De quaestionibus oratoriis libri duo in quorum vno de quaestionum statibus; in altero de caussarum generibus, ex antiquorum rhetorum doctrina copiose disputatur; ... Auctore Ludouico Carbone , a Costaciaro, ... Cum duplici indice

발행: 1593년

분량: 575페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

Liber I. a I Icum neutrum explicari plane possit, nisi priis doceatur, an in una caussa plures status es ta queant, hoc priore loco, omissis dubitaodi ra.

tionibus, explanabitur.

P rima positio, in una caussa plures conRLtutiones, ct costitutionum partes essepossisut . Her Au Doctrina es certissima , quam omnes dicendi cto. lib. t. Magistri tradunt, O in bonorum scriptorum in fine. orationibus facile obseruares. Et hinc est quod caussae in duo diuiduntur genera: nara adia dicuntur simplices , quae νno constant capite O statur aliae coniunctae sue copulatae; quae ex pluribus; in quibus numerantur etia ilia qua comparate tractantur; ut, uter debeat Verr

accusare Cicero , an Caecilius quae diuiso in omnia cadit caussarum genera: ita vi tam deliberationis O laudationis caussae possint esset coniunctae simplices, quam iudicii. Secunda positio , plures status esse in unata a, caussa duobus modis potes contingere: uno, tνnus sit proprius est praecipuus, alius vero in- seruiens , me minus principalis, quem aliqui,

incidentem vocant: altero ut omnes sent principales ; ct unus non sit alteritis caussa. υιλ fus,duae vel plures constitutiones in eadem caussa,velfum eiusdem rationis, vel diuersae r eiusdem rationis, hoc modo , An Verres pecuniaSacceperit a Leonide, An a Mamertinis, An ab

Apollonio; ubi sunt tres satus coniectiιrales et

0 3 simili ter

262쪽

et Ia De quaest. Oratoriis

militer, Verres, multa furatus est. Diuerserationis, hoc pacto, quidam in iudicium vocatur, quod hominem necauerit, eiusdemquebona

surripuerit, is fatetur se necasse,sed iure, Dr- , tum tamen se fecisse negat: νbi sunt duo satus diuers; qualitatis unus, coniectura aster . .. .c Simplex O uniussatus est causet Milonianata, An iure Clodius occisus fuerit, ad quam probandam , etsi alii assumantur ; ille tamen essprimus O praecipuus, quidquid dicat Fabius ,

Ia Parti ad cuius probationem albi adhibentur. Quare etsi utile sit,ut Cicero docuit, ad aliquam cauis. sam tractandam plures gradus ad resisendu ca. perertamen,in uno maxime insisendnm est,qui, set caeteris firmior: Vt si ita diceretur,si necine iure necassem, sed non necaui ubi duo sunt nitus, staposterior multo firmior, in quo tota d Cie. lib. i. fensionis1pes collocada es. Talis est oratio Ligade inu. riana; in qua res Orator deprecatione viatur : li' lih- tamen in uno statu purgationis potissmum insii, μ' stit, ct necestatem adducit. Simplicis caussa ingemere deliberationis exemplum habes infe- ιptima Antoniana, ubi quaeritur ; an pax facienda st cum Antonio: oratione prima in Catilinam, sit ne Catilinae ex Vrbeproficiscendum, Z Coniuncta Nero oratione nona in Au

tonium, sitne Sulpitio statua ponenda, oepublicum sepulchrum dandum. Simplicis in genere laudationis exemplum habra in oratione pro

263쪽

Liber I. 12 3

pro M.Marcello, O in ea, qua est ad Quirices, post reditum. Veruυ in genere exornationis, tot agnoscendi futit flatus, quot sunt res. Quae laudantur, vel vituperantur: ut, si cuiuspiam diuersas res gesto, diuersuve laudares vim tutes, aut vituperares vitia,ut in secunda Antoniana fecit Orator. Ad eognoscendum, qui Purb. nam flatus sit principalis, O qui minusprinci- λῖ - palis, hanc quidam adbibent regulam, ut via deamus, quid sit id quod comprehedat, quod comprehendatur, O quas membrum accedat, ad aliud confirmandum: ibi praecipuus latebis status, hic minus praecipuus. Quodsi, unim non complectatur alterum, sed unum quasi immperet , alterum seruiat, ut patet in quaeritone illa superius allata de bono mortis, O de animorum immortalitate, ille ut primarius contianebit hic ut sicundarius continebitur. Atqui si nulla est comprehensio, nulla seruitus, uterque erit primus, unde coniuncta enascetur caussa , . His hunc in modum expositis, de Iudic tionis inuentione agamus: qua, Ni non semel diximus , extra coniecturam, es a flatu di-

Tertiapositio, Iudicatio en ilia quasio,qua tande psi partium conflictum in iudicium Me pa, tani quam tanquascopum, Orator iud θ c.3o.ctare debent: quare., omnino inuenienda ct cognoscenda erit. Statu ad cuius confirmationem

Q iudicatio

264쪽

2Ia De quaest. Oratoriis militer, Verres, multa furatus est. Diuerorationis, hoc pacto, quidam in iudicium vocatur, quod hominem necauerit, eiusdemquebona surripuerit, is fatetur fenecasse ,sed iure, fur, tum tamen se fecisse negat: νbi sunt duo satus diuers; qualitatis unus, coniectura aster. . . e Simplex O unius flatus est causet Milonianata, iure Clodius occisus Devit, ad quam probandam , es alis assumantur ; ille tamen essprimus O praecipuus, quidquid dicat Fabius , Ia Parti ad cuius probationem albi adhibentur. Quare res utile sit,ut Cicero docuit, ad aliquam cauisfam tractandam plures gradus ad remendu capere:tamen,in Nno maxime in endnm est, qui si caeteris firmior: Vt si ita diceretur,si necasie iure necassem, sed non necaui; ubi duo sunt fimius, staposterior multo firmior, in quo tota d Cie.lib. i. fensionisspes collocada es. Talis est oratio Ligade inu, riana; in qua res Orator deprecatione utatur : ini' lih tamen in uno statu purgationis potissimum insi' si necestatem adducit. Simplicis caussa ingemere deliberationis exemplum habes in septima Antoniaria, ubi quaeritur ; An pax facienda fit cum Antonio: oratione prima tu Catilinam, sit ne Catilinae ex Vrbeproficiscendum, e Coniuncta vero oratione nona in An tonium , sit ne Sulpitio statua ponenda, ct publicum sepulchrum dandum. Simplicis in I nere laudationis exemplum habet in oratione pro

265쪽

Liber L

pro M.Marcello, ct in ea, qua est ad Quirices, post reditum . Verum in genere exornationis, tot agnoscendisuntstatus, quot sunt res. Quae laudantur, vel vituperantur: ut, si cuiuspiam diuersas res gesto, diuersasve laudares vim tutes, aut vituperares viti ut in secunda Antoniana fecit Orator. Ad eognoscendum, qui PMxh, nam flatus sit principalis, O qui minusprinci- λ . - palis, hanc quidam adhibent regulam, ut via deamus, quid sit id quod comprehedat, O quod comprehendatur, O quasi membrum accedat, ad aliud confirmandum: ibi praecipuus latebit status, hic minus praecipuus. Quodsi, ummis non complectatur alterum, sed unum quasi imperet , alterum seruiat, ut patet in quaeritone illa superius allata de bono mortis,inde ania morum immortalitate, ille ut primarius contianebit,hic ut fecundarius continebitur. Atqui se nulla es comprehensio, nulla seruitus, uter que erit primus,unde coniuncta enascetur caussi , . His hunc in modum expositis, de Iudicationis inuentione agamus: qua, Ni non semel diximus , extra coniecturam, es a satu dia 'verso.

Tertiapositio, Iudicatio est illa quasio,quae tandem pilipartium conflictum in iudicium Me pa, iani quam tanqua scopum, Orator O iud sp e.3o.ctare debent: quare omnino inuenienda ct cognoscenda erit. Statu ad cuius confirmationem

o iudicatio ia

266쪽

Liber I. et Is rQuare hae voces in scriptoribus legendis animaduertenda erunt. Sed rem hanc uno, vel altero illustremi exemplo. intentio, facrilegus es: Depuso, Non sum facrilegus,sed fur: hinc oritur satus,sive quaestio,quo nomine sit appellandus . Sed quoniam illa depulseo, sine ratione non subsidiit, ideo adhibenda es flatio, empro fanam sustuli, redditurus quadruplum. I mellitur ab accusatore haec ratio per firmamentu,

s de sacra depositam pecuniam surripuli: hinc nas itur Iudicatio, hoc est quaestio, qua in iudicium venit, etcrilegium ne fecerit, an furaum, qui pecuniam profanam ex aede sicra fustulit. Item, Occidisti Clodium: Occidi,sed iure; unde oritur satus , ex nostra vera sententia, An

iure occiderit; Ratio, insidiatorem occidere sis est: Rr amentum, homunem indemnatum occidere tibi non licuit: unde nascitur Iudicatio, An insidiatorem indemnatum occidere liceat.Ex quibus colligeres,Iudicationem eam habere vim, ut quasionem late patentem in angustum adducas. am antea, uniuerse quaereba- Cic iutur, An necare licuerit,postea cotracte, An ob P hanc caussam, Haec tamen finita quaestio,perso-ms,locis, O temporibas detractis, infinite tra- .ctatur; Ῥt,An insidiatorem liceat occidere An p 'maiestatem minuat, qui rem gratam populo j- x. Oratisius voluntate per vim agite uuare, cum omnis caussa in Iudicatione sita sit , no ex personis

267쪽

2 I 6 De quaest' oratorijs .er temporibus, locisque,sed ex generibus uniuersis caussaspendere Tullius O Fabius recte docuerunt: excepta tamen coniectur , in qua, quoniam nulla subest ratio, controuersia adgeneris naturam reuocari non potest. Quamqua etiam in coniecturis deradio,defensionis O criminum argumenta, ad communes generu summaU,locosve reuoluantur; ut, an is qui ex nulla arte vivit furtum fecerit. O .

Quarta positio, Iudicatio, non solum in statu qualitatis, ct in iudicus,in quibus magis apparet, sed etiam in definitione, ct deliberationibus oe exornationibus inuenienda est.Doctrinas certi ima, ct quod attinet adflatum definitionis,patet in exemplo de re in loco sacro sublat paullo ante allato. In deliberationibus, in septima Antoniana, flatus es, An pax faciendast cum Antonio: ratio eius qui dissuadet, quia turpi periculosa,esse non potes: Firmamentu, immo honesta, sine periculo, fieri potest ex qua disceptatione oritur Iudicatiost ne turpis, Opericulosapax, ct qua esci nonpossit e In laudationibuS,Status, An venia data M. Marcello,sit magna laude digna' Ratio, quia bellicam

gloriam vincite Iudicatio, An vincat. Atqui in coniectur ubi negaturIactum,cum nulla afferatur ratio, o firmamentum nullum, iudicatio Osatus idem sunt. Qisdiapositio, in νηο eodem natu mul

268쪽

Liber L.) 2ITtae essepossunt iudicationes, siue disceptationes Doctrina es Fabi, O certissima, qtiam omΠπ Lib.6.e.rdicendi Magistri approbant. Potest enim defensor multas asserre rationes, O accusator multa Vitta firmamenta,etiam contra amam tantum rationem e viae necessario multa nascentur Iudicationes; ut in Miloniana, An Clodira fuerit insidiator: An hominipriuato liceat ciuem perniciosum occidere: O in Verrina septima, Aude militibus Sertoris sumere supplicium liceat ran illi fuerint Sertoris milites sed una, Ni dicebamus , semper erit praecipua, de qua Iudices pronuntiare debent: Vt in Miloniana, An Clodius fuerit insidiator: O in Verrina proxime citata, An illi fuerint milites Sertoris,quos Verres supplicio assecit: cstere,quasi ex abundanti adduntur: νt quae non sint satis firma ex se; af

ferunt tamen aliquid adiumenti. In summa, ut hanc di tationem cocludamus, In caussa coniuncta tot sunt praecipuae Iudicatioves, quotmius: in simplici νυ tantum; licet in viroquevnere minus praecipuaeplures sepossint. Qua ratione status in aliqua caussa, siue oratione inueniri possit. Disputatio XXI. E licata itaque ratione qua Iudicatio iuuenienda est, restat ut de viadnuesigandae

269쪽

In orat.

dii 3 De quaest. Oratorijs.constitutionis a Mus: quam paucos laventes , qui plane perspicueque demonstrent: quod nos, quantum in nobis erit, facere nitemur: id, ut efficiamus,quae dicenda occurrunt, quibusdam postionibus complectemur. Trima positio, Potenti propositae caussae,sime orationis statum inuestigare, videndum primuerit,an caussa sitsimplex,uel coniuncta. Nam, si erit simplex, unica ratiocinatione status inueniendus erit: si νero coposita, pluribus. Vbi

illud animaduertendum es, eodem modo inum

niendum esse satum in causea simplici ct con

iuncta, quando erit coniuncta ex comparatione. Secunda positio, i caussa fuerit simplex, aut coniuncta ea comparatione, tota oratio ad una ratiocinationem, siue syllogi lim revocandata erit: cuius complexio, vel vi Dialectici loquuntur, conclusio flatum continebit: propositio rationem, qua Uus est defensor, O assumptio siue minor propositio iudicationem ex consti nilo ne rationis , firmamenti natam. Hanc doctri. nam his declaro exemplis, Orationem pro Ar- .chia ad hunc syllogismum reuocares, Qui ciuis c l, ct ciuitate di res, non est a civibussegregandus: . t. Erchio est ciuia, ct cisitate dignus e non es igitur a ciuium numero segregandus. Status itaque huius orationis erat, An .archiaπ esset a ciuibus segregandus. Comparata exemplum fumo ex diuinatione in Verrem. Is actor

270쪽

Liber I. xis Is actores eligendus, ciuem Siculi maxime ν lint, ct Verres nolit,ct ille rejciendus, quem

velit Verres, Siculi nolint: At Siculi Ciceroiae expetunt, quia eam idoneum agnusu vi, Verres metuit, tanquam grauem ct disertum accusatorem, Cecilium tauiuam amactum oe factura

Verris nolunt, VerrIs expetit, ut accusuoris

praeuaricatione liberetur:In hac igitur Siciliens caussa Cicero eligendus est actor, Cscilius rejciendus. Quare status erit, ν ter actor sit praeferendus caul)ae Siculorum. Ratio Ciceronis , quia Siculi eum eligunt, Verres timet: Coerilus firmamentum, quod ipse fuerit a Verre lasus, eiusque Quaestor in prouincia. Vnde apparet

extrema disceptatio,iudicatiove, An Siculi CL ceronem velint, ct eundem Verres timeat, nolit.

Tertiapositio,quado omnis desimplici caussa oratio νno syllogismo comprehendi non potes,sed plures adbibendi erunt, si omnium una

ct eadem erit complexio, tot erunt rationes Ofirmamenta,quot sunt argumentationes,quibus tota oratio fuerit comprehensa; νnus tamen satus, cT Nna praecipua iudicatio. Declaratur haecpositio,exemplo ex Miloniana sumpto, Tota haec oratio bis duabus ratiocinationibus co prehenditur. Insidiatorem licet occidere: Clodius insidiator: iure igitur occisus: Pemicissum ciue necaresis es: Clodiuta erat Reip. per . niciosus

SEARCH

MENU NAVIGATION