장음표시 사용
161쪽
eis; oest,t, Meti eonstrictiones; tendinum vel aresculorum rigiditas I animi dejectiones, & terrores ob
nullam causam ulcerum antiquorum 2 pertura , Uu structiones, schirrositates, ulcera & gangraenR Viscem um; lipothymia mors subitZι . . . - . Debilitas oritur ab humorum putredine& nima adissolutione; ad robur enim torporis requiritur lan
guis nec nimis actis, nec nimis tenuis , respiratio dinδ-cilis, a samma debilitate ; gingivarum tumor oculce ratio. ab obstra tione & salivae acredine ; fstens harena , a putridis particulis per pulmones secretis ι color luridus a vIsis serosis sanguine dissoluto repletis , do bilis circulatio, & tumor tibiarum , a debilitate to tius systematis tam arterios ι quam nervos i dolores, ab acribus particulis in varias partes delatis, 1λi1VItio ab acri faliva & emissariis erosis, ab aer attenuatio sanguine, paralyss, haemorrhagiae, maeum
lae lividae, ulcera interna, gangraenas mors. 38. Diagnosis perquam certissima si adsit debilles,
retens halena , gingivas tumefactae , maculaei adi dissblutus sanguis. Scorbutus distinguitur ab atae ro nigro, quia in illo neque os amarum, neque uer Cora porracea adsun et, a malo hypochondriaco vel hysterico, quia haec neque maculas s neque uicerει laeduE gingivas tumidas habente a malo 'enereo , quia hoe occupat partes plane disterias, Vid. Paιλ- tum, tonsillas &c. ', a cachexta, ob huius flaccidita tem & ulcerum immunitatem . us. Prognosis, ni si in summa corporis debilitate , ea dietae vegetabilis deficientia, bona ', si haec adsint , in certa . In adolescentibus, & qminis mensi a patientibus sanabilior est scorbutus, quam in senibus Vel de bilitatis, ubi saepe terminatur in atrophiam ς paraly sim, hydropem , dysenteriam, apoplexiam, sphaceia tionem , quae In his dissicillime curantur . Alvus eg E-tabili dieta soluta, tutis mollis & humida, colorqumacularum flavescens securitatem pollicentur. Tumo ves erumpentes iterumque evanescentes, paralytim in dicant ἐ
162쪽
nοη' FGHIUM. r 4 ν dicant. Tormina ventris diuturna vel tympanitidem vel mortem subita praesagiunt. Respiratio dissi ei lis periculosa. Quo gingivae magis ulcerantur , vel culae nigrescunt, eo sevior morbus. Animi deliquis imminuentem mortem plerumque denunciant. ro. Medela versatur in putridis & acribus particu lis corrigendis & ejiciendis, corporeque restaurando. Perficitur, 1. Leni alvi solutione', subinde repetita , cum rheo , truct . tamarind. vel crem. tart. 2. Dieta ex vegetabilibus recentibus, Iacte ve I sero Iactis di pane beno sermentato, omnino praeparata. 3. Succis vegetabilium acidorum snceris; vid. mali auranisti , vel citreae, acetbsae , &c. vel fermentatis, vid. vino pomaceo, rhenano , aceto, lacte e butyrato , &c. a. Ηerbis recentibus antiscorbuticis dictis, vel siccis earum expressis. Si calefaciant, cum acidis melius propinantur. S. Mane aquam puram ct mollem, vel ferro impregnatam, affatim bibendo, dum ., modo debito modo per renes secernatur. 6. Lenem sudorem salibus volatilibus acet. theriaca l. dcc. mane eliciendo. 7. Medicamentis usu comprobatis, vid. cori. Winter. herba vermiculari, ruta muraria, cheledon. min. summit. abietis rub. oxymel. scillitic. g. Amasis, corroborantibus, & adstringentibus. s. Frictione& exercitione viribus accommodatam , aere sicco&temperat . 1 o. venere, ebrietate, tristitia , studiis praecipue nocturnis, maerore, causisque remotis evitatis: ab harum enim mutatione haud notata, monitum practicum , ni sallor oritur , saepe cessasse scot-butum, desuetis ad tempus medicamentis. xx. Ventris cruciatibus, clysmata demulcentia ;summis doloribus, optata; Iipo thymiae , vinum meracum , spes, quies, & stus supinus; gingivis tumidis & dentibus vacillantibus, elix. vitriol. alumen, adstringentia & spiri filosa; articulorum rigiditati ,
xx. Nauti, ubi licet, &convalescentibus est praesi' dio corpus bene vestitum habere, vestes m didas cist
163쪽
x 42 De Morbis to exuere ,' pro dieta ex legumine de semiputrefactis salitisque carnibus, nonnunquam substituere juscula ex carnibus insul sis, ova olera, panemque fermentatum; cereuissa cum abiete rubro eonfecta uti; cepa, allium, si napi, & condimenta saepe assumere, Corpusque exercere.
I3. Qa re nonnunquam tam difficilis curatu An non noceat mercurius Qitare febris humoribus putrefactis non semper adest An natura putredini eradatim se assuefacit.
ψdrops ax. L ST extravasatio lymphae, vel fluidi sero si is dia tunicam cellularem, vel cavitates corporis diversas.. 2. Distinguntur, I. In anasarcam vel leueophleg maticam, ascitem , tympani tim , hydropem pectoris& Rreri, hydrocelem, hydrocephalum, aliasque species. a. In ascitem veram & spuriam seu hydatides. s. In hydropem lentum & acutum. 3. Hoc morbo maxime tentantur foeminae annum circa quinquagesimum; qui habitu eorporis molli ocobeso praediti sunt; senes sedentarii, uti studiosi, sartores, dcc. dc in humido aere degentes, vel opus aquaticum exercentes, quaIes sunt lotores &. piscatores.
4. Causae remotae sunt cruda dc viscida dieta; spi-Υituum fermentatorum, vini, vel cerevisiae nimia ingurgitatio λ aquae frigidae potus quando corpus incale-Icit ἱ suppresso mensium , lochiorum vel haemorrhoidum; arthritis vel cedem a retropulsa; purgantia fortiora; salivatio mercurialis ; immoderata venae sectio; nimis esta obturatio alvini fluxus optatis ; haemorrhatiae,
164쪽
mn Febrilibus. 14 3t Ise, dysenteria, phthiss , icterus, febris continua
remittens vel intermittens; graviditas; scirrhosi tumores viscerum abdominalium, sed praecipue hep tis ; polyposae vel lapidosae circa cor concretiones. s. Morbum immediate producunt, x. Glandelarum vel vasorum lymphaticorum obstructio, dilatatio &disruptio: cadaverum inspectio hanc causam verisimilem reddit; tamen rarissime ob peritonaei resistentiam accedit. 2. Resorptio fluidorum tenuium in abdomen secretorum impedita ob tumores viscerum , praecipue hepatis , tubercula pulmonum , & polypo-
fas circa cor concretiones, ligaturae & compressio- fies venarum sanguinem reducentium, tumorem Cede malosum partis in vivis animalibus producentes, hujus causae veritatem eIucidant. 3. Sanguinis nimia fusio & vasorum laxitas. Hinc in omni hydrope e dem existit causa proxima, nempe diminuta venarum resorbentium imbibitio, vel minor imbibitio ve-Narum , quam excretio arteriarum exhalantium.
6. In leucophlegmatia corpus pallescit & emollescit, pedes tument, praecipue vesperi, & vestigia digiti comprimentis ad tempus retineat; gradatim ascendit tumor per totam membranam cellularem ;Inflantur scrotum, penis, palpebrae, totumque cor pus ἰ aeger cibum adversatur, sed potum appetit,
dyspnoea & tussi laborat; urina aquosa & pallida,
Pustisque parvus, citatus & inaequalis . nunquam sudat; in tibiis apparent maculae & vesiculae, quae in
ulcera insanabilia degenerant.
Ascitis stipatur tumore abdominis dyspnoea, precipue in lecto; gravitate; alvo plerumque constipata, urina pauca , crassa , & lateritium sedimentum deponente y tumore scroti; aquarum fluctuatione, si propriis saccis non continentur; ex omphalo; febre lenta , putrefactione aquarum , inflammatione, ulceratione, & gangraena viseerum abdominalium; morte. Aqua in abdomine contenta est vel limpida , vel instar loturae carnium, & super ignem concrescit.
165쪽
.. De Morbis . IAMeodis solvitur diarrhoea, urinae profluvio , set disruptione eatis in anasarca, aut abdominis inseri lentore, extravasatione, mole & ta
dem corruptione haec oriuntur symptomata.
2 Dignoscitur a gravit te ascitis, colore pδuid , siti, sebre & fluctuatione. Quando th vesiculis ' .
& parca , sitis, debilitas , tussis, evacuationes , Vel morbi antegressi, malus corporis habitus , febris, recidivatio incurabilem denunciant. Paroxymus malosus lethalis est: Λ scitis peior anasarca. o. Huic contra itur aquam evacuando & corpmae tur, 1. Purexntibus hydragogis dictis, quae V per vomitum & per sedem operantur , trip .etitis' a. Diu resi, praecipue in phthisisis, , pcillibus , & hysterteis. 3. Sudoribus per externum calorem elicitis, Praoci pue in aha rca. 6. Emeticis subinde repetitis. s. Obstinata ab omni potum: nentia, acidis stim sallentibus. 6. tacisione cutispra talum in anasarca, vel paracenthesi' Fibrae roborantur, i. Corroborantibus, amaris, thalubeatis. 2. Applicationibus externis
eg. et Frictione a. Leni per fasciam compressione
M Balneo frigido. 6. Aere sicco , calidoque, somno moderato in lecto duriusculo, corporis exercitio &
siceis & aestuosis locis venient φ, MI
calidis, aromatibus, vino meraco austero. 7. Medi Ieinam dirigendo adversus causas remotas, nempe φvacuationes suppressas, nimiam sanguinis profusionem,
Iritam, sturbutum, vel viso schirrhostates di
166쪽
usus sit . . Hydropem pectoris comitatur gravitas thoracis fluctuatio ad motum, tussis sicca , respiratio diffici lis Sc celeris, palpitatio, caeteraque aquarum Collectarum symptomata. Tollitur estacuationibus & paracen dies thoracis. b. 13. In sydrope uteri, aqua continetur vel in ova-r Io , vel tubo Fallopiano, vel cavitate uteri. Priores duae neque cognosci, neq= curari possunt. Posterior' e prodit mensium suppressiones abdominis tumdie otirammarum mollitie, ad motum inhabilitate, dolore,
rigoribus, de febre. Tollitur balneis calidis, somentationibus , & vaporibus emol uentibus, cathetere vel pesso acri imos uteti intr6ducto. Nonnulli perforationem oris uteri pertinaester occlusi praecipiunt ei P HydroceIe vel dydrops scroti oritur ab aquae collecta in tunica cellulari scroti, vel in tunica cel laetari cordae spermatteae , vel in cellulis esusdem mordae tumefactis vel inter tunicam vaginalem & albuginem testi . Tollitur hydragogis , puncturas, oemedicamentis' discutientibus. - .is. Infantibus familiaris est hydrocephalus. Quando in calvaria tolligitur aqua externus dicitur , &euratur discutientibus epispasticis, te fac eis, &scarificatione Quando aqua stagnat inter duram dc
piam matrem, inter piam de cerebrum, vel in ventriculis cerebri, quod plerti qub accidit , cognoscitur dolore, lassitudine, tristitia , somnolentia, pulsu in initio tardo, inaequati s febre postea lenta , dilatatione pupillae, nausea, facie modo rubicunda , modo pallida, comate. Malum plerumque incurabile rattamen asgrediendum evacuationibus I fontanellis careti capitis ligatura aromatibus impregnata ; dc in
. I6. Tyrianites est flatuosus abdominis tumor dis star tympani resonans dum percutitur. Duae sun --jus morbi diversae species, uti cadaverum inspectione
167쪽
' . De Moybis alet. Prior excitatura flatibus intra cavItale Inte norum posterior a salibus inter intestina di peritonaeum ἰonclusis , & ab aquis vel visceribus corruptis urovenientibus . Prior curatur purgantibus re clysmatibus spiratum digerentibus ; corroborantibus, re a olicationibus externis calidis r posterior, tota puncitara, neque haec votis respondet, si intestina ulier*ntur . xy. Ouare non citius putrescit seriim Τ Quare ab anu subito em Uente, pel sine debitis cautelis educta deliquium & cita mors Quare artificialis compressi ciminuit periculum Quare acida prosunt i Quare o piata urinae profluvium adaugent; & morbum laepe
Crophula est tumor indolens, scirrhosus , in glanro dulis colli plerumque stus , & in ulcus mal Iinoris degenerans . x. Sedes morbi praecipua, sed non so Ia, est glandula, occupat enim membranam ad Iposam, mulc Ios te odines, articulos ossium , ipnque olla. Vari εsortitur nomina secundum glandulas affectas. Si tu inent parotides vel maxillares, struma; si sub unguales ranula; si lachrymales, lippitudo; si thyroidea, bronchocele si glandulae axillarum. mammarum ci guinum ulmonum , mesenteru , aliarumque partium . tunc harum partium scirrhus appellatur. s. 'Distinguitur, 1. In dolentem indolentem:. . Mobilem & immobnem. 3. Apertam & clausam. 4. originariam & symptomaticam Externam α4. 2Etas tenera praecipue , sed matura rarissime , hoc morbo 'cosripitur. Quasdam prae alias nationes , vid. Styrios , Bavaros , Helvetios, sed praecipue Tyro
168쪽
ηοη Febrilibus. 147 s. Causae remotae sunt cruda, viscida , saccharata, vel acida dieta aer humidus exercitium cibo non proportionatum , morbi praegressi i externae injuriae ; virus Venereum i nutrix lac cito acescens vel viscidum praebens , morbove tentata bilis inertia; frigus; aqua nivalis ; luxatio; labes haereditaria. 6. Aciditas sanguinem coagulans haud originem praebet huic morbo, quia neque gustus neque chymia aciditatem vel seri vel tumoris detegit; imo acida tumorem discutiunt. An causa proxima st humorum serosorum ' vel lymphaticorum visciditas , glandulas
conglobatas vel conglomeratas in sarciens Ita pat bit, structuram Ec secretionem glandularum ἶ causas remotas, symptomata, & medelam contemplanti. 7. Torminibus ventris a nomalis persaepe praecedentibus , oriuntur tubera parva, duriuscula , indo lentia , mobilia, nec discoloria, fauces vel conum plerumque occupantia i seusim vero aucta vicinis partibus adhaerescunt, earumque sinctionem laedunt. Tandem sentiuntur dolores vagi lancinantes cum calore & cu is rubedine splendente ς excitatur parva
febriculat suppuratio oritur imperfecta, ct post aliquot septimanas vel menses rumpitur tumor ; pus
crassum vel saniosum secernitur ; hiat ulcus squalidum cum labris tumidis & duris. Morbo progrediente, fiunt ulcera mali moris , caries assium , spina ventosa , anchylosis, febris hectica, hydrops , phthisis
pulmonalis, sudores colliquativi, marasmus, mors.
A ἰglandula thyroidea tumefacta , suffocatio Ecfames . Inspectiones cadaverum ostendunt omnes internas glandulas , praecipue mesentericas , esse strumosas .
8. Tormina ventris a glandulis mesentericis obstructis oriuntur. Glandulae salivales praecipue assiciuntur, quia frigori, compressioni, &contrectationi maxime 1ubjiciuntur . Facies rubet ob venarum sanguinem a
capite reducentium compressionem . Indolentia tumoris tardae vasorum distentioni debetur. Pus non efff
169쪽
desiis cedit, qu m interna, humorum Σ
solventibus sub forma vaporis, embros tkονεν
170쪽
mn .Febrilibus. 149 plasmatis , .vel eseplastri. a. Suppurantibus. sadsu purationem tendit natura. 3. Causticis vel ferro, si nullum a partibus vicinis adsit perieulum.14. An finitur struma annum circa decimum quintum ob vires solidorum auctas , vel ob quasdam fluidorum mutationes per genitalia inductas Unde ortum duxit tactus regius, & quid de eo censendum λ' 13. Hinc intelligitur diagnous, prognoss &mede-Iascirrhi uniuscujusque. Scirrhus enim est tumor durus sine dolore partes earnosas, pulmones, mesente
xium , uterum, sed praesertim elandulas , occupans, ab antecedente inflammatione, vel viscido humorum statu proveniens I hinc ob symptomata, sedem , terminationem , vel curationem , quasi struma locale consderari debet. ιε. Sed si scirrhus immobilis, inaequalis, dolens, partibus necessariis adhaerens , vitium haereditarium , vel habitus malus, tunc lenire potius convenit dieta. blanda vegetabili , quiete , alvi laxitate ,& empl. saturninis, quam medicamentis In cancrum exacerbare, vel serro anceps experiri auxilium. x . Haud infrequens est sceminis non amplius parturientibus uteri scirrhus , qui a suppressione mensum , relaxatione uteri a fluore albo , dissici lique partu oritur, dc stipatur pondere hypogastrii, dissici- II in latere sano vel utroque decubi tu , suppressione mensum , venis varicosis & nonnunquam distrumpentibus , hydropeque abdominis . Nisi medicinae palliati vadi vix totas est, nam aperientibus in cancrum saepe mutatur