장음표시 사용
301쪽
lis interpellari Ma3na parvis compono , do clarissimium exem plum. Invaderis a Roticellio , non obrueris;&tandem ille expertus vires tuas vult ab offensione cessare, maliquas conditio- enes proponit nimiriim, quod debeas illi tradere pileum pauo liumque. . aut alias se rediturum iterum aliorum ope te occisii-rum . . Diceret Alexander Farnesius, si esset praetens , conditiones aequissimasci aequius enim permittere vestes quam vitam is fore ut non longe post , si illum. cum sectis redire contingat , eam te occasionem nimirum, dandi pallium, servandi vitam Desse desideraturum. Sed tu quid diceres Nihil te debere Roticellio seiun esse invasorem iniquum conditiones illas , quae a Te sanctissime concedi forte possent, iniquissime ab illo proponici cum teneatur omni instanti ab invasione desistere , nec pretio sed gratis id facere. Dictum puta. Id ipsum Caroli, Francisci cauis adcommoda. Inu serat enim injuste Caesarem Christianissimus ex is tenebatur gratis , sine ullo lucro, sine ullo pretio, sine compensationis spe,ab invasone illacessare. Demum adPontificem venit,&sic est Decretoriani spirae de rebus ad Religionem spectantibus certior Pontifex factis , satis prolixas ad Carolum litteras mense Augusti dedit quas Steid nus libri Ic putavit Regis Galliae impulsu , fiduciaque scriptas, qui foedus ab Imperatore cum Anglo ictum odiose admodum exagitabat, ut Pontificem acueret Iis autem benigne Pontifex Imperatorem monuit, Decieta Spirensia tam ad ipsius animae periculum , quam ad maximam Ecclesiae perturbationem tendere manime esse ab Ecclesiae ordine Minstitutis discedendum;quibus praeciapitur,ut quoties de his,quae ad Religionem pertinent , disceptatur, ad Sedem Apostolicam omne judicium semper referatur, nihilque illa incontulta statuatur.Ipsiam tamen Impera remitarem Spirae egisse,ut nulla habita ratione aut mentione Pontificis , cui divinati humana ura supremam cum cogendi Concilia , tima statuendi de his quae ad Ecclesia unitatem utilitatemque spectant, auctoritatem dederunt , de Concilio generali, vel Nationali,
seu etiam de suturo Impetiali Conventu , in quo de
302쪽
est in extremo periculo, , CL .
fari ponere arama consulisur .cCCLXX I. Ania littera
Religione tractaretur , statuerit idiotis maereticis iudiciunia de illa permiserit , de bonis Ecris pronuntiarit, damnatos ab Ecclesia priitinis honoribus restituerit , non astentientibus tim tui veterem dc religiosam obscivantiam praestarent. Existi mare se, non ex ipsius haec esse profecta sinu , sed malevo lorum , a quibus amicitiani iniit, consilio facta , ut ali quam abalienati animi significationum arct. In sacra Scriptura plurima extare exempla vindictae divina in eos qui sum. mi Sacerdotis munera sibi vendicare ausi flent. In Ecclesia Christiana Deum Principes ac popillos Sedi Romanae E terarum Ecclesiarum Principi fideles summis beneficiis ampli-ficasses ejus de mucro hostes graviissimis poenis affixisse. Ideo in gis esse ipsi Imperatori verendum , quod originem duceret ab iis Imperatoribus , qui non plus honoris Ecclesiae Romanae detu-lissent quam ab ea recepissent. Quod Ecclesiae emendationem c peret, controversiarum conciliationem , id esse imprimis lau-- dandum, petereque se ut in eo suam operara sibi praeberet, cui mini . sterium hoc atque curam Deus commitisset Adiutorem ipsum posse ferre, rectorem at lire caput non posse obtemperaret ergo suis monitis .ctim esset primogeniti filii loco, paret 'tem filivaria consulentem amplectae eiu , possitis armis pacistise deret, aut si pax coire non posset, controversiam omnem jam indicti Sc ruisiim i dicendi di Neis ab μntur, in belli causas Concilii a se
Gai, i sceptationi submitteret. Posceptationi iubmitteret Pollicini, qu. Roma tiae Ecclesiae a M'versariis nimia quadam lenitudine coucessisset N penitiis , scinderetri alioqui namqtie futurum , tu Gezius agere cum ipse cogeretur , quana vel consuetudo sit , vel natura , vel etiam voluntas ferret Haec , ciliaic nulli in eumdem sensum Paulus ut citatus Sponda Dir , cujus vel bata an scripsi, persequitur. Rei veritatem non emimino; so te enim allicr, forte nihil Patue lus II. scripsit; multa enim expediuntur taesaris nomine , quae ille ignorat;atque idco contingcre potuit, ut haec Epistola scripta a Pontificiis fuerit dictante, impellente Rege Galliae: quod videtur ins
nuare Sicidanus Sane S. Tnomas Cantuarientis in Anglia occiditur,&quod videbatur iri gratiam factum Regis, ab ipsomet Regene-
303쪽
gatur. Condemnatur etiam in Anglia Maria Regina Scottae, S: Elisabeth a se invitam&insciam testatur. Spondanus. Anno 387. nam. I. unde constit aut Reges veraces non esse, aut millia eisdem insciis invitisque sub eoruna nomine evulgari. Et ne Pontifices exi. micredas dabo eumdem Spondanum , qui Anno I si num. 33. lainquit Publuata quoque imi Miximie,sitim Eugenii nomistantsessa 6. Nin Aetis Nova Dpro ipsi indefensisne adaniversos Meses, quas tamen sepostea suas esse aut descitusuo emanase negarit. Et Magnificus Dominus,1 annagetta in mai gine adscribit Aut Vrbanus VIII. litteras ad Ferdinandum II. 'b'iEo annulipseMoνt in causa Monasteriorumscit uoscripta suisse. Quibus positis non videbitur mirum, si du-hitemus has ad Carolum ab ipso Pontifice emanari. Quod ii illa, non solii asserenti,sed expendenti Spondaneo credatur , non terreor hac epistola potuit enim erravisse Carolusi quod non puto aut immisiccndo se rebus fidei , aut sine causa aliquid permittendo, quod postea vi hujus Epistiaee in pace Religionis edita Anas I. cor-xectumsit. Porro contra hanc Epistolam horrenda convitia scripsi Lse Luthcrani dicuntur; &ut Cochlaeus refert, germanice latineque. Etiam ipse Lutheruslibro integro: etiam alis. Sensum hujus Epistolae illustrat Bulla Indictionis Tridentini Concilii, cuius Ernestus meminit ex qua haec periodus ab corrotata, a nobis maxime notanda est. In Ratisponensi conrent etiamus, cum ita dilectur*ω noster Gasta , tit. S. Praxeris Cardinatu Comarenus , ct summa doctriηa integritate Carum nostrum ageret,
nam cum id, quod accideret, antea Veritteramus, ex eius Conremus
sementia peteretur a nobis, ut ab Ecclesia dissentienti seu dira articuiss
iolrrandos declararentus, Asta per Oecu IDiicum Concilium illi excuteren-
Datum Roma ann IS 2. I. a Iun. Pontis Ann. 8. Hinc collioe
in Ratilponensibus Coni itiis postubitum , ut aliqui Prd, testantium Articuli usque ad Concilium Generale olietatentur ab Ecclesia; quod , cum conce cre noluisset Pontifex , tandem ipsos ab Imperio in Spirentibus Comitiis tolerandos fore usque ad Con
304쪽
in Bulla Concilio Fridentino praefixa de secunda declaratione idem
Pontifex in literis scriptis ad Carolum. Ut igitur omnia liquid constent,considera Conclusiiones sequenteS. . PRIMA, Non potes Summus Pontifex definire aliquam Pro posis em dubiisti. Fidei arriculo oppostam posse in foro interno tostrari: ita ut quι istam remeat non sit hineinus. Declaratur exemplo. Est e tres in Divinis Persena de fide es haereticus, qui unitatem induceret, trinitatem negaret Quid si Sabellii nepos, alictilis errorem hunc revocaret ab inficiis 3 Quid si summa potcntia Wnationum adcursu Europam turbaret aut vexaret 3 Quid si protestaretur so velle stare futurae Concilii Generalis sentcntiae ' An-ne in tali casu iuste posset postulari a Pontifices, ut indulgeret, ne essent haeretici qui Trinitatem negataret, modo palati subscribere futuro Concito Libere dico. Multa potest
Pontifex Lid non potest Adeoque a Paulo III. Ratisponensia Comitia, impossibilia postulasse pronuntio iumque quod non, adnuerit nec adqueverit laudo in hanc ipsam negationem iniargumentum securitatis doctrinae, quam habemus Orthodoxi,
SECTNDA . Si Carol V. aut Comitia Dirensia aliquam positionem Articulo manifesto Fidei certis, m festo contrariam. possieno te are tuta conscientitateneri declararunt , non usiurparunt αι--thoru4sem Ponti'ciam, a Dirimm Od Divina maiorem , debuerunt a Pontifc siummo reprehendi. Patet ex antecedente. Quia Caesar in Fidei articulis nullam authoritatem habet . Pontifex Attic loco non Haereses definire potest has enim nec Deus ipse revelatione adstruere potest,quia mentiti non potest. TERTIA , Iudaeos, surarios, Meretrices,ac per cons quens etiam Haereticos in multis locis non jam quoad forum internum, sed quoad cxternum tolerari manifestum est nec est qui hujusmodi tolerantiam , si intra leges , quas ratio Theologica praescribi , se contineat, condemnet. Potuerunt igitur pra dente Comitia Ratuum a postulare, ut ad epitanda maiora aer
305쪽
permi aut etiam omisso necessaria omnia patent. Nam in naturae jure nemo aibruari,nemo esse impedirento potest. Pono exemplum; si aquattuor appetaris latronibus44 necessarium sit , utae
denudari aut occidi permittas potes cimo debesi spoliationem
non vitare,ut mortem imminentem evites. Hoc dictat naturalis r tio; hocsine licentia hominis facere potes 4d quocumque homine coni adicente; non enim Pontifici, non Caesari,non Regi , dedit authocitatem Deus ut valide tibi piaecipiat vitam potius perdere, quam pallium. Igitur si experientia.docti sciebant Principes excidium imminere Luperio,ni rapinas 5 verba Haereticorum dissimularent, rationis naturalis ductu debebant potius consulare toti,quam seb partis corrigendae praetextu totum perdere. Ad hoc tenebantur natura Iure: ut naturali legi obedirent, licentia hominis non indi- puerunt; quilinaturae juri non obedirent, excusari non possent lege humana silent enim omnes sanctiones Hon inum ubi Ius naturalerem aliquam praecipit esse faciendam. Quod ita clarum est , ut contrarium manifesta lit. haeresis , quae ad quaestionem revocarii non
possitis. Igitur inter multa certa. quae aut tacti,aut recensit , haecd
biae fidei, haec altius decidenda, nimirum, An litteras acceperit Carolus Pauli nomine Ut acceperit, an illo constio scriptas an potius eodena inscio a ministris& Gallo 'Ut ab ipso an reprehensione graves,quod putaverit Paulus definiri a Carolo , quod a se non potucrat juxta ConcLII. Aia forte sicut belli socius , etiam voluerit pacis consors haberi, nec permittere Comitia juxta Conclusionem IV procedere se inconsulto. Omnia suntdubia nec video lineam a
themicam, cui fides necessaric sit. Hoc unicum sepra dubium pono Videlicet Paulum Carolumque laisse homines Min peccato originali natos, gloriae avidos, nimium cognatis deferentes adeoque dum hallucinor, dum exemplis dilucidor interlucem & tenebras ambiguus; veritatem firmatum rationibus
306쪽
Psius Einestus ruallania mentionem iacit faciam Ego. ὰ Michael Rititis. Iulius III. Anno Is o Ioannes Mecris , Ar tinus, natio Roma , Vincentii Fabiani Itarision salti filius. J Et Spondanus ad Annum IJ J4. num . . Angliae convasionem depingit, Poli Legati Apostolici vigilantiam commendat , aitque. De bonis tamen ac fundis Ecclesiasticis impetrare non potuit, quantumvis Aegina in Comitiis anni sequentis operam luamiae praesitori , ut restituerentur Ecclesiis monasteriis , quae ab Henrico Rege distram iterant, . nobilibus laicis distributa. Quin imo,ne novae inde turmae concitarentur, ordinibus postula tibus&urgentibus adactus est publico instrumento Pontificis, mino: authoritate omnes de ejusmodi bonis ac possessionibus quoad poenas, censuras canonicas in perpetitum securos&abu,lutos declarare. Primitias ver decimas fructuum , quae Hentie QEduardi sanctionibus ad fiscum pervenerant , Ecclesiasticis imposterum persolvi decretum est. Et coenobia si gulorum ordinum Religiosorum reaedificari coeperunt privato rum pia liberalitate Matrimonia in gradibus prohibitis contracta, una cum prole suscepta legitima essedccrevit Episcopos reli Oione Catholicos , sed in schismate creatos , una cum se novisae piscopalibus ab Henrico erectis, confirmavit. J ac notasses
sciat, quae urgeri possienisse quia abirnesti intermulsa, non debent a
De Iulii morte egimus num. 66. Cardinalium Truchsessivi Moroni erat iste Pontificis Legatus,ille Augustanus Praesulo dices.sum a Comitiis urgentes Possunt ibi lagi;nihil addimus.
Bjererat Zecimo Calcndas Apriles Iulius II DNonis eius.
dem mensis Cardinatos,qui Romae adcraiat, triginta scptemnumcro,Conclave adeunt quinto Idus dant Ecclesiae Caput,
307쪽
Caput. Mundo Pontificem, Marcellum Cervinum, Paulo III ex et recto Episcopo mocastrensi Anno i 33m creatum Presbyterum Cardinalem, titulo S. Crucis in Hierusalem. De hoc nihil Ernestus, tamen plura Ego, quam de aliis , jus enim brevis Pontificatus est morunt Regula,quam sequi deberent homines ad summas dignitates
Marcelli initia recenset spondanus Alinoris 3 s. in haec verba. Nascitur honeitis parentibus in agro Piceno in oppido Montisfaniptid e Nonas Maiianno millesimo quingentesimo primo,patre Ricardo Etrusco de Monte Politiano , Piceni Provinciae quaesturam tunc lati dabiliter gerente, matre Cassiandra Bencia pia valde foemina. Fuit autem ab ipsa Adolescentia adeo moribus compositus, tantaque modestias continentia, ut cum quid non serio, sed per jo- eum inter amicos 'uilo liberi vis forte ageretur aut diceretur,ad Marcelli adventum ilico conticesserent. Eamque vive radi rationem semper servavit. Cujus praeclaras virtutes cum eximia doctrina, S in si1giat pietate ac morum integritate, atque animi conii. artia conjunctas, ut paucis multa compleota , omnes quicumque de illo gerunt multis laudibus cxtollant. Cuius modum clecticinis, resque toto conclavi intus gestas Occiatim persingulbs dies pene&horas atque momenta,descripsit unus aliquis qui aderat literis ad amicum datis, quae leguntur inter Epistolas Principum,cum multa Marcelli laude Vitam vero ejusdem diligentius iaripsit Pauvinius,qui familiarisci exstitit. Laudationem post obitum Lilius Podanus ad sacrum Collegium recitavit. Sit illo. Progreditur de multa enumerar ad commendationem modestiae , quam Praesules inferiores non curant. Postridie clectionis, infit, Episcopus consecratus si ite pompa coronatus. J Audite Abbates Staminus Ecclosia Antistes tactu abstinet; vos inpro- finitate convivii totam inaugurationis solennitatem constituitis ZQuo vergit sub modesto capite tanta membrorum,imo Marticuloni in petulantiad superbia Z qiro tantus rhedaruin strepitus, fam lorum apparatus 3 ubus illos,oblccro , impcniis tenetis&alicis' propriisnc,an alienis: loquor sincereri si alienis inires cstis; propriis , sacrilegi. Vos enim , sicut privatus utique Monachus, voto paupertatis tenemini, arguendi de violatione vo-
α si quidpiam vobis proprium esse asseratis Bona haec
308쪽
omnia,quae dilapidatis, cistunt, Coenobij sunt; militum sanguianem , rusticorum sudorem, fundatorem peccata devoratis. Bene administrandi habetis authoritatem summam sed vacare conviviis, scandalizare populum, excitare invidiam saecularium, piorum hominum liberalitatem retunderes, non est Communitatis bona fideliter administrare. Sed subaudio. Ecclesiae sunt divites dicitis , fruimur in Domino opibus coelitus datis. Itane Quando tot algent pauperes, pereunt fame tot Sancti: periclitatur Ecclesiaci Imperium titubat, i&isemet Caesar mediis caret, quibus Rempublicam minutenere possit; tunc vos divitias Ecclasiae defensioni debitas decoquitis,in scelus in hypocrisin vertitis in Domino gloriati deliratis e culos
aperite. Est Deus sunt pauperes,sunt milites. Deus, qui rationem exiget pauperes in inte ipsos milites qui actionem severam instituentri quod sibi debitas pecunias prodegeritis lassapidaveritis. An-ne Abbatialis dignita . hunc luxum postulat qMinime. Exemplo debet suis subditis praeire Antistes nec Abbas majores expensas lacere quam quisque privetur Re-hoiosus. Sic sentio sensit Marcellus summus Pontifex raedixit. Sic loquuntur Theologi in qui vobis adulantur
sipiunt. Sed redeo ad meum Pontificem , eumque nomen non mutasse reperio, Spondanus. Proprium suum nomen Marcessiretinuit ejus nuncupationis Secundi eo testatum omnibus facere volens .se per hanc supremam dignitatem immutatum non iri Cum alioqui noli desit sua gravis ratio mutationis nominis in taeteris, praeterordinarias quae recciassentites nimirum, quo detur intelligi, limul cum nomine privatos affectus in publici boni studium δε humanas cogitationes insatietas& divitias esse commutandas. J Honores dicuntur mutare mores id videmus. Sed in meliores ra-At in Marcello vitae constantiam vidimus, S adamantinam e severandi voluntatem. Discamus igitur ab isto summo Pr icile , Ita promoveri ad honores, ut mores non dicantur efferri. Quantum enim praelitusReipublicaeprodes poteris; rantum poteris nocere elatus.
309쪽
it quia in otio juramentis commutandis satis ma- gnam authoritatem summo Pontifici ad tribuunt bonae notae Theo-sogi immensam alii,qui tempo i scribunt, non personis. Ego sentio .tantum aifferendum Pontificem ut&fide dignus evadat injurios tofi Ecclesiae pronuntio qui dextro sum laevorsum, prudenter te me.
Cum causatine causa, posse etiam Rerum publicarum in damnum tertii vota 5 auram enta commutare aut tollere adulantur Ratio ist usdoctrinae Athlas est , Marcellus Hercule qui illam.firmat. Rem edissero. Quaedam Capitula in Conclavi ante electionem condita, juramento singulorum Cardinalium sancita, ratificanda Pontificali spontione confirmanda adducen ub seseantepaucos dies eadem ipsa iuramento irmast,sibi tu constitutum ea rei aprastare , ne verbis tantum promittera, respondit; dc paucis verbis multa complexus est quae examinare possimi illi, qui ipsame promotionis vi Papam Elutum votis& iuramentis adulatoria quadam devotio ne delirant. Reperio ab ipso aliam gravem controversiam decisam Qgoniam in votoriam Sc promissionum materia multa scripta a Theologis,multa a Politicinaliis faventibus parcitativi timori, adiis numerodianimositati; aliis secretum,aliis ataetantibus publicitatem Spon-danus. J Cardinali Mattiano, sibi in sacris assistenti, aliquando dixit, seproculdubio scir optimum isse,pauca dicere,multa prassa 'e:se autem ea rationem ultapolliceri, ut iis verbis idemsuam obligaret; quodsi asiquando mali damonis impusu ab recte cepti desistere restet,memor premi is erubesteret. JHaec de privatis ejus moribus; transeo adPontificios;nempe ad illos, quibus si mali,in ipsam dignitatem peccatur. Cecinania,sicut impraesentiarum, etiamtu illud tempus amicta haeresibus, grandi omnino egebat medicina in quia Hominum ingenia varia, haec varie adhibita Contrariis curantur contraria, is ejudice des uisset sub initium examinari morbi ingenium,ele semel notae origini contraria medicina apponi. An ne ante centum annosCermania incurabilis fuit Z Respondeat Spondanus, qui gloriae Hispanae invidus Carolo, si peccavit,n parcet. Ex his scintillis,ait, eruperunt ingentes illae nammae , quibus magna Orbis pars postmodum conflagravit: quaeq; potuissent fortassis, aut revationione ejusmodi pecuniarum exacitionis sequae nihil propter haec cessavit, sed potitis crevit,vel modica aquae a qrsione restingui uis acriorum inccen-
310쪽
sonam concursu vehementiores vires accepisset J Ecce secumae citatus Appamiarum Episcopus culpam omnem Germanic. miseriae attribuit. Quod& paulo ante uberius exposuerat,cum piimos Lutheriaulias accurate depingit Promulgaverat enim Leo Pontifex, largissimas indulgentias, bello inferendo Turcis, templo clue Vatica cno S. Dctri erigendo put ciuicumque aliquid in eos usus crogaret, veniam peccatorum ampli minam consequere cur Et tu idem quantardevotione indulgentias popidus recipIt, tanto taedio exaltionem fa-stidit. BelIum Turcicum forte Christianis voluntarium queritur re tundendamque Barbari impotentum , si suprema Orbis Christiani authoritas compesceret Christianos illos Principes,quorum scdera Mahometanos armabant ut contra Thircos contribucrit Vaticana aedificia Germanoria impensis erigenda miratur. Sed tolerat. Contibuitur igitur summa auri vis;&Collectores incipiut liberalitate devo-tionis libuti;ludere,c5vivari,inebriari, triumphare,nugari. Turbat . plebs insolentia irritata;&Ioannes Statipitius laneralis Augustinia' norum per Germaniam Vicurius,vir nobilis Sc eruditus: Martinus . Liulacrus, Lector ordinarius mittenbcigae a sti invidia contra Pontificem, contra Moguntinum Principem, contra Dominicanum, qui concessierat,quicvulgavei aliqui concionabatur,occasione sumpta ex magnis abusibus,qui in his indulgentiis vulgandis& pecuniis colligendis,per imprudentiam Savaritiam committi soliti eranc, in ejus. modi abusus invehi incipientes pro concione ad populum monuere, ne se Quaestorum suasionibus dcludi sinerent. Ecce ut pontianus commemorat, duo Luttieruacibusus ino dere incepit,Indulgentiarum. Eleel synarinia. Indulgentia ruinquidem,cum infiniicibus G crmanis suadebatur, si pecuniis litteras indulgentiarum redimerent, ciuillosipso securos de salute sua, nec aliis operibus bor is egere. Eleemosyna Ium etiam , cum deVote erogata populo luxuriose devorabant. Qu3stores. Et Quidem multos etiam nodie esse milites,qui putent non Obstantibus mortalibus pec-icatis posse indulgentiarum vi salvari: eleemosynarum colle flores non solum illas dilapidare,sed Merogantium saepe pietatem irridere; testissium. Unde illos instructione,istos coci 2Ione egere , manifestum est.