장음표시 사용
31쪽
Ephesios 3. se Apostolus loquitur : Vnus Deus Fater Omnium , qui super omnea , O per omnia, O in omnibus nobis. - Resp. ad I. conc. ant. neg. conseq. Ad 2. diit. ant. Ubi est pluralitas personarum, licet non sit pluralitas naturarum, ibi non est omnimoda lon-tudo, conc. ant. non est aliqua solitudo, nemant. Scripturae textus, qui Deo Dolitudinem adscribunt, de solitudine naturae, non autem de solitudine personae intelligendi sunt. Ratio est , quia iis textibus Scriptura fideles docere voluit, unum esse Deum natura, contra quod gentiles credebant: nempe Deos, tum natura, tum Personis plures, venerabantur: e contra vero Christiani unum in tribus personis Deum, aut quod idem est tres per nas in uno Deo colunt.' Nec contrarium probant, quae objecta sunt loca ; nam ad priorem dici potest r. sic disponi de- here sententiam ex Ioanne laudatam: Haec est vita arterna, ut te, O quem misisti Iesum christum, eο-gnoscant solum Deum verum : ita nimirum censet Augustinus tractatu Ios. in Ioannem, nec non lib. 3. contra Maxim. c. I s. Dici potest 2. Patrem appellari solum Deum per exclusonem Deorum qui a gentilibus colebantur, quique a Parte retnon erant Dii; non autem per exclusionem personarum, quae cum habeant unam naturam di-- Vinam, a parte rei sunt unus & verus Deus rsuapropter c inquit Athanasius Orat. q. Contra Arianos pag. I 23 . 9 cum Pater solus Deus, ct erus appellatur, non ad ex Horationem ejus V pellatur, qui dicis: Ego sum veritas ; sed demoliarionem eorum qui ex natura tales non sunt , qualis est Fater , O Patris Verbum , neque veri Di sunt.' Ad alterum locum, eadem adhiberi debet responsio, seu, Patrem dici unum Deum cum eX- clusione inanium Deorum, quos. gentiles colem bant , non autem cum exclusione aliarum personarum, Ratio est , quia eodem modo. eκ ipso
32쪽
Dissert. I. De Exi ent. SS. Trin. Ist
yoannis textu ) Pater est unus Deus, quo Chrb. stus est unus Dominus I Ergo sicut Christus non est Dominus cum exclusione Patris, ita nec P. ter est unus Deus cum exclusione Christi, aut Spiritus Sancti. Objicies x. Nullus est alius Deus, quam qui in Uetere restamento dicitur Deus Abraham, Isaac& Iacob: atqui sola Patris persona est Deus Abr ham, Isaac & Iacob: Si quidem Deus Abraham Isaae & Iaeob in Scripturis aperte opponitur cinteris per nis , Filio inprimis: Deus Abraham ,
O Deus Isaae, O Deus Iacob , Deus patrum nostr
vum c inquit Petrus Actorum 3.ὰ glorifieavit iatium suum Iesum. In epist. ad Hebraeos cap. 2.
Deus Pater qui prophetis Iocutus fuerat, diciturmvissime licuius in Filio.
Resp. ad I. conc. mai. neg. min. Ad 2. dissiant. Deus Abraham in Scripturis aperte opponiatur Filio, ut homo est, conc. ant. ut est Uerbum, neg. ant. Deus Abraham glorificavit Filium suum ut homo est, seu, prout est humana indutum
carne, non autem Prout Verbum est, hoc est,
prout est altera SS. Trinitatis persona e nee id mirum est; nam Deus Abraham glorificavit Filium, per quem novissime nobis locutus est: sed non locutus est per Filium simpliciter ut est Uembum , sed prout est unitum humanae naturae. Objicies . Si in Deo essent tres Personae, es.sent tres Dii: nam personae se habent respectu divinitatis , sicut Petrus & Paulus ratione humanitatis; ita nimirum docet Gregorius Nyssenus iaepist. ad Ablavium: atqui Petrus & Paulus constituunt duas in individuo humanitates : ergo a pari tres personae in divinis debent constituere tres deitates; ac proinde non unus tantum, sed se reserunt Dii, quod dictu impium est. Resp. ad I. & 2. neg. maj. Ad cujus probationem dist. ant. Ita docet Gregorius Nyssenus, Massatum ab eo exemplum est mancum & impersectum, conc. ant. Et non est mancum & imper-
33쪽
1o Instit. Theolog. Pars II. .
sectum, neg. ant. In hoc valet allata a Gregorio comparatio, quod ficut Petrus & Paulus constituunt personas diversas, ita etiam Pater, Filius, ει Spiritus Sanctus tres constituunt distinctas Personas; sed non valet in eo, quod eaedem tres personae in divinis constituant tres naturas, quemadmodum Petrus S Paulus constituunt duas naturas distinctas. Nec mirum est, quod ea comparatio sit imperfecta: siquidem adeo sublime est mysterium, de quo agitur, ut nullum ex rebus creatis exemplum peti possit, quo perfecte exhibeatur: unde ipse Gregorius profitetur, se maximas acturum esse gratias ei, qui aliud accuratius protulerit: Sin autem sinquio nostra oratio propo-yta quaestione infirmior arguatur , traditionem quia aem , quam a Patribus per successionem accepimus , servabimus in perpetuum firmaram ,-immotam rorationem vero , quae fidei patrocinetur , a Domino
τequiremus a quae si ab aliquo eorum , qui gratia praediri sunt, tamenta fueris, gratias agemus ei qui
Instabis r. Non est potior ratio, cur Petrus &Paulus duos homines constituant , quam tres persona in divinis tres Deos constituant: ergo scut Petrus & Paulus sunt duo homines, ita tres personae in divinis sunt tres Dii. Resp. neg. maj. Ratio est, quia natura humana in Petro & Paulo multiplicatur, nempe licet in eis una sit secundum speciem , non est tamen una se eundum numerum S secundum individuum : e contra vero natura in tribus personis divinis est omnino una secundum individuum &
Obiicies 4. Musterium Trinitatis repugnattrito isti apud philosophos axiomati: suae suus eadem uni tertio , sunt eadem inter se. Nempe PMter, Filius, & Spiritus Sanctus, sunt idem cum essentia divina: & tamen in suppositione mysterii non sunt idem inter se ; imo a se invicem realiter distinguuntur: ergo, &c. Resp.
34쪽
Differt. I. De Exi sunt. SS. Tris. ar
Resp. I. dato ant. neg.conseq.Ratio est ,quia mysteria disina, cu humanae rationis captu superent,
non sunt philosophicis principiis explica uia, sed
Scriptura tantum & traditione: Si inter uos, ct
Deum nihil est dis iminis cinquit Cyrillus Alexandrinus lib. II. in Ioannem pag. 99. divina nostris metiamur. Sin autem incomprehensibiti essisτervallum , eur naturae nostrae defectus canonem so regulam , ae normam Deo praesiniant f Confimmatur solutio ex eo , quod licet istud principium: Ex nihilo nihil sit, apud philosophos omnes receptum sit , exceptionem tamen patitur respectu cauta ordinis supernaturalis: scilicet conflans est, apud ipsos etiam Sabellianos, &Socinianos, Deum hocce universum eduxisse ex
nihilo, tum sui, tum subjecti, hoc est, coodidisse
independenter ex praejacente materia.
Resp. neg. ant. Ratio est, quia principium philosophieum: mae sunt eadem uni tertio , punceadem interse, non intelligitur de iis, quae sunt eadem uni tertio runiversali, & communieabili . Sic quamvis Petrus & Paulus sint idem cum homine uterque nimirum est homo b tamen Petrus & Paulus non sunt idem inter se. ed intelligitur tantum de iis, quae sunt eadem uni tertio singulari & incommunicabili: Uerum essentia divina non est ejusmodi, nempe aequaliter in singulis perlonis reperitur. Objicies s. Ex mysterio Trinitatis mulia sequuntur, cum quibus divinitas stare non potest . Nam I. cum qua libet persona sit infinita, ineludit omnes persectiones,ac proinde alias personas, nempe in divinis persona est persectio. 1. Pluralitas personarum supponit, unam ab alia procedere, seu unam ab alia recipere suum esse : quot quidem divinitati repugnat, cum Deus sit ens a se, & per hoe differat a creaturis, quae sunt ens ab
alio. 3. Admittenda erit haec propositio contradictoria : Deus es genitus r Deus non est gera
35쪽
vero non est genitus, cum e contra iste genitus sit: 4. Unam in individuo naturam reperiri in tribus personis realiter distinctis, res est, quae non tantum superat humanae mentis raptum, sed quae ipsi omnino repugnat. . Resp. ad I. dist. ant. Una persona includit aliasin essentia divina, cum qua tum ipsa tum aliae Personae identificantur , conc. ant. in se ipsa , &Prout est persectio relativa , neg. ant. nam sub Tatione relativae perfectionis opponitur alteri persectioni relativae, ac proinde tantum abest, ut Iub eo respectu eam includat, quin excludat potius . Ea identitate per narum cum essentia divina nititur illud Trinitatis privilegium, quod circumincessionem vocant, ratione cujus una Persona est in alia Es Filius in Patre c inquit S.
Athanasius orat. contra Arianos P quatenus i
selligere licet, eo ipse , quod totum id quod est Filius, substantiae Patris proprium est.... cum id quod 'r prium est, nempe divinitas Patris , sit esse Filii , consequens est, ut O Filius in Patre sit, O Pateκ- Filio. Resp. ad 2. dist. ant. Deus est ens a se, hoc est ,
non est ab alio tanquam a causa , conc. ant. Estiens a se, hoc est, non est ab alio tanquam a pri cipio , neg. ant. Ratio disearitatis est, quia ens, quod per modum causae tribuit esse alteri,non dat illi proprium suum esse, sed tantum simile, ut patet in igne qui alium ignem generat .e contra veroens, quod alteri dat esse per modum principii , illi proprium situm esse communicat ; ac proinde si esse pr ncipii sit independens,ess e ejus quod oriatur a principio, erit pariter independens. Hincque patet, esse Filii in Trinitate non minus esse Persectum, quam esse principii, ex quo oritur: est: enim in utroque unum ac idem esse. Resp. ad 3. negando admitti debere propositiones contradictorias, de quibus agitur in argumento . Ratio est, quia in hac propositione, Deus sonitus: terminus iste, Deus, supponit pro Filio,
36쪽
' Dissere. I. De Existent. SS. Trin. 2 3
cie proinde est vera , vere enim Filius est genitus. In ista vero propositione,Deus non es genitus, VOX, Deus, supponit pro omnibus personis indistincte , ει sic senius illius est, quod nulla persona in divinis sit genita, hincque patet,eam esse omnino salusam; unde aperte sequitur, ex suppositione mysterii SS. Trinitatis admitti non debere has propositiones in specie contradictorias, Deus est genitus, Deus non est genitus. E contra istae propolitiones admittendae sunt : Deus est ingenitus, Deus nouese ingenitus ; non enim sunt contradictoriae, quia
diversa habent subjecta: nempe in prima subjectum est Pater, & in secunda Filius, quia genitus & ingenitus sunt termini relativit Sicut cim quit Augustinus lib. s. de Trinitate cap. 7. nitus non ad seipsum dieitur, sed quὸd ex genit re sit: δεα eum dieitur ingenitus , non ad se ἀψum dicitur , sed quod ex genitore non sit, se
Resp. ad 4. neg. ant. seu nego repugnare rationi , quod una numero natura in tribus personis
distinctis reperiatur. Nec ad id probandum satis est ostendere, mysterium illud humanae mentis captum superare. Nimirum ipsa humana rati ne docemur, divinum esse, cum infinitum sit , existere posse variis modis, qui finiti intellectas creati captum superent. Quum de imsteriis agiatur , Christianus cui persuasum est, Scripturam &traditionem esse verbum Dei, qui nec falli nee
fallere potest, eos sontes, non autem humanam rationem consulere debet: De illa summa Trinita
Φe 'Mae Deus est cinquit Augustinus lib. I s. de Trinitate cap. 27. 9 eredant potius, quod in S. litteris invenitur , quam ρψeant liquidi niam sibi reddi
rationem , quae ab humana mente , tarda scitiset δε- firmaque, non capitur. Et certe cum inconcusse cra diderint Scripturis sanctis , tanquam veracissimis x sibus , agant orando O quaerendo O benὲ vivendo ut
istelligant, id est , ut quantum videri ρο est , νε-
37쪽
Objicies 6. Priores Christiani non crediderunt mysterium Trinitatis : nam si illud credidistent
I. gentiles ex eo desumpsistent argumentum pro
Pluralitate Deorum, quam Christiani passim illis
exprobrabant: a. Illis saltem objecissent innumeras difficultates, quae ex illo mysterio nascuntur, quaeque sponte cuique, cujus in mentem v nerit , sese objiciunt: atqui gentiles neutrum egerunt; nec enim ejusmodi argumentationis vel minimam speciem in gentilium libris aut in Chri-st i anorum apologiis reperire est. Resp. I. non extare libros omnes quos genti-Jes adversus Christianam religionem quondam scripserunt, nec apologias quibus Christiani eam ab eorundem gentilium convitiis vindicarunt: ae proinde quamvis nunc nullum sit monumentum quo probari possit, gentiles ex mysterio SS. Τrinitatis desumpsisse argumenta, quibus impugnaverint Christianam religionem , non sequitur eos reverit ex eo mysterio nusquam contra fidem Nostram argumentatos fuisse. Uide similem sol
tionem fuse pertractatam tomo I. Commenta
iii historici, & dogmatici de Sacramentis ,
Resp. 2. quod quamvis pastores prioribus sar culis sedulo SS. Τrinitatis mysterium fideles ex-Plicite docerent, cum ut agentes de fide dicetur illius explicita cognitio sit cuique adulto ad salutem necessaria necessitate medii , nec bapti Z Tent catechumenos,antequam symbolum, in quo continetur, memoriter reddidi illant; tamen passim illud Gentilibus non evulgabant, ne Propter difficultates, quas continet, eorum animos e Xulcerarent , neve illud, quδd nonnulla complectatur, qua rationis captum superant, irrisoni exponerent a unde iidem Patres de illo mysterio
aut scribentes aut coram gentilibus loquentes s Ceconomiae ac prudentiae causa reticentiis subobscurisque phrasibus usi sunt. Vide varia illiussit bobscuri loquendi modi exempla in unum collecta
38쪽
Differt. L De Existent. υ. Trin. a s
Iecta tom. I. Commentarii Historici & Dogm,tici de Sacramentis pag. 286. Resp. 3. negando absoluteant. seu philoso- Phos gentiles nusquam adversus religionem Christianam ex mysterio SS. Trinitatis argumenis
talos suisse. Nam r. Iustinus in priore apologia quam pro Christianis conlcripsit, reseri, Christianos oro insipientibus apud gentiles audiisse, quδd Cnristum tanquam Dei Filium colerent etat Christi divina filiatio stare non potest absque
doctrina de personarum in divinis pluralitate . 2. Praxeas, qui labente altero saeculo vexavit Eccle-sam, totus est, ut ex fide Trinitatis, Deorum pluralitatem adversas orthodoxos adstruat. Vis de Tertullianum libro contra Praxeam edito. 3.
Apud Origenem libro contra Celsum, Celsus gentilis philosophus data opera probat, ex fide Τrinitatis sequi Deorum pluralitatem : quod quidem negat Origenes, quδd cui inferius ostea- detur 9 Pater & Filius sint unum essentia, quamvis sint plures persona .
De Unitate naturae in Trinitate. IN divinis c ut praecedente quaestione, ex Ser,
plura & traditione ostensum est tres sunt perinsonae realiter a se invicem distinctae: ut igitur un itatem naturae seu essentiar in Τrinitate probemus, necesse est,ut earumdem personarum divinitatem adstruamus. De Patris divinitate non est dubium,
cum tum Scriptura, tum traditione, tum ratione constet, eum esse ens a se, & a quo creata om
nia pendeant; sed dissicultas est de Filii & Spiritus Sancti divinitate. Igitur hic agendum est I. de divinitate Filii: 1. de divinitate Spiritus Sancti 3 seu expendendum est, utrum Filius & Spiri- sanctus sint vere Deus, sicut est Pater,
39쪽
CAPUT PRIMUM. De Divinitate Verbi. 2 r. I. A Riani, quarto Ecclesiae seculo, do-- cuerunt, Verbum non esse vere &substantialiter Deum; blasphemarunt e contra ipsum meram esse creaturam, quam Deus ante alia entia creata eduxisset ex nihilo, & per quam tanquam per instrumentum , quaecumque facta sunt, condidisset. Propter varias temporum circumstantias mutarunt nonnunquam loquendi
modum, sed tamen a parte rei in eodem semper errore steterunt, ut suo loco dicetur. 2 t. a. Aliud est quaerere , an Verbum si Deus, & aliud an Christus sit Deus. Nempe ex suppositione, quod Verbum sit Deus, non sequitur, Christum esse Deiani, quia ut Christus sit Deus, necesse est, ut illius humanitas hypostatice cum Verbo conjuncta sitr at ea hypostatica unio non sequitur ex Verbi divinitate. Unde Nestorius, cui alioquin certa erat Uerbi divinitas, negavit unionem hypostaticam , seu contendit Christum non esse vere ac substantialiter Deum. 3. Licet c ut ex mox observatis patet ex eo, quod Verbum sit Deus, necessario non sequatur, C hristum esse substantialiter Deum: sequitur tamen. Verbum esse substantialiter Deum ex suppositione, quod Christus sit substantialiter Deus : nec enim potest esse substantialiter Deus nisi illius humanitas substantialiter unita sit cum Persona,quae vere & substantialiter sit Deus. P istremam hanc qi stionem, Utrum christus sit π νe ae substantialiter Deus , suse pertractabimus agentes de Deo Incarnato: ibi lector argumenta reperiet, quae demonstrative quidem, sed tamenandirecte ,probant, Uerbum esse Deum. Priorem
agetur quaestionem , Vtrum Verbum sit vere Deus , hic separatim a priore pertractabimus , quaere
musque I, utrum Verbi divinitas possit directe
40쪽
Differt. I. De Existent. SS. Trin. 27
ex Scripturis proba i: 2. utrum eam crediderint Patres,qui ante Concilium Nicaenum I. hoc est, tribus prioribus seculis vixerunt:3. quid de Ue bi divinitate Concilium Nicaenum I. definierit r4. quid post Concilium Nicaenum I. de eodem argumento Patres asseruerint.
ARTICUL Us Ι. Vtrum Verbi divinitas possit ex Scria pluris demonstrari.
CONCL. 'TYErbi divinitas potest ex Scriptu-V ris demonstrari. Probatur.Id probatur ex Scripturis,quod prohatur ex Ioannis Euangelii capite I. Ex prioris ejusdem Ioannis epistolae capite s. Ex capite 28. Matthaei: atqui Verbi divinitas iis monumentis potest demonstrati : ergo revera ex Scripturis
demonstratur. Profertur regumentum ex Euangelio Ioannis aem- sumptum. In Euangelio Ioannis, capite I. haec habentur : In principio erat Verbum, O Verbum erae apud Deum , Deus erat Verbum. Omnia per ipsum factasunt, sesine ipse factum est nihil. Atqui eo Ioannis loco vera & substantialis divinitas asiseritur Verbo. Primo, per has voces: In principio erat Verbum , qternitas tribuitur Uerbo:nempe terminus, Erra, denotat, ipsum seper suisse, unde Ioannes quater eum repetit: Erat apud Deum. Erat, erat, erat. Ecce quaser, erat sinquit Ambrosius libro r. de Fide ad Gratianum cap.3'. ubi impius invenis, quod nota erat ' Vox haec alia, In principio, eandem aeter nitatem confirmat, sumitur nimirum Pro, Ante omnia, ita ut sensius st: Ante omnia erat Membum . Hinc patet, Concilium Nicaenum I. eX eo