Speculum humanae vitae, In quo quid prosperi & aduersi quisque hominum status, dignitas, & officium; quid denique vtilitatis, & vanitatis unaquaeque scientia & ars contineat, quis speculari facilè possit. Autore Rodorico Zamorensi ..

발행: 1570년

분량: 397페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

ctis temporalibus natibus, mele

cularibus artibus, O uiuendiso mulis, breui agemus: incipientes a. Ammo temporali culmine Midelicet Casarum, Regum o Principum , usique ad bubulcos, O in im e vitai

homines. Et in ea parte,diuersos hominum uiuendi modos in teporali statu degentium, uariaque artium m occupationu secularium genera,

quibus hominesse e , ut plurimum conferre,aut implicari solent, breui perstringam. Et quid in eis animae profectus, aut temporalis bonoris, uel comodi aut incommodi, laboris vel periculilateat, succinctius atq; exquisitius quam potero explicabo. Tandem de cunctis fere malis, supplici,s, penis, mortibus; ac damnis

corporalibus, necnon de caeteris inistrinsiecis, γ inuisibilibus .erumnis, ac mentis asstictionibus, qus ab ori gine mundi homines , tam boni Oinnocentes,quam mali O peccatores magis excellentes, O nominati

in omni statu existentes ipsis Myta m

22쪽

inis dies mortales omnes patiun λ

tur. O de causis eorum, ad utran

que partem breui me subjciam. In fecundo libro de apiritualis niis statu, O uiuendi genere fermo

erit: qui cum binarius sit, quorum alter ecclesiasticus, alter regularis, siue monasticus existat, de utriusq; principiss natura oe origine , au -ctoritate, institutione oe differentia, nec non necessitate O utilitate, excellentia O prerogatiuis: sed .c ' de eorum aculeis, laboribus O . peri culis agendum erit, incipiendo

a sumno pontifice, qui omnium ta

tuum uertex est, atque totius uit humana exemplare sipeculum exi . sit. Deinde cateros omnes ecclesiim

status o ordines particularius di- . scutiam. Vt tandem discat humanus animus,stsi ubique sit laboro dolor, ubique ad uirtutes, O vitia uia sit: cui potius uacare o β

, , accommodare debeat, ut tandem

dulcorem,simulo amaritudiηems V chi questatus considerans, iugo

23쪽

uiuendi formulam eligat : quae' fragilitati naturaeque sua potius conueniat, minusq; periculi. ed pluris habeat bene beateq; uiuendi. In quibus quicqυid a me disserendum erit correctioni O emendationi re

mitto.

24쪽

Autoris huius libri vita, eiusque studia reccituntur ,& tandem admonet ad studia legis diuinae, potiusquam humanae, & de effecta legum humanarum, & de ordine procedendi in hoc libro. ERVM. ut aptior dulciori sit circa praemissa dicendi ordo , expertam a me in ea re luctam, atque in me ipso exercitatam dissensionem , interse ram :teneboq; typum dialogo similem , dum honestum quendam atque modestum altercationis modum inter piam matrem ac nonnullos contribules , & amore mihi coniunctos dudum habitam circa vitam eligendam meam breui perstrinxero. Quo fiet, ut dum rem gestam fideliter enarro,pollicitum per soluam Θrdinem. Attingo iam breuem , s a iucundam palestram. Patre itaque vita functo, infantulum me pia mater ad literarum

studia destinauit. Vbi post prima illa literarum rudimenta, dialecticae & philosophiae laudatis studijs, non quidem ut debui, sed veValui,parumper opera dedi. Rursus post aliqua temporis interstitia in eis consumata, variae diuersaeq; inter plani matrem dc contribules,ac c6sanguineos, opiniones fitere. Mater siquidem, ut erat totius sanctimoniae & honestatis sectatrix,ac eximiae deuotionis & virtutis cupida optabat qua maxime,ad spirituales me scientias con erre debere, illi econtra . Quis enim, inquiunt, patris nomen aut tenebit aut suscitabit Nam cum pater illius

eastri concitiis prςcipuus , & populi quoddacaput suerit, elaborandum est, ut filius patre imitetur. Deinde quis generis atque familiet honorem tenebit λ Quis rursiis matri viduae, fratrum sororumque pupillorum , necessitatibus compatietur λ Quis denique totius fa -

25쪽

IN SPE C. VITAE HUM A.

miliς, dc domus onera supportabit Quare

suadebant illi , ut adseculares me scientias conferrem , quς suis sectatoribus honores comparant, summas ampla sq, afferunt diuitias. Clamabat in pia matercu Hieronymo ad Demetriadem virginem dicens instruenda in teneris annis debere esse animam diuinis eloquijs, Ut coruscante verbo Dei,diaboli astuti et repellantur; Vt adolescens resistere

sciat, quem hostem pro residuo vitet habiturus est. Addebat rursus moesto animo in diuina lege paucos admodum, sed in profanis studias humanisque legibus plurimos laborasse. Secularibusque denique artibus squas recte seculi lucrativas vocant pymnasia plena esse. Qua re dolebat apprime, quod omnes

fere legem Dei aspernerentur, in qua cum, rege & propheta iubentur meditari die aenocte. Quippe Veluti. cςciatque ignaui, ita passim derelinquerent fontem aquae Vivet, octoderent in ci siqrnis dissipatis, secularibus , videlicet, disciplinis, qus nec dulces, nec vitias aquaS continere possunt . Rursus illi, ut

iuridicas sapientias sectari deberem, summopere suadebant, canonicam, videlicet, dcci uilem: quoniam habitus ille iuridicus eius generis erat, qui votis piae matris faciebat satis. Vtpote quae si ad sensuiti legissatoris le- es ipsae seruntur, normam bene recteq; Viuei tribuunt, docentque quo virtutis dc rati oenis tramite, quo disciplinae vigore, ecclesia atque. mundus ipse regatumsed & er bent documenta,atq; Veras explicationes illius iuris naturalis non scripti, quod cum apostolo, insitum est in cordibus nostris, & tanquam lumen vultus diuini, signatum est super nos, al-tεrum, videlicet, non ledere,& ius suum vnicuique tribuere. Cui liquidem iuri naturali non distinctum, quin imo idem videtur esse

ius diuinum cunctos mortales commonens aut quodcsim volumus ut faciat nobis homi-

26쪽

nes ea eisde & nos faciamus. Τandem vista est mater pia, at si vinci pietas non potuit propinquorum suasionibus timida satis a quieuit.Decretum est ergo,ut eis ipsis studiis

vacarem. Commonebat maternus amo S, ut

inter humani iuris regulas, diuini nequaqua esse immemor. Et licet ut dicebat)pulchrum admodum sit de iustitia humana agere, ne cessarium tamen sibi videbatur, diuinet non obliuisci. Addebat denique, quod cum contra ius iniuria fiat, tunc me rectum, Verumque iuristam crederet, si nullam Deo iniuria inferrem. Quippe tunc optimus Iegista eua- .derem atque prςclarus,si sua immortali Deo iura, suasq; leges immaculato calle seritasse. Tandem pro quodam ut ita dicebat locali semper ni cmorabili,illud propheticum mihi summopere relinquebat, meditandum die ac noctet quia beati immaculati in via, & qui ambulant in lege domini.Subijciebat tamen postremo, ut ab illis penitus studijs anima abstraherem . quae non veritate, sed fabuIosis figmentis homines, & pretiertim iuuenes delectant l,t recte cum eodem Propheta dicere possem: narrauerunt mihi iniqui fabu- Iationes , sed non ut lex tua . Accepta igitur materna benedictione,aptisque ad studia necessarijs rebus,Salamantinae me contuli universitati,ubi per decem annos eisdem iuridicis legistationibus vacavi.Memor tamen fa-Pienti, pr cepti; ne dimittas legem matris tuet: non umquam inter sedula iuris exercitias veluti cuiusda solatij gratia, sacraruit iterarulectioni me raptum conferebam. Sed & phi- Iosophi erat sertim moralis dulcedinem tanto ardentius pr gustabam, quanto ultra ea oble ctamenta , quς doctrina ieci ad morum

informationem adducit, plenius tamen atq; uberius cunctorum iurium legumque huma- a. narum, Verum intellectum elicere videntur.

si Adde, quia ut semper mihi visum est, idque

27쪽

3e Cicero in libro de legibus ait: postergatis moralis philosophiae doctrinis atque piincipiis, neminem contingit in iure ipiis eruditu.

praeclarumq; euadere. Tandem vero expletis studiorum cursibus, assii elis doctoratus insi- mijs, extiti utinam digne togatus. Sed illico andis admodum in matrem piam , & conis aguineos,ac attinentes concertatio suborta est, sed longe maior inter utrumq; meum hominem cominis inualuit. stabat enim tempus, petebat aetas, ipsae quoque ratio, & amnium expectatio poscebat, ut laudem alique future vitet modum eligerem. Et quia teste Gelasio, ut pr misimus, duo sunt vivendi genera, quibus hic totus orbis regitur,& sustentatur . Alterum , eoru qui se spiritualiter in λrtem Dei dedicant. Alterum, eorum, qui se secularibus prςbet,negociis,alij ecclesiiastici, alia vero laici. . Ea de re, illi ut seculare vitae formulam captarem: quia eam progenitores ipsi honestissime seruarunt. Mater Vero Veluti quae nedum corpusculum meum intra eius viscera duxerat, sed & educauerat, atque ad eum usque flatum Perduxerat , dc ob eam rem plus diligebat, suadebat non statim a me eligendam fore vitae formula. Sed hortabatur ut prius matrem ipsam ex acie una, c teros vero consanguineos & amicos ex altera, audirem altercantes super cunctas vitae humanae artes , dc uiuendi modos: incipientes astatu temporali, qui primo mortalibus occurrit, ut illius falsis pro peritatibus & veris calamitatibus plene conspectis, tandem ad spiritualim statum, qui optimi finis rationem habere videtur, me ut optabat transferrem. Acquieverunt amnes discutioni, acquievi & ego. Illi ergo, ut animo tenero dulciorem status& vitς teporalis modum facilius imprimerent, decreueriint a summo terreni status culmine imperiali, videlicet, & regali inchoare: ut ex illius sublimitate dc stelicita

m Ti

28쪽

te, quae multos in dies facit scelices, ad aliquem temporale vivendi modum allicerent. Tandem vero c teros alios terrenos vivendi modos tangere,& discutere menti erat, usiq; ad infimos subulcos , nec non ad rusticanos homines. His igitur pro quadam braefatione introductis , accedendum est ad rem ip-iani. In duos igi rur libellos ut praemisimus) hic liber diuiditur. In qui-υ bus dilautiuntur, examinantur materi et infra scripte, vim si tabula sequenti aper α

29쪽

DE MATERIIS

pertractandis in primo libro, de tabula capitulo

statibus & exerciti is,sive viueri

di modis temporibus incipiens a Caesarea potestate de regali di--gnitate, quae culmen habet oimmum temporalium statuum, usque ad bu- bulcos , ac infimas artes exercentes. In quo distutiuntur dc examinantur commoda dc incommoda, dulcia dc amara , fauores & labores, solatia dc miseriae, facilitates & dissihultates, prospera re aduersa, quietudines di pericula uniuscuiusque status, & vitae huius temporalis seu formae vivendi in hoc seculo. Capitulum primum, de primo ae sublimiori statu temporali, videlicet, imperiali dc re-xali , ac aliorum principum , dc de huius status culmine dc excellentia, ac de illius Delicitate dc prosperitate, necnon de eius commoditatibus,praerogativis, laudibus, dc praeconi,sCapit a. de inscelicitate status Imperialis, dc regalis,dc plurimis curis,onerib', miseriis calamitatibus,atq; incomodis istius 1latus:& quae Reges,dc Principes comitantur: dc tande de innumeris periculis principanti u. Cap. I. de alio modo vivendi in hoc seculo, videlicet,de exercitio de vita curialium, re eorum qui Principum fauores dc ossicia se

30쪽

INDEX

quuntur:& de laudibus de commendatione huiusmodi status. Capit. . de laboribus,oneribus, dc incommodis ac pericuIis status & vitae curialium, re fauores,curias, seu, ossicia priricipiam ie-quentium. In quo capitulo dc in tribus rabricellis sequentibus sipecialiter agitur cleseptem vitiis, quae officiales regum dc curiales comitantur. Agitur etiam de calamitatibus procuratorum regunt,& alia officia exercentium:& an in curijs regum acquiratur verus honor.

Cap. . de nobilitate generis, scientiae, di morum & quid sit,di quomodo ortu habuit rct an a regum sola voluntate,& concessio-ione acquiratur.

Cap.6. de multiplici nobilitate, dc an iola soneris nobilitas in deferendis honoribus praeferatur strenuitati,aut scientiae vel vir. tuti hominis ignobilis genere. Cap. . de laudibus, pr coni js,oc commendatione nobilitatis generis, dc de illius:virtutibus dc utilitate, ' , Cap. 8. de vanitate nobilitatis humanae, α aeeius viiijs,di nobilium excessibus di de falsa nominatione nobilitatis, ec de illius incommodis, laboribus & periculis.

Cap. p. de amrata militia, dc exercitio armorum dc de laudibus di commendatione huius exercitio,& an vacantes armis, Iant Veri. ciues, dc partes ciuitatis. p. io. de laboribus,& oneribus, at ine Incommodis vitae militaris, ac exercitii armorum: & de periculis huius status & de causis, quibus hoc eXercitium dilrii a uetur. Capit. Ir. de vita dc statu coniugali in lancto& immaculato matrimonio, dc de utilitate, laudibus, & ptaerogatiuis vitae coniugalis super alia vivendi genera. . . Cap. 12. de Oneribus, dc incommodis,& laboribus plurimis vitae coniugalis, di de.co-

SEARCH

MENU NAVIGATION