장음표시 사용
11쪽
ait. Stipulatio sive sponsio de re non turpi, & incerti evenistus, non est ex earum numero, quae causa tarent σ3ir. An is, qui scripsi se debere, causa non expressa, &solvit. habeat condictionem sine causa γ3ia. Condictio furtiva, quae jure civ. contra solos datur contrectantes, moribus hisdiernis dari debet adeersus omnes, qui furti tenentur, & cur ita l. 3It. , I l . vlimatio rerum deperditarum quomodo ineunda, exacte traditur l. 3, a 3Is. Conltitutum pro alio non esse idem hodie cum fid jussione t. s. Igis. An constitutum pro alio solvendi ad eertum diem gaudeat beneficio ordit is s3II. An pl Ires comm uda ratii, conductores, depositarii, in sol lum Dbligentur t 6,23 8. An magister, militor, procurator, finitia officiis teneantur L t. 3, 33is. An quod institor dominum non obligat ultra mercesneeotiationis tuae, moribus hodiernis aliter obterv tur i. I, ladi. An diversi credit rex, qui in diversas nego fati nescrediderunt, confundantur ad omnes, an singuli in suis mercibus praeferantui t. q. 33sti. Sct im Macedonianum non videri esse verustius Claudii Caesaris temporibus i. s. 322. Quatenus patre e contractibus filiorum teneantur Lis e. , sata. M e contractu hominis sui juris, mandana teneatur jure eiritimoribus hodiernis l. 4, 33α . An mulier correa facta juvetur Scto Veli. l. t ε.
os. Restitutio actionis contra debitorem, pro quo mulier intercessit, an fiat per modum restirutionis in ine grum ... 8a26. An creditor juvetur Scto Uel I.i no, si seiverit muli rem intercedendi animo Per ιpere Pecuniam, quod ipsa dissimulabat to sqq. 3r . Renunciatio Auth. Si qua mulieri an praeter formam pub icam tresque testes req. urat juramentum is 32 . An mulier, quae renunciavit Scto Vel L adhue uti possit benefieto Auth Si qua mulier. . a Dy. An compensatio pertes ira probari queat in proeessu summario t a, Schol.
33ο. Debitam illiquidum per iudiem liquidum factum.
noli operatur retro compensationem, quas antea liqui tum D siet t. 2,4nt. Debitum, quod tempore Iudicii per Oeeptimnem perimi potest, an recipiat compensationem, etsi euinprimum nasceretur, reciproco Iam existente debito,
validum suerit sy;a. In de actis quatenus obtineat compensatio γitem in fit. alibus 8333. Procurator in rem suam an aeque ante, quam post Iitem contestatam compensare debeat o333. Cessonatus an patiatur compensatirinem ejus, quod ce flens debet ea, contra quem ceditur actio, tam ineeis ne merosa quam lucrativa ιε- ιns. Si eessionarius ante cessionem & ante debitum, de quo compensando agitur. contractum. habuerit hyptithmcam generalem in bonis cedemis, an tum patiatur compens tionem ejus quod cedens vicissim debeat ei, contra quem si i essio 34. An diversa sit ratio juris, si hypotheca ii ata. p st nomen, de quo Cum .pensand ι agitati contiarium Is
satia. locum habeat Ompens tio I3I . Depositum an & rerum Dramobi tum se l. l. 338. Sequei ratio nece: Iaria non est contiactus i'. Contig iationem , quae fit in concursu creditorum poli agnitii)nem chilogi ophi. & quae iit solutionis caula. speciem esse tequeit rationis Decessariae 6 sq. 34o. An & quatenus mandatarius per subititutum exequi posui mandatum l. 17 t. 1, 23 i. Si mandatarius substituerit aliquem cum detrimentumandantis, an sudstitutus M tale a primo mandante conveniri prassit ib. 342. An s in instruinento seriptum sit, ut solvatur dentdeninen toener defeΦ, ea sit actu nis cesso s3 I. An adsignatio pro cellione habenda sit sy A. AI cellia clietatis in ad O at tri de iure valeat σ3 1. An cellio post tolucioliem tacta, quandoque leat s3 6. Unus e multis sociis an impedita possit, quod omnes reliqui decreverunt r. r,a347. An fuerit at qua bonorum societas inter conjuges apud Romanos II Utra praestet societas confugalis, aequaestuum dua
taxat an ipsorum bonorum ε . An donat tenes alterutri conjugum factae cum altero cummunicentur 73so. Ulustructus vel reditus annuus, cor jugum alteri cominpetens, pro sorte capitali an pro lucro transitorio habeatur st. An conJux, qui contraxit durante matrimonio, solus ex eo conveniri possit, tam lute Ciου. quem I risico it 3st. An pactum de communione tollenda inter coniuges valeat tam ante quam posὲ initum matrimonium
3s3. An tale pactum, si non publicetur, praejudicet creditoribus 12
3sq. An mulier contradieendo subjieere se possit reti alieno a marito contrahendo ita
3ss. Morte alteruttius conjugis finiri societatem, & ae. qui sita deinceps soli cadere superstiti ia3s6. Si prius convenerit inret conjuges de partibus soci tatis inaequalibus, an durante matrimonio conitatui possit aequalitas a 3s7 Emptio venditio, quam placuit in seriptis seri, quo sensu ante icripturam abs tutam retiactari possil ι3 t 3,33s8. Anti si aliter eonsensus tract am temporis habear, poenitontiae sit iocus s369. Emptio potius eii quam permutatio, si partim resilia, partim pecunia detur, nisi res evidenter prae . leat fi 36o. Emptor pretium smpliciter pollieitus pro re. quam scivit non totam esse vendi totis, totum quod promisit pretium solvere debet, sine deductione respectu partis alienae γ36l. Fun
12쪽
Fundo tot lueerum vendito, si plus minusve reperiis atur. En dc pretium crescat vel decrescat 8 i. Pactum de metiendo atro vendito in diebus, proximi , par it acti is nem cis xxx. annos s . Pacto relet .ari dominii ad ecto venditioni, an peritum e casu fortuito trauleat in emptorem, an m neat penes venditorem ra ichol.
. Emptor sub addietione in diem, an plus Di et enti praeteratur, si taruundem offerat, an vero illum superare debeat t. I, si In publieis venditionibus si emptor subornetur quasi plus offerens. proxime tamen interiori praemium maximaelieitaticinis deberi γ . An venditor ex eo, quod ipsemet hereditati debuit. teneatur, & an petere possit quod ipsi ab heredita. tis emptore debetur tit, a sq. . An emptor hereditatis a venditore petere possit, quod is tanquam heres suis coheredibus conferte debeat ε . Emptor an venditor hereditatis habeat jus ae relaenis
i. Beneficium I. I. C. de Rescit se in non esse extendem dum ultra contra tum emptionis, pr batur L S, Iidem non habete locum in transactione 4
an & in auctionibus publicis si. Pacto de reti vendendo an praescribi possit io. An ex pacto de retrovendendo detur actio in rem contra tertium s. In locis, ubi statutum duas ponit retractus causari sanguinem Sc vicinitatem. eommqnio tamen distinctam & potiorem a vicinia caulam retractes praebet
. An iure eivili antiquo jus retractus ex consanguinitate detur ιε. Retractus iure sanguinis an detur, si res in remoti rem esu dem sanguinis a tenetur is . An cognatus &simul vicinus praeferatur cognato iure retractus 18. heredes venditorum non posse uis retractus uti io. An in venditione redituum ex certo praedio, dominus tandi retractum habeat ax. An emptiar & venditor contrario consensu jus retrahentis impedire possint sta. Emptor an a ret ahente cogi possit ad promulgati nes faciendas ante tempus lege praescriptum a . Αri ad dominium rei venditae transferendum requiis
ratur eelso & addictio judicialis, quae hodie fit, an verri haee dominio superveniat t6,1 sq. . An, ubi fides de pretio non est habita, periculum stemptoris post tIadationem 7 . Perceptio fructuum an aliter fiat a fructuatio quam ahonae fidei possessore s. in . enus princeps eoncedere possit monopoliat 7.3. Vendita aree, fundo, vino, an debeantur tormenta, pisces, vata l. 9 r. 1, 7. Vendito Praedio, pro certa mercede ad aliquist annos lacato, si eonductor solvendo esse delierit, an venditor hoc nomine teneatur 1. Conductor an indistin te rem subloeare possit et, a
. Quod conductionem in perpetuum fieti pesse, aliqui neganti refellitur . An primus locator & secundus Gnductor inter se agere possint 4. Si loeator praedii finitam esse loeationem dicat, conductor neget, uter in posscssalo tuendus sit 5. An colonus, qui posuit aedilicium in agris condi ctis, earum aestimationem petet equeat post a flamp ssessionem .. '. An colonus pro taxatione talis aedifieii habeat hyp theram in agros subiectos . An finita locatione dominus invitus ad illam taxacionem solvendam teneatur I. An credit res coloni ante finitam loeationem, taxationem aedificii a domino petere possint ι si An colonus, qui ignaro vel in.ito domino aediseavit, finita loratione repetere possit impensas vel materi .m ι6. Hypotheo tacita locationibus data, quatenus adve sus tecundo e raductores valeat zoΡliares conductores an singuli in solidum tenean in
. An colono ante finem secundi anni, qui cessavit solvere mercedem, fieri queat obnunciatio 26. An coloniat sine cunielitu domini e pascuo sa, erepoisit arvum a fim. An rei alienae sit permuratio - t. . . E contractu facio ut des an detur actio praescriptis verbis ad I. s. Lis. de prasin. --. qu* cMntiliantur . x , s. Quando quis commodat agricolae pecudes & insti menta rustic a aestimata. hae lege, ut in lucum pereuntium aliae lubstituantur. an suos itutae res sint in il miniri commodantis sAn pater, qui taei te consentit nuptiis niti sui, amittat usumfructum bonorum adventitiorum lib. alit. 7. s. An liberi per nuptias sui juris facti, haud aliter talescenseantur, quam respectu lucri causae ibid.
13쪽
Exemplis rerum in Suprema Frisiorum Curia post Sandii tempora
judicatarum illustrantur ; Una & altera, quibus stellulae praefixae, in Sandio
reperiuntur, sed heie illustrantur aut ampliantur . vel in diversuta disputatur.
t. Ontra terram legis sententiam Oh eircumstantias
L . aequitatis judices licet supremos, judicare non
posse lib. I est. 3. Ia. Leges novae quando ad casus praeteritos referantur. exemplis rerum judicatarum declaratur L 3, 1 3. Leges & eonsuetudines singularium loeorum non v lere contra jus commune totius Reipubl. 1 4. Praxin sive stylum curiae, etsi vim habeat consuetudinis, non posse tamen derogare legi expressae is s. Sententiae certo loco latae executionem a vieinis attinquando austa ex causa posse denegari, duobus exemplis demonstratur a Iε. Ici actione instituenda vel neganda. non modo st &formae respectu, sed etiam Oh praescriptionem at amisve causam, sequimur jus loci in quo Judiatum verti. tur, non ubi contractus fuit initus raz. Matrimonium jure loci, in quo celebratum est. recte initum, valet ubique, sub certis tamen mutionibus 238. Communio honorum inter coniuem ex iure loci, in quo matrimonium est, valet etiam jure loci, in quo res sitae sunt, etsi communio ibi cesset ι quod limi,
latur & ampliatur 24s. Parium dotale, ne uxor teneatur ex aere Iieno, duran te matrimonio contrahendo, an Valeat & quomodo
creditoribust praejudicet algo An is, qui cum domi propter desectum personalem non posset condere testamentum, peregre profectus est. seceritque sum lues illius, cam effectu testetur syri. De rebus immobilibus non valere contractus alibi jure initos, contra sus linei. In quo sitae sunt Iolla. Partus quo tempore legitimus censeatur dis, 13. Dignitas locum tenentis in centuria militari non tollit patriam potestatem t. 7, ε 4. Hereditate in res mobiles ae immobiles divisa , sub mobilibus comprehendi jura 8c actiones, non aeque si res mobiles simpliciter relictae sint e. 8, 2 s. Cognitiones causarum uni collegio commissarum, quatenus prorogando ad alia collegῖa deferri possint
as. Qui citatus venit in ius, etsi nihil egerit, imo etsi ampliaverit tantum, sive, ut sum, continuaverit, si non declinaverit forum, tacite iurisdictionem prorogariisque submississe videtur la&l. II. 1, 1 v. Civibus ob eontumaciam a magistratibus suis mulcta. tis appellandi beneficium ex ratione juris compete. νη . r. I. sis. Magistratus municipales ve e tales de injuria suis personis, etsi in ossicio illata, ipsos iudicare non posse ibid.
xp. Inauditum, causa licet manifesta, Iudicioque sumismario neminem esse damnandum t. 4,32o. In easu Leg. diffamari reo recipiente se actionem instituturum apud eundem judicem, non opus esse n va eitatione, licet etiam reus se primo opposueris intentioni ex d. Lege dissamari ibid. . Uitium citationis emendari, quando reus se sistit
st. In Ius carionem non Parere exeeptionem litis pendentis, si actor reo sumptus refundere velit is xl. Arresburi sisque citatione in diem certam factum esse ipso jure nullum a
M. Credita summarum potestitum ex conventione pu-hlio, non esse subjecta arresto in. xs. Intimationem debitoris principalis in arresto non quidem requirere formam citationis, sed tamen fidem personae publicae asas. Intimatione neflecta. possessorem, mi arrinum auctoritate judicis insinuatum est, impune stavere ponse debit oti, mi non in insinuatum Ioar. Post confirmationem arresti iudicialem. debitore cuius praejudicio factum hoe est, tempore solutionis adhue se opponere posse Q. Possessorem, cui arrinum est insinuatum, post eo tismationem ejus judicialem sine oppositione factam posse adhue se opponere solutioni ab arrestante Wiarresti petitae Ita . Si quis in causa arresti tantum eonesudat, ut arrestum deelaretur validum, neque smul ut sibi ex re arresta.
di siti, fiat, ipso jure nihil agit alio. Plineipali instantia. eui arrestum fuit eonjunctum, re. jecta, etsi musa arrem adhue justa supersi, tamenarrestum prius factum esse irritum, novoque ex altera causa opus esse artesto ibid.ai. Quid consilii & iuris, si magistratua in rom ipsi noti lubjectum jus dicere pergat i s, i &
14쪽
32. Cautio pro litium expensis non statim pe modum ex ceptionis aut oppositionis opponenda t. 8, 133. Privilegium sori non modo superveniens post in ius Ocationem ante litis continationem opponi non posse. sed nec amissum restituere in jus vocatum Feteri foro t. 4, is schoL33. Per edicti tireumductionem non modo instarati m.
sed & aliquando causam funditus amitti posse
. s3s. Intendit sive processus adversus contumacem Conce ditur, etsi non conitet reum foro subjectum esse, qua de re videndum juxta ipsam eondemnationem ε36. Debitor ex codice rationum, etsi contumaa. non damnatur sine interloeutione probationis causa I sive mereator fuerit mortuus sive supersit iis - 37. Circumductio instantiae fit etiam, quando reus est praesen . sed tempore praescripto non exhibet libellum t. I,
38. Libellus ineptus. sine praeiudicio causae principalis, a iudice eorrigi potest γ39. Chirographi existentiam apud debitorem inducere
praesumptionem solutiouis facta quae tamen aliis circumstantiis sepe refellatur aut sevus, idque tribus rebus Iudicatis illinatur i. i. . 3. Diversum in esse tacitum pactum de non petendo; quod ex traditione thiiographi oritur ibid. o. Pactum de futura successione. tonsentiente sto. cujus hereditas expectatur, initum, contrario ejusdem sta me ito p test abrogari 33 i. Sub pactis de hereditate viventis non comprehendi conventiones de sucossione bonorum fidei eo m-miciliorum post mortem praesentium possessorum ibid. a. Pacta pecuniaria inter eos, qui ambiunt munus pu. Ni eum, non semper improhari ibid. 3. Pactum desistendi a lite. data valde modica pecu .iae summa m memoriam defuncti, non esse transacti x. m. sed potius pactum remissorium, nee adeo rescissioni propter laesionem obnoxium n IS, 44. Quod transactio non valere dicitur, si convenerit, ut in instrumentum recipiatur ex L 17. C. d. Fid. in . non habere locum, si probetur, partes libere pleneque eonsensiti & acquievisse s & lib. ig
4s. Qui per iuris errorem transegit eum eo, qui nullum jus petendi habebat, non potest resti ere transa. ctionem praetextu laesionis ultra duplum lib. et
l. Quando in transactione speetes controversiarum sunt enarra . Ie clausula su ecta est, quod partes ab omnibus litigiis desistant, potest tamen moveri lis
de rebus in trantactione non commemoratis II
47. In foris nostris non licere privatis ad postulandum non admissis pro se verba facere, ne quidem in criminalibus i 3 tit, gQ. Iuramentum, quod advocati in suprema Frisiae tu.ria praestant, permittit iis in causa, quam ex pom acto malam esse reperiuar. eontinuare, modo nil dieant in ea vel scribant, nisi quod expresse demanis datum II 49. Advocatus. eui soro interdictum est. eis partibus ex. tra judicium inlarvire queat, nihil tamen sua manu scriptum judicibus porrigere potest 18 o. Tempore Interdictionis elapici non est opus nova nia ad postulandum ibid st. Condemnatum injuriae licet atroeissimae, non fieri infamem, nisi id laetit in sententia expressum fit. 2, 7s2. Qui negat, se procurato I dedisse mandatum, si &nullum extet. ad salarium solvendum tamen damna tuti modo cum illa promimiore steterit in judiciotans, to 3 Procurator domino mortuo. readsumens causam, extatione juris eget mandati. esse tamen aliter judica tum & quare ii fin. ubi deest . in musa Gisini Spictoli cum λα eontia heredes lia Abes 2o D
cem, is Q. 34. Procurator habens mandatum vorandi quempiam ad Certum judium, vocatus a reo ex causa mutuae petitionis apud alium judirem, non enitui ibi dominum defendere .. s H. Alunctus reo non sustepta eius defensione, nihil pro se petere vel exeipere potest .s6. Restitutio in integrum per alium nonnis ex spectati mandato peti potest. etiamsi clausula, faceret Procurator etiam lassa, Me speetale mandarum requiram , sit addita l. 4 e. 3, 6. ibi quisitum fuit de restandenda divisione hereditatis. n. Restitutio in integrum, pendente judicis, per modum citationis fieri nequit, verum qui sic petit, cum ex pensis repellitur P . Pretio rei venditae lapsu temporis deminuto vel auincto, non dari minoribus in integrum restitutionem
nem 3 . annorum & a fio. F upiliis non obesse 3o. annorum praescriptionem, ut nee restitutione opus sit 86r. Restitutio Ob justam ignorantiae causam non datur contra praeseriptionem 3o. annorum ibid. & t. 6. εα Liberi etiam. moribus hodiernis, contra parentes re
stitui possunt l. 4, 2 fia. 63. Imo & actio de dolo eontra parentem dari potest ibid.64. Restitutio ex justa musa nullo modo fieri debet ob causas. quae in aliis edictis rejectae sunt e. 6, sos. Unus eorum, qui in athitrum eumpromiserunt, pol est invito altero rem non decisam ad judicem ordinarium referre. nee datur alteri meeptio litis pendentis, sed petitio poenae ex comprotrusso lib. fit 8, 66. Mulier nupta eum νἱro suo contendens judicio. non indiget euratoris ad litem , L s t. t. 4έ7. Non pi test recusiri judex in eausa, de cuius merito in thesi sive in genere sententiam suam scripto exposuis 3968. Iudex, qui est frater aut parens advocati in eauia. non potest ideo recusari ibid. . In causis publicis non posse judices re sari cognatos Oorum, qui in ea causa sunt laesi ibid. v. In
15쪽
P. In loeum suspectorum iudieum, qui sunt recuseti, non
surrogari alios judices. etsi longe maxima pars coli gii audietum recusata fuerit is in fin. t Etsi partes utrimque tanquam facti causam per inter- loeutionem probationibus delegari petant, posse tamen judicem pro natura causae ad definitivam sine interlocutione progredi as a. Interlocutio probarionis causa potest unam litem divellis instamus separare, ut altera statim decidatur. imo unam eausam limplieis instantiae posse divelli. si
duo sint rei, ut unus statim abs alotur vel condemne tur, alter probationibus deleretur 16 i. Judi eis ossicium est, instantias, quae ex natura causae magno numero cumulari possent, minuete & limitare a 7 . Dilationes ordinari 4 parte altera inaudita, non tem re concedendas 3s
s. inando mulier cum viro subseribit ehirographo, sussi, it ad provisonalem condemnationem, manum a viro elle agri itam -6. Citationes factas ad domum . quae non habet larem
fixum, nullius eci momenti 13. Uxor dissidens & seorsm habitans a viro, tamen eidem, quod vir habet, foro subjecta est M-3 Pinventio in delictis non excitatione, sed apprehensione eommittitur s19. Adsessores judiciorum inferiorum in Frisia prima instantia curiae supremae subjecti asci ordines Flisae in causis etiam ad regimen publicum peti antibus, si pecuniariae & e conit at u sint, se curiae submiserunt ibid.83. ' Uirgines etiam locupletes habent privilegium fori 6o. ubi tamen & contra judicatum memoratur. gr. Prisdigos habere privilegium miserabilium os. ubi
tamen contra disputatur. ,. Liberos patrimos respectu bonorum maternorum non' habere pii.ilegium pupillorum, sub exceptione mismon . . . . o. fin s Pauperes habent privilegium foti miserabilium sine diserimine, merito an immerito sint alibini εa sq. 8s Persona miserabilis habens cessionem a non miserab:ωli, gaudet tamen privilegio furi . . si
86. Vidua non potest exercere privi Iegium fori eontra minorem s8'. Eadem tamen contra militem potest, eis privilegium
33. Prosess,res Eeademiae Franequeranae prima instantia subiectos haberi curiae supremae 7389. Studiosus maior as. annis ob furtum feereto virgis caesus. Pastores & D Fctores ob idem crimen publiee
6. Quaestio de distribuendis bonis inter creditores professorum, bis apud judicium Arad. posterius apud supremam curiam decisa & administrata si . Pro arademicis habendos potius quam pro ineolis oppidi eos, qui studiorum causa missi sunt in locumaeademiae, etsi albo studibsorum non inseriptos 7ssa. Pastores Eeelesarum in musis civilibus uti quidem foro eommuni, sed tamen respectu bonorum pastora.
lium gaudere privilegio pupillorum γεν3. Quando e pluribus, quibus legitima eompetit, unust
juste praeteritus aut exheredatus est, an is reliquis ad quantitatem legitimae determinandam adnumeretur. Amtmata judicatum LMI
ρέ. Parentes. eis bona dissipantes, non possunt a liberis compelli ad legitimam ipsis repraesentandam rays Prohibitio facta testamento, ne pater habeat usum tu. hum bonorum filio relictorum, non pertinet ad legitimam filio relictam ram. Hereditatis petitio dati nequit adversus eum, qui se dieit heredem, nee tamen ullas res hereditarias pos
yr. inires hereditarias dolo malo dissipavit, ita ut eas itipliorem st .rum restitui sit impossibile, tamen conveniri potest, ut eas in priorem statum restituat, ac ita condemnatur εs3. Possessores rerum alienarum, etsi titulo oneroso, eo-guntur eas restituere domino, pretio non receptol. 6 t. 1, as . Mensularii quoque . sive quos vocant, ad idem tenentur, non obstat te P. et a cum civitaribus& harum Si ito esus Iuris derogat Orio ibid.ioo. Prius actum est judicio possit tario frustra, deinceps, actor obtinuit in petiturio et Quaeritur, an fluctus praest in d i snt a prima interpellatione posse ιIolla, an ab ultima petitoris. Posterius Iudicatum p ta. roi. Emphylevsis dari potest absque nomine proprio &sne expressa lege meliorandi i I, iei. Qui fundum immemoriali tempore possedit ae lua bili pensione sine certo titulis, emphyleusin acqui. sivit, secus si titulus locationis conductionis adsu
ro3. Emphyleuta tenetur ad solvendum vectigal. etsi nuhil fluctuum ob vim hostilem percipere nee fundum colere potuerit Ioio . Qui per so. annos non solvit vectigal emphylevia. manet tamen in futurum obnoxius, & dea9. annis praeteritis tenetur ιι ies. Quando usu sfluctus est relictus rei, quae sine augmentis aliunde venientibus salva manere nequi usufructuarius an proprietatius illa praestare debeae
ios. Impensas litis super proprietate rerum uter ferre debeati ususeu tuarius an proprietarius raro . Aliter in patre ae in allis usufiuctuariis ibid.iog. Qui habet usum ructum vestimentorum& quorumis vis mobilium . potest illis uti ad extremum usque, nee cogitur ad aestimationem finito usu fluctu restituendam. essi ad muruum commodum fere ita convenire solent r. s, 3 oν. Usufiuctuarius rerum mobilium, qui per contractum recipit aestimationem finito usufructu restitutum iri, non fecit novationem, nec ideo amittit ius accresce di, aut reliquum Ius testamenti l . Heres. qui promisit, se omnibus testamenti articulis exacte pariturum , non prohibetur tamen exigere e utionem fructuariam in eodem testamento prohibitam t. p.
16쪽
iit. Cum usu fruina est relictus eum potestate alienandi, remissa cautione non poteli negare deseriptionem
ria. Ius, quod in faetendo consistit, non esse servitutem, nee ideo lieet praedio impolitum, potest opponi tertio ptissessori l. 8 LI, si13. Agenti ex sure ante o. annos eonstitutos, licet nun
quam ex eo sit astum, si tamen possessio non sit interrupta, Praescriptio opponi nequit ibid.ilo. Precarium, quo quis a vicino petit jus ponendi senes tam in suo pariete, despicientem in vieini aream. ruod i plo Iure licet ei, non eogitur fenestram illam e suo pariete tollere ria & I, Itis. Qui habet fenestram in suo pariete, de*icientem in
alienam aream, licet a tempore immernotiali, non
potest prohibere vicinum, quo minus is contra istam fenest tam aedilicet, nisi vicinus illam fenestram suo eonsensu approbaverit, quo tamen Casu idem prospectui lilius fenest adi Discere non prohibetur εv6. Damno a quadrupede dato, si dominus eius dediti
ne se non liberet, an etiam ad impanias teneatur, va
He iudicatum l. p tr, sit . Dolotis & deformitatis in libero eorpore non praestari
aestimationem e. 3ng. In judicio familiae emiscundae famuli quoque jummentum non inficiandi praestare enuntur L iciti 1, 7 ity. Professio aeris alieni ab his, qui sub juramento declarant res haereditarias de in in enthrium relata, non habet vim plenae probationis ibid.ιio. Descriptio rerum hereditariarum sine publiea aucto. titate fieri potest a maioribus annis xxv etiam eum
exactione jurisiurandi ibid.ia . Quae ab uno coheredum vel sociorum donata sunt. teleommuni non possunt imputari t. l. 4112. Parietem communem alter sociorum pro sua parte tollere potest. altero quoque invito tActio ad exhibendum sua natura praeparatoria, potest aliquando causa cognita pendente lite. institui sia . Nemo cogitur ante litem e testatam citatus, ad ullas interrogationes, vel ut testis . vel ut adversarius respondere i. I t. . Φris. Qui post litem contestatam, interrogatus de factis,
quorum ante litem contestatam nulla mentio erat ficta. eis per statura respondere non teneatu . eactue' pro non positis habeantur, si tamen fuerit confessus, habetur ratio confessionis . sin6. Qui interrogatus post litem contestatam noluit jur eo respondere. pro confesso habetur 6 sq. iar. Quando positiones per eontumaeiam Edversarii proerinfessis habitae sunt, ex causa tamen probatio ab
i23. Etsi interrogationes omni parte judicii possunt fieri.
non facile tamen post con lusionem in causa sunt needendae ibid. ias. Confessio ad interrogationes adversarii ob probabilem ignorantiae causam habetur innoxia si Io. Reconventionem fieri posse post silm continitam. sed eum non procedere pari passis eum causa conveninti rinis. neque hane per illam reret dari t. s
i; t. ln judicio possessoris non admittendam esse reeonvenistionem petitoriam otia In sudieiis summariis admitti reconventionem non. nisi aeque summariam ν 33. In causa conventionis & reeonventionis, si una facti sit . altera iuris . haea prior dc sola deciditur, altera continuatur stI . mando plures ejusdem causae consortes habitant in diversis provinetis, diversitis jurisdictionum non triabuit idem forum, nee facit eos, qui sui t in hac pro- .ineia, subjectos euriae supremae puma instantia, aliud est. si causae sunt inseparabiles triis duri quo plures ob causae connexionem ad eundem judicem venire debent. non tantum ad supremam curiam, Verum etiam ad iudices inferiores. si causa fuerit illic ineepta pertinet artio. Qui se litibus alienis pro eo quod interes sua. adiunia eun , ut iis adsis si suo nomine nihil petere aut ex cipere possint ιεri . Submistio sive prsrogatio fori. facta in instrumento, cui inseita est hypotheca, non praeIudicat tertio ponsessi, ri hypothecae rit;8. Submissio sive prorogatio fori. facta a duobus eorteis
cum tertio contrahet. tibus, non pertinet ad correos
inter sese tyri'. Clausula prorogationis, it strumento insem his vetiabis, mei submis e seo na Reebte, nihil operatur ist o. Magistratus dc Rect ires municipiorum aeeipiendo mutuas pecunias non possunt cives suos Obligare, quo de luis patrimoniis conferendo solvant l. ia
t t. ' Universinter e speciali mandato Meipiendi peeunias mutuo, tenentur iis, quibus hae mandatum fuit exhibitum. licet mandatarii suos mandantes deceperint si a. Ex stravi causa ereditor. etsi debitor exeeptioni noci. numeratae pecuniae remInhiaverit. probare debet. pecuniam vere esse adnumeratam is fio.
i la. Adseveratio Mennoniti ea, licet comuncta cum iu missione poenae perjutii, non debet tamen habere vim jurisiurandi LM a. ε . Qui de mittimonio litiganti non possunt sibi mutuo deferre jusjurandum litis decisorium 8 4s. Iuramentum suppletorium ad unius testimonium aiactori disseulter, nee nisi in causis levioribus defetis
ει 6. Sententiam non recte ferri sub eonditione, si iuraverit Adversus eum, qui negat depositum. vel euius lare
eulpa res deposita vel demandata periit, iuramentum in litem hodieque locum habere t. 7, 4 sq. a 3. Qui dedit aliquid, ut alter vicissim daret aut faeereri quamdiu alter vieissim non serit aut dedit, potest reis petere, nec cogitur agere ad implementum Acthaut
dationis reeiprocae t. 4asl 9. E chirographo continente debiti eonsessionem sine mentione causae debiti non dari actionem e. 7, τrsu. Qimd solutum esse chirographo non habente eausim debiti. licet peti non potuerit. repeti tamen etiam non potest e. 6, s
17쪽
isi. ini solvIt usuras in deh tas sortis debitae, non potest
isi. Condictio indebiti . licet sti icti istis, si tamen lae.
rie quasi e contractu b. f. recipit usuras ex mura. finarsi. AEstimatio rerum deperditarum non extantium, pertustes faetenda, valde iubricae det et minationis L 3t i, Is . Constitutum pro ali , ad ter tum diem selvendi, non essa fit utilo em, nec esse nravaticinem, sed Ium proprio essectu ciles Constitutuin, si ut appellis tutus, sqq. νss. Q i semet in ossieto ob igav teum clausula hypothei ae
retu . insi adm)dum diserta S praegnans sol mula sit adhibita 1 t t. 7
36. Ad te uncia ionem . b. si qua mulier. C. ad SELGI mays et se, ut supra scit mam publicam & tres teste , requirat ut tu,surandum l. ibi ν, ε 17. inar id ν mulier intercessit pria viro, & renuit elavit Scto Veliri rit . ea Gima, quae requi itur adtenunistiationem Auι b. SI qua mulier icet eius mentio facta non sit, berieficio t.mea hubas Au .h nonp test uti
rs . Debitum illiq idum per judicem liquidum Act m,
non 'peratur retco compensati nem, ilias alatea lix dum iu iset t. 2.4ebitum. qu id tam pore judicii per excepti mempe imi potest, non re ipit compei sati item, e si cum primum nasceretur, reciproco jam ex liente debito, validum fuerit s'.
36o. Q i alium suscipit defendendum ti pro illo intervenit in judicio, non potest competis re quod actor sibi debet si6r. Cessiunarius patitur eompensationem eiu , quod cedens debet ei, contra quem ceditur actio , cum incessi ane onerosa tum lucrativa ill6a. Ide ri suris est, si debitum eedentis natum sit post cessi inem faetam, ante intimationem e . contra quem fit celsi . factam 32363. Qui in jus voeatus aecipit aliunde cessi mem adversus actorem, potest quidem vi cessi inis illius ei m- pensate, sed tenetur actori ad impensas refundendas
id . 'Debito-, qui eonvenitur utili hypotheearia act onea credit tribu , potest compensare. quod suu et editor ipsi vicissi in debet, licet hypotheealia cctorum, qua hi nune utiliter agunt, sit antiquior suo credito
61 Consignatio pecuniae at is debitae, nonnisi auditis iis quorum inte est. fieri potest, Sc qui alter eonligilat imperi γ m gistratus aut judi eis, a quo appellari potest, pei inde conveniri potest, ac u pec uesam adhuc haberet t. 3, γIM. QIi oecuniam iure crediti aeeepit, quam alius iure metiri i ad se pertinere e nee d e. non tenetur adeo' lian Hidam, nisi eum alter jus suum potius liquid i e moro avit Pi 7. C nstruatio. quae fit solutionis eausa, non a iter quam
c lato Fc audito ereditote jure sit, qui aliter consignavit, ei si judicialiter, perinde eonvenitur ae si
adhuc polii. et i 68. Si mandata mas altum sibi substituerit, eum detrimento mandunt um, ni st tutus autem in pati bus sibi commasis non dei ueri . mandantes pilini mid=uod interest, coni a s bst ut uri agete rima D sunt. paulo iecus tameit Iridicatum l. Τ t t.
debito te laetam, non piaeiudicat creditoribus, etsita te coni. acol fidesus soles vale. t 9 ZO. Peracuratiar iri rein suam, non agit ex fidia qualitate,
si prae se ferat simplex mand . tum. ι .u la j .ris tu se
translati mentione iacta Iti7I. I, st umentum actionis eefiae cum titulo juris translati. line Mausula mandati in rem tuam, nullo modiaeue vitiosum, actionem tamen di et .m ii de non p-sse moveri ibid. 72. ditatutum ei in municans supellectilem inter consu-ges licet ipso Iure, non praejudicat creditoribus hypothecariis antiquioribus t a 3373. Quandia tnunus publicum communi pecuria eo sis eum est emptum, heredibus uxoris pars dimidi. pretii, quo emptum est, non quo iterum vendi potest. debetur 6
post mortem uxoris facta sit. pars tamen pretii heredibus communi dividundi iudieiis debetur ibd.
municari, id esse Iudicatumi videli tamen esse distinguendum γ
ptias contra tuin veret, mulierem ex illis mutuo teneri. non aeq re si in sttumentuin ωbligationis ante nuptias contractae tantum mutetur ae innovetur g
' nomine, vel eum uxore, tuin creditor ipsum in solidum convenire nec durante, nee soluto matrimoni potest, ut es Iudicatum. Alias tamen secus en visum, qua de re disceptatur ιιI78. Mulier, quae si me justa causa a viro secessit, partem redituum ne quidem e causis necessariis petere pol
r7ρ. obligationes, durante mari monio seriptas, eenseri C munes, etsi praesumpti , sit, quod de pecuniis uritus sint enmparatae, nisi hoc pri betur ibid. 18o. D h la. quae alter consua habet ante matrimonium di quae finit mctrimnio reperta sunt cancellata, creduntur & ante mattimonium soluta. nisi pra ba trime vel praesumptiones ritoti eontraria ibid.isi. Nomi, a codicis mercatorii ante matrimonium con tracta, si fi lito matrimonio deleta repe tantur, in eo solo percepta credu.tur, cujus fuit liber rationum, nec communia censentur ibid.r a. Renunclatici lucrorum aequisitorum eonstante matrimoniu tacta. non valet; de lueris acquirendis in fiatur 'm,appii bata est ib d. Us. Verumtamen, si alte r e tali eontractu fi kt locupletior, alter pauperior, non subsistere pactionem, judicitum est a18 .
18쪽
i3 mi in pub'ira venditione, se ipto eertum pretium
c -mplexus est. I mox rogatus quid scripserit, minus a se scriptum assirmat, non videtur ultra quam ex eoi t ne ii viva vὐee dixit, teneri, aliter tamen in hyp ithes iudicatum l. 38. t. ,sE Dytio potius quam pet mutatio videtur. si pro re ali. qua part m res alia, partiin pecunia detur . nis res
M. Emptor pret. um sinpli iter pollicitus pro re, quam scivit, non t ita ira esse venditoris, totum. quod pro . misit, pretium solvere debet, sitie deductione tela etia partis alienae TFundu totiugium vendito, si plus minusve reperiatur. pletiu ci regula iter cieseit vel deetescit. nis adspeetem si e ei rpus vendatu , q lineis ad speciem vendatur, add tia, ut st. so greοι inte Uera &e. iusta tamen cauta d,ri is minuti nem pietis pro rata, ob notabilem dilerepantiam fliri. In metiend i agrν .endit , si numeru Iusterum comisatiat, etiam computari via, vicina es & arundine. ta junc ἰsque palustra, q latenus falces pertingunt si 83 Aliquis vendidot sub clx isula eonfisuιἰ, sde tamen de pretici hab ta ultimis pe si ritibus non sci ut s. si
rem iterum pub ce emerit, d cens. se rem tuam recipere.nee pr insilit est apud officium vectig. bis,quod Re p bl. debetur, quotiens res alienatur, incidit in poenam commissi iax o. Maleator, qui h iminibus a se emere consuetis meroees aliquas mitrit domum, pretiumque in rationes refert, videtur habuite fidem de pretio, nec ideo praeis etriar aliis creditoribus ibid. yy. mi res vendidit ei, cujus institutum noverat essere.n aliis iletum distrahere, videtur habuisse fidem depretici nec Draesertur credito ibus ibid. a. Frater, qui vendidit hereditatem coheredi fratri, non tenet ut ad conferendum i; s. quod a communibus parentibus ipse prius Meepit, etsi frater empirat id
is 3. In locis, ubi Stativum duas ponIt retractus causas, sanguinein Ae viein talem, communio non excludi.tur. sed distii .ctam & putiorem vicinia causam tetra i pia het dis, Iarpi. Jus retia tus ratione sanguinis eessat, quando res alienatur in remotiorem eiusdem f. mi ire cognatum
x s. Quando duo corjuges, quorum alter est e gnatus
venditrarum. emerunt, cognati ementis, qu eri hein
re nequeunt, pro parte tamen alterius p ssu ut, ut nec cragantur totum pecipere vel toto abs tere i ty6. mand emptor est vicit,u , ei tamen plauertur misHuc sive qui iem habet coma, unem ιylyν. Don1 nus inseriori, aedium partis vendit eam vieino; pa tis si perim ris dominus in tetrastu praeferri videtur emptori vicino acii y8. Translata res os erosa est more venditionis in eum,
, qui non fialvere maximum. sed accipere minimum vellet pretium juxta rem; non est locus suri retractus
νου. Specise mandatum, quod in retractu pro alio iaciem do requiritur, a marita pro uxore retrahente non requiritur asaco. Retrahens, qui minus effert emptori, quam in instrumento venditionis scriptum est, praesumptione fra dis, si hane probare neque t. deinceps quod Pr tio deest, supplere non potest, sed excidit retractuetoi. Qui habet ius retrahendi, non videtur emptorem cogere posse, ut promulgationes faciat ante tem. pus lege praescriptum ἰ aliter tamen esse Iudicatum . araor. ini consensum in emendis rebus soli neglexerunt, in commissum incidunt, sed ut facile ad compi sit; nem admittantur t 6, w3. Quod periculum rei venditae needum traditae ad emptorem pertinet, in foris etiam hodiernis ipsoqueFi ilico adhue observari aeq. Colonus emit domum eum horreo impositam fundoοῦ agrosque ei subje hos eos duxit ad longum tempus cum pacto snvendi donativum, quoties in alium Ius transferretur, subit cavit domum at Os que alii s da liqv t annos. d 3ininus petit donativum ἔ in aer. an debeatur. Uarie iudicatum l. tr. 2,3a s. Ccinductor longissi ni temp ris, qui certas impen sis se recepit elle iactutum, finita locatione non pc est eas repetere, licet ad pei petuam rei causam pertineant γ O6. I.mpensis, quae ex nam a contractii fieri debuerunti eis per il as fundus si melior iactus, finita locatio ne a colono repeti non possant ibid.2or. D iminus praedu finita lotatione tenetur ad aest mationem domus fundis impositae se volente, licet colonus in p. ssem l .e non sit s e . Colonus pro impensis aedium agro impositatum reo petendi . habet tacitam hypothecam in γgias ad demum istam pe tinentibus, utique iri Fritia i
a 3. Illa tamen hypotheca non extenditur u tra corpus astrorum, non ad fructus . neque merce dcs e trundem ibid. aio. Colonus post dimissam piissessior e m. lieet ae lium taxati ne needum soluta, non potest agros iubjectos
denuo occupare Nait. Sed idem in pissessione e nstituras non me do aedes jure supe, ficiei suas, sed & agissiis subsectus retinete potest iaaia Dominus iundi, loratione finita. tenetur ad aestimaisti oriem aedium, se volente agris imp starum, etsin in ipse, sed colonus renuitaici locationi condu
ail. Creditores coloni ante finitam locationem jure hyp thecaeptivilegia re non possi pete letaxationem aedium a domino fundi Qei C lonus qui invito & prohiben e domino aetifica
v t. neque taxa tonem Deeiplum ae liticium epetere
potes sine exemplo tamen de is nil 16ras. Si vero te' iante vel non eci se tient. di min aedificaverit, tinationem quidem impensa um retere Donpotest, materiam tamen domus petet e 1 sie videtur
ii, Saa6. Aliud est, si Ioeo aedificii eombusti vel e apsi nilvastit a aedes
19쪽
aedes extruxerit, harum enim taxationem petere potest irSoetus fundum eommunem solut inhabitans, impensas in aedifieando factas pro parte clerius statim repetere potest 38 Hypotheea taetra loratori data in res invectas 3c illatas. Iet etiam adνersus conductorem secundum
ejusque bona, sed non ultra quam Ipse secundus
coiiauctor debeat a Colonos ob casus fortuitos raro petere mercedis remissionem, nisi ob vim hostilem. 3c quamobrem 2IR. obnunciatio loeationis rerum loli non fatale omittitur per tacitam renunciationem, magis est, ut debeat esse expressa 16 Conductor etsi tempore locationis finito, de re loe in vendita, si tamen obnunciatio facta non sit, ab em. ptore non potest expelli arQui ad plures annos loravit fundum colono, quem pollea comperit invecta di illata habere ab uda comismodata , huic tamen ante biennium eessationis jure obnune lare non potest, sed ut vicitur, ita potest. si eautionem non piaestitetit a MPropter cestitionem biennalem primi conductoris. non posse secundum ccnductorem expelli, fuisse judiearum, ratione peculiat I. ut videtur, regulariter magis esse, ut contrarium sit verum asColonus sine consensu domini e palmo Deere non potest 1grum eerealem, quin teneatur in id quod interest au fin. mando quis ag leo'ae eommodat perades & instruis menta rustica aestimata, sub ege substituendi res alias loco pereuntium. & cum pacto, ut substitutae jure commodati habeantur, substitutae tamen species non vidantur esse in dominio primi commodantis 3 etsi aliquando secus visum fuerit t. q. RPon emancipationem tacitam. quae fit per nuptias. pater non habet dimidiam usus ructus partem in honia adventitiis L t. r. p.
20쪽
QVATENUS ΛB INSTITUTIONIBUS DISCREPANT.
I. Ratio instituti in hoc opere. II. Pandectarum stetis Digesorum appellatio. Mor allegandi.
III. Divisos ordo. IV. Ratio, cur in parte priore icta Hie nou repeta mur. V. Ammas Artis non male Paratilla vocari .secus ac MenetiuL
breviter re perspicue . ut in primae partis initio praefati sumus, ita comis plecti. ut ea capita, de quibus nihilant parum in Institutioni Diia reperitur. ordine iusto tractemus; ex caeteris, de quibus ibi ex professo suit actum. non tam nihil dicamus. quampnaecipua& tyronibus ignota excerpamus. Enimvero institutum Iuris Conditorum fuisse, ut in Instit utionibus praecipua scituqlae maxime necessaria promuerent. eademque in Pandectis pleniore manu exeqM rentur. additis, quae in prima Institutione praeterinilla suerant, iatis est manifestui . Si hoc ri his sequendum esset, Commentarius ad Pand istas ingens evadebit opus, nec λrte par huic vitae brevi spatio nobis superflaturo. Sed utcunis
que vetustatis exempla valde ad animum nostri im perlineant, non minus tamen ita instit ui-inus, ut tempo m. quibuε utimur. rationem
inprimis habendam es Ie credamus. Idcirco nobis visum est, eaque sententia magis magisque uia docendi apud nos invalescit, pande fias itae se tractandas. ut quae apud Institutiones dicta sunt . eadem scribendo aut explicando non repetantur, nisi Matenus rerum connexio flagitare uideatur. Hoc instituto. positiones utriusque Partis. Institutionum & Pandectarum, una editione coniunximus, ut ex illis pariter aequabile eorpus sundamentorum Iuris exireti Quae ad I stitutiones sunt, has pridem latiore Praelecti num opere con iti sumias illustrare, qlli,d eariun brevitas ct notitiarum Iuris multiplex usus enixe postulabit. id ipsum juxta Pandectas. s Deus vires largietur. in his paginis satagemus. eoso ris L s a s II. modo, ut vetus dictum. quod semper opprime nobis plueuit . ubique sit in conspe stu; Τα κοι- να κω, ως. Reque desperamus, idem nobis e- Venturuir , quod gymnasiorum Magistris Hippocrates in libro πεῖ τεχνης, pollicetur: Οιτων γυνασί- επιμελήμενοι. cuia πι ο ζοσ-ευήσκουσι κρῆα τὸν αυτὸν οδαν Ssοῆες. Ouigνmvasicae dant operam. dum cadem Pia quarunt, semper aliquid adinveniunt. Denique, &ad atra enitatem limul. ct clariorem dicendorum explicationem facere posse videtur . si quand que . tibi res tulerit, Observationes iuri . exemplis & historiis rerum nostra memoria judicatarum firmatas, illustreinus. Sed missa prasationerem ip1ain aggrediemur.
a. sa) Institutiones sequuntur in Corpore Iuris Pandectae, ita diistae αις παί, των λέιm των vos is, quod totum jus contineam, idque in eo digestum sit, unde DIGESTA latiue; Hebraice, ut hoc etiam addere liceat, Coso. Liber in qua
omnia sunt, cujusmodi inter Iudaicas Commentationes celebris dictat Codex. Compositae sunt Pandectae e duobus librorum millibus . triginta septem autoribus, quorum nomina singulis excerptis sunt praescripta. ut auctoribus sua laus maneret, non rit conditores operis habeantur; nam id totum Imperator suuiti fecit. I sita solius omnia vult censeri. Const. tanta. g. r. s ιλuod eo pertinet, ut quando Iurisconsulit in andectis contraria scribunt, ea tamen pro antinomiis non habeantur, si dein Caesar contentanea prioribus reserat. Exemplum est in I. KL ult. cum l.seo. F. de Rem divis iuncta l. 1. g. vis. J. de Re . quas aulinomias esse, vult vehe-