장음표시 사용
11쪽
nem a Filio. 321 Caput III. De particula Filioque inferta symbolo. 33 Articulus I. Vtrum particula Filioque Jurrsit inserta symbolo. ibid. Articulus II. Quandonam ct A quibus partiacula Filioque inferiasuerit ymbolo. ODISSERTAIIO VI. De modo loquendi ci
QUMTIo I. De nominibus quibus numerinpersonarum exprimitur. ibid. QUMTIO H.De nominibus quibus numeruindistinctio personarum exprimuntur. 332QUumTIO III. De nominibus adhibendis, ut unitas divinarῶpersonaru explicem Q sTIO IV. Hiram omnia nomina is divianis de se invicem praedicaripossent. 339
Caput I. Vtrum absoluta de relatitiis p - dicentur. ibid Caput II. mirum in divinis relativa de esse tialibus praedicentur. 363 QUAMΤIo V. Vtrum nomina egentialia sup-
Caput I. Vtrum nomina essenti ai La abstracta pro personissupponant. ibid. Caput II. mirum nomina essentialia concreta seupponant pro personis. 3 PARS III. De Deo Creatore. 3
DISSERTATIO I. De Angelis. 373QUAEsTIo I. De existentia Angelorum. m. OUMT1o ΙΙ. De angelorum natura. 38 ICap.I.'rui angeli natura sint pirituales ib. Caput II.Vtrum Angeli sint immortales.3
Caput III. Vtrum Angeli inter se specie differant. ψ of
12쪽
Caput II. Destatu in quo Angeli creati fuerunt. I 6 Q UTIO IU. De proprietatibus Angelorum. r Caput I. De cognitione Angelorum. ibid.Αrticulus I. De objecto cognitionis angelia
Articulus II. De medio cognitionis Angeliacae . ' ρῖ Artic. III. De dotib.cognitionis angeloru. ψ37 Caput II. De Angelorum amore. - ICaput III. De Angelorum loco. 0 6 Articulus I. Vtrum Angeli sint in loco. ib. Articulus II. ainast Angelorum locus. TArticulusIII. Quomodo angelisint in loco I Articulus IV. Per quid Angeli sint in loco M 3 Caput IV. De motu,stlocutione angeloru. 3 9 Caput V. De missone Angelorum. 66 IArticulus I. ' u misso condieniat angelis.ib. Αrticulus II. mirum Angeli ex omnibus omdinibus mittantur. Α63
Articulus III. Mirum quilibet homo habeat Angelum sui custodem. 66 Articulus IV. Vtrum homo quilibet habeat
Caput I. Qua fuerit origo primi peccati An
13쪽
I N D EX. Caput III. Guinam Angeli peccaverint. 8I
DISSERTATIO II. De uniυersi produ-
UMTIo I. De opere diei primae. ibid. ΤIo II. De opere secundae diei. 3οῖ Qii mTIO III. De opere diei tertiae. 3o 6 QUAEsTio Iv. De operibus diei quartae ct quintae. so7OILεsTIo V. De operes tae diei. τον DISSERTATIO III. De primo homine. II 6 CoasTIo I. De prim i hominis creatione. ib. Qu TIO II. De dotibus hominis innocem δγCaput I. De dotibus ad intellectum hominis innocentis spectantibus. ibid. Caput II. De dotibus ad hominis innocentis voluntatem spectantibus. IasCaput ΙΙΙ. De Glibus ad corpus hominis in nocentis voluntatem spectantibus. 33 Caput IV. De propagatione natura in statu
QUI TIO III. De peccato primorum paren
Cap. I De causis peccati primo paratu. ψ8 Caput II. De specie primi peccati, in quod Adamus ct Eva lapsisunt. Caput III. De gradiitate peccati primorum
Caput IV. De poenis peccati primorum pa
14쪽
De Deo Trius. LTERAM hane nostrarum Institutionum Theologicarum partem divi demus in quinque di itertationes. In priore dieemus de existentia Ss. Trinitatis; in secundi , de processione divinarum personarum; in tertia de ivinis relationibus ; in quarti de personis in eommuni; in quinta denique de divinis personis in particulari
Is nostrarum distertationum ordo videtur ad remctam exactus methodum. Scilicet personae rela tionibus constituuntur, relationes vera sun dantur in proceisionibus proindeque par est,ut tram temus de processionibus ae relationibus, ante
15쪽
De existentia SS. Trinitatis. t. I. Q Anctissimae Trinitatis mysterium In . o eo positum est, quod una divina es.sentia in tribus personis realiter a se invicem di- sinctis subsistat: catholica fides cinquit Leo MMgnus Epist. 93. Patrem O Filium se Spiritum
Sanctum sine confusione indivisos , sine tempore sempitereos , sine disserentia credit aequales , quia uni ratem in Trinitate , non eadem persona , sed eadem mplet essentia. Ante Leonem Μagnum Augustinus , idem Τrinitatis mysterium lib. I. de Trinitate, cap. q. laisce verbis explicuit: omnes quos legere potur,qui ante mescripserunt de Trinitate , quae Deus est, divinorum librorum Ῥeterum o novo m catholici tractatores hoc intenderunt secundum Scripturas docere quod Pater o Filius oe Spiritus Sanctus un3us ejusdemque substantiae inseparabili aequalitate divinam .nsinuent unitatem; ideoque non sint tres Dii, sed unus Deus. uuamvis Pater Filium genuerit,
in ideo Filius non sit qui Pater est i Filiusque ἀFatre sit genitus, O ideo non sit Pater qua Filius est: Spiritus Sanctus nec sit Pater nec Filius, sed santum Patris O Filii spirisui , Patri ct Filio etiam ipse eoaequalis , O ad Trinitatis pertinens
Irat. 2. Ut igitur SS. Τrinitatis existentia asi ratur , probari debet; I. Trinitas personarum in divinis 2. Unitas naturae 3 3. oportet eX
Pendere, utrum illud mysterium cognosci pos
16쪽
tassen. I. De Existent. SS. Trin. 3
Nol. I. Rinitatem personarum in divinis ne-- in I. gant primo Iudaei, contendunt enim ea Deorum pluralitatem invehi. Secundo, eam quoque negarunt quidam Montanistae , nempe id aperte testatur Tertullianus in libro de Praestriptionibus, cap. ultimo: ipse tamen Montanus eo in capite cum catholicis censuit, ut videre est apud Epiphanium haeresi 48. & apud Theodore tum lib. g. hari eticarum fabul. cap. 2. Tertio, in eundem errorem incidit Praxeas, quem Tertullianus singulari libro confutavit . uuarto, Noetus Ephesius, qui circa annum Christi 2 s. prodiit, eandem haeresim docuit, ut scribit Epiphanius haeresis . minio, Sabellius natus in Libya sub annum a s 7. in eundem scopulum incidit, ut videre est apud Eusebium hist. lib. . eap. 6. Ab isto, ii qui deinceps impium illud dogma PreMugnarunt, dicti sunt Sabelliani, quod Sabellius iis qui
praecesserant,diligentius ac vehementius errorem de quo agitur,defenderit. Sexto, circa annum 26s.
Paulus Episcopus Samosatenus, idem quod antea Sabellius, virus propinavit: unde & quod negaret personarum distinctionem, & Christi divini- ratem, anno 27o. in altero Concilio Antiocheno
Episcopali sede dejectus est .
't. 2. Novatores, qui mox relati sunt, passima veteribus dicti sunt Patri passiani,quod nimirum ex eorum doctrina consequens esset, Patrem &crucifixum & pastum fuisse pro nobis. Sabelliani
inquit Augustinus tract. 16. in Ioannem ) dicti sunt quidam haeretici,qui vocantur Par passiani; qui dicunt,ipsum patrem passiam fuisse. Michael Servetus Hispaniis extinctam
17쪽
iamcliu Sabellii haeresim iterum elapso proxime saeculo in orbem invexit, editis quibusdam libris quos de Erroribus Trinitatis inscripsit. Apud Polonos ac Transilvanos obtinuit Serveti error agentibus Georgio Blandraia, Paulo Alciato , Francisco David , Fausto Socino Senensi , qui peragratis variis orbis regionibus, tandem sedem fixit suam in Polonia,ubi diem extremam clausit. 4. Ηie eum Iudaeis & cum haereticis est agendum: expendendum est itaque i. utrum pluralitas personarum in divinis adversus Iudaeos probari possit ex Antiquo Testamento; 2. utrum adversus hςreticos aderi quoque possit ex Novo. CAPUT PRIMUM.
Vtrum pluralitas personarum possit probari ex Antiquo Testamento .
CONCL. T Luralitas personarum in divinis l. potest ex Antiquo Testamento probari . Probatur . Plura sunt loca in Antiquo Testamento,quae setiam seclusa Patrum traditione) si
Personarum in divinis pluralitatem non demonstrent, innuunt tamen, saltem obscure. Primo. Genesis eap. I. Deus hominem eo diturus sic loquitur e Faeiamin hominem ad im
ginem O similitiainem nostram: atqui iis verbis innuitur pluralitas personarum in divinis ; includunt enim plurium de homine faciendo consultationem: Ii vero non sunt plures natura,scilicet, apud ipsos etiam Iudaeos, constat, unum natura Deum esse hominis conditorem: ergo sunt plures persona; ac proinde in divinis est pluralitas
Dices I. verba de quibus agitur, esse unius tantum personae in plurali numero ob sui digni tatem sui prineipes solent )loquentis. Sed inanis est illa responsior nam etiamsi personae quaedam nobiles nonnunquam ob sui diri gestatem in plurali numero loquantur, nulli bi
18쪽
Dissen. I. De Existent. . Trin.
tamen Deus ipse eam loquendi rationem adhibuit,nisi cum sui observat Theodoret quςst. I in Genesim j innuit numerum personarum Trini
Dices 2. verba quae ex Genesi laudata sunt, inducere Deum cum Angelis , non autem cum aliis divinis personis loquentem. Sed falsa est illa responsio. Nam I. homo creatus non fuit ab Angelis, imo nec quidquamad illius creationem, etiam per modum instrumenti, contulerunt. 2. Homo factus est ad imaginem earum Persenarum, quas laudato loco Deus alloquitur: Faciamus hominem ad imaginem O simit sudinem nostrum: Atqui homo non est factus ad Angelorum, sed Dei, imaginem. Vide Tertulli, num lib. de Resurrectione carnis,c.6.Clementem Alexandrinum, I. Stromatum cap. 6. Irenaeuin
Quaeres, cuius per nae sint verba de quibus agitur; an Patris,an Filii, an Spiritus Sancti, an
trium personarum simul λRes'. varias eIse de proposita quaestione Patrum sententias. Augustinus lib. I. de Trinitate, cap. 7. docet, vocem, ciamus, esse Dei Patris alloquentis Filium, qui S magni consilii Angelus& Patris consiliarius in Scripturis appellatur. Basilius lib. contra Eunomium vult, vocem este non ad Filium modo, sed etiam ad Spiritum Sanctum. Cyrillus Alexan drinus lib. I. Thesauri asversus Iulianum, Fulgentius lib. I. de fide ad Petrum, cap. I. contendunt,verba de quibus agitur:
Faciamus, &c. toti Trinitati convenire, hoc est , non unius tantum else per nae, sed omnium smul. Utra ex iis Patrum sententiis eligatur, stabit semper argumentum, quod pro persenarum pluralitate ex laudato loco desumitur. Seeundo, Veritas de qua agitur , iis lodis probari potest, quae Deum plurali numero loquentem inducunt, ut sunt ista Geneseos III. Ecce Adam quasi unus ex nobis fiatus est : Genesis x L.
19쪽
Venite , descendamus , O eonfundamus ibἰ linguam eoruxili neque enim verba illa sunt Dei Angelos alloquentis, cum nulla aut praecedat aut subsequatur Angelorum mentio. Tertio, Haec psalmi 16o. verba: Filius meus estu, ego hodie genui te, non de Davide, aut de alio a Christo intelligi possunt: nimirum Iudaei aequales Christi,de solo Memia eam psalmi sententiam intelligebant, cum Christus ipse Matthaei χχ. ea usus sit, ut se ipsum adversus Iudaeos tueretur. Praeterea de eo Filio intelligi debent,cui in eodem psalmo haec promissa sunt: Dabo tibi sentes haereditatem tuam,ct possessionem tuam terminos remae rea autem Davidi promissa non fuerunt, sed soli Messiae. Atqui in iis verbis persona Filii aperte distinguitur a persona Patris: ergo in Deo sunt plures personae. uuarto, Haec Psalmi Io 9. verba: Dixit Dominus Domino meor sede a dextris meis, sunt Dei ipsius , Filium a se genitum alloquentis. Ex utero ante Luciferum genui ter ergo personarum distinctionem important ; neque enim eadem Persona Potest sub eodem respectu esse simul & generans &genita. Sexto, In his verbis Genesis I9. Dominus pluit super Sodomam edi Gomorram sulphur O ignem ὰ Domino de coelo, Dominus a Domino, hoc est, Filius a Patre distinguitur quoad personam. Do minus a Domino, licet quoad operationem illi conjungatur, pluit super Sodomam ct Gomorram a Loco illo adversus Iudaeos usi sunt Iustinus in Dialogo cum Tryphone , Irenaeus lib. 3. ad ver Sus haereses, cap. 7. Tanti roboris adversus Sabellianos visus est Concilio, quad contra Photinum Sirmii celebratum est, ut anathema dixerit iis qui eum detorquerent in alium sensum:
Si quis sinquit) Pluit Dominus a Domino , non de Filio se Patre intelligat, sed ipsum a se dieat pluinhanathema sit. Pluit enim Dominus Filius a Domino
20쪽
Septimo, Nonnulli veritatem de qua agitur , Probant verbis, quibus trium Puerorum Canti cum clauditur: Benedicamus Patrem O Filiam eum Sancto Spiritu , laudemus se supreexaltemus eum in
Deuta. Vertim non sunt Cantici illa verba, sed ei addita sunt ab Ecclesia,quemadmodum cuique Psalmo additus est glorificationis hymnus: Gloria Patri, O Filio, o Spiritui Sancto. Quaeres, cur Spiritus Sanctus Trinitatem in
antiquo testamento aperte non expresserit.
Resp. id sapienti oeconomia factum suillemem Pe Periculum erat, ne Iudaeorum promiscuum vulgus ad exemplum AEgyptiorum, a quibus Plures dii colebantur, in tribus hypostasibus trinam Dei estentiam inesse judicaret.
Vtrum personarum in divinis distinctiolossit ex Novo Testamento
2 ρα D revincendos tum gentiles, tum I ax daeos, tum haereticos,a quibus negatur personarum in divinis distinctio, satis est auctoritas Novi Testamenti. Scilicet ex motivis credibilitatis, quae harum Institutionum tom. I. a no bis exposita sunt, constat, stul Eum este eum qui iis auditis motivis, negat Novum Testamentum esse Dei ipsius verbum, cui proinde falsum subense non possit. Unde licet Spiritus Sanctus personarum divinarum Trinitatem in antiqui Testamenti libris non multum evidenter expresserit, satis tamen consuluit hominum tum gentilium, tum Iudaeorum, tum Christianorum saluti, ad quam mysterii hujus explicita cognitio necessaria est necessitate medii. In Novo nimirum Τestamento, quod cuique sapienti constat esse Dei ve bum , aperte siit mox probabitur) tradit veritatem,de qua es bic qua vito.