Geographia Cl. Ptolemaei Alexandrini olim a Bilibaldo Pirckheimherio translata, at nunc multis codicibus graecis collata, pluribusque in locis ad pristinam ueritatem redacta a Iosepho Moletio mathematico. Addita sunt in primum, & septimum librum ampl

발행: 1562년

분량: 682페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

IOPTOLEM. GEOGRAPH. Quod eum latuere quaedam in prouinciarum termina- nationibus. Cap. XVI.

Vinctiis circa regionum fines quaedam eum latuere, quem mod- quum totam Amsitam ab ortu, mari terminat Pontiaco . Thraciam uero ab occasu, Mysiasuperiori. Quin o Italiam a Septentrionibus solum R. aeria sinit, ac Noricor sed ior Pannomam a meridie sola Dalmatia, θ' non etiam Italia terminari scribit. Sogdianos praeterea mediterraneos,

o Saccas, d meridie India conterminos esse duos insuper parallelos, ct eum qui per Hellestonium transit, oe qui per Syetantium, sunt q, Imao monte, quia in India Septentr oratissmus estBoreatiores,nequaquam per dictasscribit gentcs sed potius illam, qui per medium Pontum transit.

In quibus ipse dissentit ab ijs, quς nostro aeuo historijs

sunt prodita. Cap. XVII. his igitur O talibus, minus sibiipsi Marinus constitit,

siue ob multitudinem ct diuersitatem compositionum , siue quia nondum etiam in ultima aeditione suelut ipsi dicit P ad tabulae descriptionem peruenerit: per quam solum clima tum horariorum interlitiorum rectificationem facere potuisset. Quaedam uero ne nunc quidem praestentibus conueniunt relationibus, uelut Sachalitis sinus, ab occasu Syagri promontorij ab ipso positus. Siquidem omnes plane, qui per loca haec nauigarant, unanimiter nobis astipulantur, ab ortu Dagri Sachaliten Arabia regionem esse , ac eiusdem nominissimum . Rorsusq; Simylla India emporium, non solum Mareo

promontorio occidentalius ab ipso positum est ,sed etiam flumine Indo - quum solum must Hljs, meridionalius 4se perhibeatur, etiam ab ijs, qui hinc illae

nauigarunt , qui multo tempore in locis illis uersati sunt, nec non abiis et qui illinc ad nos applicuere, uocari; ab indigenis aiunt Timular a quibus oealia circa Indiam, ct eius provincias, particulatius didicimus, etiam regionis illius interiora, usq; ad auream Chersonesum, ac inde ad Cartigaram usq;. Siquidem in hoc concordant, navigationes eorum, qui illuc tendant ad solis ortum esse, rursusque inde redeuntium ad occa1um: pariterque coi entiunt navigationis tempus irregulare ct inordinatum existre. Quodque ultra Sinas, Scrum iaceat regio, o metropolis, ac quod bis oriretalior terra sit incognita, ctagna habens paludosa, in quibus calami nascuntur magni, O ita dens, ut homines

62쪽

nes ta, eum N transfretare soleant. Et quod non solum inde ad Bactramitersit per turrim lapideam, sed in Indiam quoque per Palimbotbra: via autem, quae a Sinarum Metropoli ad portum es Cattigarae, occasum uersu ad meridiem tendit . quapropter nequaquam in eum cadit meridianum, qui per mas est Cattigaram cui Marinus refert sed in aliquem , qui orientalior existit. Porro d mercatoribus, qui ab Arabia felici, ad Aromata O Aetaniam , necnon Rapta nauigant qua cuncta proprie Parbaria uocantur cemtiores redduntur, Muigationem illam non exacte ad meridiem esse, sed hane quidem ad occasum ct meridiem: ea uero transfretatio, quae a Dptis ad Prassum est, ad ortum meridiem. Paludes quoque, ex qarbus Nilus fluit, non esse iuxta mare ,sed multo interiores, ordinem; littore Aramatum, O a Sianis ad Raptumpromontorium alium esse quam Marinus retulerit: ex navigatione quoque ibi, Lei unius ac noctis, non multa colligi stadia, ob mutatione uentorumsub aequinontiali Melocem ,sed adsummum, lassia quadringenta,aut quingcta. Primum autem sinum contiguum esse Aromatis, in quo post unius diei iter ab Aromatis Panorum esse uicum, Opponemq; emporium a uico distare itinere dierum sex rpost boc quoque emporium, alium coniungi sinum,principium Arania, in cuius principio Zinma eskpromontorium, o Phalanida montῖ trimpitesolque simu hunc uocari Apocopa,qui duobus transfretari posst diebus O noctibus postea paruumseqvi littus, in transis distantiaru trium, O aliud quoque quod Magnum littus appellatur, distantiarum quinque, qua distantia ambae pariter diebus oe noctibus quatuor enauigari possint: his quoque coniungi alium sinum, in quo emporium sit, quoduocatur sima, pos nauigationem dierum duorum oenoctium. Inde Serapionis portum nauigati ne diei unius, postea sinum auspicari, qui ad Rapta ducit, trium dierum on Llium transseretationem habentem, iuxta cuiusprincipia emporium esse, quod uocatur tabci: apud Respium uero promontortu, fumum Raptum ac Metropolim nominis eiusdE, parum distantem a mari, quod uero a Raptis ad Prassum usque es promontorium, sinum esse maximum, non tamen profundum, circum quem Barbari habitent Antropophagi.

commen.

63쪽

COMMENTARIA IN

Undecimum duodecimum decimumtertium decimum artum decimumquintum deci-

mu extum s decimumstptimum caput.

Orrexit Ptolemaeus in prscedentibus capitibus latitudinem cognitam,

eamqtie posuit 79. siue go. gradus se te. Nunc uenit ad examinandam de corrigendam longitudinem cognitam non recti a Marino supputatam. Marinus enim in examinanda longitudine terrae, in aliquibus partibus recte, ait Ptolemaeus, operatus est: in aliquibus non . Quoniam totam cognitam l ngitudinem luppiitauit gradus 1 is . ab Insulis fortunatis ad Seras utque . at Ptolam aeus latum modo i8 o. ad inuenit qualium totus circulus maior terrae &caeli continet 36 o. partes iis . gradus aequatoris& cuiuscunque paralleli aequatori δqui ualent i s. horis, quia, ut diximus totus aequator complet reuolutionem

suam in horis i . & dimidium aequatoris in i i. & is. aequatoris gradus in hora una,& quilibet gradus in . horarum minutis. Quomodo igitur reducendi fini gradus ad horas, horaeque ad gradus inserius per propriam tabellam demo strabitur. Quemadmodum differentia inter latitudinem Ptolemaei & Marini, fuit 7. gradus , ita differentia longitudinis est grad. s . in quibus enim partibus differt Ptolemaei supputatio, assippiitatione Marini, Ptolemaeus in capitum progressu ostendit. Conuenit igitur supputatio Ptolemaei cum supputatione Marini ab Insulis fortunatis, terminus longitudinis fixus & ultimus terraec gnitae, ad Hierapolin ciuitatem quae est in quarta Asiae tabula, a Ptolemaeo pinuta sub longitudine 7 i. grad. & minu. is . di latitudine 3 6. grad. & is .minu. Concordat Marinus cum Ptolemaeo in stadiis uni gradui tribuendis, quoniam Marinus dat unicuique gradui squaloris , siue maioris circuli soo. stadia , etiam Ptolemaeus. Marinus etiam in examinando itinere ab Insulis fortunatis ad Hierapolim,& Euphratem, dat unicuique gradui oo. stadia,& hoc non sine ratione facit. quoniam Hierapolis est sub Parallelo Rhodio unius, gradus huius paralleli aequi ualent 48. minut. qualium uni aequatoris gradui respondent 6 O. igitur qualium unus aequatoris gradus est, s. talium unus Paralleli Rhodi est 4. Palia stadiorum debentur uni gradui aequinoctialis soo. talium ueri Paralleli Rhodi debentur goo.Cum igitur iter factuin est per hoc Parallelum, recte Marinus examinauit longitudinem ab Insulis Fortunatis ad Hierapolim grad. 7 t. hoc totum, a it Ptolomaeus, concordat cum profectionibus, & recelloi ibus, dea utiquis. Reprehenditur deinde Marinus a Ptolemaeo, in examinatione duarum prosectionuin , quoniam examinat Marinus iter ab Hierapoli usque ad lapideam Turrim, quae quidem est in septima Asiae tabula, in regione saca, hoc igitur facit Marinus continere, funes uel schoenas 376. seu stadia 2618o. est enim schinnamentura continens 3 o. stadia . diuisa enim 1618 o. stadia per 376. ueniunt 3 o. spatium scilicet unius schoena ldeinde citat aliam profectionem, a Turri dulia usque ad Seram extremum longitudinis terminu , 'uae continet sic cundum Marinum stadia 361oo. hae due distantiae a Marino reliciae lant intactae debebant enim contrahere ad minores quantitates, ob obliquitatem uiarum .

reliqua tu sint clara.

Pioseq l colenteus in duodecimo capite ad examinandam dictam longi'

64쪽

tudinem ,& examinat prius profectionem factam, a Turri lapidea ad Seram, quae quidem profectio Marinus statuit stadiorum 361oo. Ptolemaeus contrahit nanc distantiam in xx6x s. stad. quae gradus faciunt 4 3. & quartam unius . dando unicuiq; gradui stadia s oo. Ptolemaeus deinde comparat iter factum ab Euphrate , ad Turrim lapideam , itineri facto a Terrae lapidea ad Scram usque . ait primum confectum esse sub parallelo per Byzantium, secundum autem sub eo per. Hellespontum. Pari modo Ptolemetus , soluit difficultatem illam , cur non comparandum sit iter factum a Garamantibus, ad Agysiinbam, itineri facto 1Τurre lapidea ad Seram . Postea examinat omnia loca concludi tq; longitudine cognitam 17 7. graduum.

Que madmodum in praecedenti capite examinauit totam cognitae terrae longitudinem, per Itinera terrestia, in hoc conatur eandem ostendere longitudi. nem, aliquibus nauigationibus. ostendit s. distantias continere 3 . grad.&mimi. S. quae quidem distantiae per se in textu notae sunt & omnia operanti delegenti sunt perspicua. Cory promontorium est India intra Gagem, cuius longitudo est gr. 214. m. olatitudo gr. i 3 .& m. o .continetur in , I o, Asiae tabula.quae quidem etiam cotine tPaturum sub longitudine I 3 6.gr,minutorum 4 o. S sub latitudine ii, gr. & mi, nutorum 3 o. Sada ciuitas est in Undecima Asiae tabula in sinu Gangico cuius lonsitudo est is 4. gr.m .ro .latitudo uero gr. I I, m. Io. Indicta tabula est Tamalum Eumen Aureaque chersonesus.

Distantiam inter Curiaram Corymq; promontorium

tantam esse ut autor infert.

PEr ea quae supposita sunt in nauigationibus citatis a P. olemaeo, haec nauigatio facia fuit per sinum sere semicircularem,& quia nos quaerimus rectam lineam, ideo si a distantia stadiorum inter Corym et Cururam subtraxerimus tertiam partem, remanet distantia horum locorum secundum lineam recta. quoniam ratio circunferentiae dimidi, circuli ad diametrum est ut I I, ad 7. per regu lam Archimedis,igitur ii .ad 7 se habent ut sere iv.ad 8.ratio I x. ad 8.& ut 3.ad a. igitur si a 3. subtraxerimus unum, remanet 2.igitur subtracta tertia parte a stadiorum numero, qui fuit,3o o. stadiorum remanent 2o3o .& quia in nauigatione semper adest inaequalitas uentorum,si ob uentorum inaequalitatem dempseribrimus etiam a I . 3 . tertiam partem, remanent stadia I 3so. fere haecq; erit recta

distantia inter Corym &Cur uram .horusi dimidium sumpserimus,habebimus arcu paralleli inter meridiana Cory & Cururae. ratio aut dimidiationis ostenditur Qua Nautae antiqui duodecim utebatur uetis,ut inserius demostrabimus & diuidebant totu horia ontem in i 2. partes aequales .cum ipitur supponitur iter consectum esse uel sus Boream; Borea autem differt a septe trione' per gradus 3 o . igitur angulus positionis,ex Cory Curvi a, est3 o. graduum & tertia per conseques pars recti,quoniam unusquisque angulus rectus 9o, continet gradus. & cum an gulus factus a parallelo per Coruram cum meridiano per ea quq diximus) est re- eius,igitur si imaginetur triangulus constitutus ex parallelo per Corym & ex meridiano Cur urae,& distantia inter Curura & Corym; hic triangulus erit orthogonius, cuius duo reliqui anguli sunt uni recto aequales aed quia angulus positionis. diximus, Cory & Cur irae est 3 o. gladiis siue tertia pars recti, & reliquus igitur erit duo tertia uni recto, cum omnis triangulus tres habeat interiores angulos: duobus tectis aequales.per 3 α. Primi Eucladis . ille igitur angulus tertia erit pars.

65쪽

duorum rectorum,ctim aequi ualet duobus sex tis duorum rectorum. & quia aequi Iaterus triangulus est pari modo aeqtii angulus, per quintam primi Euclidis, igitur per 31. primi, si supra distantiam inter Corvm & Cururam , faciemus per primu primi Euclidis,triangulum aequilaterii. assumpserit angulum qui aequi ualet duob. tertiis uni recto in unum suorum angulorum; & parallelum in alterum lateru &quia ut diximus meridianus curti rς, secat parallelum ad angulos rectas,si ab angulo unius aequilateri trianguli, perpendicularem ceciderit, diuidit trianguli latus bifaria,ac etiam angulum per ea quς demostrantur in libris triangulorum planorum Resimontani,& per 7, primi sed cum latus assumptum in triangulo, quod quidem ratus continetur in parallelo, est aequale distantiae inter Corym & curu-ram,& hoc diuiditur bifariam a meridiano cururae, igitur & arcus paralleli inter Corym&cururae meridianum est dimidium distantiae inter corym & cururam . quod demostrata oportuit. In hac demostratione autor utitur lineis circularibus&curuis pro rectis,aiens,quod in hoc loco parua est differentia inter curvam &rectam.quo ad sectionem angulorum lateor sie esse sectiones linearum rectarum scut sunt sectiones planorum circulorum ad inuicem, ut in undecimo Euclidis

demonstratur.

Quomodo demonstretur differentia longitudinis inter Paturam, & Cururam esse ut lupputauit autor, inferius ostendetur, ubi differentia longitudinis quo pacto inuenienda sit doce tur. Postqua Ptolemaeus probauit in superiori capite logitudinem inter Corym.& Sinarum metropolim; Probare intendit nunc longitudinem inter Auream peninsulam,&Sinarum metropolim. osteditur autem ab eo esse l .graduum & Io.m .sere. Sed antequam hoc ostendat. improbat,Marini sententiam, osteditq; eius inscitiam, ut omnia in capite clara sunt. Zabecst ciuitas maritima indiae,cuius longitudo est gr. t 68. m. 2o & latitudo gr. .m. s. septentrionalis. Aromata emporium est in . Aphricae tabula, eius longitudo est gr. 8 3.latitudo gr. 6. In is,capite Ptolemaeus ostendidit Vniuersalem longitudinem,& latitudinem& quomodo non recte examinatae fuerunt a Marino; in hoc is . capite probat imperfectionem Marini circam longitudinem, latitudinemque locorum particularium .ait enim autor marinum sibi ipso disconuenire, quoniam plura confecit comentariola geographica, sed quod in uno astirmauit, in altero negauit. in aliquo horum commentariorum loca per parallela disposuit, sub una latitudine, in alio per meridianos sub alia latitudine ac etiam sub oppositis latitudinibus, in alio per Climata uti uidere est in litera. Tarracon est Hispaniae ciuitas,cuius longitudo est i 6. gr.latitudo uero . o.gr. Iulia seu tot Caesarea Vrbs est Mauritaniae caesariensis,inptima Aphricae tabula,continet in longitudine gradus 17. in latitudine gr.l37, Pyrenaei montes habent in longitudine, ex parte maris mediterranei, gra .ro. Pachynus Promontorium est Siciliae, continetur in 7. tabula Europae, cuius longitudo est gr. o latitudo 36. gr.m. 3o. Leptis ubinam sit,supra diximus. Himera est in sicilia habetque in longitudine gradus 3 7.& tata est eius latitudo. Theonae sunt in Aphrica minori continenturque in secunda Aphricae tabula, longitudo eoru e gra. 38. & latitudo 32. fere.Tergestiis, & Rauenna in Italia sui in sexta Europae tabula.Canobus est in Aegypto, cuius topitudo est gr. 6t .latitudo 3 i. gr.Chaelidoniae scopuli sunt iuxta Lycia in prima Asiae tabula,quoru Ionsitudo est 6I .gr .fere,latitudo uero 36. Acamas promontorium est in Cyoro Insula, in quarta Asiae tabula, habet longitudinem gr.6 .latitudinem gr.3 s. Paphus quoque, est in dicta uafula, habens gradus euis dem sere latitudinis & longitudinis supradicto loco. Strymon fluuius est in macedonia,cuius ollia habent, so .gr. longinis, & i. Iatitudinis . Athus est in eadem prouincia sub longitudine si .grad. α

66쪽

Sextumdecimum caput per se manifestum est. In decimo septimo capite Ptolem sus demostrat, postquam epilogat ea quaedix it, Matinum dissentire ab historiis nauigationum,ac etiam itinerum, ut in te xtu apparet. Syagrus promontorium in Arabia felice est sub longitudine 9o. gr.& latitudine ηο.Sachalitis vero sinus, habet in longitudine gradus 88. in latitudine i 8. Marcum & Simylla, indecima Asis tabula reperiuntur, quorum primulongitudinem habet Iii .gra.& latitudinem. 7. gr. Secundum I io. longitudine&,i s. latitudinis. Chersonesus est in ii . Asiet tabula, sub aequatore. Sinarum re gio e in II . Asiae tabula. Seraru metropolis, continetur in S. Asiae tabula. Turris lapidea est in regione seca,in septima Asiae tabula. Palimbrota est in I o. Asiae tubula,cuius longitudo est gra. ιε ι .& latitudo gr. 17 . Panus, Eponus emporium,& Zingina sunt in . Aphricae tabula. in qua etiam est mons Phalangis, ibique inuenies etiam reliqua loca memorata, ut Isim, Apocopa, Serapionisque portus. Haec capita quae a nobis in unum exposita sunt quemadmodum & praecedentia, & si totum continent negotium Geographiae Ptolemeti, tamen per se laut clara,& non indigent uerbosa expositione.

Quam sint inutiles Marini compositiones ad designati nem orbis. Cap. XVIII.

Vae igitur cogηitionem aliquam ab ipsa bisoria consequi debeant , huc que annotata sint, Wruntamen ne quibusdam contentioncm potius quam emendationem suscepisse rideamur, singula nobis per enarrationem particularem manifesta erunt: nunc vero restat, ut ea quae ad descriptionis pertinent aggressionem, consideremus. Proinde quum duplex illius sit modus: primus qui orbis dispositionem in parte sphaericae superficiei d

signat : secundus vero qui in planor ambobus id conuenit, νt proponatur quaedam opericlutilitas:hoc est,ri Vordatur,quonam modo ,etiamsi nullum propositum sit exemplar, exsola ea, quae per commentaria traditur doctrina descriptionem, quantum fieri potest commodissme facere possimus. Etenim traductio assidua a prioribus exemplaribus ad posteriora . propter variationem par m,

mutationes admodum dissimiles in rem hanc egregiam inducere solet:modus Nerira illa,qui per commentaria traditur ,si non susciens ad demonstrationcm exposition is esse contingit, impossibile erit iis, qui exemplari carent, rite consequi propositum. Quod nunc quam plurimis euenisse videmin , in tabula, quam Marinus composivit: quum enim exemplaria ultimae eius aeditionis assequi ne quiuere, sed solum ex commentariis rem ruditer o quasi per coniecturam aggresi sunt, in plurimis qua confessae sunt collectionis errauerunt, propter ineptitudin m ct confusionem institutionis, quemadmodum νnicuique experto conmderare licet. Quum enim adsingula loca designanda necessest, ct longitudinis, O latitudinis positionem habere,ei qui illa debito ordine collocare velit,non ta-mcn confesim quis eam in compositionibus inueniet, sed sieparatim: bic enim I tirudine

67쪽

titudines tantum deprehendet,νeluti in positione parallelorum, alibi autem longitudines solum , quemadmodum in meridianorum designatione. Vt plurimum tamen utraque haec in eisdem commenta's haud inuenici, cd in aliis quidem paralleli describuntur, in asi s uero meridiani ita ut tales in positionibus per alterius ope indigeant, penitusq; ad considerationcm, quo loco costituenda sint siugula omnium opus sit evolutione commentariorum: quoniam in omnibus aliter de eisdem dicitur.Et si non inquirimus,qua ecundum quamlibet peciem, de eodem exposita seunt loco,illa nos latebunt,aberrabimusq; in multis, quibus uero obstruatio contingere deberet. Proinde in ciuitatum dispositione, littorales ali. quis facilius describere posset, si penitus ordinem quendam in ipsis ob cruarete mediterraneas uero non it quum nulla adhuc habitudo ue inter ipsas inuicem, sue ud littorales illas sit signata,praeterquam in paucis,in quibus euenit, M nonnunquam longitudinis meta liquando uero latitudinis locus sit definitus.

De commoditate enarrationis nostrae ad designationem

orbis Cap. XIX.

Vapropter duplicem nos laborem suscipimus.Primum ut uiri opinionem per totam observemus compositionem,preterquain 3s,quibus rectificatio quaedam contigit. Deinde ut ea quae ab ipso inanifesta non sunt facta, per historias moderniores,

uel ordinem tabularum magis accuratarum quam commodilone apiariremus,quo descriptio debitum sevum assequi posset decorem.Quix etiam facilioris modigesimus curam: Nam super omnes prouincias singulatim proprias cιrcunscriptiones,qualesq; tam secundum longitudinem quam latitudincm positiones habeant diligenter ordinauimus, ac in super potissimarum gentium,qua in illis degut,aianuuem habitudines iecnon insigniorum urbium,ac fluminum momq; montium, ac aliorum,quae in orbis tabulam incidere po sunt, actas distantia oboc est, quot dictant partibus, qualium es circulus maximus trecciitarum sexagintascundum longitudinem quidem, meridianus per locum descriptus, ab eo qui ocidentalem finem terminat super aequinoctialisecundum latitudinem uero per cundem locum scriptus parallelus ab aequinoctiali super meridiano. Sic enim confestim uniuscuiusque loci postionem

cognoscere poterimus,necnon per diligentiam locorum particularium , prouinciarum etiam inter se babitudinem,ac ad totum denique orbem. Dey GOOQ

68쪽

L I 2 E P M V sDe mensuratione inconcinna tabulae Geographicae a Marino compositae. Cap. XX.rraque autem designatio proprium quid babet. Nam desieriaptio inspbana sienda,exfemetipsa similitudinem retinet figurae tetrae,nulliusque alterius ad opus hoc indiget artificior no

facile tamen magnitudinem praebet,quae suscipere post multa,quae necessario siuo collocanda sunt locor neque descriptionem, ut unico momento cerni ualeat, toti figurae adaptare

potes: sedalterum ad alterius designationem transferre necesse existit: hoc est, aut usura aut sphaeram quorum neutrum descriptioni, qua in plano fit accidit, sed modum quendam ad similitudinem hybaricae imaginis inquirit, ut distantias,

qua in ea statum sunt,quam maxime commensuratas faciat,ac siecundum eam apparentiam,qua cum aera comeniat.Quod Marinus mentiae haudquaquasortuitae esse censuit,penitusque omnes descriptionum planarum modos reprehendit nihilominus tamen eo ipse usus esse uidetur,qui ex omnibus minime,commensiuratus faciat distantias:nam pro cunctis circulorum,necnon parallelorum o mer dianorum lineis,rectas substituit, ac etiam meridianorum quidi sanus inuicem,

smiles parallelissolum autem parallelum,qui per Rhodum css,obseruauit meridiano commensuratum, ecundum similium in sphaera circunferentiarum si quin quartam stes rationem, circuli magni ad parallelum, qui ab laquinoctiali dictat partibus triginta sex Aliorum autem nullam curam gessisse videtur, neque Immetris,neque*baricae designationis gratia. 'rimum enim constituto ut v d medium borealis quadrantis 1ybarae,in quo maxima pars orbis describitur, meridiani rectarum tinearum imaginationem praebere pinunt, quum mussMisique

ex reuolutione contrarius statuitur,caditque planum ipsius per uerticem usus: uerum non ita paralleli, propter appositionempoti borealis, circulorum autem segmenta manifeste ostendunt convexitates uas ad meridiem conuertere. Praeterea quamuis sicundum ueritatem pariter imaginationem uidem meridianimmites quidem, inaequales tamen circunfierentias in parallelis secundum magniti dinem disserentibus tercipiant, aes per maiores,in iis,qui aequinoctialisunt proximior Marinus tamen omnes facit aequalor distantias autem climatum, . borealiora sunt, quam parallelus,rim per Rhodum transit, plus quam ueriatas patiatur,extendit. s uero qua australiores sunt in minus contrabit, ita, ut

ille iam non amplius stadiorum numero,qui ab ipso positus est congruant: std Iubaequinoctiali quinta potissmum eorum parte deficiant, quota ct parallelus, qui per Rhodum est deficit ab aequinoctiali.Distantias autem quae sunt subparallelo, qui per Tulam transit,quadruplicisua quinta adauget, quot cir parallelui per H Rhodum

69쪽

. 8 PTOLEM. GEOs APH. boduin excellit illum,qui per Thylem trapit.Parallelas enim, qui per Godum scribitur,ab aequinoctiali distat partibus triginta sex, talium ferὰ est nonaginta trium,qualium aequinoctiala uel meridianus centum quindecim: qui vero ab aequinoctiali distat partibus sexaginta tribus, scribiturq; per I flem ,praedictarum aequinoctialis aut meridiani partium es quinquaginta duarum.

Quaenam obseruanda sunt in designatione fienda ilia plano. Cap. XXI.

propter bene ob haec erit, ut lineae quae pro meridianis ponentur rectae ferventur: quae uero parallelis, ut in circulorum segmentis per unum oe idem centrum scribantum: a quo persuppositum borealem polum meridionales rectas lineas ducere oportebit, quo prae omnibus similitudo secum--- dum habitudinem ipsam, forma sphaericastruetur superficieir ita tamen, ut meridiani absq; declinatione ad parallelos remaneant, ac etiam in communem illum polum coincidant. Caeterum, quum possibile haud sit, ut per omnes parallelos proportio seruetur ad spharam, satis erit ut hoc in eo, qui per Thylim est, ac in aequinoctiali observetur, qsio latera, quae latitudinem ecundum nos complectuntur, ueris fiant comminis abilia. Qui uero . per Rhodum scribitur, super quo in distantiis longitudinis plurimae factae sunt indagationes ,per diuisionem proportionis ad meridianum , veluti Marinus 5 cit , designari debet: hoc est, tinxta sesquiquartam fere , smilium ci rc ferm- . tiarum rationem, quo magis nota orbis longitudo recte cum latitudinis me sura conueniat. Huius uero instructionis modum deinceps manifestim redde- 4 , quum exponemus, quo pacto inlybaera descriptio fieri debeat.

Qualiter oporteat orbem in sphaera describere. Cap. XXII.

Agnitudinem igitur sphaerae , aut multitudine locorum designandorum, inuentio praeparantis discerxet, quo firmitudinem habeat silmi est decorem: quanto enim haec plus augetur, tanto etiam desicriptio , certor pariter o ma nifestor fieri poterit. Quantacunq; igitur fuerit , poli ipsusAumantur, accurateq; eis micirculum adaptemus, tu parum o nisi tantum a superficie distet, ut illum in reuolutione non atterat. Semicirculus vero tenuis lit, ne multa obumbret loca. Alterum uero latus

a sim per Usaygeti, qua per polos transiunt ,. habeat extensum, ut per illud

70쪽

illud meridianos scribamus: quod O in centum octuaginta diuidemus particulas , numerosci: asignabimus, cr a media, quae per aequinoctialem sutura erit sectione, initium facientes. Similiter ω aequinoctialem describentes, alterum illius Amicirculum in aequas centum octuaginta diuidemus partes: huiusque numeriprincipium ab illius sine inchoabimus, per quem o occidentali mum

describemus meridianum. Descriptionem autem longitudinis oe latitudinis. ex commentariis, in quibus annotata sunt partes , secundum unumquemque lochm signatum facimus, necnon a diuisionibus simicirculorum aequinoctiali cst mobilis meridianir hiantq; ad ostensam longitudinis partem circunferemus ;hoc est, ad numerum qui aequinoctialis continet sectionem, latitudinis uero dia flantiam , ab aequinoctiali, ex ipsa miridiani diuisone sumemus, o iuxta nimmerum ostensium, signationem ponemus eodem modo, quo in locatione fleta

lurum supersphaera olidam. Similiter O meridianos scribere licebit, per tot

longitudinis partes, quot uolucrimus, pro norma utentes latere circuli diuisi. Parallelos autem per tot partes scribere poterimus,quot distantiarum erit cominensiuratio, si sign- illud, quod eos describit c numero peculi trem distantiam lateris signante θ apponamas, circumeramusq; cum ino circulo inq; ad Meridianos , qui terminos cognita telluris siegregant.

Expositio meridianorum & parallelorum qui des Tiptioni sunt apponendi. Cap. XIIII.

I Oinde si interstitia horaria complectentur duodecim, δε- monstratis consiquenter. Scribatur autem parallelus, qui australiorem terminat plagam, ut tantum distet ab aequinoctiali, meridiem uersus, quantum parallelus per Meroem

uersus Septentriones . Caeteram meridianos per tertiam partem unius borae aequinoctiabs scribi debere, commensurabile nobis uisii fuit, hoc est, per particulas quinq; earum quae in aequinoctiali comprehensae fiunt: parallelos aut m qui aequinoctiali fiunt borealiores ita. Primum quidem, ut ab ipso per quartam unius borae di ferat, ac secundum meridianum, quemadmodum demonstrationes lineares ferὰ subuciunt, partiabus distet quatuor una quarta. Secundum ut per dimidium horae unius disserat , pariterque distet partibus octo tertia oe duodecima. Tertium, ut per horam dimidiam er quartam hora unius disserat, partiabus uero distet duodecim misse. inartum, ni per horam diserat unam, dissetq; partibus sedecim ac tertias duodecima ,scriptumr;Ecr Imrocm. a ii a Quintum

SEARCH

MENU NAVIGATION