장음표시 사용
251쪽
ΕLEGANTIARUM LIB. III. 221er conuiuijs,er delectationi natos arbitratur. Aggregabo te lais,uuUb dicimus. Ide: Quare ego te semper in no Pro Murena. strum nomeru aggregare soleo. de pro A rchia: A dscribist in eum ciuitate uoluit. E t pro eode: Quum fuerit in alijs quos ciuitatibus adscriptus. Ide in Philip. Tu uero Philip .1. adscribe me talem in ni erv. Ide pro Rabirio: si que hunc reprehendendu putat,adscribat ad iudicium sut nomodo meam ed huius etiam ipsius,qui c5misit retentia. Ide contra Rullum: Illis sibi collegam adscriberes. Tibi hoe adscribenda est,id est,tibi tribuendum, Cr imputandum.
De noua ratione regendi quorundam impersonalium. CAP. sev I.
CO epit eu poenitere, Posset te pigere, Desinet me υ-dere: sepius dicimus,q coepit ille poenitere, Posses pigere,Desinitaedere. Q hintil.la milite Mar. Neq. β' Dςς'R H cupid imus uitae,poenitere tu sui facti potest. Cic. de petendo consillatu: Si hic ciuis liber est,cilius autoritatis nemine poset poenitere. I de in Verre : Iumia Dolabella menes tui nes tu rara liberorem,quos tu miseros in egesti-
te,dis in solitudine reliquisti, nasereri potest. s imile est trud Tereiij: Ita me dij amabunt,ut me tuaru mistritu est: μ ' ' Menedeme fortunarum. Ne, pro a me miseritum,dixit. tibillud:
Qisum uenuste uerba aut desiuat,aut dum me,in redundant. CAP. XLvII. mendatis co-
U esimi nonnunquam verba in oratione, sed non Re iqi β Πῶ halo gratia,ut Horatius: betur. Quo mihi fortunam,si non conceditur viis nid est , d quid uultis esse inibi bona fortuitae ' Ille modivi '' incipit per quo,alius incipit per unde:ut iacm, v nde mihi lapidem quo um est opus unde Vitriss Lib.1. Sermo suppla putes, uel dicas mihi esse.Iuuenalis suor. X m I. Satyr.
252쪽
Siα LAURENT TII VALLAEVnde tibistontem,libertatemque parentis, Q um lacius peiora senexsupi.1 .lib.ν. Cicero ad Fabisi: Martis vero signisi quo mihi pacis datosam.epist- ris Quint. o perfide diuitivi iuueni, de caeco loqui-
Declam δή tur apud que omniturerudiuersitas perit Et alibi: Quo Declam k ' n:ίe tantustumeti quo classem comeatu grave' Ide: Unde Deelam. i . hunc animu Et alibi: Unde tantam uirium caeco, xt in Declam.1o. unostitim ictu mors tota peragatur sIde time uit ullo loco: Vnde miscrae tunc, unde somnus s supple erat, vel est.
Lib.2.cap.ID Tertius modus,ut apud eunde: Sequitur quaestis,an utilιs
rhetorice: nu quidum uehementer in ea lauehi solent, Cr quod sit indignfimu) in accusatione orationis ututur orandi viribus:eloquetia enim esse,quae poenis eripiat scelestos,cuius fraude dunentur interim boni,cosilia ducantur. De Amic. in peius,supple,dicut enim eloquetia . cic.Ηabendus essee, quam lux imas amicitia habenas: caput enim esse ad bene uiueau securitate,supple dictit enim caput,gmodus Io- quendi apud Graecos est frequetifimus Ide uerba aliqud Lib. 2. do redudat ut de Oratore Cic. Illu Titiu, g cumstudiose pila luderet,cr ide signasacra noctu fraηgere putaretur, gregaless,c in in cupiam no verisbet,requireret, excusavit Vesta Terentius s eu brachium regisse diceret. S a-tis erat dixitFe,s brachiustetisset.E t no loge illhinc: uicum lamiliaris quidi quereretur, s diceret uxorem suum si edisse se deficu:amabo te, inqt,du mihi ex isti arbore, quos seram surculos. Sut erat sine illo, Quod diceret sed
hoc verbu Iibeter apponit cice. Quartus, quusuppletur respondeo:ut idem frequenter: Quod autescribis de illo, aut isto negotio,ego nescio quid cos iiij cupii:uet,ego iura antea timuera,supplerestodeo. Raros vel niiquam hoc
verbμ prostrtur.Aliquidosubintelligitur simile uerbum:
253쪽
ELEGANTIARUM LIB. III. axi ut apud Quintiliau. Sed isico fione culpae meae exigitis, ego fui pater durus: patrimoni ,quod iam melius ab hIs administrari poterat,tenax custos,supple costeor, quoi
ego ubσc. Quintus modus,ut apud ciceron. In obse- De Amici quis aut comitas quonii teretiano uerbo libeter utimur adsit,aj tetuo uitiora adiutrix procul amoveatur. Subintellige,iri loquimur quonia Teretiano uerbo libeter utimur. Et alibi: Sutiari delectatione no posiv,lit meae sene. In Cato.Maiadlutis requie,oblectitioneqnoscatis. Subintellige,hoc di cs,ut noscatis. Sextus modim,ut apud Pliniu Iuniore: Stu Epist. 3. v.2.des,an piscaris, an venaris, anssimul omnia supple facis. Quint. Nil aliud qua renuet id est, nil aliud aciet, q renuet. Et iteru: Et acceptis literis meis iuuenis filius nihil
aliud q cu matre 'euisset.id cst,nil aliud Ircisbet, quam cumatre 'euis et. Martiat.Nil aliud bulbis qua satur es e potes id est,nil aliud facere. c ui cosne est illud, ubi proluto
aliquo adverbio qualicitHfibintelligitur F coditione materiae,aut dixit,aut fecit ut,Bene Ennius,praeclare Anaxagoras ortiter Scipio,prudenter Fabius.supple dixit, qui fecit:prout ex bis,qitae aut iam diximus,aut dicturi su--nti δ'
rint,aut faciat,aut certe uelint. Nec de dijssolu,ueruetia pessias habuedeboibus:ut apud Quintila. Tu melius uxor,qtiae factu- rς sorores ..
vectu apposuit: Dij meliora velunt. Nec procul ab huius Di i meliora natura abest,quado utimur hoc nomine Res,siue in nomi- inquit, liben- nautio, siue in accusativo, forte euum in alijs cassibuw:ut, ist Restit mihi exponeda uita, quam hic egit in res digna audιtu in proni ruci, Reliquu est,ut ea porta vi' gresti, ac&ti huius,qua fuit in magistratu re digna auditu i primis. rioso Psugi. Quod
254쪽
Quod amoene tempus aliquando prorempore ponitur. CAP. XLVIII.
ANnibal apud Titum Liuia alloquens milites inquit:
Si tales animos in praelio habebitis,quales hὶe osten- Declam.3. distis,uicimus. Quintil. Si tales milites omnes habebimus Nari,uicimus. cur de suturo no per uerbu Iuturi teporis locutus est' N empe ad asseuerandi rem,ut non futura, sed iam esse uideatur: multos plus ponderis habet, ut dicamus Vicimus,quam Ulacemus.Idem Quint. Dimitte diutum, σeuocasti.id est,euocaueris.Cicero:Vnum ostende
in tabulis aut tuis,aut patris tui emptu, ervicisti pro Leeris.Idem pro Sextio: Restitisses,repugnasses,morte pu- gna oppetisses pro eo quod est,resistere, repugnare,mortem pugna oppetere debuisses. Ouid .lib. i ii I. Merimor. Praemiaq; eripies,quae si tibi magna videntur, Ex illis scopulis,ubi erant affixa, petisfies. Act. 4. sce. . Id est,petere debuisbes. Terent.in Andria Praediceres. In Heauton, pro eo quod est,Praedicere debebas .Et alibi:Fortasse ali-act. I Rς0 λ quanto iniquior erat propter eius libidinem: Pateretur. pro patidebebat. Item Cic.tertio Olfic. Male etiam Curio quum causam Trauladanorum aequum esse dicebat, semper addebat, uincat utili dis potius diceret, non esse Lib.1. aequam,quia no esset utilis Reipub.id est,dicere debebat. Huic sistrile est,quale apud Ovidium de Remed.
Gnosida fecisci inopem, sapienter amasset. Id est i
Lib.r. serm. fecises inopem, Horatius Decies centena dedisbes Huic parco,paucis contento,quinq; diebus Epist. ii . v.r. Nil erat in Ioculis. Id est,si dedisses. Pli. Iunior: Dedisses huic animo par corpus ecisses qs opribat. Id est,si de- Aeneidst disci. Illud magis poeticu. Vt Verg. - Tu quos magna Parte opere i lito,sineret dolor,Icare haberes. Id est,si sineret.
255쪽
ELEGANTIARUM LIB. III. neret. Iuuenal.Graeculas Esuries in cHu,iusseris,ibit. Id est, si iusseris. Adhuc diuersum huic est,quale est apud cicer.conct uiatis Cn. Pompei peri)tromatis feruoruin cerustratos sectos videres,id est,uidisses. Quints per uidisses: ut ibi, Vidisses non quemadmodum tenues ι brae corpus accipere cogitationibus solent. Apud hue saepe est hic modus loquendissi perseuer em,duos excecaueram pro excaecassem. Quale est taui Horatianu i 1. carmim ,quod metri causa Priscianus dici purit: Ne truncus,illapsus cerebro Sustulerat, nisi Faunus ictu Dextra levasset. Apud istum quiddam pene contrariurtit ibi, Dictatoris nomen quod sepe iustum fui Jet . pro, uerat.Nam de imperfecto subiundiui, qdsolet poni pro impedicto iudicatiui,in proximo lib.iam dixi, cuius hoc
exemptuq Perat,Non quia amicus non esses;la.de Repub.lib.v i .Et quod de uia fessus essem, Cr ad multa noctem uigilactem,pro fessus eram,Cr vigilaueram.
O Portet legere libros, Expedit euoluere autores, Utile est cognoscere plurima, operae pretiu ej, hobere quos i temur, Necesse est adhibere Uum, C oducibile est descendere in certamen, Er agitare ca alijs controuersias. Vςl per pastuum, Oportet legi libros,euolui autores,cognosci plurima,haberi quoslmitemur, adhiberi usum,ggitari cu alijs cotroiiersias. Hunc posteriorem modii magis ars gramatica probat, illis mugis autoritas. Secus in praeterito:nans ηρ ita sepe legimus,Fecsse hoc
oportuit,ut Factum hoc oportuit.cice.in Verr, Tamen
id actu non oportuit Et in eunde: Apollinis signu ablatu certe no oportuit. Cr alibi: Totam rem illi integrum servatim oportuit.No disimilesne est illud per alteru uer-
256쪽
ais LAURENTII VA AEbum de uolo lagitor ut idem:Liberisconsultu voluimus pro A. Cecin etiamsi posthu mi uturi sint.Idem: Percurru tame breui, ut non minus homine ipsum, quam ita comune dems uelitis. Quintil. An incidisse in sordidium nomen, non ea contemptum hominis,que destructis itolebat,auxisbe.
Propositiones,rationesque interdum Inisceri. CAP.L.
NAm ubi itinci necessee est,expedit cedere: fue plura
sunt de seus quaeritur,sicilior erit in caeteris fides: siue unu,itatior poenas olet irrogari verecudis. Miscuit hoc loco Quinti propositisnes,rationess,cum siti α-tifimu sic dicere: siue plura sunt,de qbus quaeritur ,sive tinu. S i enim,plura scilior erit iη caeteris messn unum I id * p si' nustior poenasolet irrogari ueroesidia. Atq; iteri CFirmis aute iudici s,iams extra periculsi positis,suaserim ct antiquos legere exqbus si assumatursolida, Cr uirilis ingenij uis,deterso rudis seculi squallore, tu hic noster cultus clarius enite siet nouos, quibus er ipsis multa uirtus
adest Alius dixisbet, suaserim et antiquos,et nouos:anti Philip - . quos quidem, c.nouos uero, σe.Cice. in Anton. O 'temiferum fue illa tibi nota nolunt nihil enim boni nosti siue fuit,qui apud tales uiros tum imprudenter laquare.
F. De usu uenusto ucrbis. Videor. CAP, LI.
No ii uidetur tibi quod beneflcium: σ, Mihi non via
detur s berae loquaris. Sicut vobis uidetvr s muteflcimus,lta nobis videtur quod male sicitis : Videtur tibi quod ille benescribat,er Videtur mihi quod isti bene carent. Rusticanus hic sermo est, Cr agrestis. E ruditi enim sic loquuntur on uideor tibi beve sicere: Cr, Tu non uio , deris mihi bene loqui. Sicut vobis uidentur male fcere, ita nobis vos videminia e videtur tibi henescribere: eriasti imbi uidentilr bene arare.
257쪽
De uulsari quodam usu Mihi,&Tibi. CAP. LII.
Is mihi gloriabitur se omnes honores sine repulsu obtinuissescr alibi idem Cis.narrans Bruto rem in qua ille Cic. in Piso, non adfuerat,inquit Ecce tibi Popeius noster.Illud mihi, Cr tibi,non magis ad me,vel ad te,q ad ceteros pertinet: sed est oratios pre de medio,qua uulgo utimur. Tu mihisemper dormis. Ille mihi Uidue edet. Quἄsup corna essemus,ecce tibi ostia crepuit. Η lasermo nes ad me,n
que ad te,nes ad quenquam resertur. Ideos derrens est ab ido figurato,quale sapud Vergilium: Ne mihi tam molles ub dio carpere somnos, GeorIs Neu dorso nemoris libeat iacuissep herbas. E t itera.
Nebe tibi adsolem vergant uineta eadentem. Georg-Hie praecipitur ad uniuersos ub prima, σfecunda per sona:ibi non precipitur,nec ad aliquem sermo est.
Quando maiori tempore expressis,partem eius accipimus,ct quando geest Post. CAP. LIII.
SVperioribM diebus neni in cumultu. et itergo Qui bis paucis diebus ponisex fictus est.Et insi iuro: Paucis diebus era domesticos tabellarios missurus. cr iteru:Τriduo aut ad summu quatriduo peritvrv.Ηec cice. Et sar. Legati triduo nauta costendere. Non est decipiendis per I' IVDii superiores dies,et per paucos die per triduu, Cr quatriduusta Intra superiores dies,intra paucos dies, intra triduum,cir quatriduum. Na illud, quod aliqui dicut, tepiseontinuatu,Cr solidusignificari per accusatiuusecus uero per ablatiuu,plane Alsum est.Cic.enim isVergilius saepius accusativo,o ' quidem indiferenter utuηtur,posteriores uero pleris ablativo. Aliquido in huiusmodi genere sermonis omittimus postsc, Intra dece dies, qua,n uenit,c5ficit omne negotiit In paucis diebus,quam R hoda
258쪽
ais LAURENTII VALLAE appulit,uxorem duxit.Id est,postquam uenit, postquam appulit:quae exempla apud historicos sunt plurima.
Via est animal, nisi corpus cu anima concretus re-Cr Latine. Quid est animal,qui corpus cu anima concretusnon recte,nec Latine. A dde Aliud,uel Aliter,uel Secus: Cr utroq; mo luebit dicere. Quid est aliud animal,qui corpus uel,nissi corpus cu aηima concretuscipe senectu. ςero: Quid est aliud gigantu more bellare cudijs,nisi naturae repugnare Ide aciet compuratiuu:ut, Quid est melius quam gaudere suet,nisi gauderes ut Quint. Nihil est facilius,tricti tota causam omnino no agere. Praeterqui,eidem aut prope pare uim obtinet,quam Nili. Cuius exempla itfacilis praetermittimus,unu illudadmoneres,ubi est Praeter,ibi lacu habere Praeterquam, adhuc modum:ut, Nullius rei sum auarus praeter laudem: uel praeterquiri laudis:Nulli places,praeterquam mihi, uel praeter me.
De usu huius uerbi Transsero. C A P. LV.
Veni more spartiatae transtulerat in foetanas. σalibi idem cie. Quod nisi in amicitia trairatur. Q uae in alios transtrutur,nosolant remanere pςnes eos, a quibus transrutur. Id os uute ut Cie.uult ita trans str-tur,ut penes priore quos remaneat.Et lib.x. Osti. Quod ab Ennio positum in una re, transtrri in multas potest. Et in eodem:Eadems mediocritas ad omnem uson , cuiatumq; uitae tranfrenda est. Lucanus in κ. Nondum translatos Romana in secuti luxus.
ΟTe.1. 7 T contutas, ut quu omnia tibi a nobis suppeditatu IN fuerint,tu tibi degis uideare. Et iteru,N on comittas, ut dicendum Ait,Non putari.Haec cic. Quintiliatius
259쪽
ELEGANTIARUM LIB. 1 Ii. ais quos No consilia, ut illa dubia scia de 'russolicitudine.Et alibi Nihil tibi minus conuitendis,et ut ulciscaris hoc flagitiu,in eo praesertim, g apud malignos porcritvideri te permitiare cilbe. cic. tamen qrioda in loco non per Vt,sed per Quamobre locutus est, dices:C Uderare debes nihil tibi est e comittendum, quamobrem eoru quos laudas, te non similimu praebeas. Ide pollet Quamobremqd ut:et licebit illud tollere, et hoc subi cere. Ex quibus exemplis datur intelligi hoe verbusequente Vt,uel si ilidictione semper accipi in mala parte nec recte dicas: Fac committas,ut omnes te laudent:aut sic, N On comisisti un-qua,nt laudareris.Praeterea semp habet scisi negatione.
ORiundus quod non habeat vim participi , credo alij
dixerunt.cuius utendi hic modus est:Ego sum ortus R omae,oriud a P lucentia.T. Liuius:Nati carthagine sed oriundi a Sγracusis. id est, a S racusis originem trahentes,unde Aerunt parentes. V et sine praepositione. ut ide: Alba oriundum sacerdotiu.In personis stre cum prinpositione adem: Is longe princeps Latini nominis erat si fine credimus ab Ulse,deas circe oriundus. Idem: Quid hoc polluit nobilita tem ista vestrum,qua pleris oriundi ex Albanis, Cr Sabinis non genere,nec sanguine, sed per cooptatione in patres habetis s Nonnunquam per indeclinabilia:ut,Inde ego sum oriundus,unde tu. Liuius tamen si rectescribitur) ait libro octauo: Patapolis Ait haud procul inde,ubi nunc Neapolis sita est,duabus urbi bus idem populus habitabat,cuius erant oriundi.
E mini,pro recordor,tum genitiua,tum accusativu
Lib. 3. ab urb. condita. Voluit Valla oriudus genitivo posse iugi, autoritate Livii diceti Cuius erant oriundi ueruibi no cuiusmsed Cumis legendum est: ideoQuedixits recte scri
260쪽
anCat. Maio. mici semper memineris. cicer. Omnia,qsiae curant senes mei neru uadimonia costituri,qui sibi,ces ipsi,debeat:
Quid iuri consulti,quid potimes,qd augures,quid phila
sopbistnes,quam multa meminerunt Idem verbu pro eo, quod est,metione acto,recusat accusatiuu,postvlais gem. nitiuum,uel ablativum cum praepositione De: ut Quint. Lib.u.ca z. Nes omnino huius rei meminit poeta ipse. cr iterum: De quibus multi meminerunt. Hinc videtur deriuari Metio, quasi a meno praefent et geminato praeterito memini undes pinu Mentu,ex quo Mentio, Cr Mens, quae Omniurecordatur: Cr Mentu,quia in metione 'cieda,hoc est,in plin. Iibris. Ioquendo,praecipue meto utimur. Nullu enim animal mo I vel parte orissuperiorem,nisi crocodilusscd omnia inferiorem sicut er nos mentu.Hinc etiam Metior, quia contra mente loquor.Forte et hinc venit Meta.Sed nolo eius etymologia aliqua asterre,ne cui forte uidear argutulus.
De differentia inter Alter,& Alius. C A P. LIX.
Lib Z. cap. . a Ller de duobus dici, ilius de multis, notu est omnib' Alicet non omnes recte utantur. Macrob. de Saturn. Quaeri igitur asseruerimus quatuor in corpore feri digestiones,quaru altera pedet ex altera.dicendu erat, Qua i m alia pedet ex alia. Idem in alio opere de Naturalibus: Illae vero insolubiles causesunt, quae mutuis inuice nexibus vinclutur, Cr alterum altera Iaci ac vicisim de senascuntur,nung naturalis societatis amplexibus separitur. Na O uia.de noue picaru transfrmatione loquens,quanquam eu excusare metri nec stas potest:tu quod fingulta singulas o certae certas intueretur,intellexit, qua inquLibr.s .Meta. Alteras alterius rigido concrescere rostro Cap.1ς. Ora videt. Sueto. de vita Cay Nec cellauit ex eo ali