장음표시 사용
111쪽
Iigionumstatupetimus, ut diuo Prenti culminis destriferuauit imperium,qui fortunato principi legitimosseu fecit be-redes. eflatsenior isse diuus ex arce Merea lacrimas sacerdotum, Q se culpatum putat, more iolato, quem libenteri seseruauit. Praestate etiam diuo fratri destro alieni consili; correctionem,tegitefactum, quo enatui displicuisse nef- civit.Siquidem constat ideo exclusam legationem re ad eum iudicium publicum perueniret. Pro aestimatione est temporum seuperior ιm, di non dubitetis abolere, ruodprobandum
Nunc vero diuinum Ambrosium sutilibus eius inanibusque rationibus respodentem attente auscultemus
AMBROSIVS . EPISCOPUS . BEATISSIMO PRINCIPI.ET. CHRISTI ANISSIMO. IMPVALENTINIANO. AV GV ST O
Vum omnes homines quiseus ditione Romana sila, militent imperatoribus ierram atque princi acipibus,tum ipse dos Omnipoteti deo sacraesdei militatis. liter enim salus tuta esse no poterit,' nufiusque deum derum,hoc est deum Christianorsi , a quo cis Aa re-: iur, eraciter colat. se enim solus derus est aeus, qui inirma mente deneretur. Dii enimge tu daemonia,secuisci plura dicit. Huic igitur deo dero qui, uis militat, C Iui iniimo colendit; reci it a tu,non distimulationem, no conm- uentiam e deipudium Cr deuotionis impendit. Postremo si non ista,con sensum salte alique non debet coledis idolis C pro banis caerimoniam cubibus exhibere. Nemo enim deu Io
fallit, cui omnia etiam cordis occulta manifesta sunt. Ergo cum a te imperat.r Christiani sime des deo deropi exhibe-
112쪽
ROMANA. IOIda,cum ipsiusfidei studium cautis atque deuotio , miror quomodo aliquibus in pem Penerit,quod debeas aras diisgentis; tuo instaurare praecepto,ad sus 3Mo sacrisciorum prophanorum praeberesumptum. Quod enim ian ludum et Asco et arcae est dendicatum, de tuo magis conferre didebere,
quam de his reddere. Et is dispediis queruntur, qui nunquanostra sanguini te er erunt; qui isa ecclesami aedificiasubruerunt Petunt etiam )t clis priuilegia defera , qui loquendi tar docedi nostris communem Uum, Iuliam lege proximaro denegarunt, in priuilegia illa quibus1 aepe decepiutini etiaChroiani Nonnullos enim illis priuilegiispartim per imprudentiam, artim pro ter publicarum necessitatum molestiis declinandas,irretire doluerunt: quia non omnes series inuemuntur, etiamsub strincipibus Christianis pleriquesuntia ii.Sed haec si iam sublata non essent, auferenda tuo I eris comprobarem. At cum per totum fere orbem a pluribis retro principibus inhibita interdictaque sint, Romae autem a fra tre clemetiae tuae augustae memoriae Gratian dei )erae ratione sublata sim tardatis antiquata rescriptis requae-io Jo et fideliterstatuta coniresias , deI fraterna praecepta reiscindo De negotiis ciuilitasse quidstatuitur,nemo putat eis se temerandum: Cr praeceptu de religione calcaturὸ Nullus obrepat iuniori aetati tuae, flue ille eentilis est sui ista de f cit,no debet mente tuam inculis puae superstitionis innecte re edproprio studio docere admonere te debet quema modum erae fidei studere debeas, quando ille tanto motu eri dana defendit. Deferendum meritis clararum irorum ego si adeosed deum certum est omnibus praeferendum. Si de re militari est considendum, debet exercitati in praeliis,o diri expectarisenientia, considium comprobari. QPndo de religione tractatus est,deum cogita. Nullius iniuria est, cui deus omnipotens antefertur. Hales ille fenientiam Dam.
113쪽
Imutum non cogitis colere quod nolit, hoc idem dosis liceat imperator )nu quisque patieni erferat, se non extorqueatur imp ratori, quod moleste ferret, iei extorquere cuperetim erator. Vis gens ilibu displicere con femi praeuaricantis tyiis. Libere enim debet defendere a nusquisque fidelementis senae seruare propo situm. Q Id pi aliqui nomine Christiani tale aliquid decernendum putant, mentem tuam docabula nuda non capiant, nomina cassa non fallant. Q, sequis hostia et /crificat inqui quis hoc futuit. Tolerab lius tamen est a niussacrificium,quam talis is omnium. Totus iobi Chri yianorum periculatu enatus. Si ho legentilis aliquis imperator, uod ab it,aram fl/titeret imulachris, eo conuenire cogeret Christianos, d acri cantibus interessent, di oppleret anbelitu ora Metium cinis ex ara faui a desacrile rin fumus ex busto, in ea curiasententiam diceret, 3bi iurisii ad iram mulachri inhenientiam cogeretur: propterea enim interpretantur aram locatam, Pleuis sacramenio, ii seputant, nusquis ue couenius consuleret in medisi, cum curia maiore iam Chrs manorum numero sit referta pedi ita secutionem esse crederet Chri lianus, qui cogeretur tali optione a malum Pen re quo is plerunsue. nam etiam inm-ri s conuenire coguntur.Te ergo im eratore Christiant in ara
iurare coerniur udi est iurare, ni i eius quem testare mei tuae praesulem, minam potentiam confieri λ imperatore . hoc petitur in ostulatur,at aram in eis eleuari, siumptum sacris ii pro 'banis dari. Sed hocno dies nesacrilegio decerni. Vnde ro te,ne id decern .ss . tuas, et in erit imoili decretusa se riba . Conuenio em tuam Chri I sicerdos. Gmnes conueniremus episcopi, nisi incredibile hoc repentinum ad η r a te uorssent bominum,giiod tale ali urd es ei a et in ia- , loriosi te, ni tuo, et asenatu pei tum '. sed ahit at hocho tui peti se dicatur. Pauci genti es comuni diunἰμὶ nomi-
114쪽
ne. Nam ante bientuum ferme cum bot petere tentarent,
misit ad me follis Damase s Romanae e deprae sacerdos, iudicio dii electus, liberii que Chri iani sienatores degerunt, g ide innumer ροβul tes nihil se tale mada se,non con gruere tentilium Hir miniteti:ionibus,non praebere e sensum. sci sti etiam publicepra alimque, e non couenturos ad curiam, si tale aliquid decerneretur. Dignum est temporibus vestris,hoc est Cbristianis temporibus , di dignitas Christianis1enatoribus Arogetur O gentilibus senatoribus prophanae deferatur doluntatis doctus λ Hunc tibi cum ego fratri clementiae de irae dictaei. Vnde conssuit, non sienatu ab uidio desuperstitionis impensis mandasse legatis. Sesssor tesse diculumCur dudum non interfueriit senatu cum ista peterenturZSatis lo3uuntur quid delint, ut non interfuerunt salts locu i unt,3ui apud imperatore locuti sunt. Et miramur tκme si priuatis resisteri Romae eripiui libertate, qui notat ese liberi; tibi no iubere quod no probas, non seruare quodn eniis. Et ideo memor legationis proxime mandatae mi b creuenio iterum Uem tuam, conuento mentem tuam, ne vi restonderaeto secundum huiusmodi petitionem gentilium censeas, det in eiusmodi responsa facrilegiumsu criptionis adiungas. Certe reser ad parentem pietatis tuae principem Theodosium , quesuper omnibris fere maioribus caussis considere consuesti. sil maius es religione nihil jublimiusfide. Si ciuilis caussa esset,diuersae parti responsio feritaretur: causa religionis est, episcopus cἄuenso. Detur mihi me tu missie relationis, di et ego plenius refode et sic deomnibus c pullos clemeliae tuae pares restodere dignetur. Certe si aliud alui uti py copi hoc aeq o animo pati dissimulare πορ sumus icebit tibi ad ec D cle, a ctaenire sed illic no inuenies sacerdos aui inuentes resis te. Maid respodebis acer . diceti tibi. Munera tua no querit. ecclesia,quia teplagetibu muneribus adornasti. era Christ i
115쪽
rina sua respuit,quonia aram stimul obris feci A. Vox enim tua,manus tua,C sub seriptio tua,ρο- est tui . Obsequia tuis dominus Iesus recusat respuit, quoniam idolis obsecutus es. Dixit enim tibis Non potestis duobus dominis seruire. PriauilegiA tuasacratae deo di ines non habent: dendicana irgines Vestaei Cur acerdotes dei requiris, quiι- petii-nes prophan s gentilium praetulisti λ clieni error issocietatemsuscipere nonpossumus. Quid reseodebis his derbis, pu/rum esse te lapsum ' Omnis eat a. persedia Christo est. Omnis deo plena puericia fidei comprobatur. Paruuli etiam Chri- Icistum intrepido aduersus persecutores ore confessisunt. Quid respondebis germano tuo' Nonne tibi dicet, )isium me esse
non credidi,quia te imperatorem reliqui mori non dolui,quia te heredem habebam;imperio me decedere non ingemui,quia imperia mea,praesertim de religione diuina, omnibus saecutis mansiura credebam. Hos ego titulos piae dirtutis erexera,
has de saeculo manubias, haec si 'olia de diabolo, bo ego dea uersario omnium exulitas osserebam, in quibus aeterna
ictoria est. Quid mihi plus totvilmeus hostis auferre'Abrogasti decreta mea, quod adhuc illi qui contra me leuauit ar- ioma non fecit. Nunc gramus telum corpore recipio, quod afratre mea statuta damnantur, meliore parte mei apud te periclitor. Illa enim mors corporis, ista dirtutis est. Nunc mihi abrogatur imperium, CH quod αἱ grauius, abrogatur a tuis abrogatur a meis id abrogatur, quod in me etiam mei aduersa praedicarunt. Si olens acquievisti, damninis dem meam inuisus cessi lilrodidisti tuam. Ergo quodUauius iat, in te periclitor. Quid respondebis etiam patri, qui te maiore dolore conueniet dicens: Demeflite me i
dicassi, qui putasti quod ego gentilibus conniventiam prae Iia 3 sissem. Nemo ad me detulit , aram esse in illa Romana curia: nunquam tantum nefas credii, quod in communi illo Chris
116쪽
Iospianorumgentiliumque conciliosacrificarent gentiles praesentibus Christianis, C inuisi Christiam interessesacrificiis
cogerentur. Multa diuersa crimina me imperante comises in )bus sium quaecuquesunt deprehensa i quis tunc latuit, debet ergo disere, meprobasse quod ad me nemo detule- rat ' De mepe me iudica sto si mihi superstitio aliena , non es mea seruauit imperiά. Vnde cum aduerta imperator , deo primum, deinde patri infratri iniurias irrogari si,uid tale decernas,peto D id facias quo aluti tuae apud δεά iu- te igis pro uturum
AMBROSIUS EPISCOPUS. BEATISSIMO PRINCIPI.ET. CLEMENTISSIMO. IN VALENTINIANO. A VGUSTO
Vm mr clarisiimuspraefectus dilis S m- machin ad clementia tua rettulisset, di ara quae de drbu Romae curia sublata fuerat,ὶ redderetur loco, tu imperator licet adhuc in minoris aeui Urocinio furentibus nouus' annis, dei tame dirtute eteranus obsecra-1κ gentilium non probares, eodem quo comperi punicto libellu obtuli,quo licet coprehenderim quae se gestioni necessaria deretur,poposci tame Meplum mihi relationis duri Itaqueno fidei tuae ambiguus, sed prouidus cauιionis tu certus examinis,hocsermone relationis a sertioni res deo, ιοc Pn petens, t non erborum elegantiam, sed dim rerum spee H-dam putes. furea e nim sicuit raptura diuina iacei est lingua sapientium litteratorum, quae phaleratis dotata aer mo- , rubus,m quodamsplendentis eloquν, Pelut coloris preci corusco resultans,capit animoris oculos speci formose, 'fu-1μe erstringit. Sed auia diligatus manu tractes foris pre-
117쪽
cium, litus metassum est. Volue quaeso atque excutefectam gentilium,preci a grandia sena i , eri e foeta defendunt. Deum loquuntur , simulachrem adorant. Tria igitur in relatione sua rar clarisiimin praefectius )rbi proposuit , quae 'νalida purasti. Vμο oma eteres, )t ait suos cultus requirat. Et 3sod sacerdotibus suis , Tinibusque Vestalibus emolumenta tribuenda i t. Et 3 od emolumenti acerdotum
negatis fames fecu a pqblica sit. In primaprot itiones bili
Roma que tu sermonis illachrymat, deteres, )t ait, cultus caer Imontaru requirens. Haec sacra, inru::, Hannibale a moe ronibus,a Capitolio Senonas reptiler utat que D secroru' potesia praedicatur,infirmitas troitur. Ergo Hannibal diu sacris insulta' it Romanis, diis cotra se dimicalibus 'sique ad muros urbis dincendo perilem:. Cis se obsiderita sunt, pro quibus deorii suorum arma pugnaban: ' Nam de Senoniabus quid loquar, reos Cayitob, secreta penetrantes Romanae reliquiae no n tuli sent,n sei eos patiari an ser repituprodidisset'En quales templa Romana praesules habent δε ιι tuc erat Iuppiter An m ansere L Hebat r e Verum quid negem sacromm ritus militasse Romanis' Sedetra Hannibale de deos colebat. Virium 'polunt igitur eligant. Si in Romanis ducer sis
sacra,m Carthaginensibus ei Osuperat unini in Carthaginensibus trium Matu,nec Romanis alique profuerunt. Facesso igitur inuidi a ista opuli Romani querela. Non haec Roma mandauit. lusi la eos interpellat docibus. Quid me casio quotidie gregis innoxi' sangu ne cruentatis' Non infueris pecudum sed in diribus bellatorum tro baea Eloriae sunt. bis eo dis 'linis orbem subegi. Militabat Camilias, quisublataCapitoli P. casis Tarpeiae rupis triumphatoribus reportauit strauit rius,quos religio non remouit. Quid sode octilio loquar, ut militiam eiiam mortis impendit' pricanus no inter Capitolis aras ed inIer Hannibalis acies triu-
118쪽
phum inuenit. Quia mibi Pelerum exempla profertis' odi rLius Neronum. Quid dicam bimestres imperatores, ierminos regum cum exordiis copulatos Z ut forte ii d est nouu,
barbaros suis excessisse bus ZNunquid etiam illiChristiani
fuerunt,quorum miserabili nouoque exemplo alter captiuus
imperator, ob altero captiuus orbis sese i seqisae Pictoriam
promittebant ,suas caerimoniis prodiderunt Z Nunquid o tunc non erat ara Victoriae λ Poenitet lapsus, vetusta canicies pudendi sanguinis traxit ruborem. Non erubesco cumio toto drbe longaeua conuerti )erum certe est,quia nulla aeto
adperdiscendu era est. Erubes assene1Eus quae emendare se non potest. Non annorum canicies est laudanda ed morurnu ui pudor est ad meliora transire. Hossolum habebam comune cum barbaris,quia deum antea nesciebam. Sacrificium estrum, ritus est bestiaru cruore aspergi. ut d in mortuis pecudibus quaeritis dei doces Venite dis ite in terris caeli e militiam. Hic diuimus, issic militamus. Caeli mysterium doceat me deus it se qui condidis,non homo quisei seum ignorauit Culmagis de deo,quam deo,credamῖ u 'modo pol f O sua obis credere, qui reminia os ignorare quod colitisZV no, inquit, itinere no potest perueniri ad la grade secretii. QMEI dos ignorati id nos dei oce cognouimus. quod nos si picionibus quaeritis,nos ex ipsasapientia dei in )eritate copertum babemus. Non congruum igitur franobis .i. Vos pace sis de his ab imperatoris. obsecratis,nos i sis imperatoribus a Christo tace rogamus. Vos manui; γ rara ador tis operam a iniuria dicimus omne quodsieri potest, ei utari. No duisse deus in lapidibus cob. Dem ueetia i se philo
sophia stri uari serui. uus Pos ideo C seu deii negatis,
30 ura i ta mortuit esse no creditis me si iis enim quod mors in carnis fuera nciis nitatis, quae fecitat credetiu ia nemo mo-rratur quid )obis imprudelius,rui columeliose colitis, ba-
119쪽
non fice derogatu ' Vestrum enim deum lignum purati ocontumelio a reuerentia. Christum mori potuisse uo creditis honor caperuicacia. Sed )eiera inqui' reddendaseunt aruraria bimulachris , ornamenta delubris. Reposcantur haec a consorte superstitionur Christianus imperator aram solius Chri li didicit honorare. Quid manus piri in ora fidelia miam eriumsuu coguntsacrilegiis exhibere ' Vox imperatoris
no Christum resultei, irum solum quem sentit loquatur, uia cor regis in manu dei. Nunquid imperator genii is io ara Christo leuaui Dum ea quae fuerunt reposcunt,exemplosisi admonet quantum Christiam imperatores religioni quam sequuntur debeant deferre reuerentiae,qua do gentiles serm itionibus suis omnia detulerunt. Dum cepimus,etia e- quamur. Nossanguinegloriamur, illis dispendium mouet.
Nos haec lictoriae loco ducimim, tu iniuriam putant. Nunquam nobis amplius contulerunt,quam cum Perberari Christianos atque prosi ibi ac necari iuberent. Praemium fecis religio,quod perfidia pretabat essesupplicium. Videte magnanimos : per iniurias, per inopiam , perseiupplicium nos credimus: illi caerimonias fisae, ne piae hi manere posse non credunt. Habeant, inquit, Vestales dirgines immunitatesuam. Dicant hoc qui nescuint credere, quod posset es 'gratuita dirginitas: prouoceni lucris,qui dissidunt dirtutibus. Quot tamen istis )irginespraemia promissa fecerunt ' Vixsule Ve-
sales capiuntur puellae. En totus numerus quem infulae distati capitis, purpuratarum destium murices,pompa lecticae mini 1 rarum circunfusa comitam,priuilegia mixima , lucraicientia, praescripta denique pudicitiae tempora coegerunt. ttollant mentis em corporis oculos, dideant plebem pudoris,populum integritatis,concilium dirginitatis. Non ditiae 3 capiti decus, sed ignobile delamen, ut nobile castitatis:non equi ita ed abdicata, lenocinia pulchritudinis non issa pur-
120쪽
urarum in Dia,non luxu deliciarum, sed in ieiunioris .
non priuilegia , non lucra omnia post, emo talia, t reuocari studia pulea , dum exercentur officia. Sed dum exercetur U-
scium, studium prouocatur uis casti cumulatur dispen-ἀis. Non est )irginitas quae precto emitur,non aui suisVu-Zops letur. Non est integrita , quaecunque tanquam in Austione nummario ad tempus sollicitatur compendio. Prima castitatis mctoria,sfacultatu cupiditates Pincere, quia lucr udium tentam entum pudoris e Ponamus tamensubio sidia largitatum confereta )irginibu , quae Christianis munera redundabunt, quod tantas opes sufficiet aerarium' ut f arbitrant ursolis Vestalib- conferendum,non pudet )t qui totum bisub imperatoribus gentilibus Pendi rut, sidesub principibus Christianis non putent nobis sorte debere Use comunem ' Sacerdotibus quoquesuis cir ministris queruntur
alimenta publica non praeberi. Quantus hinc Perborum tumultu . increpuit si contra nobis etiam priuatae succes-smis emolumenιa recentibus legibus denegantur , m nemo conqueritur. Non enim putamsis iniuriam, quia dispendiumio non dolemus. primigui quaerat sacerdos di onus curiale declinet,patria atque auita omnium seculiatii possisione cedendu est. Quomodo hanc gentiles se haberent, ingrauarent querela,quod acerdos serias ministerii tu emat totius patriamon 'su dano, priuatus Λη:uersae commoditatis dispe-dio 'um publici mercetur Ossequi praeterim communissalutis excubio,domesticae inopiae se mercedesolatur, quia minister tu non dendidit, sedgratiam comparavis. Conferte causas. Vos excusare dubis aecu nem, cum ecclesae excusare non liceatjacerdotem. Scribuntur testamenta templora mι- RQ nistrat iniuitas excipitur propbanus,nitIus 4ltimae conditionis,nustus prodigus)erecundiae seu ex omnibus clerico commune im clauditur a quo supra omnib- otu commune