장음표시 사용
131쪽
PROVINCi A VENETA. I 29 Uat , implorato , statim quasi caelesti monitu, ignosco,inquit,homini,ignosco, tuisquis est, qui
laesit; ac mox cum sui ama animi tranquillitate B. Virginis ossicium, cuius rei caussa surrexerat, recitare ag ressus, de obligando vulnere nihil,
nis, illo prius absoluto, quidquam sibi cogitandum putauit. Tunc igitur denique domesticos
excitat, parari medicinam iubet, quid acceptum sit incommodi,exponit; sed ita ut auctorem minime prodat. Enimuero ardere illi iracundia, sciscitari nomen, toti esse in ultione. At ille, Ego v ro iam ista ni,& ex animo ignoui: de persequenda iniuria, neque ipse cogito, neq; cogitare meorum quemquam volo: medicinam si posset volo. Eadem fuit homi is constantia , clim ad eum Proetor misit, qui de tanti facinoris auishqre inte rogarent. Neque enim ullis aut precibus aut minis aut artificiis adduci unquam potuit, illum ut indicaret. Nec verb sol im ipse tam insignem iniuriam voluntaria obliuione deleuit,sed etia Deum saepenumero idem ut faceret quanto maximo potuit studio & infirmus, & commodiore iam valetudine,rogauit. Tantum in pio animo potuere. quae in tenera aetate ex nostrae disciplinae fotitibus hauserat verae charitatis documenta Adde illud, quod cum latens adhuc in capite plumbea, qua ictus pitula post tot menses ne nunc quidem.
educi, aut omnjno inueniri ulla medicorum arte potuerit, eaque continuo eam partem dolore anficiat lancinetque; ille tamen hoc, quidquid est,
in magni benench loco numerat, & a verissimo Dei erga se amore, quo videlicet frequentius dolore hoe admonitus animum mentemque suana ad diuinae benignitatis memoriam excitet,pros,
ctum in se libenter praedicat. Virgines duae gra diores in templo nostro pietatem suam ccra-
132쪽
ab ini pudente muliere,qu, nec re,nec verbo laesa temere in eas exarserat; praeclara conscientia sustentatae, Sc patientiae exemplo,quod a co fessario non ita pridem audierant, excitatae insignetna in iuriam, tanquam ad se nihil pertinentem, nos lentio vindicarunt. Generales multorum conses sones a compluribus non sine fructu auditae, pecuniae veris dominis restitutae, pax inter multos conciliata. Vni e nostris biennio antequarii socio tali nomen daret stater fuerat interfectus. reliquis atres superstites octauum iam annum armati ad ulciscendam caedem non modὁ ipsi ineui ab bant, sed etiam filios, quantum poterant, crebris sermonibus & querelis incitabant. Res eruptura videbatur in masnum malum: huic noster ut o curreret, in patriam prosectus , cum in eum, in
quo praecipua caedis culpa haerebat, fortὰ incidisi set, praeclara diuturni odij aliquando extinguendioccasionem, quasi diuinitus sibi oblatam ratus; vindictae loco in percussoris amplexus ruit, &magna charitatis fgnificatione, non secus ac d licias amoresque suos deosculatur. Perculit ea res
animum,& hominem multum sibi suisque fiden-xem,ac propterea non,Yt par erat,de reconcjsi an
da gxatia cogitantem, ad pacis cupiditatem ac cena t. permovit& fratres, qui hoc exemplo se ritus de condonanda iniuria,& honestis conditionibus pace firmanda cogitare coeperunt. In eum iam res adducta erat locum, ut pro confecta haberi videretur posse: clara intersecti uxor paulatim se reuocare,ac mox habitura se cum illis unquam
pacem,apertὰ negare;permagno soch nostri dolore, qui ea ratione seliciter iam a se iacta paci
fundamenta conuelli, totumque situm consilium,
& egregios couatus ad nihil recidere Hestis
133쪽
,hE Gebit. Aggreditur de integro mulierem,
micos adhibet, leprecatores parat. Postquam experius omnia apud furentem ira animum nihil se proficere animaduertit ; sine mulieris autem v lvi tate, cuius praesertim curae ac fidei commissi essent liberi, nihil confieri aut sperari posse,re desperata, ne diutius inutiliter tempus illic terat, tandem discedit.Vix abierat; cum illa mutata iam in melius mente, ed coepit recurrere, unde paulo
antὰ refugerat, & id cupidissim E appetere, quod
antea contempserat, obfirmatoque animo recusarat. Quid multa: datur negotium communibus amicis, qui rem transsant,initur ratio, audiuntur conditiones, probatis utrimque pax constituitur. eaque senatus auctoritate firmatur Societatis existimatio quanta hic sit inon modo ex Congregationum frequentia aut multitudine eorum, qui apud nos coiifitentur, cognosci facile potest; sed etia, incredibili erga nos Episcopi &lissiami cuiusque studio atque amore. Expressiora a roue illustrio a secere haec nuper impurae cuius-am mulieris conficta de nobis, spargique iam coepta crimina & impudetissimae calumniae. Haec adhibito filio & sorore, quam sibi ancillam dictitabat salsd, egregiὰ simulata ciun conditione di honestate, tum poenitentis animi sensu ac piet te; iam prope biennium id agebat, ut, aut turpem Societati notam inureret , aut turpitudinis suspicione aliquid de illius existimatione & gratia detro ei et sceleratissime cogitata non minus astutd exequi dum gestit, commentum suum cum aliis quibusdam, tum maxime religiosae cuiusdam semilia: sacerdotibus aperit,maiori videlicet,si hine porr5 manare coeperit, sutura fide. aperit autenitanquina reni gestam minimeque dubiam, duos se sacerdbies ἡ societate Iasu enormibus flagi
134쪽
PROVINcIA VENETA. tiis implicatos,quorum cum altero ipsa quoqu
dum peccata apud eum saepe confiteretur, tu pem & sacrilegam consuetudinem habuerit; e ni aliquamdiu a te intermissam, ubi repetierit, con ceptus fuisse caussam ; dolorem se ex e' trahere sane grauem & acerbum Denique eb veniunt in opudentiae, ut nostros suo etiam nomine, ut iam a liquando resipiscerent, commonefactos oportς
re diceret. Nostri de mulieris oratione docti, quamquam conscientia freti, rideri fabulam, & laeuissima muliercula temere confictum cxiu ς' sine periculo contemni videbant posse ue tameis
cum de mulieris insenio ac mox bus, tum etiam de toto eius consilio ac ratione certius aliquid cognoscendum rati, rem ad amicos reserunt pri cipes ciuitatis. Suscipiunt illi negotium,rem in-
uestigant,ad feminam adeunt, de Iesultis religiosi . viri turpiter quae loquantur, haec an ad eqs ipsa detulerit, quomodo ipsi dicant, quaerunt, Ill
vero negare & mirari satis non posse, adeo per frictae quemquam esse Dontis, ut ex se audita es. cere audeat ea , quae nunquam ipsa somniarit; Iesultarum nomen sese venerari, illorum irae sanctitatem suspicere, numquam de iis, nisi h norifice,& sensisse,& locutam esse; atque haec ita constanter, veroque vultu, ut vere ex animo l'-
qui illam facile crederes Viri ph & nostri ordinis
studiosi, qui tam turpem haerere in Societatis nomine maculam indignissime ferrent, ac proinde quapi imum eam delendi cupiditate ardereni
templis properat ad eos,qui tam improbi xummis mulierem nominarant auctorε, quid de illius se- nere, quid de moribus ac sema, quid de tψta vitae ratione compererint,quid cum illa egerint, quid Iesponsi rulerint,ordine exponunt. Pqstquam dent falsissimam opiniqnem, quis
135쪽
rat, euelli ex eoru animis non posse, ac plus apud
ieligioses viros id valere,quod ipsis ab improbis
simo satanae mancipio erat inculcatum, quiun. perpetuum nostrorum hominum, & inoinensium integerrhinae vitae cursum; cum tam apertὰ Viaderent, quam apertὰ falsa, quam etiam pugnantia - cum ipsa, tum eius filius loqueretur . enimuero permoti tanta rei indignitate ita reuertuntur ad nostros, ut & serio iani suscipiendum esse negotiuisi censeant, & mendacium primo quoq; tempore opprimendum. Placet consilium nostris. aduolat veronam statim Patauini Collegh Rector,
hac ipsa cura a P. Prouinciali delegata. Is ubi Pra toris auctoritate selectam mulierculam cum filio ad ancillula honestum in locum, ubi rectὰ custoriatur, abduxit; diligenter in ipsius vitam inquirens, comperit esse impurissimam. eius rei leues . eum alij perini ulti, tum praecipue Parochi, quitulam ne suas bues corrumperet, a suo grege depulerant Interrogata ancilla simplici puella ingenio, totam rem, 't erat, ita aperuit, ut iam non vesti giis, ut alitea, sed ipsius ductu ad cogitati sceleris, cubile nullo negotio sit peruentum. Hinc iam ad mulierem : grauidanti se dixerat, & grauidam eae nostro. Extabant ea de re litterae, & ipsius manu conscriptae,& iureiuraudo, qud maior esset fides,
atae. Adhibentur ergo obstetrices, quae id
c -gnosciat. Tenuntiant, toto in mulieris corpore
signa ess e eiusmodi, quae illam non modo in pra setis,sed tiam in totos sestem, qui proxime abie rii t menses ab omni praegnantis uteri suspicione Vindicare lacile possitit Et tamen ita res erat com- p. sta ut pariendi dies esset ille,cum electulo do is loque, sua extracta supponendi pueri faculi rem qu ni sperarat, omnem amisit. Simulabat iam dolores , expectabatur, medicus , expςctaba'
136쪽
tur consessarius utrumque accersierat, utrique data erant verba sed, 6 diuinam prouidentiam lecce tibi pro medico a Praetore missus satelles,pro consessario iudex. Quid multa3 ubi videt improba teneri iam se undique, de consilia sua patere
omnia, confitetur scelus , confitetur calumniam, nostros, quos in crimen vocarat, & nobileni in
tronam, quam omnis flagith consciam & ministram esse dixerat, omni & culpa & suspicione liberat. Proseruntur litterae, quas iureiurando fi malas esse paulo antὰ diximus. agnoscit signum, agnoscit manum, & simul qua ratione ducta, &cuius consilio ea scripserit, ostendit. Postquani
veritate e tenebris eruta, de nostrorum innocentia, & publicis litteris testata dubitari iam nihil
poste hoster videt Rector; nulla interposita mora ad nimium credulos de nobis sacerdotes se confert, ostendit amplissimorum hominum testimonia, Parocliorum, puellae, obstetricum, multi is denique ipsius &calumniae consessioneni, & eorum, quae in nos sceleratὰ c5finxerat,palinodiam .
tum subdit, si quid sit praeterea, quod ad omnem
huius rei tollen jam ex eorum animis dubitatio-
nem deesse videatur, gratum sibi suturum, si liabere dicant; certum sibi esse Verona non disced re, nisi prilis veritatem se a noscere,& meridiana luce clariora iam omnia ene aperte ipsi fateantur. rum veris omnes, &illi inprimis, qui in falsarii illam opinionem fuerant adducti, fatis iuperque iam videre se dicere, satis tenebras disiectas , rogare enixe, ut ignoscat, si nouo & inusitato artificio in errorem acti minus bene de nostris homi ,ibus sen seri ni, aut de eorum innocentia dubita rint. Quae cum Patribus illis egitRector Patauiatius, quae Patres respotiderunt,litteris consigna .uit vir nobilis & magnae auctoritatis , suo itie si
137쪽
intersuit, dc in tota caussa egregiam Operam prae'
stitit, quemadmodum D Notarius publicus , de insignis Iurisconsultus in huius generis figmentis pucandis p bd versatus. Quare cἰim multi i dicarent agendum publico tu icio, & de illas milia sumendum supplicium,ne illa, vel sic bla
diente impunitate assuescerent talia in magnum religionis detrimentum mentiris praeclarum lenia talis exemplum visum est , &gr tum in vulgus, quod nostri non solum ab accusatione abstinue tint, sed ne denuntiari quidem periculum volue rint, inis & caute duxerint agendum, no sortὸ
amplissimi quidam vir si quid iis suboluissetino'.
mian ore ducti tam grauem societatis iniurianii cundius persequerentur, aut grauius vindic et t. Sed dici no potes: quantu fuerit in hac causa amicorum nostroruni studium, quam sollicitis de nostra exist imatione animis, quam serio rem
susceperint, qyam ex animo, emergente tandem i
ritate , n0bis , &inter se gr tulantes, quam 'exasPrae gau i0 lacrymas profuderint. Enitui et ni benescentia erga nos generosi Equitis Da uidis Oda j Is enim 'io ii proximus pensi ena
xigendi ius, quam ei quotannis nVmeris mus, reorum duorum & quadraginta , cum in alium, quem vellet transferre posset, secum omnino esse exti cham voluit. Virgo. nobilis, quae magno pietatissxemplo erat ciuit ii, discentos aureos morriens nobis legauit. Accessit. Collegi' domus, qviae quod erat con 'gua, ac prope in ipsis visceribus ita posita, ut eam tribus ex lateribus nostrae aedes an birsnticum ei te c pit venalis,non ne j gendam putarunt nostri,emerunt aureis bis init
138쪽
pst cxv INCIA UGNETA. 137ee dilectum sibi Christum , quo toto iam animo
ferebatur. , laetus euolauit. dignus omnino longiore vita. Is in lucem edidit ante dictae Leonorarsanctissimae Principis vitam italice, non minus prudenter, quam accurate a se coscriptam. Habitae in templo nostro concione, toto serme annom imam tulerunt fiuctum frequentat sunt cum ab aliis lecti stimis viris,tum a Ferrariae olim Ducis coniuSe cum omnibus suis. In eodem nostro
templo die Dominico Quinquagesimae Illustris. simus Episcis pus habita ad populum concione
adeo ad verum Christi cultum omnium animos accendit, ut tribus Bacchanaliorum diebus, per quos ludis ac spectriculis vacari solet, ad nostras
conciones diuinasque preces & laudes, quae modulatd decantabantur , admiranda conuenerit multitudo , tantusque fuerit communicantium numerus; quantus vel ipso Paschatis aut Pentecostes die vix ullo in alio totius urbis loco. Doctrina Christiana mirifice hic Aoret. Qiij in oratorium templo nostro proximum nomina dederunt, diligenter eam diuersis in locis tradunt, sed omnium tamen scholarum praecipua nostris dolegata cuia. Hi cas obcunt,inspiciunt,suis legibus 3cinti itutis moderantur. Puellarum scholae cum labascerent, ac propὰ neglighrentur, data est ope ra a nostris, ut SerenisT Ducita eam rem susciperet,ac sus esse muneris putaret Fecit non grauati conuocatisque ad oratolium tota urbc matronis hortataeas est, ut in tam sancto opere sedulam praestarent operant, a Christo, cuius id amore facerent, laturae praemium: praefecit ij singulis scholis binas ternasque inaximὰ illustres, quae vide rent,ne qua ex eis, ad quas ea cura delata, suo os ficio deesset. -λ ratione tactum, vi ad pristinam laudem reuocata omota & cum sterorum indu
139쪽
stria ac prosectu, nunc etiam puellarum diligentia , ac discendi alacritas certare posse videatur Est in hac urbe schola gratuito erudiendis ad legendum, ad acu pingendum , ad alia muliebri aut elegantiae, aut studij opera puellis, quae parentum inopia vit* sibi subsidia comparare honsatis commode possunt. Hanc ab Leon ora ustriaca pie institutam, Mab eadem in morte dilia eo ter sibi commendatam , Serenissima Ducia
oc anno in perpetuum stabilivit. Nam cum a 3-tea magi stiae, quae duae n ea sunt, altera virgo,setera vidua, castitatis voto utraq; astricta, in conducta domo habitarent, nec salarium adhuc iis constitutum esset certum ; nunc haud procul a Collegio, & domum iis commodam compara ruit,& reditus, quibus sustentari optime possint, attribuit. ideo consilio, ut propinqu6 nostrorun x templo facilius per nostros de concionibus confessionibus, tum ipsae, tum etiam puellae adiuuarentur. Magnum in hoc opere ad Dei gloriami
momentum. Est enim non modo castitatis ac vi
pinitatis schola haec domicilium, sed re monialium quodda quasi seminarium Sed externa haec.
ad domestica reuertamur. Consessionum & communionum frequentia apud nos non parua: concurrunt ex finitimis etiam pagis permulti, celebrio bus praesertim anni diebus, non sine aliquo melioris vitae gustu. Feminae aliquot a turpi quaestu ad honestae vitae studium traductae. Vir
gines, quae Christo nubendi studio inflammatae
propter paupertatem recipi inter moniales. non poterant, per nostrQS in quaerenda dote adiutae.... Adiuti etiam in no conitis, & domi suae aegroti, de ad bene moriendum anim ali. Expiati in carceribus vincti: in iis Iudaeus cum ad Christum adiicere animum coepisset, a nostris instructus,acce
140쪽
telai sese vindicauit. Alius cum inno cens in vincula ex suspicione sola esset coniectus,nostroruna opera est liberatus. Duo Germani, ouorum alter primo Lutheranus,postea Hussita; alter ab infantia Hussica, cum ad urbem accessissent, abiurata haeresi Ecclesiae reconciliati, & apud nostros confessi, nunc Catholice vivunt. Itein alius in Lutherana haeresi ita obfirmatus, ut vel igne cremari se malle diceret, quam desciscere a Luthero, nunc animo ad abiurandum parato, in Ecclesiae redire sinum cupit. Mulier aetate florens ab longa adulteri consuetudine ad castitatis laudem S Sacramentorum frequentiam reuocata. Excurrerat Patauium lena ; inde si iugulari fraude abductam Epio loco virginem Viri potentis libidini exponere
parabat. Re cognita nostii summo studio quaesitam praedam ei extorserunt, & Patauium ad suos integram remiserunt. Alterius puellae eximia so
ma commotus alius vir potens omnibus artibus
eam sibi reddere obnoxiam nitebatur. Cum iam totus in eam,quam deperibat, pudicitiam immineret;animaduerso periculo pater, nostroru ope puella iis tuto collocata, feliciter eius pudicitia: famaeque prospexit. Gemmae, monilia, pectiniae aut furto sublatae, aut fraude auersae veris dominis restitutae,aliae ad aureos quadringentos, iliae' ad ducentos, aliae etiam minores. S. Ouicij praesides in rebus grauibus adbibrie gaudent nostros
In Christiani ossici quaestiouibus si qua dissicul
tas ad nos, tanquam ad oraculum concurritur. Ea
re fit, utiniquis conditionibus ne quid contrahatur, aut contractum iam si est, tametsi magna deite, ut nuper ab amplissimo viro; tamen & rescia datur statim , approbantibus quorum res agitur, dciniuime grauat: Dissidia etiam inter duos ex illustii