장음표시 사용
31쪽
DE ORIGINE IURIS. ET OMNIUM MAGISTRATUUM . cc. sar
ratque leges ibi ceriis fictis accommodatae sint, ut e rexicus passim liquet, non pauca tamen Codicis mutant iura Pan declarum. S. Nempe, Codex partim descriptus est e C dice antiquo, partitia a Iustiniano auditis. Priona non post uni derogare Pandectis, cum liae sint posterioris editionis; nova derogare pollunt. Imo
tamen d de prioribus reperiitiatur, qliae jus Pandectarum mutant. Exemplo sint ιιtuti Od. de bonis 11 aternis. de bonis, quae liberis. aliaquc, conser L ia. C. de sentent. cum Lsό. de re judiciit l. r. f. t s s. de collat. cum l. vlt. C. eod. In his ibi simili hiis Obreptum eli Juilini. no in
compilandis Pandectis, quod dicere fas sit. Dicam
Iure Pandectarum bona materna, qtiaeque Iiberis aliunde advenerant, pleno jure ipsis acquirebantur, ιυ. de Acquir. HereL Jum tamen dicis antiqui sic erat constitutum, ut proprietas ad liberos, ususscii eius ad Parentes pertineret; imo jam tempore Constantini & Licinii, duobus ante Justinianum seculis, ita obtinuit, ut ex L . C. debon. mat. liquet. Pandectae tamen a Julli. niano compostae, jus antiquissimum adhuc praeferunt e manifesta negligentia compilatorum,
qui jus illud vetustissimum etsi commemorare poterant, simpliciter & πραγμα tamen legibus inferre non debebant. Aliud exemplum : Arcadii di Honorii temporibus constitutum erat, ut sentent ias tam Graece quam Latine ferre liceret, in Lia. Q de Sen. tent. s Iuteri. In Pandeelis tamen centum αamplius annis postea, relatum est praeceptum, ut decreta a Plaetoribus Latine interponcrentur,
non est nisi hoc addere placeat. Justinianus idibus Rugusti, Decio consule, st. tuerat, adventitia bona n Gn venire in eollationem, quod filii anno Chr. F9. postquam Idibus April. ejusdem anni primum Codicem ediderat. Non sitit igitur illa Constitutio in Veteri Codice . fuit tamen quadriaennio antiquior Pandeetis, in quibus tot annis postea compositis& publicatis, tamen adhuc legimus, adventitia bona conferri, L . g. s. de Collation Postremo edidit M penitor volumen Novel
arum numero I s8. quarum dies non est expressus, nec ab ilio, qRod liqueat, uno volumine
comprehcnsie, qua de re Thomasius in Scholiis au Ist. h. loci.
Promulgatae Iuut Novellae Insi caeteros libroryιsiviant, nequefiniui, nequeIemel, sed diversis
anuis ue temporibus, ut ex earum Iusseriptio uibus patet Iutis, tametsi aliquae nullas habeant. scuti neque i scriptiones in omnibus adpunt, cuia Pa. ut videtur, librariorum. missae. Vide Rit-
tersitusium ad Novellas Procem. c. a. n. I9.
9. Post Jultinianum Leo Caesar Philosephus, edidit Novellas μαλα φιλοσο*ικως scriptas, sed
Idem libros βασιλισίν composuit, quibus seleela juris l.itini in Graecum sermonem transsunduntur . usumque interpretando frequentem habent, qua de revid. praefat. -υus edit. βασιλIn Occidentalibus provinciis, juris Romani studium penitus extinctum est cum imperio, quod delitum est in Occidente anno Christi 476. quando Heruli, de deinceps Gothi, rerum in Italia potiti sunt, suasque simuI leges invexerunt, quibus duinaccessere leges Saxonicae, Salicae, Ripalicae. Longobardicae ctri Latinum jus ab eo tempore suppressiim fuit.
usque ad annum II 34. quo exemplum Pandectarum a Pisanis in expugnatione urbis Amalphit nae repertum, Pisas, ac inde Florentiam delatum
est, quae sunt Pande istae Florentiuae. Vigi. in Praefat. ad Theoph. Ab eo tempore itis Romanum quasi postli ininio reductum est in Oecidentem, inque scholis atque judiciis frequentari coepit. aegre tulerunt hoc Pontifices Romani, cumque adhuc omnis doctrinae laus x notitia penes Clericos fuisset solos, hac via notabilem eruditae sapientiae partem ad seculares, quos vocant, transmitti, reverentiamque CaesaIeae potestatis hac ratione propagari videbant. Ideo cino rem aliter impedire non possent. ormulatione Imperat
rum, de scriptis Ecclei iusti eis re glossematis juris
civ. compilarunt situm ius Canon. seculo XI. αXII. quod constat mi i stimum libris Decreti αDecretalium: illud quali Pandectis, haee Codici
respondent. Ejus juris hodie viget aut oblis levit auctoritas. prout alibi spernitur, alibi adoratur Pontifex Romanun vid. Pac. praefat. I g. in δε- cretal Nee eo minus sub poena excommunicationis jus civile doceri vetuerunt, uti factum ab Honorio III. anno lai p. rursus a Gregorio IX.
'mbitione prava, ut Objervat Meeterayux GaIliae
32쪽
. historiographus Catholicu', in compeiul. Pqst regnum Phillyn. Puiebri cap. do rob. Ecclesiis . IO. Tertia pars 'liti deluccessume prudentium , his sumna artis absolvitur. Primus Proselibrjuris suit i ib. Coruncanius, La. I. N. h. t. Fundamenta juris civilis scripto primum tradiderunt P. Mucius Brutus α Manilius, y. s. l. a. ubi hune sensum habere videntur verba, Iuniarunt Ius civile. Primus in generale artis systema ius civ. redegit in Mucius. y. - . l. a. hoc cnim velle videnis tur vurba. Ius civile primus constituit.
Sectas primi condiderunt fini illius Labeo &
Aielos Copito, illo Trebatii, hie Ophilii auditor
quos duo pacis decora Tac.3. Mur. V. Vocat; iustituta corum vid. l. a. g. 47. b. t. Capito veterem discis linam illustrare contentus erat: Labeo fuit meητικος & plurima innovare instituit, ingenii qualitate VI ducia doctrina, ait Pomponius d. s. s. quae sunt duo των cra Irικων suturorum; qualitas ingenii luxuriantis, ambitioli, novaturientis. ct fiducia doctrinae, qua plerumque plus de se sperant, quam in iis es, ut
alibi Justinianus. Sunt sane Κρητικοι, electivi, tam boni quam mali. λυγρα κω ἐσθλα. Prioris generis Labeo fuit. Sed unde hoc. quod in Jurisprudentia duae tantum sectae sitis nominibus unquam sunt cognitae, quae in aliis studiorum professionibius sere numerum excedunt ' Capitoni succeisi Massurius Sabinus, unde haec secta Sabiniani, ut&Castiani a Cassio Longino, quem alter excepit Sabinus; Hunc avolenus Priscus, valens & Julianus. Labeonem secutus est Nerva Pater & filius,liem Proculus, unde hi Proculeiani, ut&Pegasiani a Pegaso; quem Celsus Paterct filius. denique Nerati iis Priscus exceperunt. Cum Cons .mtino M. iuris seientia transit in Graeciam, quae exinde egregios dedit interpretes, quorum aliqua scripta liodieque supersunt, Harmenopulum, Theodoretum, Theophiliam. aliosque, ut e Sestoli is is βασιλικῶν, de quibus
vid. SuareZ. iu u tit. βα λ. Iii Oecidente primus ins Liuratae Jurisprii dentiae Proselibr fuit Irnerius, a quo sunt excerpta autheni leo in Codice; mortuus cst Bononiae circa
Ejus dii dipuli. Ato ibidem, Plaeentinus in
Gallia, luminas scripserunt. quae nihil eraut aliud. quam Potitiones Artis, brevem ejus institutionein exhibentes. Λccursius Princeps Glossatoriun, floruit circa annum Iaar. Glossator est interpres; nam glossa graece est lingua, interpretulis κατα ποδας, quasi de verbo ad verbum. Alii praecepta duris Artisque notitiam ad ultim serensem ti anStulerunt, quorum Princeps Durandus, qui Pater praelicae laudatur di edidit speculum iuuia1
Paulati in tacundiora ingenia ad doeeudum& ad disputandum se contulerunt ἰ inter quae anno I32 i. summa cuin laude docere coepit Barto. lus de Saxo surrato. cujus famam excepit Ba d de Ubaldis. mortuus Ticini anno I ao. Hos plures seculi simi. usque ad Iasonein, qui anno II i8. & Decium, qui anno Is3 . decessit. Primus cum juris scientia literas humaniores junxit Alciatus, Papiae mortuus anno I 48. quem in Gallia imitatus est Corasius. qui duobus millibus auritorum Tholosae operam dabat. Idem institutum, in Germania Latius. dein egregius
que presserunt. Vide Foriter. histor. Jumsub . Plura nos hele de historia Iuris, post tot hominum doctissimorum commentarios non collo in
bimus, praesertim postquam id actu iri diligentis. sime oc copiosissime, a Uiro CL CORNELIO van ECK, juris in hac Academia dignissimo Antecessis re . qui brevissime dc nitidisti me ad h. t. exhibuit, quae aliunde multo labore quaerenda fuissent. Tir. III.
De Legibus, SCtis, & longa consuetudine.
I. Partitio Rubricae, es de solis Legibus heie agendum. Definitis Legis. II. 9uo sensu dieatur
sponsio civitatis due usus eius rei. III. Cur commune praeceptum, an ut rariora excludantur. IV. Etiam ut excludantur privile eis. V. Summa poteyas quid legi conferat. VI.2uomo δε se habeat Ratio ad Legem. VII. Conscientia an ta quatenus obligetur ex lege. VIII. Ujus regulae . quae sectat, Cessame ratione Legis cessat ipsa Lex. IX. Potestas Iaesis s virtutes ejus. ubipermitisionis s toleranιia discrimen. Suasorias non esse Leges. X. De
33쪽
DE LEGIBUS. SCTIS, ET LONGA CONSUETUDINE. sas
tempore ex quo Leges valeant, ubi de futurii s praeteritis; quod exemplis declaratur sapplicatur. XI. Divi fio Legum in Decies haud necrsaria; sed distributio in partes, quae se ut Rogatio G Sanctio. quanis nullum si, quod contra Legem M. XII. De interpretatione Legis ex AEquitate. XIII. μ' PMIo Lex toluIur. IIV. De requisito Legis σConfveruinis, ut Ani generalen tan de jure municipali legi communi contrario ; squid juris, ubi lex vel consuetudo nulta. XV. De His Curia. quid valeat ad juris auctoritatem.
a N Te etiam Rubrim partitionem praesert
in tria membra, quorum duo posteriora, quod satis videatur, in parte priore demonstrata sunt; de Legibus superest locus haud desun-ctorie inansmittendus. Diximus alias, Legem fgnificare vel omne jus scriptum, vel id, quod
populus Romanus per sὰ natorios Magistratus in Comitiis centuria iis constituebat s heic generalem vasere sensim, arguit definitio, quae est in
I. l. h. t. Lex est Commune raceptum, Dirorum
prudentium consultum, delictorum, quae sponte
vel ignorantia contrahuntur, coercitio, communis
Reipubliponsio. Quam definitionem ex Dem siue ne petitam esse. docet locus ejus in I equ.
productus. Nos eam explicare non aggredimur, quando nec est definitio, sed accumulatio praedicatorum, legi non male convenientium, at quae naturam ejus nullo modo expleanti Deis
finiamus ita: Est sponsio civitatis, seu. Commune Praeceptumsumma potestatis, omnes ei fulsectosi orum bono. adpareudum obfrinKens: quod
ultimum neque Demosthenes omitii, καΘ' ἡνῶπασι χρο τοῖς εν τε πολει , secundum quam m=us, qui in civitate junt, vivere oportet,inquit. 3. Primo dicitur in L L .f. in h. t. communis Reipubl. Sponsio, sive, ut Demosthenes citatus, συνθηκη κονν πολεως, ομολογία κοινώ πολιως, commune foedus α conventio civitatis. Ex quo
intelligitur . quicquid legibus in civitate sancitum est, in id omnes & singulos cives conlenti stevideri; eum, quia sciunt aliter Rempubi haberi non posse. nis leges aequaliter custodiantur, tum, quod ipsi quoque sinctioni consensiim habuisse judieandi sunt. HIte res χ in doctrina civitatis, ct in Jure privato, inultum habet usum. Evidentissi iuus quidem huius veritatis usus est in popularibus imperiis, ubi totus populus icit Leges, sicut Athenis i c Romae. in theatro vel in campo fieri suebat. Verum tau en idem in Aristo. eratia &in Monarchia facultatem habere, Decem-Virorum di Solonis exemplo demonstrari potest: quorum illi a populo Romano, hic ab Λtheniensibus semel potes Litem condendi juris, H Pg. r. a.I. . μὶ Possquod omnes obligaret, acceperiant. Utrobique
sane populare fuit Imperium & populus dedit
jus, in altero exemplo uni. in altero paucis optimatibuε. Solonis exemplo, in voluntariis Imperiis comparatur subjectio Regi facta; Decemvirorum similitudo exhibet similem optimatibus
submisIionem a populo tactam. Secuti consensis vivum exemplum est in Lycurgo, qui primo Leges suas invita Civitate tulit; dein cives ad earum observationem jurejurando volentes adegit.
Modus, quo hoc jus in illos translatum fuit, erat
omnium conventio Civiuin inter se, quo promisere, se leges, quas Electi conderent, esse servaturos. Nec alia in omni Republica, quae a voluntate quidem populi, non a vi cepit initium, esse potest ratio, per quam Primores aut Singuli utinserendi leges habere intelliguntur. Accedit, quod posteaquam populus in certas leges est compositus, cives, qui deinceps adfluunt, ita facile in animos, inquam, inducant, rem communem non Dosse salvam esse, nisi leges receptae aequaliter Observelinir: Ideoque & hos in idem consentire, procul dubio statuendum est. Quandoipitur lex aliqua in universiim stabilita, contra lingulos in eventu durior invenitur, hi de injuria conqueri non possitiat, quia se pridem statuemni, duritiem, quae singulos affigere posset, utilitati publicae esse remittendam : Atque ita durities Isthaec non est malum turpe, sed triste, cui se quemvis sponte lilbjicere posse non dubitatur. Atque eo modo, quod Usticapionibus, Quaestionibus, aliisque juris capitibus, ex genere iniqui Opponitur, sine offensione regulae Apostolicae, non essfaciendia mala, ut eveniant bona, defendi poste videtur. Quae res suis locis pressus applicanda , lapius usu veniet.
3. Atque ita quamobrem duplex genus in de . finitione lit positum a nobis. intelligi potest, Sponsio civitatis. Alterum, bὶ commune Prmc Prum, non caret etiam locuplete sensi. Primo enim cur lil Commune Praeceptum, verba desinitionis indicant, omnes imperio Abjectos ad parendum obstringens. Rursus in his verbis; iboimm
34쪽
houo; quia lex sine diabio ad communem Ginia,um utilitatum pertinet. Tertius horum vero .rum lenitis arguit, de plerumque non de raro contingentibiis leges est e ferendas. LI. shqq. h. t. quod tamen noli accipere de nugotiis integri raro accidentibus; de talibus enim pastini agunt leges; ted ita puta: Quaelibet lex de re aliqua sancien q, non debet Ordinari secundum id, quod raro, sed quod iit plurimum evenit, ut in si imma si utilis, etsi contra singulos in casibus curtis facere possit. Pulchre in hanc rem M. Portiti, Cato, in oratione, quam pro Lege Oppia. apud Livium L 3 . c.I. habuit; Nulla Dae Diis comm .sa omnibus est, inquit, id mori quaeritur,
si majori parii cs infummaniprodes: Esi ipsit in
nolirae odi eruationis argumentum. Addit ra.
tionem Cato; Si quod cuiquamprivatim ossi tetjus, id destruet ac demolietur, quid attinet, uni-Yersos rogare liges, quas mox abrogare, in quos
latae sunt, possvr 8 Est idem, quod modo diximus, Singulos non poste conqueri de iniquitate Legum, quas univerti, quin etiam singuli antea tulerunt. Accedit Paciti celebre dictum: Omne magnum exemplum habet aliquid G iniquo, quod utilitate publica contra singulos rependitur; de lege loquitur L ιδ. Ann. e. in . verum Cato non rem modo, sed & rationem valide complexus est. Caeteruin, fac a naro contingentia Legibus non praeteriri. studiosuῖ, qui per transennam Juris libros inspexit occasus ubique satis raros omendit, ignorare non potest. Solonis hoc suit, eum rogatus, quare poenam in parricidas non .sla- tulisset, λὰ το άη ελπίσω, inquit, m ter in- credulitatem. sore, ut tam immanis homo quisquam reperiretur, apud Diog. Laert. Noster Legislator raro crimini raram quoque poenam impoluit, Solove Iapientius mavores nostri, inquit Cicero, qui ιumiuitasterent, nihil esse tam Ducrum, quod non violarct aliquando audacia, tu plicium in parricidas fissulare ea cogitarunI. Urat. Iro Rosi. Amer. 4. Postremo c) Commune praceptum vocatur Lex, quia non singulis, sed universis convenire dubct. Hine etiam per XII. I abb. vel ita
suerunt privilesia, id est, leges de privis, seu lin. eulis hominibus luiae, niti per maximum populi
comitium ferrentur, cie.I. ALL. Iii popularibus Imperiis aequalitatis amore privilegia maxime invidiosa habentur. in regnis major hac parte solet este licentia. Sie privilegium est, cum delin. O Pin LI. I. st. quenti Princeps Poenaria remittit, qliod potest
quidem semper ex ture vita neci qMe, ted i uri illine dubet, Ditii in mure civilibus, lici liacit, cile Polcst
facilitati, L ad pessu t. D. depau. ubi de damnatis, qui t.itis roboris es artificii sunt, ut digne populo exhiberi pollini. Princeps consulitur.
num , viae port. l. ae his, qui sui vel ul. jur. n. ult. semper delinquent ipue tam remittere sed non sem- perpotessalva conseient M ia facere. Imo G in naturialibus quandoque per ea, quae disserui innot. ad Strauch. λXi X. 3C. p. 4 7. ocieqq.
RESPONSIO. Posse id aliquau se usit Penire, uos quaque pro
bavimus parie a. Digress lib. I. cap. a. g. 3.
N. ADDi T. Disinctius is a repete, a. cum Autor subinde scholia diverya conjungendosensim reddiat obscuriorem. Duae Dut Auroris propositiones : cιὰ
Princeps Iempcr fores quidem, sed non semper
debet uelinquentibuspoenam remit tere. Hanc in prioribus δε holii verbis explicare volui per dis in-esionem interjus inιernum es eAternum. Nunc
per dicta ad iit. de Just. Si Jure, mallem distinguere inter regulas justi s decori, aut inter prae. Flavirtutis snstitiae. D9 Principem rarissime debere parnam remittere, ni in mere civilibus. Ad
quae ego in verbis ultimis scholis; imo & in naturalibus quandoque. AI isa respondet Autre, si quoque probasse, quod id aliquando usu venireptist. MI quae Auror ibi probavit p. ii . 3. ad
Ienteutiam meam non Pertinent. Ponit ibi Autor
regulam: D, quaeser se rurpia hae lege prohibenda erant, ex necesitate Reipublicis non modo Ια-na eximi, sed diserte permitti, s legitima osse
feri ; T inter exempla regula etiam δε qu curassert: Reis crimina remitti crimen est, at δε Respublica ob poenam Ierii litatura sit, nihilausius erit. Ego vero in scholio ad ij a non renexi. Dixerat Strauchius alieZato loco: Impunitatem in dec lisjure naturiali prohibitis, ex causa incragratiae non habere locum, habere tumeti es in his iocum ex ea a necessaria alia oes bovesta. Umitigationem eue muriationem in aliud genus ter Lus, locum habere in quovis deliclo, etiam uti, cui
Decies certa parvae. lege a foua dictast, s ob
causim etiam merae gratiae. Mihi tum generalitas sententiae Strauehianae ihlidebat, adeoque
in notis communiorem Iententiam jecurus, cιrca
35쪽
DE LEGIBUS, SCTIs, ET LONGA CONSUETUDINE. ni
d licta juro naturali prohibita ista adnotaveram : omuis es ex lege positiva. Princeps autem legibus Ime ita indisin Ie nou dixerim. Dietat equi- Infirmissolutus est, Uuri naturalisubjacet. dem fus naturae, delinquentem obligatum esse ad Sedas haec facitis es responsio: Princi; en omium paenam, dietat etiam, delinquentes esse punicu- esse legibus postrivis humanis . non vero divinis rit: sed ut ex hσepsterseri Princeps obligetur ninibus; excipiendum enim bie esse legempositivam
stin uendum esse arbitror inter de fia,quae imuic- univcrsalem toti generi humano in primorio eordiare adversus Deum committuntur, is qua μι- Promulgatam, qualem dariforte uemo Theologo. mediate adverjus homines. Illorum poenam I rin- rum negaverit. quapropter cum Lute divina Γegieeps, tanquam Dei in his terris Vicarius, in ro- subjacet Princeps, non poterit fine labe peccati.
tum remittere usu debet. Rations horum vero etiam ex carusis h. Lab δει ore reeensitisorn.im δε- iterum distinguendum erit. VeIenim horum pae- lictis nonnullis aperte dictatam mitigare.fumo.
nam iste positiva universiali jam determinavit di dehcIum est homicidium,Gen. 9. unde mores uε- Deus, ut v. g. homiciati, Gen. 9. vel non determ sri conquetudinem isam pro irrationubili habent. nauit. Iu istis Princeps poenam non poIest renut- qua permissum est, b micidam a poena capitali litere, imo ne quidem mitigare, cum haec DX p - berari. III gmina quaedamsoluta ei nubere deside-siva ipso Principe sitsuperior, es ergo ne quidcm ret. Sedans adulterium ad baee delicta spectat δex causa honesta tam horum . quam Muctorum in Ita puto, praeprimis quod adulterium cum alteriuι
Deum immediate tendentium, poenam remittere uxore attinet, ob textum Lev. I 8. v. a . unR. T.
valebit secus ae Autor myter. At in his cumpoena 24. α 29. yro delicti tamen, cujus poenaseia lege determinatis Principi pro utilitate reipublicua' forens Mosaica fit determinata videttir habere etenda relicta fit, poterit urique Princeps paruam Serenissimus deci nov. 84. Dependet vero ex hujus remittere ex eausa honesta. imo es ex mera -- quaestionis praejudicialis decisione definitio alimtia. i. e. etiam subdita causam, quae principem rum. Utrum nimirum recte parua adulterii stam moveat, non videant, foterit ramen Princeps, duplicari, quam simplicis, quatenus hoc interiolu- eui determinatio utilitatis publica seli relicta est, gum sconjugem alienavi admittitur,d mitigetur salvar eonfitentia delinquenti paruam esndonare. ob intercessionem Conjugis Z Cons Autorem sumo per hane condonationem tranquillitas publi- pra ili. s. in fine. Utrum etiam r. a. in adulteriora non directo turbetur. 9uod Aenim turbcrur. permutatur consuetudo, ut adulter solutus a faene causae, quas sutor dicit onesar, Principem a mina ejus matrimonium desiderante liberetur/ svitis liberabunt. Hactenus prima nota ad Sira quaeIknt quasiones similes. Sed ista quidem tum
chium. Porro quae Strauchius de mutatione P ua temporis ita docebam, qua nihil, ut apparer, com- legis Mosaicae docuerat, sequente adnotatione mune habent eum responsione sutoris. Nunc amlimitaveram: Si per legem Mosaicam Auror in- tem, postquam legem positivam universilem ite-telligit in specie legem forensem Judaeorum, con- rum expissimus, i inra. 6. Obs Hallent ar. s v cedo aufertionem, cuni lex ista certo saltemst 'pula eariatus divinus Principum in his terris, noniata fit, adeoque Principes nonstringat. Poterunt institutus est a Deo ad injurias numini illatas ergo Principes nostri poenam delicto alicui ibi δε- vindicantis, utpote quas Deus ipse Abi reservactatam non solum mitigare, sed etiam, fluxitu vit puniendas, malo jam sententiam Dranchii reipublic kadeat,exasperare.Cons. Grol. de I. 3. defendere. cujus rationesIunt perspicor quia dc P. l. I. c. I. g. illi. sunde pater, quid iis re μ' dicit, espana ingenero suo babet causam natu- Anciumsit qui ad ostendendam injustitiam Docm ralem, determinari tamen non potes, nisi porditorum ad legemmsaicam provocant.PSed vido actum liberum voluntatis. Puni ige evini esse. uatur Autor voce letis Mosaica in lata significationc turaliter quidem sequitur ex ipsis peccati speetiti. quatenus obse comprehendit leges Decalogi eatoris adjuperiorem relatione. Sed puni bile esses legem positivam universalem. quas conjunctim tali poena, naturaliter necusarium non est. Iesumtas, 1 in Oppositione ad legemforensem, TF - nihil obstat, quo minus haec paena In r laxabilis. lui legis moralis nomine insignire flent. stu's Ouare ob artificium. L. ab belli s. 3i. de poenis.
iraque delieta hae lege morali prohibitassectat. vel matrimonium. De aenitentiam mutari potest. verum quidem es, quod Autor dicit, jur naturale Hactenus Strauebius. Λdde Fundam. Jur. Nat. &nullius Mutipaenam determinare.adeoque dicen- Genti lib. 3. cap. T. n. 6. dum videtur, Principem pro lubitu in omnibus delictis poenam mitigarσPosse,quoniam determinatio Sunt etiam .privilegia . de quibus XII. Tp . PAR a II. C non
36쪽
non senserunt, quae certis hominum ordinibus personali aut elicina reali intuitu conceduntur, ut mulieribus. studio fis. militibus. & iis, qui non ultra quam facere positi, condemnantur, c ιε. σ
Hac verba, alit etiam re. li intuitu, jam ab Ampore adjecta sunt propter scholium no rum hieo missum. Nam in Polit. 8. mentionem fecerat DL rem intuitus personalis. Λd ista notaveram : Imata hae privilegia legibus XII. Tabb. non notata sent vel realia. Dei perso lia. Vide accurate Fr. neth ad tit. de Corall. Princ. n. 3T seq.Ι rc nunquam, ne heredibus quidem prosunt, 2 se l. ιρε de R. I. sed quae rem & eausam spectini, ut in credito su nebri . l. pen. derelis. induciis iudicati . l. vlt. C. deuor. re ui suntlibusque, talia ad heredeς transeuut, G u G. πιών. neque vero illa omnia, cuin publica sint, omnibusqtie pateant, privilegia esse videntur. Est tamen aliquid a D I homalio adjectum, non de nihil O
GIpraeter hac exempla, quae Auror ad pris Iegia rei vel ea ae refert. pdsunt etiam ana dari,
tit υ.gs Princeps conclaeis adibus meis immunitatem, aut Amile quoddam Jus in perpetuum rNam is hoc or transit ad hereris G successores quosvis. Uude distinguunt Hii interjus singulare
Non etiam omitteudum erat Schomem adiud mssureus ad verba Almoris, quibus asseruerat, quod ea qMa rem vel cauomspectunt, non videantur esse privilegia, cum publicosint, omnibusque pateant. Dixeran euiim Procedet quidem haec ratio de exemplis aut oris, non tamen de privilvio assi uva, quod dixi. cum hoc vix eommode publicum dici queat, s habebis adeo exemplum privilegii realis Uure gulari disserentis. Caeterum Strauchius eum aliis Dd. aliter usurpat vocem privilegii. eam Iam a Constitutione personali, qua majure gu miscemens, Ex. I. in . 8. uiam do Irina deprivise iis ante omnia videndum,
qu's Iu vox ista supponatur. s. μὶ Sequitur in definitione Legis Iummae
Iotcs.rtis: quae est sacvlias nonalis regendi civis ratem , cujus Ictus alterius luam.inae voluntatis arbitrio non possunt infirmari.Nam hic vere lapis est lydius, ad quein . ubi si urima potestis lit, iiii, docet explorandum esse Grol. l. t. de IB. σέψὶ ris io σια ce P f.
cI. n. 7. Esses qua de re nos agimns In L . t. de jur. Cirix. c. N. neque juvat actu in agere, quod Civitates, quae nati saeuitate curent, municipalia jura sive statuta habere dicuntur, de quibus quod
satis videatur, egimuS in P. l. l. . tu. a. N.s.
In P t. v. addiderat Autor: Itic nota inter pretationem legum eivilium cssat ut rerum didiem reparum aut nihil, ut explicut Treuiterus Vol. LDisp. L ih. ita sit. R Ad illa verba illud Schob inna Ounxeram. Notat recte eorum errorem, qui
Profundamento ponunt regulam, saluta esse imterpretatiouis restrictiva. Osendi sum errorem latius dissere. de iure circa fiument. c. a. n. 68. te ubi cape exemplum. Statutum prohibuit expor rationem frumenti. Recte id extenditur au e portatione arinae. Adde Dia. Schilter Exerc. ad
Pan s. a. th. Ia. seq. qui aliud exemplum Iupp ditabit. 6. Porro, e Lex etiam etiam Ratione convenire debet id est,nihil detna here virtuti ix bonis moribus, quod ut definitioni non insertum, per se intelligitur; sed niani sesiam oportet esse turpitud nem, per quam fit, ut lex vim suam perd. t, aric de eonae Inst. cujus autem Iegis obscura di ignota est ratio, eam nihilo minus obligare tenendum est. l. ao S ai. h. t. Quin & iniqua lex perdit quidem vim surun, quatenus conscientiam ejus praescriptum sequentis non potest reddere securam, sin quam lex omnino nullam vim habet directam, Ames lib.s de G e. e. as. n. q. ita tamen valet, ut sui diti illam pati cogantur; nec aliusquam ipse Princeps eam ex aequitate corrigere possit, L C de Q. Scilicet causa legis obligatoria, est placitum lananaae Potestatis in Republ. ,habens pro fine suo publicam civium utilitatem non adis versantem legibus divinis di nat ii tae,quibus linguis lamina populoriam Rectores derogare non possinit. Ideo si quid ejusmodi sancitum fuerit, cives quidem eas Leges ferre debent, verum summa potestas constientiam Deo subjectam non potest reddere securam eorum, qui actiones potius se- eundum Leges civiles, quam secundum P ecepta Dei, in verbo suo vel in cordibus scripta. iii stituunt: modo rite disthaguatur inter jura Dei polit Va, quae cunctis gentibus. & quae solis Judaeis conveniunt. Leges iniquae obligant ad patientiam, non ad observantiam. Supposita hac convenientia eum jure divino & naturali, dicendum est. non pendere a judicio singulorum examen Rationis,
37쪽
DE LEGIBUS, SCTIS, ET LONGA CONS UETUDINE.
Rationis, qua lex nitatur; non quod in rationes nullo modo inquirere liceat, verum quod obseruiuin legibus praestandum inde nullo modo pertinere debeat. eaque sententia d. l. 2o. ET L 2I. cibi,uod rationes inquirendas esse negatur, de curi 3-tate derogativa accipiendum eli. fere ut Poeta
de filiis . ovibus studium est, ante diem metrios inquirere in annos. Quin magno fastidis Inperbia tumidus esse dicitur, qui regalem fetusium
contemnat, Ita. CALL. Adeoque veris limum est, quod in L a1. habetur; si a Ratione penderet legis valor, multa, quae nune eertaiunt, subverterentur ἔ quatenus nunquam deessent homines, qui leges interpretari qualia exequi mallent. Ideo seu melior, seu deterior sit Legis ratio. tamen est remanet lex, obligatque cives ad obser
Quid sibi via It igitur, dices, quod Ratio si anima Legis 3 restimatione Iuris Nattinalis S Geutium valeat regula; valeat sensu quoque civili: sed tum ratio intelligatur, quae Legis Auctori placuit, non quam Ratiocinator excogitet; illa plerumque recta, licet haud temper omnium optima, sane est anima legis, & verba simi corpus . quae a ratione animaritur Uc effectus ibos exercent , juxta placitum summae potestatis. Proinde si Lex alicui negotio, etsi aequisitino, adve setur, hoc judicibus minime sequendum est. Har-3nenop. lib. I. c. I. n. v. Gτενομ h ά: τίκειταί τινι πράγματι, καν Orαιυ δι- οτατόν ἐςι ταγενομενον, ἀποοσδεκτον ἐςι ταῖς δι in σιοις :υuando Lex ne otio alicui adversatur. etyi quos
factum es, justusimum sit, in judiciis tamen
nullo modo admittendum est: Sed expectandum est. dum Legislator id mutet . quod sit hinde fieri videmus, ct exemplo Juris Romani est euidentissini nii: Hoc enim ab eo, quod olim fuit, cum Justinianeo tempore comparatum, mirifice discrepat, in quem statum paulatim adsiduis mutationibus pervenit, qua de re Apule jus in Apolo imore suo crudo: Ninue s vos quotidie, inquit. experimentis illuminantibus levoras antiquitati/, ;otam illam veterem s Aualentem bivam legiι n novit priucipalium res 1 Vptorum & edictorumsecuribus truncatis cs caediti, ' . De Conicientia quod asperiimus, ita se habet : Cum per hanc judicium de semet ipso coram Deo. cui lati sensuum animi rationem debemus, intellig. itur, fieri non potest, ut ullus homo, aut superior potestas humana, conscie tib Pos i . s. co Pas ιε te.
tiam teneat obligatam. Se .l habemus praeceptum Dei, imperiis summariim Potestatum ci parendum, s μοιον διὰ τήνοργήν, non modo propter
nactum poenae, sed citam την συνειδηρον, conscisuriae causa, Rom. SI. Atque haec est consequetuta, perquam Conscientia, quae directe non
ligatur a Lege, devincta habetur. Sed de Obligatione conseientiae ex Lege, habemus in animo tractat iam peculiarem . cuius se latius diisnuditam bitus, quam ut heic delineari pol sit.
8. Porro fὶ tritum est dissium, cessante ratio relegis, cessati a lex; intellige. si ratio cesset in
universum . non si in calibus certis. Postquali Lex temet aliquid Oh certam rationem 4 latuit. hoc jus aequabiliter custodiendum est. etiam in calibus, liqui dentur, quibus illa ratio non obtinebat. Nam si lex identidem ac Ratio minus conveniret, vim sitam amitteret, omne jus foret incertum & momentaneum: intcrea scilicet, senapa adesse dubere terminos casuum eia, tum, quos Lex requirit, pro certo praesumendum est. Exemplo res fiet clarior: Lex est, impubes ne sociat testatuentum . quia nuli viri est eius animi
dicium, s. r. I. Ouib. non estpermi . c. toLDatur impubes, cui est prudentia ante pilos. qt oritur, an possit tu stari y non potest. Aliud: Lex
est, ne bona minorum alienentur absque necessitate. L M. C. de admin. tui. idque commodo illorum ita conllirimunest, ne rebus suis temere sp lientur. Datur castis, quo fit utile rem alienare citra necessitatem, quaeritur. an id liceat judici Znon licet.
N. ADDIT. Hie iterum omissum fuit seqtiens Scholium.
Diu fue t cx s. f. I 4. & l. penult. in Princ. de rob. eorum, qui lubitat cl. vel cur. l. a. de praed. min. Disient. Struv. XXXLIq. verbis: vel inutilia iiint. Aile sutorem itur. d. t. de reb- eortim, H. S.
San L La. ID. N. def. V. Hujusmodi exemplis plena limi omnia juris loca. 9. Postrema verba definitionis la) sunt de Dotes late I Uis, quae continetur quatuor vinulibus enumeratis ML 7. b. t. imperare facienda, vetare contraria, permittere licita, quod distat a tolerando, nam is i ita tolerantur δ punire non parentes, quod ultimum legis oricium Sanctis voeatur, I. ro. I. de R. D. Basilici exempla addi nuάνε τὸ νομου mi δυ αμις το κελευμ τρεῖ&τθ τους π δας τίς πατέρας παζά των παιδοῦν.
38쪽
ι ι mi, cs potesai Legii est, iubere uberos ali sparento a liberis. Prohibere caeIes, rapinas, aut aliua delictum. Permittere quibusdam tesuri contrat . . Punire delinquentes. Quod
addere vi ima, ut genus versioni, B. silicae obie vetue. In imperando vetandoque nulla dissieul-t .s aut ob curii .is; sedpermittenti ossicium plus habet άναθεωρησεως. Harmenopulus lib. ι.
giscii politiva. Permittere ii nificaliginir, potestatem facere illeuius rei. Sic viro permittiatur uxoris tuae adulterum occidere, ita L eq. ad L.
Iul. de adult. Admini iratio peculii permissa Icrvo, L 3ψ. deIolui. Missio initossessionem her- n. issa, id est, impurio praetoris Dela, L . Nevis
sat ei, qui lup f. jus arbitriumque Omnium re-riun Cae siri permibum. Suet . in Cias cup. q. Talis permi illo non tantum fit de rebus licitis, ut nacido posui inus, sed etiam de rebus in suo genere illicitis, ut de homicidio, d. l. ain. de concti bina in tu, Iol. Iit. de Conculis. Talis suit; ermum Legis Monicae circa divortium. Deuter. 2 . quod
CIi risus ait decretum esse, λίτο σκληροκαροιαν propter duritiem cordis Judaeorum, Matth. υ, S. Marc. Io, . jungitur in hanc rem no λατο. piaecepit, ἐπετρεψεν, permisit: nam permissioni inest vis praecipiendi, ne quis impediat; item ut modus servetur, quo maius malum pervertatur,
sicut Moli in divortio fuit propositum. Quam
quam autem Harmenopulus istis verbis saxi ranis λύειν , μιητε προτρο ειν, nee prohibere nec adhortari, vim permissionis totam non exprimit,
veri minum tamen ell, eum, qui permitiit, nec probibere, neque probare, aut adhortari: quemadmodum Moses non probavit divortia permittendo ; neque Juris Auctores ud concubinatum hortantur cives, neque cum probant, cili permittant. Quod igitur modo potitimus. permitte , de licitis accipiendum, plerumque verum est; aliquando etiam illicita permitti demonstravimus. Tolerantia de turpibus ac illiciti, tantum. quae lex suaruin partium nullo modo facit, verum impunita saltein relinquit usurpatur, ut est ebrietas . ingratitudo, & alia, quae tantum odio damnamus , ct ad vindices Deos mittimus, ut Seneca 3 de clem. 7. qua de re nos latius in I. a. lib. t. Digre . c. a. u. . Non sivit etiam Leees, textus suasorii & considentes, ut cli LIq. h. ubi ei, qui se sund si in consuetudine, suadetur, ut primo illud exploret, an etiam contradi Io aliquando judicio confirmata fuerit. Item in La . de Rei Pindici datureontilium vindicaturo aliquam rem, ut Prius
animia Dertat, an aliquo interdicto posit adipi. Icipesse onem, addita ratione, quia longe comm ius es, ipsumpo dere s adversarium ad onera
petitoris compellere, quam aliopo dente, petere. Aliud eli in Nov. 22. e. ult. in pr. ubi Parentibus datur consilii ura, non lex imponitur , aequalitatem inter liberos Dor observandi. Denique in .s Iust. de Pupis. fui s. noti uri est consilium,uid Delo opus, si Pater metuat, ne luestitutustii sui vitae insidietur. Res ipsa loquitur; id genus sVasiones Legibus obiter inseri, non esse lumen capita Legum propriis & obligantia cives. io. Quod li, ad tempus attinet, ex quo Lex valere incipiat, non est dubium, quin simul ac innotuit, cives Obstringat; nisi sorte Lex ipsa tetripus aliquod, ex quo valitura sit, adjecerit, ut saepe fieri videmus. Sed Ius inianiis ad praetextus ignorantiae civibus eripiendos, bimestre tempus novissime constituit, ' quo a promulgatione Legis elapso, nemini sustu, ignorantiam Legis
Idem tempus duorum mensium, a publicatione computandum , eonstituit olim D. Iob. Georg. I. in Ordinatrone Proeeg auarii d. an. io s. s. Pro γναν Fer, irristi te bel et tende, binnen kiveo Moirat naistes stib uir Publicationa muri cinen. Simile exemplum ii. in Resiol. Grariam d. ιμι. m D. I. Danait trus sCaeterum hoc duorum mensium tempus, omni et a lustiniano propositis legibus praes altum fuisse, ex. eo merito ambigitur, quod Moselia 6 e. t. ad lege; singulares & novas cirea tel amenta ab isto Caesare latas rostringenda sit. Hi ne in aliis legibus saxoniei idem terminus haud fuit observatus, Sc constituistio. eo provinciales' regulariter statim , ex quo publicam sunt, vim iuris habent. Exempi adsin aniadit. de D .eir. A. V13. a. a. y L q. s. seνb. nassem 'imii Neibi: 'utig tl-her Publication sei niti tin sangmmmii nnb Neden telbig r 3eitati beqnthene Crimina berti ioe ili decidiren, Cons. Zi l .isjur. Mall. L. r.e.I. u. 1 I. Philipp. V. Pr. IV. LI. Ges. v. n.'. Grueneweg. d. LL. abrog. ad Nop. e . n. .
39쪽
DE LEGIBUS. SCTIS, ET LONGA CONSUETUDINE. 333
obtendere transgressioni, in Nov. σύ. cap. . quam alii lic intelligunt, ut ab eo tempore Leges ite- muni valere sustinianus voluerit. Usu temporum satis constat, hoc bimestre spatium non Observari, sed Leges statim ac publicatae sunt, valere& Obligare, niti admodum lingulares innocentis ignorantiae rationes concurrant, de quibus ad
dicunmr h. ibere vim cives obligandi, id aliter quam futuri temporis respectu intelligi non potest.OIo niihi,veiba suntCiceronis, Leges Ativius, Furias ipscim, ut dixi, V ocouiam,omnes praeterea de Dre Civili, hoc reperies, in omissussatilijus, quo post eam Legem populus titiatur, Orat. l. in Verrem. Cui hoe Obiicit Cicero, cum ita edixisset,sci feceris p Neicio tamen, an locus generis, unde refellit Verrem, bonus iit ad hoc ur-fimenium : nec enim in jure de liuit exempla
egum, qua tam praeterita quam praesutia repellant, ut loquitur l. uti. C. de Pu I. pio. cvj iis
modi novissima Lex ordiniuia Fritiae luta XXI.
Februar. ισου. de beneficio inventorii restringendo, quae diserte ad beneficia prius imputrpta produci: ur, ut initio loco videbimus. Verres quidem improbe in exempli , Ciceroniano constituit ; verum ideo nullas Leges ad praeteritos castis extendi posse, negandum non erat. Quin nec itidistincte verum est, castis praeteritos ad Legem novam non pertinere. Ν m si Lex
antiqua jus sine aliquo facti, aut in inisterio hominis triduat, iam quidem casus ante Legem novam commissus ad hanc non pertinet, 1ed veteri
Legi subest; verum ii casus antea existens adhuc egeat filii alicujus aut ministerii, tum magis est. ut ille casus praeteritus ad novam legem rc strendus sit, quemadmodum ex Baietoli doctrina Sandius tradit 2.1. s. in . opus erit exemplis 3 Lex erat Vetus Frisica, Aprilectilem ruri inter Conjuges esse commu
nem. Supervenit Lex nova. restringens commu nionem adpretium mille revortim. Ante hujus Legis promulgationem Cajus α Caja matrimonium contraxerunt, quod post legem novam adhuc durabat. Quaerebatur, linito matrimonio,
an communio secundum veterem, an noPam Legem esset accipienda. Judicatum est secundum veterem ; quia Lex illa statini sine ullo secto ministerioque hominis interveniente, communio nem inde ab initio matrimonii constituerat, rejus conjuguin, quod lectita lege tolli non potuit, st.ibili ver. it, apud Sandium dicio loco. Exemplo contrario videtur esse, quod modo habuimus : J iis vetus suit, ut heres ex beneficio Inventarii suo arbitratu res ageret, nec a creditoribus.
si quid ab illo peccatum erat. conveniri post ei; omne tamen lus ejus in perpetuis factis& admitiis iratione consistebat. Supervenit Lex, quae modum hunc imposuit, ut intraseae menses ratio res reddere cogatur heres, petenti busque creditoribus Curatorem bonis dari patiatur. Heredes. qui Beneficium pridem petierant, re quibus nihil ex bonis acquiri poterat. nili administratione perfuncti aliquid habuissent reliquum, huic Legi quoque sibjecti sunt atque sui stent, etsi Legis verbis id non exprimeretur; quod dubitationis tollendae gratia ab ordinibus, ex consilio Curiae sit premae, coni uitii in est, ut exprimeretur.
Distinguendii in elisua diligenter est in huius quaestionis usu, stat ne Leges dispositivae novi,an declaratoriae Iuris antiqui. duae prioris sunt
generiF, itaqit dictum est, ad suturos. non ad praeteritos casus pertinent; quae posterioris, ad
Praeterit is aeque reseruntur, ac ad venturas faciorum species. Exemplum: Vetus Lex suit inter Conjuges, lucra & damna durante matrimonio communicari; dubitatum fuit, utrum id ipso jure, an mediante cessione fieret, Lex deinde lata
est, quae id ipso jure fieri determinavit. Hujus
legis lententia matrimoniis antea pridem conttractis indistincte fuit applicata,reserente Sandio
I i. Haec de Legis definitione. Divisione an utendum sit nobis, haud dixerim: Sunt qui Legem faciunt generalem & specialem; ad hanc aliqui Statuta Municipiorum, alii privilegia reserunt. Sed nostra definitio Statuta excludit, verbis funimae potestatis, quae non est in municipiis ; Privilegia excluduntur verbis, Commune Praeceptum, etsi nec Leges suo sensu vocari non possint. Divisiones aliae in divinas dc humanas, in naturales & positivas, similesque ab hoc loco alienae sunt; quia satis constat, nos agere de te ge civili. Magis est, ut distributio Legis in duas partes observanda sit; prima Rogatio live Lex
' It placuit legislatori Saxoniae, ut deciso 67. non tantum ad futuraς, sed &ad praeteritas 3c iam eelebratas
Conventiones pertineret, nisi res iudicata, aut transactio intercesserit , R. Deci u id mollem ae r die emtung. cons. Conintui. reg. d. A. iros. Dom ander traiiten dui. Regulariter tamen leges novae ad easus praeteritos liaud sunt referendae, Philipp. d. I. Iul. ι . n. ιδ. U.
40쪽
ω H altera Sanctio dicitur, quae poenamst tuit in transgre res, Mi Juliinianus docet in M. Minyae quoque. I. de IL D. praeserumque distributi cim ἰi ane monui noua vetusta Legum,quae
superstini. Quin lex, quae sanctione, id eli, clMlsula pomali caret, imperfecta dicebatur, ut testis in ea re est Ulpianus in fragm. tit. de Legib. ea
que non rescin lebat id, quod prohibebat, n. I. aerit. Qu. inquam hodie quicquid est contra Legem. s. inelione licet carentem, iaci D, i pili Jure nubium habetur. l. s. C. de I L. sed dantur Leges, quae prohibent di poenam statuunt. nequc rutcludunt quod contra factum erit.euium odi Leges minusquam persectas vocat Ulpiamig in ae tit. n. a. De his recepta eii distinctio tilia: Aut annullatio aetiis potest cum poena expressa in Lege eo urinrere . re lum actita est lautius poenaque sit nul habet loeum, ut in l. 4. C. de Nupt. tibi :ducit uxorem contra lege privatur eo, quod relictunt ei fuerit. inter vivos aut mortis caua; A. tamen nuptiae sitiat nullae s excipe, Disi in praeiudici uin alterius, qui non peccavit, tendat nullitas, quo casu merito cessat. l. t4. in M. ad L. Cornel. Fay. ubi legatum est nullum, quod legatarius sibi adscriptit. & tamen fidei coinmissario debetur. Quod ii nullitas simul cum poena conis sistere nequeat, tum actit silvo, poena lista exercetur: ut si mulieri temere a viro divertenti multa statuatur, ni redeat, res ipsa loquitur, hac pinna non rescindi matrimonium. Vulgo petunt exemplum ex L ult. de divort. in qua terminoqhabiles non invenio. Vid. Sanae tib. 2. tit. t..def. ε qui illis parum consentanea tradit in def/. d.
tit. ubi; quos sivero Lex, inquit, irritum non decernat, quod contras clum es, sed tantum smpliciter prohibet. vel contra facientibus poenam aluit bis ea ut ipsojure nullum non est. quod contra legem factum est. Atqui superius dixerat, quod contra regem factum cit ii poena. id esse ni liuii et ii Iese tacente de nullitate; si modo poena cinul loeum habere queat: ix est iuriseretissimi hodie, quicquid contra Leges csi s Eium, id ipso jure nullum esse, lege licet simpliciter loquente, ae is C. de LI.. Sed interest torsitan . utrum Lex ariquem actum pi ohibeat, an vero juxta actum illum aliquid reqii isti prxieri hati Priore casti nullitas ex simplici prohibitione colligitus; polleriore noli aliter, quam si lex nullitat ciri aut ruselisionem sinetat. Exemplum: Lex eli Fritica, quae jubet inauunouium ter P inul- iὶ tos. l. gatum in Ecclesia celebrari, sub poena pecuniaria, l. l. t. I. Mai. g. M. Haec mulcta cum mulitate limul quidem eonsistere posset, attamen nonini euigitur secus initum matrimonium esse nullam in Fritia, Saad. d. def. ι. quod in Hollaudia pro nullo habetur quia nullitas ibi Lege sancitur.
ia. Postremum si quod de lese nobis observandRm videtur, id est de ejus interpretatione. quae ieeundunt Aquitatein fieri debet; eam, quae judicibus adscribitur, α de qua diximus adtit. de Jus.VJur. Sed alterum aequitatis arbitrium, quoci illi e principis e Ise dicitur, ab interpret audioisicio alienum eli, utpote quod mentein Legislatoris egreditur, elique non interpretari leLem, sed facere j iis novum,l. t. s. s l. ult C. de M. Exsequitate, quam diximus, liuina uiorevi ei se juris scripti interpretationem, secundum probabilem legislatoris mentem, variae suunt regulae, qualis
Marci Philolisphi: In re dubia benigniorem δε- qi i sententiam Fortere, i. s. de his, qui in Iesum.
dec Capienda esse verba ex usu communi l. 7.
s. ult. de supell. Di Utilia & favorabilia producantur, LI. de Gns. Pr. l. F de condit. G dc- monstr. Odiosa restringantur, l. s. de lib. s post. Ubi Ratio est eadem, idem quoque jus statuatur. LII. ad L. Aquit. Derogati anus juris praeci te capiantur, L 1 a s Is. h. r. proinde jus i inviunultra quam dieta serunt, utilio modo extendendum ; idemqtie in jure municipali, quatenus a communi recedit, observandum. Adeoque
montium illud non huic iuri proprium.sed omni omnino juri novo tribuendum; vid. Gail. r. obsia. n. Usqq. 13. Quod regula iuris dictat. unumquodque
eo modQ tolli,quo est conlii tutum, id in Legibus etiam obtinet. Voluntas similiae Dotestatis legem facit. eadem tollendae Legi silmeit,& sola tequiritur; indeque est,qii ad Modestiniis in I. ult. de Con l. Princ. ait, μεταγει ραι διατάξεις
Λ προ άυτων ε σίν. Constitutiones postvriores prioribus Duι Palidiores; iive priores Leges per omnia tollant, quod est abrogare, sive ex parte, quod est derogare, sive aliquid primae legi adjiciatur, quodjubrogare dicii tir, ii ve aliquid ex priore lege mutetur quos est obrogare, telle Ulpiano tit. ι. frMment. Nec tum eia lex
posterior, sed etiam Coniuetudo, quae vim legis habet, idem aliquando esticit, ut jus posterilis tot Iat,