장음표시 사용
41쪽
nullum potuisse tempus superesse aliorum operibus perlegendisquisquam posset opinari. Hic plurima suis manibus conscripta reliquit opera, ingenii sui, doctrinae ,& probitatis monumenta, quae noster Lucas inter Franciscanorum scripta recenset. Sed quoniam propria servi Dei manu tantum scripta extabant, in alienas manus hinc inde dispersa transierunt, cui omnem adhibebant diligentiam , non ut publico usui evulgarentur, ceteroqui dignissima, sed ut secreta eustodia apud ipsos laterent, dum summa reverentia, & perdendi pavore servarent quidquid hujus pii viri pauperis erat supellectilis, aut manus ejus contrectav runt. Lucae igitur speciali mandato injunxit Benignus, ut omni solertia & sollicitudine haec omnia colligeret, & e clanculariis custodiis in publicum jus typis impressa vindicaret. Sed dum ille, & si alia etiam typis parando occupatus, cetera Angeli VO Iumina magno studio, & singulari industria contrariis aliorum ea retinendi celandique artibus & conatibus extracta colligebat, inventum in ipsa bibliotheea Montis Aurei tomum Commentariorum Angeli in Evangelium sancti Marci, a Petro Joanne Saragosa Magistri sacri Palatii vices gerente jam tum approbatum , revidit Antonius, adhibuit marginales notas, & sacrae Scripturae, Sanctorumque Patrum, ubi deerant eitationes , & constanti Ia
bore secit, ut opus immaculatum prodiret anno MDCXx M. immpressumque dedicavit Lucas Gabrieli Cardinali a Tr o, cujus beneficiis impressum est, & in eo parando laborantes Lucas pariter , & Antonius continuo reereabantur. Huic proximum in venerunt secundum tomum commentariorum in Evangelium
sancti Lucae , quem pari studio perpolitum anno MDCxxv. impres fum Joanni Baptistae Coccino, sacrae Romanae Rotae Decano , &Apostolieae Poenitentiariae Regenti dedicavit, ut cujus consilia , auxilia, & alios effectus benevolentiae continuae suae utilitati experiebatur Lucas a primo die, quo pedem in Urbem intulit.
Hunc tomum pone secutus est primus commentariorum in Eva gelium sanisti Lucae Evangelistae, quem anno MDCxxv II ..eden
dum Lucas noster dedicare statuit Scipioni Cardinali Cobellutio , sui olim amantissimo. Sed illo e vivis sublato librum obtulit L dovieo Cardinali Ludovisio S. R. E. Vice ancellario , Gregorii XV. Pontificis ex fratre nepoti, & Patriae nostrae Hiberniae Protectori multis titulis meritissimo, quos Lucas ipse exponit in epistola nuncupatoria illius voluminis, & ego paulo post fusius explicabo.
LUcas interim serutabatur Seripturas, & pro his , plii u.
suis meditationibus lustrabat bibliotheeas, ae pulveribus diu obstas, blattisque eorrosas excutiebat membranas; cum inter haec
42쪽
haee agendum in bibliotheca veteri Araecelitana, quam Benignus Generalis tunc nova serma restaurari, novisque libris augeri secit, occurrit illi satis opportune , post edita sancti Patris Franeisei opera, carissimi ejus, & clarissimi discipuli sancti Antonii Ulyiasiponensis opus inscriptum: Concordantiae Bistiea sancti Auitonii , antiquissimo charactere, laceris membranulis compactum, in quo per praecipua capita, optimo & erudito ordine dispositae erant graviores & magis utiles materiae, quae a Theologis, & verbi Dei concionatoribus tractari solent, hisque applicata selecta Scripturae loca , ut amplius vix quidquam posset in hoc genere desiderari, appositis dumtaxat sententiarum principiis . Ut vero loca haec commodius , & satilius possit lector invenire, ultra capita librorum sacri codicis , quae sola citabat auctor operis , Lucas adhibita amanuensis opera numeros versiculorum addidit, qui tamen ignoro, casu an consilio, typis impressi non sunt: cuncta deinde, ut cum ipso sacro textu conserrentur curavit; suis etiam locis universos sacri codicis libros reposuit, quorum ordo in antiquo codice invertebatur, ut quae prius poni debuerint, post rius posita suissent, forsitan pro ut sancto auctori inter legendum, aut meditandum occurrebant. Sed & aliud ejusdem generis opus in eodem codice reperit, in quo per anni tempora distribuebentur themata pro sestivitatibus Sanctorum, & universissere hominum statibus & conditionibus apta, ex sacra Scriptura deprompta et quod opus dum perlegeret, invenit auctoris quidem Franciscant & Hiberni suisse , sed anonymi, quem tamen ipse
non levi eonjectura Thomam Hibernicum vitae sanctimonia , aliisque scriptis ingenii sui monumentis notum, esse censuit. Hoc ergo , veluti prioris operis auctarium , adjungere voluit , additis variis notis suo ipsius studio elaboratis; & Omnia uno v
lumine sub titulo Homptuarii moralis serae Scripturae edidit Ro
INterea cum ad horum aliorumque elucubrandorum operum supellectilem eomparandem Vaticana registra perquireret, multa reperit diplomata, quae dum ille eX continuata serie, &nomine Petri, quod solum in bullis exprimebatur, crederet continere acta Petri Teutonici Franciscant , Episeopi Pacte sis , postea reperit ea potiori parte pertinere ad beatum Petrum Τhomasium Carmelitam, Teutonici nostri in Pactensi Episc patu succestarem, deinde Patriarcham Constantinopolitanum Sed ne labor ab ipso impensus in colligendis transcribendisque diplomatibus, aut ipsa diplomata num. as. deperirent, & ut rem gratam sacrae Carmelitanae Familiae, & Franciscanae simul hon Tificam saceret; ex qua nimirum Petrus Thomas in Episcopatu
43쪽
praecelsorem , in praecipuis Legationibus collegas , in funere laudatorem , & alium deinde actorum ejus & vitae scriptorem ha buit; dignissimi viri vitam ex veterum commentariis & illis bullis, novam auctioremque secit, adjunctisque doctis, & necessariis notis, ipsisque integris diplomatibus, & praefixis aliorum de tanto viro praecipuis elogiis illustraVit, ae typis Lugdunensibus editam anno MDcxxxvii. dedicavit Martio Cardinali Ginet-to, Carmelitani ordinis Protectori, ac tunc apud Ubios Urbani VIII. Pontificis pro totius Europae pace Legato. CV m noster Igaddingus aliquando Neapolim prosectus , oculis & manibus in vetusta solia ubique intentus , invenisset vitam & res gestas celebris apud Neapolitanos Tutelaris B. Jaeo-bi Piceni, Regularis Observantiae Franciscant, cujus illi corpus
adhuc integrum magno coelestium donorum foenore, magna de votione Venerantur, a Joanne Baptista Petrutio Archiepiscopo Tarentino, heroico carmine, non contemnendo studio libris V. conscriptam. Quoniam duo tantum ejus exemplaria manuscripta supererant, ne his quoque intercidentibus, doctissimi audi i is in beatum Virum studii memoria, & opus ipsum longiori aevo dignum simul perderentur , Lucas e latibulo productum studiose limavit, ejusque frequentem, atque alicubi densam obscuritatem doctis notis illustravit, ac Lugdunensibus typis impressum anno Mucκι i. misit Proregi, Senatui, Populoque Neapolitano, devotissimis beati Jacobi cultoribus .
DIxi vero historici studii primum enitatum Issaddingo
suisse, ut investigaret,& mundo manifestum saceret, quam vel caeca censura, vel injusta calumnia Minorum ordinem osse debant , qui vel ejus sundatorem sanctum Franciscum , vel alios ejus professores idiotismi, ruditatis, & ignorantiae carbonibus denigrabant . Neque unquam ab eo tempore per occasionem destitit magno labore, studio, sumptibus undequaque Comparare, Vel ipsas Minorum, veterum praesertim, & nunquam typis edita. lucubrationes, aut saltem auctorum , operumque omnis aeVi ta lem notitiam, ut anno Christi Mocti. justum volumen emiserit in forma solii ordinarii, in quo Scriptores omnes Franciscanos , quo. reperire poterat, per alphabeti ordinem recensuit, & et gii. pro personarum qualitate, modestis tamen illustravit, ingeniique sui, & ealami monumenta cujusque nomini, &personae squam habere poterat, notitiae subtexuit, adjuncta simili recensione ejusmodi Minoritarum, qui non solum calamo, aut non tam isto, quam sanguine libenter fuso, & cum illo cara Vita , Christi fidem, unieam ejus Eeelesiam Catholicam Romanam, de
44쪽
Romanorum Pontificum supremam in terris potestatem dc obeis dientiam Vel propugnarunt, vel propagarunt. Quod opus cum variis & neces1ariis indicibus dedicavit Marco Antonio Cardia nati Franci otio, tum ob ingenitam ipsi a suis majoribus, & propriis actibus exercitam in Minores benevolentiam, tum ob si gularem in ipsam Auctoris personam , & in hoc ipsius sancti Isidori Collegium eontinuam beneficiorum largitatem. CVm autem in hoc opere, inter libros a fratre Ioanne Guallense conscriptos recensuisset aureum sane libellum de Octiso morali, haee illi causa fuit, ut hune ipsum librum typis mandasset. Paucis enim annis, postquam suum opus de Scripto-νisus o Maroribus Maoritis edidit, offertur illi typis Lugdunensibus vulgatum illud opusculum de oculo morali , mutilum quidem , sed recentis docti Scriptoris calamo suppletum, sub nomine Raymundi Iordani Canonici Regularis Ordinis saneti Augustini, tamquam auctoris antiqui operis. Quod cum Lucas Consideraret, abreptum scilicet ordini suo tam celebris auctoris opus insigne, idque non solum contra fidem historiae, quam ipse prius publicavit, sed etiam contra monita & notitiam rei, quam viva voce dedit moderno illi operis editori, ipsum ordini & proprio
auctori Ioanni Guallensi Franciscano vindicavit, nova ejus impressione saeta Romae MocLv. Non mutili, ut prius, aut suppleti, Ied ex propriis auctoris antiquissimis membranis integri, praefixa dissertatione apologetica ad Lectorem, qua monstrat opus non alius esse, quam nostri Guallensis. Ipsum autem hac editione
dedicavit Iulio Rospiglioso, tunc Archiepiscopo Tarsensi, &Sanctissimo Domino nostro Alexandro VII. a secretis Statuum , nunc in eodem ossicio S. R. E. Cardinali, cujus antiquae & si gulari benevolentiae obstrictus suit. Sed ut solet sapiens data occasione sapientior esse, ita Vaddingus hae occasione Guallensis
opera penitus introspiciens , eorum veneratione Captus, Omnia
Paulatim edere voluit, & praeter illum librum de oculo morati, eodem anno alium evulgavit de dictis o factis eHebrium Philosophorum, & adjunctum opusculum de Sapientia Sanctorum, eumque consecravit Carolo Cardinali Barberino, priscae eruditionis avido & studioso. Ipse vero nullam praetermittens occasionem benefaciendi, dum Gregorii VII. Ponti fieis acta revolveret, invenit laborum ejus participem, & gloriosi quamquam poenosi Pontificii administrum Anselmum II. Episeopum Lucensem, eujus acta , quam-Vis pia, politica , sacra, militaria, oeconomica, monastica, ecclesiastica, latebant tamen, quia licet alioquin typis edita, propter Tom. I. d exem-
Libraim Ioanni mallenus de omlo motali, di Floraleg;um philosophorum
Utam 3c Ορο- seula quaedam S. Anselini La censi a
45쪽
exemplarium raritatem paucis nota suerunt. Quapropter zelo boni communis, & priscae illius ecclesiasticae severitatis & sa ctimoniar motus noster Lucas , hujus magni viri vitam tam proficuam Reipublicae suturam commentariis illustravit , quibus rerum, quae inter Henricum Imperatorem, & cum ipso Hilde-brandum Pseudopontificem , & ex adverso Gregorium verum Pontificem , ejusque & Ecclesiae jura propugnantem Comitissam Mathi idem intercesserant, multam claramque notitiam tradidit; selmus etenim Comitissam in cunistis gubernabat. Aiunxit
etiam 'Paddingus aliqua sancti Antistitis opera, coelesti sapientia & pietate plena, & omnia simul uno volumine Romanis typis edidit anno Christi Moccvii. aetatis suae proMultimo, etiam sub auspiciis ante nominati Cardinalis Franeiotti, civis & olim Episcopi Lucensis, cujus in hoc nostrum Collegium saneti Isidori optimo affectui, di continuis favoribus & beneficiis, ne quidem ipsa mors nostri Patris Lucae terminum ponere valuit. ΡRaeter haec autem cum anno Mocxxx. Alphonsi Ciaceonii opus de Romanis Pontificibus, & Cardinalibus, Urbani VIII. Pontificis auctoritate, & Hieronymi Aleandri, Andreaeque Victorelli, & Ferdinandi Ughelli studio auctum, emendatius
ederetur, sublato e vivis Aleandro . ejusdem Urbani Psitificis nutu substitutus est Maddingus, ut historiae menda corrigeret, &Ciacconii opus verum & purum prodire caveret; cujus in ea re laborem, ipsius victorelli,& Leonis Allatii, qui in opere examinando partem habuit, testimonia nobis commendant. V Erum ut ad ordinis Minorum studia redeamus , quanto i ter ejus viros do strina illustres celebrior erat Ioannes Duns Scotus , tanto serventiori desiderio ardebat Iriddingus, ut omnia ejus opera conquireret, & omnium doctorum hominum desiderio, cuncta smul nitido charactere, & ordinata dispositione publici juris saceret. Mas num enim erat ubique Scoti nomen ,
ted latebant subtilissimi sapientissimique Magistri plures libri,
xlii antiquis & sordidis typis foedis erroribus inspersi circumserebantur , quo fiebat, ut ceteri sere omnes praeter Franciscanos, & horum quoque non pauci a Scoti lectione deterrerentur; cum alii interim, qui sorte nec verbum in Scoti operibus unquam legerunt , Phoenicem illum ingeniorum passim traducerent, tamquam nimis obscurum, & in disserendo contentionum potiusquam veritatis vel inveniendae, vel illustrandae studiosum t ea enim est depravati nostri generis conditio, ut quemadmodum in practicis, qui aliorum male saeta notant, ii tamquam turbatores Reipublicae mulctantur; ita in theoricis , qui nostra non recte subin
46쪽
subinde opinata corrigunt, veritatis depravatores & contenti sos appellamus, ut quos ratione restatare non possumus , consu damus opprobrio. Sed Seotum Subtilissimum, di modetiissimum veritatis indagatorem, his calumniis subjacere, atque adeo etiam Franciscant ordinis opiniones e Scoto desumptas consequenter irruduci dolebat Igaddingus , & xx. continuis annis conceptum dolorem diligenti operum inquisitione, aliquorum obtentu , &spe suturae aliquando oecasionis complendi sui desiderii, longanimiter liniebat, ab eo nimirum tempore, quo Romam venit, &patuit illi aditus ad Bibliotheeam vaticanam . Et quamquam in Seoto ab his tenebris vindicando multam & laudabilem operam
impendissent duo Archiepiseopi Hiberni Minoritae, Mauritius a Portu, celebris olim in Patavino Gymnasio prosesser , deinde Archiepiscopus Tuamensa ; & Hugo Cavellus Lovanti primum in nostro Fratrum Hibernorum Collegio sanoe Antonii, deinde Romae in Coenobio Aracoelitano saerae Theologiae Leetor , di eX ordinis Secretario, ae Definitore generali, Archiepiscopus A
machanus totius Hiberniae Primas r atque inter hos Franciscus Lichetus Brixienss, totius ordinis postmodum Generalis Μinbster; nemo tamen rem integram praestitit, aut omni parte per
Sta solertia sua , & indefessa indagine detegebat Iraddingus
opera a saeculis abscondita, & magno sumptu advehi, nitidoque charactere ex nigris & laeeris membranis describi curabat . Atque Cavello in primis libenter communicavit Scoti lis tiros de Anima, & quaestiones in x. ae xit. libros Metaphysicae. Consilium suum interim primariis ordinis Patribus aperiebat, sed eum id laudarent omnes, nullus tamen promovebat; quippe deterriti vasta mole, quam Lucas animo concipiebat, & studio suo congerebat, excepto Ioanne Baptista a Campanea , tunc Generali ordinis Ministro a Secretis , qui ut erat plurium annorum
Scoticae doctrinae callentissimus prosetar, ita illius illustrandae di in scholis propagandae cupidissimus. Sic ea de re dicentem Igaddingum avide excipiebat, impigre conantem laudabat, &operam impensum promittebat auxilium . Nee promissi oblitus praetermisit occiisionem ; etenim anno Mocxxxii r. in Comitiis Ordinis Toleti celebratis , electus ipse totius ordinis Minorum Generalis Minister , inter alia Comitiorum decreta renovari e rarit antiquam ordinis constitutionem, qua cavetur , ut Phil sophiae ac Theologiae Lectores irremissibiliter proprio Lectoratu priventur, si directe, vel indirecte, voce, vel leripto deflexerinta doctrina Scoti. Ad hoe autem ut omnes possent se commodius in doctrina & littera Seoti exercere, de novo constitutum est., ut
47쪽
Minister Generalis curaret, quod , quatenus fieri posset, Scotiscripta super Sententias parvis voluminibus ederentur, sedulam que navaret operam, ut universa Doctoris Subtilis opera prelo traderentur in serma solii, ac tot excuderentur exemplaria, quot principalioribus saltem singularum Provinciarum bibliothecis necessaria sere decreverit. Atque id ipsum etiam de gravium , di vetustorum praecipue, ordinis nostri Doctorum operibus fieret. Nec citius anno sequenti in Italiam appulit Generalis, quam n bili Lucae cogitatui promovendo se praeparavit, & saepius adscito graviorum Patrum coetu , decrevit denique mandavitque Lucae , ut dimissis interea reliquis studiis , in id solum incumberet, ut' omnia opera Scoti, qua labore & industria, qua sumptu conquireret , & optima ratione disposita & illustrata typis mandaret, datis illi in partes laboris praeclaro illo viro, quem ante nominam vimus , Antonio Hiquaeo, & alio aeutissimo Scholasticarum quaestionum disputatore, Joanne Pontio, utroque Hiberno , illo jam tum emerito , illo actuali & primario hujus Collegii sacrae Theo- Iogiae prosetare et qui quod Licheti Commentariis in iv. Sententiarum libros defuit, si prolixit tem & persectionem laboris
utriusque, sed Antonii praesertim, cum temporis breVitate com paraveris, ultra spem ad omnem satisfactionem compleverunt.
Assignavit etiam Generalis duos ex Collegio Patres, qui typis Lugduni praeessent, & subsidia in sumptus collecta suppeditavit.
Quanto sto Ia- ICI Is ergo auxiliis fretus Igaddingus magnum ingressus est labyrinthum, sed felicitet exivit, omnia in primis cum adjectis Cavelli scholiis, & Mauritii quos reperiri poterat, Lychetique commentariis in tres priores Sententiarum libros, di in Physieam Aretini commentariis eatenus impressa collegit. Vatieanam bibliothecam, optimorum codicum promptuarium, Ceterasque Urbis per se ipsum, & alias Orbis, longinquarum etiam regionum, per alios, diligenter lustravit: omnia tandem opera Seoti, quae ad Scholasticam eruditionem pertinent, in unum collegit, impressa inter se mutuo, & cum manuscriptis contulit, notas & scholia, ubi desuerunt, adjunxit: sacrae Scripturae, sanctorum Patrum & Doctorum loca vel mutila , vel eorrupta suae veritati & integritati restituit, & juxta recentiores operum ipsorum editiones, fideliter citavit: Aristotelis, & Averrois textus Scoto similiares , breviori citatione notavit, ac subinde depravatos restituite ad singularum Scoti quaestionum initia celebriores Veteres modernosque Doctores , qui de eadem re disputant, assignatis eorum libris & sectionibus indieavit: ad singulos Scotilibros, & minutissimos quosque tractatus judicium suum, censu ramque ex ruderibus reconditae antiquitatis ipsorumque operum
48쪽
viseeribus ingenti labore hausta, circa operIs cujuslibet auctorem adhibuit; germanos Seoti saetus ipsi vindicavit, spurios & supposititios candide docteque rejecit, enarratis bibliothecis, ex quia hus singula deprompsit. Multa menda in textu correκit, tedii
num Varietatem in marginibus notavit , eapitum ti articulorum partitiones in aliquibus juxta materiae diversitatem adhibuit, unius codicis lacunas eκ aliis complevit, omnes marginalibus notis illustravit, & paragraphos per numerorum notas distinxit. Reportatorum quos Vocant Parisiensium libros, non spurios illos, qui repetitis editionibus circumferebantur , sed veros , & genuinos Scoti ex antiquissima impressione, & manuscriptis codicibus,
ex Vatieana & sancti Francisci Transtyberina bibliothecis d promptos exhibula , & in sua ad hos libros censura supposititii
Verique operis differentiam , & adulterii originem declaravit ealiorum operum ornamenta huic addidit, & scholia , quae Caventus olim adulterino operi adhibuit, genuino huic & vero Scotisoetui adaptavit, suaque ubi opus erat adjunxit.
Η Ine additis ad Licheti eommentarios supplemento Pontii,
ac tribus Tomis commentariorum Ili quaei in iv. librum Sententiarum, universam denique molem operis ea ratione in
Avi. magna volumina distributam, quam ipse tum ipsius operis initio, tum in opere suo de Scriptoribus Franciscanis exposuit, compositis a se praeliminaribus, & praefixa Seoti vita, quam Τ mo iis . Annalium prius edidit, sed hie in capita divisit, submisit prelo Lugdunensi , & solo quadriennio , postquam res illi commissa suit, ad ultimam typorum impressionem cum eopiosissimi indieibus, felicius quam prius credi poterat, abiblutum opus
universum unica epistola, praenominati Patris Generalis nomine
concepta, nuncupavit Philippo IV. Hispaniarum Regi, utpote in cujus Regnorum Academiis multae ab ipsius Majoribus eonstitutae sunt cathedrae, e quibus Doctores, ad id pingui stipendio conducti, solius Scoti sententias explicare tenentur . Quique ipse Philippus Rex, ejusque praecetares Hispaniarum Indiarumque Monarehar, Scoti doctrinae asseclas, etsi non solos, sed plerumque primos ad populos sibi vel subditos vel subjugatos doeendos
elegerunt, & plurima in universum ordinem continuo conserunt beneficia. Sane vero quam corresponderit Deus votis & opinioni 'Paddingi in edendis his operibus Scoti, nunc nobis palam est, quando videmus ipsum studium operamque ejus adeo prospere successisse, ipsosque libros, etsi multo aere comparandos, tam aUide distractos suisse, ut eum plurima essent exemplaria, vix biennio post eorum editionem ullum inveniretur venale , cum a multis adhuc sollicite quArantur.
49쪽
otianis decretate veterrum eius Patrem bibli thecam evul M. M volvit.
ATque inde praeterea seeutum, ut Seoti non silum solida &subtilis doctrina, sed ipsa quoque scribendi gravitas di
modestia , aliaeque ejus virtutes, quae in ea candidae mentis ipsius imagine relucent, plures hodie habeant cultores, qui viri partes Venerentur, quam prius suerunt, qui vel ex ignorantia vel main
litia ipsum aversabamur. Habeo epistolam viri gravis , & doetissmi Magistri Pauli Sharlogi Societatis Jesu, in qua declarat, quamaeeeptum fuerit studium ' addingi, & coalutorum Salmanticae in Hispania, unde eam scripsit Romam ad ipsum his verbis , sed Iingua Hispanica r Et quoad opera soli , dico mihi non consure, quod ad hane in re talem pervenerit , as unum exemplar , quoae pene me e T, o viderant Commatimi mei Cottigii Regii , iussique visae sunt tot gemmae tam operis dispositio, qtiam nomi o Aeli mi eommentarii RR. N. Magiaeborum AEquaei , o Rntii, plurimumque laudist Reverendam Paternitatem me Iram tamquam universi operis oeconomum , nec essene extollere meritatem , o gravitatem , qua is
operum censuris incesseris , o quam bene rem scholasticam egeris , ubi id poRulavit oceoA. Dedinis tandem esse Seoio , o in illo ae reliquis operibus ve Iris me Iram Patriam nota litis inviams . No Da sane Societas bis in Hispaxia ex V. p. ptarimum a Iimat, quod Illusisse. Cavelli Scholia inseruerit, pro ejus fumore in sententias noRras , quia magnopere eupimus vel umbram in subtiΓssimo Seolo raperire. Isaee ex epistola.
M Ulta sane praeter Annales Minorum, de quibus postea
scribemus , & magna sunt alia haee opera Lucae I addingi jam typis edita , & quae alium quemvis Auctorem admodum illustrem reddere sufficerent ι sed excelso ipsius animo, & anis piissimo ingenio non ita lassiciebant, quin alia plura , eaque &mole & materia majora moliretur, tametsi nullum aliud opus conscriptum reliquisset, sed solum non contemnendam in pleraque magno sumptu & solertia comparatam supellectilem. Nam Praeter opuscula minora , quae meditabatur, & in Minoritarum Seriptorum syllabo sub ipsius nomine recensentur, in animo habuit , & aliquoties in Annalibus promisit omnia ordinis Min xum generalia Comitia, eorumque omnia atque Provinciarum quoque nonnulla decreta uno volumine, sed alio modo & meth do in Ordinis utilitatem evulgare, quam quibus alterius interim si tam selici, quam festinanti opera prodiit opus. Voluit etiam Igaddingus veterum ordinis Patrum opera omnia , quae Vel numquam prodierunt, vel exemplarium raritate, & jam antiquati Scharacteribus impressa delitescunt, pluribus tomis disponenda , Paulatim e tenebris ad publicum usum educere, quoci, ut ante
50쪽
dixi , primum ipsius scribendi propositum fuit, ac deinde Superiorum praecepto commendatum.
V Erum cum horum operum pars maxima ad ordinem misnorum pertineat, ille meditationes suas ultra protendens, patriae quoque Hiberniae universam historiam illustrare statuit,& quantum in ipso suit etiam studuit, optime ratus non soli Religioni se obligatum suisse. Nam partem etiam patris,partem pare
res ortus no Iri vindicant. Eodem enim tempore, quo Lucae nomen ex operibus diffundi coeperat, duo ejus alumni patrias antiquitates Conquirere, & eatenus latentes in litterarii orbis theatrum
educere satagebant: quorum alter fuit Patritius Flemengus Hibernus Franciscanae strictioris Observantiae professor , qui ex hoc nostro Romano Collegio sancti Isidori, per Lucam tunc recenter fundato rectoque , ad Lovaniense quoque nostrum sancti Antonii Patavini Collegium Philosophiae Leeior amandatus , dum iret, lustratis per viam praecipuis Italiae, Germaniae, Galliae , Belgiique bibliotheeis, aliquas sanisti Columbani Hiberni, aliorumque nostratium Sanctorum res gestas,& opuscula studiose collegit, in
methodum reduxit, ae scholiis , notis , & commentariis illustravit, & opus in unum volumen compactum, ut typis ederetur, Lovanti reliquit; eum ipse , ut novum ordinis, & gentis nostrae Collegium recturus Pragam, BOhemiae Regni Metropolim, d stinatus suit, ubi eum Theologiam aliquandiu praelegeret, & S perioris auctoritate tituloque novae fundationis rudimenta proveheret , in haereti eis Bohemiae rusticis, Saxoniae Ducis victoriis insolentibus , & in religiosos viros rabidis, simul eum socio fratre
Matthaeo Hore, ejusdem Provinciae Hiberniae & Religionis professo elerico , in Catholicae fidei , & religiosae professionis odium crudeliter interemptus est ; atque adeo ipsius opus in illo Coli gio Lovaniensi adhuc ineditum asservatur. Alter autem, qui Hiberniae historiam suscepit, fuit Hugo Vardaeus Hibernus pariter & Franciscanus , quem juvenem adhuc tunc saecularem Salmanticae in Hispania studiis incumbentem Lucas noster tunc sacrae Theologiae Lector in multis juvabat , ad bonas litteras virtutemque sectandam salutaribus doc mentis incitabat, ac demum ordinis habitum devote postulantem anno MDCxvi. non absque dissicultate voti compotem fieri secit in ipso Salmanticensi Coenobio Provinciae sancti Jaeobi; ubi eum sacrae Theologiae studia pereurri siet Hugo , ad illud ipsum Lovaniense Collegium nostrum missus , Lectoris & Gua diani ossietis ibidem lanctus, ut erat acris ingenii de singularis peritiae nostri idiomatis , quo pleraque patriae, non historica ta tum , sed Juris etiam, Medicinae, & Philosophiae scholasticae moe