장음표시 사용
591쪽
1092hationis, quod quae a Luca memorantur, iis omnino respondent quae de altera muliere ac secunda Eva ici oraculo Moysis leguntur. Haec enim insensa Satanae esse semper debuit, nulli obnoxia maledicto, scd semper benedicta ct benedictionis sons atque origo. At vero hae neque aliae sunt notae, quibus in angelica salutatione Virgo distinguitur: dicitur enim plena gratia: dicitur cum Deo coniuncta: et una dicitur prae omnibus mulieribus benedicta. Reliquum est igitur, ut I. quae narrantur a Luca tamquam prat evangelii G-pletio habeantur: et ut ΙΙ. Maria censeatur illa ipsa mulier quam Deus illatae ruinae restitutricem spopondit. Quae quum ita sint, plane liquet III. Mariam sic dici plenam gratia, ut gratia numquam ipsa caruerit: sic dici cum Deo coniunctam, ut ab eo numquam suerit propter peccatum divisa: et sic dici benedictam, ut in maledictum numquam incurrerit, proindeque integra ct immaculata in lucem
II 4I . Ceterum probe video ad rem totam uberius illustrandam fore inprimis opportunissimum, si singula quaeque salutationis verba accuratiori examini subiiciantur. Itaque adveniente temporum plenitudine , quum in id Deus esset intentus ut antiquum misericordiae consilium et magnum pietatis Sacramentum opere eXpleret; e Supremo caelo non quemvis sed ex archangelis nobilissimum Gaebrielem
misit ad Mariam, ad siliam Davidis, ad virgam de radice Iesse, ad mulierem virginem nulli subiectam viro, et de qua dici idcirco non
POSSet, sub Miri potestate eris, et ipse dominabitur tui. Accessit s p rnus nuntius atque orsus ) sic est: ave, nihil enim tibi commune est cum luctu, nihil cum poena, sed tuum prorsus est avere atque salvere. Tu namque es plena gratia. Cuius magnificae atque inusitatae appellationis ut vis ac gcrmana potestas rite teneatur, tria quoad eius fieri brevissime poterit, expcndi debent ac definiri: et initio quidem quae sit vecti χαρ τρω significatio: tum quaevis competat participio perfecto ac postremo quo eiusdem
usus absolutus et antonomasticus Pertineat. II 42. Itaque ' haec est verborum ratio quae a substantiMis d rivata sormam praeserunt desinentem in vel onam, ut actise nO-
592쪽
tent Obducere, tegere, Omare, paratre autem obduci, tegi, eaquere ornari quae suritantiso Gertur, neque ea utcumque Ornari ac
tegi, verum ita, ut subiectum ea Plenum Sit, eiusque faciem sp ciemque repraesentet. Quum ) igitur χροπώε sit χαριτει, sua ipsa derivatione ac forma exprimit aliquem patia abicere, instruere, ornare et eo usque locupletare ut patiosus ipse sit, gratiaque rePletua.
Quare proprictati omnino studuit Vulgatus interpres, qui reddidit gratia plena; et iniuria') plerique omnes o protestantium
sectis hanc explicationem carpendam improbandamque censuerunt. Quam eo etiam nomine Vereri Summopere debebant, quod sua illam auctoritate incantur ' antiqua itala versio, interpres Syrus ' , latitii patres' scriptorcsquc univcrsi, ct ') ipsi etiam graeci, quinmadmodum crebrae penes cosdem PeriphraseS demonstrant.
J Nomen η χους, unde verbum χαριτο. . d scendi heie respondet nebraeorum nomini In quod est fratia. fanor. subdit enim eontinuo Gabriel,
praeterea Lignisseat qua in II PNX' , quod in Bibliis toties reeurrit. Egregie ad h. l. Thoophylae uar
--α 5.... Ouod rem supra dixit, a Nais m. Minterpretatione eetati adhibita ale e Iieat di invenisti enim gratiam roram Deo. x εχ ιν σ3αι enim nihil aliud est, quam In renire gratiam apud Deum, a est, placere Deo. Quare si Theophylaeis eredimus non aliter aeeipitur in paritet pio quam in sequenta hobratea Ioquendi forma, igeat χ e... Ergo ut est iri gratia et Iaror . sie χ et Ψιώ erit gratiosum amabum e facio, χ ei. 'amia oratiostia atq- amabilis Io, κιχ ιτυ-oe stratio aeι amabilis Ioetus, et gratiosa et ama. hilla Deιa, hoe est. yralis plena. Qua signifieatione Comens alexandrinus line parties pio utitur aeribens
plura sela quam au imbecilla. si e feratur eum eo spiritu gratia pleno, quem tit audiremus iligni sumus Aahiti. Iὶ In hos autem non modo graviter aes malis vertunt Naidonatus. Cottonus et passim eatholiel l terpretes et verum etiam ex ipsis novat hvs Boisius Mausobriva, et omnium praeclarissime Valehenarius. qui in scholiis ad Lue. i. 28 . rotatis imprahatisque recentiorum enarration thus, pergit: a Omnino melior est vetus interpretatio. Ad quas x ea hebraeas I. ueas respexerit, do hunt interpretes. Nobis satis erit xlm
ιafri si e plena. Quod multo plus dieit, quam si Lu-
eas gerimi mel χαρδεσσα , vel .,χαρ, vi amχae s. quae foris virum sunt mulierum apud poetas graecos epitheta. Xae. O . est yratici mactare vel cumuliare. Haepolritate Paulus Ephra. I. s. Deus, inquit, aχ ἰ-ε- ημῶέ afla nos cumulavit in silio suo dureto Neque utitur Lueas. quod Bera putabat. verbo noso;
quippe quod Siraehides iam adhibuerit XVall. 17 uhieir gratia mentis -ρ dies tur Me.eώμ. - . Si praeter hune nostrum loeum nullus daretur. in quo vεctumhoe reperiretur: ex ipsa eius sorma intelligeremus vim signi seandi: quidquid enim est huius forma verbo. rum, omnia signi seant eum ulti re vel plenum reu M.
AI Φάω signifieat eoontare, stitimino, alvore Im mere, σπιε4vi eis re ore. Sopore oortis praere est xvi οὐσ3 i. quod habet Antoninus eap. xl I. II num soporiferum . , M voeant mediet kaetieis. . Qui totus fertur fuisse sevietis Argus poetis est ὼμ εὐ-m,oc. A .mia duetum μιμ συμ,4e signisseat aristitas mustela Bene imbutum. In epist. Iambi v. a. Burum et argentum a QM, aerugine ritiarem si mentim est.
aὶ Apud Sabatierum 4ὶ De quo videtis Maeripanium in ullom
ditur Ita. ,αι , plena refertuque straria. 5ὶ Ambrosius in Me. Is, et de spiritu sancio lib. I. eap. vll. Hieronymus in epistolis ad Principiam et ad Eustoctium, Augustinus in Encti rid. eap. XXXVI., Beda in Lue. I. 23. . aliique omnino plurimi. ε) nn. iosa. Reqq.
593쪽
1143. Porro ut de altero dicam e tribus quae proposui, Partis ρiis perfectis, cuiusmodi est , nativum hoc est ) ut non minus factum illudque praeteritum signiscent, quam eius continum tionem adsigniscent. Quum ergo angelus Virginem compellans ait,
- -, ciusdem sermo huc redit: aue tu quae gratia referta donisque supernis dioinisque charismatis ornata sic fuisti, ut gra
tiosa porro sis, et gratiae plenitudine redundes. E quibus sua sponte consinuitur: I. eam gratiae copiam Virgini comparate deserri, quam nemo alius acceperit: II. eidem ne sive adscribi, quod gratia numquam caruerit: et III. de ipsa positive affirmari, quod semper plenitudine ac persectione gratiae insignis extiterit. Haec autem neque cum originali inimicitia, neque cum labe originalis praevaricationis
11 44. Quod sane dissidium longo acrius mentis oculos Perstringet, si oraculum supromi iudicis tertio Geu eos capite descriptum cum angeli salutatione componatur. Sicut enim co oraculo edocemur, primo quidem non Evain modo sed uuiversam quoque mulierum posteritatem tum e divina gratia cxcidisse, tum in multiplices gravissimasque poenas incidisse: deinde vero extituram tandem aliquando alteram muliercin quae expers malorum Evae, omnia in integrum restitueret; ita angeli salutatio eo pertinet, ut haec altera mulier non alia quam Virgo conseatur. Virgo, cui Propterea an- nunciatur χα ρε, are, quod inscia sucrit poenrarum Evae: et Virgo quae propterea assoluto et κατ' ἐξοχ ν salutatur κεχαριτωμεν, gratia
plena, quod inscia suerit peccati Evac. Quare Gabrielis verba hac vel simili periphrasi aptissime comprehcnduntur: Ave tu quae fuisti
ac es gratia plena, ave tu gratiosa illa quondam promissa mulier,
numquam luce gratiae destituta, numquam in tenebris Densata sed aliae copiis aucta somper ac D freta.
3 cc Winari gramm. N. T. de usu verbi eap. Iv. 3. 45. de pariles pio pag. 401. IJ Comprobata pleni viuinis at illeatione quae
inest partieipio κιχ ιε- ., i, subdit Brugentis: Q vis auten, huiusmodi repta atqui meellentia vi xoeis illius κεχώ .et hole non gignis aretur. quod ha-eienus docuistus; vel eo tamen signifiearetur quod ea vox assaso σε xvit heie usurpatur ab angelo, lore nominis proprii. Non enim dicit. χαιea κεχαρο τωμά et are Maria gratia plena, sed χa ea. are stra ia sima. tamquam κεχαροπώγιμα seuoraria plena, quod est nomen appellativum. sit no
men ipsius proprium. Qui modus loquendi loeum novi hahat nul tibi quis Ita eMellit in eo genera rei quae ipsi tribuitur. ut sit singularis et solus pro
ps modum habendus huiusmodi: quemadmodum eum tiatus dieitur pro Christo. et sapiens pro Salomone. Sie laitur et Virgo hele tingulariter κομι-μενη vo eatur. tamquam sola sit. nullaque ipsi eonserenda quod ad gratiae exeellentiam. dignitatem et eopiam, ut rerie non mulieres nolum sed et ereatura omnes superabat. Prolaeto magno illam honore asseere mens angoli. immo Dei suit. dum suppresso nativo nomini. nomen illi dedit a gratia, tamquam quas sola Polleret omnia goneris gratia. solaque digna esset quaa
594쪽
Catio, nequc Obscurus nexus quo cum Superiore vincitur. Cum eo
namque vincitur 'in nexu quo ἐνγ-u cum re illustrata, et quo expolitionis membra mutuo cohaerent. Ad significationum vero quod attinet, e re suerit animadvertisse, hinc quidem formulac, Dominus te-
quentissimum; inde vcro constanter offerri, Deum sua sapientia, suoque numine sic illis opitulari quibuscum esse perhibetur, ut hi neque timere sibi debeant, neque illud sint frustra suscepturi quod ipsis Deus praecepit, et ad quod patrandum explendumque ipsos delegit. Quum igitur Virgini avnunciatur, ο μετὰ σοῖ, Dominus tecum, duo perspicue declarantur. Declaratur cnim illi adesse Deum, tum declamatur iis adesse gratiarum praesidiis, quibus fulta Virgo impositas sibi partes commode sustineret. Verum cuiusmodi praesemtia Numinis declaratur λ Talis ne quae sucrit tempore circumscribPta, quamque absentia per peccatum inducta praevorterit Θ Nihil profecto minus, sed praesentia declaratur 'absoluta, incircumscripta,
Dominus tecum, non solum nunc, neque Solum paullo ante, sed simpliciter, Dominus tecum. Sane nullum adhibetur Verbum, quo praesentia divini numinis certo constricta tempore declaretur: quae autem praecedunt quaeque sequuntur, tempus uniVersum a quo Virgo exstitit, comprehendunt. Comprehendunt praecedentia, κεχαριτωμε , ave gratia plena, quibus infinite exprimitur tempus omne praeteritum, ipsumque praesens tempus innuitur: ot comprehendunt sequentia, εὐλογεμε η si εν θαμν, benedicta tu in mulieribus, quibus Virgo prae omnibus omnino mulieribus Deo carissima, et cum ipso propterea coniunctissima demonstratur. Incisum ergo, o a tios ροτα P, Dominus tecum, co Suapte vi pro ratione contextusspcctat, ut Virginis cum Dco societatem perpetuam et nullo Umquam interpellatam tempore patefaciat. Sed ea suisset aliquo interpellata tempore, et separationi plane successisset, si ipsa quoque Virgo originis labem contraxisset et irae filia primum exstitisset.
4 Bule signifieationi perseeta loeorum indv. etia evidenter patroes iur.5 Seira Bollarininus in Guehismo, ubi diisaeipulo intorroganti quid almisee minus Deum. respondet: a Baae allam singularia est laus heatae virginis, qua signis tur Dominum nostrum ab initio e reptionis suae assisundo illi. gubornando illam instruendo et delendendo perpetuo eum ea fuisse. a
595쪽
Verbis igitur, Dominus tecum, quibus Virgo eximie cum Deo con iuncta celebratur iisdem nescia originalis contagii praeclarissime edicitur. 1146. Quod alio etiam nomine edici facile perspiciemus, si animum ad charismata advertamus Virginis propria, quae eadem loquutione, Dominus tectran, efferuntur. Haec enim gradu ac proportione respondere debent tum muneri Virgini imposito, tum diamitati quae illi divinitus collata fuit. Sed munus est plane divinum, est enim munus της Θεοτοκου Dei genitricis, quod Gabriel ) declarat inquiens: ecce concipies in utero et paries sitam, et Nocabis nomen eius Iesum. Hic erit magnus, et stius Altissimi Ῥοcalitur. Dignitas vero tanta est, quanta illi tribuatur oportet, quae proprio veluti
titulo nuncupatur , VNura plena, quaeque Caelitus selecta fuit ut tamquam secunda Eva apPareret, et damna per priorem Evam illata non modo non subiret, Sed contra abunde Compensaret. Ιam- vero aut nihil nativa fulget evidentia, aut evidentissimum censeri prosccto debet soro ut charismata Virgitat tributa neque eius muneri neque eius dignitati responderent, nisi illam ab universali corruptela praeservaMent.
II 47. Cuius praescrvationis ultimum idemque splendidissimum
argumentum ex Verbis petitur, quibus archangelus salutationem absolvens yὶ ait: εὐλογημενη συ is γυ υξίν, benedicta tu in mulieribus. Sunt enim liaec Cum superioribus appositione Cohaerentia, eoque pertinent ut praecedentes sententiae uberius expoliantur. Sane Ι. de Virgine ab angelo μοι - dicitur, εὐλογημένη σύ, benedicta tu . Neque II. benedicta dumtaxat, sed ἐν γυναsν, in mulieribus, nimirum pro hebraica loquotidi consuetudine, henedicta tu inter mulieres, ade que summo maximoque gradu hcncdicta. Quibus III. Virgo muli ribus universim omnibus comparate antefertur: absolute benedicta κατ' ἐξοἡ ν celebratur: et παραλληλως ostenditur, Virginem esse muli rem illam benedictam, quam Dcus se excitaturum spopondit, ut spem Protoparentum erigeret, ut illam Εvae maledictae opponeret, ut ex ipsa ceu virgine terra Ductus Ralutis germinaret, atque ut ex ipsa et per ipsam in universum genus hominum maledictum superna benedictio revocaretur. Quis vero mcntis eo usque Sit impos, ut haec omnia et singula cum maledicto componi posse arbitretur,
596쪽
109 quod ipsam quoque Virginem prae mulieribus Omnibus beneiciam, summa benedictionis ubertate benedictam, κατ' benedictam, o Positam mae maledictae, et verissimam uniuersalis benedictionis caussam ferierust Feriisset autem, si repetere et ipsa debuisset: ecce enim in iniquitatibus concepta sum, et in peccatιs conculi me mater mea. Illius ergo Origines fuerunt purae, et illius conceptus sui timmaculatus.
II 48. Ad quam consequutionem ulterius persuadendam e re fuerit animadvertisse: I. εὐλογειν benedicere, et ἀλογίαν benedictionem CX Sese atque ex usu λὶ Scripturarum opponi rii maledicto: Porro II. τὴν maledictum, quod a Deo supremo iudice dimanat, tam essectum quam poenam ) ossc peccati: hinc III. quemadmodum Unurn ost Poccatum κατ' in universam Post Pitatem ex
protoparentibus diffusum, et de quo Icgimus Ain, ecce agnus Dei, ecce qui tollit peccatum muruli, ac ' rursum, Sicut per unum hinminem peccatum in hunc mundum intravit, et per Precatum mora, et ita in omnes homines mors pertransiit, in quo omneS Pecca-runt ἰ ita unum pariter est maledictum κατ' , cui omnes ex
Adamo seminaliter geniti subiiciuntur, et propter quod irae Alii in
lucem veniunt. Si quis igitur ΙV. κατ' ἐεὐλογημἐνος benedictus sit dicaturque, is a maledicto κατ' εξοχην immunis solutusque credatur necesse est. Eiusmodi vero V. cst diciturque Deipara, quam angelus compellavit inquieris, ιἀ ἐν γυναιξn , benedicta tu in mulieribus. Ea igitur VI. integra censeri debet a maledicto κατ' ἐξοχὴν, atque ab ipsa adeo illius caussa quae originis P Cato continetur. 149. Quam doctrinam ex divitiis litteris tanta perspicuitate collectam insigniter tuetur egregia cum aliis Scripturarum capitibus conspiratio. Atque in primis conspiratio tuetur cum sententia a Deo in serpentem lata, ἐπι- άρατος σύ, maledictus tu prae omnibus bestiis terrae. Huic enim opponitur angelica salutatio, benedicta tu inter mulieres. Quemadmodum igitur ad serpentem
quod attinet, maledictio essectus suit ac poena poccati et doli; ita Virginis benedictio repetenda ex eo est, quod ipsa nullum Culpae
reatum umquam Contraxerit: et quemadmodum peccati auctor maledicto plectitur; ita mediatrix salutis benedictione coronatur. Tu -
597쪽
tur deinde conspiratio cum vaticiniis, quibus Abrahami et patrum
fidem Deus sustentavit, quaeque omnia eo reseruntur, ut Per ipwrum semen maledictio abolenda et benedictio in universas hominum familias refundenda praenuncietur. Nihil eni in cum veritate
consertum magis, quam omnis maledicti expertem eam arbitrari,
quae benedicta κατ' εξοχην audit, et per quam maledictionis regnum subversum iacet. Tuctur denique conspiratio ') cum vorbis Elisabeth, quibus angelicae salutationis pars ita repetitur, ut Virgo, ea qua dccci proportione incolumi, dicatur εὐλογημενri heu dicta, sicut unigenitus illius filius idemque filius Patris ευλ γένος benedictus
praedicatur: benedicta tu inter mulieres, et benedictus fluctus Uentris tui. Haec enim benedictionis societas, qua Planta cum Suo fructu copulatur, ad evidentiam usquc pat facit, Virginem a quovis maledicti reatu numquam non suisse remotissimam. Quare nullum cst incisum angelicae salutationis, e quo rite ac uti Par est expcnSo, singularis pracstantia Dei parae, ei usque immaculatus Conceptus lu-
τωμὶν , ave gratia plena, quo formalia prope caussa eximiae sanctitatis et omnimodae puritatis effertur. Adprobatur inciso, o Hτὰ σά, Dominus tecum, quo cauSsa GIectria et princeps Origo tantae sanctitatis , tantaeque puritatis exprimitur. Et adprobatur inciso, εὐλογημενη - ἐν γυναFν, benedicta tu in mulieribus, quo duplex fructus tam sol malis quam essectricis caussae aperitur, fructus omnimodae praeservationis a maledicto, et fructus cumulatissimae bono lictionis.
ὶ Gen. XII. a. . XVIII. is.. XXII. is., XXVl. 4. . Xxvli I. 14.2ὶ Lue. l. 42. a Errarent manifeste vel praereptae animo hypothesi semirent, qui haee ex iis onarranda esse eontenderent quaε oeeurrunt Reu. xl. 8.: Stephantis autem plenus gratia et fortit ino Iariolat prodigia et signa mayna in populo. Ut enim reliqua silentio praeteream quae mentem Deila subeunt, atque ut hare inter silentio praeteream in vulgatis gratis eis editioni a legi -δ. μὴ χη πί-ως ααι. Stephanus autem plenus fide et δεσιι dine; poueis adnotabo: I. desiderari verbalem utrius qus loci parallelismum desiderari parallelismum realem: III. desiderari eamdein larisam loquendi. quae e. I. M. est antonomastica: iv. desiderari similem orationis eontextum: v. desiderari aliorum Ioeorum: proindeque Vl. effata hare esse quae eonis ferri mutuo, nisi omnibus aprotis inurpretandi legi bus , minime possunt. Multo autem fuerit oppori nius quae de Deipara usurpantur Lue I. 23. eum iis, ea qua decet rationa eomponere, quibus eiusdem Unigenitus Ioh. l. 14. audit . 0αι- αἰ ἄAN- Θιι ι, plentia gratiae eι veritalia.