장음표시 사용
471쪽
Lib. VIII. cap. III. gatio ac rursus eruptio; tunc frigora compescuntur et suceidunt. Hoc enim pro succedunt necessario restituendum est.
Ibd. 14, 2: Cum aliquid peccatur in terraepositione , tum velut aegri corp0ris motus est, spiritu illo, qui modestius modestus 3 perfluebat, leto vehementius et quassante venas suas, nee ut illi paulo ante dicebant, quibus animal
placet esse terram; nam si hoc est, quemadmodum animal, tota vexationem sentiet. Haec adiunctio: Nec ut illi cet. adm0dum 0bscura est; neque enim certus m iis venas quassandi significatus psi, cui alius contrarius ponntur ante commemoratus; nec eorum quibus animal placet esse terram, sententia ante commemorata est aut ulla e0rum oratio interposita. Seneca sua
ipse verba significat paulo supra g 1 posita de corpore terrae humano eorpori simili et de ventis, quos nihil
aliud quis quam animam vocaverit. cavetque, ne ea ex eorum decreto et ad eorum modum dicta accipiantur, qui terram animal esse putent; inde enim secuturum esse, ut tota terra Vexetur, n0n, quod reapse fiat, tantummodo pars. Itaque in una littera aberratum est, cum Seneca posuisset: et quassante venas suas. Nec
ut illi paulo ante dioebam, quibus animal placet e 8 se terram; nam, si cet. Ε0dem modo VII, 9, 2 et 23, 3 ponitur dicebam modo. Pro nam si codices nisi. Fortasse Seneca scripserat tantum: terram; si hoc est, cet. In proximis verbis verum esse non potest mordacius impellit; desideratur etiam geminatum alias. Opinor seriptum suisse ad hanc formam: Nsque enim in nobis febris alias partes moderatius fuluaJ impellit. Moderatius superiorum editorum eSt. Ibd. 19, 2: Quomodo cum in dolio cantantis vox illa per totum cum quadam discussione
472쪽
percurrit sic cet. Ita e0dices. Desiderari verbum finitum multi intellexerunt; nuper Hauplius II p. 21 seribi voluit: cantas, vox tua, duabus v0eibus mutatis: et debuit eantes diei de re ficta in incerta persona. Rectius, opinor, erit: cantat quis, vox cet. Ibd. 21: Α quae . si ventum detrahas, inertes sunt; tunc demum impetum sumunt, cum illas agit flatus: θι potest dissipare magna spatia terrarum cet. Scrib. . . . agit flatus; is et potest cet. Εdd. vett. flatus, qui potest. Ibd. 30, 2: Vides et urbium fieri gentiumque discidium, cum pars naturae concita est d sis et in aliquo mars ignem spiritu impegit quorum mira ut ex toto vis est. Sio Ε. Videtur
emei: concita e sede est et aliquo mare, ignem,
spiritum impegit. Ibd. 3l, 2 codices E B): sed post maximum
lenes motus sunt, quia iam vehementius exitum ventis luctantibus fecit Deest subiectum; quod adiectivum masculini generis efficere conantur, ut motus audiatur, debet esso aut ille aut saltem hoc addi. Scrib. quia iam vehemens uis exitum v. l. f. CD. idem vocabulum restitutum ad Mare.
11, i et epist. 9 I, II. Lib. VII, 6, 2: Potest enim spiritus per
angusta elisus accendere supra si positum aera,
plenum alimentis idoneis igni, deinde propellere ex nitido, ne ex aliqua causa refluat rursus ac remittatur, deinde iterum ... consurgere cet. Alienissima a re illa ex nitido et singSensu; perversissimum n e , cum ipsum hoc significetur duplicem esse motum et alternas vices. Postremo deest obiectum verbo propellere. Male litterae divisae sunt, tum duae mutatae; Seneca enim posuerat: deinde pro
473쪽
' iath. VIII. cap. IV. pellere ea alimenta ignis niti, donec ex aliqua causa refluat rur8us. Ibd. s. 3: Venti cum ad summum venerunt, remittuntur omni violentia; necesse est ipsa concitatione in exitum sui tendant. Nihil est remitti violentia, nedum omm . Illa necesse est generalem sententiam exspectari iubent. Male sententiis distinetis una littera periit, una addita e8t: Venti c. a. S v., remittuntur; omnia violenta, necesse est ipsa concitatione in exitum sui tendant. Ibd. 20, 2: quae non everterent animos, si ex consuetudine et lege decurrerent. Inusitate prorsus evertere animos de terrendis dicitur; nec de terrore agitur, sed de animadvorsione et admirati0ne. Scrib.: quae non converterent animos. Idem V0luerunt, qui adverterent scripserunt
Ibd. 24, 2 23 4 , p0stquam obiectum est, si erratica stellac0metes esset, signiserum attingere debere, primum hoc fortasse n0n necesse esse Seneca dicit, deinde subiungit. ut quidem in E seribitur: Quod si iudicas non posse ullam stellam nisi signiferum attingere, cometes non potest sic alium habere circulum, ut in hunc tamen parte aliqua sui incidat. Suo loco motum est non substitutumque nisi; nam rectum erit: non posse ullam stellam non signiferum attingere. cometes potest sic cet. Alium hoc est, extra signiferum , qu0d etiam ceteri codices habent. non opus est mutari in latum; ne recte quidem sic seribi ostendit tamen. Ceterum ad ullam stellam desideratur erraticam: id ipsene Seneca negligenter omiserit an scripserit: non posse ullam stellam nisi fixam nonJ signi forum attingere, non definio; sed in hanc partem inclino propter nisi. Sequitur: vide no hoc magis deceat magnitudinem mundi, ut in multa itinera divisus hinc et nec EB Col. Ρ 3,
474쪽
alii; edd. divisus sit nec hancὶ unam deterat semitam. Efficitur: ut in multa itinera divisus mi e et nec unam deterat semitam.
tur: Non licet stare caelestibus nec averti; prod- sunt omnia, ut semel missa sunt, vadunt. Non dicitur prodise pro eo, quod est procedere et ire; vadunt ut nunc est, prorsus vitiose Superp0uitur. Seneca scrip Serat: protenus, ut semel mi S Sa Sunt, vadunt uno et non interrupto ten0ro). Id vocabulum etiam apud
Gellium XVII, 8. 5 a scribis mutatum videbimus. Sequuntur g 7 in fine eapitis haec in e0dicibus: Erit qui
demonstret aliquando, quibus c0 metae partibus currant, cum tam seducti a ceteris erret iste L. m. 2 errat; Col. , Ρ 4: errent cum tam seducti, B currant cum tam seducta ceteris eant), quanti qualesque sint. Non recte h. l. a cur8u error Separari videtur. Fortasse Seneca scripsit: Erit, qui demonstret aliquando, quibus cometae partibus currant, cur sic iam alii, tam seducti a ceteris, enarretque, quanti qualesque sint. Que Oeerigio debetur. Ibd. 28, 2 e B scribendum: sed habere rep0sita et comprehensa comprensa, pr0 c0m pre S Sa legibus mundi. Idem Kael erus assequi voluerat complexa scribendo. De e. 30, b dictum est v0l. I p. 39; sed et r. sui rap. 338 n. I.)Ιbd. 3l, 2: Colores meretricios matronis quidem non induendos viri sumimus. Seneca scripserat: ne matronis quidem induendos: omisso ne additum est non. CD. ad Veli. Pal. II, 86, 2 p. 307 n.)Paulo p0st. ubi in E est: alius in obse cenam partem ludi fugit et locatus ad mortem infame armatur, n0n agitur de armand0, in quo nulla virilitatis iactura est, neque de se ad mortem locando, sed de pathico
475쪽
scedam libidinem sectanti: loeatos ad mortem infamem rimatur. Pudet talia attingere, in quibus describendis vid. huius operis I, 163 et significandis foede Seneca delectatur et laseiviti
tendunt, uter det latus illis. Quibus p et quid est, nullo addito, dare latus alicui 3 Vix putem de tegendo latere sin comitando dici. Ε habet illius. Opinor fuisse:
uter det latus se et saltando m0veatur elegantius . Cap. IV.
Epistolas Senecae primus recentiorum ad meliorem codicum fidem recensere instituit I0. SchKeighaeus erus cuius operam paucis, ut videtur, tum n0tam memini me iuvenem a. 183 7 commendare sopusc. acad. II p. 20b n. . Uberiores copias Fichertus attulit, ita ut nunc quinque maxime codicum b0n0rum et a contaminato ceterorum grege seiunctorum testimonio et auctoritato in his epistolis standum sit. in priore parte trium nec tamen omnium
per omnia , Parisiensium duorum Ρ, Thuanei, seculi X p, Pithceani, sec. XIJ et Argentoratensis Ab, sec. XI vel XII , in altera, inde ab epist. 89, duorum, Bambergensis seo. IX vel Xὶ et Argentoratensis Aa, seculi. ut traditur, IXJ. φὶ Nam quae apud antiquiores, ut iam in editione
'ὶ In epp. 43 primis et parte ep. 44 utimur Pp Ab sin ep. 1 3. 5 etiam foliis in Aa interpositis , in parte ep. 44 et in epp. 4. ,-62 solis P p nisi quod pars aliqua ep. 52 est etiam in Ab), in ep. 63 - 70 et parte ep. 71 P p Ab, in parte ep. 71 et epp. 72 81 Ρ Αb, in '2-88 solo P; in epp. 88 - 124 B Aa, hoe tamen non ante epist. 90, 18 17 F.ὶ a verbis eo ni quirenda
476쪽
quae Mentelii appellatur, et apud Opsopceum e similibus codicibus ponuntur commemoranturve, iis dimetis et lubricum est uti. Atque ex tribus illis, qui priorem partem continent, Parisienses Argentoratensem b0nitate longe vincunt; ex Parisiensibus IIaasius, qui de tota hac re in praefatione vol. III p. VI sqq. egit, recte animadvertit Pithoeanum p , etsi eiusdem stirpis, tamen proxima origine nonnihil a Thuaneo Ρ) distantem, aliquot locis et verba quaedam in P et ceteris omissa servasse, ut ep. 66, Ib et 69,6 4), et veram scripturam in illis oblitteratam, ut 67, 11 l23 quaedam tristis voltus bona, ubi in P est tristis voluptates bona, in ceteris tristes volup tates bona, aut vestigia et indicia veris propiora, ut 66
2 consecraliter, e quo recte ΗM8ius consecrat;
aliter feeit, ubi P consecrati tum habet, Ab consseravit, et 66, 4l 38) conti re sceleri contingere), equo Haasius egregie exsculpsit consentire. Sed tamen his bonis inlectus plus aliquanto ei uni eodici in Thuanei comparati0ne tribuit, quam tribui oportebat; nam sive huius ipsius sive proximi superi0ris librarii negligentia et errore non pauca in p omittuntur aut mendose scribuntur, quae in Precte se habent, ae ne ille quidem ubique simplici illa et rudi interpolations liber est, ut 2l, 4 pro megistanas substituitur in illo et aliis quibusdam magistratus.
Itaque non ita pauca ab Haasio inde e0ntra apertam rationem et cum sententiae aut orationis vitio in contextu posita expellenda sunt. Id permolestum est, quod
'in Exempla ex spatio non ita magno ponam. Ep. 14, 6 restituendum est Ρ Ab): qui patientiae restitissent pro: patientia res i. sp), quod nihil est. Illud proprio Senecae usu dicitur pro eo, quod patrum Christianorum consuetudine dicas passioni, Ciceroniane perpessioni ivid. , quoniam inlexieis nihil de hae significatione reperitur, ep. 13, 6; 78, 12;Dissiligod by Cooste
477쪽
Haasii testimonio, qui scripturas ab ipso Ficherto aliisque
eius causa notatas in ipsis chartis inspexit, novimus, non semel in edendis scripturis a Reherto aliquid omissum aut erratum esse ivid. praef. V0l. II p. VI de ep. 17, 7 vol.
III p. X de 69, t. p. XXVI de 4b, 8 et 67, I 6, indic.
leci. hiberii. Vratisi. I 859 p. II de 69, l). Argentoratensium scripturas multas SchWeighaeuserus omisit, plures, opin0r, in altera parte. Ab his bonis codicibus ceteri erroribus et interpolatione alii plus, alii minus deflectunt, paulo, si recte attendi et memini, minus longe audacterve progressi quam in aliquot ex minoribus libellis et
quaestionibus naturalibus. Ipsi autem meliores codices, etsi saepe per spatium non ita breve sine graviore ossensione mendove oratio currit, quam tamen gravia menda et
frequentia etiam in facilibus et apertis c0nsonsu teneant ex communi origine, in ips0 exordio primae epiStolae perspicitur, ubi, cum sic omnes scriptum habeant: maxima pars vitae elabitur male agentibus, magna nihil agentibus, tota vita aliud agentibus, nemo tamen paulo prudentior dubitare potest, quin, qu0d editores ab Erasmo ad Matthiaeum intellexerant, Seneca artificiose composita comparati0ne male agendi, nihil agendi, aliud
82, 18; 97, 16; de provid. 6, 6, de const. sap. 5, 3, de ira III, 28, 3; ante L. Senecam sic dixit M. Seneca praef. lib. V X controv. p. 320 Bi p., ante hunc Ovidius trist. V, 12, 313. Restituendum porro ep. 15, 1 enim pro autem), 19, 10 in aspero et probo spro: et inprobo, de quo loco post dicetur , 23, 3 modo pro domus, quod absurdissimum est), 24, 1 stultum quia stultum et quia , 29, 3 venit veniunt, ad quod mendum adiuvandum Ηaasius addidit si eum sententiae eversione) , 30. 12 opperiuntur opperiantur) et composuerat composuerunt , 31, 3 ut una res ut una ullares , 32, 4 sed ego sed haec), 33, 9 Quid est quare Quid est et quare .
478쪽
46, lagendi etiam alteram gradationem adiunxerit a magna parto magna pars vitae male ag. 3 ad maximam maxima nihil agent. 3, ab hac ad t0tam vitam ascendens, cum praesertim non potuerit Senecae in mentem venire quamvis austere iudicanti, maiorem partem vitae in male agendo quam in nihil agendo consumi dicere. Neque minus certum est ep. 4, 3 Senecam scripsisse, ut inde ab Erasmiana altera ad Bipontivam edebatur: Nullum magnum malum, qu0d extremum est, quamquam in e0dicibus, ut in recentissimis editionibus praeeunte raro et insolidi exemplo Rulik0pfio , omittitur malum, qu0d post magnum lacile excidit. Nam neque Latine dicitur ullum magnum pro e0, qu0d est quicquam magnum magni), neque mali n0men, in qu0 omnia vertuntur. taceri potest, neque id agitur, magnum ne sit mors, sed an malum sit et magnum. Sed his duobus locis simplex
mendi forma est, altero permutata duarum vocum Sede altero omissa una voce: in aliis, cum semel offensum esset, plura confusa sunt et graviter perturbata. Quam
Haasius praes p. III pt IV iaeit suspicionem de epist0lis non ab ipso Seneca editis et de subtractis ab editore hominum nominibus sui ep. 3. I amici Luciliij et sontentiis, quae offensionem habere possent, ea vero tota inaniter sicta est. Neque quisquam, qui has epist0las perlegit, si libere rem aestimat, dubitare potest, quin omnia haec, quae ad Lucilii et Senecae personas pertinentia ponuntur, n0n singulatim ex veritate rerum actarum tracta, sed ad epistolarum formam imitandam et ad declamandum acute de locis communibus et de decretis philosophorum ficta et composita sint, velut in epistola tertia ad disputationem de amicitia ordiendam; nec magis hic sententiae disputationesque libere soluteque propediuntur et alio transferuntur quam in ceteris Senecae libris, nisi quod hic quoque ut in quaestionum naturalium libris una et altera ex soli 0-
479쪽
Lib. VIII. cap IV. rum interitu lacuna esti In nonnullis quidem locis, ut ep. . 104, 27, prorsus sine causa haeretur. Meae emendationes mihi olim multae videbantur nee spernendae; nune, cum pr0ponendae sunt, praegravat sere eorum locorum memoria, in quibus cum haererem aut d0 mendo non dubitarem, tamen, in quo plane aequiescerem et cui confiderem, n0n repperi t.
J Amplam hic quoque materiam relictam datamque esse prudenti
editori in superiorem bene inventis retrahendis et novis em ribus expellendis, lacile erat intra non multarum epistolarum spatium subsistentem ostendere. Sed contentus ero tribus quattuorve exemplis. Quis enim non miretur, epist. 5, 8 codicum sane bonorum auctoritate . sed contra sormam orationis rhetoricam, contra sententiam edi nunc: utrumque pondentis animi est, utrumque suturi ex speetatione sollieitum pro solliciti pendentis . . . Sol
lieiti)y ant in ep. s. 4 3), ubi rectissime haec se habent: sapiens ,
quae sibi desunt, non desiderat; nam omni desiderio liber est, et tamen in non deesse sibi mavult nam commoda non spernit, Sed Sumit , turbari et insem, quod ne Latinum quidem sit non desiderat deesse Θ t Miror etiam Hauptium I p. 10 aberrasse.ὶ De ep. 8, 4, quod poSiturus eram exemplum spretorum bonorum, satis dixit Hauplius II. p . 7, modo addidisset etiam evertit et cernuat restituenda esse pro vertit et cernulat. Quid diem de ep. 9. 6 i4 . ubi retinetur et exornatur ab Haasio adiectione praepositionis inter mendum certissima hac Mureti emendatione sublatum: Habet seodd. habesὶ autem non tantum usus scodd. usui amicitiae veteris et certae magnam voluptatem, sed etiam initium et eomparatio scodd. comparationem novae 3 Hoc enim agitur, etiam ex initio et comparatione amicitiae voluptatem percipi. Mendi initium ortum est ex habes pro habet, nondum animadverso, quod subiectum sententiae esset, scripto, quae verbi forma ne per se quidem in sententia generali ferri potest. Dissiligod by Cooste
480쪽
Incipiam a suspicione audacula. Nam in epist. 3, 5 non transit Seneca neque digreditur arrepta alicuius simili-tndinis occasione ad aliam rem, sed Bubito, prorsus omissa superiore disputatione de amicitia et de recto temperamento neque omnia omnibus evulgandi neque omnia premendi et occultandi, ea forma orationis, qua videantur superiora continuari Sic utrosque reprehendas tamen de longe alia re, otiosa quiete et inquieta concursatione, sic dicit, tanquam de ea pluribus iam egerit, et summa huius disputationis collecta epistolam concludit. Itaque prorsus puto duas epist0las coaluisse, sine prioris et initio alterius intercepto inter illa alterum tutius et
Ep. 6, 7: Quaeris, inquit, quid pro secer impAmicus esse mihi. Latinum non est proseis Mae. Scribendum est: Ut amicus essem mihi. Semel scripto in esse mihi , etiam ut omissum ess. Ep. 9, 17 sententiae sic separandae sunt: uuam diu quidem illi licet suo arbitrio res suas ordinare, Se contentus est et ducit uxorem hoc est: et tamen , se contentus est sic recte edd. Superiores: Fich. et Η om. est et liberos tollit; se contentus est et tamen non vivet, si suerit sine homine victurus. t Viveret ... sor et Baasius e p recte, ut videtur; neque enim hoc tanquam fortasse laturum poni potest). y Paulo ante si 12, ubi Haasius secutus
est supplementum ab Op80pce0 e cod Nicotiano positum, cuius nullum est in ceteris vestigium, comparatis vestigiis codicis p cum iis, quae in P ceterisque sunt, haec videtur fuisse loci forma: Non agitur, inquis, nunc de hoc an amicitia propter se ipsam expetenda sit, sed