장음표시 사용
181쪽
r78 RAPHAEL Idoneus est visus, cui potissimum ham tanta
provincia demandaretur. Itaque a Laurentio
Imperiali Cardinali, cujus res agebatur, ita Hispaniam missus, dissicillimo munere tanta felicitate perfunctus est, ut, quod vix sperari posse videbat aer, rehus omnibus sine uM
a controversia compositis, Romam redicrit. Cujus sane rei non exiguum praemium tulit.
Nam Alexander VII. cum hominis prudentiam Te munerari cuperet, paullo poli Fabret tran lispaniensis Legationis aerario praeposuit . Quod munus cum caste integreque aliquot annos administrasset, ab eodem Pontifice legationis ejusdem Assellar laetus est, in qua etiam procuratione Sc maximam sibi consilii Iaudem peperit, & stinui ostendit de integritate Sc prudentia sua in utrius tuo muneriAdelatione optime a P. Μ. fuisse judicatum. Tredecim post annos Romam ex Hispania reversus Appellationum Iudex in Capitolia constituitur; grave sane munus ac dissicile , cujus in administratione eximia quaedam ae quitas , & juris peritia requirebamur. Quod
etiam munus ea integritate ab eo gellum ell, ut ejus opera nemini non fuerit probata.
182쪽
FABRETTVS r7 Qiae quidem indicia sunt cum summae ejundem in muneribus omnibus gerendis prudentiae , tum etiam in tranligendis expediendiseque negotiis praecipuae cujusdam ac felicise
fimae dexteritatis. Verum cunI ejus Virtus certatim expeteretur ab Omnibus , non multum intercessit temporis, cum et Urbinum una cum Carolo Cerrio Cardinali Urbini Legato commigrandum fuit. Is cum plurimum aequitati Sc doctrinae Fabrriti confideret , oum sibi adesse voluit, k Legationis , ut Vci. cant , Auditorem constituit, supra quem ferme totum Legationis ipsius onus incumbit Tulit hoc onus non gravate Fabretius, Operamque suam ti Legato praestitit, & patriae
detulit. Quo tempore res domesticas etiam curare non neglexit; & cum patrias opes Valde attritas procuratorum negligentia offendisset, eas restituere, quoad potuit, conatuia
est. Opportunum ad hoc subsidium contulit pecunia quam bonis quaesitam artibus secum ab Hispania detulerat. Triennio Urbini Peracto , ei non . ut optabat. otioso esse licuit , quo suis stii diis liberius obsequeretur ἀrsari Ruinam reversus statim a Gaspare Carm
183쪽
rto R A P Η Α Ε Lplneo Cardinali Iimocentii XI. P. M. Teatio . cui jamdudum eximia Fabretii eruditio atque prudentia perspecta esset, iis de more examinandis, qui in Clerum cooptandi essent, prae scitur. Cum vero non minuS doctrina , quam eleganti quodam scribendi genere valeret plurimum , dignus plane habitus est, qui ab eodem conscribendis Pontificiis decretis eligeretur. De mortuo Innocentio XI. Alexander Reeessit Vil L qui cum viri virtutem probe cognitam atque exploratam haberet, ei lihellorum supplicum curam commisit , etl que primum S. Mariae Transtiberim, deindes multo amplissimo Basilicae Vaticanae can nicam Se ditavit Sc honestavit, tum M sacrogum coemeteriorum Praestinaram, qua unice ille delectatus est, adjunxit. Hanc quemadmodum Fabret tus exercuerit, tunc dic mus , cum de ejus studiis erit seribenduin , cum quibus mirifico hujusmodi procuratio congruebat. Nullum apud Alexandrum Pontificem gratia valuit Fabretius: nam & eum sibi adesse volebat in magnis rebus , & hominis auctoritate multum movebatur. Multa
vitam, eo consulto, Sc praeclara ις toti Chri,
184쪽
FABRETTVs igistimo orbi salutaria constituebat. Iuvit etiam eumdem Pontificem in Alsietinae aquae ductu lim restauratione . Quanquam idem in ope in re de aquis & aquae ductibus aquam illam neget Alsietinam vocandam esse, aut per Alsietinae diustiis Romam induci, quemadmodum perperam inscriptum legitur in celeberrimo illo Paulli V. monumento, qui Pontifex , tribus millibus aquae unciarum adjectis , fontem illum mirifice auxit. Ollendit enim Fabretius nullo modo eam aquam illam esse , quam Augustus in naumachiae usus ex Alsietino, sed quam Trajanus e Sabbatino Iacu, quae longe altius decurrit, Romam deducendam curavit. Cusa etiam hoc tempore numisinata ad sormam a Fabretto summa elegantia excogitatam , quibus nihil unquam post auream illam Augusti aetatem Romao telorgantius visum fuerat; ita vero scripta. ut ipsam temporum illorum venustatem dignitatemque prorsus reserrent. Parva quidem haeeres est , si cum majoris momenti rebus co Paretur , sed certe non contemnenda. Ru det enim in numismatis affabre cusis nescio
quomodo dignitas quaedam atque ampliuid'
185쪽
iti R A A E LImperii. Neque vero Innocentii XII., qui Alexandro suffectus est , minor in eam benevolentia suit. Hic enim cum parem Decessori suo de Fabretto existimationem haberet , multumque ejus prudentiae integritatique consideret, non solum ejus consiliis usus est , ejusque sapientiam maximi semper fecit, verum etiam eumdem multis honestavit muneribus ; inter quae illud praecipuum , quod ejus fidei Pontificium tabularium credidit , quod in Hadriana mole summa diligentia custoditur; cujus sane cura nemini unquam cominmittitur nisi illi, cujus vigilantia atque fides omnibus sit plane perspecta. Νam Sc scriptorum copia Se eorumdem aestimatione tabularium hoc ceteris omnibus, quae in Urbe asservantur, longe praestat. Supervacaneum hieest exponere quomodo se hoc in munere geGserit Fabrettus , qui in omnibus, quae hactenus persecuti sumus, tantis tamque diversis muneribus non modo eorum , qui sibi ea demandarunt, desiderium semper expleverit, Ue Tum etiam cumulaverit. Atque ex his, quae hactenus scripta sunt, nemini dabium esse potest, quin Fabre itus vir fuerit summa pru-
186쪽
dentiae, dexteritatis, ingenii laude commenia datissimus, idemque ad omnia pene quod rarum omnino est ac singulare ) a natura
comparatus. Haec praecipue suerunt numera , quibus praeclarissiunus vir functus est , ampliora certe consecuturus , nisi litterarum amor , quibus unice delectabatur , ah honorum cupiditate hominem semper abstraxisset , eumque ab omni prorsus dignitatum petitione revocasset. Atque haec do honoribus , quibus honestatus Fabret tus tantam sibi Be prudentiae & aequitatis famam peperit. Nunc aliqua de ejus studiis attingenda, quibus ille tantam doctrinae atque ingenii laudem con .secutus est. Delectabatur ille, quemadmodum supra dictum est , antiquitatis cognitione , eamque scientiam non solum adamarat, verum etiam prae ceteris excolendam susceperat: quo etiam libentius Romam in adolescentia sua sibi eundum putavit. Videbat enim studiosissimus adolescens tam multa com moda ad hanc cognitionem assequendam illam urbem omnibus suppeditare , ut qui diutius ibi commora et ur, eaqre solum, quae uigo occurrunt, curiosius investigare vellet,
187쪽
,8 n A P Π A E L haud multo sane labore, dum graviores saeuitates addisceret, hac etiam scientia eruis diri posset. Igitur, ut Romam venit, ita ibi versari incoepit, ut nihil , quod cognitione
dignum esset, arripere praetermiserit. Antiquitatum scriptores , quotquot ea tempestate celebrahamur, Omnes collegerat. eoique lectitabat alsdue; eruditorum hominum . quorum multos sibi paraverat, consuetudine utebatur , eosque colebat diligentissime ; quidquid
autem Romae antiquum esset per serutabatur
solerter, idque tanta diligentia scriptis mandabat , ut nihil accuratius fieri posse videretur . Quo iamim est, ut tam multa in ipsa adolescentia cognoverit, ut jam tum opera illa instituere aggrederetur, quae deinde ab
eodem , tempore progrediente , consecta litterariae reipublicae tanto cum usui, tum Ornamento fuere. Neque ab hac vivendi ratio
ne , quam Romae privatus tenuit, in Hispaniensi Legatione, dum reipublicae operam daret , recessit . Ibi enim Latinis Graecisque scriptoribus perlegendis totum se tradidit; quod sane ei summo fuit adjumento. Hae una enim legendi exercitatione tam multa
188쪽
PA RETTUS I 83 didicit, ut in antiquitatis cognitione , quemadmodum ipse fatebatur deinde , vix sibi ab eo tempore aliquid ita novum occurrerit, quod non ipse aut jam pridem exploratum haberet, aut non statim conjec ando facile assequi sos.set . Hic etiam Veterum Romanorum monum
menta , quorum non pauca in Hispania lu- persunt, sedulo investigavit , nihilque negligens exscribere praeter milit, quod tibi animadvertendum esse arbitraretur ; id autem , si misnus per se posset, per amicos assequebatur. Atque haec laus suit Fabretii praecipua. Ete-
uim dum vixit, quidquid rarioris vidit, id totum scriptis tradidit , idque quod pluris
in hac re faciendum puto adeo accurate , ut quidquid ab eo aut exscriptuna, aut delineatum sit, id exemplaribus suis mirifice respondeat. Hoc ille praesertim praestitit, cum Bomam rediens, & a Carolo Cardinali Bo-nello Legato, qui ex Hispania decedebat, in
itineris societatem acceptus una cum eo no
biliores Europae urbes obivit . Tunc enim diligentissi inus antiquitatis investigator , Occa tione arrepta, qua commodiorem offerri sibi amplius posse desperabat, vetera monumenta
189쪽
r 6 n A P H A E Lomnia, quae in Europae, ac praesertim in Italiae urbibus, vicis, viis supersunt, sagacissime perlustravit, multaque descripsit, quae sibi deinde magno usui atque adjumento misese testatus est. Hanc ille vivendi rationem tenuit dum Roma ab suit, seu potius dum in Hispania est commoratus. Nam Urbini quamdiu Legationis Auditor fuit, partim propter assidua illius provinciae negotia, cujus pro- euratio in eo potissimum nitebatur , partim
quod familiae suae quemadmodum supra dictum est commodis considere deberet , vix aliquid otii ad haec studia re eo tenda ipsi
reliquum fuit . Itaque tum publicam tum domellicam rem suis studiis ante serens, parumper ea sibi intermittenda arbitratus et .
Quo factum fuit , ut Se provinciam illam
summa cum vigilantiae laude administraret ,& domesticas sortunas multum auctas relinqueret. Atque haec omnia , quae de Fabret-ti studiis hactenus dicta sunt , accuratiori diligentia exponere voluimus, ut omnes intelligant , non immerito eruditissimos homines , quotquot aut per eadem tempora , aut con sequentibus deinde annis floruerunt, Omnes
190쪽
PA BRETTus r87Fabretti opera uno ore tantis laudibus extu Iisse , eumdemque omnium sui temporis antis quitatis consultissimum existi inasse. Neque enim ab homine, qui ab ipla aetatis initio totum ad haec iludia se adjecerat, eaque deinde tanta diligentia ac labore excoluerat, tam multa viderat, tam multa legerat, aliquid proficisci poterat, quod non in suo genete persectum et Tet, simulque doctorum omnium admirationem in se converteret ; praesertim eum is 8c ingenio acerrimo, & quod potissimum ad haec studia quaeri solet) mem riae facultate prorsus singulari uteretur. Cero te Scipio Mamjus vir omnium doctrinariun laude clarissimus in suis operibus, quibus ta tam eruditionis famam apud omnes gentes ibi comparavit , iit Fabretii mentio incidit , saepius hujus sapienti Timi viri studia , eruditionemque maximis laudibus extollit, eumdemque antiquitatis cognitione ceteris omni us praestitisse affirmat, utpote qui plura solus exscripserit , plura congesserit, plura explicaverit , quam ceteri unquam aut legere aut investigare potuerunt; cujus ea fuit in