장음표시 사용
671쪽
animadversio , pace dixerim Iuvenalis nostri, levis admodum & frigida mihi videtur; nisi sorte jocari poeta voluit: Verum tamen in re tam seria & atroci sutilibus cavillationibus locus non est. Formam optat modico pueris, majore puellis Murmure, quum Veneris fanum videt anxia mater, que ad delicias votorum. Cur tamen, inquit, ast 1 Corripias P pulchra gaudet Latona Diana. , Sed vetat optari faciem Lucretia qualem Ipsa habuit. cuperet Rutilae Virginia gibbu mAccipere, atque suum Rutilae darestius autem 293 Corporis egregii, miseros trepidosque parentes Semper habet. rara es adeo concordia formae Atque pudicitiae οῦ sanctos licet horrida mores Tradiderit domus, ac veteres imitata Sabinas: Praeterea casum ingenium, vultumque modesso Sanguine ferυentem tribuat natura benigna 3 o ILarga manu quid enim puero conferre potes plus, Cusiode cura nisura potentior omni Z Non licet esse υiros e nam prodiga corruptoris
672쪽
A I. A. VULPIO EXPLICATA. 369Nee 'inextatum rapuit Nero loripedem, nec Strumosum, atque utero pariter, gibboque tumentem.
I nunc, e r juvenis specie laetare tui, quem 3Io Majora exspectant discrimina. set adulter Publicus , poenas metuet, quascumque maritis satis debente nec erit felicior astra Martis, ut in laqueos numquam incidat. exigit auteisterdum ille dolor plus, quam lex ulla dolori 3 is Concessi. necat hic ferro, secat ille cruentis Uerberibus e quosdam moechor oe mugilis intrat. . Sed tuus Enomion dilectae fiet adulter
Matronae e mox quum dederit Servilia. nummos, Fiet illius, quam non amat e exuet omnem 32 Corporis ornatum . quid enim ulla negaverit udis
Inguinibus, sue es haec Hippia , sυe Caiulla '
Deterior totos habet illic femina mores. PARA PHRASIS. - Quantopere fallantur homines, ac sibi ipsi noceant, quum divitias , . magistratus , potentiam, gloriam Vel eloquentia, vel militia partam, longam denique senectutem a Diis immortalibus petunt, exemplis & argumentis copiose, adhuc ostendit Iuvenalis
673쪽
noster. Iam venit ad vota mulierum, delicata & mollia , quae pro liberorum forma fieri selebant. Haec quoque perniciosa esse
assirmat: detrimenta Vero quae consequuntur
egregiam corporis speciem , graphice describit, atque ob oculos ponit. Quum , m-- mater, sollicita de felicitate filio- rum, aedem Veneris, aut ingreditur, aut si sollim videt, statim Deae supplicat votari concipiens, ut liberi quos peperit, velis paritura est, ejus favore formam obti-- neant. Et id quidem facit breviore, ma-- gisque summisso murmure pro filiis ma-
ribus: longiore autem verborum ambitu,
,, Sc clarius, pro puellis suis. tantum sci- ,, licet Vacat a negotiis gravioribus, ut hasis votorum delicias, haec minuta & frivo- ,, la persequi possit. Verum eam ita repreis hensoribus occurrentem audire Videor ris Quid tu, censet odiose, preces hasce no- stras vituperas quid irrides Nonne hoc si desiderium matribus universis adeo pen, is tus insitum est, ut Latona ipsa ex Dia-- nae filiae pulchritudine oculis laetitiam ca. si piati Non dissiteor equidem: sed Lucre- ,, tia, uxor Collatini, per vim a Sexto,, Tarquinio corrupta, quod sormosa emet,
674쪽
A I. A. VULPIo Ex PLICATA. 372 matres deterrere atque aVocare potest ais petenda simili forma filiabus suis. Enim- ,, vero Virginia illa, Virgo plebeja, sed;, honesta specie dc liberali, quam ab Ap.
Claudio Decemviro appetitam, & stupro illius destinatam pater occidit , sermam suam cum Rutilae gibbo, ansis decrepitae , ac foedae, libentissime commutasset. Filius porro pulcher & Venustus quantam ,, animi sollicitudinem, timorem, denique ,, miseriam affert parentibus i adeo rara est; concordia sermae ac pudicitiae. Fac enim, formosum hunc adolescentem natum esse ,, in familia sanctioris & severioris disci- ,, 'plinae, quae antiquarum Sabinarum casti- ,, talem ac simplicitatem imitetur finge se praeterea, huic juveni pudicum ingenium, se & vultum rubore suffusum, verecundiae
se nimirum ac modestiae argumentum, nain
se turae ipsius benignitate ac largitate tribuis,, tum quod enim amplius beneficium , se & magis insigne natura in puerum conisse ferre potest i quae sane, prae omni cust ,, dis, atque educatoris cura, gravissimum se pondus habet nihilominus, sermoso p se dicitiam servare non licet, neque omni- ,, no Virum esse . qui enim aetatisi ejus fio. A a a D m
675쪽
37x IuvENALIS S TYRA X. re abuti constituit improbae cupiditati 'morem gerens, pecuniae non parcit, &pudore abjecto parentes ipsos adolescentis aggredi non dubitat, donisque labefactare contendit: sperans videlicet, se munerum praesidio , quicquid voluerit, facile consequi posse. Nemini umquam tyrannorum in mentem Venit deformem aliquem adolescentem , in arce ubi crudelitatem suam exercent mali principes , medicis effeminandum locare r neque Nero ille, monstrum hominis, rapuit ullum ex praetextatis, sive ingenuis pueris, qui clau
dus, aut strumosus esset, aut Ventre simul prominente humerisque distortis. Ite nunc, stulti genitores, ac ex adolescentis pulchritudine quem genuistis, laetitiam capite. Huic pericula imminent etiam hactenus enumeratis majora . Μatronarum
scilicet pudicitiam olim violabit: fronte perfricta, palam adulteria committet ; &iccirco poenas illas omnes timebit quas moechi maritis iratis pendere coguntur. Neque enim credendum est, eum feliciori sidere libidini operam daturum, quam ipse Μars dederit Veneris .corruptor; ut laqueos Omnes sibi paratos vitare atque
676쪽
se effugere , possit . ' Dolor autem a maritis de injuria illa conceptus , nonnumquam
se graViora longe supplicia sumit quam do,
si lentibus .lex , ulla . permittat . Est enim se qui ferro adulterum occidat, est qui pla- gas verbere infligat, vehementes adeo ac ,, repetitas, ut sanguis ubertim erumpat. Contingit etiam aliquando, ut mugiles,ri piscium genus bene capitatum , moecho- ,, rum tergo imprimantur . . Neque speraveris, adolescentem hunc tuum , Endymionem ' alterum, solum cum dilecta, matro, ' na adulterium facturum: si enim Servi-ue, ita mulier deformis quidem at copiosa , pecuniam obtulerit praemium stupri, con-' tinuo juvenis avarus etiam hujus adulter
fiet, nummorum cupiditate , non amore
se mulieris illectus. Eam scilicet' auro , gem- ,, mis, mundo muliebri omnino spoliabit. ό, quid enim ulla semina effrenatae libidini ,, non . concesserit , sive haec Hippia i sit , , prodiga & sumtuosa sive Catulla, sor- is dida & pecuniae retinentissima . Νam id experientia constat , , mulieres etiam dege, ,, neres, & plebejarum similes ob parsimo- ,, niam,' ubi semel cupiditate incaluerint , humanas continuo fieri, comes, liberales,
677쪽
3 4 IuvENALrs SATYRA X. se beneficas; omnes denique mores, Vitia ,, quoque omnia, si Diis placet, lamere quae nobilium seminarum propria sunt. DNunc obscuris lucem asseramus. COMMENTARI S. V. 289.. FORΜΑΜ optat modico pueris , mavore puellis Murmure, quum Veneris fanum videt anxia mater I Iamdudum diximus , hanc veteribus superstitionem fuisse, ut sem. per taciti Vota conciperent; quod animad. vertit Iosephus Scaliger ad ea verba Catulli ex Carmine de Nuptiis Pelei ac Theti. dos: rarito suspendit vota Iabello. Taciti, in. quam , vel saltem summissa admodum voce , & susurro perquam tenui. Loca plurima veterum ad hunc morem spectantia recitavimus & nos in Commentario nostro ad Veronensem poetam. Juvenalis; vero id sibi vult: matrem statim ac Veneris templum videt, Deam rogare, ut formam pueris & puellis suis largiatur: pro pueris tamen orare paucis verbis; de breviore murmure: pro puellis, longiore oratione. Formam enim seminis utiliorem esse putant , quam maribus. Posset etiam hic locus alia
ratione explicari et modico murmure, nem tenuis.
678쪽
tenuissimo, & quod a circumstantibus vix percipi & exaudiri possit; quum scilicet pudeat matrem Deae supplicare pro sorma filiorum suorum ; quibus ingenium, prudemtia, . Vires corporis potius petendae sunt tmajor autem murmure , pro forma puellarum , nimirum clariore, quod accidat ad aures proximorum: nullus enim pudor est, si mulier mulieribus petat quae mulieres potissimum ornare & commendare solent . V. 29o. QUUΜ Veneris . fanum i videt J Tibullus Elegia cl. lib. 2. . - ii Auit rapiam suspensa sacris insignia fanis. . Sed Venus ante. alios es violanda mihi. Illis malum facinus suadet, dominamque rapacem Dat mihi.' sacrilegas sentiat illa manus. Ceterum Spartanae mulieres ad templum He-ιenae, quod erat in loco qui dicebatur Therapne, puellas ducere solitae erant, ibique pro illarum formai Deae supplicabant. Exemis plum vide apud Herodotum in Erato. V. 29 I. USQUE ad delicias votorum J Vota haec de rebus nihili, puta de Arma &Venustate, quae citissime tamquam flosculi decidunt, delicias votorum jure optimo appellat poeta noster. conveniunt enim delicatis, & luxu perditis, quibus graviora ne-Α a 4 gotia
679쪽
gotia satis . prospere fluunt i atque iccirco ludicra Sc leviora illos sollicitos habent. Ι-dem Iuvenalis Sat. 6. V. 47. . impurum hominem & stultum, qui quum ipte moecharetur, frugi nihilominus & pudicam uxorem quaereret, delicias hominis . vocat. Eadem . Satyra V. 259. deliciae sunt corpora delicata, quae vel minimis molestiis offen
Hae sunt quae tenui sudant involari , quam Delicias , oe panniculus bombrinus urit . Satyra demum I 3. V. I o. de Calvino amico suo, qui ea quae cunctis hominibus communia sunt , moderato animo, pati nesciret r. Ten', o deliciasi extra communia censes Ponendum Z quia tu . gallinae flius albae Nos viles pulli nari infelicibus Ουis. V. 292. PULCHRA gaudet Latona Diaust JRespicit sertasse Virgilii versus selegantissimos qui leguntur aeneidos V. 498. Qualis in Eurotae ripis, aut per juga urbi Exercet Diana choros'; quam mille secutae Hinc atque hinc glomerantur oreades e illa pharctram . 'Fert humero gradiensque Deo superemine
. Latonae tacitum pertentant gaudia pectus.. Nos
680쪽
Nos in Elegia quadam n6stra laetitiam hanea matre conceptam de filiae pulchritudine Ga i Latona in Cybelem , seu Berecynthiam ,
- Qualis verticibus Iuno fleuantis Ostmpi
Per medios. transit maxima. caelicolaS. .
. Hanci speἱJay canos CFbele; turrita capillos Maternoque fovet gaudia iussa sinu. 'ii , N. 2 94. . CUPERET Rutilae Virginia gibbum Acbipere J Expedivisset enim. Virginiae puellae pulcherrimae, at ob nimiam formam. infelici deformem potius & gibberam esse, cu
jusmodi fuit Livia quaedam Rutilii , XCVII.
annoS Vivendo, praetergressa ; teste Pliniorib. 7. Natur. Histor. casu De Virginia vero haec monumentis litterarum tradiri ' sunt. :. Appius, Decemvir cupiditate inflammatus jurisi oblitus quod ipse cum reliquis Decemviris composuerat, ingenuaru
hanc virginem stupro destinaverat Porro ut meditatum facinus haud aegre perficere posset, eam judicio . oppressam in servitutem trahebat. Quod quum videret Virginius pater, nihil cunctatus, arreptos cultro ex lanii taberna in i medio foro filiamta manu sua intersecit, ut ea totius . honesta. .& libera moreretur, quam serva &. impudica Vive4