장음표시 사용
211쪽
M gnificat id, quod ex natura cuiusdam genitun ,, est. Et lib. 1.Thesauri cap 1 Si Filius creatus est,
is non erit unigenitus, quem multi sequuntur simi, les, non enim nia primo creatus est,erit unigentiatus: nana Ruben principium factus est filiorum Iacob,nec tamen idcircb unigenitus, aut alienus natura fratrum suorum. Igitur Ioannes , reste Cyrillo lib. I in Ioan .cap. χχ. Unigenitum Filium appellauit, Min sinu Patiis esse affirmatiit, ut ab omni creatura eum dissipararet, ex Patre propriam stantiam habere,&in Patre esse osten, deret. Denique Chrisost. lao m. I . in Ioan . Euan- , gelista sinus meminit, quo uno verbo, multa, sub--, stantiae cognationem, propinquitatem, parem Pa - , tri cognitionem, potestatem ostendit. Non enim, diuersam substantiam in sinu haberet Pater sedis neque ipse auderet, si servus , si ex multitudine unus esset, in sinu Domini versari. Vt autem notat Cyrillus, Euangelista sinum pro substantia, persi misitudinem corporum, quae rebus intelligibili, bus manifestiora sunt . potuit. Et sane cum Filius hominis homo debeat esse , Filius equi equus, Filius naturalis,&vnigenitus Dei, Deus debet elle. At Christus est Filius naturalis, Qvnigenitus Dei 'erSO est Deus
212쪽
Sobitu crum quaedam biem Mabumetri cin exponisur. quo pacto sine uxore proprie Filius Deo ra veniat.
QValis est,niisquisque taliter iudicat, ut docet
Amitoteles id ut inquit Paulus: carnasis hominon stercipit ea quae suu spiritus Carnalis nimis erat
Mahumeius,&ideo non potuit nisi carnalem genς 'Iationem apprehenderes objjcit ergo Deum non habere Fili tina,quia uxorem non habeat, quae et i lium pari taeternum, α sibi consubstantialem. Ita enim loquitur in Alcorano Zora 1 paul post me dium: Quomodo Deus haberet Filium,si non habuit Paea- rem aut δεοι iam Ut testatur Zelus misi sol is L. pag. i ea haec obiectio pinguis,& crassa est,in quae
magis risum moveat,quam solucionem postulet. Sed tamen res ipsa explicanda est. Dum auditis Mahumetani,Deum habere Filium, eleuare debetis mentes vestras supra iacem omnis creaturae praelertim corporeae. Quia Deus substantia est spiritualis; omnin5 purissima de simplicissima,molis corpore expers; ac proinde essentialiter incapax habendi Filium pec generationem corpOratem,quae est propria animalium, quae corpore O- stant. Vnde generatio Filij,quae Deo competit, non est carnalis,sed spiritualis, non corporea, sed intellectualis cum enim Deus sit substantia spiritualis in-
213쪽
tellectitavis infinite persecta, non aliter filium gene rare' potest, quam peritatellectum. Ideoque generat Filium,quia Deus Pater ieipsum comprehendens, in nitidissimo suae diuinae eilentiae speculo scipium intuens, contemplans , accipia asstione ei plumvidendi, contemplandi producit quandam vivam sui imaginem,cui communicat suam sentiam suam omnipotentiam,suam sapientiam , de reliqua omnia attributa , haec imago viva,&vivens, producta 1 Patre seipsum intelligentri est Verbum Patris in si mul Filius. Quare idem est Patrem generare Filium: aeptioducere intra se Verbum mentales, quo tota persectio Patris repraesentatur. Illa enim imago re praesentans diuinas persectiones, quam Deus producit dum seipsum contemplatur in speculo nitidissi-'nio, pellucido suae ellentiae,est Filius: quia illa ima
go est per se subsistens, est imago substantialis pae
ricipans per identitatem ellentiam Patris, ac proinde est, Vivens a visent a principio con icto in similitudinem tura, quae est definitio iij.
et Id vobis exemplo exponam: Dum quis seipsum intuetur in speculo, ipsa actione si inruendi producit imaginem sui in speculo, quae eiusdem figurae est cum homilis seipsum intuente, illi similis. Illa ima go in speculo producta non est filius eius, qui ei passim intuetur,quia est imago mortua, non imago vinuens, quia est accidens,non substantia, quia est similitudo, species, effigies, simulacrum hominis , cce M tum non ast i Maiis, quia non eli quid consisten ri
214쪽
permanens; sed statim evanescens. Quod si illa infla go restillans in sipeculo esIet verus homq, substa tia vivens,profecto esset vere filius homibis seipsulae intuentis; quia i per actionem ipsam videndi comu taricaret suam substantiam illi imagini, pioducimret hominem sibi similem, ut suas perfectiones te. praesentaret, sane per ipsam actionem se videndi ge ineraret sibi filium Deus ergo Pater dum seipsum intuetur in cristallino M purissimo suae diuinae eL
sentia speculo producit quandam imaginem persectissimam sui producit Verbum Quadest, peculum, in es arariter,ω imago Patris,in omnibus Patrissimilis ut loquitur S.Clemens Papa in Martyr, S: Discipitius D. Petri in Epistola ad Iacobum. Hae 3
autem imago non est mortua, sed uiua,non est trinissens, sed pernaanens, non est accidens , sed subastantia , non est inhaerens, sed per se subsistensa ac proinde est imago manens intra Deum , quia est partus quidam, conceptio huellectus. Consceptio autem,S partus intellectus intra intelligentem manet, dum enim intelligimus,non producitur aliquid extra nos ii exteriori matella, sed intra nos pio ducimus imaginem ex pretiam rei, quam cogit mus quidquid autem est intra Deum, Deus est sentiaque Dei habet ergo Pater Hiernus dum seipsum intelligi seipium cogitat, dc intuetur a que contemplatur,producit imaginem substantiale ihi; quae Deus est , non minus quam Pater producens.
Haec imago cst Verbum,&est Filius Limmo rabio
215쪽
quitur maximus Christianorum Doctor post Apos. tolos, in Africa natus, me ducatus, desquit Africa obijt, nempe S. Augustinus lib. 7 de Trinit. cap. 2. Eo Filius quo Verbum, Est eo Verbum quo Filius. Dicitur enim Verbum, quia est similitudo expressa , producta ad repraesentandum obiectum, nempe Patrem,& dicitur Filius, quia est similitudo substantialis,per se subsistens,&eiusdem naturae cum princi pio producente. Idalio exemplo explico,homo dum seipsum cogitat, seipsum interne contemplatur, producit intra sequandam imaginem sui,quae est Verbum metis haec imago est imperis ista, quia est accidens, non substantia,ac proinde est Verbum accidentale non substantiale, unde hoc Verbum non et filius. At Verbum Diuinum, ut inquit Basil orat is in illud Ioan . Ita principio erat Verbum , ideo Verbum dicitur,
quia es imago genitoris totum iu se monserans genito-νem LMquia est imago perfectissima, substantialis,&per se subsistens est filius, ut enim inquit S.
Aug. lib. s, .de Trinit. cap. 2. Filius, et ' imago quo Filius, it ait S. An s. in Mono l. cap. 13. Verbuni mox ut consideratur se prolem elle ejus, a quo procedit, euidentissime probat, promptam praeferendo Parentis imagine. Vnde . Athan. in Epist. de decret Nicen. Syn Q lemadmodum inquit)unus est Deus, nec elLuium quoque est unam te eius imaginem,quae ipsius cst Filius. Si cum imaginem nomines, filium hoc ipso eum elle iudica- , ve
216쪽
, veris, quid enim simile est Deo,nisi sita ipsius progenies ZEt S. Greg. Naziang. orat . . Theologiae: Brevis,&compendiosa, cilisque Paternae natuis aede claratio est filius,omne enim,quod genitum est,genitorem suum tacita quadam voce definit. Hinc S. Thom. I. p. q. 27 art. 2 probat Verbum in
Deo esse Filium, Ha Verbum es conceptio intelleElus, Conceptio autem intesiliatus es similitudo rei intelle ,
dc insuper Veibum in Deo est in eadem natura exi-seus. In nobis Verbum, quod quis format de seipso, non est filius, quia cum in nobis aliud sit intelligere,
aliud elle Veibum, quod homo sol mar de seipso, pquidem homo intellcctus, feti homo in si intelligitisi, qui es similitudo ex pretia hominis ipsum repraesentans, non tamen est verus homo , sed aliquod accidens existens in homine.Caeterum cum in Deo demst intelligere, ac ile,quia Deus per suam substantiam, non solum est potens intelligere, sed actu intel li rens; ideo in Deo Verbum mentis, quod format de seipso, est Deus quia non solii mei, Deus intelli ctus furi ius tu esse intelligilii . id est repraesentativo, δ Imago Dei,sed est verus Deus, quia habet idemelle,&eandem essentiam cum Deo, quia quidquid existit in Deo Deus est. Ac proinde, non blum est Deus intellectus e Deus intelligens, non solum Deus in elle repraesentativo, intelligibili, sed Deus
Cur autem Verbum mentis appelletur proles , de conceptio, partus intellectus, explicat optime idem
217쪽
idem S.Thom.opus c. a. seu in compendio Theologiae cap. 37. Proba cap. 36.ponendum esse Verbum in divinis Quia Deus seipsum intelligit , omne autem tutellictum in tutelligente es, ud oportet Deu tu δε--δε esse tauquam intellectum in intelligente ; interiesum autem, prout in intelligente, es Verbum quoddam luteia lectus, hoe enim exteriori voce significamus , quod interius intellectu eomprehendimus funt enim secundum Philos bum voces signa tutellectuum oportet igitur ius eo pauere Verbum hyias Postquam hoc probavit, subiungit in cap. 38. Id autem quod in intellectu, continetur,ut interiusVerbum,ex comuni usu lo- loquendi conceptio intellectus dicitur: nam cor, poraliter quidem aliquid concipi dicitur,quod in
ri utero animalis vivifica virtute formatur mare agente,&foemina patiente, in qua fit conceptio ita quod ipsum conceptum pertinet ad natura utrius que, quasi secundum speciem conforme. Qtiod autem intelle stus comprehendit, in intellectu for , matur,intelligibili quasi agente,& intellectu quasi patiente. Et ipsum,quod intellectu comprehenditur,intra intellectum existens consorme est, deis intelligibili movent , cuius quaedam similitudo, est,&intellectui quasi patienti, secundum quod, esse intelligibile habet. Vnde id, quod intellectu
comprehenditur, non immerito conceptio intelis lectus vocatur. Rursus cap. o. in hoc disse etiam considerat. Nam cum id quod intellectu concipi -
, t , sit similitudo rei intellectae eius speciem re- a , piae
218쪽
praesentans , quaedam prollas ipsius esse videtur. , Quando igitur intellectus intelligit aliud a se , res intellecta est aeut pater Verbi in intellectu concepti pse autem intel .ectus magis gerit similitudinem matris, cuius est , ut in ea fiat conceptio. Quando vero intellectus intelligit seipsum Uer- , bula conceptum comparatur ad intelligentem, si, cui pioles ad patrem. Cum igitur de Verbo lo- , quamur,secundum quod Deus seipsum intelligit, oportet quod ipsum Verbum comparetur ad Deum, cuius est Verbum , sicut filius ad Pa
Itaque dum Christiani credimus Deum habere Filium,credimus Deum dum seipsum intelligit producere Verbum quoddam internum, quod omnes eius perfectiones perfectissime repraesentat et credimus hoc Verbum esse personam distinctam a persona producente,&esse Filium Dei. Vnde idem est formatissime in Deo dari Verbu productum ad exprimendas perfectiones personae producentis, ac dari in divinis Filium. Sicut ergo certum est, Deviri non indigere foemina,vt intra se producat Verbum mentis; ita certum est non indigere foeminavi habeat Filium sibi consubstantialem. Et ideo Evangelista Ioaunes illud Verbum, quod erat in principio, per quod omnia facta sunt, postea appellat nil nisum Dei filiam, dum ait : Et e um caro factum
est,in idimus gloriam emi, asinam quasi nigeniti a
219쪽
Non caret autem misterio, quod Ioannes Filium AEternum Dei voluerit potius explicare nomine Verbi quam nomine Fili j quamvis re ipsa idem omnino sit Verbum Dei, Filius naturalis Dei.Vt enim inquit D.Thomas ibidem cap. o. Reali Iuis audiens nomen Patris, Fili, carnaism ene otiovem fusticaretur, secundum quam apud nos Pater dicitur, Filius, Rauues Euangelissa , cui reuelata Dut feret Coelestia, loco Filii ponit Verbum, generationem tutelligibilem
Rem hanc egregie explicat S. Thom opusculo
tertio .interrogatus enim a Cantore Antiocheno, quomodo respondendum eis: t Sarracenis irridentibus Christianos, quia dicimus Christum elle Dei Filium,cum Deus uxorem non habe ac respondet cap. 3. derrisibilem est irrisionem, qua nos irri, dent, quia ponimus Christum esse Filium Dei viis vi,quasi Deus uxorem habuerit.cum enim carnales sint,non possunt nisi ea, qtiae sunt carnis, sanguitiis cogitare, inatim explicat modum, quo, Deus sine uxore filium habere potest.
si Q ii libet enim sapiens inquit considerare po-
, test quod non est idem generationis modus in is milibus rebus , sed in unaquaque re invenitur generatio secundum proprietatem suae naturae. In M animalibus quidem per maris,&Deminae comixtionem,in planetis vero per pullulationem, seι generationem,atque in alijs aliter Deus autem non est carnalis naturae, ut staminam requirat, cui co-
220쪽
, misceatur ad prolis generationem, sed est spiri. M tualis naturae,sive intellectualis, immo magis his per omnem intellectualem. Est ergo in eo accipienda generatio secundum quod convenit intellectuali naturae. Et quamvis intellectus noster abri intellectu diuino deficiat,non possumus tam aliter loqui de intellectu diuino,nisi secundum similitudinem eorum,quae jn intellectu nostro invenimus Est autem intellectus noster aliquando quidem in potentia intelligens , aliquando in actu. , Quandocumque autem actu intelligit, quoddam
se intelligibile format, quod est quaedam proles ipsius : unde S mentis conceptus nominatur. Et, hoc quidem est, quod voce exteriori significatur e. unde sicut vox significans, verbum exterius dici, tur,ita interior mentis conceptus verbo exterioriis significatum,dicitur verbum intellectus, seu mentis. Hic autem mentis nostiae conceptus non est, ipsa mentis nostrae essentia,sed est quoddam acci ri dens ei quia nec ipsum intelligere nostrum, est ipsum eiIe intellectus,alioquin nunquam intellectus esset, quin actu intelligeret Verbum igitur, nostri intellectus secundum quandam militudinem dici potest,uel conceptus, vel proles; prae- cipue cum intellectus seipsum intelligit, in quanis tum stilicet est quaedam similitudo intellectus, procedens ab intellectuali eius virtute sicut ria, lius habet similitudine patris procedens ab eius, generativa virtute Non tamen proprie Verbum