D. Hippolyti Bonacossae nobilis Ferrariensis I.V. VT. D. De seruis, vel famulis tractatus. Vbi famulatus materia theorice & practice summa cum diligentia explicatur. Cum indice rerum omnium locupletissimo

발행: 1575년

분량: 181페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

, De Seruis uel Famulis

existimatus. Rebussus in prac. benes. l. 6I .nu. I 89. dominus enim regulariter pro facto sui servitoris hominis liberti non tenetur l.apud antiquos,in fi.ubi no.Bald.C de fit r.c.cuad sedent,de resti. spol ia. Menochius d. c.& haec quide est c6- muniSopinio. ut dicit Cur. iun. in I. I. nu. I 3. C. de semissu-gi.de quo Clar. q. 86.in prin. ubi pulcherrimE,&Cagn. in I. culpa caret.ff. de re . iur. rse. singu.uer.P ceptum Bel- lapertica q. yI .Benedictus de Vado. In Repert. Fcl. in ueri Delictum coinmissum per famulum. Fran. 1ar decis. 6I .lib. I .& et I . Ioan. Fab.insti. de obliga.quae ex quasi delic5. si filius & institu. de Noxalibus nu. 3 .& in glo. in uer. familiae. In prag.decollatio. sol.78. Cfamati.decis. 3 .nu. 39. Apostili.

doctas. in praeli.ciuili c. 29.nu.6. Arcti. in s.fi. institu. de obliga. quae ex quasi delic.num. . Et serui nobilium, si quid mali agant tenentur domini nec excusantur, allegantes ignorantiam , quia cogitare debent illud contingere posse.Dec. in l. nullum crimen. F.de reg. iur. Arno. Dialogo 4.Nec est uerisimile,quod famuli quid tale agant in sciis dominis. Bart. in I. de pupillo S. si quis ipsi q. Io. m. de operis no. nun.Zacconsit. 17. in I. uol. decis .Holosa. I97. Et quando dominus teneatur de facto sui domestici. Petr. Rauen. in alpha. ueri damnucol. 3 .uide omnino Placam.in Epito.delicto. li. I. c. I . Bal. iii cos. 38 s. in I. uol. Et vide Caraui. inter consi.crimi. consi. I I 6.per totum& licet delictum familiaris no imputetur domino.Tamen,si delictum habet causam successivam,& dominus non prohibet,praesumitur de eius consensu factum. Abb. in c. constitutus. I .& in c.causam,quae de testibus Ber. Diag. regu.7 9 I.uniuersitas. Et an pro incendio per seruum comise

52쪽

D.Hippolyti Bonacos A. I

3 3 .Bu rsa cons. 7 9 .nu. I . plura. Mom.de fide, treuga S pace q. I 3 8.& q. IqI .nti. I . Item si famulus deliquit in re,cuius custodia spectaret ad dominum,tenetur dominus, quia im putatur et,qui praeposuit seruum inutilem. Ange. in l. I .f. magistri. F. te exercito. Et ait Bart. in l. I .f. fanuli. e,ubi & Mod. f. de publica. servitores dubent esse moriserati. Alias ex facto ipseruin tenentur domini. Quando officiales: teneatur pro famulo uiuo & mortuo. ponit Ferretius In trac. de Ga- bellis nu. a I 8. Et quando potestas teneatur pro suis famulis. Carauita. Bal.d.consi. 383 . in I .uol.quibus uero casibus teneantur domini pro famulis in damnis datis. PetriRauen. Inalphabe .uer.famulus. Pirisi. consi.8 nu.6. in .uol. Vitalis in trac. Clausiti de luctu officialis nu. & s .pag. 29 I. Item tenetur dominus seluere Pedagium pro famulo, non autem ad collectas. Et tenetur dominus pro famulo proiiciente turpi tudinem ex fenestra,si proiecit in locum, per qpem consueta enat homines pertransire. Alias non. Item tenetu r dom inus pro damno dato a famulo non pro delicto, nisi quatenus ad mam perirerierit immediate,nsi aliter.Vel nisi dominus sciat,& nse prohibeat,quia uidetur ratificare.uel nisi faciat de uoluntate & mandato domini, uel nisi Statuto caueatur domi num teneri pro famulo.quocasse, etiam tenetur de comissis niE.Sectis si stitutum dicit,quod dominus teneatur pro de

licto ulsiquilam Hligitur scilicet de commisso tempore, quo fuit tanulusta si dominus luit ana pro famulo in

casibus,in quibus non tenetur, repetit ab eo. Bertachi. supradicta. In trac. de Gabellis har.7.principali nu. 29.uer. decimo quaero.Tomo 6. l.62.Et dominus non tenetur ex facto famuli, nisi c stet de mandato L i .f. familiae. &S.filius.

id si famulus meus occiditinimicum meum. An praesumarici sibi mandauerim)Resp5.Boss.in prac. de Ma-- , E da. ad

53쪽

da. ad homici.nu. 39. Duen. regu. 3or. Carrecing. circa,MLini. I.C de seruis fugi tibi tenet,' non Et dicit,st de facto semel fuit cassata quaedam inquisiitio, formata contra dominia, ex eo,quia eius famulus dicebat dominum sibi mandasse, se faceret quiddam facinus, i nquam continem no uerisimile. Franc. Mar.decis Delphi. q. 2 3 .num. 1 .in I . par. & q.92 .&

Dominus alloquitur famulum inaure, qui per breue tε' pus interfecit hominem. An id dem andato domini uideatur fecisseΘRespon. r. in . si uentri S. in bonis.ffi de pria

to. 8.Per qu e autem uerba cerueatur reuocatum mandarum i

id si semus timens mortem sibi cstmminatam a domi

no,occidit ipsius domini uxorem,sset aliquem aliumc An erit excusatusξRespon quod si Beluisi .In prac.crimi.

54쪽

Nociisatur senius in Dauibus desitas, qui obtemperati Adomino Resiptines norti Abb. incinni ilitatis.de sente

tia excommu . Nec debet obedire domino,etiam conmi praecepta ecclesiae. Abb. in c. relatum nu. a .eo. tit. licet sint soliti, famuli seruire dominis Nr fas & nefas,ut dicit Bal. in c. cum in literis, de testibus. Et tenentur protegere dominum l. I .&4,estotum isad Sylla.Nec in turpibus tenentur seruire do- mino,&o di .Marti. SVllima.intrac. de Hudo in prin.n.: .excusantur tamm,ut ibi nu. 3.

Quaestiou LXII.

. Vid si dominus dixit eius famulo. Ne reuertaris domit.' bisi sentiam nouum de te. Et postea famulus interficitoliquem. Andomitius pro eius delicto teneatur ξ Respon.' sic.S prius recepit dominus ab interfecto iniuriam.Vide Anto. GomeZ. de homicidio nume. s. ubi declarat,& limitat &Bursa cons. ao .num. I9. ubi & ipse declarat, quomodo istud procedat. Limita multipliciter ut limitat Duenas regia. 3o a. Fran. Mar.decis Delphi. 2 3 .lib. I .nu. I .ubi dicit commune opinionem,q, dominus decapitetur. Vide tu Clariq. 89. ueriised hic incidenter,& Pet.Placam in Epito.delictorum c. I s.

Quaestio, LXI II. 3

Dominus est presens & habet uerba cum alio,& famulus

55쪽

Rauen. in alphab. uer. Collegium,ad h. Soarce. litera famulus,nu. yo & in hoc est resolutios si fecit domino constrio tenetur dominus,alias eo inscio non tenetuta Distinguo tamen ut per Doctores iam memorat ,& infra dicetur

Quaestio LXIIII.

id si quis potens uir mandauit suis scruitoribus, ut ra

perent quandam meretricem,&caeapta cotra eius uoluntatem fornicationem cum in secerunt omnes. An domunus mandans ob id teneatur Respon. Afflic. super costitu. de uiolentia meretricibus illata,nu. 9.quod sic,poena tamen C traordinaria l. I. U.dc extraordi .crimi.uide uarru.Variarum lectio.lib. 3 .c. I .nu. z-Bossi. in prac.crimi. tita de pluribus uiolen. n. 68. Cotta rerum memora.uer. meretrix. Sed quid si meretrix esset in lupanari. an posset cogi ad uenerem Respon.Dec. in l. inuitus. nu. 9.ff.de reg. iur. quod posset. Parisde puteo. in trac.Syndica.f. adulterum,par. I. nu. 3 .pagi. 86. Tomo I Sed Purpuratus contra. de quo D. m. Alcia.inl.rogasti nu. y .is si cert.pet.quia nemo inuitus male facere cogitur. Et ne scandala dc rumores ueniant in populo. Et subditi sunt compescendi,nc faciant rumores i. I .f.quies. ff. de offi. praefec.urbis fusius Paris deputeo in trac. de re militari in S. an si duo. Tomo s. uide Scodobium. in Auth. habita,superuer. Peregrinantur.C. ne filius pro patre, & in Parerg. litera A, ibi.Nam accepta codigna mercedemi meretrices aduenerem alliciendae.ar . l. Idem dc s.f.sed & quod.ff. deco di.ob turpem caulam,nec sunt rapiendae.

Quaestio LXV. NVnquid famulus praesumatur tale quid agere in domo

56쪽

D.Hippolyti Eo cosse. I '

I 3.nia. I7.li. 2.qubdsic,quod c6silium in causa propria fecit, allegat illud Gellii. Aedibus in nostris,quae recta, aut praua geruntur.PResumitur enim quilibet scire, quae domi sus geruntur. Iuxta nO.in l.de tutela. C de in integr. restit.mino.l. I.F.de iis,qui deieceriit,uel essu. Licet puerbialiter dicatur. quod dominus damna suae domus sciat ultimus. Secudum Iuuena.de quo Praeposi.inc. significasti,nu. I. in I. no. de diuor. iuxta & illud poeticum. Dedecus ille domus sciet ultimus.utno. Moder.in l.unica. C.de raptu uirgi.Parisconsi. 6ψ. n. 2 O. in 3 . LNullus tamen debet se negligenti committere,alias dicitur in culpa. Insti.quibus ino. tolli.ob.S.pen.&S.fi.instit. de secteta.in fi.usi. nsi. I s .in I .par. post Bar.in l. de pupillo.S.si quis ipsi praetori. nu. I o.q. I o. ff. de noui operiS nun.allegat.c.constitutis.dc testibus Abb. in c. est te,de reg. ivr.c. cum non ab homine. de uita&honesta cleri.&l.quoties. E. de uerb.obi.& consi.7 .nu.6. inter consi. crimi.Firm. a. in Repert. uer. familiaris. Bar.in l. I .f. familiae. ff. de ui dc ut arma. Anch. in c.cum ad sedem.col. ult.de resti. spol. uer. quinto OP pono. Et si famulus hospitis bona opinione aestimatus, facit furtum in hospitio,tenetur hospes omnino. allus in trac.de eo,quod interest nu. I 9 o. ubi ponit rationem. Similiter naura,si recipit custodiam ret,uel precium, quia tunc tenetur et de periculo rei. Ias in Addi. ad Por.institu. de mandato col. pen. An mandatarius)SOMN.in eius thesauro Communium opi.uer.periculum.

stio LXVI.

AN famulus debet adiuuare dominu armis &clamor

&quocunque modo,etiam cum sui corporis periculo Respon. quod sic Ange.deAre. in malefi. uer. Et dictus Titius nu. 34. allegat. l. I.*.eodem autem lecto.ff. ad Sylla.&l.cum dominus eo. Et ita tenet Floria. in l. scientiam.*.qui cum aliterisnadi. Aquit. Et tunc laudabilis est fides serui uindica

57쪽

De Seruis uelFamulis

tis necem domini sui ut no. Cast. in l. I .per illulo. C. de precibus Impe.offer5. Alias punitur morte t. fi.Q de iis, quibus ut indi nis l. i. s. ad sylla. Seruus tamen conductitius non tenetur defendere,si non vult.Bal. in l. I . C.unde vi, Placa Epito.dcli .c. 2 2.nu. I7.Si tamen patronum defendit, adesidicti poena est immunis,ut ibi.

Q vestio LXVII. bulC Ed quid econuerso. An dominus tenetur defendere se s uum suum Iespon.quod sic. Etiam,si sit conductus famu

rum,pag. 87. Etiam occidendo aliquem in eius domo,ut defencteret famulum. Alex. post Bal. inconsi. I o.n.7. in 2.uOl. expedit enim domino familiares defendere & gubernare. At iaς diceretur infidelis.ut dicit Apostolus ad Thimo.c. I . Si quidem ille,qui suorum, maxime donaesticorum curam non habet,sidem negauit,& infideli est deterior.Translative. 29. dist. c. necesse. Afflic. super constitu. de defensisnu. I .Aluin .inter consi.crimi. consi.7 .nu. 3 . in I .uol. Idem debent facere consanguinei.Nam praesumuntur consanguinei & affiines non omissuri defensionem confinguinei ii l. haec autem S. I .ffex quibus cau.in posseatur D. m. Alcia.in tracta.pra sump.rC . I .prῖsump. 2 2. Et ciuis ciui opem debet. unde Cicero.qtri socium non defendit,nec obsistit, si potest iniuriae, tam est in uitio,quIm si parentes aut amicos deserat. Monta. in regii.Culpa caret. V. de regu. ivr.ubi fusius. Et natura docet, ut quis'; se & sua defendat.l. ut vim. ubi tex. &ibi Doctisfido iusti.&tur.&c. per ambitiones 5 . dist. ubi glo. ponit

Cuilibeto

58쪽

D Hippolyti Zonacosse

Non solum Taurau serit unus cornibi bostem verum etiam instanti tis repugnat ouis.

. ., Nam cst uirtuti sedesendere c. no inferenda a 3. q. 3. Nadefensimoiana in iudicio unicuiq; non est deneganda. etiam Diabolo.c.cum inter,de cep.Bar. in disputatione Virginis cotra Diabolum. Rota decisa oo. in nouis.& 36 .c. cum speciali. de appella. Manilaitau.388.Zannetinus in ii. l. tit vim. De fauoribus autem defensionis in causi reorum. Bossus titulo Usb. gnorant.non uidetur defendere. T deteg. iur. Vas luius det succςssio.*. I. nu. a. is prin.&desensio aliquo pacto tolli non potest. Luc. de pen. in l. facultas. C.de iure fisci lib. Io.NeuiZa.in sylva. lib. q. num. 9s . ubi allegat Carmen. Optima nam nullo causa tuente perit. Eliudex debet ex ossifieio,&nemine petente quaerere defensionem rei, Brunus inqter consi. seuda. consil.69. mi. piniflaust tominianis opinio. Secundum Brunum ibi. Et propter defensionem lacitum est occidem,etiam Cardinalem. Ioan.And.inc. fi . uer. percusis rit de penis. Ange.&Ιas .ind.l. ut vim. ciratus Respon. II in a. Item licitum est se defendemdo bccidere stultum:&fu riosum. Marsit .singu. 37s. Et ideo non ualet pactuim, ne quia se defendat, in quaestionectiminis,ueIstatus l. 3. & seq.ff. deli ra inu. c. depen. in Lex empto. in fi C dedecurio.li Io. Et nemo debet pluribus defensionibus uti.c. nullus,de re . iur. in 6.d quilibet etiam debet perquirere defensiones pro reis. Bar. in l. absentc'. ff.dspenh. apud Gellium. Cum

quidam Asius reprehendereturis hominem improbum in iudi cio destnderes Resp6dit,nemo bonus huiusmodi patrocisenio indiget Licet Collegium dominorum Drictorum Bononiae reprehensum fuisse quando supplicinat, pro d.Ricardo

Malumbra,

59쪽

De Seruis uel Famulis

Malumbra,qui erat condemnatus de haeresi. ut per Bal. in I. quicunque. de epic&cle.Vide alia per Placam in Epito. delic.c. 28.& per Doc. in d.l. ut uim,quia satis est digito mo-strasse sontem.

Qiis stio LXVIII. AN seruus debet esse solicitus commodo patroni,contra

quoscitiaque etiam contra se ipsumi Respon. Bal. st sic. in cons. - .nu. I. in I. uol.allegat.l.fraterastatre.S.potius. Ede condi. indebi.& Speculato.ut per eum.

Questio: LXIX. AN seruus,uel famulus te eatur reuelare delicium domini sui,quando est requisitus per obedietiam superioris Respon.-non. Si criminaliter vult procedere superior. ut . q. 3.c.lege Iulia. z.quod intellige, quando nullum ma tum ex hoc immineret. Alias secus,quia non teneor cum malo meo facere bonum proximi temporale. Summa Angelicit uer familia. Fran. Mar.decis I a .li. a.&772. eo.lib. &decisseq.uide d.Rol .a valle.consi.88.per totum lib. a. An autε liceat men tiri pro saluanda uita propria,uel alterius λ Franc. Mar.decis.77o .lib. 2.facit, quod dicitur de Seraphico diuo Francisco,qui immisit digitum in manica,nolens occisorem

reuelare.

Quaestio LXX. S Eruus insidiatur mortem patroni,qua poena puniatur Re

Quiestio LXXI

MItto famulum,qui ut minister certa uerba obligatoria pro me dicasi& dicit ultra,quam sibi commisi, ero ne lobligatus)Respon.2 non.Bellame.decis3 I 6.

60쪽

D Hippolyti Zonacos'. a I

a'. p. 2 M l h.' I Quaestio LXXII., T quid servitori credatur,si no apparet de commissi 1, ne domini Respon.s non. Etiam, si esset Iudicis serui

tor.SigriorO..consit. F7.nu. y .allegat. l. I .Q de Decurio.& L diuus. ff.de custo. reo.& quod no.Cyn. in I. Ea quidem.C.de accusa. Nam servitori ex parte domini aliquid nuntianti non facilὰ est credendum.Boeri.decis 28a .nu. . Gerar. sing. 87. nemo enim debet esse credulus.l.fi. in prin. C de accusa. l. I . S. I. de eo,per quem fac. fuit l. .Lsi accepi. E. dein rem uer- .Si quidem leui sunt corde,qui facile credui. ut inquit Aristot. uide Gome. in regii. Cancella. de ualore exprimendo in impetratione Benesi.q. I o.

Quystio LXXIII.

Scribo tibi literas,' tu mittas mihi librum , uel aliam rε, Tu autem librum,uel rem tradis famulo, qui portat lite ras,& ille aufugit. An ideo liberaberis Respcin.Marsi.singu. 3o.u, non. Etiam si ipse semus hoc tibi dixisset, s essem contentus,' talem librum sibi traderes. Abb.in c. significante,n. S.de pigno. Firma. in Reperto.& D.m. Alcia. in consit. I 33. nu. II .in y.uol. ubi inducit.l.si mei causa.*.fi.ε commo. ubi si ego misero ad te seruum causa te admonendi, ut mihi rem commodatam restitueres & tu illi seruo tradidisti, qui ausu-git,periculum est tuum,quia nondebuisti illi credere,cu ego ad te misi eum causa admonendi,non autem accipiendi dietarem. Et ista est communis opinio. Soarez. in cius Thesauro. uer. literi. nu. I77.Vide tame Stracham in trac. de Adiecto. in 3.par. nil. 2o.ubi hoc limitat. Si semus esset probus,&consueuisset esse probus &diligξs, quia tunc liberaretur. Parisi. consi. II 6. n. ad .&26.in q. uol. Ioan. de Amicis.consi. I .adfi. uer.Et istam pulat undoctrinam,.famulis no credatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION