Conspectus reipublicae literariae siue Via ad historiam literariam iuventuti studiosae aperta a Christophoro Augusto Heumanno, d

발행: 1746년

분량: 574페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

1r6 VIA AD HISTORIAM

gionibus in caeteras terras delati libelli sapien- . tiae plenissimi aliis quoque aperuerunt Oculos, maxime Germanis, quibus liberrimam philosophandi scholam primus aperuit Rex Boru stae ) Fridericus. Halensis vero sapientia in caeteras quoque Germaniae nationes lumen suum dispersit, iamque multa credere ac d cere pudori est Professoribus, quae et credere et docere sanctum habebatur patrum nostrorum memoria.

LX. Sed nec ulla caeterarum disciplin rum mansit inculta, tamque multos, qui eruditionis laude floruerunt, accepit haea . aetas, forida sa) quam multas 'bla tuetur

apes. Nec nominum quidem capax est haec pagina. Praecipuos tamen polyhistoras esse

non modo bellum in rep. civili magnum certe quidem est malum, sed optimos facit milites, imo victorias ae

triumphos parit et aceessiones amplarum regionum.

kJ Vid. Gundtingit oratio de libertate Academiae Fridericianae, inter Orationes selectas Collectionis Kappianae p. 8o3. sqq. Cons. Hem. Muhlii Oratio de liber- tate academica in Dissert. p. 2o9. sqq. ') De ameo statu hodierno reip. literatae vid. oratio mea Poeciles T. I. p. sl 9. seqq. Adde aliorum, quae ibi p. si . R. protuli iudicia de felicitate aeui pro. ximi: quibus nune adiungo simile iudicium Graeuii, idque luculentum, in Praef. ad AU. Rubenit librum de re vestiaria. De historia ciuili hie addo, nullo alio saeculo . . tot, quot saeculo decimo septimo, prodiisse libros eam illustilantes: id quod apparet ex eorum Catalogo erudita ratione confecto a Christ. Ga Iphio et IIIo. edito. 66 Ouid. Trist. V. 6. 38. .

232쪽

non dubito, qui sequuntur: IDacus b ac Mericus Casauboni, Ianus Gruterus, Petrus CGnaeus, Ger hardus c) Ioannes et I acus Vossi, Conradus Homerus, Georgius m) Calixtus, Abrahamus Casiuius, Iacobus Sirmondus, Claudius Salmasius, Dauid Blondesius, Ioannes Dallaeus, Samuel Bochartus, laco' erius, Io. Henr. Boecorus, Io. as Bosius, Hermanutas ') Conringius, Iacobus Thomasius, Dan. Ge. Morbosus, Fridericus Spanhemius, cum duobus filiis, Frideriso et Ezechiele, ID. Christophorus Magen-Ieilius, Gabriel Naudaeus, Dionasius Per

uius,

of Hie literarum, aeum vixit, praeses vocatur a &Ldeno lib. I. de titulis cap. 3. 2. in margine. Tribus Ioeis, quae Colomelius proseri in Gallia orientali p. is . IV. Scaliger vir quantus l) eum appellauit virum incomparabilem. Ita, non Ioannis cuius fuit filius, nomen ipse suum subscripsit operi rhetorico, suo item de Ditiis Lat. sermonis commentario, suae Theologiae gentili, suis de arte grammatica libris. Hune Theologum eminentissimum voeat Glassias Philol. S. lib. V. trach. I. eap. T. p. Is32. eruditi um et neutissimum Minaeus lib. I. de usu rationis in Theologia cap. 3. p. I6.

Fastiditis, quae vitro a Regibus et Principibus oblatae sunt, malenis licet, rei publicae gerendae diuitatibus, in munere hoc scholastico, stulorum umore plueuit mihi consenescere: inquit Conringius in Praef. ad seeim-dain editioncm suae Diss de studiis liberalibus urbis Ro-imae et Constantinopolis.

233쪽

VIA AD HISTORIAM

uius, Petrus Daniet melius. Adde

Theologos, Aegidium et Nicolaum Hunnios, Lucam et Andream Osiandros, Lucam item Osandrum iuniorem, Polyc. L erum, Sat. Ge erum, Lemb. Hulterum, Conm Schlufeia burgium,

) Plerique huius saeeuli theologi Academici fuere

polemiei, et ita polemici, ut dignissimas sua cura duas illas theologiae partes, moralem doctrinam sad quam et pertinet prudentia Christiana, ac speciatim theologica, et iuris eeelesiastici disciplinam, fere negligerent. Quo factum est, ut nec polemiea illa theologia pro eo, ac deincet, tractaretur a compluribus. Moralis theologiae eoI-legia, quae voeant, plane non fuisse habita in quibusdam Academiis, ex eo apparet, quod quatuor Wittebergenses theologi, Hulsemannus, Forsterus, Hulterus, et

Balib. Meisnertis, in suis Consiliis de studio theologis

a. I6 8. simul editis, collegii in theologiam moralem mentionem faciunt nullam. Imo Hulsemamus, eum p. 316. praescripsisset studiosis theologiae quinquennium, ab hoc quinquennio ait p. 3IT. se excipere theologiammo alem, simul docens, hoc titulo ab se signari cases conis scientiae. Nec Mentiuε et suenstedius, quorum ille in Theol. posit. 24. hic in suo Systemate p. 9. Th. I9. Iartes theologiae recensent, iis adiungunt moralem theo-ogiam. Quam vero neglecta fuerit doctrina theologica de iure non solum Principum, sed etiam civium, circa religionem, vel inde cognoscas, quod nuper Ven. Vasius in lare suo ecclesiastico p. 322. edit. sec. cons. p. 617., docuit, se omnium Theologorum Tubingensium primum tradidisse suis auditoribus Iurisprudentiam ecclesiastieam. Nec mirum proinde, nuper adhuc theologum quendam nostratem edidisse de hoe argumento libellum euius recensio fidelis in Nouis literariis Gottingensibus I 44. p. 68. sqq. exhibita est, praeceptis Pontificiis, quam Euanfelicis, congruentiorem.

234쪽

Iustum Feurbornium, Michaeles Matthero Melierum, Io. Mich. Duberrum, D. et I nr. Mulieros, Idiser. Kromverum, August. Varenium, Christian. Dreierum, Ioannem θ' Ge ardum, Albertum Grauerum, Dan. vi Musaeum, Io. Beneae CarpZovios, Christianum Kortholium, Sebast. Schmidium, Conr

6M Danhauerum, Io. Puenstedium, Augustum PDisserum, nil Iac. Spenerum, Tho. Ittigium, Matthiam me, Io. mMe

Hune Glossius Philol. S. p. I9s9. vocat visum ommium calculo in theosophis et Θεοσεδιον maximum. Reifexus in Spietelii Templo honoris p. 4o . Ge hardum iudicat esse textium a Luctero et Chemnitis A Iantem orbis Euangelici.

D Hie ob acerrima seripta contra Pontificios. Cauuinianos, et Socinianos dictus fuit Adipeus et gladius Aemdemiae tinensis. Vid. Mittenti Memori Theol. p. 8sI. Quam laudem tribuit Gennadius libri de seripe. eccl. cap. 9. Musaeo Massiliensi eadem Ienensis Musaeue est digitissim' . Erat enim et hic vis in diurnis Scripturis Mctus, et in earum sensibus subtilissima quadam me citatione limatus, lingua quoque Schola suus. - μ) Hune doctorem Ecelesae nostrae ἀκρις νον v . eat Spenerus Consit. Theol. Lat. P. III. p. 632. qui discupulus eius fidelis, etsi inter summa eruditione theologos

numerari non potest, eum nec magnus philosophus essee nec magnus philologus, iure tamen nominatur reforma

' tor Lutheranae Theologiae practicus.

235쪽

VIA AD HISTORIAM

Christianum Scriuerium, Balib. Bebe-lium, Theophilum Spietelium, L. Guit Baierum, Val. Alberti, Val. Velthemium, Anis. Habichorstium 3 Paulum T anum,

Dau. Pareum, Scultetum, D. Piscat rem, Petrum Molinaeum, Dan. Cocceium, Iac. Altissum, Io. Claudium, Io. Henr. Hei nerum, Dan. Gamierum, Phil. Mornaeum, sem Ajrauum, Edmundum Albertinum, Francisicum Gomarum, Gusi. Amolam, Henri Hammondum, Io. Hombeckium, Andr. Riustum, Sam. Maresium, Gisb. Metium, Steph: Gauffenum, Mich. D 6M Faucheur, Ioan. Duraeum, Petrum Iurimum, D. Lud. Fabriacium, Ioan. Tisiosomm, Dan. Pearsonum, Guardum Stillinoeetum s Robertum Be laminum, Cornelium a Lapide, Ianβ- nium. Martinum Becanum, Edmundum Riacherium, Mol. Serarium, 'anc. Costerum, Paulum L mannum, Iuc. Gremerum, Leo

tardum Lessium, Christianum Lupum, Fra ei cum Suareetium, Ioannem Bonam, Anton. Arnoldum, M. Ant. de Dominis, Theophilum Radinalitam, Ant. Posse inum, Cres'. Sanctium, Coelestinum SMondratum, Iac. Benignum Bossuetum, Holdenum, Micb. Molinosium, . '

Petrum de Marca; Iacobum Arminium, Simonem Episcopium, Conri Vorsium, Steph. Curceia .

' De hoc vid. Dictionarium. . . H

236쪽

LITERARIAM. CAP. IV. 18I

circellaeum, Dan. Cresitum, alcium: historicos, Gef Baronium, Morss. Freberum, Marcum Heferum, Paulum Sarpium, Iuc. Aug. Thuanum, Melch. Goldastum, rabonem mium, Io. Marianam, Io. IDacum Pontanum, Famianum Stradam, Rui Hospinia- num, Iac. Salianum, Abri Mouium, Chri-

sopb. Sanctum, Phil. Labbeum, Franciscum destan, Mezeraeum, Victorium Sirium, Paulum Hasecium, Bernardum co Masi crotium, Adamum Adama Io. Phil. Vorburgium Maimburgium, Hadrianum et Henria cum lesios, ritum Lud. Sechendorsum, C p. Sagittarium, Antonium Pagium, ricos Moomios, Henr. Norisum, Leonem, Asiatium, Petrum Baelium, Steph. Balaetium, Sethum Calvisum, Guil. Cambicinum, Guil G-ueum, I r. Do edum, Lud. Ediesum Du-pinium, mrt Hanchium, Data. Hildebrandum, Georg. Hornium, Leti, Otionem Memhenium, Guil Beueregium, .nb. iv num Tisiemontium, Ant. Varitagium vel potius Varillaum, Ioannem Legerum, Lud. Λfo- rerium, Dan. Papebrochium, n. Ten-zelium, conr. Seburra schium, Christopb. Artopo eum, Adrianum Bassietum, Io. Launorum, Bohuslaum Balbinum, Gartonum, Natalem Aleaeandrum, Gotho-

ω l) De huius vita et seriptis potiora legas ineruditoram anni IIII. p. 224. sqq.

237쪽

rpet VIA AD HISTORIAM

Dei UArnoldum e criticos, lac. Bon arsum, Ian. 'Rutgersum, Calp. Scioppium, D. Uerium, Iac. Perrionium, Anse. Scholium, Culp- Barthium, Lud. Cappessum, Me. Comberi u ID. Remesium, Io. Friderisum et Iacobum Gronouios, Mamu. Gudium, ne idium Μ nagium, Danielem et Nicolaum missos, T Fabrum, Lucam Hosenium, Io. Georgium Graevium: antiquarios, Carolum Patianum, Anis. Morellam, It λ Fabrettium, D. Petrum Bellorium tuo. Iustinum Clampinum, Laur. Begerum, M. Schesserum, Io. Rischmannum, Io. Marshamum, Io Spem rum, Io. Seldenum, Otium Nomium, Olaum Rudbeckium, Antonium van Dale, D. R0D

I A Dempsterum, D. Mabidonium, Phil

ciuuerium, Ioannem Mursum: philologos,b Caselium, Domin. Baudium, Ianum Drusum, Io. Buxtorsos, Matthiam Bernen rum, Christoph Ceilarium, Io. Frelashemium,

cir stoph. Colerum, Christoph. Adamum Ru- pertum, Theod. Hackspanium, De. Mase nium, Angelisum Aprosum, Fesselium, Dauidem meschelium, Georgium Pa rem, Franciscum inuassiore Guardum Digbium, cir

α Praecipuum liuius viri opus est Hisma ere&IMyco, quam appellauit imparitalem, hoc est, affectu aminris pariter et odii earentem. Id quod hoc sensu verum est, quod nullum affectum amoris fauorisque ostendit erga orthodoxos, nullum affectum odii erga heterodo-Xos, et potitanum enthusiastas.

238쪽

LIΤΕRARIAM. CAp. IV. 183 Christianum Rauium, Dan Leus denium, Balth. Stolbergium, Ioannem Vorsium, Cassi

Bachetum Metiriacum, Laur. Normannum,

Rotandum Marsum, Dan. Lud. Praschium, Io. Calp. Susterum, Christianum Knorrium a Rosenroth, Thomam Creechium, Erycium Puteanum, D. Henr. Hottingerum, Tho. Stante- um, Guardum Lethium, Petrum Lambe-eium, Christianum Daumium, Aug. Buchn rum, Matthiam Masmuthium, Carolum D. . Fresne, Iobum Ludosum, Gilbertum Gaum num, M. Zuerium Boxhornium, D. Lighyoorum, Guardum 'hohium, Milh Schihardum, Erasmum Schmidium, Io. Barciatum, Ianum Nicium Esthraeum, Scaevolam Sam- maribanum, Thomam Dpenium, Iacobum Golium, Ludovicum de Dieu, Octauium Fer- rarium, Tho. Gaiaherum, Sal. Glassium, Georgium Schulanum, Gricum obrechium, Ioannem Reishium, Christianum misium, Otium Borrichium: iureconsultos, Conri Rit-ιershusum, Scipionem et Albericum Gentiles, Benei CarpZouium, Herm. Vulteium, Dau dem Mevium, D. Ottonem Taborem, Chri-soph. Phil. Richterum, Christoph. Forsinerum, Dan. Christianum Boineburgium, Petrum Puteanum, Casp Zie serum, Io. Limnaeum, D. Schilterum, D. Strauchium, Diodorum Tuldenum, Reinerum Bachouium, Dionisum et Iacobum Goth redos, Georgium Adamum

239쪽

i84 VIA AD HISTORIAM '

Gracum Huberum, Ioan. Brunnemannum, Petrum Mulierum: mathematicos, shardum

Meselium, D. Malliseum, DEA Franciscum

Hospitalium, marchionem, Bernullium, D. Keplerum. I maelem Budialdum, Io. Bapt. Ricciorum, Ottonem Guerichium, Christoph. Schei- '. nerum, Bem. Varenium, Io. Christoph. Stum, mium, Grenifridum Malterum Tynhirnhau-

lam, Christianum Hugenium, Athanasium

Κωcherum: poetas, frid Taubmannum, Franciscum Matherbium, D. Owenum, Mam . thiam Casm. Sa levium, Grip. Bariseum, Renatum Rapinum, Ioannem Fontanum siue de la Fontaine, Nicolaum Boneau Drapreaux, Petrum Francium, Martinum opitium, Paulum Flemissum , Lotinstemium , H mamswaldauium, Gryphios, Hid. Rud. LVi Canizium, Casum, Iustum Vondelium, Dan. Milionum: philosophos, Thomam Cam- panesiam, Balib. I Beckerum, Marinum Mersennum, Dan. Stablium, Io. Zei ldum,

D. IJ Ille philosophia Cartesiana duee theologiam

emendare eonatus est in doctrina de spiritibus. Qui eo Mis etsi non successit feliciter, tamen viam strauit iis, qui, postea reliquias ethnicarum Papaearumque superstiti0nunt e. ca spiritus, diati inasque de magis et spectris populares, refutarunt. Inter Lutheranos Theologos primum Ster lingium, Rintellensis Academiae Prosessorem et Ecclesiae Superintendentem, aperte assensisse Thomasio in doctrina de magia, indicatur in eruditor. IT24.p.S.

240쪽

LITERARIA Μ. CAP. IV. I85 D. Sperlingium, Ioan. Scharsum, Caesarem Cremoninum, Fortunium Licetum, Christoph. Scheiblerum, Blasum Pascalium, Vincentium

Placcium, Ioach. Bechererum, Carol. Sortilam, Helvetontios, Dauidem Derodonem, Balthasarem Gratianum, Rad. Cu orthum, Io Henr. Asedium, Barthol. Dchemannum, Iac. Boe jum, Franc. Piscolominaeum, Othonem Casmannum, Iacobum et Cornelium Martini, Benedictum Spinozam, Antonium is Granii, Ioannem CLubergium, D. Baptistam Hamelium, Petrum Sumanum Regis, Nic Malebranchium, Sam. Pariarum, Henr.

dicos, Malpighium, Dan. Sennertum, Grip. et Thomam Bartholinos, Calp. Ba binum, Cresp. Hismannum, Guil. Fabricium Hildanum, Franciscum Solutum, Steph. Mirdigium, Cornelium fontehoe. Addo quatuor egregios literatorum hominum adiutores et patronos, Pia

lud sexus sui ornamentum, Schumanniam. . LXI. Hoc aeuo Vindobonensiis Imperatoris bibliotheca egregias nacta est accessiones. Μ s Vide

a) Vid. Christ. eriri Epistola de obitu huius

Carpetouit a. I699. edita; m anni Praef. ad Phaedrum. h) Ηune ideo laudat maiorem in modum in Praef. sua ad Ciceronis Epistolarum ad familiares Tomum priorem Graeuius, singularemque eius in rem literariam meritis promittit panegyricum.

SEARCH

MENU NAVIGATION