장음표시 사용
51쪽
3 astrumque, Iudices , imperium cordi est, qui anctissima singuinis vincula , Jovem, Iovisque filium , ob leve incertuntque compendium , superbe contemnit . At jam ex abrupto hoc, ct desultorio dicendi genere ad perpetuam orationem me conferam, atque accusationem vestigio premam, daboque operam , ne quid aut nostram memoriam e nugisse, aut dolose dissimusatum esse videatur. Quum me igitur Pater, ob incon illum illum surorem , Judices, in Terras ablegasset nec enim nugari deprimis illis temporibus cum Neptuno strunt haec nostra tempora quandoquidem mihi inter mortales versari , vitamquq agere necesse erat, existimavi, nil mihi antiquius esse debere , quam eos , quibustum viverem , quam maximis beneficiis assicere, nostrique apud eos hospitii memoriam sempiternam relinquere . Itaque , quum eos rudes, ct agrestes offendissem , versibus, & cantionibus , Deorum facta ct potentiam magnam Partem continentibus, coepi ipsorum stritatem sensim mollire ,
atque ad humaniorem cultum hoc pacto traducere. Deinde , quum mente , ct ratione , queis potissimum homines caetera animantia antecellunt , raro admodum uterentur , sed caeco impetu in voluptates ruerent, proindeque in rixas, & ultiones vecordes agerentur , quae mala iis eventura essent praedicendo, nonnullam insolitare Deorum opinionem in eorum mentes inieci. Et retardato paullatim veteri eorum furore, impetuq; illo ac immanitate tem Perata, eos docui ex praeteritarum rerum eUentu de futuris conjicere , indeque sibi leges ad vitam in posterum assumere: unde omnis hominum prudentia orta est. Postremo, ut sexcenta alia praeteream , quum aegrotante Sin triviis viderem tamquam bruta animantia iacere , nullaque prorsias ope iuvari, misertus eorum vicem, vi Uendi rationem , & non ullarum iis herbarum vim & usium indicavi , ut deinceps, unde sibi praesidium peterent, haberent . His rebus permoti homines, quum tandem aliquando Dissiligod by Cooste
52쪽
i 33do in Coelum rediissis , uno ore me Poes , vaticinati
ni, & Medicinae praefecerunt. Ego vero tunc demum harum rerum patrocinium fiascipere ausus sium, quum Pater , adhibito omni Deorum Consilio , authoritate sua me etiam atque etiam hortatus esset, ne Precantium UO ces superbe desipicerem , sed amplexarer divinam opem implorantes. Nequibam enimvero ego tot insimuI rebus moderari, ut si Poeteos, & Oraculorum satagerem, Medicinam nullo pacto curare possem . Ne totam ergo rem ab
licerem , AEsculapium cui non quod aliquid deliquisset,
sed ob malevolorum calumnias antea , mi Pater, iratus meras medicinae scientia praestantissimum , quippe quem , ct ego, di peritissimus Chiron diligentissime docuissemus, vice mea huic Provinciae praefeci . Nec alioqui iniuria me id secisse dicistotest: nam quod ego
Hominum, Deorumque primus inveneram, recte quidem , optimoque jure poteram filio meo delegare . Eu vobis , Iudices , meas fraudes , quibus ad Medicinae regnum perveni , atque ad filium meum transtuli. Exinponam modo vobis eadem brevitate quibus artibus, quove astu administraverim . Primum autem illud a te quaero , Neptune, quamobrem putes, cuiusque compendii causa , me, quum hene morta Iibus sacere possem , super-he , & tyrannice dominationem exercuisse ξ Nisi me scelestum, & omnium improbissimum , non maledictis e trivio temere arreptis, sed veris certisque criminibus , esse confirmas, cui te Deorum pertii asurum reris, me sponte mea tantarum cladium, & malorum hominibus causam fuisse Z Quod si contra apertissimum est , me totas vires, atque omnem potentiam, numemque meum in id sedu Io impendere , atque omni tempore constanter impendisse , ut hominum generi quoquo modo Hossem Opitularer , atque instrvirem , quam rem agimus , Neptum ne Z Judicium ne tu hocce fore putasti , an Nereidum, convivium , in quo tu olentissimis herbulis coron E ius sDiqitias: by Corale
53쪽
.34tus, inter Ieimssimorum piscium delicias oscitanter reo cubans, pro libidine ludere, & quidquid Iiberet effutire posses p & profecto QOicor , ideo te tanta liberis
ate , atque inclementia Contumeliarum, ac meledictois rum iacula in nos, innocuosque Medicos , amarilsimo felle illita , coniecissb. Nam si hunc locum, hos Iudices, hanc Coronam cogitasses, certe nunquam talia effudisses ;quibus nescio, turpius mihi sit, an gravius respondere . At facile equidem patior, maledicendi licentia a Te superari, integramque tibi eam victoriam libentissime conincedam et Vobis etiam, Iudices, vestraeque dignitati iatribuam ; & tantum in respondendo digrediar, quantum defensionis necessitas postulahit. Porro quaenam istatandem suisset ambitio, quae dominandi cupiditas tam inhumana tanque Praepostera , quae amantissimos, & obsequentissimos per siummos cruciatus, nulla de causa interficeret Nonne id mihi potius faciendum mit, quod revera feci, ut eos nunquam intermissa beneficentia ita mihi addictos , deditosque redderem , ut impietatem, vel maxime hoc nomine exhorrerent, quot eam sine summo ingrati animi crimine ample-
non possent P Quod si ego , Iudices , ad mea genua provolutos doloribus ae morte affecissem, tantamne creditis tarditatem hominum , ut tandiu mea tem pia stare , statuas thure & odoribux coli sivissent pAn potius per omnia delubra vindices circumIaturos fuisse ignes , simulacra foede truncata deturbaturos , omni denique contumelia atque dedecore aut horitatem numenque meum affecturos . At , clamabit Neptunus , Medici tuis permoti consiliis , tuoque numine adacti mortalibus tot cladium ministri extiterunt . Sci Iicet, Neptune, in tanta criminum meorum copia , nimium cito ad aliena , ct translatitia consu gisti. Primum
enim Tibi respondere possum , minime quidem verisimile esse, ullos unquam Medicos extitisse, qui ultro, ac
54쪽
voluntaria inmanitate tam trudeliter in mortaIes saevie xint; quos ipses c li ciuis aliquando tanta improhitate
fuit malos sane non ego , aut Medicina , Verum suapte portus saevitia, ct prava indoles effecerunt. Deinde valde equidem demiror, unde tibi in mentem venerit dicere, me hujus generis criminum authorem esse , quum posis es ea , ct reliqua omnia hominum scelera ad Jovem ly.m in , qui in iis connivere soleat, jure referre. Nam ego, mi Patrue, quid facerem Z Quo pacto hominum malitiae Obsisterem p Quo fulmine , quave adeo Potestate Cos Per. cellerem y Frater tuus tibi, ea de re arcessendus fuerat. non ego . Atque ipse fortasse tibi, pro coniunctione &necessitudine vestra , suorum consiliorum arcana reseras.set, quibus de causis nedum malos Medicos , sed tot omnis generis sicarios , parricidas , aliisque Celeribus
Commaculatos atque inquinatos sinat plerunque incolumes, alacresque volitare. Quae omnia nobis omnibus scurissima , prosundaque nine , ac densa caligine vi- obdentur involuta atque contecta . At quando malorum
Medicorum delicta mihi potissimum obiicere tibi , Ne ptune , visum suit ; debueras idem quae ab iis bene
facta , di sapienti utilique consilio inventa , atque e cogitata sunt, ad me quoque referre . Quae tot tan laque sunt , ut omnia Medicorum crimina si quae aliquando fuerunt , vel a te ipsb possint facillime deprecari . Qua in re non ego vinis , Iudices, aliquid prostram . sed sciens & volens sic . ii ipsi, quos excruciatos, ludificatos, necatos a Medicis Neptunus dixit, loquantur. Testes sint homines, iterumque , atque iterum homines . Horum edo fidei ac testimoniis, surarum de re agitur , acquiescere Vos , Iudices , velim , Non odiosis , inanibusque μ' uni calumniis. Adeo enim reserta est apud mortales Omlitum annalium memoria praeclarissimorum replane divinorum facinorum quae bl dici omni aetate , at que in unaquaque Τerrarum Orbis regione in curandis E a ho- Diqitigod by COOste
55쪽
hominum morbis egregie ct fideliter emeerunt, ut ominne profecto defensionis meae tempus deberem absumere , si minimam ex iis partem conarer modo referre. Illud autem iussiciat, ceu per tranlannam , vobis indicasse , eos tanto semper apud mortales in honore habitos, ut Pra terquamquod divitiis longe ceteris praestiterint, graistiaque apud omnes mirifice floruerint, summi etiam , principesque viri Medicinam exercere, ad laudis & glo. riae participationem, non sint dedignati. Nec mihi in
tam aperta re aliud agendum esshi, quam clariisima tantummodo Medicorum nomina memorare, ut Omnem conintinuo dubitationem ab animis vestris excuterem . Uerum
patientia vestra , Iudices , abuterer , tempusque male disperderem , si in omnibus, quae in me Medicosque,
nescio quo furore ac iracundia percitus accusator meuScongessit, nimium diu immorarer. Percurram nihilominus leviter omnia , ne sorte ulla in me criminis nota proseter silentium meum inhaesisse videatur . Sane quod Medicitiam , rem suapte natura simplicem , Medicos, me authore , affirmasti , variam , Compositamque ad conficiendum humanum genus , reddidisR ; Ea vox , mi Patrue, quod tua pace dixerim , imperiti indoctique est . Nam , obsecro Te , quo pacto simplex Medicina dici
posset, quum ei tot tamque Uaria morborum genera Pro ponantur Z Quum non eadem mulieribus , eadem viris , nec eadem diversis, & aliquando nec iisdem etiam aetatibus praeberi possint; sed pro temporum , aetatum 'sIocorum, corporumque varietate , Varia itidem medenis di ratione uti necesse sit i Sectarum autem multitudinem
quis nobis nisi Neptunus objiciat Z Quod philosophiae , Iudices , oppido gloriosium est , id iste Medicinae , quae& ipsa magnam partem philosophi1 continetur , crimini
vertere contendit. Praeterea quaenam ars , aut quae unquam disciplina eos omnes , qui eam sequerentur , concordes unanimesque habuit Non Pictura, non Poesis ,
56쪽
37 non Rhetorice, immo , quod portenti smile est, nee
Geometria . Hominum natura hanc est, mi Patrue , ut nunquam multi idem probent; duo vero Uel tres quam rarissime . At in tanta opinionum diversitate , & repugnantia , quid tutius est aut prudentius, quam nulli effuse favere , seque nemini veluti vinctum , constrictumque tradere t Itaque ut inter philosophos , qui maxime assensum cohibere norunt, nihilque audent pro vero affirmare , Omnium sapientissimi apud homines perhibentur: ita, quos tu per summam injuriam monogrammos Me dicos appellas , caeteros omnes aut horitate supereminere aequum est , ac optimos scientii simosque censeri. Nam nil sapientius ab humano ingenio fieri aut excogitari potuit , in tanta Medicinae rerumque Medicarum dubieta te , quam observationibus diligenter insistere , nihil temere probare , & se, aegrotumque nunquam in irrevocabilem casum dare . Verum haec omnia , ut 'erct Pi tis . Iudices , quanquam longiore oratione vix indigent ,
nimis tamen properanter . Vocat etenim me ea crimina
tionis pars , qua Neptunus de aegrotorum somniis . Aerisculapiique responsis sane quam diserte dim ruit. Debueis ras profecto , Neptune , hominum potius superstitionem ridere , eorumque , quibus tuendorum templorum cura demandata erat , avaritiam & astum ejus fraudis insimulare , quam me aut Aesculapium inscios , innocentesque ea de re obtorto collo in iudicium rapere . Etenim c quod aliquanto pluribus verbis referam, quum vos, Iudices, benignitate vestra tam attente me audire videam ut quisque aegrotus paullo difficilior erat , vel a longiusculo morbo distinebatur , continuo ad AEdituos, & Sacerdotes Aesculapii accedebat, da loque aere , locum in templo ad deprecandam a Deo salutem , quae erat illorum persitasio, facillime ab iis impetrabat; Ibique usque eo manebat, donec de Dei voluntate sibi certior factus esse videretur e atque hinc nimia Diqitigod by Cooste
57쪽
nimirum omnia illa somniorum monstra ortinantur . Nam quum multa tecum ipsi viraantes , pro maxima convalescendi cupiditate imaginarentur et aliorumque aegrorum exitus, ct admirabilia Portenta ab ipsis Sacerdotibus saepissime acciperent: atque draconem , quasorma homines filium meum effingere consueverimi, intentis oculis acerrime intuerentur; quid mirum , si eadem fere . tormientes , Paullo sertasIe consu siora , di turbatiora sibi conspicere , ac audire videbantur Eo
pacto , Iudices, aegroti in fraudes se se ipsi induce
hant , nulla ope profecto coelitus adjuncta . Dracula autem aud minus facilem n expeditam defensionis r tionem habent . Ea etenim ex iis , atque ea magna Pars est , quae vere a me , Gnatoque meo reddita sunt ,' optima nempe u apposita 'eorum morhis medicamenta Continent , qui a nobis expetiverunt. Quae res adeo nullam dubitationem habet; ut omnino nuIIum ejus generis responsum proferri posse audacter as firmem , quod non utilem fatuhpemque medicinam contineat. Pauca vero oracula sinditiva, quae inri u bonoque Sacer tum nostrorum dolo perspicite Iudices, quam parum cliisimulanter tantis de xehus loquar , ita me fidentem humanitas vestra effecit conficta , nostroque nomine hominibus sium prolata ; nugatoria scilicet sunt ; S plerumque nec utilia , nec noxia. Quam consuetudinem ideo aud magnopere excindentiam expellendamque Curavimus , quod quum nihil omnino reprehendendum contineret , quammaxime ad Deorum Multum apud mortales .adaugendum , Mostramque omnium authoritatem potentiamque amplificandam mirifice pertinebat . Nec ego , Judices, eum mol em τs is sorte minus alicui vectrum Probabitur , primus induxi . Nam celeberrimae Patris mei Dononaeae quercus quod vettitissimum omnium Oraculum est , satis mihi amplam vel ad curandum autitor itatem , vel ad imia
58쪽
tandum exemplum praebuerunt. Venio nunc ad rem ipiam ; ad amaraS nimirum baccas ., animalium oculos,
cornua, ct id genus quisquilias . Qua in re quidem jocularem quamdam , di circulatoriam facundiam praeie ferre mihi Patruus meus visus est I ac contra tanti Imperatoris Majestatem risum in re maxime seria captare . At quid voluerit, quid eo loci respexerit, plane Iudices , ignoro: nisi quod ea ideo videbatur tunt pere exagitarC , quali meis, ac medicorum doliet nota suapte natura hujusmodi res vim quamdam medicam, atque ad sanitatem insita semina continerent. 'Cui tanto in crimine quid re ondeam 2 Quove pacto me apud eum , maxime acerbum, & inexorabilem, Iudices purgem P Praesertim quum longe malus mihi malum imminere suspicer; idem enim paullo post mihi obiecturum credo, quod ignis fraude mea caloris causam in se habeat , nix refrigerandi, ac similia hujuscemodi . Num ergo jocamur, Iudices p Num huc tantae expectatione Iudendi causa convenimus t Nam quum talia obiiciantur, quis hoc iudicium esse, vosque Iudices, quis serio Neptunum agere suspicetur 2 Nisi forte, Medicos non iis, quae aut ratio aut experientia commendaret, sed metini-hus , α echinis morbos depellere malaisset. Quae quam
obtrudere non auderet, aqua&, suum patrimonium , arripuit , iisque mihi bellum denunciavit. Atque , caete OS accusationis scopulas Praeteruecta , eo tandem 'ervenit oratio mea . Iudices, quo eam ct summa expectatione vestra vocari, di ab accusatore iampridem flagitari, tristi minacique vultu , adductisque ad frontem stiperciliis, intellexi. Expectas sertasse, Neptune, ut ea, quae tot verbis de mirifica aquarum virtute memorasti refellam; at vana spe illedrus, mi Patrue , ut id expectares animum induxisti tuum. Nam quis tam praerupta unquam erit audacia , ut apertissimam rem, tamque qDoridianis ex-
Perimentis firmatam audeat oppugnare Z Quod si alicat
59쪽
η unquam tam durum os obtigerit, ac tanta contumacia animum emeraverit, ut adverssis aquas inminat aliqua do : equidem mihi certum, immotumque est , aquarum virtutem contra invidorum atque ignavorum calumnias
enixe, omnique studio tueri. Uerum quoniam ad Te hanc aquariam Provinciam dixisti pertinere; & me, filiumque meum , nostrosque vulgo discipulos aquas , tamquam durissimum hostem , exhorrere copiossisime declamasti; neccistatem mihi iniectam esse arbitror, de aquis , earumque ussi brevi disserere . Et nisi ipsie mihi ansam , quam in hac disputatione apprehenderem , dedisses , longe modo repetenda mihi esset defensio mea . Nam quum me iam inde ab initio herbas aqua macerasse dixeris, sun damenta mihi iacta esse existimo , quibus innixus univerinsam defensionem ad culmen usue possim artollere . Hinc enim Judices , ipse criminatoris mei testimonio , me nullo tempore ab aquarum um refugisse colligere potestis , immo eas omnibus pene medicamentis immiscuisse . Quod
quum criminatori nosti O, judices, Propter maximam vim veritatis, inconssilio excidisset, incogitantiam mam cablido certe consilio emendavit. Dixit etenim , me eo Pacto sucum fecisse mortalibus, ct magnum nequitiae exemis plum eo invento edidisse ,' quum herbis ea per dolum tri-huerem , quae selae , nullaque prorms adiumento aquae possent. Ο Ωavem accusatorem l O crimen horribile Nec Deorum , nec hominum quisquam , qui sana mento esset, adhuc dubitavit, Neptune , quin magna ad ar cendos , sanandosque morbos vis herbis inesset. Tu modo , ab alga arenisque Qbito emei is , in entus es , qui ad conflandum mihi crimen id negare volueris, rerumque
etiam Naturam in meam perniciem acerbe converteris .
Ideo autem ad eum modum aquis usiis im , quod Τibinni dictum volo Neptune, ut eae latitantem herbarum virtutem elicerent, illamque per humanum corpus facilius sta fuiditate diffunderent. Atque hinc illud etiam
60쪽
4 Incillime perspici potest, quam inane, ac mere accus torium sit quod dixisti, Emisiarios meos aquis adeo inislansbs fuissei, ut eas ab oculis , etiam aegrotorum am verint . Factum id quidem est , Judices , & vere maxima vulnera hoc institutum hominibus inuisit . At nec a meis discipulis, nec consilio meo id sceleris admissum est. Quorumdam Medicorum postremis hisce temporibus singulari audacia, atque infinita ingenii ostentandi intemperantia illud incendium , quo remotissimae regiones vasta hantur, in amoenissimam quoque Campaniae oram, veluti Palladium quoddam accitum est . ut hoc lethali munere,fiequentissmisque civium suorum funeribus insignem sibi gloriam pesque maximas Compararent.Quorum equidem disciplina, Judices , nihilo asperius in istius aquas,quam in me, Gnatumque meum invecta est. Etenim hi veterem institutionem, gravem eam, ipsaque Vetustate venerandam, tanta confidentia aggressi in t , ut , perterrefactis rei
novitate atque insolentia meorum interpretum animis , terga continuo verterent, Campoque paUentes decederent ; illorumque facibus apertam atque expeditam quaquaversum incendendi viam relinquerent. Quo factum est, ut homines extremi caloris , quem illi induxerant, impatientes, siccitate ac siti compulsi , ad extremum frigus temerario sane consilio confugerint . Me. rum autem discipulorum aequabilis usquequaque suit, ac temperata doctrina . Aquas etenim nec effuse amplexati sunt, nec omnino reiecerunt. Verum eas, uti caetera medicamenta , aliquando quidem prodesse , alias vero inutiles , aut etiam lethales esse crediderunt. Exundationes autem istas , quas in quodam Italiae angulo nec enim ulterius , Judices, progressae sunt istius aquae, sed reliquus, immo totus Terrarum Orbis mea iura constantistini e reveretur modo in ussi esse cognovimus , quam maxime ancipitem medendi rationem continent:idemque prudentiores Medici non nisi desperata salute,atque in E qui-