장음표시 사용
21쪽
rriumphi super ipsa quoque trophaea eminuerit. Sublatis hoc modo Teutonibus conuertit se Marius in Cimbrox, qui per hiemem, quae ipsas quoque Aipta alti HS c x ΤΙ- dentinis vigis in Italiam deuoluti destenderant, ac repul- ω fugatoque Q Catulo Proconsule, qui fauces Alpium obiederat. 3c ad flumen Ahesin castellum a se editum de seruerat, insecuturi fugientes , tamen non pont2 UCC n uibus sed corporibus tranare adgressi fustra , ingenti tan dem Obrutum silua transiluere, seque in Venetiam estude re ubi quos vis nulla aduersia domare potuli, Vicit debet lauitque voluptas. Soli enim coelique clementia , ad hoc panis Vs a Carnisque codicae , & vina dulcedine fraehi, in patentritimo campo, quem Raudium Vocant, cara1 ad unum Omnes Romanis armis concidere, non minore mulierum
qua Virorum pertinacia, inae obiectis undiq; Plaustris atq; carpentis desuper quasi e curribus lanceis coimiq; pugnabant .Post longum certamen, mulieres missa ad C. Marium legatione, libertate & sacerdotium postulaueri t.Quumque petita non impetras Iontunsantibus suis ad fixa collisis cunctae sese ferro aut suspendio peremerunt; L. Florus ait eas suffocatis elisisque pallina infantibus suis aut mutuis concidisse vulneribus, aut vinculo e crinibus sivis facto, ab arboribus iugisque plaustrorum semetipsas susipendi C. se. Inuenta etiam est, quae duos filios traiectis per colla eorum laqueis ad suos pedes Vinxerit, & quum semetipsam sis spendio morituram demisisset, secum illos traxe rit occidendos. Tantum erat in Cimbria Romani nominis odium. Centum quadraginta millia VIrorum eo pr*lio caela, sexaginta millia capta sunt. Duobus autem illis proeliis trecenta & quadraginta milia occisa dicuntur, centum & quadraginta millia capta, absque innumera mulierum multitudine, quae se suosquet liberos foemineo furore, Vi autem & animo virili necauerunt. Tertia Ti-
Syrinoruna mansis quae quasi subsidio Noricor urse Urat
Alpium .ci. vlos , in diuersa lapsi, fuga ignobili & latro
Ci1 13s eua1ere. Atque hic finis fuit tentatae a Cimbris,seutonibus, & Tigurinis Itali e . Sed hactenus de GER-M A N O R V M nomine, deque TEvTo Nis ista sussi ciant. Ad criba hoc loco verba Sca geri ingeniose admodum ita Germanos de se loci uentes at Cubi introducentis. Nominis nUrao snguinis auctor primus fuit Tilvia scu, bis qua - ustus per rinae nationis rhyeruentu Contaminata,m hodiernam et faue diem durat. Hoc numen Terrae Miam. φ' μ'
sicut hirscr I agens, ita hunc parant maporo nostra, cui proles fuerit MAN. Unde etiam nune apud n6s , quemai
modum apud Hebraeos, Arimi parentis nomen hominem signia scat. Ac potest videri respexisse Scaliger ad illa Taciti, Celebrant , Germani carmimbm antiqnis , qκod unam apud illos memoria oe annalium genis est, Thaistonem Teum terra ιditum, oe Mium . Mannum , originem gentis conditoresque . Sed Operaepretium est audire cietera eius demscaligeri: Erigite , inquit animos testros GERMANI- Romanis ipsis vos hac in parte vel loqaenia lege, vel Ltem priucipia atque elementa tradidistis. Nam quum illi nouos hominus atque auorum obsecuritate ignotos , Terra bilios appellarent , eosdem quoque MANI Os dixerunt. Hac vectra
vox est , vestrique conditoris: qu si per uniuersam peruagata est .si ex Parthia atqhe S thia in frij mm nationes dimanauit, nullam video caussam , quin principis laim viri ausipictis in ead omnes regiones colonia, vestra3-sisse, aurdeduxisse lideamini. Exstant adhuc vociabsila testimentorsem , siciorum, principum , nationum. GF enim vestis Asiatica D. man, q/ ssi stolam viri dixeris. Au m functrones a que operas T manorram , ct Drogomanorum , qui sunt i terpretes, O Acimanorum, qui dicunt r obn Oatores. Ha hemin Vario, tanos , Othon anos , est limanos, regum a uo v rator 'telutioms ω ρυρὶ . ast Prosiinciarum ac
22쪽
inregnorum gloria sub hao denon inationem foret , .nto imperta, qZanto robore cluanta Sprtute fuerint Norimanm, qaantabessa exsecutisint, qMot potui victori 6, qarbus artihm Britannos. gentium omnium e ferat imos , sta domuerint, ut etiamnunc regant, dicere seupersedeo. Et tam n hi vestra sunt. Quid
Francimani, nonne e Franconia nostra orti atque e res, in no-ko :msterio vetera nomina retinuere' Adhuc Alematii est Germani iucimur nos. Ubi facessant Grammaticorum Nugae: n
que enim aut illi a L mano. , ut aiunt, lacu : sed quod Allin-m an a forastudine interpretabantur; ita ut quiuis vir satis esse posset: aut Germanus Romanorum vox fuit, quase quos Gallorum stat res dicerent: sed propterea , quod GER. integrum atque incorruptum signiscaret. Nos qui neque bridae, neque institu essem in fedgenuini, Romanis nomen nos rum dedi vi, quo nas appetiarent quod eramuὸ : accepimm quo fingerent quod mn essemis. Horum nepos Teuthus 'nde nostri TEvTAo-N a s dicti seunt tanta fuit sepientia, ut soc ipsium nomen mutuati sint θ penes quos summa diuinitatis spinio exstitispei. 'θ namque sapientissimum quemque Teuth vocitarant:
quemadmodum illum isam Mercurrum cognomento rermaxi- nn m ab iisdem nominatum memoriae prodiderant.
De origine GERMANORUM. ν quomodo,
quibus clue progresbi GERMANIA innotuerit sub C. Iulio Caesare.
N gentis ipsius primordiis demonstra viis non mi
nor est obscv as , Hebrati quippe o ginem ei tribuum ab Asche εγο abnepote Noachi filio Gom ri, nepote Iapheti: I stant qui in HassNe & Saxoruar
minibus eius appellationis notent vestigia.Cimbros ijdem
Gomero Ortos arbitrantur. Alijs ad Thogarman Aschea D. - 2m placet nobili gentis appellationem at que origine referre. Sed ut veram sit,plures aliquando ab uno homine preseminatosessse,qui alique locum insederit nobis tamen boc tempore recurrendum est ad multos qui regionem vastissimam ocCapauerint; neque enim putandum est, sicut initio totus orbis ab utio mare de una tamina, ita postea regiones singulas ab uno hominum pari primum fuisse insessas, ex quo caeteri postea orti sint: sed plures viaius ductu in has terras delatos , paulatim maiorem in numerum excreuiae. Taciti haec sunt. Germianos indiam Minia genas creiderim, minimeque aliarum gentium aduentlbm ho- - Germ.ssit que mixtos, quia nec terra olim, sed clusibus aduehebaniatur qui mutare ledeου quaerebant; ct immensus ultra, Utque sic dixerim adversm Oceanm raris is orbe nostro nauibus adiatur. Quis pono praeter periculum horr*di ct ignoti matris Asia aut in rica aut Italia relicta Germaniam peteres, informem terris, a feram coelo, tristem cultu sectisque, nisi si patria sit' Nam quod ille suo e solo ortos putat, fallitur. Non Π scuntur e terra homines, Ut blitum; sed per generationem ritu aliorum animalium eduntur; geniti vero postea, si l coram vel angustiis vel iniquatate Urgeamur, quaerunt alias habitationi sedes. Ac ingressos quidem aliundo i statur sermo, in quo vocabulorum multorum deprehen dirur cum remotis etiam gentibus cognatio. Ego praetero iginem illam quam libris suis prodidit diuinus Moses, partim a Gallis eos ortOS putem , partim a vicinis Pannoniis, Dacis, Scythis, alijsqua populis conterminis. Necuci ad hanc rem opus fuit mare classibus transim i Pere, truli tante locorum vicinia: Quantulum enim obstabat Dan bius δc Rhenus, aut montes paludc 'quequo minus occuparent permutarentque sedes promiscuas adhuc, & nulla
regnorum potentia discretas In has zrgo terras delati sitis post a
23쪽
postea moribus usi sunt, vimque genus secuti horridius nasim ς - nulla domicilia, mi qua tissitudo in diom fuit rquam Galli, cultius quam Scuthar, med Ium seruauerunt vilem oe hnne qkaerendum manibu3 cibum e intecta corpora :inter illorum agilitatem istorumque austeritate fuit enim ab ultima hominum memoria semper habitata ramentum : maximam partem lacte & WCOre Vmentes, multisque populis & ciuitatibus Ornata, praesertim qua multique, ut ait Cariar, in venationibus , quae ro b gene- Callias spectat de Rhaetiam . propter fluminum , & gen-re, O quotidiana exercitatione libertate vita qHoda ρομ tium cultiorum viciniam. Ubior m quippe c-rtatem am-ris nullo icio ant di culina ad Unfit,nihil omnino contra vo- plam fui e narrat Caesar, atque forentem, umeri captus Ger-
iantatem 'cerent cst et rci utebat, ct immani corporum m in inornm, τίω quoque cateru Vermanis humanior 3; propte-gnitudine homine3 ciebat. In eam namque vita consultu- rea quod Rhenum artingerent multique ad eos mercatores venis
d mm sese addux rant . ur locis frigidissimis neqtie V Bithm litarent, ipsique propter propinquitatem gallicis G.nt moribus prater pessos haberent, quarum propter exighitritem sic di m ac res,cti. Coepit autem Germania primum reliquo orbi
magna ipsis es et corporis pars ηperta ε neque alibi quam in su- innotescere sub Carsere: Anno enim DCCx ab urbe con mine lauarentar. Heque vero ipsorum moribu3 tarpim quad- dita. C. CAESARE Zc M. ANTONio Coss. missiqnam cui inertim habebatar, quam ephippus uti, itaque ad sunt a Senatu qui Orbis uniuersa menstram caperent, in- quem is merxm ephippiatorum equitkm s umuis pauci adi- μmtis , Ut ait Mela, in eam rem annis X X 1 mens hin v diebus ire audebant. Haec ergo prima istius populi origo. Quod I X. Zρη- ρ omnis Oriens dimensem est: Septentrionalis pars autem Tacitus coeli inclementiam opponit, terrasque m- Theodoto, Meridra Polycleto. Neque dubium est , quin formes, id vero hodie rem recto perpedentibus in maxima Germaniam tunc quoque Theodotus emensis sit, & ad Germaniae parte longe aliter deprehenditur. Habet enim senatum retulerit suas obseruationes. Crediderimque habuitque ea semper regiones amoenas, campos fertiles, Graecorum antiquissimos scriptores qui antε Romanos valles λcundas, coelum satis clemens: nunc vero ita ex- historiam soli post Iudaeos condiderunt, pauca admodum culta est excisis siluis, urbibusque varie prout fert loci op- de natione ista& terris obsieruasse, occupatos rebus Asiae portunitas exstructis , ut nulli Europae parti concedat. Graeciaeque illustrandis, vel, Quod verissimum est, popu- Non habet ea quidem Italiae delicias, aut mollitiem Asiae, ii ipsius contemptu. Notauit hoc in elogio Armini; Taci- sed nihil non habet quod ad vitae necesserium usum re- tuS, Cuius verba haeC sunt. Canitur ε rmimus adhuc TAENquiratur. Deinde maximam putauerunt olim Germaniae bora apud gento, Cyracorum annalibus ignotus , quisua t-- inte-ioris incolae laudem esse , quam latissime a suis fini- thm mirantur. Rari quoque e moenioribus illis locis ad bus vacare agros ς itaGue notat Caesar, una ex ρ te a Sue- ista inculta commeabant, vixque alia quam priuati comaeis Graiser millia passuum siexcenta agri vacati e buo tempore. pendij caur. Nec tamen si rari, adcirco nulli, semper e- Etiam hodie Poloni & Moschi muniri patriam suam syl- nam id aliq i fecere. Argumento est vetus illa de electi ouis & saltibus credunt; eoque minus diligentes sunt in iis fabula : Na a quum hoc vix aliunde in Italiam & Gra
exstirpandis . Non debet autem naturae imputari quod Ciam quam x Germania deferretur neque alibi in Ge incolarum arbitrio fit. Quocirca non recte Seneca, perpe- mania gigni etur, quam in insulis eptentrionalibus, d
tuam Germanis humem esse aerit, triste caelam Jolum sterile, i 'ere ill s Iocis homines aliqu per liquam Germaniam
24쪽
v autor ombis Vermani genis in astuar ut m e uen- fuerint, inque Italia vixerint, non potest fieritonomon 'Mneo ostadiorum flex millium: Ab hoc dies na- ut omnino Germanos Itali etiam ante Caesaris tempora uigatione insulam abese Abalum: isto vero fluctibis adhebi ignorarint. Quod autem Vlyssem quidam opinantur tot elici ram; incolasque i proximis Teutonis vendere. Vngvitur go illo & incerto errorem Oceanum Germanicum dela- ratis e autem in insulis Septentrionalis Oceant, a Vermanu appeti tum adijsse has terras, Asciburgiumque ab eo institutum ; Moritatur glesum : itaque ct a nostris una insatirum ob id Gisis aram quinetiam Vlyssi consecratam adiecto Lacris patris cm
maxime prouinciam : inde Veneti primum, quos Graeci Henetos vocant, rei flamam fecere, proximi Pannoniae, id aceipiente abi s circa mare εAdriaticum. Fado etero adnexa, fabala Cidetur fui e caussa. Poraro, DC fere m. p. a Carnunto Famnoniae abes littus id si roramia ex quo in ehitur , per Unitum per: viit enim equci Romaum, mi ora ad id comparandum a Iuliano corante gladiatorium munm Neronis principis , qui maniae Rhcetiaeque Taciti aeuo exstit1sse, id refutare hoc loco accuratius non libet, utpote fabulis propius quum Vero. Vlysem enim in Oceano errasse , neque id ab Homero vis iam indicatum esse, non fit verisimile. Polybius certe autor grauillimus id falsum tradidit 'Exstitisse tamen in Rhaetia atque inferioribus etiam Germaniae parti bus inlcriptiones forte Graecis triueis formatas , mirum non Viciebitur, Cogitanti, litteras ab Ionibus primum ad
hac commercia O littora peragravit. Ex his perspieuum est QR Πος ixuxa ςmit i ta elechrum, quod in Eridano gigni creditum, apud Graeco, ςQ. kRdς RG tmOS. Gallos, reliquosque Europae in& Romanos in pretio fuit, ex Germania allatum fuisse: VψΦ'- ος Η δβ ; Gallos quoque in publicis priuatisque rata
manos usque ad Caroli Magni tempora non nisi Graecis mUAM litteris usos esse, quum perdiu nullas habuissent: sgd& m, Cris. Graecas Latinasique Origines in multis Germanicis vocialius etIamnunc deprehendi, Sc in Helvetiorum castris ta- Gς bulas Graecis litteris conscriptas repertas fuisse a C. Iulio Caesare quum illic ageret, qui id ipsum quoque in sua Commentaria retulit. Sed quid haec omnia ad euerten
quumq; illud multis ante Caesarem faeculis Graeci δd Rota mani habuerint, debuisse multis quoque ante Caesarem faeculis ex illa Germaniae narte, quae Propemodum remotissima est, in Pannoniam Sc Venetiam mercatores transitum aliquem habuisse. Praeterea, post bellum Cimbricum constat tumultu seruili magnam Germanorum manum sumptis armis sese libertati adserere voluisse, ouos Roma
na Virtus confecit. Testatur id Caesar commentario pri Qmyci ςH δὲ δ xςxuli: - cita quid haec omnia ad euertentamo de bello Gallico , ubi milites suos animans aduersu, μη δ qV04 δnxς di imuS,EXactam Germaniae notitiam,
sermanorum copias quas ducenat Ariovista Factum, inquit, eius hostiis periculum patrum nostrorun memoria quum Cimbris O Teutonis a C. Mario pulsis ni et minorem laudem me elim, quatu se Imperator me isset. Sactum e
qualem qaidem Geographia requirit & pollicetur, Grae- Cis & Romanis, Omnibusque adeo ad C. usque IulD Cinaris tempora ignoram fuisse ξ Ratum igitur hoc esto. ermaniam non nisi Romanorum imperio coeptam cognosci, lustrari, accuratiusque desic tibia Non quod nega, erim Izalicoa aut na Graecos an
25쪽
ob caussas suas ut reliqua totius orbis,ita etiam invia istiuregionis penetrasse, compendii sui stadio ; scribit enim G
tum concessim, magis eo ut quae bello ceperant quibus venderent haberent, quam quod ullam rem ad 1e importari desiderarent: neque etiam negare ausiim, GCrman Sipsos cum vicinis Gallis Rheno transmisso,aut cum Rhaetis, Vindelicis, Noricis, Pannonijs traiecto Danubio merces lias commutasse, aut e tota gente unum forte alique in Italiam aut Graeciam aliquando delatum , aut denique ullam eius populi famam ad Romanos aut alias gentes peruenisse: sed quod non putem regionem distincte cognitam descriptamque Graecis vel Romanis autoribus, priusquam C. Caesaris armis aperiretur. Non debet autem casis aliquis, vel paucorum quorundam priuata illertia hoc essicere, ut si pars aliqua Germaniae alicui Ieroadmodum visa fuit, credatur uniuersa scriptoribus publicis semper fuisse percognita. Desicribere enim regiones totas eius fere est, qui non eas vagabundus pererret, sed qui ad bellicam victoriarum laudem litterarum quoque studia adiunxerit: nam neque superari possunt sine armis, neque describi sine litteris. Etsi ergo fieri possit, ut ante C. Caesarem Galli in Germaniam irruperint, transmisso amne, tamen quum destituti fuerint gloria litterarum, non PO- tuerunt ea quae viderunt monumentis librorum consecrare. Eadem aliarum gentium ratio est. Et quid nurum si Germaniam Romani minus nouerint, quum ne Galliae quidem partem maximam habuerint ante C.Caesaris tempora exacte cognitam Z Quapropter Ariovistus rex Germanorum in Gallia agens , non est veritus C. Caesari obii- cere, Se prim in Galliam venisse quam Pop. Romanum. A unquam ante illud temptu exercitum Pop. Romam Vastis prouinciae quae quidem minima eius pars erat) sinibus egres
Provisi a. suam esse hanc badiam, sicut istam, Romanarum. mi ipsi concedi non oporteres, si in Romanorum fines impetum taceres, sic item Romanos esse iniquos , qui in Do iure ipsi m imterpellarent. Durauitque haec Germanorum regionis ignorantia diu admodum apud Romanos , imo δc semper: Nunquam enim eam totam bello vicerunt: nunquam in prouinciae formam redegerunt, vix imo usque ad Albim victricia signa unquam protulerunt. Itaque in vetere No talia Imperi j non deprehendes Germania magnam. Quocirca vere Strabo, Alexander , inquit, magnam nobis Asitie Lib. partem aperuit, Borealia quoque furopa usque ad frum,
Romanisero occidentalem omnem Europa partem aperuere usque ad Albim,qui Vermaniam mediam intescat. Ex quibus apparet,etiam Strabonis aeuo vixit autem ille sub Augusto& Tiberio) ab Albi orientem versus incognitas adhuc Romanis fuisse plerasque Germaniae terras,utpote nondum a. Victore exercitu perlustratas: quod ipsum quoque alibi
no, ea nobis omnino sunt incognitri : neque enim eorum qui ante nos fuerunt quenquam nquimm qui Eoab parici nauigasterit etsque ad osti m maris Cassi : sed O Roimani ultra Albim numqμμm prV eo fiunt, neque ulli simili r pedestre istud iter confecerunt. Coepit ergo Germania L nanis nosti sub Caetru': quibus autem initios atque i ementis id factum fue-
26쪽
rit, operie est pretium cognoicere. Anno ab . ondita DCxGIII, C. CAEsARE & M. CALPURNIO BIBULO Cos s. qui annus fuit quinquagesimus se-PtImus ante natalem Domini, lege Vatinia Caesari tres prouinciae cum legionibus septem in quinquennium datae sunt, Gallia Transalpina, Sc Cisalpina, & Illyricus. Gauliam Comatam postea Senatus adiecIt. Sequente ergo anno in prouinciam profectus Caesar, Helvetios, quibus iuncti erant Tulingi, Latobrigij, Rauraci,& Boij, ad C C CI. XVI II millia hominum utriusque sexus apud Rhoda num amnem bello magno & difficili vicit, victosque ad deditionem coegit. Ex his quadraginta & septem millia in bello ceciderunt; caeteri in terras proprias remisti sunt: Hoc ergo rerum suarum successu animatus , quod vid siet Romanis armis nihil ibi esse invium, partim armorum gloriae, & impenj extendendi flugrans Cupiditate , partim sociorum precibus, & Germanorum iniurijs prouocatus, statuit Germanos Quacumque occasione adgredi. Diuisa autem erat tunc temporis factionibus tota Gallia; Harum alterius principatum tenebant Hedui, alterius Aruerni Arverni cum Sequanis partibus suis firmandis aduersis', Opprimendis Germanos mercede accersiverant, quorum quum primo circiter millia tantum XV Rhenum transiuissent, postea siue loci illecebra, siue Germanorum dolo Plures inuocati venerunt, adeo ut tunc in Gallia essent ad C & xx millium numerum. Praeerat autem copijs istis Ariovistus, rex Germanorum, qui victis Haeduis ipsorum quoque Sequanorum agri partem tertiam, qui erat Opti nam totius Galliae, occupauerat; & tunC de altera etiam Parte tertia Sequanos decedere iusserat prs Pterea quod Dauctu mensibus ante Harudum millia vigili i quatuor ad se venissent. Atque haec quidem tunc Hedui per Diuitia-Cum Caesari exposti praesentibus Sequans Erant a
tem Hedui socii de lic sites Pop. Romani, di ae iis trie
nio ante decreuerat Senatus, res tunc adhuc in Hispani Ferente Carfare, uti quicumque Galliam Prouinciam ob Ii Od commodo, Rei p. facere posset, Heduos caeterosque amicos Pop. Romani defenderet. Caesar missis ad Ariovistum legatis postulabat colloquij locum,addens, suo ipsum costulatu regem atque amicum a Senatu appel- tum fuisse, neque irritandum temere victorem terrarum
populum, cuius ipse amicitiam prior appetijsset. mibus Ariovistus Germano ore respondit. Si quid mihi opus esset Caesare, venirem ad ipsum; si quid ille a me velit, Oportet ipse ad me veniat. Quid autem est Caesar ξ & quid in mea Gallia quam ego bello vici,aut Caesari aut omnino populo Romano negoth est Θ Si quid vult, veniat ad me. Quid ad illum quid agat nostra Germania Θ num ego me interpono Romanis e Erant apud Ariovistum Harudes, Marcomanni, Triboci, Vangiones, Nemetes , Edures , dc Sueui; omnes armis apti. Hi se inuictos iactitabant, de
exercitatissimos in armis, ut qui intra annos x IV tectum non subissent. Interea nunciatur, pagos centum StieuOrum ad ripam Rheni consedisse, qui Rhenum transire conarentur , ijsque praeesse Nasuam & Cimberium fratres: quibus ex rebus commotus Caesar, maturandii sibi existumauit, ne si noua manus Sueuorum cum veteribus COphs Ariovisti sese coniunxisset,minus facile resisti posset. Con cursum est tandem in ampla planitie, quinquaginta,Vt ait Orosius, millibus passuum a Rheno. Dissicilis ea Ca sari victoria ob phalangem Germanorum fuit, quam ex consuetudine,coacto in unum agmine, scutisque supra Capita elatis, testudinis instar communierant, ut se aduersus impetus gladiorum defenderent. Sed fuere Romani complures, qui in phalangas illas insilirent, oc scuta iamodum squamarum compacta, manibus reuellerent, Jcinde in iugulos gladijs descenderent. Germani in fugam versi Rhenum petiuerunt. Ibi perpauci aut viribus confisi
27쪽
re condenderunt ; aut lintribus 1 nuentis salutem sib esse irn cit potestatis s Rhenum postularet ξ Pererunt. In his fuit Ariovistus, qui nauiculam deliga pontem L Sermaniam Vr venit Caesar , intellexit, Sicam- id ripam nactas, ea profugit; reliquos bros & Sueuos sesie in soli inclinem ac siluas abdidit se. I t
moriam consecuti interfecerunt. Duae VX res Ario- que omnino XV diebus trans Rhenum consumptis
Vna Sueua natione, quam secum domo abduxerat; quum nullus offerretur holtis, se in Gallam recepit, pon- Orica regis Vocionis soror, quam in Gallia dux temque u scidit. Post deuictos Britannos Caesar,Treviros fratre misi m, in ea fuga periere. Duae filiae harum, iterum domuit: quutavὶue intellexisset, Germanos con- . Occisa, altera capta est. Sequente anno Caesar non tra se Treuiris auxilia misisse, secundo facere pontem in-s difficile bellum aduersus Belgas, sed pari fortuna stituit, paullum supra eam locam quo antea exercitum; naisi quum in exercita hostili fuissent CC. Lxxo tradUXerat, ex aduerso Vbiorum: Ac tunc quisem maior armatorum , inque ijs quadraginta Germanorum fuit Germanorum trepidatio ; quippe quam Rhenum ι, Constat ex Orolio omnes pene ad internecionem suam sic ponte quasi iugo captum viderent. Rursus igi desetos.Et haec quidem hactenus extra Germaniam. tur sie in siluas ac paludes abdiderunt: fuga dilapsi ne vin-iro posit, C N. POMΡE1o II, M. CRAsso II cerentur. Nec multo post Sicambri qui Rheno transhM1s. Usipetes Germani, & item Tencliteri, magna so Eburonum agros depopulabantur, sola fama aduentus
multitudine hominum flumen Rhenum transierunt Caeίaris diffugerunt. Atque ista sub Iulio, de quo meritobnge a mari quo Rhenuς influit: seque in Galliam M. Cicero , Caesar, inquit, cum acerbis V narionibus O erunt. Caussia transeundi fuit, quod a Sueuis com- maximis cye quorum o Helaetiorum multis pra*sfelicisse is annos exagitati, bello premebanxur, & agricultura me decertΠ- ; cateras geuto contrauit; compusit,domari, im- abebantur. Sed Cassar non esse ipsos in agro ictoria perio populs Romani parere ad uesecit; ρο quas regiones quaschaos ratus , bello eos adortus est,& ad internecionem gentes nullae nobis ante litterae , nulla vox , nulti fama notae fe-Celeuit. Ferunt fuisse numerum ad CCCCXL mu- cerat, has noster Imperator nosterque exercitin O Pop. Konuiui eorum gladηs insCrempti sum, multOS fuga mani arma perdomuerunt. Ex eo igitur semper Germani in ut ῆ teliqui ad confluentem Moses S Rheni, quo se militiam Romanam adscripti sunt: adeo ut Commentario Lan L, quum in nurnen sese praecipitassent, ibI timo- septimo de bello Gallico icribat Caesar se in proelio adire litudine, vi fluminis oppressi perierunt. Tum pria sus Uercingetorigem laborantibus sitis Germanos equites .esar in ermaniam facto ponte transgrediens Stia circiter CC cc submisisse, quos ab initio habere secum os vlpus est; Ubms qui ipsius Opem implorauerant instituerat: quod quidem ita interpretatur Orosius, ut in Ione liberauit. Sueuos, maximam & ferOCissimam telligat Germanos iamdudum amicos , tunc etiam in au- cra, quorum esse centum pagOS & populos ferebatur, xilium adschos fuisse. Ipse quoque in bello ciuili Gem Z rmaniam terruit. Invitabant eum ad inte- manis milii bus leuis armaturae quos sub suis siquis ha-hy, deterrebant Sicambri, dicentes, Populi Roma- bebat, felicii er se usum fatetur. Et in campis Philippicis eruam Rheno finiri. Si se inuito Germanos in Gali refert Floru Germanorum cohorr . tantum in em1s OS
aluare non aequum earium et, Cur sui quicquλm Pompeii equites fecisse impetum Qt illi esse pedites, hi c
28쪽
venire in equis viderentur; quam quidem n se dionem primum fuga, mox strages Pompeianorum sequuta est. Lucanus etiam in exercitu Caesaris Batavos recenset, eosque adnatam sibi ferociam tubis quoque exacuisse do I. Cet, quum stribit, mangiones, Batavique truces, qBos are recumo
Germanorum quoque militum in bello Alexandrino opera lego usum Caesarem, & Scipionem postea in bello
Asticano. Sed hos ego mercenarios fuisse ac sponte sua in militiam dilapsos reor, neque praeter VbiOS gentem Ullam Germanam Romanis addictam tunc temporis fuisse. Batavos certe Constat nunquam a Romanis bello vicitos, amicitiae tantam specie sicia semper arma iunxisse.
CAP. III 2 reuiarium rerum a Romanis in GERMA-
Post excessum Iulii imperium totius orbis terrarum
animo suo meditans Augustus, Prouincias sibi de cerni mihi in decennium,Hisipaniam,Galliamque, cum populis confinibus, ac nominatim Germaniae parte Cisrhenana. Ab his enim in Transrhenanos 1 decreuerat, sicut transmisso Danubio parabG ex ea quoq; Parte vexare Germaniam:hosce enim duos at litus habebat tantum, caeteris vi Omnibus Oceano S vat is montibus obseptis. Principio a 'e missus est in ipsios tra smis Rhsno amne paullo ante num clausum M.Vinicias, eo mis
praetextu, Quod ipsi Romanos quosdam in i pibrum regio- em commerci j gratia ingressos, obtruncassent. Polli J-lti ipsanius Ag ippa quod Gallos Germani iras stassent: qui etiam eo tempore tantam in Germania la- stranda adhibuisse videtur diligentiae, ut eam totam di mensis sit. Ipse quoque Augustus profectus est in Sicam bros , Vsipetes , Tenc hieros , quod Romanos quosdam insito solo deprehensos incertum qua de caussa, in cra cem egissent , Rhenoque transmisso in Gallia praedas egissent: neque erat id ipsi dissicile, quum iam Vbios Romani Rhenum transgressos in suam fidem recepissent. Fertur quoque L. Domitius Neronis Imperatoris auus circa haec tempore Germaniam infestasse, atque Albim exercita transcendisse, longius penetrata Germania quam quisquam priorum,qui eas qtioque ob res insignia trium phi adeptus est. Eundem quoque refert Tacitus pon es longos in Bructeris & Cheruscis inter vastas paludes ex citasse, quibus exercitus iter posset facere , caeteris locis limo, & graui coeno, ac profunda uligine inaccesJis EO-dem quoque temporis tracta Bataui in populi Romani non societatem tantum, sed etiam fraternitatem ad milia, Pars qua, ut ait Tacitus,imperij facti sunt. Sicambri etiam in dedition accepti. Sueui pace obstrichi cum rege M roboduo. Sed Batavis hoc singulariter indultum, Ut CX-
empti oneribus Jc collationibus nec tributis contund TCUtur, nec publicanis attererentur, sed in usium proeliorum sepositi velut tela atque arma bellis seruarentur, ne que a Romanis, sed a nobilii imo populatium in eam rem delecto regerentur. Itaque ex eo Imperatores quotieS mi lite opus erat, facto protinus' per insulam delecta optima quemque ac robustissimum cona uirebant, eumque in Castra euocabant, & vel legionibus adscribebant, vel ad cor poris sui custodiam adhibebant. Caeterum Batauorummatima laus fuit equestris, quam illi sub Iulio partam B iij l per se
29쪽
perpetua postea fidei virtutis que continuatione etiam au- mani G. - :,oe Ca sis,ct Scaa ro Aurelis, ct Seruilis Cepi xer Sed superandis Germanis nihil iudicauit Augusti, ue, M. quoque Manlios Ira vel caprιs,qusnquesimul consul
accommodatius , quam si ipsorum quasdam g in m- exercitus populo Romano , Grum, tresque cum eo legionescietatem pelliceret, easque in ripa Gallica collocaret, ho- essam Cesara abstulerunt: nec impune C. Marius in Italia,
ram namque opera sperabat reliquam Germaniam posse diuus Iulius in baltia , Drusius, ac TVero, ct Germanicκs insuperari. Itaque Suetonius bella ab Augusto facta enum siuis eos βdibus perculerunt. Mox ingentes C. Cesaris mina in . rans , Sueuos, ct Sicambros se dedentes, ait in galam Hb ipso ludibrium versa. Inde otium : dones occasione discorda no fuisse traductos. Parum tamen promouit. Iam enim Ger' stre O ciuilisem armorum exprinatis legionam hibernis .e iam mani Romanos nosse minusque timere C perant; tanto Gallias adfecisuere; ac rusus pulsi inde, proximis temporibus maiore illorum virtute, quanto honestius est , siua armis triumphati magis quam vidis siunt. Neque veriora haec tunc tueri, quam aliena appetere: Accessit & alia carissa ; quod fuere quarti postea. Nunquam enim non adueisius Ro- quos Romani vel armis vicerant, vel blanditi JS in tuam manorum arma studio libertatis inuichi fuerunt Germani; societatem fidemque pellexerant, eos non ferendis exacti' Sed nos ad Augustam redeamus, cui nescio an gloriosumonibus grauarent, aut ad suam libidinem cogerent. OP' scierit Germanos bello petere , gentemque Martiam sibi osuerimi igitur se ipsis Germani Muoque molest us Pr*s' velle subijcere. ciermaniam , inquit Florus, utinam Augu- Lib.IV. si sunt , eo acrius libertati suae institerant, adQO qu d*M stu, vincere tanti non putasseti magis emm turpiter amissa est, Cap. ιδ animose, ut de vincenda Germania non Augustus ῆλλ quam gloriose acquisita: Sed quia siciebat, patrem suum Casatum, sed posteriores quoque Imperatores iαPQGumςro d νεω bis iraiecto ponte Rheno quas e bellum , in illam honorem sperarint, plusque splendoris habuerit in ipsorum ritu j. eoncupitit facere p=ouinciam. Et factum erat, si barbari tam via nomen GERMANICI, quam Vera: & solidα laud βοῦ titi no ra quam imp ria ferire potuissent. Mirifica fine conses.
nunquam enim Germania omnis a Romanis V.Chλ ζst & ssio. Quid enim opus erat Germanis vitia exterorum fer ut proelijs forte aliquot Germani interdum i MCHbu rinxi re, quum liberis ipsis vivere licereti quid opus erat genero
bello tamen toto semper victores faerunt. Not-ui id T ' animi simplicitate cum fraudibus Transalpinae gentis citus libello de moribus Germanorum: S sient simμma commutare Z An idcirco vinci Optandum erat , Ut etiam inquit, O quadrages μm annΗm urbs nsist σψρα , qημm fierent vitiosiores Z Quantum autem quamque pertinax rimum Cimbrorum audita siunt arma , cicilio Metest' O studium Augusto fuerit vincendi Germanos,ex eo cogno GPapirio Carbone Cous Ex quo si ad alterum Imperaroris Tra- sci potest, quod senex, fessa iam aetate toties ipse in Ge iani co utatum computemus, ducenti ferme ct decem βη i maniam ab urbe profectus sit, quod Tiberium novies e colliganthr. Postea addit, Tamdiu Germamia vincitur. Me- dem miserit, quemadmodum id ipse Tiberius in epistoladio tam longi aut 'acio multa inuicem damna. Non Samnis, quadam ad ' Sermanicum scribit: quodque Septentriona- non Poeni, non Jasiae GHziaue, non Taribi quidem saepius lem Oceanu usserit nauigari, classe germaniam , ut ait Pli- D 1a admonuere. Quippe regno Arscis acrior Germandirum liber- nius, circumaecta , ad Ombrorum W ,e promontorinm , O cap. ο
ras. Quid enim aliud nobis quam cadem Crassi amisso ct ipse inde immenso mari pres'ecto aut fam. unito, ad Scythicam uora ι.ra 'nsidiam deuἰlus Oriem ebiecerit i-Gr- et 'uς p Lam, O maria frigora n uo rigentia; quae res Vt
30쪽
immanis periculi, ita excelsi inimi fuit: deo. nim n ues, quas ego non alibi quam in Batauia ex ructas puto, egressae Rheno Frisiorum omne & Chaucorum littus us que ad Albim praeternauigare, inde Septentrionem petentra, Cimbrorum promontorium Scandinauiamque post se rrlinquere, & Cronio mari ferri sub altitudine minimum graduum xxx V, postea orientem petere Sc Scyth rum littora perpetua glacie inaccessa; hisque omnibus ita peractis eo unde digressae fuerant, reuerti, ad quam rem &tempore, & commeatu, & naucleris idoneis , & animosis vectoribus, in oea nauigandi quae tum erat imperiria opus fuit . Videtur quoque frequentibus sitorum cladibus Augustus non tantum non absterritus ab hoc proposito fuisse, sed etiam irritatus magis , adeo ut exhausta tot cladibus Italia, etiam seruos viras fe-wisque pecunio ο bm, teste Suetonio, indictos ad tutelam Rheni co his ierit,
eo que me mora mana missos sub vexistis habue=it, diuerso ab
ingenuis modo armatos. ΙpQ vero in Gallia res gerente m1Ωsus est in Germaniam Drusius; qui primus fertur domuit se Vsipetes , inde TenChteros percurrisse& Cattos: quum ante ad Danubium Rhaetos idem & Vindelicos & Noricos debellasci, quam quidem victoriam carmine suo ita
Videre Rhati bellasiab Alpibus
Trasium gerentem, ct Vindelici, qxibus
Mos unde deductm per omne Tempus Amazonia securi Dextras obarment, quaerere distuli.
Et alibi ad Augustum de Druso & Tiberio Neronibu S. t
chιid Marte ρ e milite nam tuo ruses Genaunos, glacidum genuἔEremosique velocias ad arma Alpibus impositos tremendis
acer plus vices uri. Maior Neronum mox graue proeliam. Commisit, immanesque RhetasAu jubs pqulit secundis. Sed quae de Usipetibus Tencliterisque & Cattis dixi, ea
distincte ita describit Dio libro Ov. Drusus , inquit, Germanis intentus qui Rhenum transimisierant, eos repulit, atque ipse postea in Usipetarum regionem iuxta infiniam damu rum , cst deinde in S cambrorum terram progressius, magnam agri partem vanavit. Inde secundo Rheno in Oceanum deusEctus , Frisios subegit, ac per paladem in Chaocorum sines profectus in discrimen venit , nauibus ob maris defluxum infices destitutis. tamen Frisiorum opera , qui pedestri militia se ei iunxerant Aperaro discrimine cinde digressus, iam enim 'ems appetebAEL, Romam peruenit. Sequenti anno Q. quo Tuberirone, Paulo Fabio Maximo consilibus, initist veris rursum in bellum profectns Rhenum traiecit, Usipetes subiugauit, Lu piaeque faminis ripis pome iunctis , in Sicambros irrupit, perque eos in Cheruscorum re ionem usique adrifurgim processit. Pusiurgim etiam inum transiturus, ni eum inopia alimentorum, ac emis propinquitas, praeterea etiam examen apum in castris visum deterruisses. Ob quae honores ei triumphales decreti sunt, permissumque, ut ouans Vrbem inueheretur, ac peracta ea quam tunc agebat Praetura, proconsulari imp rio in Germania esset. Memorabile est id quod refert Florus, Cherusicos & Sicambros , quibus ille Suevos con iungit, viginti centurionibus crematis hoc veluti auctois ramento sumpsisse bellum adeo quide certa victoriae spe, ut praedam in antecesium pactione diuiderent. Cherusci quippe equos, Sueui aurum & argentum, Sicambri cam