinitum, id auia on est, e conuerso enim consequentia. Q cunque autem

propyer id, quod additur aliquid colligunt, com

640쪽

Liber Secundus. 629

siderandum si εο sublatoὶ aecidit nihil minus impossibila: deinde iid manifestandum,& dicendum quod dedit non tanquam videretur, sed Vt ad orationem, quo vero usus est, nihil adorationem. Ad eas autem, quae plures interrogationes unam iaciunt, statim in principio determinandum est. Nam interrogatio una est, ad quam una responsio est, quare neque plura de Vno, neque unum de pluribus, se1 unum de uno rinandum vel negandum. Sicut autem in aequivocis quandoque quidem ambobus, quandoque neutri inest , quare cum non simplex est interrogatio, simpliciter respondenti. bus nihil accidit pati, similiter & in his, quando igitur plura uni,vel unum pluribus inest, vel non inest, simpliciter danti , & hoc peccato peccanti nihil contrarium accidit. Quandoque autem huic quidem inest, illi autem non, aut plura de pluribus, & est, ut insint ambobus,

est autem, ut non in sint rursum, quare id cauendum. Vt in his orationibus, si hoc quidem est bonum, illud autem malum, quod verum est dicere , quoniam haec bonum , & malum : & rursum , neque bonum, neque malum , non enim

inest utrunque utrique, quare idem bonum &malum, & neque bonum, nequc malum . Et si

unumquodque ipsum sibi idem est, & aliis diuersum:quoniam non aliis eadem sed sibi, & diuersa eisdem , ipsa sibimet diuersa & eadem. Amplius , si bonum quidem malum sit, malum autem bonum duo utique fient. Et duorum & inaequalium Vtrunque ipsum sibi esse aequale, quare' aequalia, & inaequalia ipsa sbi . Incidunt autem

hae orationes, & in alias solutiones nain ambo,

SEARCH

MENU NAVIGATION