Ioannis Columbi Manuscensis, ... Libri quatuor. De rebus gestis Valentinorum, et Diensium episcoporum

191쪽

tum s nomen gentilium tacent publicae tabulae reos cusae Romani falsae monetae; deque nummis ipsorum aspetis collegerat omnino ad Mia dc cccc. An Dalfinales ministri praedae inhiabante, an sibi reddendos iure arbitrabantur reΟSE Valentiam veniunt Cui do Chourpius, Almarus Ponsiacus milites, Guido Ρapus , & Ioannes Cieterinus periti iuris, ab Dalfino secundum missi; postulane sibi dari utrunque reum ; si non concedantur, intentans p nam L. librarum auri. Pupugere Antistitem mandata, ac minae: reponit

Carlotum sasculi Curiae Clericum permittendum non esse. Vt neuter reorum censeretur in

Clero, ambos teneri Valentiae,Praesulis non Dalfini ditione. Ite igitur, addit, per Dalfinatumius dicite ε, meis Iudicibus sistentur rei : Ludovicum Dalfinum sua mens regia, Sc Carolus pater prohibebunt Episcopi iniuria. Provoco ad Regem,& Regis Curias, Parisiensem,atque Tolosanam k ac maxime ad Summum Pontificem. Haec pronunciauit Ludovicus ardentibus oculis,voce grandi, firmo pectore , vultu habituque corporis nescio qu1d humano maius spirante. Diaceres de antiqui; illis , & apostolicorum temporum Episcopis unum, ante Praesides, Rege spiritu diuino agente loqui, non coram militibus M iurisperitis. agere. Gesta res est Valentiae, in inferiore aula Episcopi illa amplissima,per Ioano in patruum Antistitem cum reliqua domo. L exaedificata,

192쪽

exaedificata, spectante suspiciente uniuersa ciuitate. Quid secutum fuerit,non inuenio. Dalfinum Episcopus sibi voluit socium in Comita- atibus Valentiae,ac Diae, duobus post annis,eiusque clientem se dixit verbis solemnibus Gratia-πς nopoli ea in Comitatibus Societas ingens causa turbarum fuit proximo Ianuarij. Ioannes defra-ximo misit Valentiam Perronetum de Auenis qui per compita pronuntiaret Ludovici Dei finimandata super armorum gestatione &huiusmodi aliis Laurentius Dagoli officialis episcopi stupuit ad confidentiam viri,& de Iudicis aliorumque sententia vetuit talia facere sunt ipsa eius Verba) cum prima cognitio in latibus sit Domini

nostri episcopi, nec Deloi potestas a ramissa se emtendat. Sed Daetoliana iussa non habuere magnam vim. Perrexerunt Delphinales ministri episcopalibus molesti esse Mnec Ludovicus sitorum ausa non ferens venit in noua cum episcopo pacta anno MCCCCLVI. Res in omnem partem

grauis neque hic dissimulanda igitur accipe tabulas eo anno sexta die mensis Februarij confectas: m ad aures ipsius Illustri mi Domini nominom sime displicenter euenerat certas disserentias seu altercationes pratextu dicti perlagi' inter fios m

dicti Domini Episiopi ossiciarios ortas fuisse hinc ign

tur est quod anno eiusdem Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto, ab Natiuitate sumpto S die veneris quasvis sexta mensis Februa j. Q A a L Idem

193쪽

Idem Dominus nocter Princeps Christianissimus qui Ecclesias ipsas, s quasiumque alias protegere ari

reque potius quam minuere: consueuit etiam ut Re-

fgiosi, s Ecclesiastici ipsarum Ecclesiarum inseris,

orationibus dictum Dominum nostrum. &μυ --beant perpetuo , s libentius commendatos dictum

pariagium eidem domino Episeopo, s si is in ei'em Ecclesiis Successoribus tenore presentis publici instrumenti liberaliterremisit saluis ; dumtaxat in ramissi Superioritate,s Ressorio cum iam is praedicto etiam iure si quod sit alieno , ω si titer vitra remisisionem dicti pariagis ipse dominus nocter dictum locum pisauciani cum suis , predictis pertinent iis dicta Ecclesia Valentia ex pleniori gratia, s deuotione dimisit , s de nouo motuque proprio in augmentum dicti studi ,αcontemplatione dicti iam θ: cessit penitus donauit, s de omnibus regalibus ciuitatum Ualentinensis S Diensis nec non castris munitionibus,s uniuersis possessionibusμis,s ad dictum Epi-sicopatum pertinentisque Ecclesiis ipsa vise μιηι --bere unacum dicto loco pi anciant siluis ψμpia r seruatis ipsem Dominum 'sopum plenarrasnue- inuit , cum per primigia antiquissima eidem plene constiterit hac eadem praedecessoribus Dis ipsius D miri Spissopi concessa fuisse, quam quidem conceo nem ratam habuit innouauit ,-concessit prafato Domino Episcopo, sper eum omnibus si cresseribus fui Episcopis Valentinensis, S Diensis in perpetuum ciuitates Ualentinam, ta Diam cum suburbiis suis,

194쪽

territerio quidquid infra eius riuitatum , s extra in Episcopalibus Ualentino, os Diensi continetur comitatum videlicet Ecclesias e batias. sonasteria cum omnibus posse ionibus eorum vel quasi forum mercatum duella moneta stratas nautis Tholoneum pedagia castra castella villas viccos Meas ineruos, ancitias tributarios decima Oresta, Iluas, venationes fuma , molas molendina aquas, aquarsi decursus campos prata pasiua terras cultas , s incultas, scommune forum agentium , s sustinentium causas tam riuiliter quam criminaliter quae ad dictas E elisias pertinere dignoscuntur. Quarumquidem posses Fonum aliquas propriis vocabulis duxit exprimem das castrum videlicet Alexiani, cantrum liberonis,

cantrum e rioti, castrum nouum, castrum montis veneris,cantrum Muguntodini,cactrum mirmande,

castrum bellimontis, castrum mirabelli, castrum de Bordellis, strum decruptis, astrum de Sesaudinio, Castrum de Hrso miliam vesic de saliente,sastrum de Aureliis, fastrum de Chamoloso, strum Sast de vereorab astrum a sontis maioris, Castrum C Aisonis villam de pedi otis , Castrum de Tuncheriis, Castrum Vallis drome, ω de Chanales una cum a pendentiissisis umuersis, stra alia qua ipse Domi--ν Episcopus nomine Ecclesia posidet atque tene es alij tenent, s posidet ab eo quorum declarationem latiusfaciendam reseruauit in tempus facien- δε denumerationis ,-in supradictis omnibus ac toto episeopatu Vadentinensis ae Diensis ordinariam Do- . - Α a 4 mmo

195쪽

mino Episcopo praefato,sper eum omnibus successori bus suis Spiscopis concesit iurisdictionemscilicet tum in riuitatibus,s Dburbiis quam in flustris, s villis ac locis propriis Ecclesiis causis tam ciuiles quam criminales per se vel ossiciarios syos audire proditas

homicidas adulteros fures latronesperiuros,s quos cumque in criminali causa conuictos velconfessos, ac quos mquefalparios inter quos censisit omnes illos qui non legitimo pondere vel mensura seu camia utuntur tam corporaliter quam pecunialiter punire possit Tanna ponere, sa transiressoribus poenas ex gere, s omnia qua ad ordinariam iuri ictionempertinent , s de quibussui predecessores hactenuου ussu runt libere exercere , s hac etiam, si omnia possit idem Dominus Episeopus, s eius successores exercere

per iudicem sisum appositum in causis in quibus a imdicibussi s ordinariis,s subditorumsisorum vel δε- sectu eorumdem appellari continget a quo quidem Ludice appellationum,s non alibi quam ad Partamentum Dalphinatus recurri, vel apoeliari possit promtus Illustrisimus Trinceps pariter indulsit concessit. quoque, 9 Dalphinati . Euthoritate sanctit m -- moratus Dominus Episcopus atque uniuersi in perpetuum s.ccessores Episcopi apud valentiam mel Iiberonem Oel alibi in Episcopatu habeant recipiendi facultatem tibere ius pedagij quod hactenus percipere est consuetum concepit etiam sepedicto Domino 'sopo, s successoribus suis abbatis ut si quomodo ipsos cum armis vel sine armis ad presentiam vel

exercitium

196쪽

exercitium suum de mandato suoseu negotiis selis vel

ecclesia venire contigerit pro expensis ab eis in aduentu vel seruiti uofactis subuentionem omnes homines epscopatus ta eudataris quam alij , secundum quantitatem quatitatem expensatarum facultates hominum praedictorum praestare teneantur. Anno i 437. Ludovicus Episcopus vetuit nocturnas sine omni lumine progressiones per Urbe Valatiae post signum aere campano datu in edicto additur correariu ita cum Episcopo iubere,cui ad faciendas per urbem excubias adduntur quatuor vigiles anno millesimo quingentesimo quadragesimo secundo ex mandato Episcopalis consi- iij. Nihilque ultra dignum memoria suscepit Ludovicus Antistites,nisi quod IX. mense ante mortem,Cristae in aede S. Saluatoris,fecit Collegium Canonicorum V II. sub Ptaeposito, & Cantore, qu1bus ministrarent Presbyteri x. & Clerici viii. Post tamen locus ut dicam Episcopo constitutam esse uniuersitatem Valentinam anno millesimo quadringentesimo quinquagesimo secundo die vicesima sexta Iulij a Ludovico Delphino Caroli septimi regis filio,postea Francorum rege, magnum urbis Valentinae decus Ludovicus episcopus anno MCCCCLXvII. interfuit comitiis regni a sexto Aprilis ad decimum quartum Turonibus, uno post anno mense Aprili mortuus est Ambasiae,

197쪽

ihi Lib.IV. De Reb gestis i ....

Gεκάκ- lio, Vtroque enim nomine sese ipse appellat, eo c.., 2 ipso annos Episcopus Valentinus, & Diensis, Mo, . iam Turonensis Archiepiscopus ,-deinde Ptriarcha Antiollienus. Sunt qui addant, fuisse quoque Abbatem S. Rufi xix. Mah, non ut fiebat tum temporis ) per Canonicos alium ab alio' scribentes, S ponentes susstagia; sed electorum omnium in unum repente Conspirantibus ani, mis, S vocibu s, Vocatur ad Episcopatum. Hic. ipse est qui tertio ante mortem mense, scripsit egregias Constitutiones Iudicibus Valentinis. Tacere non possum, quod pars assidis sacrae tonianorum Diensium ceciderat:ei instaurandae, neque Canonici,neque ciues Curionem quippe habebat se satis esse dicebant. Gerardus anno

LX I X. V II. Nouembris, curam animarum ab illa transfert in templum S. Mariae ,-in certa cum Antonianis pacta conuenit. Moritur anno MCCCCLXXII. mense Augusti, die xxviii. & in eius locum sufficitur Iacobus de Baternay, vocant Acosus etiam de Lasternay, x i. die mensis Decembris, rixti eX Decano Gratianopolitano Episcopus:sed non

diuis sedit. Nihil de ipso scriptum lego ultra

diem xia. mensis Aprilis,anni MCCCCLXXIII.

. I A C O BI successor fuit Antonius de Bal-Mi. 'oh sic , frater Roberti Agennensium Senescalli, ' δες Prior ipse Cassiani in Biterrensibus: est Domus Canonicorum S.Rufi . Autoritate unius Regis evicit ab Romano Pontifice , ut sine Canonico

198쪽

rum comitiis eueheretur ad Episcopatum , 5 post cum Ioannes Espina 1us electus est Diae, Valentiae ante ipsum electus fuerat Baternatu S. Per uenit ad annum MCCCCLXXXXI. Hic ille est, qui

Castro buxo Toparcham pepulit,quia nolebat dicere sacramentum clientelae. Carolus Bouerij implebat vices Corrcarij Valentini. Ioannes de Genasco virum pulsauit ingenti suo damno. Etenim post fatigata tribunalia Iudicum pene Omnium , Metropolitani, Summi Pontificis, Curiae Gratianopolitanae, imploranda fuit homini benignitas Antonij Episcopi,& tradendae librae D. ad praestandum indemnem. Gulielmus Antistes Tricastinus Clericos totonderat, in AEdicula S. Desiderij, ad Montilium oppidum. Antonio inconsulto : hic litem illi dicit, Sc tanta contentione agit, ut denique Cullelmus Guillioni Abbas Antonianus, ab Sede apostolica datus .Iude X. damnauerit sumpti contra fas sibi alieno loco imperij. Denique, ut id non praeteream,quod facit ad Casse naticorum decus dc ornamentum, de gente antiqua dc nobili Iacobus contendit cum Antonio Episcopo. Res paulo altius repetenda

est. Ex edicto Clementis dicti septum Episcopus

Valentinus annuatim pendit Dynastae Cassenarico centum, dc quatuordecim flore nos auri: Pede- montani ex pacto erant florent dii sed redemptores

episcopales iam diu faciebant Valentinos, non' exiguo Casse naticorum detrimento. Dynastae

B b alius

199쪽

alitis ab alio ut armis semper floruit, viguitque gens) Bellis Regum impliciti, domestica curare satis hactenus non potuerant,ut vel redemptore Suectigalium Episcopi, vel Antistitem ipsum decreto Senatus Gratianopolitani redderent ossicio. Henrici duo Aimari filius alter alter parcns, fortiter pugnantes Contra Anglos ceciderant: Franciscus, Aimari nepos, totam aetatem tu erat in castris regiis. Igitur, ubi ab bello respirare potuit Iacobus,Francisci filius, diem dicit Antonio, Episcopo Gratianopoli. Senatores ediXerunt, qui Pedemontani florent ferebantur, aestimari XXX. solidis vulgaribus,atque adeo CXLV. florenOS COS, facere nummos aureos currentis in Gallia mo- netae vi I. & L. Senatus edictum nuncietiam vim habet suam. Iacobus autem apud Ludovi- cum Regem eo nomine Undecimum gratio lus

erat,vvpote cubicularius, proque eo ptignauerat in Flandria, Brabantia, Leodiensi regione: anno et Iam MCCCCLXXXV. alarum Dux Dalfinati nobilitati fuerar, contra Ricardum Regem Angliae, Henrici quondam summi Proregis ex A ntone ita Salata nepos,& Francisci sub Regis oculis, cum fortiter ageret, cassi in monte Heraldi filius. A beo placet ad nos usque deducere nobilissimam T gentem,ti censere clarissimos Viros,qui per auO Memis. rum coniuges oriuntur ex Regulis Dalfinatibus, Salassis, Arausicanis. Iacobus genuit & alios, Ludovicum,atque Franciscum . posteri Ludovici

200쪽

iam diu desierunt, ipse dc Ludovico Aurelianensi primiim Duci,postea duodecimo eius nominis Francorum Regi fidissimus semper fuit, & pro Rege pugnans captus est ad fanum Albini in Britannia. Brancisco fuere tredecim liberi:Francis- cum Patri cognominem, dc Iacobum pugnantes mors oxcepit, illum ad Ticinum , istum Neapoli: Laurentius primogenitus per Antonium dedit nobis Gasparem Casianatici Marchionem , qui, cuna scribo, Franciscum genuit: Antonius secun- dogenitus,Baro Montili sij & Iseronis, Valentiae& Viennae Gubernator, magnus terror Caluinitarum,per secundogenitum, eumque etiam Antonium habuit Alfonsum , qui ex Ludovica Laristia de Charpey sustulit Iosephum,aliέmque so--em numerosam. anno MCCCCLXX l. Claudius de Genasco Valentinus nobilitate generis Clarus Claudiam filiam dedit uxorem Gulielmo de enco seu Podiolenco san spiritensi,neque Voluit soluere episcopo ferculum, quod dicitur,nu- um, & edicto senatus Gratianopolitani sol uere Coactus est Piolencorum gens nobilis & an.

sa habet ab annis supra quadringentis oppi-GA S. Spiritus, S.Saturnini de portu invenio

, 5c denique MCCLXXVIII. venisse in parta Petro Sabranio & Hugone Turnonio de e cataphracto quem debebant regi Fran- Correm,alterum Raimundum anno McccLXIX.ye- te Bb a. nisse