장음표시 사용
21쪽
I 8 inde ab initio animaduertimus, & S. Antoninus ibidem admonet, non est probabilis opinio, quae est contra manifestam tesimonium Scriptura , vel determinationem Ecclesae. At illud praeterea huic sententiae suffragari, praeclare ostendit Stephanus Spinota disp. 3. seeh. 4. cum ex allatis S. Thomae verbis it .argumentatur :. Ergo in iis ad dem-bonos mores sectant, excusatur quis sequendo opinionem sui Doctoris, si non si erranea, se contra manis um Scripturae resimonium, quod est idem ac quando est prosiabitis s quia exceptio Armat regulam iu
Sic explicatam S. Thomae sententiam defendunt nobilissimi eius discipuli. Nam, ut omittam Petrum Paludanum, S. Antoninum, Didacum Aluarem, & Bartholomaeum Ledeiamam, quos superies inter Episcopos appellaui, diserte primam opinionem docet Sylvester Prieras in Summa, verbo opinio, reum. I. Postquam enim recitauit postremum S. Thomae testimonium, continuo ista subiungit Panormitaniba: Sequens opinionem alicui ira Doctoris non subtiliter inuestiga- am, quae postmodum apparet false , excusitur a peccato quandiu non apparuerit falsa. Tum utramque sententiam ita conciliat. : S. Thomas dicit quod tales non excu tur in iis, qua sunt manifese o clare determinata alicubi. Et paulo post: Mnm vero loquitur in obsiuris. Deinde contraria argumenta
sic soluit: Nec obstat, quod in dubiis totior pars est eligenda ;quia non es in dubio, quae probabilibus rationibus feriritur ad υ- nam partem. Nec quod incertum dimittendum est, o certum tenendum ; quia tenet se certum sei moraliter, cum in moralibussu Osciat certitudo ex probabilibus. Quae paulo distinctius expli-- verbo Arupulus, clim ait: obiicit primo, quia in dubiis in tutior es eligenda. Sed dico secundum Doctores hoc esse consilium, non praeceptum. Et paulo post et Secundo obiicit, quia amans periculum, scilicet incedendo per viam laxiorem incidit in EDd. Sed dico quod hoc inredigitur de eo qui existens in dubio, ita quod non pendet ad unam partem magis quam ad aliam, operatur: scus de eo, qui probabiliter credit scundum iudicium rationis Ac esse friciendum. triobrem Verbo confessio 2. num. . ait: απιρομ
22쪽
natur probabili ratione de aliquo quod non sit mortale, non tenetur isiud confiteri. Idem docet Angelus de Clauasio in Summa, verbo opinio. N am post allatam, explicatamque Panormitantsententiam, subdit : Nec ob at praedictis iLud cap. Iuvenis de fons ubi dicitur, quod in dabiis tutior pars es eligenda : o Ectas. 3. qui
amat periculum peribit in co; ergo videtur se exponere periculo, qui in diuersiare opinionum non eligit tutiorem. Da hoc verum
essit, quando proprie dubiam es e sed quando es opinio,scus es,
quia nec tunc sem in dubio, nec consequenter se quis exponit 'riculo: quod bene notandum est. Ioannes Viguerius, qui a Pos semino Theologus eximius Antonio Senensi eruditionis praeclarae Risse dicitur, cap. II. g. V. 2. ait : In dubis, sequens opinionem probabilem alicuius emansui, cὸm Magister es Doctor es approbaim, ut D. Thomas, quia que ratione di auctoritate non consecuit loqui , es excusim a peccato. Eod cs valde notandum ad sedandos Arupulos timoratarum constentIarum.
Veteres Thomistae, quorum testimonia hactenus recitaui, priorem sententiam apertissime omnes defendunt; posteriori non mediocriter plerique fauent: at recentiores, quibus modo dandus est locus, tam admirabili consensu utriusque opinionis patrocinium susceperunt, ut ex iis qui post Bartholomaeum Medinam , id est, ab annis fere centum, de hac controuersia scripserunt, nullum plane viderim, vel ab auctoribus hoc tractatu toto citatis appellatum legerim, qui vel in speciem contrarium docuerit. Ordior a Bartholomaeo Medina, quem Antonius Senensis in Biblioth. appellat The logum eximium es consummatissimum , testaturque morum probitate,' religionis praefantia non minori, quam domina, praeditum fuisse. In Commentariis ad i. 2. multo ante in lucem editis, quam ullus Theologus Societatis Iesu controuersiam istam attigisset, q. I9. a. s. concl. 3. ita quaestionis statum proponit : Ex hoc nasitur magna quaestio , ptrum teneamur squiopinionem probabiliorem , relicta probabilis an satis sit sequi ' monem probabilem. Postquam autem contrariam Caietani
Clauasio. Ioannes Viguetius. Bartho nurus M dina.
23쪽
opinionem cum praecipuis eius fundamentis protulit, sic ipse pronuntiat: Mihi videtur quodsi es opinio probabilis, licitum es eam sequi, licet opposita probabilior sit. Quam in rem argumenta quatuor triplicem confirmationem adhibet: tum Contrariaesententiae firmamenta sigillatim &: accurate ditatiuit.
Ludovicus Lopes , cuius eximiam pietatem, & singularem eruditionem laudat Posiauinus in Apparatu , Medinae sententiam amplectitur, parte I. Instructorij conscientiae, cap. 2 o. conclus. 2. editionis Lugdunensis, anni II87. pag. s Io. Haec concise elicitur ex Medina, or liquet ex eius ratione aut opinione , quam ibi tuetur, scilicet quod Confessor paenitenti probabilem opinionem Doctorum sectanti negare ab A tionem non potes, licet Confvssor i e contrariam opinionem probabiliorem esse censeat; quia cum paenitens eo quod probabilem opinionem sis amplexus non peccarit, nusia subes ratio neganssi ei
stionem illam de Confessario similiter soluunt nobi- a Victoria. Ies Thomistae, Francisci a Victoria discipuli, qui, ut admonet Bellarminus lib. de Scriptoribus Ecclesiasticis, sub eius
nomine Summam de Sacramentis ediderunt, quam ex illius scriptis collegerant.' Fuit autem VHToria, ut ait A ntonius Senensis in Bibliotheca , vir numquam satis laudatin, o qui in Theologia talis ac tantus extitit, ut Agim praeclarissimum lumen in Hisania etiam a viris clarissimis meruerit appellari. Sic loquens inducitur in illa Summa de confessione, num. I77. - editionis Antuerpiensis, anni 1616. pag. Io2. Resondeo quod Me Confessor si eius proprius Sacerdos , siue non, tenetur poenitentem absoluere in tali case. Probatur aperte, talis paenitens es
in gratia , o Confessor habet probabilitatem quod sit in gratia ;quia sit esse probabilem eius opinionem s ergo non debet ei negare .b lutionem. Ysbes,, Clarius atque distinctius pro hac sententia loquitur Tho Mercado. mas Mercado vis eruditissimus, praecipue in Molastica ac morali 4.ἡ b,ἡ a Theologia, ut aiunt Alphonsiis Femandes in Notitia Scripto- penitencia rum Praedicatoriae Fauuliae , Augustinus d'Auila lib. 1.
24쪽
Hist. cap. 31. Nam in libro erudito de Contrassibus, Hispanice scripto, editionis secundae Hispalensis, anni 7 27. quae 16 iambieri priori est aulitor, lib. 2. cap. s. pag. 29. haec habet: Praeterea, ei qui confitentem audit mercatorem , posse etiam amice bonum consilium dare, quod magnam ipse libertatem o auctorisdum etiam que te data sepe asseret. EM autem isiud: ut sopinionem unam squatur, e que defendat, nsin ideo poenitentem ex ea dirigat, s ex ea benadordiri in eam siqui nolit: modo ea quam iste sequitur t probabilis, o suis rationibus fundamentisque nixa sit. satis es Maisint que dido isti Confisurius , id quod sibi maris certum videtur , magi que xς g' VH placet. Verum s paenitenti non placeat να νοα fisi, scri 1, desierida. possit, ssique id a multis probatis auctoribus approbatum et magnae non regie dementiae atque arrogantiae foret paenitentem , nisi ab eo desint, ideo non ab luere, quia hoc Vse Confessurim improbat. Cum vno si no quiere in coniram pro una ct altera parte bona opiniones sunt inter ἀρ- : vii lii,'ritis, liber est vn qui que ad sequendam eam quam eliget. Irim si la que si prorsus dico, quando extra confessionem, negotium Theologo proponitur. Si enim pro utraque parae sunt opiniones facere ac nEsu,'y
squi utrumque Ane periculo fas es: etiam se elegerit Vse unam ines y senex iis magis probabilem, non potes ad eam ad ingere eum qui
ipsum interrogas, sed tantum sententiam sam simpliciter expone- sejarletore, admonendo i um quod contrarium faciendo non peccatur; quia multisunt Doctores, qui licitum id credunt. Eiecio, o
raria. Pero si es penitente te desagrada, y lo que hare se puede baeter , y lo apruemn muchos auiores aprobados: grantochςdady arrogancia seria porque et lo r rueue, no abseluelle si nodesiste dello. Aviendo en vn conrracto por una parte y por otra Niniones buenas entre doctos :eada uno es libre para s uir la que escogiere. Lo misino en sub dia entiendo, quando suerade consession se propone at Theologo vn negociis. si por mirambas partes ay opiniones , IIo vnoy lo otro sepuede limery seguir tapetigro, dataque elayaestogido una dellas por mas probabis, no deue atar con ella es que pregunta, si non delir de plano su parecer, auisandole quenariendo lo contrario, no es peccaao, porque ay muchos Doctores que is lienen por licito.
Amplectitur eandem sententiam Ioannes Paulus Nazarius, qui a Michaele Plodio, & Alphonso Fernande Theoli1- ' 'ab aliis verb Domini canis, qlii Commentarios eius in primam Partem recensuerunt, praestant imus. vir, δε- minaeque Nomiuicae propugnator acerrimus appellatur. Sic habet in opusculis Theologicis, opusc. i. destatu M obligat.
25쪽
Religios devoto obediehtiae , dubii. . concl. Σ.-dubritat, nustum habet assens , quo dirigi possit in agendo e qui autem opinatur , rationes habet pro utraque parte , ex quibus elisit ostensum probabilem, a quo dirigi potes in operando e s ideo ρο- teis ab que peccato in quam voluerit partem , ue ista fit Magis probabilis , sue minus, declinare. Dominicus Dominicus Bannes Ordinis Praedicatorum Doctor o Theo-3RRHςΤ--in is ut ait Α ubertus Miraeus in Biblioth.ὶ ita loquii tur in o. q. IO. a. I. dub. 3. concl. q. edit. Duacensis, ann.I6II. pag. 2I2. col. 2. Dicimus opiniones esse in duplici disrentia.. Daedam enim versantur circa amonemr aliquam exercendam, ut an aliquis contractus sit licitus, vel isticitus. . uaedam vero vem
santur circa res , an silicet aliquid ita sit , vel non fit s au haec domus si propria, vel aliena. Dicimus ergo quod de opinionibus prioris generis verum es, posse hominem sequi probabilem opinionem, rellina probabiliori. Caeterὴm de opinionibus sicundi generis non es uniuersaliter verum quod possit homos qui opinionem mi- . nus frobabilem , maxime quando potes s qui aliquod periculum
. contra honorem Dei , aut utilitatem proximi.
Did cu Banni consentit Didacus Nugnus Cabeetudo, ut aetate sicci iugo. & doctrina illi suppar. Q rit enim in Addition. ad 3. Part. quaest. 8. art. s. dub. 3. editionis Venetae , ann. I 6I2. pag. 279. Vtrum liceat mini arescramentum poenitentiae cum iurisdictione tantum probabilis cumque in negativam partem indinet, sic contra opponit: Tota Hoscultas es de opinione probabili , quia in moralibus licitum esse qui opinionem probabilem, ut communiter dicitur. Tum ita respondet: Ab illa regula generali fossa in argumento , es quaeaeam famos exceptio, quod licet in his quae pertinent ad necessitatem se exissentiam Sacramentorum ,
non licet sequi opinionem probabilem , quaηδε es p ibile sequi
Gregorius Gregorius Martineet in his acumine se persicultate cum My 00ςη maximis comparandus, ut monet Alphonsus Fernandes in Notitia Scriptorum Praedicatoriae Familiae, de hac quaestione diligenter&accurate disputat, tom. I. in I. 2. ad q. I9. art. Sic enim habet pag. Io 66. col. 2. editionis Toletanae, anni
26쪽
Prima conclusio: Non stam es licitum ex duabus opinionibus aqualiter probabilibus probabilitate prantica Higere quam quis maluerit ; sed etiam es licitum squi minus probabilem, redicta probabiliori. Et pauid post : Secunda pars conclusonis es Vcontra Caietanum se Sylvestrum. Estamen communis, quam tenet Medina hic, o optimis rationibus probat: se modo probatur primo,&c. Tum sex argumenta ad eam confirmandam congerit. Astipulatur eidem sententiae Petrus Ledesina eraditis imρο PetrusLet et er, & publica annorum quadraginta Theologiae professione nobilis, ut testatur Alphonsus Fernandes in Notitia Scriptorum Praedicatoriae Familiae : sic enim habet in Sum' sponde, serma Hispanice edita, Salmanticae Iso8. parte t. tractat. 8.capite vigesimo secundo, ante duodecimam conclusionem. doendere Huic disp. ultati restonditur, esse probabibus, cum diuini stem inde naturaliaue At iuris, licere iudici sequi opinionem probabi-lem, relicta probabiliore. Hanc finientiam tenet Ma er Medi- que es tumina , o Presiana multi alis Doctores, ac praecipue disquis Sancti Thomae, is 2. 2. exponendo articulum . huius quaesistoli bable , de- Adeo persuasum habuit hic auctor, licitum esse probabilem opinionem sequi, relicta probabiliore, ut ad ipios quoque i,1ε iudices,contra quam appellati superius Societatis Iesu Theo- sententia 'logi faciunt, illud extenderit. . Maestro
Medina, y Orellana, y otros muchos Doctores , particularmente los discipulos de tanto Thomas , enla 1.2. declarando et articulo quarto de aquella question 67.
Vincentius Candidus sacri Palatij Magister, tomo r. Disquisitionum morat. di R. 3. de absolutione, art. 2O. ita pronuntiat : Dico primo, Cons artus quicumque ab luere potes far- nitentem squentem opinionem probabilem , relicta fla opinione probabiliori. Tum num. 3. proponit hoc dubium: Vtrum liceat in qualibet materia consulere opinionem probabilim, relicta ad quod ita respondet alius confidius extra confes mem, licitὸ potes probabilem opinionem in omni materia amplecti, ac etiam aliis consilere , relicta probabiliori. Quod breuiter & ratione, & auctoritate probat. Fusissime omnium de hac quaestione egit Ioannes It de- Ioannes Il-
27쪽
24mentariis , quos ex fomiali praecepto generalissimi Domi nicanorum Capituli anno i 644. Romae celebrati typis edidit. Nam disp. 1o8. dub. 6. fragm. I. postquam Contrariae sententiae auctores&argumenta protulit, num. y '. ita loquitur : Secunda sententia praecedenti omnino opposita es , neminem teneri adsequendam in praxi opinionem probabiliorem , seu conscientiam ex isti formatam s sed se 'scere ad securitatem conscientia, or ad hoc quod impune, o ab que peccato veremur, sequi opinionem se consciextiam probatalem, relicta love probabia
nori. Sententiam hancplures maxime ex iunioribus tenent, &c. Pro qua auctores triginta quatuor, & argumenta septem producit. Tum eam amplectitur fragm. 4. Conclus. F. mando, inquit, opiniones probabiles versantur circa actiones exercend- ,
seu quod idem es, circa ius, poteis homosequi quamcumque vini nem probabilem practice, &c. Stat etiam pro illa opinione Paulus de Blanchis, in libro Venetiis edito ann. 163 o. cui titulus est : Disceptationes deas Icilioribus materiis casuum. Sic enim loquitur pag. I 82. Si opinio paenitentis es probabilis apud doctis o prudentes in tali marteria, tunc Sacerdos sue ordinarius , ue delegatus, debet eum ab-
luere, licis probabilior sit opposta sententia.
Postremus,Mod sciam, ex Dominicanis, qui Theologicos in D. Thomam Conamentarios edidit, fuit Ioannes B prista Hacquetus, cuius Controuersorium TheolCicum in i . 2. prodiit Romae ann. 1614. typis Iacobi Phaei, Christianissimo Francorum Regi Ludovico Adeodato nuncupatum, & R. P. Ioannis Baptistae de Marinis totius ordinis Generalis Ministri facultate munitum. -stionem hanc exquisite disceptat tractatu de conseientia, controuersia I . cuius haec inscriptio: Vtrum liceat sequi opinionem minus probabilem, etiam relicta probabiliori se magis tuta. Sic autem controuersiam decidit : Dico licitum esse sequi in praxi opinionem miniνs probabilem o minus tutam, siae propriam, siue auenam, dummodo ssim citerprobabilis. Et paulo post: Eam sententiam docent Medina, Bannes, Valentia, Satis, Area n, o commanius Doctorei. Tum accurare eaprobat,& conta riis argumentis respondet. CAPUT
28쪽
Theotis eassem opiniones tuentur. V Ix ullus pro secunda sententia Societ. Iesu Theolo
scripserat, cum clarissimi duo ex S. Augustini Familia niani. Doctores cam. ut probabiliorem, & apud Theologos, maximὸ Mich*H
ex discipulis Sannti Thoma, communem acriter propugnarunt.
Michael Salonius, mirdomina, mira sanciritate celebruΑubertus Mirarias in Bibliotheca, anno 1 venetiis edidit sesigne volumen , de Iustitia se ore, quod Antonius Potaui- nus asserit a Theologis, qui Aiunt, magnopere nec immerito commendari in opere de industria quaestionem hanc agitat Controuers. 2. conclus. q. ad art 4. quaest. 63. S. Thomae, docetque, quando sent dua opiniones probabiles ex parte iuris, altera tamen probabilior , posse quemvis Melem in suis priuatuactionibuου, dimissu probabiliori eligere probabilem. Quod pluribus argumentis ostendit: ac tandem sub finem admonet , multos ac grauissimos Doctores ita sentire, ac maxime ex Asit lis D. Thomae. Vnde sic argumentatur ad hominem ex aduersariorum sententia: Eligenda es opinio, ut volunt, probabilior:
sed quod liceat amplecti probabilem dimissa probabiliori I s
opinio probabilior , cum habeat plures ac grauissimos uctores, . Crirmiora fundamenta quam opposita, ut ex progressu huius di- sutationis consat, ergo&C. Eodem fere tempore Petrus Arragonius, alterum Augu- dimis Αωstiniani in Hispania Ordinis sidus, edidit Commentaria in 1. να--α. praeclara es eruditissima, ut vocat Elisius in Bibliotheca Augustiniana. -rit autem dub. penult. ad art 4. quaest. D. An sit dicitu- Fqui opinionem probabilem, non ob ante quod contraria At prolabilior. Atque ubi Caietani sententiam proposuit, cum omnibus eius tantamentis, subdit : His tamen
29쪽
χε non obstantibus dico, quod contraria sententia es longe probamlior. Qua in assertione comprobanda, & contrariis argumentis di luendis, multus est atque copiosus. Tam praeclaris Ordinis sui Doctoribus consentit Ludovicus de Bela in variis responsionibus casuum conscientiae, qui coram Illustrissimo ac Reuerendissimo Cardinali Pallaeotio Archiepiscopo Bononiensi, in Congregatione Clericorum propositi & decisi fuerunt,parte Σ. calu 6. editionis Olimpon. ann. I 6 Io. fol. I 6 . sol. 2. Si altera sparsin etiam esprobabilia es propterea secura se tuta, ac per consequens nullam habens periculum , isiam sequi , relicta probabiliori, ab que peccato pessumus nec Ismper tenemur tutiorem partem eligere ; sed se ut eligere
Obiter quidem, sed perspicue illud ipsum asserit Basilius
'' Pontius; quem miris elogiis exornat Elssius in Encomiastico Augustiniano ,& de quo Aubertus Miraeus sic loquitur: I iit cudemia Salamanticensis haud exiguum suo aeuo dccus, in qua primum thi Theodogma Cathedram moderatus es , summa cum omnium laude, ac parne vore. Lib. q. de Matrim. cap. 2J.num.9.-Cum sunt variae opiniones . nc it, de obseruantia alicuius praecepti , . non sis irreuerentia sensatori , neque transiressio censetur , quod vereor taliquis scundum opinionem probabilem minus Iu- .
Carmeliis C onspirat in eandem sententiam Petrus Cornejo profantissimus , ex Carmelitarum ordine, Salmanticensis Academiae pectu, Doctor, de cuius supenis ingenio se multiplici doctrina, tum .c0 60- .alia multa commemorat Ioannes Sanctius d'Αuila Episcopus Placentinus, in eius vita tom. i. praefixa, tum id praecis pue quod Paulus V. Summus Pontifex vere dignum Ecclesiae Dei Doctorem appenin. Sic autem habet in I. 2. trach. 8. disp.3. dub. ubi de industria ac prolixe quaestionem istam tractat: Licitum essequi in praxi spinione- minus probabilem minus tutam , sise propriam, sue auenam , dummodo sit Ampliciter probabilis: Ita docent communiter recentiores, Medina, icc. Hanc conclusionem variis rationibus probat, & contrariae senten
tiae argumentis accurate respondet.
30쪽
Tam insignem ordinis sui Theologum sequitur Ioannes Ioannea Baptista de Leetana, in S umma quaestionum regularium,iom. 3. de opinione regularibus tenenda, num F. pag. cly8. D:ico secundo , regulariter loquendo posse religioses , siue in operando sue ' in consulendo aliis, uti opinione etiam minus probabili, or minus tuta, relicta tutiori or probabiliori, etiam propria. Sequitur & Vrbanus ab Ascensione in Theologia Morali, Urbanus ab trach. I. c. II. his Verbis- duas probabiles opiniones de eadem re sbi proponenti in licere quam v luerit opinionem tenere s immo etiam probabili adhaerere, licet aliena, relicta probabiliore etiam propria. Pluribus, & ex professo de hac controuersia disputat Pe- Cistercien-trus de Lorca egregius Complutensis Academiae Doctor, S A. Ordinis Cisterciensis ex Obseruantia Hispaniae Generalis Petrus de emeritus, cuius singularem cruditionem mirifice praedicant L' ς' Dionysius Cuchus in eius vita, Λ Carolus Viscli in Bibliotheca Cisterciensi. N am in Commentariis ad I. 2. Compluti editis ann. I 6o9. disputationem 39. sic inscribit : Virum sit rutum operari secundum conscientiam quae innititur opinioni probabili. Et membro Io. pag. 466. postquam Qxplicuit opinionem negantem, subdit : Est tamen hoc tempore receptum, posse
usumi quamcumque opinionem probabilem, etiam se non fit probabilior es tutior. Mam AZIrmam veram omnino censeo. Tum luculenter eam probat, S ab aduersariorum obiectionibus defendit. Pro more suo breuiter&accurate idem docet Petrus a S. Petriis a
Ioseph Fuliensis, qui & in Bibliotheca Cisterciensi merithllaudatur: lib. I. de Legibus, cap. 3. ait: Resolutis q. He non peccat, qui sequitur opinioNem probabilem , relicta probabiliori. QDm S paucis probat, & variis ex ea deductis corollariis magis illustrat. Sic etiam Carolus Malletus Taurinensis Patritius, & Monachus Cisterciensis, tom. I. moralis Theolog. malleat λbrach. q. pag. 9 i. docet licitum esse s i opinionem minas probabilem, etiam minus tutam. Quod ubi ratione & auctoritate probauit ., addit : Ex duabus contradicentibus probabilibus via