장음표시 사용
651쪽
In caeteris , quod ad hunc juris articulum attinet, sequimur in his regionibus jus commune. Grol. d. loe. Gudclin. lib. 2. de jur. nov. c. O. ubi tamen dubitari posse scribit, an in locis , in quibus haeredes instituti pro legatariis habentur , ut apud Gandavenses & Cor-tracenses admittenda st Falcidiae aut Trebellianicae detractio: & magis existimat admittendam non esse , ata. I. lex Falcidia 47. S. I. ad Iri. Fala. UINN. Jus, capirulis Ra'nutius ex Minaidus, M. de te . invectum,jure civili incognitum esse plerique statuunt cum Cujacio &Vinnio nostro. Sed non inepte id negaveris.
Nam i dum ius civile jubet ante computationem quartae Falcidiat, adeoque de TrebebIianicae , deduci aes alienum , prose etiam deduci voluit portionem haereditatis Iegitimam , quippe quae recte aeri alieno accentetur. i. g. s. g. Τ de in '. test. ι. 67. f. I. V. de Iegat. x. Deinde x in I. 6. C. ad SC. Treb. dilecte Zeno : Idem, inquit, in retinenda te gis Falcidia portione obtinere jubemus : si pater ves mater Atio, seu fila , institutis haeredibus, legaverit, eos ea e nepotibus vel neptibus, pronepotibus vel proneptibus suis, ac deincepι resti uere barediratem. Permittit ea lex liberis , fidei commisso obstrictis, ut pol sint detrahere quartam pro auctoritate Trebelliani Senatusconsulti a sed addit, in eam quartam nec reditus, nec quartam Falcidiam imputari. Quam tam autem Falcidiam non aliam hic esse quam portionem legitimam, acute obtervavit Vir Garii simus A. A. Pagenstecher. in Apbori . b. t. f. Is . Sane & alibi portio haec vocatur quarta Falcidia , ut I. g. s. s. in I . F. de inus re p. i. 3 i. c. eod. & apud Paul. Recepi. Sent. ιib. 4. tit. s. f. s. Quin jam ab aliis observatum , portionem hanc vel lege Falcidia , vel ex ejusdem rationibus fuisse introductam. Vid. Jan. a Cost. ad pr. IV. de in m. test. & U. C. Schulting. Iurispe. ante justin. p. 38ι. Ex quo patet, Pontificem in istis capitulis interpretem magis iuris civilis,quam legistatorem egi Dse. Dissentit D. Harprecht. Div. de jure deducendι duas quartas, cujus argumentis tamen
facile satisfieri posset , si id jam ageretur.
Vel repetere solutum Solutum scilicet erro-4 re facti , I. error P. C. adleg. Fala. Repetitur autem hoc non beneficio Senatui consulti, sed iure communi, quo eius, quod per errorem quacumque ex causa lolutum est, omnibus repetitio conceditur. De quo diligentius suo
Pro rata portione P Si pars tantum haeredita-
tis restitui iussa est , pro parte non restituta actiones apud haeredem remanent; pro restituta transeunt in fideicommissarium. Si tota haereditas , aut integra alicujus haeredis portio , si haeres eam totam restituit , sponte , an coactus nihil refert transferuntur actiones omnes t si dodrantem retenta quarta ex Senatusconsulto , pro dodrante transferuntur , pro quadrante remanent, I. r. C. hoe tit. Atque in
hoc differt haeres fiduciarius ab eo , qui legatis oneratus est , qui solus cogitur respondere creditoribus. Dividuntur autem actiones pro competenti cujusque parte smul atque facta est restitutio , id est , si haeres verbo dixerit se restituere , aut per epistolam vel nuntium res. tituerit, quamvis fideicommissimus nondum nactus sit rerum possessionem , ι. restituta 3 I. I. facta in pr. boe tit. Quod autem etiam inponenda ratione Senatusconsulti deduci diei tur aes alienum, I. s. C. eod. eo nihil aliud significatur , quam quod in constituenda sumina bonorum ineatur etiam ratio aeris alieni , idque de bonis deducatur, ut sciri possit, quantum aeris alieni in fidei commissarium cum poditione restituta transeat, quantum apud haeredem cum portione retenta maneat. Fingamus, quingenta in bonis esse : ex his centum deberi. Hie fideicommissario restituentur ccci v. ac pro hac portione , id est , pro novem unciis, transferetur in eum onus aeris alieni cxxv. levia nebit haeres , pro quarta parte ipse a creditoribus conveniendus erit. Sic enim omninores transigenda est , postquam placuit , actiones pro rata parte in utrumque dari. Quod non satis recte mihi explicuisse videtur. we- semb. & post eum Chastin. vοι. . dec. I. n. . Quamvis autem haeres fiduciarius pro parte sua onus aeris alieni subeat : onera tamen legatorum ad solum fideicommissarium spectare com
cap. 4. Quae sententia , etsi Donesto in a. I. v. falsissima, mihi tamen vera videtur. Nam cum quarta pariter ex legatis & fidei commisso detrahatur , ι. . f. eod. utique ex residuo dodrante, quem totum haeres restituit , legatariis satisfaciendum : alioqui non habiturus esset haeres quartam integram: nisi dicamus, haeredem
nihilominus a legatariis recte pro sua parte conveniri , & quod solvit a fideicommissario eum repetere debere , sibique imputare, quod portionem de dodrante non retinuerit. Sed hoc in proposito dici non potest : quoniam auctoritate senatus , dodrante , unde omnia legata praestanda sunt, restituto , actiones legi
652쪽
DE FIDEI coΜΜIssARIII HAEREDITATI A Us. 6 Igatariorum in fideicommissarium transferuntur , qui conventus, quod sibi detractum Iegatarii pro rata imputabit, argum. I. 3. in pr. eod. Plane si antequam restitutio facta est, le- palatii petant: puto haeredem exceptione adjuvari non debere, cum si solvat, hoc minus ex causa fidei commissi restituat, argum. t. ita tamen 2 T. f. qui ex Trebeli. r. in fln. eod. Quod si haeres minus dodrante restituere rogatus est Pro eo , quod ultra quartam habet: etiam legatorum & fidei commissorum specialium onera ad eum pertinere, certum est, L 1. f.pen.
Io. Myns. Schneid. his. Ad quem casum plerique cum Glossa etiam reserunt a. I. 2. Ba-chovius in not. ad Treviri vol. 2. disp. II. rbes s. putat, hanc d. ι sententiam esse , quod fideicommissarius cogatur pati, ut tam de sua parte, quam de legatis quarta detrahatur, cum concurrentibus legatariis de restituenda haereditate agituria Nec damna nee eommodo γ Quod merito placuit. Nam neque damnum ullum hoc casu se tire haeredem aequum est , propterea quod coactus contemplatione alterius adit 3 neque
commodo aliquo frui debet , ne quartae quidem , quoniam adit periculo alieno, I. s. hoc titi de quo etiam dictum f. proxime praeced. Tax TUS
De quibus haeredibus & in quibus tadeicommissariis supradicta locum
s. Μbit autem interest, utrum aliquis ex asse
res institutus , aut togam b reditatem , aut pro Parte restituere rogatur I an ex parte bares ι lituma, aut totam eam parie- , aut partem partis resiluere rogaturia Nam π boe easu eadem observari praejimur , qua in totius haeressitatis resis ι tione diximuM COMMENTARIUS
SEntentia huiux loci satis plana est. Nom
tantum qui ex asse institutus est rogatus aut totam haereditatem aut partem eius restituere potest , vel ultro adeundo & restituendo, Partem quartam aut quod quartae deest retinere , remanentibus & migrantibus pro rata actionibus creditorum 3 vel suspectam istedit,tem dicendo , exonerari, totamque transserre
in eum , qui aedi se cogit , ι. cui. is. si quis 4. hoc sit. vexam etiam, si quis ex parte & verbi causa si ex tetrusse haeres institutus sit, rogatusque partem illam restituere , potest quartam partem hujus pariis, & in proposito sesquiunciam retinere , ut alitones haereditariae pro rata remaneant & transeant. Potest & partem tmtam ultro restituendo , aut adire recusando, praetorisque iussu adeundo , omnes actiones abs se removere , & transferre in fideicomminiarium. Denique qui partem partiS, ex qua institutus est , restituere rogatur , potest smi- Iiter si quartam partem suae partis salvam iudicio defuncti non habeat, quod ei deest , retinere I & recusans adire , desiderante fidei commissario cogi a praetore , ut adeat , totamque illam partem restituat cum omni onere &commodo ei adiuncto. Nimirum hic etiam Io- cum habet vulgata regula e Luod juris est in toto quantum ad totum , idem juris es in partem quantum ad partem , L qua de tota. 76. de rei vind. l. 3. pro aerei. g. si rem. I a. in . sv. deIegat. Simile est , quod sup. g. r. de IN. Falcis
docuit in singulis haeredibus rationem legis Falcidiae poni. Ex. F. Si quis ex semisse haeres institutus sit, rogatusque partem illam restituere, potest quartam partem hujus partis retinere. T a x TU S,
De eo, quod haeres voluntati testatoris deducit, praecepitVe.
s. SI quis una al7qua re Leducta, sive praeeyta, quκ quartam eontinet, veluti fundo vel aliare, rogatus f restituere baered;tatem , simili modo ex Trebelliano Senatusconsulto res itutio flet, perinde ae si quarta- parte retenta rogatus est, reliquam baeredisatem restituere. Sed illud interest, quod altero easu, id est, eum deducta sive praereptariiqua, ν restituitu baereditas , in solidum ex eo
Senatusconsulto actiones tra eruntur, er res, quae remaner apud eum haereaeem , sine ulio onere haereditaris v eum remanet , quasi ex Iegato ei a gusta. Altero vero ea- , eum quaνω pa te rete ta rigatur ess bHer remituere hareditatem, in reotituit, se diantur actῖones, tτ pro dodrame quidem transferuntur ad fiet commi farium, ρxo qnadrante νemanent apud baeredem. Auin etiam ιiseriana aliqua νe deducta aut praecepta , restituere alia quis haeredisatem rogatus sis, in qua maxima parrhaereditatia eontineatur , inquὸ in solidum transferuntur actionet. Et secum deliberare debet is , cui
restituitiam bareditas , an expediar μοῦ restituῖ. Eadem scilicet interveniunt, T si duasus pluribusque rebus deducti3 praeestriise , restituere haeredisarem rogatus sit. Sed et si certa summa δε cta Draereptave , quae quartam veι etiam maximam partem rediisatis continet, rogatus sit aliquis baredita
653쪽
tem restituere , idem jurIs est. βα.e autem diximus de eo , qui ex asse institiatus es, eadem transferimus ex ad eum, qui ex par te bares scriptus est. N o T AE .
s. Una aliqua re deducta Qui certa aliquare aut summa deducta rogatus eli haereditatem restituere , similis est haered I, cui ex re certa instituto cohaeres simpliciter datus ; nam de ilialum & hunc pro legatario haberi placet, I. r.
g. ult. b. t. l. pen. C. de bar. inst.
In qua maxima pars baereditatis Nam pretium rei non mutat rationem iuris : Onera autem non patitur, nisi qui partem iure haereditario retineat , d. l. 3 o. f. t. Quod si res deduci iussa quartam partem non exaeque ζ, poterit haeres quod deest , iure haereditario reti
Duabus pluribusve ) Ratio , quia semper insapicitur , utrum qua pars iure haereditario haeredi attribuatur , an in rebus singulis. Qui ex parte baeres Ut si praecepta re aliqua rogatus sit restituere , res illa apud eum sine
COMMENTARIUS iar quatenus in easu proposito , eonsumpta portione restituta , legatarii ex creditores cum haerede agere possint
docuimus , si quis solus ex re certa institutus fuerit, eum perinde haeredem fieri , omniumque bonorum haereditatem obtinere, acs simpliciter sine ulla mentione rei scriptus eiaset , ex t. r. f. si ex fundo. A. d. tit. L cobaredi. r. f. uti. de vulg. σ pup. At si plures in tituti sint, quidam ex re certa , alii simpliciter aut ex parte haereditatis, tum eos solos haeredes effici, qui simpliciter aut ex quota scripti sunt; qui ex certa re aut sum na, pro legatariis haberi I. pen. C. de har. inst. nisi haeredes partis univeriae defecerint: tum enim idem
iuris esse , ac si instituti in re singulari ab initio soli suissent. Huic posteriori 1 peciei similis
est , quae hoc loco proponitur, videlicet cum quis , deducta certa re vel summa , rogatus est haereditatem restituere. Restituta enim in proposito haereditate, fidei commissarius instar cohaeredis est , haeres instar eius , qui ex certa institutus , cohaeredem habet scriptum simpliciter. Quamobrem recusante quidem fidei commissario haereditatem recipere , solus qui rogatus est & adiit, haeres erit: at haereditate
recepta, iam solum fideicommissarius hastili
locum obtinet , alter tamquam cohaeres eI recerta vicem subit legatarii.
Una aliqua re Quae praecedd. fg. dicta sunt de scissione actionum haereditariarum inter haeredem fiduciarium, qui parte reliqua ex voluntate defuncti retenta, reliquam haereditatem restituit, & fidei commissarium Trebellianum,
ea tunc obtinet hic docemur, quando quis Iogatus est haereditatem restituere retenta parte
alia qua haereditatis seu alsis, sive ut vulgo interpretes loquuntur , deducta quam. At iudautem longe esse , si quis praecepta re aliqua,
veluti fundo , aut summa , puta centum all- reis, restituere rogatus sit, quamvis ea res vel summa quartam partem vel amplius contineat. Nam etsi hic quoque similiter restitutio ex Senatusconsulto Trebelliano fiat, actionestamen nullas pro parte retenta, nullave onera
haereditaria apud haeredem remanere , sed haec omnia transire ad fidei commissarium , haeredemque praeceptum habiturum jure legatarii, id est sine ullo onere haereditario, quo constet
legatarios non premi,I. F baereditatem Ιχ. mata, ι. Mit. C. de bar. a I. Maecianus breviter & ε-
Iucide rem totam proponit in I. si legatai ld.
f. I. hoe tit. Multum interest , inquit, ις 'qua para jure haereditario retineatur, an ver. iste Vel pecunia : nam superiore easti actiones ditis '
Pert: net, ι. I. g. ult. eod. Quod si haeres coactus a praetore adierit, etiam commodo praeceptio nis privabitur, t. ita. 17. g. si praeceptis i Ni
β a quartam continet Quod si res deduc ι iussa quartam partem non exaequet, tum hae res vel ad supplementum agere poterit, ydquod quartae deest , iure haereditario retinere, Gloss. & DD. Me arg. g. sed quia r. hoc tit. ι-6. si haerer. Is . eod. AEquum autem tunc esses
ut haeres saltem pro ratione istius supplemen'ti creditorum actiones excipiat, utique in sub sdium censent Glossa in d. l. i. f. iat. Caa tiunc. & Myns. hie. Ex SenatusconsuIta Trebelliano Ante trans' fusionem Pegasiani in Trebellianum , si haere non ultra dodrantem restituere jussias erat, restitutio fiebat ex Senatusconsulto Trebelliano. Hoc cum nostri dicunt, perpetuo significant, actiones pro parte transferri. Si amolius dodrante, restitutio fiebat ex Pegasiano. Quo casu actiones apud haeredem remanebant, & stipulationes interponebantur , secundum ea, quae tradita sunt, s. ergo. s. eod. Hodie remo
to Pegasiano distincte pro parte restituta actiones transeunt. In casu autem proposito etiam
654쪽
DE FIDEI coΜΜIssARIIs HAEREDITATI Rus. 6 Iantea restitutio fiebat ex Trebelliano , ι. r. f. si bares. et s. eod. actionesque in solidum transferebantur e quoniam haeres, apud quem nulla pars iure haereditario remanet , similis est legatario. In qua maxima pars haereditatis Finge, eum, ut quadringenta possidebat , rogasse haere-em , ut praecepto fundo , qui trecentorum erat, haereditatem Titio restitueret. Hic etiam si landus iste maximam partem haereditatis, id est , dodrantem contineat, nihilominus tamen reliquo restituto in solidum actiones in Titium transferuntur. Neque enim pretium vel rationem iuris mutat, aut efficit, quominus res sit singularis. Caeterum hoc casu consumpta portione restituta , fideicommissario subveniendum esse , haeredemque pro eo , quod ultra quartam habet, legatariis respondere debere, tradunt Canti unc. & Mync bis. Et multo ergo magis pro eadem quantitate tenebitur
creditoribus t quippe quibus in subsidium
etiam pro rata ea parte , quam praecepit , teneatur, si haereditas solvendo non sit, ut vult idem Mynsing. & Gothose. in annot. marg. ad Sebneid. quod etiam tamquam certum atque apud nos quoque receptum tradit D. Grol. 2.manud. eap. 2 o. Etsi autem sorte rationi iuris veteris haec non satis conveniunt, & fortassis nec novo , si fideicommissarius inventarium facere neglexerit, quo casu obligatur ultra vires receptae haereditatis novo tamen iuri consentanea videntur , ubi fideicommissarius inventarium ex praescripto Iustiniani fecit , aut haeres a se factum ei cessit. Quorum alterutrum satis ei est ad exonerationem aeris alieni, quatenus modum haereditatis excedit, per ea, quae
habet Bart. in ι. in ratione tr. 6. quod vulgo s. ad Ieg. Fala. num. s. ty Io. Quamquam Bacho-
vicis putat, etiamsi ipse fidei commissarius solvendo non sit , haeredem tamen in subsidium conveniri non posse, cum aliud remedium creditoribus paratum sit , & praecipue hoc , ut si putent haeredem non esse solvendo , bon rum separationem petant. Et secum deliberare debet Cautius faciet, si itire deliberandi non utatur, sed novo beneficio inventarii, quod a Justiniano datum omnibus , quibus deliberandi potestas est de adeatinda aut suscipienda haereditate , g. extraneias . Dp. de bar. quaI. Si duabus pluribusve L. ita tamen et . s. simoeceptis i . hoe tit. Quippe non multitudo rerum relictarum , sed modus relinquendi juris differentiam inducit , inspiciturque semper, Dirum qua pars in haereditate seu jure universo haeredi attributa sit, an in rebus singulis hae-
reditariis. Mynsingerus imperite rem haereditariam cum quota haereditaria confundit. Sed et si cena summa Huc ergo pertinet I. I. f. II. eod. quem locum perperam DD. comm. alio trahunt , nimirum ut probent , etiam retenta quarta parte haereditatis , actiones legatorum in solidum in fideicommissarium dari r quamquam vera mihi videtur propositio. Ad eum , qui ex parte Pone, eum, qui quadringenta habebat , duos haeredes instituisse, sinsulos ex semisse : alterumque rogasse , ut deducto lando, qui centum valet, aut deductis
centum; partem suam restitueret L. Titio. Titius recepta haereditate solus pro semisse actiones excipit et cum , ubi partis dimidiae haeres rogatus est , ut retenta parte quarta aut quadrante suae portionis restituat, atque restituit, pro sextante obnoxius maneat. TEx TUS.
De fideicommisso haeredis ab intestato.
Io. Praeterea intest.rtur quoque morIturus ρε- est rogare eum, ad quem bona sua vel legitimo jure πιι honorario pertinere inrelligit, ut haereditatem suam totam partemve ejus, aut rem aliquam, veluti fundum , bominem , pecuniam, alicui restituat : eum alioqui legata nisi ex testamento non
Io. Intestatus moriturus Poterat dubitari, quia legitimi & honorarii haeredes nihil a defuncto accipiunt, sed illos lex, hos praetor Vocat, eius autem , qui a defuncto nihil accipit, fideicommitti non potest , ι. s. C. de fideicis Sed huic dubitationi occurrit Paul. l. s. I. I. de jur. eod. Ulp. I. r. f. s. de leg. 3. Nimirum etiam his haereditatem tacite a defuncto relinqui , dum eos non excludit alios instituendo;
quod pro jure suo facere poterat.
dibus fdeicommissum relinqui posit. x Aa fideleommifum a Iegἰtimo barede relictam, sucesssione propter repudiationem primi graduo agnati ad sequentem devoluta , debeatur
FIdeicommissum tam haereditatis, quam sinis
gulare , non sollim testamento , verum etiam codicillis relinqui potest. Quid ei observandum sit, qui testamento relinquere fideicommissura haereditatis velit , didicimus Ili . g. Σα
655쪽
hIS L I R. II. q. a. sv. hoe tis. nimirum ut directo testameniato haeredem instituat , atque ab eo relinquat. Codicillis potest quidem & ab haeredetestamentario relinqui , t. 3. g. 2. i. g. in pr. eod. Ulp. tit. 2 s. g. 9. Caeterum potest & ab eo , qui ab intestato venturus est , sive legitimus sit, sive honorarius successor , d. I. I. pr. d. I. g. g. r. Unde quamvis de instituto tantum
haerede senatus loquatur , ι. I. g. 2. hoe. tit.
tamen ad legitimum quoque & honorarium
per interpretationem contuitum senatus extensum est, I. I. I. g. s. t. s. f. I. eod.
Intestatus moriturui Dubitari potuit, an a successore legitimo aut honorario fidei commissum recte relinquatur. Sic enim jus est, ut
ab eo , qui nihil a desuncto accipit, nihil per
fidei commissum relinqui possit, i. '. C. de fl-de e. Legitimi autem haeredes aut honorarii nihil a defuncto accipiunt, sed illos lex Iz. tabularum ad haereditatem vocat, hos praetor ad bonorum possessionem. Verum haec dubitatio facile tolli potest. Quamvis enim in casum I non ademptat haereditatis legitimi haeredes a
lege , honorarii a praetore vocentur I tamen eum defunctus eos testamento facto excludere
potuisset aliis haeredibus institutis, salva utique portione liberis & parentibus debita haereditatem ipsis tacite relinquere videtur, dum
non adimit, quod pro iure suo sacere poterat. Atque hoc est , quod Jurisconsultus significat
in I. i. g. sciendum s. de legat. 3. clim ait, 'deleommitti eorum posse , ad quor aliquod perventurum est , vel dum ipsis datvir, vel dum tion adiamitur : in quam sententiam eleganter Paulus . 8. g. r. de iur. eod. Ideo , inquit, fideicommissa darἰ possunt ab intestato succedentibus , quoniam ereditur paterfam. θonte sua his relinquere Iegitimam haereditatem. Ex quo etiam hoc efficitur, neminem posse fideicommittere haeredi ab intestato , nisi qui testamentum facere posset , in ρν. de jur. eod. Ulp. d. rit. g. 3. Estque hoc iuris explorati , eos , qui testamentum facere non possitnt, nec codicillosa posse, I. s. g. 3. I. 8. g. 3. de jur. eod. De illo quaesitum est, si quis intestatus decedens ab eo, qui primo gradu ei succedere potuit fidei commissum reliquerit , si illo repudiante , ad sequentem gradum devoluta sit successio , an fidei commissum debeatur. Negat Ulp. d. I. I.
g. pen. de legat. l. quod tamen idem affirmare videtur L si Tisis. 6 r. f. t. de iegat. 2. &Julian. L . de jure eod. Doctores vulgo cum Ac- eur s. & Bart. ad dd. II. interesse rei pondent, utrum simpliciter haeredes ab intestato venientes gravati sint , an aliquis nominatim : illo
casu fideicommissum a quolibet succede lite de-1IT. XXIII. beri , hoc casu non deberi, nisi a cohareὀegravati portionem suam repudiantis; quoniam is in portione accrescente similis est substituto , argum . d. I. 3. de jur. eod. junct. I. pati
meus 29. g. I. de legat. I. add. Bart. in I. cum pater T . f. eum existimaret. 19. de legat. eia.
quae distinctio rationem habet. Ant. Faber, conj. I s. contendit, vitiosam esse lectionem, d. g. pen. I. r. de legat. 3. legendumque dempta negatione , sdeicem missum debere. Mihi tacipericulosa confidentia non placet. Legata nisi ex testamento egatum olim non nisi testamentum aut codicillis testamento coll. firmatis dari potuit e credo quia civilibus ver bis atque imperativis legis modo relinquebatur. Ulp. tit. 24. De. I. si ita. 38. de cond. τdem. quibus tantum in testamento locus erat. Unde definitur legatum , donatio testamesto relicta, . 36. de Iegat. 1. Scilicet inconveniest
visum est , pro imperio aliquid mandare ei, quem non defunctus , sed lex haeredem facit. Probabile tamen est , legata eodicillis ab intestato data , interpretatione plerumque adjuta : atque ut vim fideicommissi habetent, benigne recepta fuisse , arg. I. Scaevola. 76. sectis. Hodie autem postquam constitutione lustiniani confusa est Iegatorum & fideicomnis
Arum natura , I. 2. C. comm. de legat. , tacetiam differentiam sublatam esse tenebimi Iegata quoque ab intestato relicta dilecto Iere , contra Jo. Fabrum, Angel. Scit in TEx TU Sis
De fideicommisso relicto a fideicommissario.
II. Eum quoque , eui aliquid restituitur , ρε test rogare , ut id rursus alii, aut totum, aut De rem , vel etiam aliquid aliud restituat.
Non modo haeres de restituenda haereditate aut parte eius rogari potest , verum etiam fidei commissarius, ut vel totum, et partem ejus , quod accepit, rursus alii restituat : atque in hac etiam restitutione placeλο actiones ex Senatusconsulto transferri in fidei
commissarium , secundum I. r. f. de iι Io. ti.
εω rit. posse & cogi primum fidei commissarium , qui totam haereditatem , cum suspecta
diceretvt , recepit, totam restituere, i. fl 'troni s s. g. 2. eod. Solus autem haeres beneficio legis Falcidiae utitur , id est, jus qua
656쪽
retinendae habet, I. lex Falaidia 47. 6. I. ad ι . Falcid. Etenim cum semel adita est haereditas , omnia defuncti voluntas rata constituitur, d. t. s s. g. 2. Proinde caeteri , quate nus ceperunt, & rogati sunt restituere , fidei commilla obstringuntur , I. Luetur. I 8. g. b.eres. II. hoc tit. similiter, ut legatarii, a quibus
fidei commissum relictum , I. poenales 32. 6. siritio. . ad lege Faleid. Plane si haeres, ut priori fideicommissario donaret ι jure suo usus non sit, posse quartam secundo fideicommissario detrahi , rei ponsum est, ι. I. g. inde Neratius.
ret. Et quia prIma fideleommissorum eunabuIaa fide baeredum pendent , ex tam nomen , quam substantiam acceperunt , ideo D. Augustus ad necessitatem juris ea retraxit. Nuper σ nor eu=ndem Principem superare contendentes , ex facto , quos Tribonianus vis exeellentisimus , Auaestor Iacri
palatii , fulgesiit, constitutionem fecimuν , per quam disposuimus, si testator fidei baredis fui eommisit , ut vel baγeditatem , υel f peririe sdeicom-
mssum restituat 3 π neque ex seriptura , nequem quἰnque testium numero , qui in fideleommisistegitimu3 esse noscitur, posit res manifestarri, sed vel 'aueiores , vel nemo penitus testis intervenerit, fune sive pater baredis, 'e alius quicumque sit, qui Mem haeredis elege is, π ab eo restitui aliquid voluerit 3 si bares perfidia tentus adimplere Memrecusat, negando rem ita esse subseeutam , si fl- dei commi farius ei judurandum detulerit , eum prius ipse de calumnia juraverit 3 nee efe eum babere , vel juriurandum subire , quod nihἰι tale areflatore audiverit , vel recusantem ad Meleommisi vel unis Ualis vel sperialis solutionem coarctari ἔ ne depereat ultima voluntas tesatoris mei εα edis commus . Eadem obseeυari tensuimus, es
a legatario , vel fide commissario , aliquid similire re'wMm sit. Ruod si is , a quo relictum dicitur, postquam negaverit eonfiteatur quidem, aliquid a se relictum esse , sed ad legis subtilitatem recurrat , omnino solvere euendur est. COMMENTARIUS. x Luando disposition h. g. locus. α Non mutari eonstituta l. tili. g. ult. C. de co-d e. nee ι. 23. C. de Mela.
3 Haeredem in speeie proposita non posse juijuran
Glossema in Me tenus Observatum.
AUdi vim os supra , fidei commissorum originem , nomen & substantiam a fide haeredum manasse. Hine Justinianus argumen tum sumit mirifici in fidei commissa favoris, ut quemadmodum ex sola fide haeredum , ab initio pendebant , ita & sola religione haeredum , quorum praesentium fidei aliquid eo m-
missum est , nunc consistant , nec ordinariam probationem desiderent. Constitutum hoc a Justiniano I. xli. C. de sidete. Neque ex scriptura , neque ex quinque istum inumero Quando testator , contempta omni
alia probatione scripturae vel testium , fidei solius haeredis committit, ut aliquid praestet, placet Justiniano , fideicommissum ab haerede praestandum , idque sive neget haeres , fidei commissum a se relictiim , & iusiurandum super ea re sibi delatum subire recuset, sive ultro fateatur, esse a se relictum , sed dicat, se
non teneri , quia non solemniter relictum sit, d. l. vle. Prius verbis constitutionis expressum est 3 alterum ex priore colligitur. Cur enim haeres iurare recusans fideicommissum solvere cogitur Non aliam utique ob causam , quam quod recusatio juris iurandi tacitam consessionem habet, ι. manifesta I 8. de jureju . ut proinde multo magis fideicommisso eum obstringi oporteat confessione aperta. . Quia autem &prior casus nonnihil iniqui habere videtur, &utroque ius novum , ac contrarium et , quod de numero testium in ultima voluntate adhibendo placitum est, continetur I ideo constitutionem suam adversus tacitas obiectiones
munivit. Si quis enim sorte obiiciat, iniquum Lesse, ab haerede fideicommissum exigi citra ullam probationem , respondet, illud hac in re iniquum non esse , ubi haeres iureiurando sibi delato in sua causa constituitur testis &iudex , ut sit in eius potestate, non teneri, jurando se nescire quicquam relictum esse. Si quis dicat , in omni suprema voluntate ad nimirum requiri quinque testes , I. ult. f. ult. C. de eodie. respondet, id justum esse, cum res per testes probanda est , ne quid falsitatis admittatur , cuius nihil in specie proposita metui potest: quoniam testimonium ab ipso haerede , eodemque debitore , exigitur. Quod ergo traditum est in ι. si veritas 23. C. de Mete. eum similib. ex imperfecta scriptura nihil deberi , hoc etiam hunc manet ; & n i s de fidescripturae , quam testator servari voluit, justo
numero testium constet, fidei commissum exigi non poterit. Consule Manti c. de conject. MIt.
volunt. lib. 2. tit. Is . rati m. s. Qua autem ra
tione motus jus hoc introduxerit Justinianus, in calce constitutionis exponit. Atii in Meicommisis legitimus Hoc a Theodosio primum constitutum est , d. I. ula. f. ult. ,
657쪽
C. de eodio. Antea enim clim numerus testium
in codicillis definitus non fuerit, vel duos idoneos suffecisse arbitror , arg. I. ubi numerus I . de ustib. de quo plenius sub f. tili. ins de co- die. Manet autem nunc etiam jus constitutuma. I. ult. g. ult. C. de eodie. ut ex hoc loco intelligitur. Nam quod Me, π d. I. ult. C. de fideic. Justiniauus sancit, tunc sollim obtinet, cum deiunctus rem , quam praestari voluit, fidei haeredis praesentis commissit extra testamentum arat codicillos.
Cum prius ipse de calumnia iuraverit Id est, se non calumniandi seu vexandi, haeredemque religione urendi animo ius tirandum deser res sed quia ita se rem habi re sibi plane persu sum sit; quod jusjurandum , licet alias in usu esse desierit; tamen in omni iudicialis iv hisiurandi delatione , si exigatur , est praestandum, I uxta ι. jujurandum 3 Φ. 6. 4. de jurejur. Dam
randi in judicio delata , regulariter reus iurare cogitur , aut referre , aut solvere, L s. C. de re..cred. Misistis enim consessionis esse
creditur , nolle iurare , aut jusjurandum rese 3 re , i. manifesta 38. de jurejur. At in propo- sto ne referre quidem haeres potest : quippe cum hic agatur non de eo , quod uterque seire potest , sed quod solus haeres , & cujus actor ignarus est : quo casu relationi non est
jusjurandum 34. In pri de Iure1m. Ze ita recte Myn sing. Schneid. wesemb. Me, mirumque est, veteres interpretes in re tam manifesta
Postquam negaverit Haec verba neque in idi Asa constitutione Iusti uiani reperiuntur,& tel-tibus Cujacio, Rutardo , Hotomanno, Coatio , Fabroto, desunt in veteribus codicibus, neque Theophilus ea agnoscit: & Jo. Faber quoque reseri, se Bononiae aliquot codices vidisse , a 'uibus aberrant. Quare suspicari licet, glossema esse. Si vero retineantur, uallita accipienda sunt, quasi non alia conditione haeres in speeie proposita fideicommi eo obligetur , quam si prius negaverit, & ad jusjurandum acius iurare recuset: sed ideo polita , quia hic casus solum verbis expressus suit. Caeterum simpliciter, quisquis confitebitur, de fidei commisso obligabitur : neque enim pse nae causa hic quidquam constitutum, ut ha- redis inficiatio coerceatur, in quo saliunt DD.
comm. Bart. Salle. Ostr. Sichard. ad d. ι. ale. Mynfing. Schneid. hie , sed totum voluntat:s testatoris servandae causa, ut diserte scriptum est in extremo d. I. iat. & tenent Jo. Fab. RJas in d. ι. iat. quos etiam ex facto consultus, non attenta communi opinione , in rei πο-dendo secutus est quondam Curiae nostra CFryphaeus , Rei nerus ab Amsterdam. Atque tresententia probatur etiam a wesembis Donello in d. l. MD. nec alienus Maatita
DE SINGULIS REBUS PER FIDEICOMMISSUM RELICTIS.
Contimatio , ct argumentum tituli HActenus de fidei commissis universa
libus , quibus scilicet haereditas aut pars haereditatis relinquitur quae a legatis multum differunt: sequuntur nune fidei commissa specialia, quibus relinquuntur res singulae, quorumque &legatorum eadem ex constitutione Justiniani natura est, idemque effectus : nam exaequatio illa Iegatorum 8e fidei commitarum, de qua agitur 6. y. Dp. de tegat. in ι. 2. C. eomm . de legat. ad sola fideicommissa particularia pertinet, ut demonstravimus in explicatione dict. f. 3. prit t. praeced. Docet hic Imperator , a quibus fideicommissa singularum rerum relinqui, tum
quae res per ea relinqui possunt : postremo in genere , quibus maxime verbis fideico m. mitia relinqui solent. Tax TUS, Sum maia Potest tamen quis etiam sinodas res per μου
commifum relinquere; τε Iusi fundum, argentis 'bominem , vestem σ pe niam numeratam; σvel ipsum haeredem rogare , ut alicui restimM, tuo Marrum, quamvis . IMMaria legari non Ioset N O T AE
Vel legatariaem Interdum & in contractibin fidei commissum consti tuitur, exempl. in I. τε pr. dens ι. 77. de IN. I.
658쪽
DE sINGULIs RERUS PER FIDEI CoΜΜISSU Μ RELICTI s. 62 Iius vetus reserendum. Ulp. tit. 14. f. I9. Ca-jus ιi. a. ni. I. Nam hodie haec quoque di Dctrentia sublata , utique quod a legatario legatum est, valebit nunc jure fideicommissa,
g. l. 2. C. comm. de legar. COMMENTARIVS ἀα Cur olim a legatario legaνi non potuerit, ex an
hodie posit F dum , argentum, bominem, vestem Haec
nomina generalia quidem sunt, verum specifice hic sumuntur, intelligitur enim certa species ex eo genere relicta, ι. legalo II. i de ιegat. r. Ceterum & si qui fundus tuos om-l nes , omne argentum , V item Omnem , Omnes servos per fideicommissum reliquerit, nii hilominus tale fideicommissum speciale est, i de fimile legato. Vel legatarium Singulae res per fidei commitasum non sollian ab haerede relinqui possunt, verum etiam a legatario. Possunt di ab haerede haeredis vel legatarii, L s. f. I. de Iegat. I. Idem juris est de fidei commissario etiam rei
singularis , r. boc tit. ι. ab eo s. c. de Mei commissis , & donatario mortis causa , ι. eum P er Tr. g. r. de legat. 2. ι. 8. S. 2. de tra factis
A legatario I Mi non possit Α legatario le-a gari non posse , quamvis fideicommissa ab eo recte dentur, discimus etiam ex Ulp. tri. 2 s. a Iegataria I s. & Caio tib. L. tit. 7. 6. 3. Cuius differentiae haec ratio esse videtur, quod Iegata verbis civilibus & imperativis relinquuntur, quibus ut in eum soliun liceat, quem universi iuris successorem esse volumus , di i cum nostrum subire. Disserit autem ita Justinianus, quasi haec differentia etiamnum obtuneret, quod etiam Giphanio videtur, eo quod haec differentia naturalis sit , quoniam nulla Icgandi a legatario formuli dari potest. Ego
vero a communi Se recepta interpretum sententia non recedo , qui censent, etiam hanc differentiam una cum caeteris hodie sublatam esse, legataque non minus quam fidei commissa a legatario relinqui posse, per l. 2. C. eomm. Ae Iegat. Equidem concedo, non omnibus legandi formulis, cum a legatario legatur, i
cum esse : sed quod Giphanius ait nullum dari posse , id nego. Per praeceptionem haeredia cohaeredibus dumtaxat legari constat. Non ideo etiam, quomodo per vindicationem possit a legatario legari. Etenim fi testator, postquam legavit, Titio fundum Tusculanum Gisgo,. mox eumdem landum Seio leget hac so muta , Sejo eumdem fundum raseulanum do lego, aut sie , Sejus fundum raseulanum sibi babeto;
aut conjunctio erit, aut ademptio. At damnationis formulae hic usus esse potest, Mitius damnas esto partem dimidiam fundi, quem ei legavi , dare Sejo; nitium legatarium meum centum Suo dare jubeo. Nam & olim magna erat legatis per damnationem cum fidei commissis aia finitas , & nonnulla verba communia utriunque generis ut jubeo , volo , impero , damno , vid. ins f. ult. Quin etiam sinendi modo a legatario recte legari , defendi potest, veluti si testator dicat , L. Titius legatarius meus damnas esto sinere C. Sejum sibi habere partem fundi, quem ipsi legavi. Non obstet , quod Justinianus simpliciter scribit, a legatario legari non posse , nam praecedenti quoque titulog. praterea Io. simpliciter scripsit, legata nisi ex testia mento non valere. Omnes quippe 66- in quibus observat differentiam inter legata Se fidei commissa , ex constitutione sua emendationem recipere voluit 2 quamvis separatim ita tractet, quasi differentiae adhuc manerent, id quod se facturum antea testatus est I. I. sv. de ιegat. quo permixtio & similitudo noviter introducta clarior esset de facilior. VINN. Quin hodie legata etiam a legatario relinqui pol sine , dubitandum non videtur. Vix tamen arbitror ex principiis iuris veteris locum fuisse legato damnationis. Damnas esto formula est legislatoria. Testator autem erat qnasi Iegislator non ratione legatarii , quem non damnare sed locupletare debebat, sed ratione haeredis, tanquam successoris singularis. Ergo hujus juris ratio reddenda non est ex natura formularum. Nam revera formula nulla legato a legatariis relicto quadrabat, sed ex generali illo principio , quod hodie legata de
fidei commissa ejusdem naturae esse censea
. Potest autem non solum proprias res restare per Meicommissum relinquere a sed in haeredis , aut legatarii , aut Mei commissarii , aut e uslibet aι-
terius. Itaque in legatainius . Meteommi farius non solum de ea re rogari potest, aut eam alicMi restituat , quae ei relicta sis ; sed etiam de alia , flori ui a sive aliena sit. me solum observandum est,
ne plω quisquam ruetur alicui restituere , quain ipse ex testamento everit ; nam quod ampliuν est, inuriliter relinquitur. Cum autem aliena res per μdeicommissum relinquitur , necesse est , ei qui Ἀ-
659쪽
tus , aut Ipsam rem redimere π pr stare , aut a timationem ejus solvere. COMMENTARIUS.r Iam olim communia fideicommissis eum legatis. a Declaratio regulae , Neminem posse rogari , ut plus restituat , quam Use cepit.
ΜUlta etiam jam olim fideicommissis
communia cum legatis suere 3 quale est hoc , quod hic traditur de re , quae testatoris propria non sit, per fidei commillum relicta. Res, quae , cum in commercio sit, testatoris ropria non est , eam necesse est vel haeredis ene , vel legatarii , aut fideicommissarii, vel te iii alicujus , quae lola in hac tractatione plerumque aliena dicitur , ut notavimus f. .sup. de tegat. inem admodum igitur non sol iam res testatoris legari potest , sed etiam haeredis, d. g. . ita sciamus, non solum rem testatoris, sed etiam haeredis per fideicommissum relinqui posse a & quod responsum est, valere hujusmodi legatum , etiamsi testator existimaverit rem suam esse , I. unum. 67. 6. si rem. 8. de legat t. id ad hujus generis fideicommissum quoque Iertinere. Contra , quemadmodum res , quae egatarii est, ei inutiliter legatur , f. θου si rem. IO. Dp. de tegat. ita & fidei commissario rem. quae ipsius sit, inutiliter relinqui. De re legatarii aut fideicommissarii alteri legata quae olim non potuit, quia ab his legata non licebat, sed tantum fidei commissum dari. Nunc vero etiam in legatis huic quaestioni locus est. Sed hoc praeterit Justinianus 3 quippe cui hic sermo est de fideicommissis , non considerata legat Ornm cum his exaequatione. Ait, per fideicommil- sum relinqui posse etiam rem legatarii, aut fidei commissarii, a quo scilicet relinquitur, non cui relinquitur. Sed quid si in proposito desunctus putaverit rem suam se relinquere Dicemus , nihilominus valere fidei commissum eadem ratione , qua, si res haeredis esset, valeret,
argum . d. I. Mnum. 6 T. f. st rem. 8. de legat. h.
d. f. q. supr. de legat. eum ibi notat. Porro illud quoque commune est , quod hic ait Justinianus , etiam rem cujussi bet alterius , quae uno nomine in hoc argumento aliena dicitur , per fidei commissum relinqui posse : nam legari posse docuit d. g. 4. Denique illud etiam , quod eodem loco & plenius a nobis in commentariis relatum est , legatum rei alienae non semper deberi , sed interesse , utrum testator sciverit, an ignoraverit, esse alienam , atque illo demum calu , non hoc , valere legatum , nisi conjectura voluntatis aliud suadeat, iciendum
I T. XXIV. est, ad fideicommissum quoqne rei alienae pertinere , I. IO. C. de legat.
Etiam de alia , sive ipsius Legatarii scit. qui
rogatur , aut fidei commissarii primi : nam per fidei commissum non modo reddendi onus
imponi potust , sed etiam dandi. Ipsi vero fidei commissario rem suam inutiliter relinqui existimo , a g. g. sed si rem. io. Dp. de ιegat.& mutuae exaequationis legatorum & fideicommissorum , quicquid contra disputet Ba-ch ovius.
Ne plus rogetur quisquam restituere Hoc summam rationem habet. Ut enim liceat morien- Itibus eam legem , quam velint, suis rebus dare ; tamen hoc licere nemini debet , ut aut alium , cui nihil oneret, aut on et quem
uam supra id , quod ei reliquit, & di Ponite alieno, t. r. f. si is qui ad sen. Treb. I. r. f. sciendum s. de legat. 3. ι. filius. II . f. 3. ἐetegat. I. I. s. C. de fidei. Hujus autem regulae complures traduntur exceptiones , quae tamen non tam exceptione sunt , quam declarati
nes regulae. Cuiusmodi est, quod , si alicui centum legata sint, & is duplum post tempus resiti tuere rogatus sit: placet , valere fideicommissum etiam ultra summam legatam , quatenus intermedio tempore usurae perceptae eum excedunt, ι. imperator TO. 6 I. de legat. 2. Tale item est illud , quod , qui acceptis cedrum
rogatus sit rem propriam , quamvis maioris pretii, restituere, is , agnito legato, fidei commisso obstringitur e quoniam agnoscendo legatum non majoris rem suam aestimasse videtur, d. I. imperator To. g. r. in M. Item hoc quod traditum est , si cui fundus legatus sit, atque is eum fundum restituere sit rogatus, & centum dare , valere fidei commissum, si legatarius interim centum ex fructibus perceperit, d. I. fliusfam. II 4. g. I. de legat. I. Denique etiam
illud, quod duabus rebus disjunctim legatis, atque ea , quae pretiosior est, restitui iussa, fidei commisium debeatur , licet legatarius viliorem elegerit, propterea quod eam , quπpluris erat , eligere potuisset, t. plane 24.
Redimere ly praestare , aut aestimationem ejus solvere Re aliena per fidei commissum relicta, is, qui rogatus est, vel redimere eam debet& praestare , vel si dominus eam non vendat, aestimationem ejus in serre , perinde ac iuris est
in rei alienae legato: I. non dubium I . g. 2.ι. qui quatuor o. f. iat. de legat. 3. quod Iatius explicatum sv. b. 4. de tegaria
660쪽
2. Libertas quoque servo per fidei commissum
dari potes , ut haeres eum rogetur manumittere, vel legatarius, vel fideicommissarius: nec interest, mirum de suo proprio servo reflator roget, an de eo , qui ipsius Meedis, aut legatarii , veι etiam tranei sit. Itaque in alienus servus redimi tymanumitti debet. Auia si dominus eum non vendat , si modo nihil ex judicio ejus , qni reliquit ιibertatem, perceperit, non flatim extinguitur β-deicommifaria libertas , sed .issertur , quod posem tempore procedente, ubicumque occasio servi redimendi fuerit , praestari libertas. Qui autem ex fideicommissi ea a manumittitur , non tesatoris sit libertus, etiamsi testatoris Ieruαι sit, sed ejur, qui manumittit. At is , qMi directo ex testamento liber esse jubetur , iuua testatorii libertui sit ; qui
etiam Orcinus appellatur. Nec alius ullus directo ex testamento libertatem habere potes , quam qui mroque tempore testatoris fuerit, ex quo Deeret te- flamentum, in quo moreretur. Directo autem libertas tune dari videtur, eum non ab alio servum manumittι rogat , sed vielut ex suo testamento li-henasem ei competere vult. COMMENTARIUS.
commissum data nan tolli , I. a. comm. delegat. 3 L. s 8. de man. test. eum aliis locis conciliata.
Viam libertates per fidei commissum dari possunt , & quidem largius , quam directo, cum non tantum propriis servis, sed etiam alienis per fidei commissum libertas dari pota sit, modo vulgaribus atque evidentibus verbis voluntas testatoris exprimatur , teste Licinio in ι. libertates 16. de Mete. liberi. Quod ait, non tantum propriis, sed etiam alienis , ex eo intelligitur , directo servis alienis libertatem dari non posse 3 quod etiam expresse resicriptum est in I s. C. detestam. man. Putaverit tamen quis, etiam in casu libertatis servo alieno directo datae favore libertatis defendi ei posse fidei commissariam , a g. I. generaliter
2 s. g. si quis io. I. de fideic. libera. l. io. f. iat. de testam. tui. Sed obstant memorati textus,& maxime l. s. C. detestam. man. quo loco
rescribitur, nec haeredis servo directo liberta-
tem dari posse. Quod si directo data saltem
in vim fideicommillae valeret, id utique Imperatores consulti non dissimulassent, & in I. si servus io 8. f. si servu/ s. de legat. I. tale Iegatum dicitur esse nullius momenti. VINN. Nec obscura est ratio. Nam si haeres directo damnatus esset servum alienum manumittere, istud legatum frustraneum fuisset, si dominus eum liberum fieri nollet, adeo ut nec aestim tio legatario praestari potuisset. Non poterat autem res aliena aliter legari, quam ut , domino eam vendere nolente, legatario is imatio praestaretur. 6. 4. Instit. de legat. Fideicommissorum autem quum esset benignior interpretatio, iudicarunt veteres,illis & servo alieno libertatem relinqui Posse, eatenus ut expectetur emendi opportunitas. Et hinc etiam reddi poterit ratio , cur in I. Io. de manum. testam. servo proprio , qui apud hostem
est , servitus directo relinqui potest , quia quamvis hujusmodi servus in praesens non sit testatoris, tamen veI aestimatio praestari potest, id est , λιτ ον vel, si id repudietur , spes superest servum postliminii jure in potesatem
Vel Iegatarius vel Mei commissarius Qui , si
testatoris servus est , ab haerede eum rediment& manumittent: si modo quod a defuncto iis relictum est , agnoverint. Aut legatarii) Quo casu legatarius accepto legato cogetur servum manumittere , etiamsi sortasse minus sit in eo , quod accepit , quam in pretio servi , d. I. generaliter. et 4. g. si qyis xx. de Mela. liberi. quia non pluris servum suum aestimasse videtur , ι. sea si 3 s. ad te
Aut etiam extranei L. f. C. de fidele. liberi. Caeterum legatarius alienum servum manumitatere rogatus , non alias erit cogendus , quam
si tanti possit redimere , quanti est id , quod ex judicio defuncti consecutus est , d. L generaliarer,g. si quis. Non satim extinguitur libertas Si dominus servum suum , cui libertas per fidei commissum relicta est , vendere nolit, non ideo protinus fideicommissum extinguitur : sed spectanda est
emendi opportunitas , A. ι.ε. C. de Meicomm . Iiberi. equidem aestimatio hic praestari non pocest, ut in casu g. praec. in .Ejus, qui manumittit γ Cui per fideicommitasum libertas relinquitur , is eius libertus efficitur , a quo manumissus est , I. T. C. de fidele. liberi. Caeterum hic manumissior ius patronatus in eo tantum acquirit, ut contra tabulas &ab intestato ad bona ejus venire possit: at non ut etiam operas ei Polsit imponere , aut im