장음표시 사용
451쪽
Traiectino, ex eiusque arbitrio edi, quae is editione publica digna iudicet. Ac sapientius hoc factum puto, quam quod fecit et Melamchthon et Iobus Ludosus. Ille quidem
Proximo ante mortem die iussit scriptas ab amicis literas arcanas perferri ad se, et se inspectante cremari. Hic breui ante, quam vita excessit Francolarii, currum chartarum partim a se, partim ab amicis scriptarum plenum e :tra moenia emisit, ibique chartas illas omnes Vulcano sacras fecit: id quod accepi a teste αυτοπτη Senatore quodam Isenacenii, quo scriba usus est Ludosus extremo vitae tem-
XLIII. In mentem hic venit adhortari vutos eruditos, ut scripta quaedam conficiant ab amicis post mortem suam edenda,' in quibus exhibeantur utiles posteritati veritates, quas a vivis publice proponi vel timiditas vel etiam iusta prudentia prohibuit. Historicas ad veritates quod attinet, exemplum non ita pridem Praeluit Gilbertus Barnetus. Idem rectissime fecerint, qui philosophicas vel theologicas α nonnullas veritates corde premunt, nec nitiamicissimis siue coram siue per literas manifestare sustinent: id quod fecisse acutissimos quosdam viros constat, qui narrationis de Ioanna
'γ Testis est gener ipsius cast. Peucerus, in Hu
storia suorum careerum p. 92. α Notum est sactum Ianserit, eui suae sententiae videbantur verissimae.
452쪽
anna Papissis falsitatem agnouerant. HOO pa- sto et veritatis se praebebunt testes defensoresque, et iras poenasque effugient eorum, qui publicos errores summa crudelitate tuendos existimant. Galilaeus certe a Galilaeis hoc si usus esset consilio, et iiibi consuluisset, nee veritatis studiosos 'posteros in errore perseuerare permisisset. XLIV. Superest, Vt causas eXponam, cur tam largus sit aetate nostra librorum I prouentus. Harum prima est Gymnasiorum et Academiarum multitudo. Cum enim earum Professores cogantur saepius pertractare demandatam sibi quisque disciplinam, facile fit ipsis, nouum suae scientiae excudere vel systerna vel saltim compendium. Ac iam Bui deus cam obseruauit, illas Christianae religionis selias pauca habere Compendia ac Syst mala Theologiae, quae careant scholis publiacis et Academiis, in quibus, inquit, quae instituuntur recitationes siue acroases, plerisque eiusmodi scriptis occomnem praebent.
19 Exstat haud inerudita Dissertatio M. D. Schus
neri, Imae a. 17o2. edita, de multirudine librorum: cuius primum caput est de causis et origine librisum multo- um, alterum de damnis ex multiturine librorum in re . si levariam derivatis, tertium de rigulis in tali librorum
multitudine observandis. Leini item digna Gunaeingit diff. de intempestivo libres scribenaei pruritu, quae in Tomo secundo obseruationum selectamis Halensium locum
cap Isar. hist. theol. lib. II. cap. I. p. 422.
453쪽
Altera huius rei causa est, quod ars libros scri- bendi hodie et lucrosa est. eosque eruditos, qui, unde Vivant, iam habent, opibus auctiores reddit; eos Vero alit, qui s non suppe- tunt praeterea vitae subsidia. Tertia causa est ars typographica, cuius beneficio et facillime in infinitum multiplicari potest nouorum li- i brorum descriptio, et libri facti sunt adeo vilis pretii, Ut etiam minus fortunati homines bibliothecam comparare sibi valeant multorum. librorum. Sunt igitur multi, qui possunt scri- bere libros. Sunt item multi, qui, quod pos--i sunt, praestant cupidissime. Sunt denique multi, quibus volupe est multos libros coemere. En tres multitudinis librorum hodie nae causast CA-
Σὶ olim non erat sie. Memini, me legere episto- . , lam quandam Mart Chemnitis ad Ritterum, in qua te statur, se non solum nullum a bibliopola accepisse operae suae pretium, sed etiam quinquaginta exemplaria siti
Examinis Concilii Triae sat quam boni, quanto digni
praemio operist ab eo parata pecunia redimere eoactum esse, nonnisi hac conditione susceptum huius operia editionem. Simillimum exemplum aliud 'reperies in
mea Historia Gottingensis Gymioqii p. To. E eontrario quantam vim pecuniae a Frisschis aecepit fiud mi quantam Hubnerus a Gleditshio, quantam ab aliis alii l . Caeterum facile liquet, ob id ipsum, quod bibliopolae scriptoribus pecuniam pro suo labore soluunt, plurimos, libros esse notae deterioris, eum multi malint scribendo multos libros magnosque magnam fibi comparare pecvniam, quam scribendo exiguos, sed elaboratissimos illos et persecte eruditos, vanam, licet veram, assequi gloriam. Nam etiam literatae reip. ciuibus plerisque placet illude uuaerenda pecunia primum, virtvr e3 rior iapost nummos.
454쪽
De optima ratione scribendi vitas erudisorum, I. Exempla Ritarum egregie fripturum, item scriptores Vi- , eae propriae, II. De Lexiris bigra iris, IIL De -- generibus eorum, quι edide uni ritus eruditorum, IV. De catalogis librorum, quos quisque seripsit, V. De auctoribus et coissectoribus ἐπιωσεων in eruditor eorumque Libros, VI. De diuersitate eruastionis respectu aetatis. VII. respectu nationis, VIII. de Primatibus literariis. IX. De eorum ordinibus, X XI. XII. De oris eorum, XIII. De ConMariis et Secretariis et Histori graphis literariis, XIV. Distributis auctorum in prima. inos, fetin nos, ac tertianos, XV. . XX. De auctoribus
Mmonumis, XXI. De polygraphis, XXII. - XXVII. De reuiuitis agraphis, XXVlII. XXIX. XXX. De Epistolo. raphis literariis, XXXI. De Excerptis e solicis iitremmis, XXXII. De scriptoribus ' Pinerum literariorum. XXXIII. De Obseruationum selectarum eostectoribus XXXIV. XXXV. De auctoribus Deminini sexus. XXXVI. XXXVII. De plagis literario XXXVIII. XXXIX. Gianum plagii genus non fit turpe, XL. XLI. Dectis μνὸν ι siue impostoribus XLII. λ LIII. I obatur, epistolas Ignatii omnes use supposititias, XLIV XLV. Io. Val. Andreae fuerit confictor Fraternitatis roseae .emis XLVI. De muraleis literariis, XLVII.
Ovam utile hominibus ad reip. gubernacula sedentibus est, vitas lectitate impera n- 'tium;
455쪽
tium; tam fructuosum est ict) literatis, perlu- strare excellentium eruditione virorum vitas: quanquam perpaucae ita sunt confectae, uti. quidem confici debebant. Persecta autem via' tae descriptio fuerit, quae primo familiam viri. docti, natiuitatem, educationem, b) peregrinationes, munera, Coniugium liberosque, fata singula casusque singulares, morbos obitu que, praecipue Vero ingenium bb) et .mores
ac uiuendi rationem describit; deinde studia
eius a De utilitate utarum eruditorum praeclare disserit Hosenius cap. I. M υ ta Porphyrii. b Sub pregrinationum titulum referri debent scholae et Asdemiae, in quibus literas excoluit. hb Aliquando criticam eruditorum nostrae aetatis eorundemque claritate nominis eminentium historiani describere sum aggressiis, petito ex Ciceronis Orat. pro Archia cap. I 2. titulo eam ita inscripturus: Edigies ingeniorum γιο iri temporis expresae a C A. H. Hic ex euiusque scribendi materiis et in scribendo Recessibus d cturtis eram, quanta in quoque insit vis iudicii, quanta memoriae, quanta imaginationis. Sed praeterquam quod haec veritas haud obscurum mihi paritura erat odium, etiamsi solos iam mortuos depinxissein, propterea etiam incepto destiti, quod artis characteristicae consulti meae operae non indigent, quibus quippe et facile et iucundum est, subinde exercere artem suaria etiam in uiris ingenio clarissimis; et imperitis huius artis parum videbat profuturus, malignitatem mihi et αυισ&ν tributuris aequa mensura. Caeterum venustum huius generis specimen edidit G. s. Treuerus in Disputatione de Lutheri charactere unimi: in cuius prima sectione tota pr4eclare describitur viri summi ingenium. Quanquam in eo errauit, quod temperamentum ei tribuit cho.lprico . sanguineum, cum suerit sanguineo . cholerilaim.
456쪽
eius literaria, commercium epistolicum, Com.troueritas literarias, scripta non edita solum, Merum etiam medita, itemque assecta, dilige ter exponit. ' Oppido rarae sunt hae aues. Nam, quae. Taciti iusta cc in est querela, omnir Gelasiuorum incuriosa est Cuius rei si cau- 'sam requiris, accipe eam Velleis Patereuli viverbis: Praesentia spraesentes inuidia Vasterita mortuos virtutemque exstinctam d mum veneratione prosequinu . Ex quo factum, ut e. g. causa eXilii Hiani, quae illo tempore vulgi erat fabula, ut ipse se scribat: Causa meae eunctis nimium quoque nota ruinae indicio non est testifcanda meo y num ignoretur omnibus. Pari modo, Archiam poetam fuisse prorsus eximium, . et Virum sua aetate longe lateque per omnem Asiam cumctamque Graeciam et Italiam celebratissimum: id quod Cicero nos docet in Oratione pro eo habita; nunc non nossemus, nisi forte fortuna accidisset, .ut et Cicero illam nanciscer tur occasionem scribendae pro eo Orationis, etiliam e tot deperditis conseruata fit.
457쪽
II. Non tanaen desunt, quae Valde, nee immerito, '. collaudantur ab eruditis, Vitae meruditorum, e. g. Attici . Vita , a Cornelio Neu pote, Ciceronis a Phitarcho, Melanchthonis a
Camerario, Petreskii a Galenuo. Lipsit a Mi
raeo, Pine di a Gualdo, Cartes; a Baideto, Lo, chii et Erasmi a Cleriso C p. Sagittarii a Dinnis. Schwidi :Hobbesii ab ano ino, Reuch lini a Maio, Ge. Hi 2 Glychii a Luca Schroechio. a Mittera, Rich. Simon is a BruZeno, Baetiti a Desmaizecxx, Frisculini et Modomanni a Langio ' Tolandi et missi et Serueti a Moshemio, Ioannis .cisae a B-ho, Grotii a Lehmanno, Morbo, a Mosero,
λὶ Ηarum plerisque 'praefixa essgies viri: quae si vera est, quantivis profecto est pretii. Est enim. omnino faeies cuiusque index et aniihi et ingenii. Cons. . lini libellus de collectione imaginum doctorum viro. rum cap. V. s. Adiici igitur semper oporteret certissimum testimonium, ex quo constet, Veram et germanam esse illam, quae praefigitur, faciem. Alienae enim facies, qualem suae Demon attonis Euangeticae editioni Lipsiensi adiectam esse. in Vitae suae libro VI. p. l67. refert et indignatur melius, merito reseruntur inter mendacia historiae literariae. Laudandus hic mihi est literatissinius bibliopola Norimbergensis, Rothschinius, qui, ut veras facies clarorum ingenio virum . dareti orbi iterato, nulli parcebat sumtui. Quanquam nee in hoe numero deesse falsas facies, ipse sum exemplum. Nee in Bructeri Pinacotheea facies ad unam omnes ex tot
verae sunt. Quare nec certum habeo, Perraultianae clariorum saeculi XVII. Gallorum imagines, I 6. Lutetiae una cum suci cuiusque elogio editas, esse omnes id, quod vocantur, Portraiis au naturu
458쪽
Amodo a Caero, Io. Ge arct a Fisichem, foeneri a Canstrinis. Mornaei a Crum, I. A .Rabricii a Rennam, Phil. Camerarii a Scheu hornis, Dauidis Corraei a Schucetio scriptae autiouis libris in utor Corri Nepotis verbis e Vitae Attici cap. 38. nisi Drest esse dulcius iis, qui aliquam cupiditatem habent notitiae clarorum Disor-. Scilicet qui alium sempiaternae gloriae commendaturin est, ' is in eo commendando propriam ingenii gloriam, cuti ex vero iudic t m cicero, con*quatur necesse est. E re veno foret publica, si singuli maioris famae eruditi de propria Vita commentarios posteritati relinquerent: id quod ex prustis Ouidius fecit, e Patribus ecclesiae sua, gustinus, e recentioribus Petramis; Thuanus Buchananus, Cardanaes , D. Val. Andreae; Marissus, ac nuper i iis metius, Peterserius et eius uxor, Bretthali ius, Vomo A in ius tamen historia nondum est omnibus pers
1 cae) Lib. V. ad semit. epist. u. b) Lib. IV. Tristium eleg. X. . i) Quo quidem saeculi sui anno fuerIt in eom. inena hane lucem editus, non indicauit metius. Ex libro vero quinto p.' 3s. Vbi narrat, septuagesilinim septimum saeculi annum fuisse aetatis suae quadragesimum sextima, cognostin us, natum ipsum esse a. I63I. Caeterum suturis vitae propriae scriptoribus id potissimul dimitandum reliquit Hi enus, ut, quae quisque ves familiariter vel e scriptis eognita habet strae aetatis ingenia, de iis verum incerumque testimonium ' tradat posteritati
459쪽
cta partibus, Remmannus; et Val. Em. Loeoscherus: qui postremus in Epistola Miscesimneis sacris Feusteui annexa vitam suam sit
literariam, ordinem annorum secutus, Concinne descripsit usque ad annum aetatis suae qua
III. Nec vero meum hic est, virorum ingenio celebrium vitas exponere, quippe quasne volumen quidem Vnum, quantumuis magnum, ceperit. Illud autem mihi datum cre do negotii, uti scriptores vitarum generatim indicem, tironesque ad Struvianae Inrro in
ctionis caput septimum allegem; vel ad Indiaces, quos suae Bibliothecae M Bibliotheem.
rum subiecit Phil. Labbeus. i Primo loco no minandi videnturi qui Lexica Historica composuerunt, in iisque nec eruditorum Omiserunt mentionem, e Neteribus Callimachus, cuius opus l uniuersale de vitis et scriptis lite atorum ingenti posteritatis damno interiit; e medio aevo Suidas, e recentioribus Carolus Stophanuse
- iiij Etiam Hier. mol eomposuerat Historiam vitae suae: quam non legi publice, dolendum est. Γ-- memorat eam indeque aliquid profert Lae. Brutareus in Progr. a. IT32. edito de familiae Fuggeriae merisis in
aram literariam p. 6. .Tandem a. 1739. potiora cognitia .
que digniora e Rita illa idem publieauit in quadam ad Duumvirum quendam Augustanum epistola. I kὶ Hie Jiber tertiis euris .auctior prodiit Lips.1682. Eundem mire loeupletatum nobis dedit Teisserissa. I686. qui et Auctarium adiunxit a. 17Os. IV Accurate et copiose hoc opus nobis describit sensima lib. II. de .seripi. histi philos cap. s. . . . . .
460쪽
phanus, a Lodio auctus, m annus, Mor risi, Baetius, Buddeus, Lexicon uniuersale Basleense. Maxime hunc pertinet in locum Lexicon biographicum, auspiciis Menelanii bis su editum, solorumque eruditorum m
moriae conseruandae destinatum: cuius veluti
speeimen fuit Bolotheca mὶ Genliana: Etiam Reimmanni Index uniuersalis in suam Germaniae Historiam literariam quoddam est Lexicon literarium biographicum: item- que Fabrieli Bibliotheca Latina medii aevi: Haec Lexi; etsi, Baesiano n excepto, minus Co 3 dec
. . of Tertia editio, quae a. 1733. Prodiit prioribus auctior, C. H. Decberi industriae debetur: quanquam is multis ingratum feeit, eum allegationum, quas voeant, insuperioribus editionibus Vitae cuique labiunctarum nu
nt Hanc valde eontgmnit Morbosius Polyhist. liter. lib. I. cap. I8. I . . itemque Mosiretis in Praef. noua ad suam Isagogen His. Chers Cimbr. lit. 64. sqq. of Hoe opus ego vocare soleo Cornu copiae, euius tamen fructibus pulcherrimis admixtum est Iolii nonnihil. Fuit autem melio, ut res docet, potissimiim propinsitum, κοιτικως deseribere historiam Galliae et historia veterum philosophorum. Hoc Dimonarium thesaurum iucundissima copia rerum elegant 4mnarum voretum Vo-:eat Foserici s Cod apoee. N. T. p. 393. i Buomparabile opus appellat D. Hic Μ erus Diff. de Lutheri uxore 'M. XI. Pra fias Introduct. in Hist. Theol. liter. T. I. p. 28 : Inter omnia inquit, eminet illud melli, non p-ptεν multitudinem titulorum V lecti enim salienae bis apparent tituli, sed proptes eruditionem prolixissimum, ingeniumque summum ubique emicans, ramissimaque atque