Paruum theatrum vrbium siue Vrbium praecipuarum totius orbis breuis & methodica descriptio. Authore Adriano Romano E.A

101쪽

DESCRIPTIO GENERALIS. 'I

pium eiusdem ordinis ac professionis Franciscanae Monasterium, quae utraq; ex piorum hominum Eleemosynis SI collationibus potius, quam Principum munificentia e

merserunt.

LOTHARINGIAE DUCATUS.

Nanceiam Lotharingicarum urbium caput, duplici cinctum ambitu fossarum & murorum. Mosa alluitur ,oppidum&acre&situ amanissimum.

HAS SI A vel HESSI E LANDT-

uaris

102쪽

URRIUM PRAECIPUA RVM Drpurgum seu Martissurgumi. Marte, qui hic coli lebat,sic dictum antea, uti Ptolomaeus scribit, Amasia dictum, situm est: ad Lonam fluuium, a Marcomiro XXVII Francorum Rege post Christi natalcm an. CXLVI. iteruaedificatum. Iam Marpurgum valde auctum est quotidieq; augetur. Castruuna cum saccito in monte positum ab Episcopo Ludovico Coloniensi an. M. CCCC. LXXXIV. extructum. Nova aula, vulgo extructa est a Landgrauio illi et mo iuniore, anno Christi M. CCCC. LXXXIX. Iam vero anno M. D.XCI. adeo spicndidἡcastrum hoc est ornatum, ut cum quibusvis amoenissimis Italiae palatiis conferri possit. De hac ciuitate plura videre est, uti quoq; de Schola eius, apudAbrahamumSaurium.

103쪽

Francoberga vulgo Danti ciuitas Hessiae versus Vestphaliam,sita ad fluvium Ederam, nomen desumpsit a Francis, qui ibi castra metati sunt contra Saxones, unde Ioan. HarimannuS:

Arces mouit re experitiones. Franciu,Saxones in gregem rebellem Carolo Duce,magnitudo mentis

cesto- DESCRIPTIO GENERALIS.

vulgo Casii l/ ciuitas valde celebris,nomen a Cassilia. castro,quod antiquitus ibi solum fuit, sumpsisse putatur. Ptolomaeo vocatum esse Stereontium, scribit Franciscus I renaeus. In hac viget mercatus armentorum re lanae. Arx egregia cincta aqua. 'Francoberga.

104쪽

' VRRIVM PRAECIPVARUM

Eulibra. Gestorum,cui dedit tremendum Cognomen positum est,seruii carpit FRANC OBERG s: sed haec quia extimendoι

Contra intutu ιχ 3pet in locarant

Forte praesidium,lo mi Francita ist, placuit modo vocari.

Anno Christi D. XX. a Rege Theodorico primum extrui coepta, postea anno D. CCC. II l l .a Carolo Magno aucta. Prope hanc ciuitatem rotae aquam per moritem deducunt.

MANS FEL DIAE COMITATUS.

ansfidia regior is caput est, ad Wipperum amnesita: dicta existimatur a Manno Tuisconis filio,quasi Manni campus. Ustibia Comitatus Mans feldiar, quae superio ri Saxoniae inter Salam amnem & Wiperum insertus est, Metropolis, antiquitate &situ commodatur. Appellationem abi side 2Egyptiaca consequuta putatur,quae, Tacito teste, oras Sue uicas, vicinaq; loca post mortem mariti Osyridis peragrauerit,ue Eislebiae domicilium fouerit. Situ est salubri&optimo, solum habens tam in superficie, quam in fundo fertile, ibi frumenta, hic metalla largo prouentu, suppeditans. Eruitur enim ejus visceribus prope Eis lebiam, Mans fel diam&Doti fiditens lapis niger ac filii lis

cuiusmodi is est, quo in lammas tenues lecto; stegularum loco utimur nonnullis ardo vocantur, is picis aer sque plurimum obtinet, ac metalli minime occulta habet indicia: conspicitur enim inspersus auricu prive cois r. Huc itaq; ingenti copia erutum, ex montibus lignis. circum-lpositis,

105쪽

positis,exurunt, incensus autem emittit eundem uem linthantraces, seu carbonarii lapides, ar,si contingat pia

cidas pluuias ignem conspergere,tantum abest, ut extin-εuatur, ut maiores etiam flammas excitet, lapisque eo citius liquescat , quod bituminis picisve non obscurum est indicium; Neque hoc tacendum, num ludentis naturae miraculum,non immerito videri queat, quod is lapis ma. nifestas ostendat inspicientibus animalium fere omnis generis effigies, ramentis ac lineamentis aurei coistris, ita ut quiduis primo intuitu dignoscere queas. Affirmant nonulli eorum tantum animalium, quae propinquus EiClebiae lacus gignat, eum prae se ferreimagines, cuiusmodi

sunt piscium, sanguillarum, carpionum ,ranarum;verum alii perhibent, etiam aliorum animantium figuras, eum exhibere ad unguem, utpote gallorum gallinaceorum, salamandrarum, quin& in quodam eorum lapidum Pontificis cuiusdam barbati emgiem triplici diademate or natam, multis conspectum aiunt. Porro Eislebiae priscis temporibus multa commem oratione digna sunt gesta, ut enim plerat taceam, hic satre comemorare iuuarit, quod cum anuus ageretur LXXXlI. supra M. conuentus ibi

primatum Saxoniae habitus fuerit, qui instinctu Gregorii VIII .Pontificis Maximi conspirmone contra Henricum IV. facta,regem sibi elegerunt Hamannum Lotharingiae Ducem, qui arcis Eislabiensis praesidio fretus, aliquantisper Imperatori restitit, eiusque exercitum ex Frisionibus

collectum Ernesti Mansfeldiae Comitis auxilio,fudit. Vnde euenisse aiunt, ut oppidi Eislebiensis vicus qui hodie

106쪽

nominatus sit.

TH v IUNCIAE LAND GRAVIATUS.

Ersuraea-Dujtiguo by GDos EUurdia. furdia siue Efesordia nomen a primo conditore Eribsii psisse putatur: Hic enim, cum molitor esset, molendinum suum ad Geram fluuium fixit, atque ciuitati hinc initium dedit irca initium imperii Arcadii &Honorii: postea a Clodoueo Francorum Rege anno Christi CCCC.XXXVIII. aucta, Anno vero M. LXVI.muris cincta tanta amplitudine,ut Germaniae totius maximacescatur.Hanc perluit Gera fluuius,atque a Qrdibus purgat. Eadem Episeopalis olim erat, Bonifacio conditore: dignitas ea postmodum Mogontiacum translata dicitur. Plurima

107쪽

DESCRIPTIO GENERALIS. Plurima damna passa est frequenter ab igne haec ciuitas, absumptis nonnunquam 6ooo. aedium. Celebri Gymna- soliterarum floret , quod anno Christi M. CCC. X CILBonifacius Papa IX. ibi extruxisse priuilegiisque ornasse scribitur. I adem ciuitate videre est insignem maximamque campanam, cui similem in tota Germania non est reperire. Mercatus herbaeUalidis ibi celebris, unde quidam Poeta insignis:

rurba Thuringorum celeberrima cresit in agris, II cIstin Graecussermo vocaresset. Pontiru hac magni est, o multo νenditurare.

Ima ciuitas Thuringiae, quam aliqui volunt a Iano

108쪽

mitem

pI URBIUM PRAE CIPVARUM Deo i verum is in Germania coli non solebat; alii vero ab Hebraica dictioneIayn, quod vinum significat,deducunt, quod videlicet ibi militum crescat vini, unde quidam:

Hincpiacet Hebreo nobis hanc nomine dici, Ut retin a Isin nomen Iena tenet. 'Cur ita crediderim,nisi mentem poculafassit, Certa huius ratio nominis essepores.stuippe vocat Isu So 'maepius incola terra, Nec quod nos Latro ocimtu ore merum. Qua caput in mediis urbssertim erigit ruis, Hanc qui bavino nomen habere neget'

Sita est in valle muris cincta, turribus munita,pontem habet supraSalam.Schola est ibi erecta anno M. D. LVIII.

109쪽

V Memberga sita est ad Elbam fluuium, metropolis Saxoniae superioris, a Nili hindo I .extructa alii ascribunt iti hin do filio eius: Circa annum Domini M. D. II. a Duce Friderico ibidem erectum est Gymnasium.

Metribuetum ad fluvium Eisam, a Venere Parthe. nia,quae ibi colebatur ,appellata, Parthenopolis siue Castrum pQErrum. Carolus magnus ibi Epistopatum erexit. Ciuitas destructa est Mandalis, ab Ottone vero I. Imp. eiusq; uxore Edith, anno XXIX.sui imperii restaurata, &dotibus variis ornata: atq; Episcopatus in Archiepiscopatum

mutatus.

110쪽

sadium.

mium Ios

RIVM PRAECIPVARUMHAberatidium Episcopala urbs, Ollemia fluuio perluitur: in huius urbis medio extollitur tumulus accollis:

is duorum stadiorum habet longitudinem, ac in summo vertice latam amplamq; planiciem, in qua bina aedificata templa sunt, aedificiis splendidissimis Canonicorum, illa autem, quae in monte sita sunt, ciuitas seu urbs dicuntur; quae ad montis pedem, suburbia vocantur. t Mavetus Saxoniae oppidum, propitio ad negociationem situ, ad eam concurrunt fluuii hi, Visurgus, qui eam irrigat,Lexna, Alter,Fuua&merra. Hic bona coqui solet cereuisia, vicinis expetita. Cathedralem eius Ecclesiam laudauit Bernhardus Luderus. Pontem super Visu

gum circa annum MCCCCI II.magnis molibus lapidum in pedes coniectis firmauit. t

ciuitas antiqua: fuit antea ciuitas duplex;postea utraque coniuncta, facta est unica. Templumlummum insigne habet , turrisq; ipsa tectum habet aureum,Ciuitas amoena, Archiepiscopo subest Coloniensi. Ex

hac ciuitate prodiit Ludolphus iston Eollens ita cognominatus, quod praedece res eius Colonienses fuerint. Cer te Ludolphus hic in Mathesi secretiori, Arithmetica videlicet Algebraica tantunst, ut nullum unquam ei parem ab initio mundi fuisse, non dubitem affirmare. Vti satis apparebit ex opere eius Algebraico quod molitur; tum etiam ex tractatu eius de circulo, quem iam paratum esse mihi significauit, in quibus omissis vulgaribus, seria quaeque tractabit. Hic vir a pluribus annis in Belgio degit, ibidemque de Athleticam & Mathematicam profitetur, unde