장음표시 사용
61쪽
per selct ehe puellis,& Cato. Nam miranda canunt, sed non credunda Poetae. Credulitas itaque ut inquit Cicero ad Placum error est magis quam culpa,&quide in optimi cuiusq, mentem facillime irrepit. Quando autem sit credendum alicui)ponit Tiraq. ubi supra. uide Lapum allega. I 26. Fely. in c.cum contingat. le rescrip. tibi fusissme. Zas. consit. I. in a. Alexa.in d. l. I .ff. de eo per quem fac.est,ubi fusissimes Et ait . eser in Commentariis.de bello ciuili lib. a. Nam quae uolumus,& credimus libeteri& quae sentimus ipsi, reliquos sentire speramus. Hinc Cassiodorus in 3.epistola. Illi credere debetis, quem uestris utilitatibus arridere cognoscitis,quod dictum placet Principibus.secundum Fely. in d. c. cum contingat,ad ii.ubi etiam allegat illud Aristotelis in a.Retho.iuue nes inquit facile credunt, eo 'in multis nondum decepti sunt.uide omnino Tiraq. de legibus conubialibus in 9. l. 1ubnu. I 37.& seq. Excusatur tamen ille,qui est facilis ad credendum delicto committendo,ut obvietur,glo.in c.hoc uidetur
tur,qui credit suo procuratori,uel seruo de eo,qd illi commiserat Cast. post Bar. in l. 9 vulgo. ff.pro empto. Et cotra simulationem. Vide per Damasum.Brocardo istonii. 8s. & leges minus credunt mulieri quam masculo.l. I .f. sexum. ff. deposui .Alc.X.cons. 24.num. 39.m a.Nec est credendum istis
62쪽
zuntatoribus,qui vadunt per diuersas Mundi partes,fingendo aliquam fraudem . qui debent puniri acrius quam fures. Marsil. sing. 3 I8. Nec est credendulis,qui nuntiant aliquod triste,ut alium distrahant a iudicio, & tenentur pUna, de quain d.l. I .ffide eo, per quem fac. est,ad interesse. uide Rimin. consi. 69.in 3. uol. PropertiuS. Sed uobisfacile est uerba, m componerefatus . i' Hoc unum didicit firmina sempor opus. y Vide Rhodiginum lib.8. e. 14.Neuieta. in sylva. Tiraquei de legibus connubialibus. Si quis tamen mittit rem per aliquem inopem, qui erat bonus & legalis, excusatur. sectis si inalus.Bar.ini. si suspectum.ffide suspec. tuto. Firma .uer. de bitor selues pro famulo. Gom .ubi supra nu. 3 .& haec satis.
7 Amulus reportat a me librum ad te,potestne de hoc es-s se testisλRespon.Bar.quod non.l.deferre.S. idem decreuerunt. F.de iure fisci.
A N semus potest esse testis pro domino Resp. v sc, si sit
iari honesta persona.decisTholo. & etiam contra dominum ibi, Marii. singu. y .Bal .consi. 2 2 2. in I .Tira'. de poenis tempe.causa. I I .nu.38.Praesertim, si non habet salarium.ut ibi per Marsi. Ioa. Fab. insti .de testa.S. in testibus,nu. 3. Adrmittitur etiam pro domino propter difficultatem probati nis,& subiectam materiam, quando ipsi domino clam furto sint shbtracta bona. Parisi.cons.7 .nu. 2 2.lib. I . Curtius. in suo coniecturalium iuris.c. I 9. lib. a. & licet famulus sit uilis persena, admittitur tamen cuntra ualde diffamatum. Alba. F 1 inconsi-
63쪽
in cons.7I .nu. 9.admittitur etiam pro domino. dotempore iuramenti & testificatus non est famulus. do. Resan.a
Valle. cons. I.nu. 23.in I .uol.admittitur etiam si est tutoris famulus in causa pupilli.Bal .consi.- .nu. in I .par.admittitur etia famulus Principis in testem pro ipti Principe in
potest repelli, si est testificatiis,propter familiaritate. no. In no. in c.literis,de testi.Bal.& Saly.in l. a. C. de testibus Crottus in consit. I 22.nu. II. admittitur etiam in causa ci 'ninali pro Episcopo eius domino. Amplia & limita,ut per Firina.in iter. Famulus. Admittitur etiam famulus in testem pro domino in syndicam;s causa non tangat ipsum famulum,& sit probati uitae. Iailredus decis387. Eic tra etiam dominu Frita Mar.dccis Delphi.q.9I7. num.6. lib. a.&Paris de Puteo intrac. syndica. uer.probatio D. m. phalus in cons. III. n s I . Item admittitur famulus & famula in testem pro domino tempore pestis.si sit honesta& omni eXceptione maior. Cor
si in famulitio domini,& cum bonagratia, etiam ex eodem famulitio domini,& cum bona gratia, etiam ex eodem famulitio dis estus,cum maneant quaeda reliquiae dominicae. HOC tamen totum iudicis arbitrio relinquitur. Tiraquellus Ces.
sol.4II.Secus atque si per paucos dies, uel menses discessisse set,dummodo tempore testificationis no sit amplius famulus ZM.in consi. 3 .in a .par.pagi.83. uide Ange. Arcti.in pater institu.
64쪽
institia. de testa.nu. s. Crottus in consi. I 3 I. nu. F7. Admim tur etiam in testem firmulus pro domino, quando est testis gatus in instrumento,uel testamento etiam contra dominuta Cepola cautela. 2I9. Non autem famuli Bariiselli admittuntur in testes pro Barisello. Marsi.consi. Io 3 .nu.47.lib. 2. Nec Beroacii pro Potestate in Syndicatu non admittuntur intcstes.ut probat Moncata in Addi. ad Crotum.m trac.de tellibus par. nu. I 3I . Item famulus & Pedisequa no sunt testes idonei pro matrimonio clandestino.Ferretius consit. I96.io
I .uol. Alex.de Neuo in consi. I. nu. a.Parte tamen non opponente est idonea P edisequa. Iudex uero potest ea repellere. Alex. Nevius inconsi. 6.in. n.que no possunt probari,nisi per domesticos,admittuntur famuli, & ancillae in testes. Ide Alexan.de Neuo in consi. nu. I I. Campegius susissime intrac. de testibus regula II .cum seq.Crottus de testibus par. 3 .nu. I 24.& par. . nu. 2I .& seq.ubi Moncada. Et famuli Scholasticorum, Cerdonum,&simi.non admittuntur in testes,quia sunt personae uiles. uide tamen ibi, quando habent, uel non
habent salarium. Assiic. super constitu.lib. 3 .rub. y 3 . de Aleatoribus nu. I 8. ubi etiam,quando in factis domesticis familiares testificari possint Fran.MM.decis Delphi.q. 9 a .& seq.li. a.famuli autem Episcoporum& nobilium dominorum sunt pro eis testes fide digni,quia praesumitur pro patronis,' nO. tenean nisi familiares discretos,& boni opinionis, licet quadoque habeant suspectos, & malae opinionis, Pet. Rauen. in
alphabeto aureo. l. I79.col. 3.in prin. testis utiq; famulus, qui repelleretur,posset admitti de consensu partis. Firina. in Reperto.uer. testes,qui esse possunt & an familiaris sit testis idoneus.plura. Anto. Gabriel. Communium conclu. titu. de testibus conclu. I o.ubi ponit amplia.& limita.
Questio LXXVI. N iudex potest iudicare in causa sui famuli Res . No
65쪽
eis Delphi.q. 37. ubi dicit hoc uerum,quando delinquit Inosticio. Nec est locus appellationi. Clar. in q. 37 .uer. Solet etiain quandoque.
Questio LXXVII. Potest he ossicialis formare Inquisitionem contra iniuria
Amulus conductus defendendo dominum eius, occidit' a inimicu. Anteneatur de occis Resp6. Blancus in prac. crimi.in S.iuris pennissione,nu. 3 6. pag. II 6.non tenerrita ιLXXIX. t
id si seruus simpliciter moratur in domo alicuius. An debeat habere salarium,quado no est sibi promissum)Resipon. Qis .in consi. 346.in a. in nouis. Pet.RCbusf. intrata de Privilegiis schola. priuilegio. I 63.&seq.Firma.inReperi Bal.cosi. Is s. in 6.par. Nam inspiciturprimo quid est actu inter partes. Et si non apparer,debet inspici qualitas persen rum,cuius stilicet industriae, cuius peritiae ut ille, qui ministerium pr stat. Et debet considerari,si sit homo pauper, qui non habet unde uiu, nisi de suo labore, quia non est uerisi mite,' uoluerit. perari gratis.l. I. ff. de uariis & extraordi. cognt. Ita dicit Pet.de Vbal .in trac.de duobus fiatribus . circa 6.par. in fi. mo 8. uide Alex.cons. Io9.in 6.uol.& debet omnino merces tribui famulo. Iuxta illud Dominicum. Di gnus est mercenarius mercede sua,& qui fraudat alique mercede sua,sanguine effudit c. imolans et q.q. I. Tane. in Ca-- taloso
66쪽
tesogo gloriae Mundi in 3. pataconsidera. I .nti. 8.uer. conde scendo iraquel. in l. si unquam. uer. Dcultatena.Q de reuo. dona.Neutra. In sylva. l. 9.Summa Angelica uer. Dinulus ubi dicit, i, si seruus consueuit locare operas,& dominus coniducere operas ministrorum, tenetur dominus soluere usque ad summam,qua alius fuisset conducturus. Argu. l. si non sontem.*.libertus F.de condi.inde. Archi. I.q. I.sunt. Natta in consi. 376. in a. uol. Quid si fuit conductus stib mercede taxada arbitrio domini Respon.' tunc iudicio boni uiri laxabi
recedes a domino. Et no.' seruus potest facere compelli dominum ad se induedum,si hoc non ficeret. Et hoc est de iurunaturali,quia quis tenetur alere illum,cuius opera alitur. Et alimenta & uellitus debent prestari servitoribus & ministris secudum ordinem S dignitatem ipsorum,&plus sumpturus est domicellus quam regacinus. Ang. in t .sed & quid,in prin. ff.de usustuc.& dic, Q licet servitor, seu famulus a suo domino simpliciter debeat ab eo uestiri.Tamen si ex pacto seruiat
pro alimentis tantum,prout faciunt Scholasticorum seruit res,eo recedente,tenebitur servitor restituere uestimenta sibi facta. Bermon.in trac. de publicis Concubinariis.num. 32.
sol. 3 2 s. Alias sectis,si non adsit pactum Cist. in I. peculium. sfide pecu. Quod intelligit Cast. si sum uestes quotidians, s
cus si ad ornatum. Idem Cast. in l. id uestimentum.eo. tit. Et inquit Bal.in l. in his rebus.S. seruus. ff.solui.matr. col. 2 .l si famulus,uel famula recedit infra annum a domino,non reda.dit uestimeta trita,prout extant,dominus potest retinere de
salario,quanti est illud precium uestimentorum,per illii tex. Vide Pet. Rebussi. ubi supra,qui dicit,st si familii discedunt a
67쪽
de militari iustitia nu. 13 Ibi dicit,st in actis, in quibus coli sideratur interesse pecuniarium,& nobis damnii non sit,nem interesse,ut in famulis militum,& ciuium,discedentibus, sesuitur pro rata temporis salarium,sed si tantum damnum paritiuntur milites,uel ciues ex eorum recesse, quantum cominodum habuerunt ex seruitio S accessu, non tenentur propter
compensationem hinc inde. Et nat. st si famulus sit malus defraudator poterit cxpelli ante tempus,& perdit salarium t tius temporis. Rebutas ubi supra nu. I a. Et poterit dominus propria auctoritate spoliare eius famulum uestimetis. Bal. d. S seruus, quia istas uestes famuli non habent in proprietate; sed habent solummodo in usufructu, & intelligutur plicario uel sub commodato a domino habere. Et ideo licitum est domino sua auctoritate sibi ius dicere. l.si seruus. C. v cum eo. Nam tenet iste famulus ista uestimeta, sicut asinus sellam. Iu -xta illud Virgilii. Sic uos non uobis uellera fertis oves. l. uesti me nium. F. de peculio.Quod intellige uenim, nisi uestes es sent traditiae famulo aestiinat , quia tunc transit dominium in famulum & possessio,nec habet tunc dominus ius in uestibus, sed in precio, quati autem precii esse debeant famuli uestesὸ ponit Bar. in l. tortissimis. C.de milita. ueste lib. Ia . Et not.' etiam in famulis,& sumptu familis est seruanda consiletudo,
ut inquit Bar. inl.super creandis. C. de iure fis l. lib. Io. R gulariter aut5 eum, ius opera utimur alimentare, uesti rem tenemur. Roma.cons 4 o. nu. a .& potissimum,ut est dictum.
Si est Elitus locare operas suas pro famulo,quia consequi debet & uestimenta & salarium,licet non conuentum. Federi. de Senis inconsi. 2I8.&Petr. Moncada in Addi. ad Crotii. in trac.de testiuus par. nu. I 3 9.& nu. I 6 I. Et vide Capram regu. 88inu. 6.Et si serui sent pares in conditione & dignitate omnibus uiriliter debent praestari alimenta,seclis si dispares,&non inspicitur,quod unus comedat & bibat plus quam alteriri a. uer.Alimenta ministris.
68쪽
Onduxi semusum pro decem,& finito anno, eundem reconduxi,non facta mentione salarii.Quid iuris Respo. 9 intelligitur reconductusfamulus eodem preciO,quo ante. Bald.in l.cum quidam ad fi.C. de iure do.per t.qui ad certu. F.loca.Cremen.sin . I 3.Viuius fississime in suo communiuopi.uer.Ossicialis in I .par.Scribentesint. diem functo.ffide icio adse .d. lan.a Valle in traci de Lucro dotis q.7s.
id si senius,uel famulus iuret seruire per annum. Anstringatur seruire per tale iuramentumξRespon.quoderi.in l.si quis pro eo.T de fideius .in prin.quod probat per illam l.& alias. Q d procedit, quando fuit liberum iuramentum,sectis si extortum. Gallus in consi. I .nu. Io.i ἱ Quaestio LXXXIL in
Dominus habet famulum per annum conductum, dc mo ritur ipse dominus infra annum. An seruus cosequetur totius tempulis salarium Respon. Dec. & alii in l. diem suncto.Ede off.Adse .quod sicis alteri eius seruitium non to cauit. .. Quaestio. LXXXIII. Eruus usque ad annum locauit operas sera. Ad quae ten vitur ipse seruusὸ Respo. Tenetur ungulis diebus laborare, cicontinue secundum morem famulorum. Lucas de Penna. ini. I. Qile Agri .lib. II .& consileta obsequia, & ininita-xhim seruile,& non seruit secundum qualitatem serui sece-
69쪽
Sed an tene tur laborare etiam diebus semitis requisitus a domino Habetur de consecra.dist. 3. Rosationes,inglo. ubi Archi.Alberi.in rub.C. de feriis.
Quistio LXXXIIII. AN pactium est licitu,quod famulus meus mihi Eli operari debeat,durante tempore operarum, nec diuertere se ad contrariam operam,& mihi noctuam Respon. Bald.in cons. -y.nu. I .in I .par. quQd si allegat.l.in operis.ffloca & Firma. In Repeiis...' .
Quaestio LXXXV., TVnquid seruus,& homo liber potest locare operas suasi in perpetuum Respon. quddsic. Et est comunis opinio
Viuius communi opinione 162.in 2.par. SoareZ in Thesauro litem O,nu. I 6. Nam potest semire,etiam per substitutu Alberi.in l. nominis quoque. ff.de usu fruc. lega. Firma. uer. famulus. Ioan. Fab.institu.de iure per na.f. servitus,nu. .ubi bene. Nisi esset electa industria personae.I. inter artifices. ubi M.ff. de solu.per illum tex.Pactum auid, quod teneatur tibi perpetuo seruire est ipso iure nul lum, glo. no.ubi Bal.inl.post certi. ade liberali causa.Petr.Rauen. in suo aureo a
Quaestio LXXXVI. N quid semus cogi potest per patronum seruire Ud
Respon.Bar.ini. sino sortem.*.si libertus.ff. de condi indebi.quod sic,susius Duen.regu. 3o Ange. ibinu. .ind S. si libertus.Vbi an famulus possit per dominum conducen tem alteri delegari,ut e dem operae sibi praestentu se Et ita distiquit.Na aut ille famulus est artifex & potest. Aut est do-- . . micellus
70쪽
micesius,qui est conductus, ut mense, uel associet dominum per ciuitatent,uel exhibeat aliud ministerium,cocernens solum per nam conducentis & tunc alteri non potest delegari.Alex.ibi no. I o.& Cassiqui limitat. Nisi qua' do operanti asseret praeiudicium,quia nullo casu fieri poterit,eo invito. Vide omninoPetr.Rauen.in suo aureo alphab. uer. Quadriennii.col. 3.circa prin. Firma.uer.conductor famuli ubi bene. t Quaestio LXXXVII.
AN teneat pactam cum famulo, deputato ad uendendu
merces domini,quod non possit uendere aliquas merces alteri sub poena Respon.Bal.consi.-y .nu. I. in I. Parte incip.Titius locauit.
Quaestio LXXXVII I. SExuuspromisit non uendere talentirem, uel quid simile.
VBi pateriuel magister tenetur Bluere codemnation em V pro filio,vel famulo delinquente. An pater, vel vigister est citandusξRespon-Iassee.decis I96.
DAmnatus est semus ratiociniis domino obligatus. Andifferatur eius p na usque dum reddat rationem Resp. quod sic in l. I.Qde bonis proscriptorum . Tancretus de dr-dine iudiciario.utide execu.sententiae,pag. Ia a. ad fi. . . . ia i G a inaestio