장음표시 사용
31쪽
tis ipsius recie xxx. & religiosae professionis xi II. cum in eadem eivitate celebrarentur generalia ordinis Comitia, in quibus Antonius a Trejo, jam tum a Philippo III. Catholico Rege designatus Episeopus Carthaginensis in Hispania, Vicarii Generalis
Ordinis officium absolvit, ac totius ordinis Minister Generalis electus est Reverendissimus Pater Benignus a Genua, utrumque bona sorte Igaddingit nam & Episcopum , quem ante possidebat, hie amplius devinxit, & Benignum ita lucratus est, ut reliqua vita ipsum habuerit Patrem optimum, carissimum amicum, &bonarum cogitationum promotorem ; & qui non alibi, quam in Collegio sanisti Isidori, deinceps dum per ordinis gubernandi curam licebat vivere voluerit, ac denique mori , & sepeliri. Cum enim esset tunc Lucas in Capitulo domesticus Lector, nec reliquorum alicui talento secundus, earum disputationum , quae in Comitiis feri solent, prima cathedra illi concessa fuit. Εκ - 1uit ergo Conclusiones, in quibus & Marianae Theologiae, &Franciscanae antiquitatis , & sanistissimae Trinitatis mysteriorum callentissimum se comprobavit, & aliquod specimen dedit qualiscumque fruetus , quem a Graecae, & Hebraicae linguae privato studio retulit, easque veteris obligationis titulo dedicavit Episcopo Trdo tunc Vicariatus ossicio desungenti; tantaque auctoritate , & gratia propugnavit, ut quemadmodum loco, sic laude meritoque in Comitiorum disputationibus primas tulisse censeretur. vi II.
AΝtonius ergo tum deposto gubernio Religionis , & Comitiis teliciter absolutis , cogitabat in primis de suscipiendo ordine Episcopali, ae deinde quomodo se disponeret ad subeundum Legati extraordinarii munus, quod ad Paulum V. Pontificem Rex illi simul imposuit, ad promovendum mysterium Immaculatae Conceptionis Dei parae Uirginis Mariae . Nec in reis tanti momenti aliud pluris aestimavit, quam ut virum quempiam doctrina, pietate, & in rebus tractandis industria, dc gratia praecellentem haberet, qui in illis , quae litterarum studium poscerent, adlaboraret, sciretque pro danda occasione Romanos Pri Cipes , aliosque, quorum interesse posset, pro tantae causae meritis informare. Ubi, quod mirari pessis, inter tot gravissimos Patres , qui Comitiis interfuerunt, Hispanieae praesertim nationis , doctrina claros, aetate graves, obitorum munerum auctoritate eminentes, & agendarum rerum peritos, Lucam nostrum aetate juvenem , eX ultima Thule ignotum externum , sed cumulata Virtute dignum elegit, Mad ritum duxit, apud aulae Procer Commenda it, omniumque consensu di applausu, atque adeo
ipsius Catholici Regis mandato, Romam perduxit illius Regiae
32쪽
Legationis Theologum : quod selix, seu stumque suisse, divinoque nutu dispositum, res ipsa postmodum demonstravit, non solum in hoc negotio, sed in aliis etiam quae Deus per Lucam deinceps
Igitur eum ipsis Kalendis Octobris illius anni Mocxviii. C tholici Regis Curiae valedixisset Legatus, de post visitatam suam Episeopalem Beelesiam, resque ibi rite dispositas, anchoram Camthagine solvisset, deinde die xxv. Novembris per tredecim noctis horas Gallicum sinum,quem Italicum vulgum vocat Grufo di LD- ais, semper periculosum, sed eo praesertim anni die nautarum observatione innavigabilem, feliciter ac cito trajecisset, tandem Idibus Decembris Centumcellas, vulgo multa ricula, trir mes appulit, ubi praevia Pontificis ordinatione solemniter susceptus , quarto inde die Romam solita pompa ingressus est , & Ω-lutato prius osculo pedum Paulo Pontifice, denique ad germani fratris sui Gabrielis a Trio Cardinali domum se collegit, e regione templi XII. Apostolorum, & Palatii Principum Columnensium, in qua deinceps quamdiu in Urbe mansit, cum Cardinale
Gratissimus Cardinali suit Lucae nostri adventus, cujus sima per Legati litteras ipsum praecessit, utrique placida ejus conversatio, & Episeopo singulis momentis necessaria praesentia: quapropter ipsum ad nullum ordinis Coenobium declinare permiserunt, sed assignatis cubiculis retinuerunt secum in aula, ubi inscriptum reliquae suae familiae laute & liberaliter illum habuerunt , & continua conversaticine revera familiarem sibi reddidit etiam Cardinalis. Sed ille periculum potius, quam peculium hoc reputans sibi humili 8c paupere professione Religio1o, caute& prudenter se gerebat, boni exempli, Ec monasticarum exercitationum tam tenax, ut Cardinalis ipse, & Legatus illius miserti,
incauto quandoque in cubiculum irrumperent, ut eum nunc a prolixa oratione, nunc a flagellando corpore, nunc a diutino studio diverterent, ne, ut ipsi dicebant, ille se his laboribus enecaret : quamquam & ipsi in sua uterque dignitate, sed quam superabat pietas, Cardinalis quidem sancti Francisci Tertiarius,& Episcopus expresse professus Μinorita, haec ipsa crebro, vel simul adhibito Luea, vel quisque pro suo servore seorsim exercebant. Et ut erat uterque doctissimus, non nisi Musarum deliciis graviores occupationes interpolando cum Luca ludebant. Sed haee ipsorum tam libera, & larga familiaritas nihil minus in Luca, quam Dominorum contemptum parere poterat, quippe numquam audaciore, vel elatiore, quam primo die , quo domum ingressus est, summa modestia & reverentia eum ipsistractabat, & humilitate non simulata, nec ultra modum demi D
33쪽
se, sed ingenua & liberali non se miscebat rebus domesti eis,
non dabat iamulis mandata , nihil ab eis imperiose, vel insolenter exigebat. Sed ita suaviter & amice cum infimis quibusque simulis agebat, ut omnia illi ex assectu & amore promptissime ministrarentur et ipsorum inter se disserentias dulciter silenterque componebat, & si quis corum excessus ad Dominos deserebatur , Lucas mitigabat poenam, aut factum prorsus excusabat. Ab adventantium occursu , & otiosis aulae deambulatoribus sese , qua tum honeste poterat, subtrahebat, ubi vero colloqui suadebat urbanitas , aut necesssitas exigebat, non alius illo assabilior, aut gratior cunctis , praeterquam in sabulis, vel aleis, quibus non se ullatenus immiscebat; nec sermo ejus Vanus, aut levis, sed suaviter jucundeque dogmaticus, & modeste sacetus..ti, T Egationis autem opus, quia totum Theologicum fuit, & . Theologicis rationibus peragendum , valide studiis incum hendum suit, & Legatus Lucam in studiorum partem , & intima
rerum consilia Vocans, plures & magis necessarios tractatus illi
componendos commisit & Lucas praeter instruetam bibliothecam quam domi suae habebat Cardinalis , sic reliquas Urbis indefesse lustrabat, ut a summo mane ad noetem, integros plerumque dies in illis impransus consumeret; qua diligentia &studiorum assiduitate opera illa , quae ad Legationem pertinebant
tanta doctrina , & rationum pondere exornavit, ut a doetis viris , ac Deiparae devotis avide expetantur , & ad eruditionem Voluptatemque legantur . Neque vero in alma Urbe tantum, sed ad alias etiam civitates expatiatus. eamdem diligentiam Assisi praesertim , Perusiae, & Neapoli antiquis recentibusque m numentis perscrutandis adhibuit. Integra denique Legationis
acta, non proprio impetu aut insanabili scribendi cacoethe, sed multorum imperio , plurimorum precibus, qua Historica , qua The logica docte graviterque conscripsit peculiari volumine , in quo quidquid in eo negotio sub Paulo U. & Gregorio XU. Pontificibus actum fuit ita comprehendit, ut parum admodum aut nihil amplius desiderari possit , quod ille vel non suse pertractet, vel certe non breviter & nervose perstringat, tanta modestia &circumspectione dicendi, ut adversae partis actores nihil in eo vel passione subitaneum, vel censura ignominiosum, vel animo ab ipsis ullatenus aversb grave & reprehensibile deprehendant. Haee enim est Christiani & Religiosi dissertatoris magna pars, ut
non contra personas, sed contra opiniones ineat exeatque ce
Neque vero sic seriptum opus ineonsideranter publicatum suis Ie, , cum Lucae nostri laude, & viventis tunc, atque BruXel
34쪽
lis in Belgio praesentis Ilibellae Clarae Eugeniae Principis vitae
probitate, & sapientia clarissimae , Hispaniarum Insantis , & Beliagicarum Provinciarum Gubernatricis adducto testimonio, fide ter assirmat Maximilianus de Bouchorne, Divi Petri, & aulae Brabantinae Palatinus , qui librum ejusdem Isabellae Gubernatricis mandato, & auctoritate Philippo IV. Regi dedicavit; sie enim Regem alloquitur Bouchornius : Hujus inta te Legationis acta fidelissme eonscripta ,'doctissime a R. P. FG Luca Vaddingo sare Theologia Romae in Monte aureo Lectore, o Legationis Theologo,nosis ab amico ad legendum tradita , magnisque miris οHensa , visa sent iis dignissima , quae ad majorem Dei , Dimaeque gloriam in lucem pullicam pro Frent. Egimus igitur pro veteri cultu erga Seraphisum O dinem , eui pie innixi sumus assectu , ut hie liser legitima censura probatus ineeleberrima Urbe , ιγ Academia itia Lovaniensi, Orthodoxe s dei ab omni aevo servantissima , t is publicis D editur sub auguHa tui nominis tutela . Atque huc non amsitio nos impulit, iueaue id teHον , sed j morum virorum hortatus , o Sereni ma Principis auctoritas , euie essire visum , - Tue Maje tati consecratum extet publice praeHarissimum hoe perpetuae Dei Matris sanctitatis gramissime assertae , o
Regiae catholica pietatis trophaeum . Erat autem ille Bouchornii amicus vir gravissimus Florentius Contius Hibernus ex ordine Minorum Archiepiscopus Tua- mensis, ab haereticis ex Hibernia & Metropolitana Ecclesia sua proscriptus, & tune, dum haec Legatio Romae fieret, Lovanti in Belgio degens , qui ut erat doctili imus , postquam sancti Augustini opera omnia septies perlegisset , edidit opuseulum de senis ejusdem sanctiit mi Doctoris circa materiam prς sentis Legationis, obtulitque Legato I rejo ; & ut erat mysterio devotus , Lucae in
eamdem rem opuscula ac totum legationis contextum, ab illo
multis suis, aliorumque precibus flagitabat, nee destitit donee voto potitus est. Huic ergo Lucas misit sua scripta, non ullatenus ut imprimerentur, seis Collegii nostri Fratrum Hibernorum vaniensis , quod Archiepiscopus ipse fundavit, dc penes quod tune exul habitabat, summo desiderio & avidae expectationi satisfaceret: quod ipse Lucas in epistola cum libro ad Archiepiscopum scripta sic fgnificat: Hac, hiHoriamque ipsam tuae solum egregiae do prudentiae , os a trado cuidiae iis qui apud te sunt eommunicanda , hoc est illis Collegii Patribus. Sed non iis tantum librum ostendit Archiepiscopus, verum etiam amico Bouchomnio, vel sorsitan etiam aliis, quorum studio denique prodiit ea ratione, quam ex ipso Bouchornio descripsimus. Nam neque ut opus persectum, aut prelo politum scripta sua misit LucasTua mensi , ac proinde cum illi scripsisset: Arripe tandem, inquit, Minrissime Domine , quod tantumdem desiderasti , sorsan miaus erit,
35쪽
o humilius quam sperabas . Quidquid tamen , qua leve illud si , Ilagitaηti ossero , peteκti eonsigno : vide quaeso , tu quibus defecerim , advertes in aliquo excesserim.
Postea tamen cum perciperet Lucas opus omnino imprimendum esse , misit ipse epistolam ad Lectorem operi praefigendam, & cum ea magnum numerum animadversionum, per quas addenda multa & mutanda notavit; quantis enim impedimentis
a primo exemplari expoliendo, imo & conscribendo distraheretur , in eadem ipse epistola ad Archiepiscopum his verbis exposuit: Non potui bucusque seriis praepeditus, o wariis di Iractus oeco- patiorisus IIDLIrissimae tuae Dominationis mosis satisfacere, nec quam septui, repetitisque litterit tecum sagit erat egregium o religiosumno Datum Minorum GPegium , relationem hanc , seu ordinem totius'. hujus Legationis potentissimi o piissimi Ηspaniarum mnareae ad Sanctissimum Domiaum M trum Paulum Pontificem Maximum mihi
licuit estius eontexere , vel maturius absolvere . Multa, eaque gratia
me non semel rem hane aggredientem, o tuae Illa Iri mae Dominationiolsequi Hudentem intertursarunt: incredisilia sunt, quae se mihi veIlamito o tuam declinanti , imo o pro mirisus avertenti ostiae runt ob iacula, quotidianae circa res no Iras moleHiae, quisus non ficuit deesse , frequeates litterariae concertationes , quibus oportuit interesse , necessarii per marias o antiquas fissiothecas O archima intra erextra Ursem discursus, infirma quandoque muletudo, Pluctrissimi Oratoris continua in tantia de quantocius assisendis tractatibus Sand smo Domino osserendis , ita ut fere nulti potuerim uisimam manum imponere, sed e media is de omnes mihi as tulerit , ut novos secundum adversariorum varias responsones, rei ipsus exigeatiam, o temporum conditionem ad praeceptum orἀrer. Alia minus relatu digna, sed mihi
non minus importuna praetereo, quae vel maxime cupidum deterrere poterunt a calamo, vel ab opere quopiam no viter aggrediendo .i Quam parum autem cupierit Lucas ut opus suum Vel manu scriptum spargeretur, multo minus ut impressis typis publicum fieret, in eadem epistola sie ab ipso didicimus: Multorum in Hispa-i alia Belgioque utriusque Iutas ct secularis o regularis, nostrae etiam Regionis o Religionis, mirorum precisus de bis transmitiendis opusculis forsan nimis dure reAtti . Nam quod iisi, quem prae aliis vene- ror , huc fue negavi, nolui prius alteri communicare , quod et pro- . pter tui reverentiam non fecissem acerem utique propter memet ipsum. Nec enim tantopere mihi fido , tit quod in secreto o raptim elaboravi eonferiim possit ad alios trasmitii. Volui ut prius tuam censoriam, o amicam subiret mirgam, quam Radamaatinam o severiorem experis
tur anaer,m aliorum. Unus mihi in hoc opere restat serupulus, quem reVerenter
8c religiose movit Nieolaus Cichovius Societatis Jesu, an scilicet
36쪽
crationes ad Pontificem dictas composuerit Lucas, aut ipse Legatus , a quo dictae dicuntur; sed utriusque esse declarat illa jam saepius allegata epistola ad Tuamensem , Lucae quidem compositionem, Legati autem quae Lucas ipsi diserte attribuit. IILHrifismus Orator , quae ego quandoque praeterisam , advertent, quaedam
aliquando suppubat , omnia semel, ae iterum perlegebat , percurrebat, o animadetersisne digna pro egregia sera prudentia eorrigebat. INterim dum in his cum laude se occuparet. & multis mensibus in aula vivere cogeretur Lucas , saepe illi recurrebat qualis ipse esset, nimirum frater Minor , & filius sancti Francisci, erius lectus durus & frigidus esse deberet, parcus nec sapidus vidius, neque Principum palatis conditus, sed ab ipsis sere me dieabulis, & infimae plebis hominibus emendicatus, publica precum exercitia, prolixa divinarum rerum meditatio, silentii tra
quillitas , & reliqua Fratrum exercitia , denique societas ipsa similium, in qua & Coenobii recessu , vel fruguosus vel certe liberius illa peraguntur: quae dum Lucas frequenter cum aulae statu & commoditate compararet, profusisque Cardinalis & Epia
scopi fratrum favoribus, exhibitis continuo per alios honoribus, frequentiori adventantium commercio, quam cuperet, & aliis asceticae vitae impedimentis, serupulum ipsi i ieiebant, & eliciebant ruborem: & non raro recordatus sanetum Patrem n strum Franciseum, sibi quidem ad meritum, nobis autem ad exemplum , dum vel una noete apud Cardinalem Brancaleonem habitare consentiret, a Diabolo graviter vapulasse , subinde cum Psalmista gemebat Lucas: Heu mihi , quia incolatus meus prolong tus e L hasitami eum habitantisus eedar. Rogavit ergo Cardinalem& Episcopum, eosque tantis pulsavit precibus, quod consenserint tandem ut Lucas habitare posset in Ordinis Conventu sancti Petri Montis Aurei. Maluit enim Lueas tanta distantia ab illo Coenobio ad Cardinales aedes cum religioso socio quotidie ad Legati obsequia adventare, quam extra Coenobium aut Coenobit rum consortium perpetuis. aulae commodis , aut delitiis gaudere.
Crescebat interim ejus fama & aestimatio per Urbem , & in sacro Purpuratorum Collegio, apud eos in primis qui legationis negotio per Pontificem praeficiebantur, & prae caeteris Scipionem Cardinalem Burghesium, Pauli V. regnantis tunc Pontificis ne potem, &Joannem Gartam Millinum ejusdem Pontificis in Urbe Vicarium, quibus praecipuum negotiorum pondus incumbebat,& Scipionem Cardinalem Cobellulium, cui pars aliqua peculiariter commisssa suit. Qui cum ex frequenti Lucae accessu, & eXaetis informationibus, agendique modo ejus talentum eXperti, varia in ipsam honoris & benevolentiae suae signa monstrabant, Tom. I. e donec
Ex aula ad Cce nobium transm, grat Ps. III.
37쪽
donec anno MDCXX. die xiv. Kalendas Junii redeunte in Hispaniam Archiepiscopo Trejo, di commisio per Regem Legationis negotio curae Ducis Albuquerquii, tunc ordinarii Regis in Urbe Oratoris, Lucae quoque mandatum fuit ut Romae remaneret, ac Duci in prolequendo negotio diligenter assisteret, ea qua pollebat intima causae notitia, & apud Cardinales omnes gratia &auctoritate ob informationes, quas doctrina solidas, de sinceraveritate candidas , atque ab omni in adversam partem passione puras dare solebat e cujus rei di fraternae caritatis quanta illi 1emper cura suerit, in illa Tuamensis epistola ipse nos ita docuit: As timui quantum etaisi a calumnia o injuriis , nee versis , sed rationistis mihi agendum esse proposui , quam Dis que causam promovereo supremum Rjudicem , coram quo Vesatur, tam incere vel commo vere psent, mihi penitus reticenda nonjudicamerim , alia, o quae
posui in illorum supprimens gratiam . Numquam mihi animus fuit , quos maxime diligo , o a quibus me flum habitus vel f holam e quaedam opinationes disjuneunt, vel tantillum ossendere. Immo semper usique , qui periculum iacere voluerunt probatum me experti , o fass
ΡErsutit ergo Lucas in obsequio Reginae Coeli & Regis terrae,uciliter & constanter assistens Albuquerquio Duci, atque aliis deinceps omnibus, tam ordinariis , quam extraordinariis Catholicae Majestatis Oratoribus, eorum in hac re consilia dirigens , ea subministrans argumenta, quibus intentum suum opportune Pontificibus persuaderent, ipsos etiam supplices libellos di stans, praecavens di praecludens progressias obstacula, informans alios , qui negotio vel per Pontificem praeficiebantur , vel qui his adlaborabant', usque ad postrema tempora Legationis Ducis Terrae novae, qui etiam aliquid obtinuit a Sanetissimo Domino Nostro Alexandro VII. Atque hac occasione Lucas, praeter alias diligentias, tres libellos typis dedit a se olim conscriptos, quibus ostendere studet , Immaculatae Conceptioni Dei Genitricis Mariae non obstare, quod ex morte Filii sui praevisa, sublimiori genere redemptionis per ipsum redempta suerit; quod Sacramento Baptismatis per ipsum instituto initiata : quod demtim pro conditione naturae
mortem obierit . Et quartum opusculum conscribebat de mente Sanctiorum Patrum circa immunitatem Virginis a peccato origi nati ; donec mors rerum ultima linea calamum e manu rapuit, ut
quemadmodum ab insantia sua ille Dei parae Virgini devotissimus suit, omniaque sua ipsius patrocinio prosperabat, ita in ejusdem obsequia , depostis prius reliquis studiis, ultimum omnium suorum laborum praemium a Deo acciperet , quod Ecclesia in Vi Dipiti os by Coosl
38쪽
ginis persona loquens promittit: elucidant me vitam aeternam p .. a. halebunt.
Nam quod homines attinet, ipsi Regii oratores Lucae nostri prosleuam diligentiam semper agnoverunt, & variis favoribus , pro onini occasione remensi sunt, & ipse Philippus IV. Rex , per proprias litteras ad Lucam scriptas, gratias egit & ut ipsius tune in Urbe orator Dux Terrae novae, suae Majestatis nomine praesens ageret, imperavit. Sic etiam Eminentissimus Cardinalis Sandovalius Archiepiscopus Toletanus nomine suo, ac totius, cui praeest, gravissimi Senatus Μadriti super hoc Deiparae negotium cupati, per suas etiam plures litteras seeit, & per suum in Urbe negotiorum actorem egregium sane verum, D. Sebastianum Mun- galea fieri jussit. Illustrissimum quoque Capitulum Ecclesiae Μetropolitanae Hispalensis cujus civitatis erga Mariam singularem pietatem,studiumque Gregorius XV. Pontifex peculiari rescripto commendavit per suas etiam litteras id ipsum praestiterunt: quiabus litteris Lueae nostri in hoc negotio HIigentiam, curam , scientiam , auctoritatem imumat, labores tam sene impenses,Vtam dignos ipsi ui etsis o pruriatia , doctrina , demotione , laudant, & suam ipsorum erga illum . Rex quidem gratitudinem & obsequii mem riam , reliqui obligationem agnoscunt, & repensuros se in omni occasione promittunt omnes: quae dum excerpo superfluum duxilitteras ipsas exhibere, cum omnium linguae, multorum libri, Lucae Igaddingi in Dei parae Virginis extollenda puritate studium laboresque depraedicent. A Lia multa tune moliebatur Lucas in Franciscant ordinis de cus & emolumentum , & multo suasu , prece , praecepto 'ipsum ad id concitabat Reverendissimus Pater Benignus a Genua totius ordinis Minorum Generalis Minister, commissae suo regiis mini Religionis prosectus, honorisque zelantist us de seduliis promotor ; & ut ipse loquitur, dolens eousque multos nostri oris dinis viros, qui suis scriptis , non sine laude, Dei Ecclesiae sue-Tunt adjutorio & subsidio , temporum injuria ab hominum memoria excidisse. Ea propter eam curam Lucae commisit, ut his e tenebris eruendis , rerumque nostrarum monumentis perquirendis sedulam navaret operam. Sed quia sapienter considerabat inania esse praecepta, cum adminicula non suppetunt obedientiae, non aerem verberabat Benignus, sed laborantem Lucam publice honorabat, privatim solabatur, omnem illi sevorem subsidiumque serebat, impretas procurabat libros, exarata manu monumenta auctoritate sua undique congerebat, necessariam in primis ejusmodi studiis amanuensis operam eontinuam adhibebat, dabat
ipse cuncta quae jubebat, ut audacter imperare posset: & quod
39쪽
Lucae prae cunctis adjutorio solatioque suit, dedit ipsi adjutorium simile sibi, laborum comitem, Iassitudinis levamen , & optimum in omni casu consiliarium, quo meliorem desiderare non posset, Antonium Hi quaeum Hibernum Tomoniensem, sacrae Theol giae Lectorem, naturali indole, morum suavitate, regularis vitae disciplina, de omni genere eruditionis omatissimum: cujus breve sed praegnans elogium, & meo quidem, quantam fidem sectat, in cujus brachiis ultimum reddidit spiritum, aliorumque maj rum hodie viventium testimonio verissimum, posuit ipse Lucas, dum ipsum inter ordinis Mnorum Scriptores merito connumeraret. Venit ergo Antonius in Urbem acino Mncxlκ. patentibus litteris Ministri generalis ad haec vocatus Colonia Agrippina, ubi sacra Theologia eatenus praelegebat, & locum cum necessariis laborum alumentis adeptus est cum Luca in Conventu sancti Petri Montis Aurei, ubi ea omnia magna laude praestitit, quae suis deinceps locis explicabimus.
J Ametsi vero noster 'id addingus in agendo, scribendoque
quae ad Legationem pertinebant satis superque negotii habere videretur, ex iisdem tamen ipsis archivis , & bibliothecis , quas hac occasone versabat, & illis horis quas huic occupationis ussurari poterat, atque aliis variis , vagisque monumentis, quod ipsum in Hispania coepisse diximus, conquirebat, colligebatque opuscula S. P. N. Francisci, eaque singulari industria, di aptissima dispositione in tomos, clallesque dii tribuebat, & asceticis
commentariis devotis doctisque a s. illustrata , Antuerpiae ta dem typis Plantinianis edi curavit anno Moexκtra. ut inde osten deret non adeo idiotam , aut ignorantem sui sie Franciscum atque a seiolis praedicabatur. Laborem autem suum etiam hunc dedicavit Gabrieli Cardinali, & Antonio Episcopo Legato fratribus Τrdis ; tum qiAd uterque Franciscanus, jus quoddam in Francisci parentis bona sibi vindicare merito possent, tum quod instructissima ipsorum bibliotheea multam operi materiam, & libera
IisTimae manus uberes administraverint sumptus . Ipsus autem epistolae nuncupatoriae respondit Cardinalis
alia prolixa sua, ipsique operi deinde typis praefixa , in qua pie pariter ac docte Francisci auctoris excellentiam, ejusque sapientiae sublimitatem declarat; & quantum aestimaverit Naddingi in hoc opere studium beneficiumque magni scenoris Christianae pietati praestitum , his quibus ipsum alloquitur verbis expressite Imo tu immortatis gratias Deo optimo Maximo agere deses, qui per merita Beati Patris no Iri Manesci, te poct rei secuti, quibus haec tradita erat unlio doctrina , crea rit o ex Hiberata Catholicae fidei reηacis a , sed misero e r tvrsuleato hoe saeculo dira hereticorum pe-
40쪽
Πι, or immani perseeutuae agitata , ut alterum Loth eduxit, o ad Religionem vorat it, ut tamquam fidelis se us o prudeas dares in tempore ab eo praesignato fidelisus hane tritiei mensuram sonam o eo ferram , eoagitatam e supere uentem , qua fidelium anima meterem
renovatam, o experimento probatam sentiunx morem Evangelii, quam Frantiscus Angularis tibieen aurea eanit mba paupertatis'earit iis , non in vanum vocem emittens , velut aes sonans , aut Omsatam rinniens , sed raritate plenus opere prius praedicans quam verbo . Et
haec ad Lueam Cardinalis, qui post alia epistolam suam ita claudit : Vale o ia Sancta Romavi Ecelse obsequium te Deus se et imeolumem , sirtutisus augeat, de ebur sonitate confido , meritis tuis praemia nequaquam defutura. XIV.
A tequam autem Lucas haec Seraphi ei Patris opera absolve. re potuit, obiit Romae fiater Marius Calasius Minorita cius '' Regularis Observantiae , vir doetus, & sacrae linguae peritissimus prosemr, reliquitque praeter illius linguae Grammaticam, Canones generales, & Dictionarium, quatuor magnos tomos Concordantiarum Hebraicarum sacrae Scripturae, quorum amplam utili tatem ipse Lucas in suo de Seriptoribus Minoritis opere sustus declarat. Sed quoniam hanc tune recte percipiebat, valde indoluit , quod tam egregium opus cum auctore suo moreretur; nec enim imprimendo suppetebant expensae. Quapropter ipse Lucas cum Paulo U. Pontifice, & Benigno Genuense generali ordinis Ministro egit impense, ne tantus thesaurus cum jacturae periculo absconditus relinqueretur, nec destitit usque dum Pontificis mam dato , & eonquisitis Benigni studio hino inde sumptibus , integra Hebraicae linguae typographia in Minorum Aracoelitano Coeno. bio composita , totum opus in publicum prodiret, praefixis ab ipso Luea in primis docto susioque opusculo De Hesraica lingua origine, pressantia, o utilitate, aliisque latinis praeliminaribus, etiam iis, quae sub aliorum nominibus praeleguntur. Et quoniam dum opus in praelo sudaret, Paulus Pontifex praeli auctor ad meliorem Vitam vocatus suit, ideo gratulatura Religio astumptioni Gregorii XU. ad summum Pontificatum, opus huic dedicavit , tamquam legitimo successeri Pauli, & Capiti universalis Ecclesiae, in cujus ornamentum utilitatemque priaibat.
IN eodem autem sancti Petri Coenobio viginti circiter annis prius, venerabilis servus Dei Angelus dei Pag, Regularis
Observantiae Minorita mortuus est, tanta opinione virtutis, ut solerti cura Romae tunc ageretur de ipso inter Sanctos connumerando ; tanta doctrina , & litterarum studio, quod tot libros legisse videretur, ut nihil scribere potuisse, di tot scripsit, ue