장음표시 사용
71쪽
AN militum famuli snt,ut domini restituendi λ Respon. Dolanus. In suo de in integriresti.mino.c. 338.
. Quaestio XCII. t id si famulo,uel agenti negocia aliena seluitur silarium conuentum. An quicquid ultra datur,ceseatur donatum Respon. Arius Pinelus in l. I.C.debon.mater.inueriinsertur 3 .pag. 32o.s sic,quicquid enim ultra datur, etiam si digne ob fidelitatem, diligentiam ve datur, censebitur iure simplicis,liberalisib, donationis,contra mentem omnium fe
stio XCIII. Quaerituran famulus furti conscius,qui furto obviare tenetur,in foro conscientiae teneatur ad restitutio ξ Reh Mn.teneri.ex Domini. Soto. lib. q.de iusti.&iure q. . arta 3.quem refert & sequitur Menochi.de arbiti iussi. casu.37s. nu.3.lib. a. t
aestio X CIIII. liceat dominiscastigare suos seruos ZResbon. '
tanten & moderate. Menochius de arbitrio Iudicis. Casu 36 Bal.in I.Idem&si.*.quoniam,deus ruta Si quis tamen immoderate seruum surti suspeetium castigaret,punitur de excessit Iudicis arbitrio. Alex. G.7 .lib.3. Menoch.ibi nu. I
N ossiciales teneantur pro eorum seruis uiuis&mos tuis Reqκγn.Bartita LI.S.familiae.ff. de publicain per
72쪽
aerinar admittuntur ne testes iliares&domestici in probanda familia uiri contra mulier Resp. d.Ro-Ian.a valle.in consi. a 7.in 3.
8 tuto emetur,' dominus teneatur Aluere condemnationem pro famulo.Si famulus fuit condemnatus per contumaciam,quae facit eum haberi pro confesso & conuicto secundum so am Statuti occasione incendii. An dominus teneatur pro famuloΘRespon.prout in cons. ao .inter conscri. v fion,quis est confessus,& stetit consesso no attenditur in Statuto Nisi iriso fiat metio,st etiam habeat locum super ficto.l. 3 .f.haec uerba.ffide nego.gest.sequitur.&Gla. a Vallean consi. 29.nu.a 8. seq.in 3.uol.
N Tunquid marium peti possit ab eo, qui cum aliquo meri l cat famulo stetitΘRespon. Petr de Vbaldo In tra elatu de duobus fratribus in 6.par.sub nu. 26.tO.8.
Qitistio XCIM , EGoconduxi operas alicitius famuli pro famul ado.Et postea illum exerceo in factis meis in aliqua Apotheca An poterit dicere se filisse sectum in arte, in qua per me praepositus suist spm.l non.Seddebet habere tantum salariu
73쪽
conluentum.I.qui ops ras.ff.loca.Rimines.consi. 3in 3 .ilol. Et ideo isti famuli, & familiares Cerdonum, & fimi illumsilum in Apothecis assistunt, & mercedem habere debent secundum operata Alex.in di.ad Bar. in I. testium. infi.prin.ff.de testibus. Et ii non sunt idonei testes pro suis magis tuis & patronis.Pet.Moncata in Addi. ad Crottii in tri de testibus par. n. I 39.Videoino Bes.in cohs Io. in a. uOL
& ut laborarent On. Ferrenus de
A N Villam pro custodia, fignauari possint pro re & personesRespo
Λ N seruiens perconstitutum transferat possemnem λα Respon.Tiraquel. in suo Constituti posse torii par. 3. :
QVid si quihmercedu recipe re debeat ab aliquo ex operibus diurnis,uel famulatu.ει hon petierit insta terminum a Statuto praefixum iusto impedimento detentus. An poterit postea petere Respon.2 M.Petr. emas. F. 3 ω.
id si famulus est infirmus. An infirmitas eum excusese Respon.Bar in I.opere.ffi de usust . lega.Abb.6c
Dec. in c. I. de Pres eia.dc Dec. in c.significatum. nu.7.eo. tit.
Abb.in c. I .de cleri. egro. uel debili.nu.6. ubi dicitis quado seruus est infirmus pro tempore,durante infirmitate non debet
74쪽
bet habere salarium, ut est communis opinio, secundum ipsum ibi. Vide Ias .in l .diem functo,nu. 7. ff. de ostic. Adsesso. Et communem dicit Couarru.Variarum lectio. lib. 3 . c. I . ubi disserit ad partes.&tadem cum communi residet. decis Tholosa. 3 y 9.& Bar.in l. si uno.LItem cum quidam,nu. 8.T. loca. Alberi.i n d.l.opere.& in t .arborib.Lde illo. E. de usise
dicit,s si famulus promisit kruire per annum, & infirmatur, quod non tenetur suppIere anno sequenti. Et salarium debetur pro rata temporis,quo seruit. l. led uno.I. cum quida. E. Ioca Bal.consi 43.in 2.uol.deris. Delphi. per Franc. Mar.q. 798. lib. I .Ferretius de nulitari iustitia nu. II . Sed quando seruus possit seruire per substitutum ponit Alberi. in l. quis quis censibus. C de Episc.& cleri. Fimia. in uer. Famulus. Et dominus famulo infirmo tenetur modicas expensas facere. Ferre. de militari iustitia,n. I I7.Sed non magnas', decisTholosa. 263 . Summa Angelica uetarimulus,nu. a. Q d intellige ratione famulatus, secus si dominus tenetur, ut pauperi ibi,& Ioan.de Amicis cons. 98.nu. t j. Sed an teneatur dominus ad expensas & medicinas famulo Bar.in l.cum dotem.S. sin autem in quissimo. ff. tui. mair. Sed an mortuo famuli nondum finito anno,praestari debeat integrum salarium eius heredi Respon.Franc. Mar. decis Delphi.q. 7ς8. Vbi dicit, quod pro rata debetur. uide D.m. Dal.consil.7o. nu.q.&
stionem esse ualde dubiam. Et de rigore iuris est communis opinio,quod famulus infirmus non debet habere salarium, secus de aequitate.
75쪽
Quinto CHII. Vando debetur salarium famulitii famulo Respon.In
fra annum.& postea no auditur.Focherius in prac.iudicia c. 36.& haec quidem exceptio est commentitia, & si s muli tenentur uigore legis petere salarium in annum. Idem erit in ancillis.Peu.Rebis.in tracide Privile.Scho. Priuile. 177.nu.4.Limitat Duennas regu. 3o6Gide Vasquiu in re eta.de Successio.lib. I.f. Io.nu. 33. Famulus tamen annalis debet habere salarium in fine anni,do si ante recedit , sibi im
AN quis esciatur seruus ex pacto Respon.Baren.in tria. de sermandis libellis,2 non,& probat.
A N famulus possit acquirere ius perpetui famulatus, in doomo alicuiu Respon.quod non. Craurita de antiquitate
AN liceat domino donatu seruo propria auctoritate illud auferre)Respo. st.post alios in I.in his.S. I .ff.sel.matri
Rri famuli sunt illatae in domo domini. An sint tacite
obligatae domino Oseruitio ipsius famuli Resp.Bal.in. l.certi iuris q. .C.loca.2n .de quo doctus uerus&Menochius de adipiscen.poss.nu. i s .in 3 .remedio. Etideo retine
76쪽
ri non possunt,si recederet ante tempus. de quo Negusan. intracta.de pigno.in q.membro. a . par.prin. nu. III. Tomo 8. Scodobius in Auth. habita. pag. 3. C. ne filius pro patre. &in Auetario. litera A.ubi & alia. Et famulus dicitur de familia domini. l. a.ff. de usu &hes i. Alex.in consit. I o. nu.7.ina .uol. Et seruientes&ancillantes ueniunt appellatione d mesticorum .glo. Instr. de testamen.S. in testi. uersic. in ea re. Aleae. consit. I Io .nu. I7.in .col. Et famulus dicitur habitare in loco, in quo habitat patronus.Bart.in consi. a. Etiam, quod exterus esset. Gramati.decis. Neapoli.87.nu.
Quaestio CITFAmulus fuit expulsus per dominum sine causa. An d
beat habere salarium pro toto tempore, quo non serui uit Respon.' sic, decis.Tholosa 68. ubi fusius. Sed pone se mulus meus non uult amplius mihi seruire,ego uolo repellere,& de preterito tempore, uolo sibi aliquid dare. An possu Respon. Bald. in l.arde. C. loca. nu. 8. 9, si latum damnum patior de recessu,quantum commodum habui ex seruitio&aecessii non teneor, propter compensationem hinc inde, si autem mihi non est damnum, neque interesse, soluere debeo pro rata temporis. Vide supra.
aestio CX. QVidam promistresarcire omne damnum datum a famulo Scholastico . An tenebitur pro furto per famulucommistbΘRespon.' sic. Bal .in l. qJ Nerua.col. . C.deposi. de qu o G ratus Response. I I q. n u. et q. lib. 2 . Sed an stetur iuramento Scholastici de damno, uel furto passis Respon. snon . quia aliter quam periuramentum debet constare tam
de substantia d. tinni,quam de quantitate; ne duo specialia si H mul
77쪽
mul concurrant. Et regula se habet communis, s dis sitio legis,uel statuti non habet locum contra tertium, si hoc non exprimatur.c. super eo. 2 .de ossi .dele.uide Dec.consit. 8 et .infi.& consi. I 46.col.7.& in l. fi.col. 4. C.de edendo. uide Strae ha m de Assecura.in gloss. 3I .nu. . Plot.in l.si qualido.nu. 768.C.undeui.
Quaestio C XI. AN sit casus sortuitus, quando famulus furtum facit
Respon.' sic. Cagnotus.in l.contractus. nu. 2 q. ff. de reg. iur. Et est communis opinio.de qua Iasin cons. 42. uol. I .Bal.in l. I . C. deposi. ubi reputatur casus fortuitus,quando uxor,uel famulus facit surtum,quia de eis erat confidedum. I. argentum.T commoda.Pariccons. Iy6.nu. 2 o. in .uol. Et
casus fortuitus est solum, quando a persena domestica fit. ut est comunis opinio. Cherianus in suo colum opi. uer. furtii.
Quaestio CXII. FAmulus suratus suit domino aliquid leue, puta Pital
phum uini,vel modicum de sale,uel carnibus salsis, uel aliis cibariis. An per iudicem puniri debeatὸ Respon.u, non.
Sed dominus eum puniet,uerberando cum loris, uel uirgis, uel aliis,moderate tamen,ut inquit Beluisius in tract. cri. tit. de irtis nu. 9. Iodocus titu. de correctione nu. I .lex est in I. respiciendum.*. furta. ff.de poenis. Uec potest coueniri actione surti,sed ut bonorum raptorum. Bar.in l. pretor.g. generaliter. nu. a .ffide ui bono. rap. Hoc tame procedit,quoties semel hoc fecit.Sed si hodie surriperet rem uilem, & cras alia,&alio die aliam & pluries res uiles furaretur, deberet fur ca suspendi. Ita dicit Bald. in l. penuit. C. de furt. qui ita limitat text. in d. g. surta domestica,quem refert & sequitur Ariminesis in addi. ad Ang. in uer. uestem coelestem.nu. 3 Vitali.
78쪽
Vitali.titu.de furibus. Iodocus titu. de surto num. I. Dicit tamen Io. Fab. Insti. de pub. iudi.9. alia. st familiaris, uel servitor, &iuuans illum suspenditur pro primo furto. Diag. In praetica criminali canonica. c. 8 . adfin .pag. IV. D. Iulius Clarus in praeti crimi.lib. I.S.furtum. uersi.item excusatur.&uer.seq.
Quaestio CXIII. AN dominus teneatur pro delicto serui,uel famuli subtrahentis res pignoratas, uel alias apud eum depositat ,seti alias penes cum exist entes. Respon. Bald.cons. 222. per totum. uol. a.ubi dicit, q, si discipulus, uel famulus erat homo sibi & aliis notus,& pro fide habitus,qui postea fractis horreis aufugit, reputatur casus sortuitus. Et non tenetur dominus foenerator,uel similis. Si uero ignotus, & improbatus homo.Tunc esset in culpa,saltem leui, ille, qui fidit in eo. In quo homines mediocris diligentiae no debuissent confidere I. ueteribus. C.de pactis. Firma. uer.famulus D. m. Alcia. cosi. I y 3. In y .uol. In nouis. uide Plotum in l. si quando. num. 768.C.undeui.
Quaestio CXIIII. AN liceat famulo surari tantam quantitatem,quq qui
ualeat suae mercedi,quam a domino consequi non potest,sicut & alius facere potestΘRespon. Marsil. sing. I 77. Malitiis hominum,quod sic. Et haec est communis opinio.ut dicit Couarruvias uariarum lectio. lib. I .c. 2 .nu. I F .uer.quam to eodem iure. SoareZ in eius Thesauro. uer. surtum. num. 399. Arno. Solitoquio.4I. Alexan.cos. 13 F. in I. uol.D. m. Alciat. incons6. libr. 7.col. 2. Gramat. consit. Io. Plot. ini. si quando.nu. 874. C. unde ui. IasDedus decis. I . & Alex. in cons. I 3 .in I .uOl.ubi in terminis terminantibus pro Barbacina.Nam in conscientia non teneor, si fit ratus sum aliquid, H a ut mihi
79쪽
ut mihi satisfaciam de eo,in quo quis mihi tenebatur,nec ali
seq. facit dietum Bald. in cons 343'. in ψ. ubi dicit, v qui iusta ratione credit se dominum, & ideo ut rapit, uel cia turripit, Caecusetur a furto. Idem si quis retinet rem meam,nec possim illam consequi per iudicein, possum illam licite surto sib-
trahere, uel aequivalentem.I.est praetor.f. si debitore. F.quae in frau.cred. Inno. in c. olim. de restitu. spoliato. limita non Procedere si oriretur scandalum,quia tunc non possem.Barba. inconsit. I I. uol. I. IasDedus. d. decis I o. Abb. inc per priviatum . de his,quae ui metusve causa.Tiraquei l. de poenis tempo. causa. q6. limi. 2 39.nu. . Fusius Couarruvias uariarum res tu. libr. I . cap. a.nu. I F. Et ita tenet Archiepiscopus Floren . in eius summa. pari. a. ti tu . de furto.c. II. col. 2.circa Prin. in S. I .uide omnino. Tenetur tamen poena arbitraria famuli furantes, ut de debito salario ipsis satisfiant. Alex.d.co sit. I 3 y . in I .uol. de qua re etiam Monteleo. in praetica arbitraria. pag. 37. uide l.extat.1Lqa metus causa.Viui.communi Opi. II 3. in a .par. furans. uerum inquit Dominus noster. Deuthoro. c. 24. Cum repetes a proximo tuo rem aliquam, quam debet tibi, non ingredieris domiim,ut pignus austras. uide decis. Pedemon. per D. Osascum. 68.nu. II.
FAmulus occupat rem aliena. An pnrsematur occupare mandato domini Resipon.' no. Etiam si res reperiatur apud eundem dominum. Bal.in l. I . C.de episco.& escr.
Quaestio CXVI. FAmulus creditoris re repetit,& postea aufugit. An libe
80쪽
FAmulus non uult operari. An dominus poterit eum castigareὸ Respon. st sic. moderate. quia familiaris inimimicus pestis est in domo.Bald.in l. idem. quoniam. F.de usustuc. Hortor tamen cauendum esse ab hoc tanquam ab igne,quia uidi tristum exitum sensisse dominos. Et in castigante famulum funiculo prs sumitur,quod non habuerit animum uulnerandi.Alex.cons. 7s. libr. 3. vide A sti. super Episto. Ioan.dicentem. Non putes te tuc amare seruum tu hi, quando eum non cedis,aut tunc amare filium tuum,quando ei non das disciplinam,aut tunc amare uicinum tuum,quando eum non corrisis, non est ista charitas ad emendandum& corrigendum, si sunt boni mores delectent, si autem mali
U Amulus meus transit mercantias, & non seluit gabella. An per hoc debent dici confiscatae meae mercantiaeὸ Re.. spon.9, non. Doc. in l. I .C.de seruis expor. Guido Papae sin- .a I .Fran. Mari decis 63.lib. I .&consuluit D.m. Alcia. in cons. 7 .per totum.lib. a.
Q vestio CXIX. Amulus meus minus diligenter in stalla tenuit lucerna, IJ ob quod domus per me conducta fuit exusta.An tenearemendare damnum Respon.' sic. uide tamen Cagnol. in I.
contractus. nu.7o. F.de regia.tur.& in l.culpa caret.num. I y. CU.titu.D.Rolan. a Valle .conLys. lib. et .vbi dicit, quod si fimulus non est deputatus a domino ad custodiam ignis, non tenetur dominus pro eius famulo. Alias sic. vide Fran. Mari decis6 I .lib. I .& I 2I . lib. 2. Quo